________________
અધ્યયન ૧૨ મુ.
(૧૬૭)
-~~~-~ ~-~- ~~~ - કહે છે કે, સમસ્ત લોક પ્રસિદ્ધ જગત્મદીપ સમાન એવે સુર્ય નથી, વળી તે સુર્ય ઉગતા નથી, તથા અસ્ત પણ જાતે નથી, એ જે દેદીપ્યમાન સુર્ય મંડળ દેખાય છે, તે માત્ર રિત્તનો ભ્રમ જાણ, મૃગ તૃષ્ણા સમાન એ સર્વ ભ્રમ છે, તથા ચંદ્રમાની કળા વૃદ્ધિ પામતી નથી, તેમ હીન પણ થતી નથી, એટલે શુકલપક્ષાદિને વિષે જે વૃદ્ધિ પ્રમુખ ચંદ્રમાની દેખાય છે, તે સર્વ ભ્રમણ છે. અથવા નદીના પાણી તે નથી, (શ્રવતા) એટલે નદીહાદિક પણ નથી, તથા વાયરે પણ વાત નથી, તો એ લોક સંપૂર્ણ (વંધ્યસમાન ) અર્થ સૂન્ય છે અર્થાત્ એ જગતમાં કાંઈજ નથી, જે કાંઈ દેખાય છે, તે સર્વે સ્વનેદ્રજાલ સમાન જાણવું. ૭
જેમ જતિ અંધ એટલે નેત્રહીન પુરૂપ દીપ કરી સહિત છતાં પણ હીનનેત્ર પણાને લીધે, રૂપાદિક જે ઘટપટાદિક વિઇમાન પદાર્થો છે, તેને દેખી શકે નહીં. તેમ તે અક્રિયાવદિએમાં છતિ ક્રિયા વિદ્યમાન છતાં, પણ તે ક્રિયાને જેમની (પ્રજ્ઞા) એટલે બુદ્ધિનિષેધ થઈ છે, અર્થાત્ બુદ્ધિહીન એવા તે
અક્રિયાવાદી લોકે પિતામાં ક્રીયા વિદ્યમાન છતા, પણ તેને મિથ્યાત્વાદિક દેશે કરી નથી દેખતા, ૮ +
જ્યોતિષ ગ્રંથ સ્વપ્ર સુભા સુભના શાસ્ત્ર શ્રીવસાદિક લક્ષણ સામુદ્રિક શાસ તે ચ શબ્દ થકી અચિંતર ભેદ રૂપ પણ જાણવા, તથા નિમિત્ત પ્રસિદ્ધ શકુનાદિક શાસ્ત્ર જાણવા, - હિના લક્ષણ મસ તિલકાદિક જાણવા, ઉપાત તે ભૂમિ કપાદિકની સુચના કરનાર શાસ્ત્ર એમ અગનિમિત, ઇણ લેક પઠન કરીને, અર્થાત અષ્ટાંગ નિમિત્ત ભણીને, રા લોકને વિષે અતીત અનાગતાદિક વસ્તુને જાણે છે. તેટલું પણ એ સુન્યવાદી જાણતા નથી. જેમ કેઈ સંનિપાતી, યુધા તાઇ
