Jain Shwetambar Conference Herald 1906 Book 02

Author(s): Gulabchand Dhadda
Publisher: Jain Shwetambar Conference

Page 5

૧૬ બાબુ પનાલાલ નહાઈસ્કાર અને દવાખાનું.
જે સંસ્થાને જરૂર હોય તે સંસ્થાને મદદ કરવી. આ સંસ્થાને દરેક પ્રસંગે યાદ કરવા, મુંબઇના અને હિંદના–રાળ સંધને નમ્ર વિનંતિ છેખાતું બહુ ઉત્તમ છે. મંદને પાત્ર છે. જે સાતિઓ, દાનને
ખરે પ્રકાર શીખી શકી છે તે જ ખરા પ્રકારના પ્રમાણમાં તરશે. પ્રથમ વર્ષ પૂર્ણ થયે સરકારી ઈટર પાસે પરીક્ષા લેવરાવી હતીમાતા લાગે તે મદદની પ્રાર્થના પણ માંગ્યા છે. સાંતે વધે શિક્ષકને કામ કસ્થામાં સારે ઉત્સાહ રહે છે તે છે : ' t .
આ સંસ્થાથી અમુક દરજે ભિન્ન પણ જૈનોને લાભ કરતી માંગેલ જૈનર્સ તરફથી બેઠવા યેલી, કી, ધાર્મિક શિક્ષણવાળી ફેર્ટ હાઈસ્કૂલની એક શાખા પાયધણપર અત્યાર સૂધી ગયા પાંચ વર્ષથી ચાલતી હતી, અને તેથી પણ જૈન બંધુઓને ઘણો ફાયદો છે. તેમાં આ હાઈસ્કુલની વધારે થયેલ જોઈ અમને અતિશય આનંદ થાય છે. આવી સંસ્થાઓને અનુદવી, એવી ઉત્પન્ન કરાવવાની ઈચ્છા ઉત્પન્ન કરવી એજ કોન્ફરન્સનું ખરું કર્તવ્ય છે.
ભાવનગર સંસ્થાનમાં કેળવણી ખાતામાં જોવામાં આવ્યું છે કે દરેક ગામમાં સ્કૂલ કમીટી હેય છે. તે કમીટીને સ્કૂલની તપાસ કરવાને, સુધારા સૂચવવા તથા વ્યવસ્થા ઉત્તમ રાખવાની સૂચના આપવાને સામાન્ય અધિકાર હોય છે. એવી જ કેઈ સ્કૂલ કમિટી જૈન ભાઈએાનીજ નીમવા નમ્ર સૂચના છે. આથી શિક્ષકે તથા વિદ્યાર્થીઓને ખંત તથા ચીવટ રહેશે. કમિટીના ગૃહસ્થમાં વધુ સંબંધ જોડાવો. - જ્ઞાનપ્રાપ્તિ એ મનુષ્ય જીવનનું ઉત્તમમાં ઉત્તમ સાર્થક છે. શિક્ષકને ધંધો સર્વોત્તમ છે. પરંતુ આસીસ્ટંટને પિતાની સાથે જેમ બને તેમ નીકટ સંબંધમાં રાખવા અને તે રીતે વિદ્યાર્થીઓમાં પણ સંપની ઈચ્છા ઉત્પન્ન કરવા નમ્ર સૂચના છે.
મકાન ખુલ્લું મૂકનાર નામદાર ગવર્નર લૉર્ડ લેસ્બીંગ્ટનના ભાષણના અગત્યને સાર નીચે પ્રમાણે મનન કરવા જેવો છે –
એ ખરેખર બહુજ અજાયબ જેવું છે કે જૈને, જેઓનો પૂર્વને ઈતિહાસ બહુ ઉત્તમ છે, અને જેઓ હાલ પણ દયા માટે અને ખરી ઉદારતા માટે અતિશય પ્રસિદ્ધ છે, એટલુંજ નહિ, પણ જેઓ મનુષ્યજાતિ ઉપરજ દયા બતાવીને નહિ અટતાં મૂગા પ્રાણીઓ તરફ પણ કયા બતાવે છે, તેઓએ અત્યારસૂધી આવી સંસ્થા કાઢી નહિ! મેં પહેલી જ વખત જાણ્યું છે કે હિંદુસ્થાનમાં તેઓ જે જગ્યા અસલ રેતા હતા તેમાંથી તેઓ ધીરેધીરે પાછળ હઠતા જાય છે. હું જેનકેમને અતિય ઉદ્યોગ તથા સખાવતના કામમાં ખરેખર બહુજ ઉદાર ગણતો આવ્યો છું. જે જૈનકેમની સ્થિતિ કઇરીતે પણ આગળ વધે તેમ હોય તો તે કામે પોતાનાં બાળકની કેળવણી માટે પૂર્ણ સંભાળ રાખવાથી જ વધી શકશે. મત અભ્યાસ કરતા વિદ્યાર્થીઓને જે લાભ મળ્યા છે તે તેઓ સમજશે. અને તેને સારે ઉપયોગ કરશે. શિક્ષકે માત્ર છોકરાઓનાં મનજ કેળવવાનાં નથી, પણ તેઓનું વન પણ ઉત્તમ બનાવવાનું છે. હાલ આખી દુનિયામાં એ તે સાધારણ રીતે સ્વીકારચલો નિયમ છે કે ધ મક શિક્ષણવિના ખરી કેળવણી મળી શકે જ નહિ. તે વિનાની ઉત્તમમાં ઉત્તમ કેળવણી નકામી છે.”
ભાષણનું છે અરે હર્ટ ઉપરનો સારાંશમાં છે. શિક્ષકે વિદ્યાર્થીઓનું વર્તન ઉત્તમ કેવી રીતે બનાવવું એ ૨૫ . ' તર સવાલ છે.. બિચારે શિક્ષક આખો દિવસ અને આખી રાત દરેક છોકરાની સાથે અને પાક જ નહિ, પણ જે પાંચ કલાક તે વિદ્યાર્થીઓની સાથે રહે. તેટલે વખત તેમની નજરે શિક્ષક વ , " ' ઉત્તમ લાગવું જોઇએ કે જેથી મોટપણે પણ તેઓ ભૂલે નહિ. બાળકનાં