________________
અષ્ટક પ્રકરણ
પાપકારી વ્યાપાર કરનાર જે ગૃહસ્થ વિધિપૂર્વક સ્નાન કરીને દેવતા–મહાદેવ-તીર્થકર અને અતિથિ-સાધુ સાધ્વીનાં પૂજા સત્કાર કરે છે, તેને દ્રવ્યસ્નાન પણ શનિલાભદાયી છે; કારણ કે તે ભાવશુદ્ધિમાં વિચારશુદ્ધિમાં નિમિત્તરૂપ થાય છે એ આપણે અનુભવ છે તેમ જ તેમાં થોડે દોષ હોવા છતાં પણ તેનાથી (સમ્યકત્વશુદ્ધિ વગેરે) બીજા ગુણોને લાભ થાય છે.
[3 ] શંકા–દ્રવ્યસ્નાન જે શોભન છે તે ગૃહસ્થને માટે જ કેમ કહ્યું? સાધુને માટે પણ તે શોભન હોવું જોઈએ.
સમાધાનअधिकारिवशाच्छास्त्रे धर्मसाधनसंस्थितिः । व्याधिमतिक्रियातुल्या विज्ञेया गुणदोषयोः ॥ ५ ॥
રોગના ઉપામેની વ્યવસ્થાસમી શાસ્ત્રમાં (કહેલી) ધર્મ નાં સાધનેની વ્યવસ્થા તેમનાં) ગુણદેષની બાબતમાં અધિકારીની અપેક્ષાઓ જાણવી. તેથી દ્રવ્યસ્નાન સદેષી હોવાથી સાધુને વિહિત નથી.) ध्यानाम्भसा तु जीवस्य सदा यच्छुद्धिकारणम् । मलं कर्म समाश्रित्य भावस्नानं तदुच्यते ॥६॥
જે સ્નાન ધ્યાનરૂપી પાણી વડે કર્મરૂપી મેલની અપેક્ષાએ અર્થાત્ કર્મરૂપી મેલને ધોઈને આત્માની શુદ્ધિનું કારણ બને છે, તે ભાવ સ્નાન કહેવાય છે. ऋषीणामुत्तमं ह्येतन्निर्दिष्टं परमर्षिभिः । हिंसादोषनिवृत्तानां प्रतशीलविवर्धनम् ॥७॥
