Agam 44 Chulika 01 Nandi Sutra

Author(s): Devvachak, Jindasgani Mahattar, Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad

Page 90

अक्खरपडलं ]
सिरिदेववायगविरइयं गंदीसुत्तं । अकारजातीसामण्णतो सपजाया अट्ठारस, सेसा परपज्जाया, एवं संखेज्जा पन्जाया । अहवा अकारादिसरा ककारादिवंजणा केवला अण्णसहिता वा जं अभिलावं लभे स तस्स सपजायो, सेसा तस्स परपजाया, ते य सव्वे वि अणंता । जतो मुते भणितं-"अणंता गमा अणता पन्जया" । [सू० ८५ तः ९४ आदि ] भणितं च
पण्णवणिजा० गाहा [कल्पभा. गा. ९६४] । अक्खरलंभेण० गाहा [विशेषा. गा. १४३] । अणभिलप्पाण अभिलप्पा अणंतभागो, तेसि पि अणंतभागो मुतनिवद्धो इति । अहवा अकारादिअक्खराण पजाया सम्बदन्च- 5 पन्जायरासिप्पमाणमेत्ता भवंति । कहं ? उच्यते-जे अभिलावतो संजुत्ता-संजुत्तेहिं अक्सरेहिं उदत्ता-ऽणुदत्तेहि य सरेहिं जावतिए अभिलावे अभिलप्पे य लभति ते सव्वे तस्स सपजया, सेसा सव्वे तस्सेव परपज्जया। आकासं मोत्तुं सव्यम्स सपज्ज एहिलो परपज्जया अणंतगुणा । आकासस्स सपज्जएहिंतो परपज्जया अणंतभागे । पर आह-कहं तस्सेव परपज्जया य? णणु विरुद्धं, उच्यते-सबक्खराण घडाइवत्थुणो वा दुविहा पज्जया चिंतिजंतिसंवद्धा असंवद्धा य । तत्थ अकारस्स अकारपजया अकारभावत्तणतो अत्थित्तेण संबद्धा, घडागारावस्थायां 10 घटपर्यायवत् ; ते चेव णत्थित्तेणं असंबद्धा, नस्थित्तस्स अभावत्तगतो, जहा घटाकारावस्थायां मृत्पर्यायवत् । अकारे इकारादिपर्याया णत्थित्तेण संवद्धा, अकारे णत्थित्तभावत्तणतो, जहा मृदयस्थायां पिंडाकारपर्यायवत् ते चेव अत्थित्तेण असंवद्धा, अत्थित्तअभावत्तणतो, घटाघवस्थायां पटपर्यायवत् । एवं अक्खरेसु घडाइपजाया वि चिंतणिज्जा, घडादिमु य अका(? क्व)रपज्जाया, इच्चेवं एक्कमकावरं सवपज्जायमं ॥ [जे० २१३ प्र०]
___ एवं सर्वात्मकाः सर्वपर्यायाः, अतो भण्णति-सव्वागासपदेसग्गं अणंतगुणितं पजवग्गं अक्खरं निप्फज्जति ॥ 15 एवं नाणक्खरं अकारादिअक्खरं णेयअक्खरं च तिण्णि वि अणंताऽभिहिता। एत्थ नाणक्खरं जं तं जीवस्स संसारत्थस्स ण कताइ ण भवति ति । जतो भणितं - ___७५. सव्वजीवाणं पि य णं अक्खरस्स अणंतभागो णिचुग्घाडियओ, जति पुण सो वि आवरिज्जा तेणं जीवो अजीवत्तं पावेज्जा। सुट्ठ वि मेहसमुदए होति पभा चंद-सूराणं ।
20 से तं साँदीयं सपज्जवसियं । से तं अणादीतं अपज्जवसितं ७।८।९।१०।
७५. सव्यजीवाणं पि य णं इत्यादि मुत्तं । सधजीवग्गहणे वि सति 'अवि' पदत्थसंभावणे, किं संभावयति ? इम-सिद्धे मोत्तुं, चसदतो य भवत्थकेवली मोत्तुं । 'ण'कारो वाक्यालंकारे । अक्खरं ति-नाणं, तस्स अणं
१ रेसु णस्थित्तभावत्तणतो घडाइपज्जाया आ० दा० । रेसु घडेसु घड इव पज्जाया मो० ॥ २ जायमयं । एवं आ० दा० । ज्जायम । एवं सर्वत्रकाः सर्व मो० ॥ ३ द्वादशारनय चक्रवृत्ती इदं सूत्रमित्यं वर्तते-सव्वजीवाणं पिय णं अक्खरस्स अणंततमो भागो णिच्चुग्धाडितओ।
तं पि जदि आवरिजिज तेण जीवा अजीवतं पावे | सुटठु वि मेहसमुदये होइ पभा चंद-सूराणं ॥१॥ अत्रैव च नयचक्रप्रत्यन्तरे अणंतभागो इति जीवो अजीवतं इति च पाठभेदोऽप्युपलभ्यते ॥ ४ "डिओ सं० चूणि च विना ॥ ५ अत्र चूर्णिकृता चूर्णी जति पुण सो वि वरिजेज इत्यादि गाथैवोल्लिखिताऽस्ति, नयचकोद्धरणेऽपि पाठभेदेन गाथैव दृश्यते, अस्मत्स्वीकृतसूत्रप्रतिषु ये विविधाः पाठभेदा वत्तंन्ते, यच्च पाठस्य स्वरूपमीक्ष्यते, एतत्सर्वविचारणेन सम्भाव्यते यदत्र सूत्र गार्थव भ्रष्टता प्राप्ताऽस्ति । वृत्तिकृतोराचाययोः पुनरत्र किं गा गाथा वा मान्याऽस्ति ! इति न सम्यगवगम्यते, तथापि वृत्तिस्वरूपावलोकनेन गाथैव तेषां सम्मतेति सम्भाव्यते ॥ ६ सो वि वरिज्जेजा सं० शु० । सो वाऽऽवरिज्जेज खं० ॥ ७ तेणं जे• मो• मु० ॥ ८ अजीवतं ल. ॥९ पावेज खं० ॥ १० सादि सपं सं० शु० । सआदि सप खं० ॥
Jain Education Intemational