Chaturvidha Sangha Tawarikhni Tejchhaya

Author(s): Nandlal B Devluk
Publisher: Arihant Prakashan

Page 819

તવારીખની તેજછાયા
૦૯૫ સિવિલ હોસ્પિટલ શરૂ કરી. રૂા.૧૦,૦૦૦/- અમદાવાદમાં એકાઉટન્ટ ધીકતી પ્રેકટીશ અને મબલખ કમાણી. હર્યોભર્યો ગુજરાત કોલેજ માટે ફાળવ્યા. સં. ૧૯૦૫માં પંચતીર્થોનો સંઘ વિકસિત ગૃહસંસાર. દોમદોમ સાહ્યબી અને મોહમયી નગરી કાઢી ગામેગામ થાળી-સાકરનું લહાણું આપ્યું. સં. ૧૯૧૬માં મુંબઇના મોહને ત્યજી સાધુજીવન-ત્યાગી જીવન માટે સર્વસ્વનો પાલીતાણા યાત્રાના સંઘપતિ બની યાત્રા પ્રવાસ કર્યો. ત્યાગ. તે તીર્થકર ભગવાન મહાવીર અને ગૌતમબુદ્ધના તત્કાલીન ઠાકોર સાહેબ સુરસિંહજીના લગ્ન પ્રસંગે મોસાળાની મહાભિનિષ્ક્રમણની સ્મૃતિ માનસપટ પર ઊભી કરી આપાગને વિધિ કરી ૮૦ મણી ઘી વાપરી ગામને જમાડ્યું. ઠાકોર તાત્કાલીન ભૂતકાળમાં પ્રવેશ કરાવી આ સર્વ વિરલ સાહેબને મોતીની કંઠી ભેટ આપી જે ફેબાની કંઠી તરીકે આજે વિભૂતિઓને શત શત વંદન કરવા પ્રેરે છે. સામાન્ય માનવી માટે પાણ સુરક્ષિત રીતે દફતર ભંડારામાં સચવાયેલી મળી આવે છે. તો આ વિચાર માત્ર ગજા બહારનો છે જ્યારે જેહરીમલજી તો શત્રુંજય પર્વત પરના હીંગળાજના હડાનું ચઢાણ યાત્રિકો માટે મુંઠી ઊંચેરા માનવી.... અસુવિધાજનક લાગતાં પગથિયાંની વ્યવસ્થા કરાવી.
આશરે પચાસેક વર્ષની ઉંમરે ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટનો સાધાર્મિક-ભક્તિનો લાભ લીધો. ત્યાં પાણીની પરબ પણ
કારોબાર, ધીકતી કમાણી અને આધુનિક જીવન શૈલીનો ત્યાગ કરાવી. અમદાવાદમાં ટંકશાળાનું દેરાસર, પતાસાપોળનું
કરી એમાણે સાધુજીવન અપનાવ્યું. જીવનશૈલી દિગંબર હંસનાથના દેરાનો જિર્ણોદ્ધાર, જેવા અનેક નવીન સુંદર કાર્યો
પરંપરાની છતાં વર્તમાન પરિસ્થિતિને લક્ષમાં લઇ તેઓ એખ કર્યા છે. આબુમાં એક સુંદર ધર્મશાળા, સમેતશિખરમાં ધર્મશાળા
માત્ર ટુંકી જાડી ખાદીની પોતડી પહેરતાં. એક ફાટે પછી જ જેવા અનેક સાધાર્મિક ભકિતના કાર્યો તેમના હાથે થયેલા
બીજી લેવાની. મુહપત્તિ પણ એક જ. આથી બદલાવવાનો, નોંધાયેલા છે. અમદાવાદમાં રથયાત્રા નિમિત્તે ચાંદીનો રથ,
ધોવાનો પ્રશ્ન જ ઉપસ્થિત થતો નહીં. આથી તેમની પોતડીદુકાળના સંકટ સમયે સસ્તા અનાજની દુકાન જેવા અનેક
મુહપત્તિ કાયમ મેલાઘેલાં જ લાગે. એક થેલીમાં પ્લાસ્ટીકનો સખાવતી કાર્યો જેથી અનેક શિરપાવ પ્રાપ્ત થયેલ. બ્રિટીશ
ડબો કમ ટમલર રાખતાં જે તેમનું ભોજનપાત્ર, જળપાત્ર. સરકાર તરફથી એક નામદાર સખાવતે બહાદુરનો સોનાનો ચાંદ
પોતે સ્થાનકવાસી હોવા છતાં બધી જ પરંપરાઓથી પર થયેલ. મળેલ જે તેમના ઉમદા સેવા અને સાધાર્મિક કાર્યની સાક્ષી પૂરે
દિગંબર સાધુની જેમ ડબામાં નિશ્ચિત આહાર ગ્રહણ કરી રૂમના
ખૂણે દીવાલ તરફ મુખ કરી આહાર વાપરી લેતાં. ક્રમશ: હરકુંવર શેઠાણી વહેવાર કુશળ, વેપાર કુશળ, વહીવટ આહાર અને એની માત્રા અંકુશિત કરી વિજય પ્રાપ્ત કરનાર બે કુશળ હતાં સાથોસાથ ધાર્મિક પણ હતાં જ આથી તેમણે દિવસે એક જ વાર ગ્રહણ કરતા. ક્રમશઃ પાણીનું પ્રમાણ પણ અનેક સાધાર્મિક ભક્તિ, જિનાલયોનું નિર્માણ, જિર્ણોદ્ધાર, ઘટાડવું. જેથી શૌચક્રિયા, લધુનીતિ માટે પણ સાધુ જેવા સખાવતી કાર્યો કર્યા છે. તેમના પ્રત્યેક કાર્યમાં બુદ્ધિની જેવોઆચાર પાળી શકતાં. સામાન્ય રીતે આ ક્રિયાઓ ખુલ્લી તીવ્રતા, વિચક્ષણતા સાથે તેમની હિંમત અને પ્રૌઢ વિચાર- જગામાં જ સાધુ આચાર પ્રમાણે કરતાં પરંતુ અનિવાર્ય શક્તિના દર્શન થાય છે. તેઓ સત્યપ્રિય હતાં. સત્ય કડવું છે સંયોગોમાં જ ટોઇલેટનો ઉપયોગ કરતાં. છૂટ હતી અપવાદ રૂપે તદનુસાર ક્યારેક આકરા સ્વભાવના મનાતાં. આજે પણ તેમની વાહન વાપરવાની. માત્ર ધાર્મિક ક્રિયા, સેમીનાર, જ્ઞાનયજ્ઞ ના બંધાવેલ ભવ્ય ઇમારતો તેના શિલ્પ-સ્થાપત્ય માટે અજોડ સ્થળે પહોંચવા માટે વાહન વાપરતા. જૈન ધર્મના પ્રચાર-પ્રસાર બેનમન મનાય છે. ત્યાં પ્રતિવર્ષ હજારો મુલાકાતીઓ તેના કાર્યાર્થે, ધાર્મિક સંમેલનો, પરિસંવાદો અને ધાર્મિક કાર્યોના સૌંદર્યને માણે છે ત્યારે આવી બાહોર ન્યાયપ્રિય અને નીડર પ્રયોજનાર્થે જ્વલેજ વાહનનો પ્રયોગ કરતાં. આથી ચાલવું એ શેઠાણી હરકુંવર પ્રત્યે આપણું મસ્તક અહોભાવપૂર્વક નમન કરે તેમના માટે સામાન્ય બાબત બની ગઇ હતી. છે જે ઉત્તમ શ્રાવિકાના આદર્શને ચરિતાર્થ કરે છે.
ઉપસર્ગો અને પરિષદો સહેવાનું અસાધારણ બળ પ્રાપ્ત જોહરીમલ પારેખ
કરી લીધેલ હોવાથી તેઓ સમભાવે પ્રત્યેક ઋતુમાં શરીર પર (ઇ. સ. ૧૯૨૪ - ૧૯૯૫)
એક માત્ર લંગોટી જ ધારણ કરતાં. કળિયુગમાં પુરૂષના સાક્ષાત દર્શન કરાવે તેવી માખી-મચ્છર જેવા જંતુઓનો ઉપદ્રવ તો તેઓ સહજ જૈનશાસનની વિરલ વિભૂતિ તે પુ.શ્રી. જોહરીમલજી પારેખ. ભાવે સહ્ય કરતાં. પરંતુ કુતરા જેવા પશુઓનો ઉપદ્રવ તેમણે જોધપુર જન્મભૂમિ. મોહમયી મુંબઇ કર્મભૂમિ. વ્યવસાયે ચાર્ટડ સમતા અને સહજ ભાવે સહ્ય કરેલ, તે ભગવાન મહાવીરના
Jain Education Intemational