________________
परिशिष्टम्-१ मूलगाथा-बालावबोधो-भावानुवादश्च देसिक्कदेसविरओ सम्मद्दिट्ठी मरिज्ज जो जीवो । तं होइ बालपंडियमरणं जिणसासणे भणियं ।।१।। श्रीवर्द्धमानमानम्य बालावबोधहेतवे ।।
आतुरप्रत्याख्यानस्य वार्तया! निगद्यते ।। बाला० इह जगमांहि समस्त जीवनइ सघला आउखानी अंत्य अवस्थाई आराधना ते सार छइ भालानी अग्रनी परइ । ते मारइ ए अध्ययनइ विषइ अंत्य अवस्थानी आराधनानुं स्वरूप कहीस्यइ । अथ गाथा-देसिक्क० । शिष्यइ गुरुप्रतइ पूछऊँ जे शास्त्रनी आदिनई विषइ नमस्कार करवो जोईए । अनइ ए ग्रंथनी आदिनइ विषइ नमस्कार नथी को ते स्या भणी ? गुरू बोल्या जे वीरभद्राचार्यइं पहिलू भक्तपरिज्ञा पइणूं करीनइ पछइ आतुरप्रत्याख्यान कर्यु ते भणी भक्तपरिज्ञानी प्रथमगाथानो नमस्कार अही पणि जाणिवो । बिहुइ ग्रंथनो एकइ ज कर्त्ता छइ ते भणी । देसक्क० __षट्काय ना छठा अंश माटइ त्रसकाय ते देश, तेहनी हिंसा संकल्प थकी अनइ आरंभ थकी बिभेदइ छइ । ते माटइ तेहनो एक देश संकल्प थकी त्रसकायनी हिंसाथी विरम्यउ । ते वली सापराध - निरापराध बिप्रकार छइ । तेह माहिथी एक देश निरापराध संकल्प थकी निवर्त्यउ । तथा सम्यग् कहतां अविपरीत दृष्टि दर्शन छइ जेहनइ ते सम्यग्दृष्टि । एहवो जे जीव श्रावक मरइ ते जिनशासनइ विषइ बालमरण, पंडितमरण, बालपंडितमरण एहवा नामपणिमांथी बालपंडितक० सर्वविरतिनां अभाव थकी बाल अनइ स्थूलप्राणातिपातवेरमण हुंती पंडित संबंधी मरण ते माटइ बालपंडितमरण कहीइ । __ तथा जिनमतनइ विषइ अनेक प्रकारइ मरण - आविचीमरणादिक कयु छइ । तथापि ते मरण पांचइ प्रकारइ कल्प छे । तद्यथा - १-मिथ्यात्वीनइं बालमरण, २-अविरत सम्यग्दृष्टीनइ पणि बालमरण, ३-देशविरतीनइ बालपंडितमरण, ४-छद्मस्थयतीनइ पंडितमरण, ५-केवलीनइ पणि पंडितमरण इति गाथार्थः ।।१।।
અર્થ : સમ્યગ્દર્શનને પામેલો અને સર્વવિરતિની અપેક્ષાએ એક ભાગરૂપે વિરતિવાળો દેશવિરતિધર જે શ્રાવક સમાધિપૂર્વક મરે, તેને જિનશાસનમાં બાલપંડિત મરણ કહ્યું છે. સમ્યગ્દર્શન અને દેશવિરતિ હોવાથી તે પંડિત કહેવાય છે, છતાં સર્વવિરતિ ન હોવાથી બાલ ५९।४३वाय छे. (१)
Jain Education International 2010_02
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org