________________
ગુણો નથી પણ અનંતાનંત ગુણોનો વાસ છે. આત્માના અસંખ્યાત પ્રદેશોમાં અનંત ગુણોનો વાસ કેવી રીતે હોઇ શકે એવા પ્રશ્નને અવકાશ મળી શકે છે, તેના પ્રત્યુતરમાં એમ સમજવાનું કે પ્રભુજીના એક એક પ્રદેશમાં અનંત ગુણો સમાએલા છે, તેથી અનંત ગુણોની ખાણ સમા પરમાત્મા બની શકે. ગુણો એ પારકાના માગી લાવેલા અલંકારો નથી, પણ દોષોની બદી ટળવાથી જ આત્મામાં તેનો પ્રાદુર્ભાવ થાય છે. તેમાંય આત્મા પોતાનાજ ભગીરથ પુરુષાર્થથી ગુણરત્નની પ્રાપ્તિ કરે છે. તેમાંય વળી પુણ્યની પરાકાષ્ટા અને ગુણની પરાકાષ્ટાએ પહોંચેલા તારક તીર્થકરો જ છે.
ભવિકપંકજબોધદિવાકરભવ્ય જીવોરૂપી કમલનો વિકાસ કરવા માટે ભગવાન સૂર્ય સમાન છે. રાત્રિમાં અંધકાર પ્રસરે છે અને સૂર્યવિકાસી કમળો બીડાઇ જાય છે. પ્રાતઃકાળમાં સૂર્યનો ઉદય જ્યારે થાય છે ત્યારે તે કમળોનો પૂર્ણ વિકાસ થાય છે એટલે ખીલી ઉઠે છે, તેમ ભવ્ય આત્માઓ સૂર્યસમા પરમાત્માનો જ્યારે ઉદય થાય, એટલે તેઓનું પવિત્ર સાન્નિધ્ય ભવ્ય જીવોને જ્યારે મળે ત્યારે આત્મામાં મિથ્યાત્વરૂપી અંધકારનો વિલય થાય છે અને સમ્યકત્વરૂપ આત્મવિકાસ સંધાય છે. આત્માના અભ્યદયમાં પરમાત્મા એ અસાધારણ કારણ છે-“પરમાત્મા એ સમ્યકત્વ આદિ વિકાસમાં કારણ નથી. માત્ર હાજર રહેલ છે. સૂર્યના ઉદયથી કમલનો વિકાસ થતો નથી, પણ વિકાસ વખતે સૂર્યનો ઉદય હાજર રહે છે.” આમ બોલનાર એ મિથ્યાભાષી અને ઉન્માર્ગ પ્રરૂપક તરીકે સિદ્ધ થાય છે. ઉપર જણાવેલા વિશેષણોથી વિભૂષિત એવા શ્રી જિનેશ્વર દેવને હું રોજ નમસ્કાર કરું છું. જિનેશ્વર એટલે જિનમાં ઇશ્વર. જિન એટલે રાગ દ્વેષને જિતનારા સામાન્ય કેવલી. અરિહંત પરમાત્મા કેવલ જ્ઞાન સાથે સમવસરણ, પાંત્રીશ વાણી, અતિશય આઠ પ્રાતિહાર્ય વિગેરેનું ઐશ્વર્ય ધારણ કરનારા હોવાથી, સામાન્ય કેવલીઓમાં ઇશ્વર રૂપ છે. નમસ્કાર પણ પ્રકૃષ્ટ સમજવો એટલે નમસ્કાર્ય અને પૂજ્યપણાનો ભાવ જાગૃત કરવા સાથે