Abhi Dharm Samucchaya Bhasyam

Author(s): Nathmal Tatia
Publisher: K P Jayswal Research Institute

Page 136

धर्मविनिश्चयः 105 पारमितापरिपूरणात् / (vi) अकृच्छत्वपरमत्वमनुमोदनामात्रेण परदानादीनां पारमितापरिपूरणात् / (vii) विभुत्वपरमत्वं गगनगञ्जसमाध्यादिभिर्दानादिपरिपूरणात् / (viii) परिग्रहपरमत्वं निर्विकल्पज्ञापरिगृहोतत्वात् / (ix) प्रारम्भपरमत्वमधिमुक्तिचर्याभूमावधिमात्रायां क्षान्तौ। (x) प्रतिलम्भपरमत्वं प्रथमायां भूमौ / [T. 95B.] (xi) निस्यन्दपरमत्वं तदन्यास्वष्टासु / (xii) निष्पत्तिपरमत्वं दशम्यां भूमौ ताथा गत्यां च बो[Ms. 97 A]धिसत्त्वपरिनिष्पत्त्या बुद्धपरिनिष्पत्त्या चेति // पुनः परमैरीहिता इताश्चेति पारमिताः, बुद्धबोधिसत्त्वश्चेष्टिता गताश्चेत्यर्थः / / पुनर्जेयपारंगताः पारमिताः, बुद्धत्वे प्रतिष्ठिता इत्यर्थः / / पुनः परानात्मानं च परमामीति तारयन्तीति पारमिता:, परानात्मानं च दुःखार्णवमतिकामन्तीत्यर्थः // इदं तावत्साधारणं निर्वचनम् // प्रत्येकं (i) पुनर्दायकदारिद्रयापनयनाद्दानम्, दाहापनयनाद्वा प्रतिग्राहकानाम् / (ii) शान्तेन्द्रियालम्भनाच्छुभगतिलीयनाच्छैत्यालयाच्च शीलं यथाक्रममिन्द्रियेषु गुप्तद्वारतावाहनात् सुगतिगमनहेतुभावनादविप्रतिसाराद्यानुपूर्व्या यावनिर्वाणा'श्रयत्वादिति / (iii) क्रोधक्षारतिरस्करणात् क्षतिचित्तागति"तिरस्करणात् क्षेमाविष्करणाच्च क्षतिनां10 [Ch. 748 B] क्षान्तिः / क्षतिचित्तं पुनर्येनापकारिणां प्रत्यपकारः क्रियते तस्यागतस्यानया विलोपनं तिरस्करणं वेदितव्यम् / क्षतमेषां वैरं विद्यत इति क्षतिनस्तेषामभयप्रकाशनं क्षेमस्याविष्करणं वे[Ms. 97 B]दितव्यम् / (iv) वधवृद्धीहायोगाद्वोर्यम् / तत्र वधायेहा[T. 95 A]ऽकुशलधर्मविगमाय द्वाभ्यां सम्यक्प्रहाणाभ्याम्, वृद्धये ईहा कुशलधर्मसमुदागमाय द्वाभ्यां सम्यकप्रहाणाभ्यां च। (v) धारणयमनसंयमनविनयननयनाद्ध्यानम् / तत्र धारणमालंबने चित्तस्य, यमनं विक्षेपतः, संयमनं चित्तस्य, विनयनं पर्यवस्थानानां विष्कम्भणम्, नयनं विभुत्वस्य प्रापणं वेदितव्यम् / (vi) परप्रणीतज्ञानात् 1. T. lacks aifa. Ms. व्य. Ch. adds. दानादिपारमिता:. Ms. दशभूम्या. Ms. त. 6. Ms. परमा० for पराना 7. T. adds भादि. 8. Ms. चिन्ता. 9. T. reads आगति, Ch. reads अगति. 10. T. lacks क्षतिना. 11. Ms. नोप° for °नाप. ' 12. Ms. ले. 2.