________________
દુરિતચક્રને ભેદનાર કુસુમાંજલિનું પ્રભુ મહાવીરને સમર્પણ -
દેવો પ્રભુ મહાવીરના સુકુમાલ ચરણે કુસુમાંજલિ મુકે છે. શા માટે ? કહો પ્રભુના ચરણે મુકાતી કુસુમાંજલિ એ ભવ્ય જીવોના ત્રણે કાળના પાપનો નાશ કરે છે. ઉત્તમ જાતિના વિવિધ પુષ્પો ગ્રહણ કરવા અને પ્રભુજીને ચરણે પ્રણામ કરવા સાથે પુષ્પો ચઢાવવા, એમ પ્રભુ મહાવીર દેવના પૂનીતચરણે કુસુમાંજલિ સ્થાપવી. જગતમાં સુંદર શરીર ધારણ કરનારા દેવ, દાનવ, માનવ તથા વિદ્યાધરોમાંય સર્વોત્કૃષ્ટ સુંદર શરીરને ધારણ કરનારા અરિહંત જ હોય છે, કારણ કે તીર્થંકર નામકર્મ સહવર્તી ઉચ્ચતમ પુણ્યને લીધે સર્વોતમ કોટિના પુદગલોથી તેમનું શરીર બનેલું હોય છે. અનુત્તર વિમાનવાસી દેવતા તથા ગણધર ભગવંતોના શરીર કરતાં પણ પરમાત્માના શરીરનું સૌન્દર્ય અનંતગણું હોય છે. તેથી તેમના ચરણ પણ અતિશય સુકોમલ છે. તે સુકોમલ ચરણોની ઉપાસના ભવ્ય આત્માના ત્રણે કાળના પાપો ચુરી નાખે છે, કારણ કે શુભ અધ્યવસાયની શ્રેણિ પર આત્મા તે અવસરે આરુઢ બને છે. ભૂતકાળના પાપોમાંથી કેટલાકનો ક્ષય, તો કેટલાકની અપવર્તના-સ્થિતિહાસ અને કેટલાક સંક્રમણ દ્વારા બંધાતા શુભ કર્મમાં પડી શુભ રૂપે બની જાય છે. ગમે તે રીતે પણ પોતાનો ક્ષય થાય છે. નાગકેતુ મહાત્માને પરમાત્માની પુષ્ય પૂજા કરતાં કરતાં સર્પ કરડ્યો, પણ એ પુષ્પપૂજાનું આલંબન અખંડ રાખી શુભ ધ્યાનમાં સ્થિર બન્યા અને ચાર ઘાતી કર્મનો સર્વથા ક્ષય કરી કેવળજ્ઞાનને પામ્યા.
ચરણની ઉપાસનાથી વર્તમાનમાં શુભ ભાવ પેદા થાય છે, એટલે અશુભકર્મ પ્રકૃતિઓને બંધાતી અટકવા રૂપે વર્તમાનના પાપનો ક્ષય ગણાય, તેમ ભૂતકાળનાં પાપ પણ ઉપર કહ્યું તેમ નાશ પામે. એ બે તો ઘટી શકે છે. પણ ભવિષ્યકાળનાં પાપનો નાશ કેવી રીતે ? કેમકે હજી તો એ બંધાયા નથી, તેમ વર્તમાન બંધાવાની સ્થિતિમાં નથી, તો પછી પાપની હયાતી વિના નાશ કોનો ?
ઉત્તર તેનું સમાધાન એ રીતે કરી શકાય કે જિનના ચરણોની વિશુદ્ધ ઉપાસના દ્વારા પુણ્યાનુબંધી પુણ્યના અનુબંધ પડે છે, જેથી ભવિષ્યકાળમાં શુભ કર્મના બંધ પડે છે, તેથી અશુભનું રોકાણ થાય છે.
