________________
શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુને કુસુમાંજલિનું સમર્પણઃ નિર્મલ જલ કળશે હવરાવે, વસ્ત્ર અમૂલક અંગ ધરાવે, કુસુમાંજલિ મેલો આદિજિણંદા
જસુ ચરણકમળ સેવે ચોસઠ ઇંદ્રા કુસુમાંજલિ સિદ્ધ સ્વરૂપી અંગ પખાલી,
આતમ નિર્મળ હુઇ સુકુમાળી કુ૦ ।।૪।।
ખરેખર ધન્યને પાત્ર છે તે ભાવ પ્રગટ કરવાનો. ઉપરનું દૃશ્ય અને ભાવ પ્રગટ કરવાથી આત્મામાં પ્રભુની બહુમાનપૂર્વકની ઉંચી સેવા કરવામાં પ્રબલ જોમ અને ઉત્સાહ મળી શકે છે. અહો મારા પ્રભુજી કેટલા સર્વોત્તમ અને મહા ગુણીયલ ! દેવો જેના ચરણે ઝુકે એવા દેવેન્દ્રો પણ અદના સેવક બની, પરમાત્માની સેવાના ખૂબ ખૂબ રસિયા બને છે, અને ભક્તિરસની આનંદપ્રદ ધૂન જગાડે છે.
સુરો તથા અસુરો તીર્થંકર પ્રભુને નિર્મળ પાણીથી ભરેલા કળશ વડે અભિષેક કરે છે, પછી અમૂલ્ય વસ્ત્ર પ્રભુના અંગે પહેરાવે છે. એવા આદિશ્વર પ્રભુને કુસુમાંજલિ ચઢાવો. સિધ્ધ પરમાત્માની સમાન અનંતજ્ઞાનદર્શનાદિના ઉજ્જવલ સ્વરૂપને ધારણ કરનારા જે પ્રભુજીને અંગે જળનો અભિષેક કરીને સ્વાત્મા સારો કોમળ અને નિર્મળ બને છે એવા આદીશ્વર પ્રભુને કુસુમાંજલિ અર્પો.
પ્રભુનું અંગ તો દિવ્ય અને પવિત્ર છે, છતાં નિર્મળ પાણીથી સ્નાન કેમ કરવાનું ? પ્રત્યુતરમાં સ્નાત્રરચયિતા જળપૂજામાં જણાવે છે કે “હવાની પૂજા રે નિર્મલ આતમા રે'' એટલે કે આપણો આત્મા દુર્ગણોથી મલીન અને પાપોની પરવશતાથી કાળો છે, તેથી પ્રભુના પવિત્ર અંગ પર સ્વચ્છ જળનો અભિષેક ક૨વા રૂપી ભક્તિથી આત્માની મલિનતા તથા કાળાશ અવશ્ય દૂર કરી શકાય છે. અભિષેક કર્યા બાદ પ્રભુને કિંમતી ઉમદા વસ્ત્ર તથા કુસુમાંજલિ ચઢાવવી. કુસુમાંજલિમાં આમ તો ફૂલોનો ખોબો ભરવાનો હોય. પણ હાલ ઊપરાંત
મ મમમમમ
૯
