________________
અધ્યયન ૧૨ મું.
(૧૮)
સ્થાનકે છે, તથા આ લોકને વિષે નાયક એટલે સ્વામિ છતા, આ લેકને વિષે પિતાના પ્રાલેકને, આ ભવે, તથા પર, હિતકારી એ સમ્યક ધર્મ માર્ગ પ્રકારે છે. (તથા તથા) એટલે જેવા જેવા પ્રકારે એ લેક પંચાસ્તિકાય રૂપ તે દ્રવ્યાસ્તિક નયના અભિપ્રાયે શાશ્વત થાય, તેવા તેવા પ્રકારે કહે, અથવા જેમ જેમ રાગ દ્વેષની વૃદ્ધિ, તેમ તેમ રાંસારની વૃદ્ધિ થાય, એમ કહે, જે સંસારને વિષે પ્રજા એટલે જીવ, તે રાગ ષે વ્યાપ્ત છતા નાના પ્રકારે રહ્યા છે, તે હે માનવ ! તું એમ જાણ છે ૧૨ છે . - હવે તે નાના પ્રકાર કહે છે. જે રાક્ષસ વંતરાદિક યમલોકિકા જે પરમાધામકાદિક દે જે વૈમાનિક, તિપાદિક, દવે (ગાંધી) એટલે વિદ્યાધરાદિક, તથા પૃથવીકાયાદિક આકાશગામી, એવા પક્ષીઓ, તથા વાયુપ્રમુખ, તથા પૃષિવિને વિષે આશ્રી એવા જે અનેક બેંદ્રિયદિક જીવ, તે સર્વ પિતપતાના કામ કરી વળી વળી ચતુતિક રૂપ સંસારમાં પરિભમણ કરે છે. કે ૧૩ છે
શ્રી તીર્થ કર ગગધરાદિક, તે એ જે આધ એટલે સંસાર તેને અપાર સ્વયંભુરમણ રામુદ્ર સરખે કહે છે એમ તુ જાણ તે રમાન સંસાર ગહન છે. દુર મેલ એટલે અત્યંત દુસ્તર છે અસ્તિવાદીને, પણ જે એમ છે, એટલે સમ્યક પ્રવર્તકને, પણ આ અપાર સાર સમુદ્ર અત્યંત દુસ્તર છે, તે નાસ્તિક ઘા દીને તે અત્યંત દુસ્તર છે, એમાં કેવુજ છે જે આ સંસારને વિષે સાવધ ધર્મના પ્રવર્તક માગ પતિત પાંચદિય સબંધી વિષયના સેવનાર તથા અંગના જે સ્ત્રી તેને વશ પડયા છતા રહે છે, તે ત્રા, સ્થાવર રૂપ, બે પ્રકારનું જે લેક તે માંહે રાગ કે કરી પરિભ્રમણ કરે, ૨૪