Book Title: Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
पच्चत्थिमलवणसमुदस्स पुरात्थिमेणं एवं जहचैव चुल्लहिमवंतो तहचेव सिहरीव णवरं जीवा રાોિળ ધનુ ઉત્તરેળ પટ્ટુ તં ચે’હે ગૌતમ! હૈરણ્યવત ક્ષેત્રની ઉત્તર દિશામાં તથા ભૈરવત ક્ષેત્રની દક્ષિણ દિશામાં પૂર્વ દિગ્વી` લવણસમુદ્રની પશ્ચિમ દિશામાં અને પશ્ચિમ દ્વિગ્નતી લવણ સમુદ્રની પૂર્વ દિશામાં જીલ્લ–ક્ષુદ્ર–હિમવાન પ્રથમ વર્ષોંધર પર્યંત જેવા આ છઠા શિખરી વર્ષોંધર પર્યંત કહેવામાં આવેલા છે, જે પ્રમાણે પ્રથમ ક્ષુદ્ર હિમવાન્ પર્યંતનુ વર્ણન પહેલાં કરવામાં આવેલુ છે, તેવું જ વર્ણન શિખરી પતતું પણ સમજવુ’. વરં’પરં તુ ‘લીવા વાદ્દિવં વધુ ઉત્તરાં અત્તિનું તે ચેવ મા કથન મુજબ એની જીવા દક્ષિણ દિશામાં છે અને ધનુપૃષ્ઠ ઉત્તર દિશામાં છે. શેષ બધુ આયામ-વિષ્ણુભ વગેરેથી સદ્ધ કથન પ્રથમ વર્ષધર પર્વત જેવું જ છે. ‘ઘુંદરી. રહે, સુવારા મહાળડું, ફાળિળ બેચવા એની ઉપર પુંડરીક નામે હદ છે. એના દક્ષિણ
તારણુ દ્વારથી સુવર્ણ ફૂલા નામે મહાનદી નીકળી છે. ‘નન્હા રોહિચલા’ જેમ રાહિતાંશા નદી પદ્મદના ઉત્તર દિશ્વતી તારણ દ્વારથી નીકળીને પશ્ચિમ દિશા તરફ પશ્ચિમ લવણુ સમુદ્રમાં પ્રવેશે છે તેમજ આ નદી પૂર્વ દિશા તરફ પ્રવાહિત થઈને પૂ લવણુ સમુદ્રમાં પ્રવેશે છે. સુવ ફૂલા મહાનદી પુડરીક હદથી, દક્ષિણ તારણુ દ્વારથી નીકળીને પૂર્વ દિશા તરફ પ્રવાહિત થતી પૂર્વ લવણસમુદ્રમાં પ્રવેશે છે. આ રાહિતાંશા તેમજ સુવર્ણ ફૂલા એ ખન્નેમાં જે દૃષ્ટાન્ત અને દાધ્યુંન્તિક ભાવ પ્રદર્શિત કરવામાં આવેલે છે તે હદ નિર્ગમન, નદી પરિવાર, હૈરણ્ય ગમન તેમજ લવણુસમુદ્ર ગમન વગેરેને લઈ ને જ પ્રદર્શિત કરવામાં આવેલા છે. હિંસામ્યને લઈ ને નહિ. વં ચેત્ર ગંગાસિંધૂકો તવરત્તત્તવો ગેયન્ત્રાઓ' જે પ્રમાણે ગ'ગા અને સિંધુ એ એ મહાનદીઓનું વર્ણન કરવામાં આવેલું છે. તે પ્રમાણે રક્તા અને રક્તવી નદીઓનું વર્ણન પણ સમજી લેવું જોઈ એ. એમાં પૂર્વ દિશા તરફ રક્તા નામક મહાનદી વહે છે અને પશ્ચિમ દિશા તરફ રક્તવતી નામની મહાનદી વહે છે,
પૂર્વ દિશા તરફ પ્રવાહિત થનારી મહા નદી પૂર્વીલવણસમુદ્રમાં અને પશ્ચિમ દિશા તરફ વહેનારી મહાનદી પશ્ચિમલવસમુદ્રમાં પ્રવેશે છે. એમ જાણી લેવુ' જોઇએ ‘અવલેસ' એમના વિષ્ણુભ અને આયામાદિ પરિમાણુ વિશેનુ` શેષ કથન તથા નદી પરિવાર વગેરેથી સદ્ધ કથન તે ચેવ' ગંગા–સિન્ધુ મહાનદીના પ્રકરણમાં જે પ્રમાણે કહેવામાં આવેલુ છે, એ પ્રમાણે જ છે. ‘સિન્નિગ મંતે! વાસઘરવત્ ર્ડા વાત્તા' હૈ ભદન્ત ! આ શિખરી નામક વધર પ`ત ઉપર કેટલા ફૂટે કહેવામાં આવ્યા છે ? જવાખમાં પ્રભુ કહે છે કે ‘નોયમા ! પારસ છૂટ્ટા વત્ત' હે ગૌતમ ! આ શિખરી નામક વર્ષોંધર પર્યંત ઉપર ૧૧ કૂટો આવેલા છે. ‘તું ના' તે કૂટના નામે આ પ્રમાણે છે ‘સિદ્ધાચયન છે, સિન્નૂિ, ૨૦ળવચડે, મુવળા છે, પુરા દેવી ડે, રત્તાકે, જછી ડે, રત્તમરૂં કે, છાનેવી ડે, વયવૃકે, નિશિøપૂછ્હે' સિદ્ધાયતન ફૂટ ૧, શિખરી ફૂટ ૨, ટૈરણ્યવત ફૂટ ૩, સુવર્ણ`લા
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૧૫૪
