________________
અધ્યયન : મું.
(૧૯૭)
ભા શુશ્રુષા રહિત તેને કહીએ, શું કહિએ તકે માહણ કહિએ, તથા શ્રમણ કહિએ, તથા ભિક્ષુ કહીએ, તથા નિગ્રંથ કહિએ તે હે ! મહામુનિ એ ચાર શબ્દનો અર્થ આમને કહે.
એમ શિષ્ય છે યુકે, હવે ભગવંત બ્રાહ્મણાદિક ચાર નામને યથાક્રમે ભેદ સહિત અર્થે કહે છે, જેણે પ્રકારે સર્વ પાપ કરુભ ક્રિયા થકી, નિવત્યે પ્રેમ તે રાગ, અને દુષ, તે અપ્રિતિ કુવચનનું બેલવું, અભ્યાખ્યાન, એટલે અછતા દેશનું પ્રકાશવું પરના ગુણનું અણુસહેવું, અને પારકા દોષને પ્રકાસવું પારકા દોષ બીજા આગવી પ્રકાસવા સંયમને વિષે અરતિ અસંયમ વિષયાદિકને વિષે રતિ, પરવચના મૃષા અલિક ભાપાનું બોલવું મિથ્યાદર્શન શલ્ય એટલે અતત્વને વિષે તત્વની બુદ્ધિ તેનેજ શલ્ય કહિએ, એ સર્વ થકી વિરત એટલે નિવાર્યાં છે વળી પાંચ સમિતિએ સમિતા થકા જ્ઞાન દર્શન અને ચારિત્ર સહિત પ્રવૃતિ સદા સંયમને વિષે પ્રયત્ન કરે એટલે સાવધાન શકે રહે એ છતે કોઈના ઉપર કેધ ન કરે, તથા અભિમાન રહિત હય, ઉપ લક્ષણ થકી માયા તથા લેભરહિત, એવા ગુણે સહિત જે હોય તે માહણ એટલે બ્રાહ્મણ જાવા, ૨ !
જે માહણના લક્ષણ કહ્યા તે અહીં સર્વ જાણવા વળી અમણના વિશેષ કહે છે, જે અનાશ્રિત અપ્રતિબંધ વિહાર તથા નિયાણા રહિત કષાયથકી રહિત, (અતિપાતચ ) એટલે જીવહિંસા તથા મૃષાવાદ મૈથુન પરિગ્રહ એ સર્વને, પરિણા જાણીને, પ્રત્યાખ્યાન પરિણાયે પરિહર એટલે, મૂળ ગુણ કહ્યા, હવે ઉત્તર ગુણ કહે છે. ક્રોધ, માન, માયા તથા લાભ અને પ્રેમ શબ્દ રાગ દ્વેષ અને પણ સમ્યફ પ્રકારે સંસારના કારણ એ જાણીને પરિહરે, એ રીતે જે જે કમને બંધ જે થકી પોતાના