________________
તવારીખની તેજછાયા
૯૬૩ વરદાન પેટે માગવા કહ્યું, ત્યારે સુલતાએ પતિની પ્રસન્નતા કલ્યાણ કરે છે. તેમાંય તીર્થંકર પ્રભુને અપાયેલ ભિક્ષા, હેતુ પુત્રની માંગણી કરી હતી. દેવતા પ્રભાવે એક સાથે બત્રીસ દાતાના મોક્ષનું પણ કારણ બનવાની શક્યતા વાળી છે. તે જ ગુટિકાઓ ખાઈ જતાં સુલસાને બત્રીસ ગર્ભો રહ્યા ત્યારની કારણ છે કે, તીર્થંકર પ્રભુના તપનાં પારણાં જ્યાં જ્યાં થયાં પારાવાર વેદના પણ હરિëગમેપી દેવે દૂર કરી આપી. ત્યાં ત્યાં પાંચ દિવ્ય પ્રગટ્યા.
બત્રીસ પુત્રીને એક જ દિવસે ઉપરા-ઉપરી જન્મ પરમાત્મા મહાવીરદેવના જીવન-પ્રસંગની વાત છે, સાવ આપનાર સુલસા સૌભાગ્યવંતી નારી તરીકે પ્રસિદ્ધિ પામી નિકટમાં રહેનારે પરમાત્માની આશાતનાઓ કરી સંસાર ગઇ. છતાંય ધર્મારાધનામાં લગીર ઓટ ન હતી. ધર્મદઢતાની વધાર્યો અને દૂર રહેનારે આરાધના કરી સંચાર ટૂંકાવ્યો. પરીક્ષા તો ત્યારે થઈ જયારે સાવ યુવાનીમાં પહોંચેલ બત્રીસે ગોશાલક પ્રભુ વીરનો પરાણે બની ગયેલ પ્રથમ શિષ્ય, પુત્રો રાજા શ્રેણિકના વફાદાર સૈનિક વેશમાં ચેડા રાજાના જેણે પરમાત્માની ભિક્ષાલબ્ધિથી આકર્ષાઈ શિખ્યત્વ આક્રમણમાં માર્યા ગયા. મમતાળુ સુલસાએ કલ્પાંત કર્યો, સ્વીકારેલ, પણ પ્રભુ સાથે રહેવા છતાંય ઉપદ્રવો, હલકાં પણ અભયકુમારના વૈરાગ્ય વચનોથી બધોય શોક દૂર કરી ફરી વાણી-વર્તન દ્વારા પ્રભુનું ગૌરવ ઘટાડનાર થયેલ. તેથી બે વાર પાછી પ્રભુ વીરના ચીંધ્યા માર્ગને ભજવા લાગી.
પ્રભુથી જુદાઈ પણ કરેલ. ફરી પાછા તેના ઉપાસક બની
જોડાઈને છેલ્લે નિયતિવાદનો સિધ્ધાંત સ્થાપિત કરી પ્રભુથી દૂર એકદા છેક ચંપાપુરીથી રાજગૃહિ આવી રહેલ અંબડ પરિવ્રાજક સાથે પ્રભુ વીરે સુલતાને ધર્મલાભ કહી મોકલ્યા,
થઈ ગયો ત્યારે પ્રભુ પ્રત્યેની તેની આદર બુદ્ધિ પણ ઓછી
થઈ ગઈ, બબ્બે વીર ભગવાન જેવા પરમ ગુરુનો જ વિરોધ ત્યારે એક સ્ત્રીનું આટલું માહામ્ય દેખી અબડે બ્રહ્મા, વિષ્ણુ, શંકરનાં રૂપો બતાવ્યાં, છેલ્લે ૨૫માં તીર્થકરની ઈન્દ્રજાળ પણ
કરતાં તે એકાકી વિચારવા લાગ્યો અને અનેક ભક્તો પોતાના રચી આબેહૂબ સમવસરણ રચી રાજગૃહિના બધાયને
બનાવી પ્રભુજી કરતાંય વધુ સંખ્યામાં શિષ્યો - ભક્તો
બનાવ્યા. ભોળવ્યા, પણ એક માત્ર સુલસા ન મોહાણી.
પાછળથી પોતાની સત્તાનો દુરુપયોગ કરી પોતાના જ પચ્ચીસમાં તીર્થકર કદી ન હોય તેવી દઢ શ્રદ્ધાથી તે
પરમોપકારી પરમગુરુની સામે પડી આંખોમાંથી તેજોલેશ્યા સ્વસ્થાને રહી પ્રભુ વીરનું જ સ્મરણ-ધ્યાન કરતી રહી. તેથી
પ્રકોપ કરી દીધો, જે સીધી અસર ભગવાનને ન કરી શકી અને અંબડે વૈકિય લબ્ધિઓનું સંહરણ કરી સુલતાને મૂળ સ્વરૂપમાં
પાછી વળી ગોશાલકની જ કાયામાં પ્રવેશી તેના જ મરણનું પ્રગટ થઇ પ્રભુ વીરે પાઠવેલ ધર્મલાભ પાઠવ્યા અને ફકત તે
કારણ બની છતાંય તેજોલેશ્યાની ગરમી રૂપે બાહ્ય અસરથી શબ્દો સુણતાં જ સુલતાના સાડા ત્રણ કરોડ રોમ વિકસ્વર
પ્રભુજીને રક્તનો અતિસાર થયો. લાગલગાટ છ છ માસ સુધી થયાં હતાં. પ્રભુની દિશા સન્મુખ છ-સાત ડગલાં વધી ભાવ
પ્રભુજીએ તેની પીડાને પ્રસન્નતાથી ભોગવી, પણ દેહ તો કોનો વંદન કર્યા અને પ્રભુની ભાવ-સ્તુતિઓ તે તેણીના હૈયાના
સગો થાય? ઉદ્ગાર બની મુખથી સ્વયંભૂ સરી પડી. એકમાત્ર પ્રભુ મહાવીરમાં મહાનશાસનનો મહાખજાનો ખૂબ મજાનો દેખી
રક્તવિકારના કારણે કાયાની કાંતિ ગ્લાન પડવા લાગી. જનાર સુલસા શ્રાવિકાપણાની આરાધના કરી દેવલોકે ગઈ છે. શરીર શક્તિ ઓછી થવા લાગી અને પરમાત્માની વ્યાધિ ત્યાંથી આગામી મળમાં તીર્થ છેવ ઉનક પપપ પાણી મુખમુદ્રા ઉપર તરવા લાગી. બધાયને પ્રભુના દેહરક્ષણની મોક્ષે સિધાવશે. ધન્ય સુલતાની ધન્યતાને.
ચિંતા હતી. ગૌતમ ગણધરથી લઈ બધાંય સાધ્વીજી ભગવંતો
પણ ત્રસ્ત છે તેવા સમાચાર વનવાસી સિંહ અણગારને મળ્યા ૧૬ ઉત્તમ નારી રેવતી
ને તેઓ પ્રભુની નાદુરસ્તીના સમાચાર સહન ન થતાં રડવા સાવ સારી અને સાચી ભાવનાથી અપાયેલ સુપાત્ર દાન
લાગ્યા. અને કરુણા આણી પ્રભુએ તેમને પોતાની નિકટ ક્યારેય નિષ્ફળ નથી જતું. ધર્મના ચાર પ્રકાર દાન - શીલ - તપ અને ભાવ, તેમાં ધર્મનો પ્રારંભ જ દાનથી થાય છે. સાક્ષાત અંગત વૈયાવચ્ચ માટેનો લાભ આપતાં જણાવ્યું કે વિચરણ કરતાં તીર્થંકર પરમાત્માને રત્નપાત્ર, સાધુ-સાધ્વી મિંઢિક ગ્રામની શ્રાવિકા રેવતી, જેને ઔષધીય જ્ઞાન છે, ભગવંતને સુવર્ણપાત્ર તથા શ્રાવક-શ્રાવિકાઓને રજત પાત્રની તેણીએ ખાસ પોતાના માટે બિજોરાપાક એ પ્રભુજીના ઉપમા મળી છે. તેથી ત્યાં ગયેલું દાન દાનમાતાનું અવશ્ય આરોગ્ય માટે કોળાપાક બનાવ્યો છે. તેમાંથી નિર્દોષતા
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
