Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI citrabhAnu graMthAvali (4) samaya saMdeza : pravacanakAra : ca draprabhasAgara ( citrabhAnu ) 15//y che g . ne popaTa
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ = ma phA za ka : citrabhAnu granya prakAzana-mandira bhA va na ga ra ( sau rASTra ) prata 10 0 0 AvRtti bIjI che ? sa. 2008 akSayatRtIyA 4 sudraka : mahetA amaracaMda bahecaradAsa zrI bahAdurasiMhajI pri. presa pA li tA NA ( sau rA )
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ have to jAgo! hada thaI have ! mahAnubhAve ! AjanA vyAkhyAnane viSaya che-have te jAgo ! "have te jAge" A zabda je gaMbhIratApUrvaka vicArAya te AjanA deDha kalAkanA vatRtvanuM rahasya sahaja rIte pAmI zakAya. have te jAge-AmAM "jAgo" zabda zuM sUcave che? A zabda cAnaka caDhAvanAro che. UMghatA he te jAge, beThA ho to ubhA thAo, ubhA che te gatimAna bane ane gatimAna che te tIvra kAryadakSa bane ema preraNA ApanAra "jAge zabda che. jAge-A jema cetavaNI ApanAra che, tema enI pUrva rahele te" te atisUcaka che, jene duniyAmAM tera maNane kahevAmAM Ave che. have te jAge-A sAmUhika vAkya ema ghoSaNa kare che ke, hada thaI! khUba aMtara paDI gayuM ! ATale badhe pramAda ! khUba UMyA te have jAge ! pramAda cheDo. ApaNAmAM ghara karIne beThelA ALasane choDe ne jIvananI. sAdhanA karavAmAM tatpara banI jAo. kAraNa ke, jenuM mUlyAMkana na thAya evI mAnavatAvALuM, ane vizvamAM sahaja prApta na thAya evuM uttama mAnavajIvana maLyuM che, te ene saphaLa karo. pramAda karaze te A mahAmUluM dhana hArI besaze mATe ja kahevuM paDe che ke-have te jAge !
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUravAra karo AvuM uttama mAnavajIvana je maLyuM che te svArthanA kuMDALAmAM aLasiyAnI jema maravA mATe nathI; paNa jIvanane amara banAvavA mATe maLyuM che. Aje tame kevI pavitra bhUmimAM janma lIdhe che, ane te vicAra karo. AryAvartamAM, uttama kuLamAM ne dhArmika kuTumbamAM ke jenA mATe tame gaurava laI rahyA che. ane ame brAhmaNe chIe, ame kSatriya chIe, ame vaNika chIe-ema gauravapUrvaka belIne phare che, paNa huM tamane pUchuM chuM ke, bAlavA mAtrathI mahattva zuM! mahattva che kartavyaparAyaNatAnuM, sadAcArI vartananuM, ane pratibhAsaMpanna jIvananuM ! | " mahAna" kahevA mAtrathI mahAna na banAyaH enA mATe mahAna kArya karavuM paDe jIvanane tevuM banAvavuM paDe. pittaLa pitAne senuM kahe teTalA mAtrathI te sonuM nathI thaI jatuM. enA caLakATa uparathI enI koI kismata aMke te e thApa khAya. senAne te tejAbane tApa ama paDe, keseTIe caDhavuM paDe, agniparIkSAmAM uttIrNa thavuM paDe, ane chatAM kALuM na paDe te senuM tema mAnave, paNa potAnI jAtane agniparIkSAmAM mUkI, kaTIe caDhAvavI joIe ane emAM uttIrNa bane toja e jAtivAna kahevAya ane mahAna gaNAya. emAM zakitahIna thAya e zI rIte pAlave ? kartavya karI mahattA siddha karavI paDaze ane jagatamAM paDakAra kara paDaze ke-jIvananA pratyeka prakAranA vAtAvaraNamAM paNa kartavya mATe ame taiyAra chIe! game tevA samaye ame cAritrathI DagIzuM nahi, dhyeyathI cuta thaIzu nahi, amara Adaphane kANAne paNa choDI A
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ rIte mahattA siddha karavA tamArI taiyArI nahi hoya te bhale UMca jJAtionAM nAma belatA phere paNa mAnavA keI taiyAra nahi thAya. mANasa sAro ke kharAba, UMcA ke nIca AcaraNathI siddha thAya che; tame paNa uraca he te sArA AcaraNathI ane pavitratAthI tamane pitAne tame mahAna pUravAra karo. vihaMgAvalokana ApaNe na jAgavAne kAraNe ghaNuM gumAvyuM che. be hajAra varSane ItihAsa tapAsaze te jaNAze ke ApaNe keTalA gabaDI gayA chIe. eka vAra vihaMgAvalokana karI juo te paristhiti samajAze. eka divasa temanI saMskRti paNa ApaNI saMskRti pAse jhAMkhI lAgatI. A saMskRti mATe remamAM paNa gaurava hatuM, deza paradezanA pravAsIo A saMskRtinAM muktaka ke guNagAna karatA, te ja saMskRti Aje mRta-prAya ane jANe chelle zvAsozvAsa letI hoya ema lAge che. Aje tame kaI dazAmAM AvI pahoMcyA che ? kALI cAmaDImAM bhayaMkara garA ! AnA zarIramAM anAryone AtmA peThe. saMta-mahanonI gauravavanI A bhArata-bhUmimAM Aje jISmanI kismata nathI, dhamanI kaI gaNanA nathI, tatvajJAnanI paDI nathI-A zuM kahevAya! ApaNA yuvAnene iMglenDa dezanA parvata, nadI ne taLAva vagere kaMThastha kharA paNa gaMgA yamunA ke sarasvatInuM prabhavasthAna ke vilIna thavAnuM sthAna kayAM e khabara na maLe. are, bahAranA badhA tacintakenAM nAma belI janArane enA pitAnA AsapAsamAM thayelA jIvanadrAnAM nAma paNa na aDe e keTalI zaratIya sthiti gaNAya!' A rIte ApaNA ja yuvAno dvArA ApaNI anAcanA bI cAmaDImAM bhAre kaI zAmAM
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMskRti bhUMsAtI jAya che ne bahAranI saMskRti navapallavita thAya che! mATe kahevuM paDe che ke, khUba UMdhyA! bahu UMghanAro UMghamAM paNa lavAra kare che, evI ja ApaNuM paNa dazA che. UMDe vicAra karAya te samajAyuM ke, ApaNuM bAlavuM paNa bakavAda rUpa che. ApaNuM AgevAne keTalIka vAra AryAvartanAM guNagAna kare che, paNa te pUrNa rIte samajyA vagara ane jIvanamAM utAryA vagara mAtra upara uparathI balI jAya che-jenI kismata UMghamAM thatA lavArA karatAM vadhAre na AMkI zakAya, mATe jAge ! ApaNane maLelA AdhyAtmika ne sAMskRtika vArasAnI kismata samaje te ja maLelA uttama mAnavajanmanI mahattA gaNAze. bahAtha AjanA pravacananI prAbhUmikA ApaNe vicArI gayA. have mukhya viSayane vicAra karIe. A deza brahmacaryanA puMjarUpa hate. saMyamanI carcA ghara ghara thatI. brahmacarya e ja dhana ane sarvasva manAtuM kAraNa ke badhA sadguNenuM brahmacarya e mULa che! enA khAvAthI ane vikAsa ane meja-zekhanA sevanathI Aryadeza kAMIka patana pAme che. A dezanuM kSAtrateja vagere sarvatra AdarzarUpa hatAM. e baLa, e dIrdhAyuSitA, e zaya, e vIratA ane e dIghacintana Adi Aje emAMnuM zodhyuMya maLatuM nathI. enuM kAraNa ApaNe saMyamane choDayo ane asaMyamane svIkAryo te che. ; viSaya, vilAsa, vinedane vikAranAM sAdhane Aje bIje nathI teTalA pramANamAM ahIM pesI gayA che. vyasana ane
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ kuTeva mATe te kahevuM ja zuM huM tamane pUchuM chuM ke, A dezamAM cAhanI zI jarUra? IMglAMDa Adi ThaMDA pradezamAM te (samajyA ke) (Strong) sTroMga cAhanI uSmA mATe kadAca jarUra paDe, paNa A samazItApaNu dezamAM enI zI jarUra ? cAne laIne A hiMdamAM keTalI bekArI vadhI, mAtra rUpiyo kamAnAra mANasa paNa traNa-cAra anA cAmAM vApare, A kaI . dazA? AjanA krAntikArI yuvAnane, cA vinA UMgha na uDe! meM para surakhI na Ave, jANe cA devIne mAnIte gulAma! bhale tame kadAca cA pItA che, paNa enA vinA cAle ja nahi, UMgha na uDe, TAMTiyA ghasavA paDe-e kaI sthiti kahevAya? ApaNA bApa-dAdA cA vinA gheryA ja karatA hatA ane ApaNe cA pIne jAgIe chIe ema ne! | tame zAntithI, huM je kahuM chuM tenA para vicAra kare, Aje vyasanane lIdhe kevI saMcamahIna sthiti thaI che tene vicAra kare. manane, vANIne ke cakSune ekene pUrNa saMyama che kharo? tame tamArI jAtane bhale svataMtra mAnatA he paNa vAstavika rIte svatantra che kharA? indriyane gulAma e AjhAda nahi, paNa baMdIvAna che. vizvana dAsa e svatanna nahi, paNa parataMtra che. vikAro pAchaLa ghasaDAIne saMcamahIna jIvana banAvavuM e unnati nathI paNa avanati che. paNa tame tamArA antarane pUche ke tame Aje mAlika che ke gulAma ! vAsanAonA dAsa banI svatannatAnI vAto karavI e keTaluM hAsyAspada gaNAya ! svatannatAne hakaka, vAtethI nahi, paNa guNa ane hAya
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAtathI meLavavuM joIe, pAzcAtya saMskRti ema kahe che ke, hake e mAnavIne janmasiddha che. paNa patya saMskRti ema kahe che ke, hakaka gyatAthI-lAyakAtathI prApta thAya che. A be vaccenuM attara samajavA jevuM che. eka janmAMdha chokare paribhramaNa svAtaMtrya mAMge te ene pitA ene pari. bramaNa svAtaMtryane hakaka Ape khare? kaI kajiyALe mANasa gALa denAra mANasa vANI svAtaMtryane haka mAMge te ene apAye khare? ane apAya te reja kajiyA keTalA thAya? nAdAna bALakane matasvAtaMtryane haka apAya kharo? vyabhicArIne AcAra svataMthane haka apAya kharo ? bhUkhane vicAra svAtaMtrya apAya kharuM? tAtparya e ke agyanA hAthamA hakakanuM mahAna zastra na apAya, ayogyanA hAthamAM gayelI vastu lAbhane badale hAnikara nIvaDe. vastu suMdara hoya te paNa ghaNIvAra saMganA vege bhayaMkara thaI jAya che. ghI jevI piSaka vastu paNa so vakhata ghevAya eTale jhera banI jAya che. AthI pautya saMskRtinuM kahevuM che ke svataMtratAne hakka yogyane hAya, agyane nahi! Indriyo para saMyama na rAkhe ane vatatratAnI vAta karo emAM zuM vaLe? saMyama vagara te svata~ mANaso paNa paratatra banI gayA. pRthvIrAja svatandra maTI parata- banya, zAthI? saMyama gumAvyo ne saMyuktAnA mohamAM ghelo banyA tethI! bhUmikA zuddha hovI joIe brahyacarya e e guNa che ke enI pAchaLa badhA guNe taNAine Ave che. jIvanazuddhi enAthI thAya che. sArSanA enAthI
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAcu che dUranI vAta tA javA do paNa A duniyAmAM pazu naiSThika brahmacArIne joine sau kAi namI paDe che. badhA enA para vizvAsa rAkhe che. lAkA ene vandanIya ne pUjanIya gaNe che. brahmacaya e mahAna zakti che. e vinA jIvana cetanAhIna kahevAya. eka vidvAne kahyu che ke Strength is life and Weakness is death brahmacaryanI zakti e jIvana che ane vIya hIna-kitahIna jIvana e mRtyu che! vikasita phUlanI khUzamethI bhamarAo jema kheMcAIne Ave che tema brahmacayathI paNa bIjA guNA kheMcAi Ave che. sUrya uge eTale lAkA kAme lAgI ja jAya che, tema brahmacarya rUpI tejasvI saMya uge eTale bIjA sadguNA enI meLe ApaNA jIvanamAM pravezI kAma karavA ma`DI paDe che. tamAre sadguNlRAne jIvanamAM vasAvavA hAya tA bhUmi zuddha karo. * Aje hu ahiM bhUmi zuddha karavA AvyA che. jhADu laI kacarA vALavA ALye chuM! kayA kacarA ? viSaya ane vilAsanA kacarA, tene Aje mAre sayamanA jhADuthI kADhavAnA che. tamane kAMi vAMdhA tA nathI ne ? ( je haeNAlamAM vyAkhyAna cAlatu hatuM e haeNAlanI bheAMya sAme AMgaLI cIMdhI mahArAjazrIe kahyuM, ) A rhAlamAM kacarA kADhayA vinA tame jAjama bichAve! kharA ? pahelAM tame kacarA sApha karAvye pachI upara jAjama pAtharI. paNa emanI ema azuddha bhUmi upara jAjama nAkhI hAya tA zuM pariNAma Ave? dhULa ja uDe ne ? duniyAmAM koi sArA mANasa ukaraDe khATalA nAkhIne sUze ? nahi ja, bhale taLAI rezamanI hAya, paNa tyAM na sUvAya, kAraNa ke dunya mAre, tema pramANikatA, sajjanatA, : -
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ brAnRtya Adi guNene lAvavA mATe prathama saMyama joIe. e guNenA nivAsa mATe bhUmikA zuddha joIe. - kALI, melI, khADA-TekarAvALI bhIMta para citrakAra pAse citra derAvIne kahIe ke-citra sAruM nathI. emAM ene doSa nathIH deSa bhUmine che. dIvAla cAkhI joIe. kharAba bhIMta para te sAre citrakAra paNa citra na derI zake. telathI kharaDAyelAM melAM vastro para raMgAre paNa sAre raMga zI rIte karI zake? tAtparya e ke dIvAla suMdara hoya te citra suMdara thAya. vastra cekhuM heya te raMga caDhe, jIvana vizuddha hoya te saddaguNe vikase ! * brahAcArI satyakAmI hoya - jenAmAM brahmacarya nahi hoya tenAmAM bIjA game tevA guNe haze te paNa te niSphaLa javAnA. suvarNa vasaMtamAlatI piSaka che. sATha ke sIttera rUpiye telAnA bhAvanI che, paNa maravA paDelAne te apAya? ane beAnI bhAra Ape te be mInITa moDe maravAne haze te ulaTo vahelo maraze, kemake enAmAM pacAvavAnI zakti nathI. lAyakAta vinA sArI vastu paNa viparIta pariNAmane lAvanArI nivaDe che. yuvako ane yuvatio mATe A vAta ati jarUranI che. brahmAcayanA khamIra vinA saddaguNanI e game eTalI vAte kare, te paNa e vAte niSphaLa ane vadhyuM che. vAyaDI ane vyartha che. eka divasa e hatuM ke AryAvartanuM pratyeka ghara brAcayanA bahAdhvanithI guMjatuM hatuM. vAtAvaraNa saMyamamaya hatuM.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa Aje kamanazIbe hAlata judI che. brahmacaryanA nIra esaratAM jAya che. raste dazya kevAM? brahAcaryanuM khUna karI nAkhe tevAM! skUla-kelejanuM vilAsathI bhabhakatuM vAtAvaraNa joIne saMyamI vidyArthIne te trAsa ja chUTe! sahazikSaNa ane atisaMparkanuM je kahu pariNAma dekhAya che te mAre tamane kahevAnI jarUra kharI? tame pratyakSa nathI joyuM? chApAmAM nathI vAMcyuM ? sATha varSane gurU-adhyApaka ziSyAne paraNI beThe ! mane thayuM jagatamAM A zuM thavA beThuM che? adhyApaka eTale ke pavitra purUSa ! e pavitra purUSa-are, samAjane eka javAbadAra mAnavI, zikhyAne paraNI bese te pachI chekarIonAM mA-bApe AdhyApake para vizvAsa kema rAkhI zake? rakSaka ja bhakSaka bane ane adhyApaka ja apahAraka bane, A sthiti tamane zecanIya nathI lAgatI? AjanA chabIgharomAM naTa-naTInAM hAvabhAve sinemAnA rUperI paradA para bhajavAtAM bhayaMkara do ane naphaTAInI hada Ave tyAM sudhI paherAtI - veSabhUSAo, brahmacaryane pADanAra nathI te bIjuM zuM che? pustakanA vAcanathI jJAna maLe paNa AjanAM pragaTa thatAM pustake te jANe praNayatrikeNanAM citro ! nevele eTale vilAsanI pyAlIo ! AvuM sAhitya UgatA yuvAno ane yuvatio vAMce te enA saMyamamAM te paLe ja mUkAya ne? AgaLa vadhe. tamArA gharamAM citra kevAM che? navayauvanAonAM vase cerAtA hoya evAM citra. evuM citra devanuM hoya te paNa sadAcAranuM patana karanAruM che. hoya te pheMkI de naTa-naTInA citro TAMgyA hoya te phagAvI deje.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ phATA rAkhA tA sa'tanA, jJAnInA, dhyAnInA ke kAi tapasvInA rAkhA. A tA naTa-naTInA ! prabhAte uThIne dazana kAnAM kara. vAnAM? aze|kumAra ane dhruvIkArANInAM ne! mATe kahuM chuM ke bhUmikA evI rAkhA ke jenA paDagheA paDe. brahmacatha haze te sAcA AjhAda manAze. Ama bhautika rIte AjhAda thayA chIe paNa AjhAdInI kharI lahejata kayAMya dekhAya che? mukha para gyAnI zAthI? brahmacaya hAya tA mAM para te ja camakatuM hAya ane khIjA guNeA sahaja bhAve AvI vase. A vAta 3 yAda karA. 4 pAMDava-kauravAnA yuddhamAM bhISmapitA kauravAnA pakSamAM hatA. yuddhanA Ara'bhakALe dhamarAjAe bhaDavIra bhAI bhImane bhISmapitAmaha pAse AzIrvAda levA javAnuM kahyu.. bhIme AzcayapUrvaka kahyuM: " bhAi ! Apa A zuM kaheA che? e tA kauravAnA pakSamAM cheH e kai vijayanA AzIrvAda ApaNune Ape ! parAjita thAo ema ja kahe ne" dharmarAjAe kahyuMnA, ema nathI: sAcA brahmacArI satyakAmI hAya che, asatyakathI nathI DAtA, mATe tuM emanI pAse jA, ane AzIrvAda mAMga' bhIma bhAInA vacana para vizvAsa rAkhI tyAM gayA ne page paDayA, kauravAe A dRzya joyuM ane mAnyu` ke hamaNAM ja parAjyanA AzIrvAda laIne jaze. paNa badhAnA Azcarya vacce naiSThika brahmacaryavAn bhISmapitAe bhImane kahyuM: satya tamAraza pakSamAM che mATe vijaya tamArA che!" A sAMbhaLI koravA bheAMThA paDI gayA. AvuM pragaTa satya elAvanAra hAya tA te prAcaya che--saMcama che! AvA A-jIvana brahmacArI bhISma cr *10:
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAmaha jevA purUSa ane neminAtha jevA tIrthakara je bhUmimAM thayA e bhUminA mANase brahmacaryathI keTalA pAchaLa haThI gayA che. mATe ja kahevuM paDe che ke have te jAge ! Adarza mATe khapI jAo! je dezamAM AvA naravIra pAkyA tyAM brahmacaryane upadeza deva paDe e duHkhane viSaya nathI? ama dezanI nArIo paNa kevI pavitra hatI! mahAna satI sItAne yAda kare. traNa khaMDane dhaNI rAvaNa enA caraNemAM paDatuM hatuM, paNa e mahAdevIe enAM pralobhanene Thekare mAryA. rAvaNa eTale keNa? ene tyAM kevA vaibhave ! acchA acchA rAjAo jenI sevA kare, indra jenI pAse hAjara rahe ane jenI sattA sArvabhauma gaNAya evA rAvaNe sItAne kahyuM: "tuM zA mATe bhaTaktA rAmaDA pAchaLa pAyamAla-babAda thAya che? enI sAthe vanamAM bhaTakavAnuM, jamIna para sUvAnuM ane sUkAM phaLa khAvAnAM, enA karatAM mArI IcchAne tAbe thA te he mAnini ! huM tane mArI priya paTTarANI banAvuM ane tArI tamAma IcchAone pUrNa karavAnuM A khatapatra tArA caraNemAM dharuM!" vicAre ! eka bAju rakhaData rAma ane jaMgala; bIjI bAjuM caraNemAM namate rAvaNa ane saMpattithI chalakAtuM rAjya! paNa sItAe-ziyaLavatI sItAe, e saMpatti Thokare mArI kahyuM: " narAdhama ! AvuM belatAM lAjate paNa nathI? zarama che, rAvaNa, tane zarama che! dhikkAra he tArA traNa khaMDanA vaibhavane ! tArI saMpatti vizALa che, virATa che, paNa tAre AtmA vAmaNe che. rAmanI saMpati tene reDI dekhAtI haze paNa eno AtmA mahAna
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, virATa che. rAme te rAma che, enI sAthe tArI jAtane sarakhAvatAM tane zarama kema nathI AvatI? kayAM sAgara ne kayAM khAbociyuM ! tAruM meM paNa mAre nathI jevuM, ane tArI vAteya mAre nathI sAMbhaLavI!" saMyamanuM A kevuM Adarza daSTAnta che! punarlagna ane chUTAcheDAnI vAta karanArAone jarA kaheje ke rAmAyaNamAM eka zAnta najara pheravI Ave! bhISmapitA ane sItA jevA e mAnavIe keI uraca Adarza mATe khapI janArA sAcAM ratna hatAM, barnADa zoe paNa ThIka ja kahyuM che - The secret of happiness is Being used up for a purpose recognized by yourself as a mighty one. koI mahAna hetu mATenI vIratvabharI jIvana sAdhanAmAM ja sukhanuM rahasya che, sAce Ananda je te hoya te saMyamanI sAdhanAmAM lAgI jAo. vilAsa-pradhAna vRttione parityAga kare. sikata! lAgata! pramAdanI UMghamAMthI jAge ane ubhA thAo ! haiyAnA vicAranuM dazya jhaDapAya teM ! te jIvanamAM saddabhAvanA na hoya, saMyama na hoya, Indri para kAbU na hoya te e jIvana naraka jevuM durgandhI che. nara-nArI ne narkamAM, hADa cAma ne mAMsa, * zuM ene suMdara kahe, jemAM durga khAsa. hADa, cAma ne mAMsa te naramAMya hAya ne narkamAMya hoya, e bemAM pharaka zuM? zreSThatA che saMyamI jIvananI. saMyamI
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvana mahAna che, saMyama vagara zarIra hAMDa-mAMsanA kALA che. udbharapUtti tA zvAna paNa kare che. A saMsAramAM mAnavInI mahattA kaiMka adhika che te sayamathI ! jagatane zAnti-cena paNa enAthI ja che. sayama vinA duniyAne trAsa pamADanAra tA bhayakara che. sayama vagaranuM jIvana mIThA vinAnA anAja jevu meALu' che. jIvanamAM vAstavika rIte sadguNanI suvAsa Ave pachI gabharAmaNuM kaMi nathI. saMyama e gulAmanu' phUla che. e tamArI pAse haze te tamaneya sugandha Apaze ne tamArA samAgamamAM AvanAraneya sugandha Apaze. A vAtanA mananI sAthe ekAntamAM vicAra karI jojo. A kAMI kAIne kahevAnI vAta nathI, hRdayanI vAta che. vijJAne badhI jAtanI zeAdha karI, phATA pADavAnA kemeza zeAdhyA paNa mananA phATA pADavAnI zeAdha hajI sudhI thai nathI. hRdayanA vicAro jhaDapavAnA kemerA jo ke hajI zeAdhA2e nathI, paNa mAnA ke evA kemerA nIkaLe ane tamArA gupta vicArAnA phATA levAya te tamane lAge che ke, tamArI pAse keAi ese ? are, sagA bhAI paNa pAsethI bhAgI jAya bhAgI ! tamArA anicchanIya vicArA e phATAmAM prinTa thAya teA sagA bApa paNa ema kahe ke, AnA AvA bhayaMkara vicAro ! are, sAruM che ke evA kemerA hajI sudhI nikaLyA nathI--jema AMtaraDAnA phATA keMvAya tema vicArAnA phATA levAya te duniyA eka vagara paisAnuM prasiddha nATaka banI jAya ! bIjI eka vAta. pUrNa mAno ke chAtImAM mANusanI chAtImAM che te mAMsanA leAcA; vIvIza tAlA senuM bhayu hAya ane :13:
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ nahera thAya ke jema, chIpamAM metI, hAthInA kuMbhasthaLamAM muktAphaLa, mRganI ghUMTImAM kastUrI che, tema mANasanA kalejAmAM sanuM che te enuM pariNAma kevuM Ave? tame ja kaho. mAre belivuM nathI. mANasa ekale pharI zake khare? zatre bahAra nIkaLI zake khare? mANasa mANasane jIvate rahevA de khare? A te sAruM thayuM ke kalejAmAM suvarNa mUkyuM nahi, nahitara AjanI saMyamahIna bhAvanAvALA vAtAvaraNamAM te julama thaI jAta dila e arIse Aje je jagatamAM kaleza, avizvAsa Adi daI dekhAya che, te ApaNI bhAvanAone paDe che. ApaNA hRdayamAM vizvanA prANIo mATe kalyANabuddhi hoya te vizvanA pratyeka mAnavIne ApaNA mATe sadbuddhi hoya. paNa ApaNA hRdayamAM mamamArApaNAnI ja vRtti ramatI hoya te bIjA leke ApaNA mATe kalyANa kema che? bhAvanAone paDaghA paDayA vinA rahetuM nathI. A siddhAnta para tamane eka prasaMga saMbhaLAvuM - dharmarAjAnA vakhatanI A vAta che. eka kheDUtanA khetaramAMthI eka carU nIkaLe. kheDUta hatuM te garIba paNa pramANika! A carU nIkaLe te Aje pramANiktA kevI jaLavAya? paNa ANe te vicAryuM: "jamIna mAlika rAjA gaNAya" te khetaramAMthI nIkaLela carUne mAlika paNa rAjA gaNAya huM te jamIna kheDuM eTale khetIthI pAkela anAjane ja mAlika. ema vicArI e rAjAne carU ApavA gaye. dharmarAjane namIne eNe kahyuM. "mahArAja ! mArA khetaramAMthI sonAmahorathI bharela A carU nIkaLyo che ane te Apane gaNAya. Apa ene
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakAra kare. dharmarAjAe ene asvIkAra karatAM kahyuM: "nA, bhAIe khetara te tane vecAyeluM che mATe ene mAlika tuM gaNAya." pachI te rAjA sAthe kheDUte ghaNaya carcA karI paNa dharmarAjA e le? paNa kheDUta te e carU mUkIne cAlate thaye. ema karatAM divase gayA; pakhavADiyAM gayAM ne mahinAo gayA paNa carU te tyAM ja! AvI garIbImAM A carU jeI bhala. bhalA caLI jAya paNa A te pramANikatAthI jarA paNa na Dage. paNa Aje A sonAmahorathI bharelo carU maLe che? are, paNa maLe ja zAne? bhAgya vinA evuM kAMI maLatuM nathI. eka kavie kahyuM che pade pade nidhAnAni yojane rasakUpikA / bhAgyahInA na pazyanti bahuratnA vasundharA // Dagale Dagale dhana che. eNjane yejane rasakUpikA che pRthvI te bahu ratnavALI che paNa bhAgyahInane na maLe na dekhAya dharmarAjA roja e carUne jue. cha mahinA sudhI e carU khUNAmAM paDI rahyo. eka rAtre rAjAne vicAra AvyeH "meM bhUla karI ke carU meM na lIdhe. kheDUte te kahyuM hatuM ke, mAlika tame che. vAta paNa kharI che. pRthvIne mAlika huM eTale kSetrane mAlika paNa huM savAre carU bhaMDAramAM mUkAvI daIza." te ja samaye kheDutane paNa vicAra AvyAH "meM bhUla karI ke huM carUne mUkI Avyo. bhalA rAjAe te kahyuM ja hatuM ke, jenAM khetaramAMthI vastu nIkaLe tene mAlika te. paNa huM bhUlyA. cAla, savAra thavA AvyuM che, jaIne e carU upADI AvuM ema vicAra karI e laI gayAM savAre rAja .: 15 :
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ sabhAmAM rAjA jue te carU na maLe? pUchayuM, tapAsa karI, eTale jANavA maLyuM ke, kheDUta laI gayo che. eTale kheDUtane belA ane laI javAnuM kAraNa pUchayuM. kheDUte sApha sApha zabdomAM kahI dIdhuM "mahArAja! Ape te teja divase laI javAnuM kahyuM hatuM paNa meM mUkhIe tyAre nahetuM mAnyuM, paNa pachI vicAra karatAM ApanI vAta kharI lAgIH khetara meM vecAtuM lIdhuM che mATe mAlika huM chuM. ane tethI huM laI gaye chuM." pachI rAjAnI tamAma dalIlene teDI e cAlate thaye. ane dharmarAjAne vicAra karatAM samajAyuM ke, mArI ja buddhi bhraSTa thaI enuM ja che A pariNAma! prajAne mAla haDapa karavAnI mArA dilamAM IrachA thaI eTale Ane vicAra paNa palaTAye-AnI bhAvanA paNa badalANI. kemake bhAvanAne paDaze paDyA vinA rahetuM nathI. dila e te arIse . AtmA paramAtmA kyAre bane? Aje te A dawtanuM citra pratyakSa che. prAyaH pradhAnathI mAMDIne sAmAnya prajAjana, tamAma, eka bIjAne utArI pADavAnI, chetaravAnI, ThagavAnI, pitAnI jALamAM phasAvavAnI ane zIzAmAM utAravAnI ramata ramI rahyA che. A sthitimAM purUSAmAM sAcuM purUSatva ane strIomAM sAcuM strItva lAvavuM hoya te, naitika bhAvanAne udaya mAMge che. barnArDa zaie pAzavatA tarapha kheMcAtA jagatane paDakAra karyo che. The beginning of manhood and womanhood is the dawning of moral passions in him,
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ manuSya ke strImAM sAcuM puruSatva ke sAcuM strItva tyAre ja Ave che ke jyAre AdhyAtmika bhAvanA enAmA udaya thAya che. jenAmAM A bhAvanAne udaya na thAya tenA mATe te kavie kahyuM manuzaLa pRpAnti manuSyane jyAre mRganI sAthe kavie sarakhAvyA, tyAre mRgalAoe paNa vadhe lIdhe ame evA nathI. pazu viphare te zuM kare? ekAda bene jarA. IjA kare, paNa mAnavI viphare te mAnavI te janApUrvaka buddhipUrvaka sAmAnuM kAsaLa kADhe. duniyAmAM kaI bAkI na rahevA de. khedAnamedAna karI nAkhe. manuSya je saMyamI hoya te te mahAna che. bhAvine phirasta che. vizvane uddhAraka cheparamAtmAnuM pratika che. paNa AjanI havAe A dezavAsIonAM haiyAM kALamIMDha paththara jevAM banAvI mUkyAM cheH na maLe prema na maLe mamatA na maLe hamadardI sAmAnAM duHkha-dada joI haiyAmAM AMsu AvavA joIe, paNa Aje te paDozIne ke sagA bhAine khAvAnA sAMsA hoya ane te dUdhapAka-pUrI uDAvate hoya! A kaI dazA te vicArI le ! kevI UMdha! jarA vicArI juo! tamane kevI kuMbhakarNanI nidrA vaLagI che ! kuMbhakarNa mATe kahevAya che ke Dhela vAgatAM tyAre e cha mahine jAgate. tyAre mAre paNa tamArI AgaLa cAra ke cha mahinA upadezanAM Dhola vagADavAnAM ne? ThIka che Aja jAhera rajA che, dukAne baMdha che, mahArAja ThIka bele chesAMbhaLavAthI vakatRtvakaLA khilaze, varasAdamAM kyAM javuM, ema vicArIne te A hajAro mANase nathI AvyA ne ema mAnIne na Avaze. yAda che tamAre tamAruM jIvana : 17 :
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ palaTAvavAnuM che, jIvanamAM saMyamane raMga lAvavAnuM chemahAna neitA, payagambara vagere thayA che te saMyamathI thayA che. ApaNe ApaNA AtmAne paramAtmA banAvavAno che, paNa ApaNe AtmA paramAtmA kyAre bane? niSThApUrvakane saMyama AMve te ! sthira bane - Aja te vAta e che ke sAMbhaLavuM keIne nathIH darekane pitAnA vicAro bIjAne ThasAvavA che. mATe ja te Aje aLasiyAnI jema vAde vAda nIkaLI paDyA che. vAta tyAM sudhI vadhI che ke sAme je potAnA vicAre jhIlavA-sAMbhaLavA taiyAra na thAya te hAtha upADatAM paNa vicAra na kareH dhArAzAstrI nyAyAdhIzane pitAnA vicAro jaNAve paNa kAMI sTeja upara jaIne becI pakaDIne? paNa huM jANuM chuM, ke AjanA vAdanA himAyatIonA vicAro sthira nathI. UMDA ciMtanamAMthI pragaTelA nathI. mAtra pustaka vAMcIne bhADUtI uchInA lIdhelA ja che ! ane e bhADUtI vicAre parANe ThasAvavA prayatna thAya che. paNa tamArA vicAre je mAlika ane suMdara hoya te jagatanA cekamAM mUke. suMdara haze te ene svIkAra jarUra thaze. paNa na svIkAra thAya te uzkerAI javAnI kaMI jarUra nathI. paNa A vastu kyAre bane? je mana para saMyama hoya te, cittanI sthiratA hoya te. e vinA eTalI dhIraja na Ave ane sAra-asArane vicAra paNa na Ave. kAMTe sthira hoya te mApa (tela) nIkaLe, paNa kaTa hAlate cAlate caMcaLa hoya te mApa na nIkaLe. tema citta sthira hoya te mahApuruSonA vacana sAMbhaLavAmAM rasa ane AsvAda Ave tenI asara thAya,
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane pitAnA vicArAmAM rahelI truTIo paNa jaNAya, mATe cittanI sthiratA keLave. ane cittanI sthiratA lAvavA mATe pUrvabhUmikA rUpe brahmacaryane barAbara pALe. asaMyama ne patana brahmacarya paLAya eTale bhUmikA zuddha thAya. pachI pramANiktA vagere guNe AvI emAM pratibiMbita thAya. bhUmikA azuddha hoya te AvelI pramANiktA zobhe nahi, are Take paNa nahi, tamArAmAM pramANikatA che ke nahi? AjanI sthiti tapAse. kAyama eka dhyAnathI pUjA vagere karanAranuM paNa tyAMthI bahAra nIkaLyA pachInuM jIvana tapAso. grevIsa kalAkanuM Time table TAIma Tebala tapAse. duniyAmAM lagabhaga badhe aprAmANika tarIkenI enI chApa haze! paNa pahelAMnA samayane amerIkAne eka dAkhalo ApuM - eka chApAne pherI deDha chApA laIne vecavA nIkaLe. ene aNadhAyuM gharanuM kAma AvI paDayuM ane ghare javuM paDe tema hatuM. have je tema kare te chApAM vecAya nahiH samaya gayA pachI keNa le? eTale e Tebala Table upara e deDha chApAM mUko gayA. pAse paisA mATe bekasa Box paNa mUkyuM. grAhakene sUcanA mATe chApAnI kiMmata lakhI, eka ciThThI mUkI gayo. ghera jaI kAma patAvI Ave tyAre tamAma chApAM khapI gayelAM. grAhake e laI gayelA ane bekasamAM pisA paNa pUrepUrA nAkhI gayelA ! kevI bhavya pramANikatA ! hiMdustAnane kaI pherI je A akhataro kare te zuM pariNAma Ave?
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAre nathI kahevuM, tame ja kahe. chApAM to ThIka, paNa Tebala ke bekasa paNa rahevA de kharA ! tyAM sadAcAranA saMskAra ahithI gayA. teo anArya maTI Aya thayAH ahithI sadAcAranA saMskAra palAyana thayA. ApaNe haju Aya maTI anorya thayA nathI, paNa ApaNe pUrajosathI e tarapha dhasI rahyA chIe. ane e pUrane aTakAvanAra hoya te te mAtra saMyama ja che. pazcimanA bhUlavA lAyaka saMskAronuM ApaNe anukaraNa karyuM, ane svIkAravA lAyaka guNenuM apamAna karyuM, tene kevuM bhayaMkara pariNAma AvyuM te eka dAkhalAthI tamane samajAvuM: hiMdane eka vidyArthI jApAna bhaNavA gayA. tyAM eka pustakanI jarUra paDI. pustaka tyAMnI eka prasiddha lAyabrerimAM (Library) hatuM paNa e ghaNuM kiMmatI hatuM. A vidyArthI e pustaka lAyabrerimAMthI laI AvyA ane vAMcyuM. temAM mahatvanA cAra citra hatAM. enA manamAM hatuM ke tevA citro banAvI laIzuM, paNa banAvavAM e azakya lAgyAM. ane enAthI e na banAvI zakAya manamAM thayuM ke citranA cAra pAnAM taphaDAvavA de ne! InkamaTekasa (Incometax) khAtAne chetaravA, navA copaDA karavA, copaDAmAM ghAlamela karavI; e badhuM thAya che ne ! evAone ja A putra hate ne! eTale ene vicAra AvyuM "caudase pAnAnA graMthamAMthI cAra pAnAM taphaDAvavAmAM zuM vAMdhe? keNa jue che?" eNe pAnAM phADI lIdhAM ane graMtha pAcho pustakAlayamAM ApI AvyuM. paNa pApa chUpAya? pApa chupAyA nA chUpe, chUpe te moTA bhAga; dAbI dUbI nA rahe, rUI lapeTI Aga, : 20 :
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ * rUthI lapeTAyelI Agane game eTalI dabAvI rAkhe te paNa bhaDake thayA vinA rahe ja nahi. pAMca dasa mInITamAM ja bhaDako. pAparUpI Aga paNa bALyA vinA rahetI nathI. e vidyArthI graMtha ApI AvyA pachI traNa mAsa pasAra thai gayA. eka divasa ene jApAnIsa mitra ene tyAM AvyuM. pelo kAMI kAme bahAra gayo ane A mitra potAnA mitrane tyAM zuM suMdara sAhitya che, te pheMdavA lAge. pheMkatAM pheMkatAM eNe, pelA cAra citro joyAM, khyAla karyoH AnI pAse A kayAMthI ? A te pilA prasiddha pustakanAM citra ! ane e pustaka te A pustakAlaya sivAya kayAMya na maLe, ema vicArI citra tyAM mUkI, eNe lAyabrerimAM tapAsa karI. te jaNAyuM ke traNa mAsa pahelAM ene mitra pustaka laI gayelo ane emAMthI e phADI lIdhelAM. teNe lAyabrerInA adhikArIne A vAta jaNAvI. ane adhikArIe tapAsa karI. e citro pAchAM meLavyAM. paNa tame A jANIne khuzI (?) thaze ke tyAM e dhAre thayo ke, Strict prohibition for Indians hiMdustAnanA keI paNa vidyArthIne A lAyabrerimAMthI pustaka ApavuM nahi. ke niyama!' saMyama vinA pramANikatA ATalI hade palAyana thaI che. mATe kahevuM paDe che ke, have te cete. vizvanA kacarAne gharamAM ghAlave che? tame jagatane sudhAravAnI moTI moTI vAta karI samayane barabAda na kare. hamaNAM eka varSane mATe, mAtra eka ja varSane mATe, tame bIjAne sudhAravAnuM mAMDI vALe ane mAtra tamArI : 1 :
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAtane ja sudhA. pachI juo ke pariNAma kevuM Ave che. All are good, if we are good. jAtane sudhAryA vinA bIjAne sudhAravA jaze te tameya bagaDazo ne tamArA samAgamamAM AvanArane paNa bagADaze. mATe tame tamArA sthAna para sthira thAo. grIsavAsI ArkimIDIjha kahe ke, "mane TekA mATe hAthamAM eka daMDa maLe ane ubhA rahevA mATe pRthvI bahAra kei sthira sthAna maLe te huM AkhA vizvanuM parivartana karI zakuM" are, are, A mANasane AkhA jIvanamAM evuM sthira sthAna maLyuM nahi te mATe mane enA para dayA Ave che ! paNa huM tamane kahuM chuM ke, tamane te evuM sthira sthAna Aje paNa maLI zake tema che ane te tamAro AtmA ! AtmAnA sthira sthAna para saMyamane daMDa hAthamAM laIne, ubhA thaI jAo. jAo, huM tamane kahuM chuM ke, saMyamanA AdhArathI tame AkhA jagatane pheravI zakaze ! pachI keInI tAkAta nathI ke tamane keI halAvI zake ke DolAvI zake ! sarvane mAlika AtmA che. bhAIo ! A gapa nathI, kalpanA nathI paNa hakIkta che. bhagavAna mahAvIre saMyamanA daMDathI jagata AkhAmAM parivartana AyuM ane maulika jIvananI dRSTi ApI! paNa A kAma emaNe kyAre karyuM? kevI rIte karyuM? pahelA emaNe potAnI jAtane kacare dUra karyo, pachI mahollAne, pachI gAmane, pachI dezane ane pachI vizvane ! paNa Aje te pitAnI jAtano vicAra karyA vinA AMtararASTriya duniyAne kacaro kADhavAnI dhUna saune lAgI che e vizvane kacaro kADhIne pitAnA dezamAM ghAlave, dezano kacare tAlukAmAM, tAlukAne kacare gAmamAM, gAmane kacare mahelAmAM ane mahAlalAne kacaro pitAnA : 22 :
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ gharamAM: kahA kevI bhavya vyUhu-racanA ! gharanA kacarA darIyAmAM nAkhavAne badale vizvanA kacarA gharamAM nAkhanArane khADAza mAnavA ke eheAza? Charity begins at home! vANI nahi, vana jAtane sudhAravA mATe ghaNu sahana karavuM paDaze, antaramAM DUbakI mAravI paDaze, peAtAnI suMvALI vRttine khaseDavI paDaze. paLepaLa sAvadhAna rahevuM paDaze ane UMcAmAM UMcA prale bhanA caraNeAmAM AvI paDe te paNa ene phagAvI devAM paDaze. mAtra vAte kare kAMi nahi vaLe. khelanAra tA meM ghaNAya pratracanakArane joyA che, evAne mATe A vAta nathI. ahi te jIvanamAM utAranAra joIe. zrI sayAjIrAva mahArAjAnI adhyakSatAmAM eka bhAI, eka jAhera sabhAmAM " ahiMsA " e viSaya para doDha kalAka sudhI ghaNuM sAru melyA. e vaktavya sAMbhaLI sabhA stabdha thaI gaI. sabhA enA pravacanathI prabhAvita thai gaI. unALAnA divasa hatA, vaktAnA zarIre pasInA pasInA thai gayA. pasInA luvA mATe khIsAmAMthI eNe rUpAla kADhyo. tyAM rUmAla sAthe khIsAmAM raheluM iMDu paNa tarata uchaLI bahAra AvyuM. ane paDacu' vyAsapITha para ! zrI sayAjIrAva gAyakavADa vicakSaNu hatA. emane upasaMhAra karavAnA hatA. emaNe kahyuM, A bhAI ahiMsA para sAru' melyA che. khelavAnI chaTA ane zakti sArAM che, paNa hiMdustAnanI barabAdI AvA vaktAoe karI che! je khele che tenI sAmI dizAmAM ja emanuM jIvana hAya che!" sabhA sau TharI gayAM. matalakha ke AvA << 9 A sAMbhaLI vaktAne vakatAe asara ne : 23:
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ upajAvI zake, sthAyI suvAsa na phelAvI zake, jIvanamAM AcAra joIe, sayama joIe, UMcA UMcA maMca para hArAnI medanI pAse tyAganI vANI uccAranAra pacAsa . hajAranI 'mATaramAM esI hakArI jatA hAya tA enI sthAyI asara keTalI thAya te tame ja samajI zake! tema che. . ApaNe AjanA vyAkhyAnamAM e vAta karIH brahmacaya ane pramANikatA pUrvakanA sadAcAranI ! pramANikatA e prasiddha che enA para adhika vivecananI jarUra nathI. paNa brahmacaya --sayama e mAnavajIvananA pAyA che. sayama haze teA pramANikatA enI meLe Avaze mATe mRtyune na icchatA hA. ane amaratAne cAhatA hai| tA jheravALA annanI jema asaMyamane cheDA ne sayamane svIkAre. Aje keTalA kahe che ke Religion is humbug, dhama gappa che" paNa huM emane kahu chuM ke You are humbug, because you do not know what religion is ! tame gappa che. kAraNa ke dhama zuM che e tame jANatA nathI. dharma zuM che e jANyA vinA kahevu` ke dhama juThTho che enA jevu gappa bIjuM karyu. hAI zake ? 66 kAraNa ke dharma e khIjuM kAMI nathI paNa sacama e ja dhama che. saMyamapUrvakanA dhama te| bhavya che, Adaza che, sukhazAntine denAra che, duHkha-dAridrayane kApanAra che ane jIvanamAM suvAsane phelAvanAra che ! AvA mahAna dharmane tamArA hRdaya-mandiramAM padharAvavA rAya tA pAyAne majabUta karo, bhUmikAne zuddha kare. : 38:
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ AjanA vyAkhyAnamAM iMgleMDa ke jApAnanAM keTalAMka kAnta ApyAM che, e uparathI tame ema na mAnatA ke mane bhAratavAsIemAM azraddhA che. mane te mAnavajAtamAM pUrNa zraddhA che. vIranI vANI kahe che ke, ekavIza hajAra varSa sudhI dharmanI patAkA bharatAdikamAM pharakavAnI che. eTale mAnavInA ujajavaLa bhAvi mATe mArI tIvra jhaMkhanA che. eTale ja pUrNa zraddhAthI huM kahuM chuM ke, saMyamanI jAgRti e ja sAcI jAgRti che. vyaktine, samAjane, dezane ke vizvane uddhAra karavo hoya te saMyama pahelA joIze-te tame atyArathI ja saMyamanI sAdhanA mATe AtmAne saMyamita karI tamArI pavitra sAdhanAmAM lAgI jAo. saMyamane prakAza ApaNA anatanA paMthane ajavALo evI bhAvanApUrvaka AjanuM vyAkhyAna pUrNa karavAmAM Ave che. =
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ sukhanI zodhamAM na jagatamAM dareka prANI jIvanabhara sukhanI jhaMkhanA kare che. e aprApya sukhane prApta karavA mAnavI jagatanAM ekeeka khUNe pharI vaLe che, ne e sukha prApta karavA mATe AkAzapAtALa eka karatA hAya che, chatAM e sAcuM sukha meLavI zakatA nathI, kAraNake manuSya sAcA sukhanI spaSTa vyAkhyA samajI zaktA nathI. sAcA sukhanu` kalpanAcitra enI pAse spaSTa nathI, ane evuM spaSTa citra na heAvAne phAraNe ja mAnavI Aje duHkhI che. Aje jagatamAM mahAna gaNAtA mAnavIne paNa pUchI juo, ke sAcu' sukha tamane sAMpaDayu che? sAcA sukhanA AsvAda tame karyAM che? tyAre pratyuttara ekaja maLaze ke, bhAi, tamArI jema ame paNa sukhanI zeAdhamAM chIe, paNu 'sAcu' sukha hajI sudhI te meLavI zakayA nathI. eTale A rIte mANusa hArA ne lAkhe| varSothI sAcA sukhane pAmavA paribhramaNa kare che, pravAsa kheDe che, vipatti sahe che, te chatAM sAcu' sukha meLavI zakyA nathI. : 24
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ atama IcchA sAcuM sukha meLavavA mATe mana, vacana, ane kAyA e traNa mahAne e addabhUta sAdhana che. sukhanuM sAdhana jagatamAM kayAMya zodhavAnI jarUra nathI, e ApaNI pAse ja che. mana, vacana ane kAyAne viveka pUrvaka upayoga karavAmAM Ave che , e dvArA adUbhUta sAcuM sukha pAmI zakAya, ne ene viveka viheNe durupayeAga thAya te ApaNA ja hAthe dukhanA DuMgarA khaDakAI jAya. ATalA varSone aMte paNa mANasa sukha meLavI zakyo nathI, enuM kAraNa e ja che ke, saMpattimAM ne vipattimAM mana, vacana ne kAyAnA vegane sumeLa rAkhI zaka nathI. sukhamAM unmatta banyA ne duHkhamAM muMjhAI gaye. A dvidhA caMcaLapaNane lIdhe ja mANasanuM jIvana sukha viheNuM ne asamatala banyuM che. sukha meLavavA IcchatA prAthamika sAdhake saMpattimAM khUba utsAhamAM AvI ghelA na banavuM ne vipattimAM gabharAIne kartavyahIna ke vivekahIna na banavuM paNa tene aDaga ne aDola rahI sAmane kare. duHkha e paNa jIvana-vastranI eka kALI kinAra che. jIvananuM eka paDakhuM che, ema mAnI jIvanamAM samatalapaNuM jALavavuM joIe. jIvanamAM vicAraNapUrvaka samatalapaNuM jaLavAya te ja manuSya sukhI thaI zake. paNa kamabhAgye mANasanI sukhanI IcchA mRgajaLa jevI che.. mRga jema unALAnA divase mAM dhagadhagatA tApamAM pANI pIvA mATe valakhAM mAre che, ane mRgajaLa joI ene meLavavA de che, chatAM pANInuM eka bindu paNa meLavI zakyuM nathI, tema mANasa paNa jagatamAM dhanika mANasanuM mAtra bAhya sukha joI : ra7 :
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ emAMja sAcA sukhanI kalpanA karI, e meLavavA mATe jIvana bhara deTa mUke che, chatAM pariNAme nathI te e meLavate bAhya sukha ke nathI jALavI zaktA pitAnuM mULasthAna, jIvanabhara e sukha zodhavA bhamyA ja kare che. eka icchA pUrNa na thAya tyAM te bIjA sukhanI IcchA janmI jAya che. bIjI IcchA pUrNa karavA mANasa prayatna kare che ne adhavATe jAya che tyAM vaLI keI bIjI ja kalpanA Ave che. Ama mANasa e apUrNa sukhane pUrNa karavAnI vyartha jhaMkhanAmAM jIvana veDaphI nAkhe che. ghaNAne, pAse koI na hoya tyAre lAkha meLavavAnI IcchA jAge che, lAkha maLe eTale daza lAkha meLavavA prayatna kare che, daza lAkha maLe eTale koDa meLavavA valakhAM mAre, ne koDa maLe eTale daza koDa meLavavA TaLavaLe-Ama IcchAonI ghaTamALa cAlyA ja kare paNa IcachAene anna na Ave. atRpta mAnasane lIdhe mAnavIne sAcuM sukha na maLe, e sahaja che. pise e ja Adarza che ne paisAmAM ja sAcuM sukha chUpAeluM che, evuM mAnasa ne siddhAMta ghaDAI jAya eTale kahevuM ja paDe, ke tamArI sukhanI kalpanAo bhrAmaka ne beTI che, avAstavika ne adhAnika che. e kalpanAnI gharamULathI krAnti karavAnI jarUra che, e vinA mAnavajAti sukhanI zodhamAM jiMdagI hArI besaze. jagatamAM sukhanAM svapna sevanArA vividha prakAranA manuSya vase che, koIne khUba ja dhana meLavavAnI IcchA hoya che, te keIne putra meLavavAnI jhaMkhanA hoya che, keMIne priyajana meLavavAne talasATa hoya che, keIne kIti prApta karavAnI abhilASA : 18 :.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAya che, teA kAIne sattAnu' sihAsana prApta karavAnI mahecchA hAya che; ahika sukhanI, AvI kSaNika eSaNA DAya che, tema sAthe sAthe aneka prakAranI adbhuIna cintA paNa vaselI hAya che. vidyAnA kSetramAM hAya tA kAI berIsTara agara koI meATI DIgrI meLave to bIjAne adekhAi Ave che, vepAranA kSetramAM hoya te phrAI khUba paisAdAra thAya agara vepAramAM phAvI jAya teA khIjAne IrSA thAya che, rAjakAraNamAM hAya tA koI pradhAna thAya agara UcA hoddA para jAya tA bIjAne khaLatarA thAya che. tyAga vihANI sAdhu-saMsthAmAM hA'tA kAI pUjAya agara leAkamAnya thAya tyAre anyane e joine agana lAge che--ema mANasa jema vAstavika sukha samajI zaktA nathI ne meLavI zakatA nathI; tema anyanuM khAdya sukha, zAntithI joI paNa zakatA nathI. mAnavInI dRSTi Aje vikRta khanI che. eNe sAcA sukhane jovA mATe paherelA cazmA sAva UMdhA che. e 'dhA cazmAne lIdhe sukhIne joI zaktA nathI ne du:khInA vicAra sarakhA paNu karI zakatA nathI. sAcA sukhane zeAdhanAra mANase, du:khI jagata upara paNu ekavAra najara nAkhavAnI jarUra che. jagata Aje duHkhathI bhareluM che. keTalAya evA manuSyeA che, ke jeA peTanA khADA pUravA mATe divasabhara kALI majurI kare che, chatAM e manuSyA peTa pUratuM khAvAnuM anna paNa meLavI zakatA nathI. zarIra DhAMkavA mATe pUratAM vacce paNa meLavI zakatA nathI, mAMdagImAM rIkhAtA hAya chatAM davAnuM eka mindga paNa meLavI zakatA nathI, nirAdhAra, rakhaDatAM hAya chatAM rahevA eka jhUMpaDuM paNu pAmI : 29 :
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakatA nathI. are! kUtarAne tA rahevA akhAta hoya paNu keTalAka mANasone Aje teA rahevA e paNa nathI-upara AkAza ne nIce dharatI! AvA dRzye| jevAM chatAM emanA duHkhanA vicAra sarakhA karyAM vinA dareka mANasa pAtAnA ja duHkhanI vAta kahe che. bIjAnI, garIbI ne khIjAnAM duHkhanA vicAra na hAvAne kAraNe, samRddha mANasa paNa bhikhArInA jevI TvIna vArtA karatA najare paDe che. teve samaye manamAM thAya ke, A peAte samRddha hAvA chatAM peAtAnI jAtane sukhI nathI banAvI zakatA teA bIjAne teA sukhI anAve zI rIte ? ane evA pAsethI sukhanI AzA rakhAya paNa zI rIte ? Ajanu ApaNu A dekhAtuM sukha e lagnaprasaMga para lAvelA jAMgaDa dAgInA jevuM che. A bhADutI sukhane lIdhe ApaNe unmata anyA chIe; paNa ApaNe jIvanamAM DA vicAra karavA joie, ke A ApaNI pAse AvelI vastue peAtAnI che ke mAMgI lAvelI che? jo mAMgI lAvelI hAya tA Aga zA mATe ? A kSaNabha...gura vastuo para mustAka thaIne jIvana hArI na javAya, mATe ApaNe ApaNA AtmAne eka sIdhA prazna pUchavA joieH ApaNe je mAna meLavIe chIe, je pratiSThA prApta karIe chIe, te ApaNA Atmika vyaktitvanA prabhAvathI meLavIe chIe ? teA nakAramAM ja uttara Avaze. ApaNI koI prazasA kare ke koi khUba vakhANu kare eTale ApaNI chAtI gajagaja paheALI thAya che, ne manamAM galIpacI thAya che, paNa UMDA vicAra karatAM mAluma paDaze, ke e badhI vastuo bahAranI che. mAhya ADaMbarane lIdhe mAna ne 2 : 30:
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthAna maLe che,. e vastuo ApaNI nathI. ApaNI pAsethI kacAre jatI rahe tenA bharAseA nathI, mATe mANase evI rIte pUNutA, pratiSThA, sukha, ne Ana Mda meLavavAM joie, ke A badhI kSaNika vastue kadAca cAlI jAya te paNu mANusAi hamezA dIpatI rahe, ane sukha ne AnaMdane duHkhanA paTa na lage ! Aje ANasa je je bhautika sudara padArtho jue che, te te meLavavA yatna kare che, ane emAM ja pUrNa Anada mAne che, parantu enA pariNAmAnI bhayaMkaratAneA vicAra kadI karatA nathI. IcchAo ne AzAonAM pUramAM mANasa jIvanabhara taNAye ja jAya che. e pravAhamAM taNAtA mANasa peAtAnA dhArelA sthAne paDeAMcI zakatA nathI, sevelA Addezane pAmI zakatA nathI, ne bhADutI mANasanI jema jIvana pUruM kare che. mitro ! sAcA sukhanI zeAdhamAM nIkaLyA che te khUba ga'bhIra banI vicAra kareA. bAhya vastu tamane vAstavika zAnti Apaze kharI ? ADaMbarathI meLavelI pratiSThA ne pUjA tamArI vidAya veLAye mukha para smitanI surakhI lAvaze kharI ? mele! tame tA sukha meLavavA khUkha varSoM khoM che ane haju kharcI che. A prasaMge huM tamane eka prasaMga yAda karAvuM, je jagamazahura che.-- eka vakhata evA hatA, ke hiTalaranA mAna ane sthAnanI jagatanA sattAdhIzeAne irSA AvatI, e ja hiTalaranA Aje patto paNa nathI. gheADA ja varSo pUrve e AkhA vizvane dhrujAvatA hatA, enI pAse lAkhkhA raNavIra cAddhAo hatA, mahAna mutsadIo hatA. mada senAnIo hatA, ajoDa vyUha racaya: 31 :
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ tAo hatA, ciMtaka pracAraka hatA, ane enI pAse Adhunika anekavidha yuddhanI vizALa ne virATa sAmagrI hatI. enA vacana para AkhuM jamanI pitAnuM unuM unuM lehI reDavA taiyAra hatuM. jagata kahetuM ke hiTalarane jaya ja hoya, parAjaya te svapnamAM paNa na hoya! paNa e ja jagatane sAMbhaLavuM paDayuM ne jevuM paDayuM ke, jagatane e ajoDa satAdhIza hiTalara ghaDInA chaThThA bhAgamAM kayAMya pheMkAI gayo. enuM Aje vizvanA paTa para nAmanizAna paNa nathI-enuM nAma bhUMsAI gayuM. enI pAchaLa enA saMsamaraNanI eka khAMbhI ubhI karanAra paNa kaI nathI, kahe, je sukhane mATe leke ISanI aganamAM baLatA hatA, e hiTalara ane enuM sukha kyAM gayuM? duniyAnA keIpaNa mANasane kahevuM ja paDaze, ke e sukha pitAnuM na hatuM, paNa pArakuM hatuM-mAgI lAveluM hatuM kSaNabhaMgura hatuMsaMdhyAnA raMga jevuM alpajIvI hatuM ! raDatA AvyA paNa hastA jAo eka kavi kahe che: jaba tuma Aye jagatameM, jagata hasata tuma rAta, aba karaNa esI kare, tuma hasata jaga rAta, A cAra paMkitao para jarA vicAra kare, ApaNe jagatamAM AvyA, janma lIdhe tyAre raDatA hatA, te vakhate ApaNe nirdoSa kALa hate. nidoSa jIvanane lIdhe ApaNe zuM karIe chIe, e ApaNe jANatA nahotA. ApaNe zA mATe AvyA chIe? sukha zuM? ne vAstavika sukhanA svamAM zA? e ApaNe : 3ra ; lApI ja cA vicAra vi ka
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ skUla rIte samajatA nahatA eTale raDatA hatA. e samaye nirdoSa bALakone jaI gharanA ne gAmanA mANase hasatA hatA, kAraNa ke zeThane tyAM putra janme eTale AnaMdajanya hAsya ja heya ne? paNa have te tame samajaNA thayA, vicAraka thayA, vepArI thayA, prauDha buddhivALA thayo. have duniyA e rIte choDavI ke, ApaNA meM para sadurtavyanuM ne jiMdagI saphaLa kyanuM smita hoya, Ananda hAya, saMtoSanI rekhA meM para upasatI hoya, sateSane prakAza meM para caLakATa mArate heya ane ApaNuM sakartA ne saddaguNene yAda karI leke azune pravAha vahAvatA hoya, A rIte maraNa thAya te jANavuM ke jiMdagI meLavI te keLavI!. paNa te samaye hAya! hAya ! mAruM zuM thaze? mArI milkatanuM zuM thaze? mArA kuTumbanuM zuM thaze? evA je denyatAbharyA zabdo ne udgAre nIkaLyA te samajavuM, ke jiMdagI meLavI paNa keLavI nahi. ane keLavyA vinAnI jiMdagI te dIdhuM hoya te paNa vaya ja che. - tattvaciMntaka kahe cheH jema mANasa. jUnAM kapaDAM cheDe ne navAM kapaDAM pahere che, tema mAnava jINuM zarIra cheDIne nUtana zarIra dhAraNuM kare che. jema jUnAM vastro cheDIne navAM kapaDAM paheratA mANuM ane AnaMda Ave che, tema jINuM zarIra cheDatA ne navA zarIrane dhAraNa karatAM paNa AnaMda tha joIe. sAcA sukhanuM lakSaNa A ja che. jUnuM zarIra cheDatA eTale anAdine A saMsAra ane nUtana zarIra eTale Adi anaMta mekSa ! A apUrva mokSa meLavatAM jIvananA sAcA pravAsIne te
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ AnaMda ja thAya. kAraNa ke enuM bhavabhramaNa TaLe che, paNa leke Aje maraNathI gabharAya che, enuM kAraNa e che ke, e jANe che ke, ApaNe jIvanamAM koI sAcI vastu meLavI nathI, kAMi sadbhaktavya karyuM nathI, dAna dIdhuM nathI, ziyaLa pALyuM nathI, tapa karyA nathI, ne bhAvanA bhAvI nathI, eTale ahIMthI marIne bIjI gatimAM gayA eTale A badhuM khalAsa, navuM vastra te nahIM maLe paNa A jUnuM vastra paNa nahi rahe ane nirAdhAra rIte narakamAM ne tiryaMcamAM bhaTakavuM paDaze, ne tApamAM ughADA TaLavaLavuM paDaze, Aja kAraNe mANasa maraNathI gabharAya che. " mANasa pAse sattA, siMhAsana ke kroDa rUpiyA hoya te paNa e Atmika vaibhava vinA sukhI heta nathI. bahAra e bhale sakhI dekhAtA hoya paNa enA Antarika jIvanamAM azAMtine dAvAnaLa saLagate hoya che. cintAo enA para gIdhaDAnI jema bhamatI hoya che. phaphaDATa enA haiyAne kIDAnI jema karI khAte hoya che, mATe ja kahuM chuM ke AjanI tamArI sukhanI kalpanA avAstaviktAmAMthI janmelI che. sukha, paisA ke vastumAM nathI paNa ApaNA hRdayamAM hovuM joIe. ApaNuM hRdayamAM haze, te jagatanI dareka vastu AnaMdanA bajAra jevI lAgaze, eTale ja jIvana zodhakoe kahyuM ke, ApaNe AnaMda ApaNA haiyAmAM piTele che, ApaNe haiyAmAM AnaMdanuM sarovara bhareluM paDayuM che ! paNa anya mana e joI zakatuM nathI, ne tarasyuM baMnI AkhA vizvamAM AnaMdajaLa pIvA deDe che. jema kasturI mRganI phUTImAM ja hoya che. paNa e jANatuM nathI, tethI AkhA vanamAM bhaTake che. je dizAthI pavana Ave che te dizA tarapha
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ deDe che ane mAne che ke e dizAmAM kastUrI haze, paNa kharI rIte e enI pitAnI pAse ja che. : - Aje AkhA vizvamAM paNa Amaja banI rahyuM che. jagata bahAra sukha zedhe che, paNa antaramAM te kadI talAsa karatuM ja nathI. sAcuM sukha meLavavuM hoya te bAhya padArthomAMthI mana vALavuM joIe, Indriya para vijaya meLave joIe jIvanamaMthana karavuM joIe, citta sthira banAvavuM joIe, ane mananA vadhatA vegane aTakAvavA AtmanirIkSaNa karavuM joIe, A rIte sAdhanA karazuM te ja ApaNe sAcuM sukha meLavI zakIzuM. Ajano cepI rega Atmika sukhane pUrNa rIte nahIM samajanAra jApAnIe paNa indriyajaya mATe aneka prayoga karyA che. jApAnanA TekI zaheranA traNa daravAjA para traNa mahAkAya vAMdarAnAM pUtaLAM mUkayAM che, ane e traNe pUtaLAM Indriyajayane bodhapATha Ape che. eka vAMdarAe AMkha baMdha karI che, AMkha bandha karIne e ema kahevA mAMge che ke-sArI vastuo jeje ane kharAba vastuo jevAne prasaMga Ave te mArI jema AMkha banyA karaje. bIjA vAMdarAe potAnA kAna baMdha karyA che, e ema cetave che ke-sArI vAta sAMbhaLavAne prasaMga Ave te sAMbhaLaje ane kharAba vAta sAMbhaLavAnI veLA Ave te mArI jema kAma baMdha karaje. trIjA vAMdarAe potAnuM moTuM bandha karyuM che, che ema sUcave che ke-sAruM bAlavuM ane kharAba balavAne prasaMga Ave ke nindA karavAnI veLA Ave te mArI jema meM bandha karI mauna sevavuM. A rIte bAhya A traNe Indri ; rUpa :
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ para vijya meLavanAra paNa sukha meLave che. te saMpUrNa rIte Indriya para kAbU AvI jAya te sAcuM sukha maLe emAM Azcarya paNa zuM che ? paNa Aje lekene jIlDA Indriya upara kAbU nathI. nindA karavAnI Teva paDI gaI che. Aje ekanuM vATe, AvatI kAle bIjAnuM vATe, parama divase trIjAnuM vATe. Ama vATa vATa ne vATa, basa vATavAnI ja Teva paDI che ! paNa keInA saguNa gAvA ke prazaMsA karavI-enI te Teva ja nathI-paNa yAda rAkhajo kenidAe bahu ja bUrI cIja che. nindA e Ajane eka jAtane mAnasika cepI roga che. mANasa jema nindA karatuM jAya tema e zaga abhivRddhi pAmate jAya. kharajavuM thayuM hoya che ne vAraMvAra caLa Ave che, te mANasa jema jema paNa jAya che tema tema caLa ghaTavAne badale vadhatI jAya che. tevI ja rIte nindAne mATe paNa kahI zakAya. khUjalIvALo ghaNuM khaNune ane vikRta bane che, tema nirjaka paNa pArakI nindA karI pitAnA jIvanane vikRta banAve che. khujalI thaI hoya tyAre nAnA chokarAone hAthe lugaDAM bAMdhe che ne? tema have nirdakanA moDhe paNa kapaDAMnA pATA bAMdhavAnI jarUra che, kAraNa ke nindake paNa bALakanI jema ajJAna che. nindake nindA karIne sukha meLavatA nathI, paNa sukha I rahyA che. mATe sukhanA zodhakoe vAcA Adi Indriya para kAbU-vijaya meLa vavA prayatna karavo joIe. tame joI gayA ke, Indriya para saMyama ne bAhya vastu ene tyAga, A be vastuo dvArA sukhane sAkSAtkAra thAya che.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ emAM paNa tyAgathI je jIvana-tRpti thAya che te alokika che, e mATe prabhu zrI mahAvIra devanuM jIvana: ApaNane daSTAMtarUpa che. te ja rIte zrI rAmacaMdrajIne jIvanaprasaMga Adaza rUpa che. bhavya chatAM karuNa che! jyAre tyAgane A prasaMga sAMbhaLatAM ApaNuM heyA bharAI jAya che ne nayana AMsuthI chalakAI jAya che paNa, AmAMthI te ApaNe preraNA levAnI che, A prasaMga ApaNane e ja sUcave che ke AzA-abhilASAne kacaDIne paNa je tyAga kare che, te ucca AdarzanA zikhare pahece che. je AzA ke abhilASA vinA ja saMpUrNa tyAga karAya, te te pachI pUchavuM ja zuM? A prasaMge gaMbhIra rIte vicAraje, sukha rAjyamAM hatuM ke vanamAM ! bhegamAM hatuM ke tyAgamAM siMhAsanamAM hatuM ke heyAmAM? haiyAmAM AnaMda na hatA te rAmanuM te ja paLe hRdaya banya paDI jAta, paNa evuM kAMI na thayuM. paNa ulaTa, sApa kAMcaLI utArIne cAlyo jAya tema rAjyamoha choDI e vanamAM cAlatA thayA. kAraNa ke e jANatA hatA ke tyAga ne haiyAmAM haze te jIvana sadA sukhathI chalochala bhareluM ja raheze. mATe kahuM chuM ke Indriya para kAbU meLavavAthI AtmA zAnta bane che, ne tyAga karavAthI AtmA nilepa bane che-A be ajoDa sAdhanA pratApe AtmA, AtmAmAM ja sukhane prajAne jue che. AjanA dRDha kalAkanA pravacanamAM sAcA sukhanI zodhamAM je sAdhane batAvyAM che, tene apanAve tene mATe A bhava saphala bane che. sau A rIte sAcA sukhanA bhokatA bane ane jIvananA sarvottama zikhare pahere evI zubhecchA.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakRti-saumyatva prakRti-saumyatva e eve guNa che ke e jenI prakRtimAM vaNAyo hoya tene jema zAMti Ape che, tema tenA samAgamamAM AvanArane paNa zAMti ApanAra bane che. A guNa AkhA saMsArane sukhamaya banAvanAra che, madhurI havA phelAvanAra che, ane miththA baMdhAI gayelI draDha mAnyatAne kevI rIte gALavI tene ukela karanAra paNa A prakRti-saumya nAmane ja guNa che. - sAmA mANasanI kAMIka bhUlane lIdhe, tene jotAM tamane aNagamo utpanna thAya, chatAM tame tene taka Ape, jema tamane haiyuM, lAgaNI, bhAvanA che, tema tene paNa te badhuM che. kadAca teNe bhUlathI agara saMsAranA saMgenI viSamatAne lIdhe kaMIka kharAba kArya karyuM hoya te paNa tame tene ekavAra jarUra kSamA Apo. " . jema sAgaranI aMdara bharatI-oTa Ave che, tema mAnavInI bhAvanAomAM paNuM bharatI-oTa Ave che. jema tame pote kAMika bhUla karI hoya ane tamane pazcAttApa thAya ane pachI 38:
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ ema thAya ke mane A take mAphI Ape ane sajA na kare te sAruM. tema sAme mANasa paNa pazcAttApa karIne tamArI pAsethI mAphI Icche che, nahi ke sajA! + mAnavInI mahAna kSati je hoya te te A che manuSya jeTalo pitAne gune, pote karelI bhUla, chUpAvavAne Irache che, te karatAM sAmA mAnavIne gune, teNe karelI bhUla, pragaTa karavAmAM aneka guNe Atura hoya che, paNa UMDA utarIne vicAra karaze te mAluma paDaze ke jema tamAruM haiyuM kSamA mATe jhaMkhe che, tema sAmA mANasane paNa tamArA jevI ja jhaMkhanA rahe che. enI A AMkhe paNa kSamAnI bhIkha mAMgatI hoya che. jenAmAM sAmA mANasanA haiyAne, dilane pArakhavAnI zakita nathI te mAnavI nathI. mAnavajIvana jIvavAne paNa lAyaka nathI ! tema tame paNa keInA saMjogene vicAra na karI zakatA hai, sAmAnI lAgaNInI kadara na karI jANatA he te tame paNuM dAnanI kaTimAM ja gaNAo. - ItihAsanuM avalokana karaze te evA aneka dAkhalAo maLaze. je ghaNuM bhayaMkara bhUla karavA chatAM keIka suMdara taka maLatA sudharI gayA, unnatinA zikhare pahocI gayA, A vAta dhyAnamAM rAkhI tame vartanamAM sAmA mATe evI bhAvanA keLavo ke, Aje e bhale bure hoya paNa kAle mArA sahavAsathI jarUra sudharaze ane te mATe tame tamArA hRdayanA daravAjA khelI tenI vAta sAMbhaLe, tene mATe tamArA haiyAmAM je gAMTha baMdhAI gaI hoya tene dUra kare, ane tene jAte ja sudharavAnI taka Apo, tene anutApa karavAne avasara Ape. te te jarUra sudharaze. : 39 :
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmA mANasanI vAta sAMbhaLatA tame jAgRta jarUra rahe, cetatA jarUra rahe, sAcA-khoTAnI pArakha karatA rahe paNa sAMbhaLo te. jarUra! amAvAsyAnI ghora aMdhArI rajanImAM paNa tAralA heya che ke nahi?tenuM thoDuM ghaNuM paNa teja kharuM ke nahi? te tAralAne bharese paNa tenI sAme mITa mAMDe, tenA pApI hRdayamAM paNa tAraliyA jeTaluM satva te jarUra haze! e kALA haiyAmAM paNa eka divasa caMdra jarUra ugaze, pUrNa kaLAe khIlI nIkaLaze, A daSTi keLavIne tame tene taka ApavAne udAra bane. tamArI jAta mATe je vicAra kare che, te sAmA mANasa mATe paNa vicAra karaze. ApaNe ema na mAnI levuM joIeM ke huM suvarNamAMthI ghaDAyelo chuM ane bIjA pittaLamAMthI. bIjA badhA kharAba : ane huM eka ja sAre chuM; AvI kadAgrahI daSTi je tamArA jIvajyAM vyApaka banI gaI te tame saMsAramAM AgaLa vadhI zakavAnA paNa nathI. keTalAka kahe che ke, sagA bApanA vacana upara paNa vizvAsa na kare, vizvAsathI DagaluM bharavA lAyaka A pRthvI rahI nathI. duniyA evI che ke avasare khasI jAya, A mAnyatAvALo mAnavI potAnA AtmAne vadhArI zaktA nathI. huM ema nathI kahetA ke keInA para tame saMpUrNa vizvAsa mukI de. huM te eTaluM ja kahuM chuM ke jAgRti pUrvakano vizvAsa te tame jarUra rAkhe. jAgRti pUrvakanA prakAzanI aMdara jIvavuM, e jIvananI kaI era lahejata che, enI madhuratA keI alaukika che. jyAre premanuM vAtAvaraNa vizvAsanI suvAsathI mizrita bane che. tyAre ApaNuM jIvana kaI alokika banI jAya che.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Aje ApaNe avizvAsane lIdhe ja satyane asatya,hiMsA ne ahiMsA, devI-saMpatti ne AsurI-saMpatti, pAzavatA ne mAnavatA vagerene pUrNa rIte samajI zakatA nathI. saMsAramAM prakAza pAtharI zakatA nathI ane AtmAne unnata banAvI zakatA nathI. avizvAsanA aMdhArAne lIdhe ja sAmA mANasanA hRdayamAM je avizvAsanuM aMdhAruM hoya che te ApaNA hRdayamAM pesI jAya che. prakRti-saumyatva nAmanA guNane svabhAva prakAza che. ane te AvatA aMdhakArane aTakAve che, reke che, avarodha kare che! - prakRti-saumyatva nAmane saddaguNa e ApaNane ulleSaNa karIne kahe che ke, sahiSNu bane ne saMsAramAM kaDavA ghUMTaDA gaLI jatA zIkhe. ATaluM ja nahi paNa jheranA ghaDA pItA paNa zIkhe. saMsArane je zAMtimaya, premamaya ane bhAvanAmaya banAva hoya to A prakRti saumyatva nAmanA guNanI suvAsa jIvanamAM mahekAvI de! : 1 :
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAga, o mahAvIranA sapUta! . e mahAvIranA saMtAna! jAga ! UbhuM thaI jA! jarA AMkha kholIne je ! tArI ja najara sAme dIna, hIna, anAtha ne garIba mAnava anna vinA TaLavaLatA hoya, tyAre tuM traNa TUMka suMdara ne svAdiSTa bhejana, ThaMDe kaleje kema AvegI zake? tArI bAjumAM ja vasatA tArA bhAMDuone lAja DhAMkavA pUratuM paNa vastra na maLatuM hoya, tyAre tuM dayAvAta kahevAte, suMdara vastromAM sajaja banI mahAlI kema zake? tArA ja bhAIo vera-jhera ne haiSanI mahAjavALAmAM saLagatA hoya, tyAre te vilAsa ne vinedanI mAdakazadhyAmAM kema paDhI zake? A jotAM tAruM khUna Aje vilAsanI jaDatAthI ThaMDuM paDI gayuM che, ema tane nathI lAgatuM? tuM tArA punita pitA zrI mahAvIranA siddhAntane droha te nathI karatA ne? tArA hAthe AvuM kUra pApa thAya, e huM IcchatuM nathI. huM IcchuM chuM tArA amara vijayane!
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ . kAraNa ke te jaina che! tArI pAse be pAMkhe che ahiMsA ane satyanI ! A be pAMkhe kapAI jatAM tuM jena maTI "jana" banI jaiza! tArI zobhA A be divya pAMkhamAM je che. A be mAtrA tane zreSTha banAvanArI che! tane gaganavihArI banAvanArI che. A ahiMsA ne satyanI pAMkhethI te hiMsAnA bhaDakAthI saLagatI duniyA para paribhramaNa karI zakIza, vizvane prema ne zAntine saMdeza pAThavI zakIza, zAntine dUta banI zakIza, mATe sAvadhAna thA ! A be pAMkho kapAI gaI te samajaje ke tuM paMgu che, laMgaDe che. tArI A be priya pAMkhe. pramAdathI rakhe kapAI jAya! mATe jAgRta bana! kAM khAvAM cheDI de! Ama bagAsAM khAdhe ne nirmAlya jIvana jIve mukita nahi maLe ! mukita meLavanAra zrI mahAvIrane te yAda kara, eNe kevAM mahAna zubha kAryo karyA hatAM ! je jeNe dheyapUrvaka nara-pizAcane sAmane karI, bhayabhItane nibhIka banAvI ane mAnavamAM rahelI akhUTa zakitane para batAvI mahAvIra pada prApta karyuM hatuM ! ' ; ; jeNe sAMvatsarika dAna daI, aDhaLaka saMpatti vaSavI ane dIna, hIna, anAtha ne garIbene yathAgya dAna vaDe sukhI ' banAvI-dAnavIra pada vibhUSita karyuM hatuM! . . jeNe vaibhathI chalakAtAM rAjamanirone cheDI, pitAnA pyArA priyajanathI vikhUTA paDI ane mahAmohane parAjaya karI-tyAgavIra pada suzobhita karyuM hatuM ! jeNe girikanArAomAM dhyAnamagna rahI, vAsanAone nAza karI ane Indriyo para vijaya meLavI-zUravIra pada zobhAvyuM hatuM!
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ jeNe ahiMsA, satya, asteya, saMyama ne akiMcanane potAnA jIvanamAM vaNa, ene ja pracAra AjIvana karI ane mAnavatAnI soDama mahekAvI-dhamavIra pada alakRta karyuM hatuM ! e ja naravIrane tuM putra! jenA nAmathI preraNAne dIpaka pragaTe! e mahAvIrane putra banI, tuM Ama nimaulya jIvana jIve, e tane zobhe kharuM? uTha ! prANavAna thA! tArA nirmAlya jIvanamAM mahAprANa pheMka! tArA vinithI dizAe kaMpI jAya evI jayazeSaNA kara ! pApanA paDadA cIrAI jAya evuM teja tArI AMkhamAM lAva! himmata ne utsAhathI Agekadama bhara ! tArI adamya zakitaene paraco jagatane batAva! prabhu mahAvIranA siddhAntane aNanama nizcayapUrvaka jIvanamAM utArI, emane amara banAva! khAlI vAyaDI vAte nA kara. AcAraNa viheNuM bhASaNethI kAMI vaLe tema nathI, evA nimIlya bhASaNe sAMbhaLI-sAMbhaLIne prajA trAsI gaI che! mATe lAMbA-pahoLA hAtha karavA mUkI che ane evuM AcaraNa karI batAva ke tAruM nirmaLa cAritra je duniyA jiMga banI jAya ! kaDaka zista keLava! jIvana-vikAsamAM naDatara karatI vAsanAo sAme baLavo pokAra! vAsanAone samULage nAza kara ! A tArA vikAsanA mArgamAM antarAya karanArane ukheDIne pheMkI de! jarA paNa gabharAIza nahi ! keIthI aMjAte nahi ! keInI zemAM taNAte nahi! jA ! eka paLanI paNa vAra karyA vinA ahiMsA ne satyanA siddhAMtene vizvamAM vikasAvavAnA tArA A mahA-kAryamAM lAgI ja.
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ vijaLInA bhAge AvA kaDaka ti paNa yAda rAkhaje! naitika saMyamathI kammara barAbara kasIne ja A mArge prayANa karaje. saMyamamAM jarA paNa zithilatA na pravezI jAya te mATe pUrNa kALajI rAkhaje. vAsanAo tArA para vijaya na meLavI jAya te mATe cAritranI majabUta killebaMdhI karIne, avirata jAgratipUrvaka jIvana-vikAsanA A mahApathe viharaje ! vijaLInA jhabakArA thAya ke vipattinA vaTeLIyA vAya; brahmAMDanA kAna phADI nAkhe evA kaDAkA-bhaDAkA thAya ke pralayanA meghanI garjanAo thAya; teya tArA nizcita paMthane choDIza nahi, nizcita karelA dhyeyane pahoMcatAM pahelAM eka DagaluM paNa mArgathI khasavuM e mahApApa che. e divya saMdezane bhUlate nahi! vizvamAM evI kaI zakti nathI je tArA nizcita dhyeyathI tane calita kare! duniyAmAM evI kaI vastu nathI, je tane tArA mArgathI bhraSTa kare ! tArI ugra tamannA joI pahADa paNa tArA mArgamAMthI khasI jaze! tArI virATa zakita jeI sAgara paNa tane mArga Apaze!tAre daDha saMkalpa joi, siMha jevA rAjAdhirAje paNa caraNamAM ALoTaze ne tArAM aMgarakSaka banaze. A kalpanA nathI, vAkapaTutA ke lekhanakaLA nathI, paNa kevaLa satya che, nakkara che, vAstavika che! AvuM banyuM che, ane che ane banaze. mAtra zraddhAnI ja AvazyakatA che. vijyazrI AtmazraddhAvAna mahAmAnavane ja vare che! 'A mArgamAM kAMTA paNa che ne kIcaDa paNa che, kAMTAthI kaMTALI na javAya ane kIcaDamAM kheMcI na javAya te mATe saceta raheje. vipattinA samayamAM yAda karaje tArA AtmAnI ananta : rUpa;
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ virATa zaktione tArI vIra-gajanAthI vipattio kaMpI uThaze. Indriye dhrujI uThaze, vAsanAo baLIne khAkha thaze, andhakAra nAza pAmaze, ananta prakAzathI jhaLahaLate dIpaka tArA paMthamAM prakAza pAtharaze ane prakRti madhura smita karI, tAruM susvAgatama karaze ! pyArA amatanA bhekatA Atmana ! adhika tene zuM kahuM? have tAruM virATa rUpa vizvane dekhADa jaIe! hAlo zaktionA bhaMDAra Atmana ! tArA zakitaonA bhaMDAramAMnuM eka amR. ratna vizvanA cogAnamAM mUka joIe ! priya prakAzamAM viharana Atmana ! tArA zAzvata prakAzanuM eka kRpAkiraNa A vizva 5 pheka joIe, vizva, tArA javalanta prakAza mATe jhaMkhI rahyuM che vIra sapUta A kAma nahi kare te pachI koNa karaze? A mATe Aje ja dIpAvalinA patita pAvana divase aNana. nizcayapUrvaka bhAra kadama vijayakUca bhaNI ! jaja
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ preraka vacano ahiMsA e suMdara saritA che, aneka tRSita heyAM enA jaLathI tarasa chIpAve che. ahiMsA-e setu che, ke je be khUTAM TheSI hayAone joDe che. ahiMsA e gulAbanuM phUla . je pitAnI mAdaka saurabhathI jagatane praphullita kare che. sA e vasantanI koyala che, je potAnA madhura saMgItathI sAnA trAsathI grasita dilaDAMone pramudita kare che. ahiMsA ja vizvazAntine amegha upAya che. ahiMsA vinA vizvamAM ntinuM sAmrAjya sthApavAne bIje eke upAya nathI ja. sAnI amaracandrikA ja vizva para amRta varSAvaze! hiMsAnA pApe ja eka mAnavI bIjA mAnavIne jaLanI ma cUMsI rahyo che. hiMsAnI bhAvanAe ja eka rASTra bIjA ne kacaDI rahyuM che. hiMsaka mAnase ja vizvamAM atyAcAranI hALI saLagAvI che. hiMsAnA sAmrAjyae mAnavIne pIDita, vyathita ane dalita banAvyo che. hiMsaka dharmo nirdoSa pazuenA bhAga laI rahyA che, mATe AcAramAM ahiMsA keLave. manAM nAme hemAtA pazuonuM rakSaNa kare. jAtivAdanA nAme dhikkAratA daMlita vargane uddhAra kare. ahiMsA e amRta che. enuM tame pAna jarUra kare ! tame amara banaze. bIjAone enuM pAna karAve te dukhiyArI duniyA para sukhanI gulAbI havAne saMcAra thaze!
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ vIranA sapUta! tuM maravA nathI ja paNa amara banavA mATe sajA che. amara banavA mATe tArA jIvanane umadA hisAba duniyAne Apato jA. dAnavatAnuM tAMDava nRtya karatA jagatane mAnavatAmAM vizrAnti pamADato jA. mAnavInA kALamIMDha haiyA para divya prema ane vizva vAtsalyanAM chAMTaNuM chAMTate jA. mAnavInuM bhAvI ujjavaLa thAya e mATe tArA jIvanane zubha prakAza dharA para pAtharate jA. avizvAsu vizvanA hRdayamAM, sthAyI vizvAsanI saurabha mahekAvate jA, svArthanI parAdhInatAmAM jakaDAyelA mAnavIne paramArthanI vAstavika AjhAdI apAvate jA. jIvanane amara banAvavAne A ja amegha ane ajoDa upAya che! mArA anantanA pravAsI mitro! tame zAti ane gaMbhIra tAthI vicAra kare. tame bahArathI suMdara ane bhalA dekhAvAne prayatna kare che. paNa aMdara tamAruM mana beDala ne bUruM haze, te bahArane kRtrima dekhAva zuM kAma lAgavAne che? jagatane kadAca chetarI zakaze, jagatanI AMkhamAM dhULa nAkhI zako paNa sadA jAgRta rahetA tamArA jIvana-sAthI Atma-devane kema karI chetarI zakaze? enI AMkhamAM dhULa kevI rIte nAkhaze? bela, mArA mitro ! bele ! Atmadeva AgaLa te tame nagna thaI javAnA che! te vakhate tamArI AMkhamAM dhULa paDaze tenuM zuM? vamalasAgara
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ V . . vIra bano!. vira thaje e mArA putro ! vIra thaje naravIra thajo. dhIra thaIne dheyaM dharIne, - amara paMthanA pathika thajo. 1 kaI kadI jo tuma mArgamAM, ' - kaMTaka lAvIne nAkhe; te paNa mA~ kadI na DaratA, e kaMTaka puSpa thAze. 2 harSa-zoka ke sukha-duHkha kerAM, * * vAdaLa jIvanamAM Ave; mastI bharyuM eka hAsya kare che, e saghaLAM mRtyu pAme. 3 rahe niraMtara aDola nizcala, zraddhA manamAM sau lAve; AtmAne paDakAra jhIlIne, | mukita mandiramAM Ave. 4 ? rAja . :
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Zheng Shun maitrI maitrI bhAvanuM pavitra jharaNuM, muja haiyAmAM vahyA kare; zubha thAo A sakaLa vizvanuM, evI bhAvanA nitya rahe. 1 pramAda guNathI bharelA guNI-jana dekhI, haiyuM mAruM nRtya kare; e sa MtAnA caraNa kamalamAM, muja jIvananuM ardhya rahe. ra kANya dIna, krura ne dhama vaheANA, dekhI dilamAM da' rahe; karuNAbhInI AMkheAmAMthI, azrunA zubha srata vahe. 3 mAdhyastha mAga bhUlelA jIvana--pathikane, mAga ciMdhavA UbheA rahuM; kare upekSA e mAganI, tAye samatA citta dharuM, 4 upasa'hAra maitryAdi A cAra bhAvanA, haiye candraprabha lAve; vera-jheranA pApa tajIne, maMgaLa gItA e gAve. 5 --citrabhAnu
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ citrabhAnu saMpAdita graMthA | vItarAga stotra 3-0-0 bhAratanI virala vibhUti bheTa sudhAsyandinI [ AvRtti trIjI ]. have to jAgo ! saurabha 1-12-0 0-6-0 samayano saMdeza [ AvRtti bIjI ]. : prAptisthAna : zAha bAlubhAi rUganAtha aMbAjIne vaDa-bhAvanagara
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa ri ca ya jaina muni zrI caMdraprabhasAgarajIne mane aNadhAryo paricaya thayo. emane pahelIvAra sAMbhaLatAM temanA tarapha mane svAbhAvika AkarSaNa thayuM. temanA vyAkhyAnamAM UMDa' cintana, 25STa nirmaLadaSTi, vAstavika paristhiti viSe samAnatA ane bhAvanAnuM prAbuDhaya anubhava gocara thatAM hatAM. temanuM vakatRtva paNa mehaka mArA mana upara eka evI chApa paDI che ke A munizrI pAse uchavananI eka samagra ane samanvaya sAdhatI dRSTi che; jagatanA, dezanA, mAnavasamAjanA vata'mAna prazno viSe temanI pAse spaSTa mAhitI che. ane e praznonA ukela mATe Avazyaka evI nirmaLa prajJA paNa teo dharAve che. kASTa, saMkucita vADAmAM "aTa. vAI gayA sivAya jIvanane sarva grAhI rIte avalokavA mATenI temanI tatparatA kharekhara prazasa nIya che aLavajetarAya mahetA ( bhAta saMsada sabhya) bhAvanagara