Book Title: Anekarth Ratna Manjushayam
Author(s): Hiralal R Kapadia
Publisher: Devchand Lalbhai Pustakoddhar Fund
________________
१०८
पण्डितगुणरत्नमुनिवरकृताः (नमोऽजा-अरिहं ता-ऽणं) अजः-छागः तेन, 'ऋक् गतौ' (सिद्ध० धा०) इयति अजारीः-छागवाहनो यह्निः शीलार्थ इन् । तं 'हिंट गति-वृद्धयोः' (सिद्ध० धा०) हाययतिवर्धयतीति अजारिहः-चद्विवर्धकोऽग्निहोत्री तं पुरुष नमोऽस्तु इत्युपहासः । तं किम्भूतम् ? 'ताणं' तां-शोभाम् अणति ताणः, वयं अग्निहोत्रिण इत्यभिमानी ॥ ४५ ॥ ५ (न मोचांअलि हन् अतणं)"मोचा शाल्मलि-कदल्योर्मोचा शिौ" इत्यनेकार्थः (हैम० का० २, श्लो० ७३)। मोचा-शाल्मली तां त्वं न अत । 'अत सातत्यगमने' (सिद्ध धा०) मा गच्छेति । यतः 'अलिहन्' अलीनां-भ्रमराणां हन्-गमनं णं निष्फलं वर्तते । 'हनं हिंसागत्योः' (सिद्ध० धा०) विचि रूपम् । भ्रमराणां भ्रमणं निष्फलं, सौरभरहितत्वात् । ततस्त्वं मा गच्छेति मित्रस्योक्तिः ॥ ४६ ॥ १. (नमोऽरि-हतेभ्यः) अरयो-वैरिणः अष्टविधकर्माणि । यदुक्कं (आवश्यकनियुक्ती गा० ९२०)
"अढविहं पि अ कम्मं अरिभूअं होइ सबजीवाणं ।
___ तं कम्ममरिं हंता अरिहंता तेण वुच्चंति ॥" इति तैर्हतेभ्यः कर्मपीडितेभ्यो नमोऽस्तु । इति उपहासनमस्कारः॥ ४७ ॥ १५ (न मोचं अर्हत्-त्राणम्) 'अरिहं' अर्हन्-तीर्थकरः तस्य त्राणं-शरणं न मोच-न मोच्यमिति ॥ ४८ ॥
(न मोचं अर्हत्-त्राणम्) अर्हन्-तीर्थकरः तस्य त्राणं-शरणं न मोच्यम् ॥ ४९ ॥ • (न मोचं अरि-ह-त्राणम्) अरि-अष्टविधं कर्म हतवन्तः ते अरिहाः-सिद्धाः तेषां त्राणं शरणं न मोच्यम् ॥ ५० ॥ २. (न मः मोदा-ऽरि-हतानाम्) मोदारिः-शोकः तेन हतानां-पीडितानां न म:शिवं न स्यात् ।। ५१॥
(न मोदोऽरि-हतानाम्) अरिहतानां-बाह्यवैरिपीडितानां न मोदः-हर्षो न स्यात् ॥५२॥
(नमः अरि हतेभ्यः) अरि इति अव्ययं सम्बोधने । हतेभ्यो-निन्द्येभ्यो नम इत्युपहास्यम् ॥ ५३ ॥ २५ (नमोऽगा-रि-हा-ऽन्ता-ऽणं) अगाः-पर्वताः तेषां अरिः-इन्द्रः तस्य हो-निवासः स्वर्गी| तस्य अन्तः-स्वरूपं, “अन्तः स्वरूपे निकटे" इति (हैमे का० २, श्लो० १७१) वचनात् ।
१ 'नमो० अरिभिर्हतानाम्-अष्टविधकर्मपीडितेभ्यो नमः-उपहासनमस्कारः' इति ख-पाठः । २ छाया
अष्टविधमपि च कर्म भरिभूतं भवति सर्वजीवानाम् ।
तं कारिं हन्ति भरिहन्तारस्तेनोच्यन्ते ।। ३ 'जिनः' इति ख-पाठः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org,
Page Navigation
1 ... 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180