Agam 44 Chulika 01 Nandi Sutra

Author(s): Devvachak, Jindasgani Mahattar, Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad

Page 89

५४ जिणदासगणिमहत्तरविरइयाए चुण्णीए संजुयं
[सु० ७५ रूवि-अरूविदव्वाण य पन्जायअप्पवहुत्तं इमं भण्णति-रूविदव्वाणं जे य अगरुलहुपजाया ते पण्णाछेदेण पिंडिता, एतेहिंतो एकस्स चेव अमुत्तदव्वस्स जे अगरुयलहुपज्जाया ते अणंतगुणा भवतीत्यर्थः । एत्य सीसो भणति-कवतितेहिं पुण भागेहिं मुत्तदव्याणं पिंडितपज्जाएहितो अमुत्तदवाणं अगुरुलहुपजाया अणंतगुणा भवंति ?
उच्यते-नास्त्यत्र परिमाणं, बहुधा वि अणंतएणं गुणिजमाणे अमुत्तदन्चपजाएमु णस्थि परिमाणं ।। 5 एवंगते परिमाणार्थे इमं भण्णति
केण हवेज निरोधो अगरुलहपज्जयाण तु अमुत्ते ?। ___ अचंतमसंजोगो जहितं पुण तधिवक्खस्स ।। ३॥ [कल्पभा. गा. ६९] जतो अमुत्तदव्याणं बहुहा वि अणंतएण गुणिज्जमाणे पैजायणं ण भवति । ततो 'केनेति' केनान्येन प्रकारेण 'हवेज' ति भवे 'णिरोहो णाम' परिमाणं ? परिच्छेदेत्यर्थः, किं मुत्तदव्वस्तिो अमुत्तदवाणं अगरुयल10 हुपज्जायपरिमाणं भविस्सति ? त्ति, नेत्युच्यते, 'अचंतमसंजोगं बंत' अतीव अयुजमाणो जम्हा संजोगी।
[जे० २१२ प्र० ] 'जहियं ति यत्र । 'पुण' विसेसणे। किं विसेसयति ? रूविदव्वे । तदित्यनेन अमुत्तदव्यपक वो, तस्स विवकायो-मुत्तदव्यपगारो, तेमु पजायथोक्त्तणतो अमुत्तदव्वेमु य पजायाग अतीपबहुयत्तणतो, अतो मुत्तदवहितो अमुत्तदयपज्जायाण परिमाणकरणसंजोगो एगंतेणेव ण जुजते, ण घटतेत्यर्थः ।।
एवं तु अणंतेहिं अगरुलपज्जएहिं संजुत्तं ।
होति अमुत्तं दव्वं अरूविकायाण तु चतुण्डं ॥ ४ ॥ [कल्पभा. गा. ७०] 'एवमिति' यथेदमुक्तं । सेसं कंठं । णरि 'अरूविकाताण तु चतुण्डं ति धम्मा-ऽधन्मा-ऽऽगास-जीवाणं ति एतेसिं चतुण्ह वि नियमा पत्तेयं अणंता अगरुयलहुयपज्जाया भवंति । कह ? उच्यते-जम्हा एतेसिं एकेको पदेसो अणंतेहिं अगरुयलहुयपज्जाएहिं संजुत्तो तम्हा धम्मा-ऽधम्मेगजीवस्स य असंखेजपदेसत्तणतो असंखेजमणंता पत्तेयं भवंति । आगासपदेसअपरिमाणतणतो पुण तस्स नत्थि परिमाणं, तहा वि संघवहारतो अगंता उक्ता इत्यर्थः॥ 20 एवं ताव ज्ञेयमनंतमुक्तम् । अथेदानीं तत् केवलज्ञानं यथाऽनन्तं तथेदमुच्यते
उवलद्धी० गाहा । [कल्पभा. गा. ७१ ] सव्वे रूविदव्या-ऽरूविदयाण य जावतिया गुरुलहुपजाता सव्वे अरूविदवाण य जे अगरुलहुपज्जाया एते सव्वे जुगवं जाणति पासति य जतो, एवमणतं केवलनाणमक्खरं ति समसंगमभिहितम् ।
इदाणिं 'अकारादिदव्वमुतमक्खरं' ति जति अविसेसतो णाणमक्खरमुक्तं णेयं वा तहा वि रूढिवसतो जहा 25 पंकयं तहा सरक्खरं वंजणक्खरं वण्णक्खरं वा भण्णति । तत्थ 'सरक्ख सक्खरं अक्वरं सरंति-गच्छंति सरंति वा
इत्यतो सरकखरं अकारादि, बंजणम्स वा फुडमभिधाणं सरति, ण वा सरक्खरमंतरेण अत्यो संभरिजा ति सरकवरं । ककारादि वंजणक्खरा, व्यज्यते तेनार्थ इति प्रदीपेन घटादिवद् व्यंजनाक्षरम् । तेहिं चेव सर-वंजणक्खरहिं जदा अत्थो वणिजति अभिलप्यते वा तदा ते वण्णकावरं भण्णंति । इह एकेकस्स अकारादिहकारांतमक्खरस्स स-परपज्जायभेदा इमे-अकारस्स य पजाया जहा दीह-इस्त्र-प्लुतात्रयः, तत्थ दीहो [जे० २१२ द्वि०] उदात्ता-ऽनुदात्त-स्व30 रितभेदः, एवं इस्व-प्लुतावपि, पुनरप्येकैको सानुनासिको निरनुनासिकश्च, इत्येवं अष्टादशभेदः । एवं सेसक्खराण वि जहासंभवं भेदा भावितव्या । अहवा सरविसेमतो एकेकमक्रवरस्स अणंता सपज्जया । एत्थ अकारस्स
१ पज्जायगं जे० दा० ॥ २ अपुजमाणो आ० ॥ ३ 'तसरक्खरस्स आ० दा० ॥ ४ तस्त्रिभेदः, जे० दा० ॥
Jain Education Intemational