Book Title: Pratikraman
Author(s): Dada Bhagwan
Publisher: Dada Bhagwan Aradhana Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/030130/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAdA bhagavAna prarUpita pratikramaNa Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAdA bhagavAna kathita pratikramaNa mULa gujarAtI saMkalana : DaoN. nIrUbena amIna anuvAda : mahAtmAgaNa Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka bhAva mUlya : All Rights reserved - Deepakbhai Desai Trimandir, Simandhar City, Ahmedabad-Kalol Highway, Adalaj, Dist.-Gandhinagar-382421, Gujarat, India. No part of this book may be used or reproduced in any manner whatsoever without written permission from the holder of the copyright : prathama saMskaraNa dvitiya saMskaraNa : dravya mUlya mudraka ajIta sI. paTela dAdA bhagavAna ArAdhanA TrasTa, 'dAdA darzana', 5, mamatApArka sosAiTI, navagujarAta kaoNleja ke pIche, usmAnapurA, ahamadAbAda - 380014, gujarAta phona - (079) 39830100 : pratiyA~ 1,000 pratiyA~ 2,000 : 'parama vinaya' aura 'maiM kucha bhI jAnatA nahIM', yaha bhAva ! 20 rupaye disambara, 2012 maI, 2014 : aMbA ophaseTa pArzvanAtha caimbarsa, naI riz2arva baiMka ke pAsa, usmAnapurA, ahamadAbAda - 380 014. phona : (079) 27542964 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trimaMtra vartamAnatIrthaMkara zrIsImaMdharasvAmI namo arihaMtANaM namo siddhANaM namo AyariyANaM namo uvajjhAyANaM namo loe savvasAhUNaM eso paMca namukkAro, savva pAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savvesiM, paDhamaM havai maMgalam 1 OM namo bhagavate vAsudevAya 2 OM namaH zivAya 3 jaya saccidAnaMda dAdA bhagavAnanA asIma jaya jayakArasahI 3 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( dAdA bhagavAna phAunDezanacI prakAzita pustake ) marAThI 1. bhogato tyAcI cUka 6. krodha 2. eDajesTa evharIvheara 7. ciMtA 3. je ghaDale toca nyAya 8. pratikramaNa 4. saMgharSa TALA 9. bhAvanA sudhAre janmojanma 5. mI koNa Ahe? hindI 1. jJAnI purUSa kI pahacAna 23. dAna 2. sarva duHkhoM se mukti 24. mAnava dharma 3. karma kA siddhAMta 25. sevA-paropakAra Atmabodha 26. mRtyu samaya, pahale aura pazcAta 5. maiM kauna hU~? 27. nijadoSa darzana se... nirdoSa 6. vartamAna tIrthaMkara zrI sImaMdhara svAmI 28. guru-ziSya 7. bhUgate usI kI bhUla 29. pati-patnI kA divya vyavahAra 8. eDajasTa evarIvheyara 30. kleza rahita jIvana 9. TakarAva TAlie 31. ahiMsA 10. huA so nyAya 32. satya-asatya ke rahasya 11. ciMtA 33. camatkAra 12. krodha 34. pApa-puNya 13. pratikramaNa 35. vANI, vyavahAra meM... 14. dAdA bhagavAna kauna? 36. karma kA vijJAna 15. paisoM kA vyavahAra 37. AptavANI - 1 16. aMta:karaNa kA svarUpa 38. AptavANI - 3 17. jagata kartA kauna ? 39. AptavANI - 4 18. trimaMtra 40. AptavANI - 5 19. bhAvanA se sudhare janmojanma 41. AptavANI - 6 20. prema 42. AptavANI - 7 21. samajha se prApta brahmacarya 43. AptavANI - 8 22. mAtA-pitA aura baccoM kA vyavahAra 44. samajha se prApta brahmacarya (uttarArdha) dAdA bhagavAna phAunDezana dvAre gujarAtI, hindI ANi aMgrejIbhASe madhye suddhA barIca pustake prakAzita jhAlI Ahe. vebasAiTa www.dadabhagwan.org vara suddhA ApaNa hI sagaLI pustake prApta karU zakatA. pratyeka mahinyAta hindI, gujarAtI ANi aMgrejI bhASeta dAdAvANI megejhIna prakAzita hota Ahe. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAdA bhagavAna koNa? jUna 1958 saMdhyAkALacI aMdAje sahAcI veLa, surata sTezanAvara aloTa gardI hotI. pleTaphArma naMbara tInacyA relvecyA bAkAvara basalele zrI. aMbAlAla muLajIbhAI paTela rupI dehamaMdirAta naisargika svarUpAta kityeka janmApAsUna vyakta hoNyAsAThI AtUra asalele 'dAdA bhagavAna' saMpUrNapaNe pragaTa jhAle ANi nisargAne sarjana kele adhyAtmAce adbhUta Azcarya! eka tAsAta vizvadarzana lAbhale! ApaNa koNa? bhagavaMta koNa? jaga koNa cAlavata Ahe? karma mhaNaje kAya? muktI kazAlA mhaNatAta? ityAdI jagAtIla sarva adhyAtmika praznAMcA saMpUrNa ulagaDA jhAlA. azA prakAre nisargAne vizvalA pradAna kele eka advitIya, pUrNa darzana ANi hyAce mAdhyama banale aMbAlAla mULajIbhAI paTela, je hote gujarAtace carotara jilhyAtIla bhAdaraNa gAvace pATIla, kaMTrAkTacA vyavasAya karaNAre ANi tarI hI pUrNa vItarAga puruSa. tyAMnA jJAna prApti jhAlI tyAca pramANe te phakta dona tAsAta itara mumukSunAM suddhA AtmajJAna prApti karUna deta hote, tyAMcyA siddha jhAlelyA adbhUta jJAna prayoga dvArA. tyAlA akrama (kramavirahIta) mArga mhaNatAta. akrama mhaNaje kramAzivAyacA ANi krama mhaNaje pAyarI pAyarIne, kramAkramAne vara caDhaNyAce ! akrama mhaNaje liphTa mArga ! zaoNrTa kaTa!! te svataH pratyekAlA 'dAdA bhagavAna koNa?' hyAbadalacI phoDa karUna sAMgatAnA mhaNAyace kI, 'he disatAta te 'dAdA bhagavAna' nAhIta / he tara e.ema. paTela Ahe. AmhI jJAnIpuruSa Ahota ANi Ata pragaTa jhAle Aheta te dAdA bhagavAna aahet| te caudalokace nAtha Aheta, te tumacyAta paNa Aheta, sarvAMmadhye Aheta! tumacyAta avyakta rupAta basalele Aheta ANi 'ithe' saMpUrNapaNe vyakta jhAlele Aheta! mI svataH paramezvara naahii| mAjhyA Ata pragaTa jhAlele 'dAdA bhagavAna' tyAMnA mI paNa namaskAra karato.' __vyApArAta dharma asAvA paraMtu dharmAta vyApAra nasAvA. hyA siddhAMtAne te saMpUrNa jIvana jagale. tyAMnI jIvanAta kadhIhI koNAkaDUna hI paise ghetale nAhIta, ulaTa svataHcA vyavasAyAtUna jhAlelyA phAyadyAtUna bhaktAMnA yAtrA karavIta asata. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmajJAna prApticI pratyakSa lIMka mI tara, kAhI lokAMnAM mAjhyA hAtUna siddhi prApta karUna deNAra Ahe. mAjhyA naMtara koNI tarI pAhije kI nAhI ! naMtara lokAMnA mArga ( dAkhaviNArA) havA kI nAhI? - dAdAzrI parama pUjya dAdAzrIMnA je jJAna prApta jhAle, te adbhuta AtmajJAna, tyAMnI deza-videza paribhramaNa karUna, dusar2yA lokAMnA suddhA dona tAsAta prApta karUna dile hote, tyAlA jJAnavidhi mhaNatAta. dAdAzrIMnI ApalyA jIvanakALAtaca pUjya DaoN. nIrUbahana amIna (nIrUmA)nA AtmajJAna deNyAcI jJAnasiddhi pradAna kelI hotI. dAdAzrIMcyA dehavilaya pazcAt nIrUmA AtAparyaMta mumukSujanAMnA satsaMga ANi AtmajJAnAcI prApti, nimittabhAvAne karata hotyA. tyAca barobara pUjya dIpakabhAInAM hI dAdAzrIMnI satsaMga karaNyAcI siddhi pradAna kelI hotI. pUjya nIrUmAMcyA upasthitItaca tyAMcyA AzIrvAdAne pUjya dIpakabhAI deza-videzAta kitItarI ThikANI jAUna mumukSUMnA AtmajJAna prApti karUna deta hote, pUjya nIrUmAMcyA dehavilaya pazcAt Aja paNa cAlU Ahe. je he AtmajJAna prApti naMtara hajAro mumukSu saMsArAta rAhUna, sarva jabAbadAr2yA sAMbhALUna suddhA mukta rAhUna AtmaramaNatA cA anubhava karata Aheta. pustakAta lihilelI vANI mokSArthIlA mArga dAkhaviNyAcyA hetUne atyaMta upayogI siddha jhAlI Ahe. paraMtu mokSa prApti hetU sAThI AtmajJAna prApta karaNe jarurI Ahe. akrama mArga dvArA AtmajJAnacI prApti Aja paNa cAlU Ahe. tyAsAThI pratyakSa AtmajJAnIlA bheTUna AtmajJAnacI prApti karela tevhAMca he zakya Ahe. peTalelA divAca dusarA divA prajvalita karU zakato. 6 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarpaNa atikramaNa cI tAMDe anaMta; karmAMcA kSaNe kSaNe hota Ahe baMdhana ! mokSa to kuThe, dharma dhare mauna; pAyavATa mArgastha, caDhave koNa ? akrama vijJAnI dAdA tAraNahAra; pratikramaNace dile hatyAra ! mokSa mArgacA kharA sAthIdAra; tAja banUna zobhave dAdA darabAra ! 'pratikramaNa' saMkSiptAta kriyAkAra; soDave baMdhana mUla ahaMkAra ! pratikramaNa vijJAna atre sAkAra; samarpaNa vizvalA, macAva jayajakAra ! 7 - DaoN. nIrubena amIna Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana AtmajJAnI zrI aMbAlAla muLajIbhAI paTela, jyAMnA sarvajaNa 'dAdA bhagavAna'cyA nAvAMnI oLakhatAta. tyAMcyA zrImukhAtUna Atmatattva sAThI jI vANI nighAlI, tI rekorDa karUna saMkalana va saMpAdana karUna graMthAcyA rupAta prakAzita karaNyAta AlI Ahe. hyA pustakAta parama pUjya dAdA bhagavAnAMcyA svamukhA ne nighAlelyA sarasvatIcA marAThI anuvAda kelA Ahe. sujJa vAcakAne adhyayana kelyA vara tyAlA AtmasAkSAtkAracI bhUmikA nizcita hote, ase kityekAMce anubhava Ahe. te 'dAdA bhagavAna' tara tyAMcyA dehAta asalele paramAtmAlA mhaNata hote. zarIra he paramAtmA hovU zakata nAhI. kAraNa zarIra vinAzI Ahe. paramAtmA tara avinAzI Ahe ANi je pratyeka jIvamAtracyA Ata Ahe. prastuta anuvAda madhye vizeSa lakSa Thevalele Ahe ki pratyeka vAcakAlA pratyakSa dAdAMcI vANIca, aikata Ahota asA anubhava vhAvA. jJAnIMcyA vANIlA marAThI bhASeta yathArtha rupAne anuvAdita karAyacA prayatna kelA Ahe. paraMtu dAdAzrIMcyA AtmajJAnacA kharA uddeza 'jasA Ahe tasA ' ApalyAlA gujarAthI bhASeta avagata hoNAra. jyAlA jJAnAcA gahana artha samajAyacA asela, jJAnAcA kharA marma jANAyacA asela, tyAMnI hyA hetUne gujarAtI bhASA zikAvI, asA AmacA anurodha Ahe. anuvAda saMbaMdhI cUkAMsAThI ApalI kSamA prArthito. 8 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdakIya hRdayApAsUna mokSamArgI jANAr2yAMnA, kSaNokSaNI satAvaNAre kaSAyAMnA (krodha-mAna-mAyA-lobha) acUkapaNe dUra karaNyAsAThI va mokSamArgAvara pragati karaNyAsAThI kAhI acUka sAdhana tara pAhije kI nAhI pAhije? sthULatamapAsUna sUkSmatama paryaMtace saMgharSa kase TALAve? ApalyAlA kiMvA ApalyAkaDUna anya vyaktilA duHkha jhAle tara tyAce nivAraNa kAya? kaSAyAMcA baoNmbahallA dhAMbavaNyAsAThI athavA te punhA nAhI vhAveta tyAsAThI kAya upAya? itake sAre dharma kele, japa-tapa, upavAsa, dhyAna, yoga kele, tarI suddhA mana-vacanakAyAne hoUna jANAre doSa kA nAhI thAMbata ? aMtarazAMti kA miLata nAhI? kadhI nijadoSa disatAta paNa maga tyAMce kAya karAyace? tyAMnA kazAprakAre kADhAyace? mokSamArgAvara puDhe jANyAsa, taseca saMsAramArgAta suddhA sukha-zAMti, maMda kaSAya ANi premabhAvAne jagaNyAsAThI kAhI Thosa sAdhana tara pAhije nA? vItarAgAMnI dharmasAramadhye saMsAralA kAya bodha dile Aheta? khare dharmadhyAna koNate Ahe? pApAtUna parata phirAyace asela tara tyAcA kAhI acUka mArga Ahe kA? Ahe tara kA disata nAhI? dharmazAstrAta lihIlele bareca kAhI vAcale jAte tarI suddhA te jIvanAmadhye AcaraNAta kA yeta nAhI? sAdhu-saMta, AcArya, kathAkAra evaDhe upadeza deta asatAta tarI suddhA upadeza phaLasvarupa yeNyAsa kAya kamI Ahe ? ! pratyeka dharmAmadhye, pratyeka sAdhu-saMtAMcyA saMghaTanAMmadhye kitI prakAracyA kriyA hotAta? kitItarI prakArace vrata, japa-tapa, niyama hoUna rAhile Aheta, tarIsuddhA kuTheca kA ugavata nAhI? kaSAya kA kamI hota nAhI? doSAMce nivAraNa kA hota nAhI? kAya, yAcI javAbadArI AsanAvara basalelyA upadezakAMcyA DokyAMvara nAhI jAta? ase lihile jAte, te dveSa kiMvA vairabhAvane nAhI paraMtu karuNAbhAvane, tarI suddhA tyAtUna mukta hoNyAsAThI kAhI upAya Ahe kA nAhI ? ajJAna avasthAmadhUna jJAna avasthA ANi aMtataH kevalajJAna svarupacI avasthA paryaMta jANyAsAThI jJAnIMnI tIrthaMkarAMnI kAya darzivale asatIla? RNAnubaMdhI vyaktiIM prati asalelyA rAga athavA dveSacyA baMdhanAtUna mukta hoUna vItarAgatA kazAprakAre zikAyacI? 9 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'mokSAcA mArga Ahe zUrAMcA, nAhI kAyarAMce kAma.' paraMtu zUravIratecA upayoga kuThe karAyacA kI jyAcyAne jhaTakyAta mokSa prAptI hoIla. bhitrepaNA kazyAsa mhaNAve? pApI puNyavAna hoU zakato? tara kazA prakAre ? yA Ara.DI.eksa.cyA agnimadhye sarva jIvana jaLata rAhile, tyAlA kazAprakAre vijhavAyace? rAtraM - divasa patnicA pratApa, muleM - mulIMcA tApa ANi paise kamaviNyAcA utpAta, yA sarva tANa-taNAvApAsUna kazAprakAre sukha prApta karuna pohUna pAra utarAyace? guru ANi ziSya, gurumAtA ANi ziSyA hyAMcyAta niraMtara hoNAr2yA kaSAyAMpAsUna upadezaka kase parata phiru zakatIla? vinAhakkAcI lakSmI ANi vinAhakkAcyA striyAM prati vANI, vartana athavA manAne, kiMvA dRSTine doSa jhAle tara tiryaMca athavA narkagaticyA vyatirikta kuThe sthAna hoU zakate? tyAtUna kase suTAyace? tithe sAvadha rahAyace Ahe tara kazAprakAre sAvadha rahAyace ANi suTAyace? ase aneka koDyAta ghAlaNAre, saMbhramI sanAtana praznAMcA ulagaDA kasA hoU zakela ? pratyeka manuSya ApalyA jIvanakALA daramyAna kadhI - kadhI saMjogAcyA dabAvAmuLe azyA paristhitIta phasUna jAta asato kI saMsAra vyavahAramadhye cukA karAyacyA nAhIta tarI suddhA to cukAMpAsUna mukta hoU zakata nAhI; azyA paristhitImadhye hRdayApAsUna kharI mANase satata dvidhAsthitita rahAta asatAta va tyAMnA cukAMpAsUna mukta hoNyAsAThI ANi jIvana jagaNyAsAThI kharA mArga sApaDato. jyAmuLe te ApalyA AMtarika sukha-caina madhye rAhUna pragati karU zakatA; tyAsAThI kadhIhI nAhI miLAle asela ase adhyAtma vijJAnAce ekameva, acUka AlocanA-pratikramaNa - pratyAkhyAnarUpI hatyAra tIrthaMkarAMnI, jJAnIMnI jagAlA arpaNa kele Ahe, tyA hatyAracyA sahAyyAne doSarUpI vikasita vizAla vRkSalA mukhya muLAsakaTa nirmUlana karUna anaMta jIva mokSalakSmIlA prApta karU zakale Aheta, muktisAThIce he pratikramaNarUpI vijJAna rahasyAce phoDa yathArthapaNe jase cyA tase, prakaTa jJAnI puruSa zrI dAdA bhagavAnAMnI kevaLajJAna-svarUpa madhye pAhUna bolalelyA vANI dvArA vyakta kelA Ahe, te sarva prastuta graMthamadhye saMkalita kele Ahe, je sujJa vAcakAMnA 10 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtyaMtika kalyANArthI upayogI siddha hoNAra. jJAnI puruSAMcI vANI dravya-kSetra - kALa - bhAva taseca bhinna bhinna nimittAMcyA AdhIna nighAlelI Ahe, tyA vANIcyA saMkalana madhye bhAsIta kSatiMnA kSamya mAnUna jJAnI puruSAcI vANIcA AMtara Azaya prApta karUna ghyAvA hIca abhyarthanA! jJAnI puruSAcI jI vANI nighAlI Ahe, tI naimittikarUpe je mumukSumahAtmA samora Aleta tyAMcyA samAdhAnAsAThI nighAlelI asate ANi tI vANI jevhA graMtharUpI saMkalita hote tevhA kadhI kAhI virodhAbhAsa vATela. jase kI eka praznakartAcI AMtarika dazAcyA samAdhAnAsAThI jJAnIpuruSAce 'pratikramaNa he jAgRti Ahe ANi atikramaNa he DiscArja Ahe.' ase pratyuttara prApta jhAle. ANi sUkSma jAgRticyA dazAparyaMta pohacalelyA mahAtmAMnA sUkSmatA madhye samajaNyAsAThI jJAnI puruSa asA khulAsA karatAta kI, 'atikramaNa he DiscArja Ahe ANi pratikramaNa he paNa DiscArja Ahe. DiscArjalA DiscArjane toDAyace Ahe. ' tara donhI khulAsA naimittikarUpe yathArthaca Ahe paraMtu sApekSarUpe virodhAbhAsa vATate. ase praznakartAcyA dazAmadhye pharaka asalyAmuLe pratyuttaramadhye virodhAbhAsa vATate tarI suddhA saiddhAMtika rUpe tyAcyAta virodhAbhAsa nAhIca Ahe. sujJa vAcakAMnA jJAnavANIcI sUkSmatA AtmasAta hoNyAsAThI hI goSTa samajAvI mhaNUna sAhijaka rUpAne he sUcita kele jAta Ahe. - DaoN. nIrUbena amIna hyAMce jaya saccidAnaMda -- TIpa : yA pustaka madhye svarUpajJAna na prApta jhAlelyAMce prazna mumukSucyA rUpe vicArale gele Aheta, tyA pUrNa zirSakAkhAlI kelele spaSTIkaraNa tyAceca samajAyace. tyAce vyatirikta praznakartAcyA rUpe vicAraNAre akramamArgace svarUpajJAna prApta jhAlelyAMce Aheta, ase sujJa vAcakAMnI samajAyace. jethe jethe caMdubhAI nAMvAcA prayoga kelA gelA Ahe, tethe tethe sujJa vAcakAMnI svata:lA samajAyace. 11 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA 1. pratikramaNAce yathArtha svarUpa 2. pratyeka dharmAne darzavile pratikramaNa 3. nAhIta 'te' pratikramaNa mahAvIrace 4. aho, aho! te jAgRta dAdA 5. akrama vijJAnacI rIta 6. rAhatIla phUla, jAtIla kATe... 7. hoIla svaccha vyApAra 8. 'azI' tuTaNAra zRMkhalA RNAnubaMdhacI 9. nirlepatA, abhAvapAsUna phAzI paryaMta 10. saMgharSAcyA pratipakSAta 11. puruSArtha, prAkRta durguNAMcyA samora... 12. suTatAta vyasane! jJAnIMcyA rItIne 13. vimukti, Arta-raudradhyAnane 14. ... kADhate kaSAyacyA koThaDImadhUna 15. bhAva ahiMsAcyA vATevara... 16. duHkhadAyI vairacI vasulI ... 17. 'mULa' kAraNa abhiprAyace.... 18. viSaya-vikArAlA jiMkato to rAjAMcA rAjA 19. khoTe cI latta Ahe tyAlA... 20. jAgRti, vANI vAhate tevhA... 21. suTatAta prakRti doSa ase... 22. nikAla, cikaTa phAIlIMcA 23. mana AkAMta karate tevhA... 24. AjIvana pravAhAmadhye vAhaNAr2yAMnA tAre jJAna... 25. pratikramaNAMcI siddhAMtika samaja 12 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 1. pratikramaNAce yathArtha svarUpa mumukSu : mANasAlA hyA jIvanAta mukhyapaNe kAya karAyalA pAhije? dAdAzrI : manAta jase asela, tase vANIne bolAve, tase vartana karAve. ApalyAlA je vANIne sAMgAyace Ahe paNa mana kharAba asela tara tyAce pratikramaNa karAyace. pratikramaNa koNAcyA sAkSIta karAla? tevhA mhaNe, 'dAdA bhagavAna'cyA sAkSIne pratikramaNa karA. he disata Ahe te 'dAdA bhagavAna' nAhIta. he tara bhAdaraNace paTela Aheta, e.ema.paTela Aheta. 'dAdA bhagavAna' tara Atamadhye caudAlokAce nAtha prakaTa jhAlele Aheta, te Ahe mhaNUna tyAMcyA nAMvAMne pratikramaNa karA, kI he dAdA bhagavAna mAjhe mana bighaDale tyAbaddala mAphI mAgata Ahe. malA mApha karA. mI paNa tyAMce nAMva gheUna pratikramaNa karato. cAMgale karma kele tyAlA dharma mhaNatAta ANi kharAba karma kele tyAlA adharma mhaNatAta. ANi dharma-adharmacyA pAra jANe tyAlA Atmadharma mhaNatAta. cAMgale karma kele mhaNaje kreDITa (jamA) hote ANi kreDITa bhogaNyAsa jAve lAgela vAITa karma kele mhaNaje DebITa (udhAra) utpanna hote mhaNUna DebITa bhogaNyAsa jAve lAgela ANi jyA vahI madhye kreDITa-DebITa nAhIta, tethe AtmaprApti hoNAra. mumukSu : yA saMsArAta Alo tara karma karAveca lAgela nA? kaLatanakaLata kharAba karma jhAle tara kAya karAyace? dAdAzrI : jhAle tara tyAcA upAya asela nA maga. nehamI kharAba karma Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa jhAlyAvara lageca pazcAtApa hota asato, hRdayApAsUna, sinsiyAriTIne pazcAtApa karAyalA pAhije. pazcAtApa kelyAnaMtara parata aseca jhAle tara tyAcI ciMtA karAyacI nAhI. punhA pazcAtApa karAyalA have. tyAmAge kAya vijJAna Ahe te tumacyA lakSAta yeta nAhI tyAmuLe tumhAlA ase vATate kI he pazcAtApa kelyAnaMtarahI baMda hota nAhI. kA baMda hota nAhI yA mAge paNa vijJAna Ahe. mhaNUna tumhI pazcAtApa karata ca rAhAyace. hRdayApAsUna pazcAtApa karaNAr2yAMce sarva karma dhutale jAtAta. kharAba vATale mhaNUna tyAlA pazcAtApa karAyalAca have. praznakartA : zarIradharmAMce AcaraNa karIta Ahota tara tyAce prAyazcita karAve lAgela? dAdAzrI : hoya tara, jo paryaMta 'mI AtmA Ahe' ase bhAna hota nAhI to paryaMta prAyazcita kele nAhI tara karma jAsta cikaTatIla. prAyazcita kelyAne karmAcyA gAMThI saila hota jAtAta. nAhItara tyA pApAce phaLa khUpaca kharAba yeNAra Ahe. manuSyapaNAhI jAto, ANi manuSya jhAlA tara tyAlA sarva prakAracyA aDacaNI yetIla. khANyAcI, piNyAcI, mAna-pratiSThA tara kadhI kuThe disaNAraca nAhI. sadaiva apamAna. tyAkaritA prAyazcita athavA itara sarva kriyA karAvyA lAgatAta. tyAlA parokSabhakti mhaNatAta. jo paryaMta AtmajJAna nAhI hota to paryaMta parokSabhakti karaNyAcI jarUrI Ahe. AtA prAyazcita koNAcyA hajerIta karAyalA pAhije? koNAcyA sAkSIta karAyalA pAhije? tara tumhI jyAMnA mAnata asAla, kRSNa bhagavAnalA mAnatAta kI dAdA bhagavAnalA mAnatAta, jyAlAhI mAnata asAla tyAlA sAkSI mAnUna karAyalA have. paraMtu upAya nAhI hoNAra ase yA jagAta hoUca zakata nAhI. upAya prathama janma gheto. tyAnaMtara AjAra utpanna hotAta. hA saMsAra kasA ubhA jhAlA? atikramaNAne. kramaNAne kasalIhI harakata hota nAhI. ApaNa haoNTelAta kAhI vastu mAgavUna khAlyA, ANi dona bazyA ApalyA hAtUna phuTalyA, maga tyAce paise devUna bAhera nighato, tyAta atikramaNa nAhI kele, tara tyAce pratikramaNa karaNyAcIhI garaja nAhI. paNa bazyA phUTalyAvara AmhI mhaTale kI tumacyA mANasAne phoDalyAta, tara jhAle atikramaNa. atikramaNa kele tyAce pratikramaNa karaNyAcI jarUrI Ahe. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa ANi atikramaNa jhAlyAzivAya rAhAta nAhI, mhaNUna pratikramaNa karA. bAkI sarva kramaNa tara Aheca. sahajAsahaja goSTa jhAlI te kramaNa Ahe, tyAcI harakata nAhI, paNa atikramaNa jhAlyAzivAya rAhAta nAhI, mhaNUna tyAce pratikramaNa karA. praznakartA : he atikramaNa jhAle te svata:lA kase mAhita paDela? dAdAzrI : te svata:lA paNa mAhita paDate ANi samoracyAlA paNa mAhita paDate. ApalyAlA jANIva hote kI, tyAcyA ceharAvara pariNAma jhAlelA Ahe. ANi tumacyAvara paNa pariNAma hoto. doghAMvara pariNAma hoto. mhaNUna tyAce pratikramaNa karaNe anivArya Ahe. __ atikramaNa tara, krodha-mAna-mAyA-lobha, he sarva atikramaNa Aheta. yAMce pratikramaNa kele, mhaNaje krodha-mAna-mAyA-lobha gele. atikramaNa jhAle ANi pratikramaNa kele, tara krodha-mAna-mAyA-lobha gele. atikramaNane hA saMsAra ubhA jhAlA Ahe, ANi pratikramaNane naSTa hota asato. praznakartA : tara pratikramaNa mhaNaje kAya? dAdAzrI : pratikramaNa mhaNaje samoracA jo ApalA apamAna karata Ahe, te ApaNa samajUna ghyAyalA pAhije kI apamAnAcA gunhegAra koNa Ahe? apamAna karaNArA gunhegAra Ahe kI bhogaNArA gunhegAra Ahe, he ApaNAsa prathama nakkI karAyalA pAhije. tara yAta apamAna karaNArA hA bilakUla paNa gunhegAra nasato. eka seMTa (pratizata)paNa gunhegAra nasato. to nimitta asato. ANi ApalyAca karmAcyA udayAdhIna to nimitta bheTato. arthAt ApalAca gunhA Ahe. ApalyAlA AtA tyAcyAsAThI kharAbabhAva hota Aheta evaDhyAsAThIca pratikramaNa karAyalA have. tyAce prati nAlAyaka Ahe, labADa Ahe, ase vicAra manAta Ale asatIla tara, pratikramaNa karAyace. ANi jara ase vicAra Ale nasatIla ANi ApaNa tyAce upakAra mAnale asela tara pratikramaNa karAyacI AvazyakatA nAhI. jara ApalyAlA koNI zivI dilI tara to ApalAca hizoba Ahe, to tara nimitta Ahe. khisA kApalA tara to kApaNArA nimitta Ahe ANi Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa ApalAca hizoba Ahe. hA tara nimittAlAca cAvA gheta asato ANi yAceca jhagaDe Aheta he sarva. ulaTe cAlalA tyAce nAMva atikramaNa, parata phiralA tyAce nAMva pratikramaNa. jethe jhagaDA Ahe tethe pratikramaNa nAhI ANi jethe pratikramaNa Ahe tethe jhagaDA nAhI. ____ mulAMnA mAraNyAcA kAhIca adhikAra nAhI. samajAvaNyAcA adhikAra Ahe. tarI suddhA mulAMnA mArale gele ANi tyAce pratikramaNa nAhI kele tara sarva karma cikaTataca jAtIla nA? pratikramaNa tara vhAyalA pAhije nA! 'mI caMdubhAI (vAMcakAMnI svata:ce nAma samajAve) Ahe' heca atikramaNa. tarIsuddhA vyavahArAta he leTa go karUyA (cAlavUna gheU). paNa koNAsa du:kha hote tumacyAkaDUna? hota nasela tara te atikramaNa nAhI. pUrNa divasAta koNAlA svata:kaDUna duHkha jhAle he atikramaNa jhAle, tyAce pratikramaNa karA. he *vItarAgAMce sAyansa Ahe. atikramaNa adhogatita ghevUna jANAra ANi pratikramaNa Urdhvagatita ghevUna jANAra. te TheTha mokSaparyaMta pratikramaNaca helpa karaNAra. pratikramaNa koNAlA karAyace nasatAta? jyAne atikramaNa kele nasela tyAne. praznakartA : vyavahAra, vyApAra ANi anya pravRttita anyAya hota Ahe ase vATate, tyAkAraNe manAsa glAni hote, ANi tyAmuLe vyavahArAlA nukasAna hota asela tevhA kAya karAyace? AmacyAkaDUna jara asA anyAya hota asela tara tyAce prAyazcita kAya? dAdAzrI : prAyazcitAta AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna vhAyalA pAhije. jethe jethe koNAvara anyAya hota asela tethe AlocanA, pratikramaNa vhAyalA pAhije ANi punhA anyAya nAhI karaNAra ase nakkI karAyalA have. jyA bhagavAnalA mAnata asAla, koNatyA bhagavAnalA mAnatAta? *vItarAga = saMpUrNa rAga-dveSa rahita jhAlele Aheta te. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa praznakartA : zivalA. dAdAzrI : ho, tara ziva javaLa, pazcAtApa karAyalA pAhije. AlocanA karAyalA pAhije kI mAjhyAkaDUna hyA mANasAbarobara ase doSa jhAle Ahe, paNa AtA punhA ase karaNAra nAhI. ApaNAMsa punhA punhA pazcAtApa karAvA lAgaNAra. ANi punhA ase doSa jhAle tara punhA pazcAtApa karAyalA have. ase karatA karatA doSa kamI hotIla. tumhAlA karAyace nAhI tarIpaNa anyAya hovUna jAIla. ajUnahI hota Ahe to prakRti doSa Ahe. he prakRti doSa tumace pUrva janmAMce doSa Aheta. he Ajace doSa nAhI. Aja tumhAlA sudharAyace Ahe, paNa he hoUna jAte te tumace pUrvIce doSa Aheta. te tumhAlA vicalIta kelyA zivAya rAhaNAra nAhI. mhaNUna AlocanA, pratikramaNa, pratyAkhyAna satata karAve lAgatIla. praznakartA : ApaNAMsa sahana karAve lAgata Ahe, tara tyAvara upAya FREE kAya? dAdAzrI : ApaNa tara sahana karUnaca ghyAve, ugIcaca AraDA oraDa karU naye. sahana karAyace paNa te suddhA samatApUrvaka sahana karAyace. manAta samoracyAlA zivyA devana nAhI, paNa samatApUrvaka kI bhAU, tU malA karmApAsUna mukta kelesa. mAjhe je karma hote te malA bhogAyalA lAvale ANi malA mukta kelesa. mhaNUna tyAce upakAra mAnA. te kAhI mophata sahana karAve lAgata nAhI, ApalyAca doSAMcA pariNAma Ahe. praznakartA : ANi pratikramaNa tara dusar2yAMce doSa disale, tyAceca pratikramaNa? dAdAzrI : dusar2yAMce doSa evaDheca nAhI, pratyeka bAbatIta, jase kI khoTe bolale asAla, vAITa jhAle asela, jI kAhI hiMsA hoUna gelI asela, koNatehI pAca mahAvrata bhaMga jhAle asela, hyA sarvAMce pratikramaNa karAyace. 2. pratyeka dharmAne darzavile pratikramaNa bhagavaMtAne sAMgitale Ahe kI, AlocanA, pratikramaNa ANi Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa pratyAkhyAna yA zivAya dUsarA vyavahAradharmaca nAhI. paNa te rokha asela tara, udhAra nAhI cAlaNAra. koNAlA zivyA dilyA, koNA barobara kAhI jhAle te lakSAta ThevA ANi AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna kaeNza karA. yAlAca bhagavaMtAnI vyavahAra-nizcaya donhI mhaTale. paNa he zakya hoNAra koNAlA? *samakita jhAlyAnaMtara ca hote toparyaMta karAyace asela tarI nAhI hota ANi he samakita tara hotaca nAhI nA! tarIsuddhA koNIpaNa ApalyA yethe AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna zikUna gelA, tarI kAma hoUna jAIla. bhale bigara AdhAra zikUna gelA tarI paNa harakata nAhI. tyAlA samakita samora yevUna ubhe rAhaNAra!!! jyAMce AlocanA, pratikramaNa khare asela tyAMnA AtmA prApta jhAlyAzivAya rAhaNAra nAhI. praznakartA : pazcAtApa karato te pratikramaNa ANi mhaNela (punhA) ase karaNAra nAhI te pratyAkhyAna? dAdAzrI : hoya, pazcAtApa he pratikramaNa mhaTale jAte, ase pratikramaNa kele tara punhA ase atikramaNa nAhI hoNAra. 'AtA punhA ase nAhI karaNAra' tyAce nAMva pratyAkhyAna. punhA ase nAhI karaNAra, yAce promisa deta Ahe, ase manAta nakkI karAyace ANi naMtara punhA ase jhAle tarI paNa eka AvaraNa tara gele, maga parata dusare AvaraNa yeIla, tara ghAbarAyace nAhI, vAraMvAra aseca karata rAhAyace. praznakartA : AlocanA mhaNaje kAya? dAdAzrI : AlocanA mhaNaje ApaNa kAhI vAITa kAma kele asela, tara je Apale guru asatIla athavA je jJAnI asatIla tyAMcyAkaDe kabUla karAyace, jase jhAle asela tyApramANe kabUla karAyace. arthAt ApaNAsa pratikramaNa kasale karAyace? tevhA mhaNe 'jitake atikramaNa kele asatIla', je lokAMnA svikArya nasela, loka niMdA karatIla ase karma, samoracyAlA du:kha hoIla ase jhAle asela te sarva atikramaNa. tase jhAle asela tara pratikramaNa karAyacI AvazyakatA. *samakita = zuddhAtmAcA lakSa asalelI samyak dRSTi Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa karma bAMdhata Ahe koNa? he ApaNa samajAyalA pAhije, Apale nAMva kAya? mumukSu : caMdulAla. dAdAzrI : tara 'mI caMdulAla Ahe' toca karma bAMdhaNArA, maga to rAtrI jhopUna gelA, tarI suddhA pUrNa rAtra karma bAMdhale jAtAta. 'mI caMdulAla Ahe' mhaNUna jhopeta suddhA karma bAMdhale jAtAta. yAce kAya kAraNa? kAraNa kI, hA Aropita bhAva Ahe. mhaNUna gunhA lAgU jhAlA. svataH kharokhara caMdulAla nAhI. ANi jethe tumhI nAhI AhAta tethe 'mI Ahe' ase AropaNa karata AhAta. hA Aropita bhAva Ahe mhaNUna niraMtara tyAcA gunhA lAgU hoNAra nA!! ApalyAlA samajale nA?! maga mI caMdulAla, mI yAcA sAsarA Ahe, mI yAcA mAmA Ahe, yAcA kAkA Ahe, he sarva Aropita bhAva Aheta, yAcyAne niraMtara karmabaMdhana hota asate. rAtrI jhopeta suddhA karma bAMdhale jAtAta. rAtrI karma bAMdhale jAtAta, tyAtUna tara AtA suTakAca nAhI paNa 'mI caMdulAla Ahe' yA ahaMkAralA jara ApaNa nirmala karUna TAkale, tara Apale karma kamI bAMdhale jAtIla. ahaMkAra nirmala kelyAnaMtara parata kriyA karAvyA lAgatIla. kazA kriyA karAvyA lAgatIla? kI sakALI ApalyA sUnecyA hAtUna kapabazI phuTUna gelI, yAvara ApaNa bolatAta kI 'tujhyAta akkala nAhI' tevhA tilA je duHkha dile, tyAveLI ApalyAlA manAta ase vhAyalA pAhije kI he mI tilA duHkha dile. tyAce pratikramaNa vhAyalA pAhije. duHkha dile tyAlA atikramaNa mhaNAve. ANi atikramaNa vara pratikramaNa kele tara te dhutale jAIla. he karma halake hoUna jAIla. tIlA kAhI du:kha hoIla ase AcaraNa kele tara te atikramaNa mhaNAve ANi atikramaNa vara pratikramaNa vhAyalA pAhije. ANi bArA mahinyAnaMtara karatAta tase nAhI, 'zUTa oNna sAITa' (doSa pAhAtA ca ThAra) vhAyalA pAhije. tevhA hI duHkhaM kAhItarI kamI hotIla. vItarAgAMnI sAMgitalelyA matApramANe cAlatAta tara duHkha jANAra. nAhItara duHkha jANAra nAhIta. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa praznakartA : he pratikramaNa kazAprakAre karAyace? dAdAzrI : ApaNa jara jJAna ghetale asela tara tyAcA AtmA ApaNAMsa mAhita hoto. mhaNUna AtmAlA uddezUna karAyace, nAhItara maga bhagavaMtAlA uddezUna karAyace, he bhagavAna! pazcAtApa karata Ahe, mAphI mAgata Ahe ANi AtA punhA ase nAhI karaNAra. basa he pratikramaNa! praznakartA : dhutale jAIla khare he? dAdAzrI : ho, ho khAtrIne dhutale jAIla!! pratikramaNa kele mhaNUna rAhAta nAhI nA?! khUpa moThe karma asela tara jaLAlelI dorI sArakhe disela paNa hAta lAvalyAvara gaLUna paDela. praznakartA : hA pazcAtApa kazAprakAre karAyacA? sarvAMcyA dekhata karAyace kI manAta karAyace? dAdAzrI : manAta, manAta, dAdAjIMnA smaraNa karUna kI hI mAjhI cuka jhAlI Ahe, AtA punhA nAhI karaNAra-ase manAta smaraNa karUna karaNe, naMtara punhA, ase karatA karatA he sarva duHkha visarUna jANAra. hI cuka nighUna jAte. paNa ase nAhI kele tara cUkAM vADhata jAtIla. hA ekaca mArga asA Ahe kI svata:ce doSa disata jAtAta ANi zUTa hota jAtAta, ase karatA karatA doSa samApta hota jAtAta. praznakartA : ekAbAjUne pApa karIta jANe ANi dusar2yAbAjUne pazcAtApa karIta jANe. ase tara cAlataca rAhaNAra. dAdAzrI : ase nAhI karAyace, jo manuSya pApa karaNAra ANi jara to pazcAtApa karaNAra tara khoTA pazcAtApa karU zakaNAraca nAhI. tyAcA pazcAtApa kharAca hoNAra ANi pazcAtApa kharA Ahe mhaNUna tyAcyA mAge kAMdayAcyA eka paDa sArakhe eka paDa dUra hoNAra tyAnaMtara suddhA kAMdA AkhkhAcA AkhkhA disato. naMtara maga dusare paDa dUra hoNAra. pazcAtApa kadhIpaNa vyartha jAta nAhI. praznakartA : paNa khar2yA manAne mAphI mAgAyacI nA? dAdAzrI : mAphI mAgaNArA khar2yA manAneca mAphI mAgata asato. ANi Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa khoTyA manAne mAphI mAgata asela te paNa cAlavUna gheU. paNa mAphI mAgAyacI. praznakartA : tara maga tyAlA savaya paDUna jAIla? dAdAzrI : savaya paDUna jAIla tara bhale paDUna jAvo. paNa mAphI mAgAyacI. mAphI nAhI mAgItalI tara upAdhi AlIca samajA!!! mAphIcA artha kAya? tara yAlA pratikramaNa mhaNatAta ANi doSAlA kAya mhaNAla? atikramaNa. koNI brAMDI pIto Ahe ANi mhaNato mI mAphI mAgato. tara mI sAMgaNAra mAphI mAgata jA. mAphI mAgata jA, ANi pIta jA, paNa manAta nakkI kara malA AtA soDUna dyAyacI Ahe. hRdayApAsUna manAta nakkI karAyace. malA soDUna dyAyacI Ahe. maga pIta jA ANi mAphI mAgata jA. ekAda divazI tyAcA aMta yeNAra. he mAjhe vijJAna zaMbhara TakyAce Ahe. he tara vijJAna Ahe!! ugavalyA zivAya rAhaNAra nAhI. tvaritaca phala deNAre Ahe. 'dhIsa ija da kaeNza ba~ka oNpha DivhAina solyuzana' (hI divya pariNAma deNArI rokaDa ba~ka Ahe) kaeNza ba~ka hIca! dahA lAkha varSApAsUna nighAlIca nAhI! dona tAsAta mokSa gheUna jAve !! yethe tU je mAgaNAra te dyAyalA tayAra Ahe. mAgaNArA cukato. ekA mANasAlA corI kelyAnaMtara pazcAtApa hoto, tara tyAlA nisarga soDUna dete. pazcAtApa kelA tyAlA bhagavaMtAkaDe gunhA nAhI. paraMtu jagAtale loka daMDa karatIla te tyAlA yA janmAtaca bhogAve lAgela. he sarva cukIce Ahe, ase nAhI karAyalA pAhije, ase sarva bolatAta, te varakaraNI bolata asatAta 'suparaphluasa' bolata asatAta. hArTilI nAhI bolata, bAkI jara ase hArTilI bolalA tara kAhI kALAnaMtara tyA doSAMpAsUna suTakA hoIla ca! tumace kitIhI kharAba doSa hovo paNa tyAcA tumhAlA khUpa hArTilI pazcAtApa jhAlA tara to doSa punhA nAhI hoNAra. ANi punhA jhAlA tarI tyAcI harakata nAhI, paNa pazcAtApa khUpa karIta rahA. praznakartA : pratikramaNa ANi pazcAtApa hyAta pharaka kAya? Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa dAdAzrI : pazcAtApa sAmuhika (ekatra) Ahe, khrizcana ravivArI carca madhye jAUna pazcAtApa karata asatAta. je pApa kele tyAce ekatra pazcAtApa karIta asatAta. ANi pratikramaNa tara kase Ahe kI, jyAne golI mAralI, jyAne atikramaNa kele, tyAne pratikramaNa karAve. tyAcakSaNI ! 'zUTa oNna sAITa'-tyAlA dhuUna TAkA. AlocanA, pratikramaNa ANi pratyAkhyAna mahAvIra bhagavAnAMcyA siddhAMtAMce sAra Ahe ANi akrama mArgAta 'jJAnIpuruSa' he sAra Aheta, evaDheca samajAyalA have. AjJA hAca dharma ANi AjJA heca tapa. paNa te dakhala kelyA zivAya rahAta nAhI nA! anAdicI vAITa savaya jhAlI Ahe. 3. nAhIta 'te' pratikramaNa mahAvIrace praznakartA : anAdikALApAsUna pratikramaNa tara karIta Alo Ahe tarIhI suTakA tara hota nAhI. dAdAzrI : pratikramaNa, te khare pratikramaNa kele nAhI. khare pratyAkhyAna ANi khare pratikramaNa kele tara tyAcA pariNAma yeIla. pratikramaNa 'zUTa oNna sAITa' vhAyalA pAhije. AtA mAjhyAkaDUna eka zabda jarA vAkaDA nighUna gelA, tara mAjhyA Atamadhye pratikramaNa hoUnaca jAyalA pAhije. tvaritaca oNna da momenTa. (tyAca kSaNI) hyAta udhAra nAhI cAlata. he tara ziLe ThevAyaceca nAhI. pratikramaNa mhaNaje pastAvA karAyacA. tara pastAvA kazAcA karatAta? praznakartA : pastAvA nAhI karU zakata. kriyA karata rAhato sarva. dAdAzrI : pratikramaNa mhaNaje parata phiraNe. je pApa kele asela, krodha kelA asela, tyAcA pastAvA karAyacA tyAlA pratikramaNa mhaNatAta. pratikramaNa koNAlA mhaNAyace je kelyAne doSa kamI hotAta. je kelyAne doSa vADhata asatIla tyAlA pratikramaNa kase mhaNayAce? arthAt, bhagavaMtAnI ase nAhI mhaTale hote. bhagavaMta mhaNatAta, samajU zakAla azA bhASeta pratikramaNa karA. ApaNa-ApApalyA bhASeta pratikramaNa karUna ghyAyace. nAhItara pratikramaNa loka samajU zakaNAra nAhI. tara he mAgadhI bhASeta karUna Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa Thevale Ahe. AtA hI svata:cI gujarAthI bhASA nITa nAhI samajata tyAne mAgadhI bhASeta pratikramaNa kelyAne kAya phAyadA hoNAra? ANi sAdhu-AcArya paNa samajata nAhI, tyAMcyAtale paNa doSa kAhI kamI jhAle nAhIta. arthAt yAta paristhitI azI hoUna jAte. bhagavaMtAne mAgadhI bhASeta phakta eka navakAra-maMtra Ahe teca gAvayAce mhaTale hote. navakAra-maMtra ekaca mAgadhI bhASeta bolayAcA, ANi to paNa samajUna mhaNAyacA. mhaNUna mAgadhIta ThevaNyAsArakhA phakta hA navakAra-maMtra ekaca Ahe, kAraNa kI te bhagavaMtAce zabda Aheta. bAkI pratikramaNamadhye prathama tara tyAcA artha samajAyalAca pAhije kI hA mI pratikramaNa karata Ahe ! koNAce? koNI mAjhA apamAna kelA athavA mI koNAcA apamAna kelA, tyAce mI pratikramaNa karata Ahe. pratikramaNa mhaNaje *kaSAyAMnA samApta karUna TAkaNe. he tara varSAtUna ekadA pratikramaNa karaNAra, tevhA nave kapaDe ghAlUna jANAra, tara pratikramaNa he kAya lagna-samAraMbha Ahe kI kAya? pratikramaNa karAyace mhaNaje kitI tarI pastAvA karAyacA! tethe navIna kapaDyAce kAya kAma Ahe?! tethe kAhI lagna karAyace Ahe? punhA *rAyazI ANi devazI. jevhA sakALI kAya khAlle te saMdhyAkALI AThavata nAhI, tara pratikramaNa kazAprakAre karaNAra? vItarAga dharma koNAlA mhaTale Ahe kI tyAta pratidina pAcaze-pAcaze pratikramaNa karatAta. jainadharma tara Ahe sarvatra, paNa vItarAga dharma nAhI. bArA mahinyAta ekadA pratikramaNa karaNAra tyAlA jaina kase mhaNayAce? tarIsuddhA saMvatsarI pratikramaNa karA tyAcI suddhA harakata nAhI. AmhI ase bolato paNa AmhI bolaNyA pUrvIca pratikramaNa karUna ghetalele asate. tumhI ase bolAyace nAhI. AmhI ase kaDaka bolata asato, cuka kADhata asato, tarI suddhA AmhI sarvAMnA nirdoSaca pahAta *kaSAya = krodha-mAna-mAyA-lobha *rAyazI = rAtrI jhAlelyA doSAMce pratikramaNa, devazI = divasAlA jhAlelyA doSAMce pratikramaNa Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa asato. paNa jagAlA samajAvayAlA tara lAgela nA?! yathArtha, kharI bAta tara samajAvayAlA lAgaNAra nA?! AtmajJAna hA mokSamArga Ahe. AtmajJAna jhAlyAnaMtarace pratikramaNa mokSamArga deNAra. tyAnaMtaracyA sarva sAdhanA mokSamArga deNAra. praznakartA : tara he pratikramaNa tyAlA AtmajJAna hoNyAce kAraNa banU zakate? dAdAzrI : nAhI, he junyAce pratikramaNa karAyace ANi punhA mohAmuLe navina atikramaNa ubhe hotAta. moha baMda jhAlelA nAhI nA? moha cAlU na ? *darzanamoha mhaNaje june sarva doSa pratikramaNa kelyAne vilaya hoUna jAtAta ANi navina (doSa) ubhe hotAta. pratikramaNa karaNAra tyAkSaNI puNya bAMdhaNAra. saMsArI loka pratikramaNa karatAta, je jAgRta asatAta te rAyazI-devazI donhI pratikramaNa karatAta. tyAcyAne tevaDhe doSa kamI hoUna jAtAta, paraMtu joparyaMta darzana-mohanIya Ahe toparyaMta mokSa nAhI hoNAra. doSa hotaca rAhatIla. jevaDhe pratikramaNa karaNAra tevaDhe doSa jANAra. arthAt, yA yugAta AtA 'zUTa oNna sAITa'cI bAta tara kuTheca gelI paNa sAMgitalele Ahe kI saMdhyAkALI, pUrNa divasAce pratikramaNa karIta jA, tI bAta paNa kuThe rAhilI, AThavaDyAtUna ekhAde veLI karaNyAcI goSTa paNa kuTheca gelI, ANi pAkSika paNa kuThe gele ANi bArA mahinyAta ekadA karato tyAcI paNa samaja nAhI ANi cAMgale kapaDe ghAlUna phirata Ahe. arthAt ase riyala (khare) pratikramaNa koNI karata nAhI. mhaNUna doSa vADhata cAlaleta. pratikramaNa tara tyAlA mhaNAve kI doSa ghaTataca jAtAta. hyA nIrUbahenalA tumacyAsAThI jarAsA ulaTA vicAra AlA kI 'he punhA Ale ANi malA saMkaTa kA ubhe kele?' manAta asA vicAra AlA asela. tarI paNa tumhAlA tyAcI jANIva nAhI hoU deNAra. hasatamukhI rAhila. tyA kSaNI pratikramaNa karaNAra. ulaTA vicAra kelA te atikramaNa kele mhaNAyace. tyA roja pAcaze-pAcaze pratikramaNa karIta asatAta. *darzanamoha (AtmasvarUpacI ajJAnatA) Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa praznakartA hoNAraca nAhI? nasatAta. 13 dAdAzrI : nAhI, kriyAmadhye pratikramaNa hotaca nAhI, pratikramaNa tara bhAvapratikramaNacIca jarUra Ahe, tyAne kAma hoNAra. kriyA-pratikramaNa hota : he tara bhAva pratikramaNa Ahe, kriyA pratikramaNa tara samajavA. praznakartA: dravya pratikramaNa ANi bhAvapratikramaNa mhaNaje kAya thoDe dAdAzrI : bhAva asA ThevAyacA kI ase nAhI vhAyalA pAhije; hA bhAvapratikramaNa mhaNAyacA Ahe. ANi dravyane tara pUrNa sarva zabda - na - zabda bolAve lAgate. jevaDhe zabda lihilele asatAta nA, te sarva ApalyAlA bolAve lAgatAta. tyAlA dravya pratikramaNa mhaNatAta. he pratikramaNa pAhilyAvara, jara Aja bhagavAna asate tara, yA sarvAMnA jelamadhye TAkale asate. murkhA, tU ase kele. pratikramaNa mhaNaje ekA gunhyAcI mAphI mAgAyacI, sApha karUna TAkAyace. eka DAga paDalA asela, tyA DAgalA dhuvUna sApha karUna TAkAyace. tI hotI tazIcyA tazI jAgA karUna TAkAyacI tyAce nAMva pratikramaNa. AtA tara nusate DAgavAle dhotara disata Aheta. he tara ekAhI doSAce pratikramaNa kele nAhi ANi pUrNa doSAMce bhaMDAra hoUna gele Ahe. hI nIrUbahena Ahe, tice sarva AcAra-vicAra kase uMca jhAle Aheta, tevhA mhaNe, daradivazI pAcaze-pAcaze pratikramaNa karIta hotI ANi AtA tara mhaNate kI AtUna bArAze - bArAze pratikramaNa hota Aheta. hyA lokAMnI eka paNa kele nAhI. nehamIca, kriyece AvaraNa yeta asate. AvaraNa Ale mhaNaje cuka jhAkalI jAte ANi tyAmuLe cuka disataca nAhI. cuka tara AvaraNa tuTela tevhAca disaNAra ANi te AvaraNa jJAnIpuruSAkaDUna tuTela. bAkI svata:kaDUna AvaraNa tuTaNAra ase nAhI. jJAnIpuruSa tara sarva AvaraNa phrekcara karUna uDavUna TAkatAta! Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 pratikramaNa praznakartA : pratikramaNalA zuddha kase mojAyace? khare pratikramaNa kazAprakAre hote? dAdAzrI : samakita jhAlyAnaMtara khare pratikramaNa hote, samyaktva jhAlyAnaMtara, dRSTI samyak jhAlyAnaMtara, AtmadRSTI jhAlyAnaMtara khare pratikramaNa hoU zakate. paNa toparyaMta, pratikramaNa kele ANi pastAvA kelA tara tyAcyAne sarva kamI hoUna jAte. AtmadRSTI jhAlelI nasela ANi saMsAracyA lokAMnI cuka jhAlyAnaMtara pastAvA kelA ANi pratikramaNa kele tyAcyAne pApa kamI bAMdhale jANAra, samajale nA? pratikramaNa-pastAvA kelyAne karma naSTa hotAta! kapaDyAvara cahAcA DAga paDalyAbarobara tyAlA lageca dhuvUna TAkatAta, te kazAsAThI? praznakartA : DAga jAyalA pAhije tevaDhyAsAThI. dAdAzrI : taseca ApalyA Ata DAga paDale kI lageca dhuvUna TAkAyalA pAhije. he loka lageca dhuvUna TAkatAta. kuThe kaSAya utpanna jhAlA, kAhI jhAle kI tvarita dhuvUna TAkale tara sApha ce sApha, suMdara ce suMdara ! tumhI tara bArA mahinyAta eka divasa karatAta, tyAdivazI sarva kapaDe buDavUna detAta! Amace zUTa oNna sAiTa pratikramaNa mhaTale jAte. arthAt tumhI je karatAta tyAlA pratikramaNa (khare) mhaTale jAta nAhI. kAraNa kI kapaDA (doSa) eka paNa dhutalA jAta nAhI tumacA. ANi Amace tara sarva dhuvUna svaccha hoUna geleta. pratikramaNa tara tyAlA mhaNAyace kI kapaDe dhuvUna svaccha hoNAra. kapaDe dararoja eka-eka karUna dhuvAve lAgate, tevhA jaina loka kAya karatAta? bArA mahine jhAle naMtara bArA mahinyAce sarva kapaDe ekatra dhutAta ! bhagavAnacyA yethe ase nAhI cAlaNAra. he loka bArAmahinyAce kapaDe vAphavatAta kI nAhI? te tara eka-eka karUna dhuvAyalA have. dararoja pAcazepAcaze kapaDe (doSa) pUrNa divasabhara dhutale, tara kAma hoNAra. jevaDhe doSa disatIla tevaDhe kamI hotIla. hyAMnA dararoja ce pAcaze Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa doSa disata asatAta. AtA dusar2yAlA nAhI disata, tyAce kAya kAraNa? ajUna kacce Aheta tevaDhe, disata nAhI mhaNUna kAya vinA doSAcA hoUna gelA Ahe kA? 15 bhagavatAMnI dararoja vahIkhAtA (ApalyA doSAMcI noMda) lihAyace sAMgitale hote, tara AtA bArA mahinyAce vahIkhAte lihito, jevhA paryuSaNa yete tevhA. bhagavAnAMnI sAMgitale kI, kharA vyApArI asazIla tara dararojace lihita jA ANi saMdhyAkALI tALebaMdI (hizoba ) kADhata jA. bArA mahinyAnI vahIkhAtA lihIta Ahe, maga kAya AThavaNAra Ahe? tyAta koNatI rakkama AThavaNAra Ahe? bhagavAnAMnI sAMgitale hote kI kharA vyApArI banAyace ANi dararojacI vahIkhAtA dararoja lihAyacI ANi vahIkhAtyAta kuThe bhUlacuka jhAlI, avinaya jhAlA asela tara tvaritacyA tvarita tyAce pratikramaNa karAyace, tyAlA pusUna TAkAyace. 4. aho, aho! te jAgRta dAdA hyA jagAta sarva nirdoSa Aheta. paNa pahA azI vANI nighata asate nA?! AmhI tara yA sarvAMnA nirdoSaca pAhile Ahe, doSIta ekahI nAhI. AmhAlA doSIta disataca nAhI. phakta doSIta bolale jAte. ApaNa ase bolUna zakato? ApalyAlA ase bolaNe anivArya Ahe? ase koNAbaddala hI bolAyalA nako. tyA naMtara tvaritaca tyAce pratikramaNa hota asatAta. tevaDhI AmacI cAra DigrI kamI Ahe, tyAcA hA pariNAma Ahe. paNa pratikramaNa kelyAzivAya cAlaNAra nAhI. AmhI (samoracyAcA doSa nighAvA mhaNUna) dakhala karato, jANUna bujUna kaDaka zabda bolato paraMtu nisargAcyA dRSTine tara doSaca jhAlA nA! tara AmhI tyAce pratikramaNa (e.ema. paTelakaDUna) karavUna gheto. pratyeka cUkIce pratikramaNa hota asate. samoracyAce mana tUTaNAra nAhI ase Amace hota asate. mAjhyAne 'Ahe' tyAlA 'nAhI Ahe' ase nAhI sAMgitale jANAra ANi 'nAhI Ahe' tyAlA 'Ahe' ase nAhI sAMgitale jANAra. mhaNUna mAjhyAne bar2yAca lokAMnA duHkha hote. jara 'nAhI Ahe' tyAlA 'Ahe' ase mI Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 pratikramaNa sAMgitale tara tumacyA manAta bhrama nirmANa hoNAra ANi ase bolalyAne dusar2yA (pratipakSIya) lokAMcyA manAta ulaTA pariNAma hoNAra kI ase kA bolata Aheta? mhaNUna malA dusar2yA (pratipakSIya) bAjUce pratikramaNa karAve lAgela roja. ase bolale gele tara! kAraNa kI tyAMnA du:kha tara nAhIca vhAyalA pAhije. to mAnato kI yA piMpaLAcyA jhADAta bhUta Ahe, ANi mI sAMgato kI bhUta sArakhI vastuca nAhI yA piMpaLAcyA jhADAta. yAce tyAlA duHkha hoNAra, mhaNUna naMtara malA pratikramaNa karAve lAgate. he tara nehamIca karAve lAgate nA! praznakartA : dusar2yAMcyA samajUtI pramANe cukIce vATata asela tara tyAce kAya karAyace? dAdAzrI : he jevaDhe satya Ahe te sarva vyavahArika satya Ahe. te sarva khoTe Ahe. vyavahArapUrate satya Aheta. mokSAta jAyace asela tara sarvaca khoTe Ahe. sarvAMce pratikramaNa karAve lAgela. 'mI AcArya Ahe' tyAcehI pratikramaNa karAve lAgela. kAraNa kI 'mI zuddhAtmA Ahe' mhaNUna he sarvaca khoTe Ahe. saba jhUThA, tumacyA lakSAta Ale kI nAhI? praznakartA : Ale ca. dAdAzrI : saba jhUThA. loka nAhI samajalyA kAraNAne sAMgatAta kI 'mI satya sAMgata aahe'| are, satya bolata asela tara pratyAghAta hoNAraca nAhI. ase Ahe nA, kI AmhI jyAkSaNI bolato tyAcakSaNI Amace pratikramaNa joradAra cAlata asate. bolaNyAcyA barobara ca. praznakartA : paNa jI kharI bAta Ahe tI tumhI sAMgatAta tyAta kAya pratikramaNa karAyace? dAdAzrI : nAhI, tarI suddhA pratikramaNa tara karAyalAca have nA! koNAcA doSa tU kA baghItalA? nirdoSa Ahe tarI suddhA doSa kA pAhilA? nirdoSa Ahe tarI paNa tyAcI niMdA tara jhAlI nA? niMdA hoIla azI kharI goSTa paNa nAhI bolAyalA havI, kharI goSTa hA gunhA Ahe. kharI goSTa saMsAra Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 17 madhye bolaNe hA gunhA Ahe. kharI goSTa hiMsaka nAhI asAyalA pAhije. hI hiMsaka goSTa mhaNAvI. AlocanA, pratikramaNa ANi pratyAkhyAna hA mokSamArga. Apale mahAtmA kAya karata Aheta? pUrNa divasa AlocanA, pratikramaNa ANi pratyAkhyAna karata asatAta. AtA tyAMnA sAMgitale kI 'tumhI yA bAjUlA calA, vrata, niyama karA'. tevhA te mhaNatAta, 'AmhAlA vrata-niyamAMce kAya karAyace? AmhAlA Atamadhye zAMti Ahe, AmhAlA ciMtA nAhI. nirUpAdhi rAhAta Ahe. niraMtara samAdhimadhye rAhile jAta Ahe. maga kazAsAThI he?' upadhAna tapa, amake tapa, yAlA tara kaTakaTa mhaNAvI. he tara goMdhaLalelI mANasaM karatAta sarva. jyAMnA Avazyaka Ahe, AvaDa Ahe. mhaNUna AmhI sAMgata asato kI, he tapa tara hausI lokAMce kAma Ahe. saMsArAcI hausa asela tyAMnI tapa karAyalA have. praznakartA : paraMtu azI mAnyatA Ahe kI tapa kelyAne karmAMcI * nirjarA hota asate. dAdAzrI : ase kadhIhI hota nAhI. koNatyA tapane nirjarA hote? AMtarika tapa pAhije. adITha (adRzya) tapa, je AmhI sAMgata asato kI he Apale sarva mahAtmA adITha tapa karata Aheta, je tapa DoLyAMnI disata nasate. ANi DoLyAMnI disaNAre tapa ANi jANIva madhye yeNAre tapa yA sarvAMce phala puNya ANi adITha tapa mhaNaje Atale tapa, AMtarika tapa, bAhera nAhI disata yA sarvAMce phaLa mokSa. hyA sAdhvIjIMnA kAya karAyalA pAhije. sAdhvIjI jANata asatAta kI svata:lA kaSAya (krodha-mAna-mAyA-lobha) hota asatAta, pUrNa divasa kaSAya hota asatAta. tara tyAMnI kAya karAyalA pAhije? saMdhyAkALI basUna eka pUrNa gUNasthAna (48 miniTa) he sarva kaSAya bhAva jhAle, hyAMcyA barobara hA kaSAya bhAva jhAlA, hyAMcyA barobara hA kaSAya bhAva jhAlA, ase tyA sarvAMnI ekatra basUna pratikramaNa karAyace, tyAMcyAca barobara. ekacittane pratyAkhyAna karAyace kI, punhA ase nAhI karaNAra, tara tyA mokSa mArgavara cAlalyA Aheta. *nirjarA : (bAMdhalele karma udayAta yevUna pUrNa hotAta) Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa ase tara kAhI karata nAhI tyA bicAr2yA, tara kase hoIla? asA mokSamArga samajUna ghetalA tara tyAcyAvara cAlU zakaNAra nA! samajaNyAcI jarUrI Ahe. praznakartA : jo paryaMta tyAcI pratyakSa kSamA mAgata nAhI to paryaMta tyAcyAta aDhI tara rAhIlaca nA! mhaNUna pratyakSa kSamA tara mAgitalIca pAhije nA? dAdAzrI : pratyakSa kSamA mAgaNyAcI jarUrIca nAhI. bhagavaMtAne nAhI sAMgitale Ahe. pratyakSa tara tumhI kSamA mAgAyalA jA, jara to cAMgalA mANUsa asela tara, tyAcI kSamA mAgAyalA jA ANi kamajora mANasAcI kSamA mAgAyalA jAzIla tara to DokyAvara cApaTa mArela. ANi to kamajora mANUsa jAsta kamajora hoIla. mhaNUna pratyakSa nakA karU, jara pratyakSa karAyacIca asela tara khUpaca bhalA mANUsa asela taraca karA. kamajora asela tara to badalyAta mArela. ANi jaga sarva kamajoraca Ahe. badalyAta cApaTa mAraNAra. 'haM, mI sAMgata hote nA, tU samajata navhatI, mAnata navhatI, AtA AlI ThikANAvara' are melyA, tI ThikANAvaraca Ahe, tI bighaDalelI nAhI, tU bighaDalelI Ahe, tI sudharalelI Ahe, sudharata Ahe. ___ mokSamArgAta kriyAkAMDa vagaire ase kAhI hota nasate.phakta saMsAramArgAta kriyAkAMDa hota asatAta. saMsAramArga mhaNaje, jyAMnA bhautika sukha pAhije, dasare kAhI pAhije, tyAsAThI kriyAkAMDa Ahe, mokSamArgAta ase kAhI nasate. mokSamArga mhaNaje kAya? AlocanA, pratikramaNa ANi pratyAkhyAna. cAlavitaca jAyacI gADI. toca ApalA hA mokSamArga Ahe. tyAta kriyAkAMDa ANi ase sarva nAhI hota nA! AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna toca hA mokSamArga. kitI tarI avatArApAsUna AmacI hI lAina, kitI tarI avatArApAsUna AlocanApratikramaNa-pratyAkhyAna karatA karatA yethaparyaMta Alo Ahota. kaSAya nAhI karAyace ANi pratikramaNa karAyace, he donaca dharma Aheta. kaSAya nAhI karAyace hA dharma Ahe. ANi jara pUrvakarmAnusAra kaSAya hoUna gelA tara tyAce pratikramaNa karAyace hAca dharma Ahe. bAkI dusarI kAhI Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 19 dharma sArakhI vastU nAhI. ANi he dona AyaTamaca yA sarva lokAMnI kADhUna TAkale Aheta!! jara tumhI tyAMnA ulaTe bolalAta tara tyAce pratikramaNa karAve lAgela, paNa tyAMnA suddhA tumace pratikramaNa karAve lAgela. tyAMnA kazAce pratikramaNa karAve lAgela kI, 'mI kadhI cuka kelI asela mhaNUnaca yAMnA malA zivIgALa karaNyAcA prasaMga utpanna jhAlA?' mhaNaje tyAMnA tyAMcyA cukIbaddala pratikramaNa karAve lAgaNAra. tyAMnA tyAMce pUrva avatArace pratikramaNa karAve lAgaNAra ANi tumhAlA hyA avatArace pratikramaNa karAve lAgaNAra! ase pratikramaNa divasAtUna pAcaze-pAcaze kele tara mokSAlA jAIla! jara evaDheca kele tara dusarA koNatA dharma zodhalA nAhI tarI kAhI harakata nAhI. evaDhe pAlana kele tarI pure Ahe, ANi mI tulA gaeNraMTI deta Ahe, tujhyA DokyAvara hAta Thevata Ahe, jA, mokSAsAThI, zevaTa paryaMta mI tulA sahakArya deNAra! tujhI tayArI pAhije. ekaca zabdAce pAlana kele tarI khUpa jhAle! 5. akrama vijJAnacI rIta Apale akrama vijJAna kAya mhaNate? tyAlA vicArale kI, 'tU khUpa divasApAsUna corI karata Ahesa?' tevhA to mhaNato kI, 'hoya'. premAne vicArale tara sarva sAMgela, 'kitI varSApAsUna karata Ahesa?' tara to sAMgela, 'dona-eka varSApAsUna karata Ahe?' maga AmhI sAMgato, 'corI karato Ahesa tyAta kAhI harakata nAhI' ase tyAcyA DokyAvara hAta phiravUna sAMgaNAra 'paNa pratikramaNa kara, jA evaDhe'. pratikramaNa kele mhaNUna corI sarva pusalI gelI. abhiprAya badalalA. AtA to je karata Ahe tyAta svata:cA abhiprAya eksepTa (svIkAra) nAhI karata. noTa hija opiniyana (svata:cA abhiprAya nAhI)! dAdAce nAMva gheUna naMtara tyAcA pastAvA kara. AtA punhA nAhI karaNAra, corI kelI, he cukIce kele. ANi punhA tase karaNAra nAhI, ase tyAlA zikavato! Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa ase tyAlA zikavalyA naMtara parata tyAce AI-vaDIla kAya mhaNatAta ? 'punhA corI kelI?' aho, punhA corI kelI tarI paNa teca bolAyace te bolaNyAne kAya hota asate te mI jANato. tyA zivAya suTakA nAhI. 20 arthAt akrama vijJAna ase zikavata Ahe kI he bighaDalele Ahe te tara sudharaNAra nAhI, paNa yA paddhatine tyAlA sudhArA. sarva dharma sAMgatAta kI 'tumhI tapace kartA AhAta, tyAgace kartA AhAta. tumhIca tyAga karata Ahe. tumhI tyAga karata nAhI. 'karata nAhI' bolaNe he paNa ' karata Ahe' bolale samAna Ahe. azAprakAre kartApaNA ca svIkArata Ahe ANi sAMgatAta, 'mAjhyAne tyAga hota nAhI' he paNa kartApaNA Ahe. ANi kartApaNAcyA svIkAra to sarva dehAdhyAsI mArga Ahe. AmhI kartApaNA svIkArataca nAhI. AmacyA pustakAta kuThehI 'ase karA' ase lihilele nasaNAra. arthAt, karAyace te rAhUna gele ANi 'nAhI karAyace' te karAyalA sAMgatAta. tase tara 'nAhI karAyace' te hI zakya hota nAhI, hoNAra paNa nAhI ANi vinAkAraNa vesTa oNpha TAIma enDa enarji (samaya ANi zaktice vyaya). karAyace Ahe te vegaLe ca Ahe. je karAyace Ahe te tara tumhAlA zakti mAgAyacI Ahe. ANi pUrvI jI zakti mAgitalI Ahe tyApramANe AtA hota Ahe. praznakartA : pUrvIce tara iphekTamadhye (pariNAma) Alele Ahe. dAdAzrI : ho, iphekTamadhye Ale. arthAt kojhIjha (kAraNa) rUpI tumhAlA zakti mAgAyacI Ahe. AmhI naU kalamAMta jazI zakti mAgaNyAce sAMgitale Ahe, azI zaMbhara-donase kalame lihalIta tara tyAta pUrNa zAstra samAvUna jAIla. evaDheca karAyace. duniyeta karAyace kevaDhe ? evaDheca, zakti mAgAyacI, kartAbhAve karAyace asela tara. praznakartA : hI zakti mAgaNyAcI goSTa Ahe nA? dAdAzrI : hA, kAraNa kI sarva mokSAta thoDe jAtAta? ! paNa kartAbhAvane Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa karAyace asela tara evaDhe karA, zakti mAgA. zakti kartAbhAvane mAgA ase mhaTale Ahe. praznakartA : arthAt, jJAna ghetale nAhI tyAMcyAsAThI hI goSTa Ahe ? dAdAzrI : hA, jJAna nAhI ghetale asela. jagAcyA lokAMsAThI Ahe. bAkI AtA jyA mArgAne loka cAlata Aheta nA, to pUrNataH ulaTA mArga Ahe. mhaNUna te koNatyAhI mANasAlA jarA suddhA hitakArI hota nAhI. 'karAyace Ahe paNa hota nAhI' karmacA udaya vakra asela tara kAya hoNAra? bhagavAnane tara ase sAMgitale hote kI udaya svarUpAta rAhUna tyAlA jANAyace. karaNyAce nAhI sAMgitale hote. tyAlA jANA' evaDheca sAMgitale hote. tevhA tumhI tara 'he kele, paNa hota nAhI, karata Ahe paNa hota nAhI. khUpaca icchA Ahe paNa hota nAhI' ase bolata AhAta. are, paNa tyAlA kA gA-gA karata Ahe, phAlatU vinA kAmAce. 'mAjhyAne hota nAhI, hota nAhI.' ase ciMtana kelyAne AtmA kasA hoUna jANAra? dagaDa hoUna jANAra. ANi hA tara kriyAca karAyalA jAta Ahe. ANi sobata hota nAhI, hota nAhI, hota nAhI bolata Ahe. mI sAMgata Ahe kI nAhI bolAyace, are, 'hota nAhI' ase tara bolAyaceca nAhI. tU tara anaMta zaktivAlA Ahe, AmhI samajAvalyAnaMtara 'mI zaktivAlA Ahe' bolato. nAhItara AtA paryaMta hota nAhI' aseca bolata hotA! anaMta zakti kuThe nighUna gelI Ahe kA?! kAraNa kI mANUsa karU zakela asA nAhI. manuSya svabhAva karU zakela asA nAhI. karaNArI parasattA Ahe. he jIva phakta jANaNAreca Aheta. mhaNUna tumhAlA he jANata rAhAyace Ahe, ANi tumhI he jANale tara jI cukIcI zraddhA basalI hotI tI uDUna jANAra. ANi tumacyA abhiprAyamadhye badala hoNAra. kAya badala hoNAra? 'khoTe bolaNe cAMgale Ahe', hA abhiprAya uDUna jANAra. hA abhiprAya uDAlA tyAcA sArakhA koNatAca puruSArtha nAhI hyA duniyeta. hI goSTa sUkSma Ahe, paNa khUpa khUpa vicAra karaNe yogya Ahe. praznakartA : nAhI, paNa goSTa laoNjikala (tArkika) Ahe. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa dAdAzrI : saMDAsa jANyAce paNa parasattecyA hAtAta Ahe tara karaNyAce tumacyA hAtAta kase kAya hoU zakate? koNIhI mANUsa asA janmalA nAhI kI jyAcyA hAtAta kAhIpaNa karaNyAcI sattA asela. tumhAlA jANAyace Ahe ANi nizcaya karAyacA Ahe, evaDheca karAyace Ahe tumhAlA. hI goSTa samajela tara kAma hoUna jANAra, paNa tI lageca samajela evaDhI sopI goSTa nAhI. tumhAlA hyAtale kAhI samajale kA? kAhI karaNyA aivajI jANaNe cAMgale? karaNe tvarita hoU zakate? praznakartA : ApaNa je sAMgata AhAta te samajale. goSTa barobara Ahe paNa he samajalyAvara paNa karAyace tara Aheca nA? jazI karaNyAcI sattA nAhI tazI jANaNyAcI paNa sattA nAhI nA? dAdAzrI : nAhI, jANaNyAcI sattA Ahe. karaNyAcI sattA nAhI. hI khUpa sUkSma goSTa Ahe. hI evaDhI goSTa jara samajalI tara khUpa hoUna gele. eka mulagA cora jhAlA. corI karato, saMdhI miLAlyAvara lokAMce paise corato. gharI pAhuNe Ale asatIla tara tyAMnAhI soData nAhI. AtA tyA mulAlA kAya zikavaNAra AmhI? kI tU dAdA bhagavAnapAsUna corI nAhI karaNyAcI zakti mAga, yA janmAta... __ AtA yAcyAta tyAlA kAya lAbha jhAlA? koNI mhaNela, 'yAcyAta kAya zikavile?' to tara zakti mAgataca rAhAto. ANi punhA corI paNa karata rAhAto. are, bhale corI karata asela, paNa to (corI nAhI karaNyAcI) azI zakti mAgato kI nAhI? hoya, zakti tara mAgata asato. tara AmhI jANato kI he auSadha kAya kAma karata Ahe. tumhAlA kAya mAhita hoNAra kI he auSadha kAya kAma karata Ahe ! praznakartA : khare Ahe. jaga he jANata nAhI kI auSadha kAya kAma karata Ahe. mhaNUna mAgaNyAne lAbha hota Ahe kI nAhI he paNa nAhI samajata. dAdAzrI : arthAt yAcA bhAvArtha kAya Ahe? kI eka tara to mulagA mAgato kI malA corI nAhI karAyacI zakti dyA. mhaNaje eka tara tyAne ApalA abhiprAya badalUna TAkalA. 'corI karaNe hI cukIcI goSTa Ahe, Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa ANi corI karAyacI nAhI hI cAMgalI goSTa Ahe.' azI to zakti mAgata Ahe mhaNaje ca corI nAhI karAyacI hyA abhiprAya vara AlA. sarvAta mahatvAce hA abhiprAya badalalA te Ahe! ___ ANi abhiprAya badalalA tevhApAsUna to gunhegAra hoNyAcA thAMbalA. maga dUsare kAya jhAle? bhagavaMtApAsUna zakti mAgata Ahe mhaNUna tyAcA parama vinaya prakaTa jhAlA. he bhagavaMta, zakti dyA. mhaNUna te tvarita zakti detAta, suTakAca nAhI nA! sarvAMnA deta asatAta. mAgaNAre pAhijeta. mhaNUna tara sAMgato kI mAgAyace nAhI visarAyace. tumhI tara kAhI mAgataca nAhI. kadhIca mAgata nAhI. zakti mAgAyacI hI goSTa tumhAlA samajalI? dAdAMjavaLa mAphI mAgAvI, tyAcabarobara jyA vastUsAThI mAphI mAgato tyAsAThI malA zakti dyA, dAdA zakti ghyA. azI zakti mAgUna ghyA, tumacI svataHcI zakti kharca karU nakA. nAhItara tumacI zakti saMpUna jAIla. ANi mAgitalelI vAparaNAra tara saMpaNAra nAhI ANi vADhaNAra, tumacyA dukAnAta kitI mAla (zakti) asaNAra? pratyeka bAbatIta dAdA, malA zakti dyA. pratyeka bAbatIta zakti mAgUnaca ghyAvI. pratikramaNa karAyace cUkale tara, malA yogya paddhatine pratikramaNa karaNyAcI zakti dyA. sarva zakti mAgUnaca ghyAyacyA. AmacyA kaDe tara tumhI mAgaNe visarAla evaDhI zakti Ahe. 6. rAhatIla phUla, jAtIla kATe... prakRti kramaNane utpanna jhAlI Ahe, paNa atikramaNane pasarata jAte, ticyA phAMdyA-biMdyA sarva! ANi pratikramaNAne te sarva pasaralele kamI hoUna jAte, mhaNUna tyAlA bhAna yete. mhaNaje malA kAya sAMgAyace Ahe kI, AtA ApaNa ekhAdyA ThikANI darzanAsAThI gelo, ANi tethe mAhitI jhAle kI AmacI dhAraNA jJAnIcI hotI paNa nighAlA DhoMgI! ApaNa tethe gelo te tara prArabdhacA kheLa Ahe, ANi tethe manAta tyAcyA prati je kharAba bhAva Ale kI arere, azA nAlAyakAkaDe Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 pratikramaNa kA Alo? to nigeTiva (niSedhAtmaka) puruSArtha ApalyA Ata jhAlA Ahe, tyAce phaLa ApalyAlA bhogAve lAgela, tyAlA nAlAyaka bolaNyAce phaLa ApalyAlA bhogAve lAgela, pApa bhogAve lAgela. ANi vicAra yeNe he svabhAvika Ahe, paNa tvarita Atamadhye kAya karAyalA have? kI arere, malA kazAsAThI asA gunhA karAyalA havA? ase lageca, cAMgalA vicAra karUna ApaNa pusUna TAkAyalA pAhije. ho, 'mahAvIra' bhagavAnAM ce smaraNa karUna athavA anya koNAce smaraNa karUna, 'dAdAce' smaraNa karUna, pratikramaNa karUna ghyAlA pAhije kI arere ! to kasA paNa aso, mAjhyA hAtUna kA ulaTe jhAle? cAMgalyAlA cAMgale mhaNaNe hA doSa nAhI, paNa cAMgalyAlA vAITa mhaNaNe hA doSa Ahe ANi vAITAsa vAITa mhaNaNe paNa jabaradasta doSa Ahe, jabaradasta doSa kAraNa kI vAITa to svataH nAhI! tyAcyA prArabdhAne tyAlA vAITa banavile Ahe. to svataH vAITa nAhI. prArabdha mhaNaje kAya? tyAcyA saMyogA ne tyAlA vAITa banavile, yAta tyAcA kAya gunhA? yethUna sarva strIyAM jAta asatIla, tyAveLI koNI ApalyAlA dAkhavato kI, tI pahA vezyA, yethe AlI Ahe, kuThUna AlI? ase to mhaNela, tevhA ApaNa paNa tyAce aikUna tilA vezyA mhaTale, tara ApalyAlA bhayaMkara gunhA lAgaNAra. tI mhaNate kI, saMyogAmuLe mAjhI hI paristhitI jhAlI Ahe, tumhI kA gunhA karata AhAta? mI tara mAjhe phaLa bhogata Ahe, paraMtu tumhI suddhA kA gunhA karata AhAta? tI kAya vezyA ApaNahUna jhAlelI Ahe? saMyogAMnI banavile Ahe. koNatyAhI jIvamAtrAsa vAITa hoNyAcI icchA hota ca nAhI. saMyogaca karavitAta sarva ANi naMtara tyAcI prekTisa (savaya) hoUna jAte. surUvAta saMyoga karavitAta. praznakartA : jyAMnA jJAna nAhI, te amUka prakAraceca doSa pAhU zakatAta? dAdAzrI : te basa evaDheca, doSAcI mAphI mAgaNe zikA evaDheca saMkSipta madhye sAMgAyace. jo doSa tumhAlA disalA, tyA doSAcI mAphI mAMgAyacI ANi to doSa barobara Ahe ase kadhIhI nAhI bolAyace nAhItara to Dabala hoNAra. cuka kelyA naMtara tyAcI kSamA mAgUna ghyAvI. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa praznakartA : jyAMnI jJAna ghetale nAhI, tyAMnA svata:cyA cUkAM disatAta, tara tyAMnI kazAprakAre pratikramaNa karAyace? dAdAzrI : jJAna ghetale nasela tarI paNa azI mANase asatAta. thoDI jAgRta mANase kI, je pratikramaNa samajatAta, te he karatAta. dusar2yA lokAMce he kAmaca nAhI, paNa pratikramaNa zabdAcA artha ApaNa tyAMnA pazcAtApa karaNe ase sAMgAyace. pratikramaNa kelyAne kAya hote kI AtmA ApalyA 'rileTiva' vara ApalA dabAva TAkato ANi atikramaNa mhaNaje kAya jhAle kI 'riyala' vara dabAva TAkato. je karma atikramaNa Ahe, ANi AtA tyAta 'iMTaresTa' (rasa) paDUna gelA tara parata khAca paDalyAgata hote. jo paryaMta ApaNa cukIlA cuka mAnata nAhI, to paryaMta gunhA Ahe. mhaNUna he pratikramaNa karaNyAcI jarUrI Ahe. praznakartA : mAjhyAkaDUna atikramaNa hoUna gele, tyAce mI pratikramaNa kele, paNa samoracyAne malA mApha nAhI kele tara? dAdAzrI : samoracyAce pAhAyace nAhI. tumhAlA koNI mApha karo kI na karo, te pAhaNyAcI garaja nAhI. tumacyAtUna hA atikramaNa svabhAva uDUna jAyalA pAhije. tumhI atikramaNacyA virUddha Ahe, ase hoUna jAyalA pAhije. praznakartA : ANi samoracyAlA du:kha rahAtaca asela tara? dAdAzrI : samoracyAce kAhIca pAhAyace nAhI. tumhI atikramaNacyA virUddha AhAta ase pakke vhAyalA pAhije. tumhAlA atikramaNa karaNyAcI icchA nAhI. tarI AtA hoUna gele tyAsAThI pastAvA hota Ahe. ANi AtA tumhAlA punhA tase karaNyAcI icchA nAhI. pratikramaNa tara AmhAlA he abhiprAya kADhaNyAsAThI karAyace Ahe. AtA ApaNa yA matAta rAhilo nAhI. ApaNa yA matAcyA virUddha Ahota. ase darzaviNyAsAThI pratikramaNa karAyace Ahe. tulA kAya samajale? praznakartA : jara he nikAlI Ahe tara maga pratikramaNa kazAsAThI? Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa dAdAzrI : sarvaca nikAlI Ahe, ekaca nAhI, sarvaca nikAlI Ahe. pratikramaNa tara atikramaNa kele, mhaNUnaca pratikramaNa karAyace, dusare nAhI, ANi nAhI kele tara ApalA svabhAva kadhIca badalaNAra nAhI, tasAcA tasA rAhila nA! tumhAlA samajale kI nAhI samajale? virodhI sArakhe jAhIra nAhI jhAle tara maga he mata tumacyA javaLa rAhaNAra. krodha jhAlA tara ApaNa krodhacyA pakSAta nAhI, tyAkaritA pratikramaNa karAyace Ahe. nAhItara krodhacyA pakSAta Ahota ase nizcata hoIla. ANi pratikramaNa kele tara AmhI krodhacyA pakSAta nAhI Ahota ase jAhIra jhAle. arthAt tyAtUna ApaNa suTalo. mukta jhAlo ApaNa, jabAbadArI kamI jhAlI. AmhI tyAce virUddha Ahota. ase jAhIra karaNyAsAThI kAhI sAdhana asAyalA pAhije nA? krodha ApalyAlA kADhAyacA Ahe kI ThevAyacA Ahe? praznakartA : te tara kADhAyace Ahe. dAdAzrI : jara kADhAyace Ahe tara pratikramaNa karA. tara maga tumhI krodhacyA virodhI AhAta bhAU, nAhItara krodhAzI sahamata AhAta, jara pratikramaNa nAhI kele tara. pratikramaNa kevhA mhaTale jAte, AtUna ojhe halake jhAlyA sArakhe vATate, halake halake vATate. punhA te doSa karatAMnA tyAlA khUpa kaSTadAI lAgate. ANi hA tara atikramaNa karUna doSAMce guNAkAra karata Ahe!! tumhI kadhI pratikramaNa, khare pratikramaNa pAhile, ekatarI doSa kamI jhAlA asela ase? praznakartA : nAhI, te yetheca pahAyalA miLAle? dAdAzrI : jJAna ghetalyA naMtara ApalyAlA Ata samaja paDate kI, doSa jhAlA Ahe hA, tevhA pratikramaNa hoNAra, to paryaMta pratikramaNa hoNAra nAhI nA! jJAna ghetalyA naMtara tyAcI jAgRti rAhate, atikramaNa jhAle kI lageca tumhAlA mAhita paDaNAra, kI hI cuka jhAlI mhaNUna lagecaca tumhI pratikramaNa karaNAra. tyAcyA nAMvAce sarva paddhatasarace pratikramaNa hotaca rAhaNAra. ANi pratikramaNa jhAle mhaNaje dhutale gele. dhutale gele mhaNUna maga samoracyAzI DaMkha Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa (vairabhAva) rAhAta nAhI. nAhItara ApaNa punhA tyAlA bheTalo tara tyAcyAzI bheda paData jAto. 27 praznakartA : AmacyA pApakarmAMnA AtA kazAprakAre dhuvAyace ? dAdAzrI : pApa karmAMce jevaDhe DAga lAgalele asatIla tevaDhe pratikramaNa karAyace. jara DAga cikaTa asela tara tyAlA punhA punhA dhuvAyace, sArakhe dhUvataca rahAyace. praznakartA : to DAga nighAlA kI nAhI nighAlA, he kazAprakAre mAhita paDela? dAdAzrI : he tara Ata mana sApha hote tyAcyAne mAhita paDUna jAte. ceharA prasanna hoUna jAto. tumhAlA mAhita paDaNAra kI DAga nighUna gelA ? kA mAhita nAhI hoNAra? harakata kAya Ahe? ANi nAhI dhutale gele tarI ApalyAlA harakata nAhI. tu pratikramaNa kara nA ! tu sAbaNa TAkata ca jA nA! pApAlA tu oLakhato? kharokhara pApAlA tu oLakhata Ahe kA ? praznakartA : dAdAMcI AjJA nAhI pALalI mhaNaje pApa ? dAdAzrI : nAhI, ase nAhI, tyAlA pApa nAhI mhaNata. samoracyAlA duHkha jhAle te pApa; koNatyAhI jIvAsa, to maga manuSya aso kI janAMvara aso kI jhADa aso. jhADAcI paNa vinAkAraNa pAne toDa-toDa kelI tara tyAlA paNa duHkha hote, mhaNUna tyAlA pApa mhaNatAta. ANi AjJA pAlana nAhI jhAle tara tumaceca nukasAna hoNAra. tumace svata:ceca nukasAna hoNAra. pApakarma, tara koNAlA duHkha dile te, arthAt jarA suddhA, kiMcitmAtra paNa duHkha nAhI vhAve ase vhAyalA pAhije. ApaNa pratikramaNa kele tara khUpaca cAMgale. Apale kapaDe (doSarUpI DAga) svaccha hoNAra nA? ApalyA kapaDyAta maLa kazAsAThI rAhU dyAyacA? dAdAne asA mArga dAkhavalA Ahe, tara kA nAhI svaccha karUna TAkAve ? ! koNAlA ApalyAkaDUna kiMcitmAtra paNa duHkha jhAle tara samajAyace tI cuka ApalIca Ahe. ApalyA Ata kAhI vara-khAlI pariNAma jhAlA Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa mhaNaje cuka ApalIca Ahe ase samajAyace. samoracI vyakti bhogate Ahe mhaNaje tyAcI cuka tara pratyakSa Aheca paNa nimitta ApaNa jhAlo, ApaNa tyAlA daTavale mhaNUna ApalI paNa cuka. dAdAMnA kA bhogAve lAgata nAhI? kAraNa kI tyAMcI ekapaNa cuka rAhilI nAhI. ApalyA cukIne samoracyAlA kAhI paNa pariNAma jhAlA, jara kAhI udhArI jhAlI tara tvaritaca manApAsUna mAphI mAgUna jamA karUna gheNe. ApalI cuka jhAlI asela tI udhArI jhAlI paNa tvaritaca rokha pratikramaNa karUna TAkAyace. ANi jara koNAkaDUna ApalI cuka jhAlI tarI paNa AlocanA, pratikramaNa ANi pratyAkhyAna karUna ghyAve. mana-vacana-kAyAne, pratyakSa dAdA bhagavAnacyA sAkSIne, kSamA mAgata ca rAhAyace. 28 praznakartA : kramikace pratikramaNa karata hoto tevhA DokyAta kAhIca basata navhate paNa AtA he pratikramaNa karato tara halake-phulake jhAlyA sArakhe vATate. dAdAzrI : paNa te (khare) pratikramaNaca nAhI nA ! te tara sarva tumhI na samajalyAmuLe ubhe kelele pratikramaNa ! pratikramaNa mhaNaje tvaritaca doSa kamI vhAyalA have. ApaNa ulaTa gelelo, tara parata phiralo tyAce nAMva pratikramaNa. hA tara parata phiralAca nAhI ANi tethalyA tetheca Ahe ! tethUna puDhe gelA Ahe ulaTa !!! arthAt tyAlA pratikramaNa kase mhaTale jAIla? jevhA jevhA guMtA paDaNyA sArakhe vATela tevhA avazya dAdAcI AThavaNa yeIlaca, ANi guMtA paDaNAra nAhI. AmhI kAya sAMgato kI guMtA pADU nakA. ANi tyAtUna jara kadhI guMtA paDalA tara pratikramaNa karAyace. asA guMtA zabda yethe lageca samajela. hI loka 'satya, dayA, corI nAhI karAyacI' he aikUna aikUna tara thakUna gele. guMtAguMtIta taseca jhopUna nAhI jAyace. Ata guMtA asela tara to tasAca ThevUna jhopUna nAhI jAyace. guMtA soDavAyalA havA. zevaTI kAhI ulagaDA hota nasela tara bhagavaMtAkaDe satata mAphI mAgAyacI kI hyAcA barobara guMtA paDalA Ahe tyAsAThI khUpa mAphI mAgata Ahe. tarIpaNa ulagaDA hoNAra. mAphI heca sarvAta moThe zastra Ahe. bAkI doSa tara niraMtara hotaca rAhatAta. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa samoracyAlA daTAvata asato tevhA tumacyA lakSAta ase yeta nAhI kI jara tumhAlA tase daTAvale, tara kase vATela? ase lakSAta ThevUna daTavAyace. tyAce nAMva manuSya ahaMkAra. samoracyAcI kALajI ThevUna pratyeka kArya karaNe tyAce nAMva manuSya ahaMkAra, svata:cIca kALajI ThevUna pratyekAMbarobara vartana karAyace ANi trAsa dyAyacA, tara tyAce nAMva kAya mhaNAyace? praznakartA : pAzavI ahaMkAra. dAdAzrI : koNI ase bolale kI 'tujhI cuka Ahe' tara ApaNa paNa sAMgAyace 'caMdubhAI tumacI cuka jhAlI asela mhaNUna ca to bolata asela nA? nAhItara aseca vinAkAraNa koNI mhaNela kA?' vinAkAraNa koNI mhaNata nAhI. kAhI tarI cuka jhAlI asela ca. tara maga ApaNa svata:lA sAMgAyalA harakata kAya? bhAU, tumacI kAhItarI cuka asela mhaNUna sAMgata asela. tyAsAThI mAphI mAgUna ghe, ANi 'caMdubhAI' koNAsa duHkha deta asela tara ApaNa sAMgAve pratikramaNa karUna ghe bAbA. kAraNa kI ApalyAlA mokSAta jAyace Ahe. AtA vATela tase vAgAla tara te cAlaNAra nAhI. dusarAMce doSa pAhaNyAcA adhikAraca nAhI. mhaNUna tyA doSacI mAphI, kSamA, pratikramaNa karaNe. paradoSa pAhaNyAcI tara tyAlA pahilyApAsUna savaya hotIca nA, tyAta navIna kAya Ahe. tI savaya suTaNAra nAhI ekadama. tI tara yA pratikramaNane suTaNAra maga. jethe doSa disalA, tethe pratikramaNa karA. zUTa oNna sAITa! praznakartA : ajUna pratikramaNa kele pAhije te hota nAhI. dAdAzrI : te tara, je karAyace Ahe nA, tyAcA nizcaya karAvA lAgato. praznakartA : nizcaya karaNe arthAt karaNyAcA ahaMkAra AlA nA maga ? hI kAya vastu Ahe? tI jarA samajavA. dAdAzrI : bolaNyAsAThI Ahe, bolaNe mAtra Ahe. praznakartA : bareca mahAtmA ase samajatAta kI, ApalyAlA kAhI karAyaceca nAhI, nizcaya suddhA nAhI karAyacA. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 pratikramaNa dAdAzrI : nAhI, malA vicArale tara mI tyAMnA sAMgaNAra kI, nizcaya mhaNaje kAya DisAyaDeDapUrvaka karAyace. DisAyaDeDa mhaNaje kAya? he nAhI, paNa he. ase nAhI paNa ase asAyalA pAhije, evaDheca. praznakartA : Ata utpAta jhAlA asela, tevhA 'zUTa oNna sAITa' ne tyAcA nikAla nAhI karatA AlA, paNa saMdhyAkALI dahA-bArA tAsAnaMtara asA vicAra AlA kI, he sarva cukIce jhAle tara tyAcA nikAla hoUna jAto kA? uzIrAne ase jhAle tara? dAdAzrI : hA, uzIra jhAlA tara tyAce pratikramaNa karAyalA pAhije, cuka jhAlyA naMtara pratikramaNa karAyace kI, 'he dAdA bhagavAna! hI mAjhI cuka jhAlI, AtA punhA nAhI karaNAra.' lageca nAhI jhAle tara dona tAsAnaMtara karA. are, rAtrI karA, rAtrI AThavaNIne karA. rAtrI AThavaNa karUnahI nAhI hota, kI Aja koNAbarobara AdaLa-ApaTa jhAlI te? ase rAtrI nAhI hota? are, AThavaDyAne karA. AThavaDyAce sarva ekatra karA, AThavaDyAta jevaDhe atikramaNa jhAle asatIla tyA sarvAMce ekatra hizoba karA. praznakartA : paNa te lageca vhAyalA pAhije nA? dAdAzrI : lageca jhAle tara tyAcyA sArakhI goSTaca nAhI. ApalyA yethe bahuteka, sarvaca 'zUTa oNna sAITa' ca karata asatAta. (doSa)pahAla tethe ThAra karA. pahAla tethe ThAra. praznakartA : mI jevhA dAdAMce nAMva gheto athavA AratI karato, tarI suddhA mana itaratra bhaTakata asate. maga AratIta kAhI dusareca gAto, oLa dusarIca gAyalA lAgato. maga tanmayAkAra hoUna jAto. vicAra yetAta tyAta tanmayAkAra hoUna jAto. naMtara thoDyA veLyAne tyAta parata yeUna jAto. dAdAzrI : ase Ahe, kI maga tyA divazI pratikramaNa karAyace. vicAra Ale tarI kAhI harakata nAhI. vicAra yetAta tyAveLI ApaNa 'caMdulAla'lA vegaLe pAhU zakata asato, kI 'caMdulAla'lA vicAra yeta Aheta, he sarva pAhU zakata asato, tara ApaNa ANi te, doghehI vegaLeca Ahota, paNa tyAveLI thoDe kacce paDUna jAto. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 31 praznakartA : jAgRtica nAhI rahAta tyAveLI. dAdAzrI : tara tyAce pratikramaNa karUna ghyAyace kI hI jAgRti nAhI rAhilI, tyAbaddala pratikramaNa karIta Ahe, dAdA bhagavAna kSamA karAvI. praznakartA : pratikramaNa karaNyAce bar2yAca uzIrAne AThavate kI, yA mANasAce pratikramaNa karAyace hote. dAdAzrI : paraMtu AThavate khare nA? satsaMgamadhye jAsta basaNyAcI jarUrI Ahe. sarva vicArUna ghyAyalA pAhije bArakAIne, he vijJAna Ahe. sarva vicArUna gheNe Avazyaka Ahe. doSa disaNe hI sopI vastu nAhI ! punhA AmhI tara ekadama ughaDa karUna deto, paNa tyAcI dRSTi asela kI malA pAhAyace Ahe tara disata rAhaNAra. arthAt svata:lA jevaNyAcyA thALItalA hAta svataHca vara karAvA lAgela nA? asecyA ase, jevaNa mAjhyA toMDAta jAve !! azI icchA kelyAne kAhI hoIla? prayatna tara vhAyalAca pAhije nA ! manuSyAcA doSa hoNe svAbhAvika Ahe. tyApAsUna vimukta hoNyAcA mArga kAya? phakta 'jJAnIpuruSa' ca te dAkhavitAta, 'pratikramaNa'. Atamadhye pratikramaNa ApaNahUna hotaca asate. loka mhaNatAta, aseca ApaNahUna pratikramaNa hota asate? mI mhaNato, 'ho', tara ase koNate mazIna mI lAvale Ahe? tyAmuLe pratikramaNa cAlU hoUna jAtAta. tumacI niyata ThAma asela tara sarva tayAra asela. praznakartA : ho, azI vastusthiti Ahe dAdAjI, pratikramaNa sahaja hota asate. ANi dusare he vijJAna ase Ahe kI jarA suddhA dveSa nAhI hota. praznakartA : he bhAU mhaNatAta kI, mAjhyA sArakhyAMkaDUna pratikramaNa nAhI hota tyAlA kAya mhaNAve? dAdAzrI : he tara Atamadhye hotahI asela paNa lakSAta nAhI yeta. paNa ekadA bolale kI, 'mAjhyAne nAhI hota' tyAmuLe te baMda hoUna jAte. mazIna baMda hote. jase bhaje tazI bhakti, he tara Atamadhye hota asate. TharAvika veLenaMtara hoIla. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa praznakartA : ApalyAkaDUna koNAsa duHkha dile gele te ApalyAlA AvaData nAhI. basa evaDheca rAhate. maga hyAhUna puDhe jAta nAhI. pratikramaNa sArakhe kAhI hota nAhI. 32 dAdAzrI : he tara ApaNa jase bolU tase Atamadhye mazIna lAvUna Thevalele Ahe, te cAlate ! jase bhajaNAra tase hoUna jAte. tumhI mhaTale kI, 'mAjhyAne he hota nAhI' tara tase hote. ANi mhaTale, 'evaDhI sarva pratikramaNa hota Aheta kI mI thakUna jAta asato' tara to Atamadhye thakUna jANAra. mhaNaje pratikramaNa karaNArA karIta Ahe. tumhI tumace cAlavata rahA. maga puDhe pAcaze pAcaze pratikramaNa hota asatAta. tumhI cAlavata rahA kI 'mAjhyAne pratikramaNa hota Ahe. ' zakya asela to paryaMta 'zUTa oNna sAITa' karA. (doSa) hoUna gele kI lAgalIca pratikramaNa karaNe. ANi nAhI zakya jhAle tara sAMyakALI ekatra karaNe. paNa tase karatAMnA dona-cAra rAhUna jAtIla. tyAMnA kuThe ThevaNAra? ! ANi koNa ThevaNAra tyAMnA? he tara 'zUTa oNna sAITa'cA ApalA dhaMdA Ahe!!! jevhApAsUna doSa disAyalA lAgale, tevhApAsUna samajAyace kI, mokSAta jANyAce TikiTa miLUna gele. svataHce doSa koNAsahI disata nAhI. moThe sAdhu-AcAryaMnA suddhA svataHce doSa nAhI disata! muLAta sarvAta moThI hI kamI Ahe. ANi he vijJAna ase Ahe kI, he vijJAnaca tumhAlA niSpakSapAta paddhatine jajmenTa (nirNaya) dete. Apale sarvaca doSa ughaDa karUna dAkhavate. bhale hI doSa hoUna gelyAnaMtara kA ase nA, paNa ughaDa karUna dAkhavate nA ! AtA hoUna gele te hoUna gele !! tI vegaLI goSTa Ahe, gADIcA spIDa (vega) jAsta asela tara to kApalA jAto nA? paNa tevhA mAhita tara jhAle nA ! 7. hoIla svaccha vyApAra praznakartA : tumhI caMdubhAIlA azA paddhatine mokaLIka dilI tara to vATela te karela ? dAdAzrI : nAhI. mhUNanaca mI ** vyavasthita zakti' mhaTale hote kI, rIjhalTa oNpha sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa mhaNajeca * vyavasthita zakti vaijJAnika saMyogika purAve ekatra hovUna AlelA pariNAma. = Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa eka kesa itakA pheraphAra karaNyAcA adhikAra ekA janmAsAThI nAhI Ahe. 'vana lAIphasAThI' haM!! jyA lAIphamadhye mI vyavasthita deta Ahe. tyA vyavasthita madhye pheraphAra hoU zakela ase nAhI. tevhAca mI tumhAlA mokaLIka dilI. arthAt mI pAhUna sAMgata Ahe ANi tyAmuLe malA oraDAve suddhA lAgata nAhI, kI patnI barobara kA phirata hote? ANi kA ase-tase? malA kAhIca oraDAve lAgata nAhI. dusar2yA lAIphasAThI nAhI, paNa hyA eka lAIphasAThI, yU Ara noTa risponsibala eNTa oNla (tumhI kiMcitahI jabAbadAra nAhI). evaDhe sarva kAhI sAMgitale Ahe punhA. praznakartA : vyAja khAyace kI nAhI khAyace? dAdAzrI : vyAja caMdulAlalA khAyace asela tara khAvU dyA, paNa tyAlA sAMgAyace naMtara pratikramaNa kara. tyA pratikramaNAne samoracyAvara pariNAma hoto, ANi to paise parata karato, samoracyAmadhye azI sadbuddhi utpanna hote. pratikramaNAne asA sulaTA pariNAma hoto. Apale loka gharI jAUna udhArIvAlyAlA zivIgALa karatAta tara tyAcA ulaTA pariNAma hoto kI nAhI? ulaTa loka guMtAguMtI vADhavatAta. sarva pariNAmakAraka saMsAra Ahe. praznakartA : AmhI koNI leNadAra ce pratikramaNa karato tarI suddhA to mAgata tara rAhila nA? dAdAzrI : mAgaNe-na-mAgaNe cA prazna nAhI. rAga-dveSa nAhI vhAyalA pAhije. gheNe tara rAhIlahI! ekajaNa mhaNato, 'malA dharma nAhI pAhije, bhautika sukha pAhije Ahe.' tyAlA mI sAMgaNAra, 'prAmANika rAhAyace, nItice pAlana karAyace.' maMdirAta jAyalA nAhI sAMgaNAra. dusar2yAMnA tU deta Ahe to devadharma Ahe. paNa dusar2yAMce binahakkAce gheta nAhI to mAnavadharma Ahe. arthAt prAmANikatA hA sarvAta moThA dharma Ahe. 'DisaoNnesTI ija dhI besTa phUlIsanesa' (aprAmANikatA sarvottama mUrkhatA Ahe)!!! oNnesTa (prAmANika) hovU zakata nAhI, tara malA kAya samudrAta paDAve? mAjhe Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 pratikramaNa dAdA zikavatAta kI, DisaoNnesTa (aprAmANika) jhAle tyAce pratikramaNa kara. puDhacA janma tujhA ujALUna jAIla. DisaoNnesTIlA, DisaoNnesTI jANa ANi tyAce pazcAtApa kara. pazcAtApa karaNArA manuSya oNnesTa Ahe he nakkI Ahe. AtA bhAgIdArA barobara matabheda jhAlA, tara lageca tumhAlA jANIva hote kI, he jarUrI pekSA jAsta bolale gele, mhaNUna lageca tyAcyA nAMvAne pratikramaNa karAyace. Apale pratikramaNa kaeNza pemeMTace (rokha) vhAyalA pAhije. hI ba~ka paNa kaeNza mhaNatAta, ANi pemeMTa paNa kaeNza mhaNatAta. oNphisamadhye paramiTa (paravAnA) ghyAyalA geleta, paNa sAhebAMnI nAhI dile tara manAta vATate kI, 'sAheba nAlAyaka Ahe, asA Ahe, tasA Ahe' AtA tyAce phaLa kAya yeNAra Ahe te mAhita nAhI. mhaNUna hA bhAva phiravUna TAkA, pratikramaNa karUna TAkAyace. tyAlA AmhI jAgRti mhaTale Ahe. yA saMsArAta aMtarAya (vighna) kazAprakAre yeta asatAta te tumhAlA samajAvato. tumhI jyA oNphisamadhye kAma karatA, tethe tumacyA 'asisTanTa' (sahAyaka)lA beakkala bolalAta, toca tumacyA akkalevara aMtarAya paDalA ! bolA, AtA yA aMtarAyane pUrNa jaga phasUna phasUna hA manuSya janma vAyA ghAlavUna TAkata Ahe ! tumhAlA 'rAITa' (adhikAra) ca nAhI, samoracyAlA beakkala bolaNyAcA. tumhI ase bolatAta tara samoracA paNa ulaTa bolaNAra, tyAmuLe tyAlAhI aMtarAya paDaNAra ! bolA AtA, yA aMtarAyApAsUna jaga kazAprakAre suTaNAra? koNAlA tumhI nAlAyaka bolatAta tara tumacyA lAyakI vara aMtarAya paData asato. tumhI tyAce tvaritaca pratikramaNa kele tara to aMtarAya paDaNyA agodaraca dhutalA jAto. praznakartA : nokarIcI jabAbadArI sAMbhALatAMnA mI khUpaca kaThorapaNe lokAMcA apamAna kelA Ahe, dhutakArUna kADhale Aheta. dAdAzrI : te sarvAMce pratikramaNa karAyace, tyAta tumacA hetU kharAba navhatA. tumacyA svata:sAThI navhatA, sarakArasAThI tI sinsiyAriTI (ImAnadArI) bolalI jAIla. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 8. 'azI' tuTaNAra zRMkhalA RNAnubaMdhacI praznakartA : pUrvajanmAce RNAnubaMdhAtUna suTaNyAsAThI kAya karAyale pAhije? dAdAzrI : Apale jyAMcyA barobara pUrvIce RNAnubaMdha Aheta, ANi te ApalyAlA pasaMta nAhI. tyAcyA barobara sahavAsa pasaMtaca nAhI hota, ANi tarIsuddhA sahavAsAta rahAve lAgata Ahe, anivArya prakAre, tara kAya karAyalA pAhije kI bAheracA vyavahAra tyAcyA barobara ThevAyacA kharA paNa Ata tyAcyA nAMvAce pratikramaNa karAyalA have. kAraNa ApaNa mAgacyA janmAta atikramaNa kele hote tyAcA hA pariNAma Ahe. 'kojhIjha' (kAraNe) kAya kele hote? tevhA mhaNe, mAgacyA janmAta tyAcyA barobara atikramaNa kele hote. tyA atikramaNAce hyA janmAta phaLa Ale. mhaNUna tyAce pratikramaNa kele tara plasa-mAyanasa (adhika-uNe) hoUna jAIla. arthAt AtUna tumhI tyAcI mAphI mAgUna ghyA. mAphI mAga mAga karAyacI kI mI je je doSa kele Aheta tyAMcI mAphI mAgata Ahe. koNatyAhI bhagavAnAMcyA sAkSIta, mAphI mAgA tara sarva saMpUna jAIla. sahavAsa nAhI AvaDalyAnaMtara kAya hota asate? tyAce prati khUpaca doSita dRSTine pAhilyAnaMtara, kAhI puruSAMnA strI AvaData nasela tara to khUpaca doSita dRSTine pahAta asato, aMtataH tiraskAra hoto. tyAmuLe bhitI vATate, jyAcA ApalyAlA tiraskAra Ahe tyAcI ApalyAlA bhitI vATela. tyAlA pAhilyA barobara manAcA tharakApa jhAlA, tara samajAyace kI hA tiraskAra Ahe. mhaNUna tiraskAra soDaNyAsAThI satata mAphI mAgataca rahA, donaca divasAta to tiraskAra baMda hoUna jAIla. tyAlA nAhI samajaNAra paraMtu tumhI AtUna vAraMvAra mAphI mAgataca rahA, tyAcI. jyAcyA prati je je doSa kele asatIla, he bhagavAna! mI kSamA mAgata Ahe. hA doSAMcA pariNAma Ahe, tumhI koNatyAhI manuSyA prati je je doSa kele asatIla, tara AtUna tumhI bhagavaMtApAsUna mAphI mAgataca rahA, tara sarva doSa dhutale jAtIla. he tara nATaka Ahe. nATaka madhye bAyako-mulAMnA kAyamace Apale karUna ghetale tara te kAya cAlU zakaNAra? ho, nATaka madhye bolatAta tase Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa bolaNyAsa harakata nAhI kI 'hA mAjhA moThA mulagA zatAyu.' paNa sarva varakaraNI, nATakIya. yA sarvAMnA khare mAnale tyAceca pratikramaNa karAve lAgatAta. jara khare nAhI mAnale asate tara tyAce pratikramaNa karAve lAgale nasate. jethe satya mAnaNyAta Ale, tethe rAga (Asakti, moha) ANi dveSa suru hoUna jAto ANi pratikramaNAneca mokSa Ahe. he 'dAdA' dAkhavita Aheta te AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAnaneca mokSa Ahe. ___ koNAcyA hAtAta trAsa deNyAcI paNa sattA nAhI ANi sahana karaNyAcI paNa sattA nAhI. he tara sarva putaLeca Ahe. te sarva kAma karata Aheta. tara Amace pratikramaNa kelyAmuLe putaLe ApaNahUna saraLa hoUna jAtAta. bAkI kasAhI veDA manuSya aso, AmacyA pratikramaNAne zahANA hoU zakato. ekA mANasA barobara tumace bilakUla paTata nAhI, tyAce tumhI saMpUrNa divasa pratikramaNa karA, dona-cAra divasAparyaMta karIta rAhilAta tara pAMcavyA divazI to tumhAlA zodhata yeIla ithe. tumacyA atikramaNa doSAmuLeca he sarva aDalele Ahe. praznakartA :hyAcyAta kAhI veLA ApalyAlA nArAjagI hoUna jAte kI, mI itake sarva karato tarI te mAjhA apamAna karatAta? dAdAzrI : ApalyAlA tyAce pratikramaNa karAyalA have. hA tara vyavahAra Ahe. yAcyAta sarva prakArace loka Aheta. te mokSamadhye nAhI jAU deNAra. praznakartA : he pratikramaNa AmhI kazAsAThI karAyace? dAdAzrI : pratikramaNa yAsAThI karAyace kI hyAta mAjhyA karmacA udaya hotA, ANi tyAlA ase karma bAMdhAve lAgale. tyAce pratikramaNa karIta Ahe ANi punhA ase karaNAra nAhI kI jeNekarUna koNAlA mAjhyA nimittAne karma bAMdhAve lAgela! saMsAra koNAlAhI mokSAta jAvU deIla ase nAhI. sarva bAjUne AkaDe TAkUna khecUnaca ANela. tyAsAThI AmhI pratikramaNa kele tara AkaDA suTUna Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa jAIla, mhaNUna mahAvIra bhagavAnAMnI AlocanA, pratikramaNa ANi pratyAkhyAna yA tIna vastu ekAca zabdAta dile Ahe. dusarA kAhI mArgaca nAhI. AtA svataH pratikramaNa kadhI karU zakaNAra? svata:lA jAgRti asela tevhA, jJAnIpuruSa pAsUna jJAna prApta hoIla tevhA hI jAgRti utpanna hoIla. __ ApaNa tara pratikramaNa karUna ghyA, mhaNaje ApaNa jabAbadArItUna suTalo. praznakartA : ekhAdyA mANasAvaracA ApalA vizvAsa uDUna gelA asela, tyAne ApalyA barobara vizvAsaghAta kelA mhaNUna ApalA vizvAsa uDUna gelA asela. to vizvAsa parata miLaviNyAsAThI kAya karAyalA pAhije? dAdAzrI : tyAce prati je kharAba vicAra kele asatIla nA, tara tyAcA pazcAtApa karAyalA pAhije. vizvAsa uDUna gelyAnaMtara ApaNa je je kharAba vicAra kele asatIla, tyAcA pazcAtApa karAvA lAgela. naMtara pUrvavat hoUna jAIla. mhaNUna pratikramaNa karAve lAgela. 9. nirlepatA, abhAvapAsUna phAzI paryaMta praznakartA : samoracyA mANasAlA du:kha jhAle he kase mAhita hoNAra? dAdAzrI : te tara tyAcyA ceharA-moharAvarUna lageca mAhita paDate. ceharAvarace hAsya lupta hote. tyAcyA ceharA bighaDUna jAto. mhaNUna tvaritaca mAhita hote nA, kI samoracyAvara pariNAma jhAlA Ahe ase nAhI mAhita paData? praznakartA : ho mAhita paDate. dAdAzrI : mANasAta evaDhI zakti tara asateca kI samoracyAvara kAya pariNAma jhAlA te mAhita hoNAra! praznakartA : paraMtu barecase ase zahANe asatAta kI je ceharAvara kAhIca eksprezansa (hAvabhAva) nAhI yevU deta. dAdAzrI : tarI hI ApalyAlA jANIva asate kI he zabda khUpa kaThora Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 pratikramaNa nighAleta Apale, mhaNUna tyAlA te jIvhArI lAgatIla he nakkI. te mAnUna ApaNa pratikramaNa karUna TAkAyace. kaThora zabda nighAle asatIla tara te ApalyAlA mAhita nAhI hoNAra kA? kI te tyAlA jIvhArI lAgale asatIla? praznakartA : mAhita hoIla nA! dAdAzrI : he paNa tyAcyAsAThI karAyace nAhI Ahe. paraMtu ApalA abhiprAyApAsUna dUra hoNyAsAThI Ahe. pratikramaNa mhaNaje kAya? te samoracyAvara jo pariNAma hota asela to nAhI hota, ajibAta nAhI hota. manAta nakkI ThevAyace kI, malA samabhAve nikAla karAyacA Ahe. tara tyAcyAvara pariNAma paDaNAra ANi tyAce mana ase sudharela, ANi jara manAmadhye nakkI kele kI tyAce ase karUna TAkU ANi tase karUna TAkU, tara tyAce mana paNa tazIca rIekzana (pratikriyA) ghete. praznakartA : ekhAdyA mANasAlA jhiDakArale naMtara pazcAtApa hoto tyAlA kAya mhaNAyace? dAdAzrI : pazcAtApa jhAlA mhaNaje jhiDakAraNyAcI savaya suTUna jANAra, thoDe divasa jhiDakArale, naMtara pastAvA nAhI kelA ANi mI kitI cAMgale kele ase mAnale tara te narakAta jANyAcI nizANI Ahe. kharAba kelyAnaMtara tyAcA pazcAtApa tara karAyalA ca pAhije. praznakartA : samoracyAce mana dukhAvale gele asela tara tyAtUna suTaNyAsAThI kAya karAyace? dAdAzrI : pratikramaNa karaNe ANi samoracA bheTalA tara tyAlA toMDAne bolAyace kI bhAU mAjhyAta akkala nAhI, mAjhI cuka jhAlI, ase bolalyAne tyAcA ghAva bharUna jAIla. praznakartA : kAya upAya karAvA kI, jyAne jhiDakAraNyAcA pariNAma bhogaNyAcI pALI na yAvI? dAdAzrI : jhiDakArasAThI dusarA kAhI upAya nAhI, phakta pratikramaNa satata karata rAhaNe. jo paryaMta samoracyAcyA manAce parivartana nAhI hota toparyaMta Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa karaNe. ANi pratyakSa bheTalA tara goDa bolUna kSamA mAgAyacI kI, 'bhAU, mAjhyAne tara khUpa cUkA jhAlyA, mI tara mUrkha Ahe, binaakkalecA Ahe.' tyAcyAne samoracyAcA ghAva bharuna jAIla. ApaNa ApalIca niMdA kelI tara samoracyAlA bare vATate, tevhA tyAcA ghAva bharatAta. AmhAlA mAgacyA janmAtIla jhiDakAranece pariNAma disatAta, mhaNUna tara mI sAMgato kI, koNAzIhI jhiDakArUna nAhI vAgAyace. majUrabarobara dekhila jhiDakArUna nAhI vAgAyace. are, zevaTI sApa hoUna paNa badalA gheIla, jhiDakAraNyApAsUna suTakA nAhI eka pratikramaNaca vAcavaNAra. praznakartA : ekhAdyA mANasAlA AmhI duHkha dile ANi tyAce pratikramaNa karUna ghetale, paNa tyAlA jabaradasta AghAta, Theca pohacalI asela tara tyAcyAne AmhAlA karma nAhI bAMdhaNAra? dAdAzrI : ApaNa tyAcyA nAMvAMne pratikramaNa karIta rahAyace, ANi tyAlA jitakyA pramANAta du:kha jhAle asela tevaDhyAca pramANAta pratikramaNa karAyalA have. ___ eka jajja (nyAyAdhIza) malA mhaNAle kI, 'sAheba,' tumhI malA jJAna tara dile, ANi AtA malA korTAmadhye mRtyudaMDAcI zikSA karAyacI kI nAhI ? tevhA mI tyAlA sAMgitale, tyAce kAya karaNAra, mRtyudaMDAcI zikSA nAhI dyAyacI maga?!' te mhaNAle, 'paNa malA doSa lAgela.' mI sAMgitale, 'tumhAlA mI 'caMdulAla' banavile Ahe kI 'zuddhAtmA' banavile Ahe?' tevhA te mhaNAle, 'zuddhAtmA' banavile Ahe. tara caMdulAla karIta Ahe tyAlA tumhI jokhimadAra nAhI. ANi jara jokhimadAra vhAyace asela tara tumhI caMdulAla AhAta. tumhI rAjIkhuzIne bhAgIdAra hota asAla tara tyAlA AmacI harakata nAhI. paNa bhAgIdAra nakA hoU. maga mI tyAMnA paddhata sAMgitalI kI, tumhI ase mhaNAyace kI, 'he bhagavAna, mAjhyA vATyAlA he kAma kA Ale' ANi tyAce pratikramaNa karAyace, ANi gavarmenTacyA kAyadA pramANe kAma karata jAyace, samajale nA? praznakartA : pratikramaNa kelyAne mukto hoto evaDhe jara ApaNa lakSAta Thevale tara sarva lokAMnA svacchaMdatAce lAyasensa miLUna jAIla. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa dAdAzrI : nAhI, azI samaja ThevAyacI nAhI, goSTa azIca Ahe. ApalyAlA pratikramaNa karAyace Ahe. pratikramaNa kele mhaNaje ApaNa suTalo. tumacyA jabAbadArItUna tumhI suTalAta. naMtara maga to ciMtA karUna, Doke phoDUna marUna paNa gelA, tarI tyAce tumhAlA kAhI gheNe-deNe nAhI. 40 AmacyAkaDUna paNa koNatyA - na - koNatyA mANasAlA duHkha hota asate, AmacI icchA nAhI Ahe, tarIsuddhA. AtA ase AmacyAkaDUna hotaca nAhI, paNa ekhAdyA mANasAbarobara hoUna jAte. AtAparyaMta paMdharA-vIsa varSAmadhye dona-tIna mANasAMnA jhAle asela, te paNa nimitta asaNAra tyAmuLe nA? AmhI tyAnaMtara tyAMce sarva pratikramaNa karUna tyAcyAvara punhA kuMpaNa lAvato jeNekarUna te paDUna nAhI jANAra. jevaDhe AmhI caDhavile Ahe tethUna te khAlI paDaNAra nAhI tyAsAThIcI kuMpaNa, tyAce sarva rakSaNa karUna naMtara lAvato. AmhI siddhAMtika Ahota kI, bhAU, he jhADa rovale, rovalyAnaMtara roDacyA ekA lAInadorImadhye yeta asela tara, roDalA phiravAyace paNa jhADAlA kAhI nAhI hovU dyAyace. asA AmacA siddhAMta asaNAra. ase koNAlA paDU nAhI deNAra. praznakartA : koNI manuSya cuka karato, naMtara ApalyA javaLa mAphI mAgato, AmhI mApha karUna deto mAphI nAhI mAgitalI tarI ApaNa manApAsUna mApha karUna deto, paNa to manuSya punhA-punhA cuka karato tara AmhI kAya karAyace? dAdAzrI : premAne samajAvUna, samajavatA yeIla zakaNAra tevaDhe samajAvayAce, dusarA kAhI upAya nAhI ANi ApalyA hAtAta kAhIca sattA nAhI. ApaNa mApha kelyAvaraca suTakA Ahe yA saMsArAmadhye. nAhI mApha kele tara mAra khAvUna mApha karAve lAgela tumhAlA. upAyaca nAhI. ApaNa tyAlA samaja dyAvI. punhA punhA tI cuka nAhI karaNAra, asA tyAne bhAva parivartana kelA tara khUpa hovUna gele. tyAne bhAva parivartana kelA kI punhA azI cuka karaNAra nAhI, tarIsuddhA (cuka) jhAlI tara hI vegaLI goSTa Ahe. mulAlA bhAjI ghyAyalA pAThavile, ANi tyAtUna to paise kADhUna gheto Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa tara naMtara te jANUna ghetalyAvara kAya phAyadA Ahe? to tara jasA Ahe tase nibhAvUna ghyAyace, TAkUna deNAra kA? dusare ghyAyalA jANAra kA? dusarA miLanAra nAhI nA? koNI vikata nAhI. 10. saMgharSAcyA pratipakSAta praznakartA : amuka karmAmadhye jAsta, lAMba bolAcAlI jhAlI asela tara, lAMba baMdhana bAMdhale jAIla, tara tyAsAThI pratikramaNa dona-cAraveLA kI jAstaveLA karAve lAgaNAra, kI naMtara eka veLA kelyAne hoUna jAIla sarvaca? dAdAzrI : jevaDhe hovU zakela tevaDhe karAyace. ANi naMtara ekatra karUna TAkAyace. pratikramaNa khUpa jamA jhAlIta, tara ekatra pratikramaNa karAyace. 'he dAdA bhagavAna! yA sarvAMce mI ekatra pratikramaNa karIta Ahe.' maga suTakA jhAlI. jyAlA saMgharSa nAhI hota tyAlA tIna janmAta mokSa hoIla tyAcI mI gaeNraMTI deta Ahe. saMgharSa hovUna gelA tara pratikramaNa karAyace. saMgharSa pudgalacA Ahe. ANi *pudgala, pudgalacA saMgharSa pratikramaNAne naSTa hota asate. to bhAgAkAra karata asela tara AmhI guNana karAyace, tyAmuLe rakkama uDUna jAte. samoracyA mANasAsAThI vicAra karAyacA kI, 'to malA asA mhaNAlA, tasA mhaNAlA,' hAca gunhA Ahe. yA rastyAne jAteveLI bhiMtI barobara Takkara jhAlyAvara ticyAzI kA bhAMData nAhI? jhADAlA jaDa (nizcetana) kA mhaNAyace? jyAne mAra lAgato, te sarva hirave jhADaca Aheta ! praznakartA : sthULa saMgharSacA dAkhalA dilA, maga sUkSma, sUkSmatara, ANi sUkSmatamacA dAkhalA. sUkSma saMgharSa kasA hoto? dAdAzrI : tujhe vaDIlAM barobara je hote te sarva sUkSma saMgharSa. praznakartA : mhaNaje kase samajAyace? dAdAzrI : tyAta kAya mArapITa karatAta? *pudgala = zarIrAta asalelA AtmA zivAyacA bhAga je pUraNa hota asato ANi galana hota asato jase kI mana-buddhi-citta-ahaMkAra, kaSAya ityAdi sarva. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 pratikramaNa praznakartA : nAhI. dAdAzrI : to sUkSma saMgharSa. praznakartA : sUkSma mhaNaje mAnasika ? vANIne hote te paNa sUkSma madhye jAIla? dAdAzrI : te sthULa madhye, je samoracyAlA mAhita nAhI paData, je disata nAhI, he sarva sUkSma madhye jAte. praznakartA : hA sUkSma saMgharSa TALAyacA kazAprakAre ? dAdAzrI : prathama sthULa, maga sUkSma, naMtara sUkSmatara ANi maga sUkSmatama saMgharSa TALA. praznakartA : sUkSmatara saMgharSa koNAlA mhaNAyace? dAdAzrI : tu hyA mArata asela tevhAM hA jJAnamadhye pahAto kI mI zuddhAtmA Ahe, hI vyavasthita zakti mArata Ahe. te sarva pahAto paNa lageca manAta jarAsA doSa pahAto, te sUkSmatara saMgharSa. praznakartA : punhA sAMgA, samajale nAhI barobara. dAdAzrI : he tU sarva lokAMce doSa pahAtosa nA, te sUkSmatara saMgharSa. praznakartA : mhaNaje dusar2yAMce doSa pahANe, te sUkSmatara saMgharSa. dAdAzrI : ase nAhI, svata: ne nakkI kele Ahe kI dusar2yAMmadhye doSa nAhIca. tarIsuddhA doSa disatAta he sUkSmatara saMgharSa. he doSa tumhAlA mAhita paDAyalA have. kAraNa to tara zuddhAtmA Ahe, ANi tyAce doSa pahAtosa? praznakartA : tara te je sarva mAnasika saMgharSa mhaNAle te? dAdAzrI : te tara sUkSma madhye gele. praznakartA : tara yA donhI madhye kuThe pharaka paData Ahe? dAdAzrI : hI tara manAcyA varacI bAta Ahe. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 43 praznakartA : mAnasika saMgharSa ANi je doSa...... dAdAzrI : te mAnasika nAhI. praznakartA : mhaNaje hA sUkSmatara saMgharSa Ahe tyAveLI sUkSma saMgharSa paNa barobaraca asaNAra nA? dAdAzrI : te AmhI pAhAyace nAhI. sUkSma vegaLe asate. ANi sUkSmatara vegaLe asate. sUkSmatama arthAt tara zevaTacI goSTa. praznakartA : ekadA satsaMgamadhyeca goSTa azA prakAre kelI hotI kI, caMdulAla barobara tanmayAkAra hoNe te sUkSmatama saMgharSa mhaNAyace. dAdAzrI : hoya, sUkSmatamasaMgharSa ! tyAlA TALAyace. cUkUna tanmayAkAra jhAlAta nA. naMtara mAhita paDate nA kI hI cuka hoUna gelI. praznakartA : AtA kevaLa zuddhAtmA zivAya yA saMsAracI koNatIca vinAzI vastu malA nAhI pAhije, tarIsuddhA yA caMdubhAIlA tanmayAkAra avasthA adhUna-madhUna asate. arthAt te sUkSmatara saMgharSa jhAle nA? dAdAzrI : te tara sUkSmatama mhaNatAta. praznakartA : tara te saMgharSa TALAyacA upAya phakta pratikramaNa ekaca Ahe kI dusarA kAhI Ahe? dAdAzrI : dusare kAhI hatyAra nAhIca. praznakartA : paNa dAdAjI, AmhAlA pratikramaNa karAve lAgate, te AmacA aham nAhI mhaNalA jANAra ? dAdAzrI : nAhI mhaNaje AmhAlA pratikramaNa nAhI karAyace. caMdubhAIce Ahe, zuddhAtmA tara jANata Ahe, zuddhAtmAnI gunhA kelA nAhI. mhaNUna 'tyAlA' nAhI karAve lAgata. phakta gunhA kelA asela 'tyAlA'. arthAt caMdubhAI pratikramaNa karaNAra. atikramaNAneca saMsAra ubhA jhAlA Ahe. atikramaNa koNa karata asate? ahaMkAra ANi buddhi donhI miLUna karatAta. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 pratikramaNa 11. puruSArtha, prAkRta durguNAMcyA samora... rAga-dveSa zivAya tara lAIphaca nasela koNAcI. joparyaMta jJAna miLata nAhI, toparyaMta rAga ANi dveSa he donaca hota rahAtAta. tisarI vastuca nasate. praznakartA : paNa dAdAjI, dveSa he rAgaceca pillU Ahe nA? dAdAzrI : hoya, te pillU tyAce Ahe, paNa tyAcA pariNAma Ahe, pillU mhaNaje tyAcA pariNAma Ahe. rAga khUpa jhAlA nA, jyAcyAvara rAga hota asato nA, to eksesa (atizaya) hoUna jAto. tara pariNAmasvarUpa tyAcyAvara jAsta dveSa hoto maga. koNatIpaNa vastu pramANAcyA bAhera jAtenA,tara tI ApalyAlA nA pasaMda hote tyAce nAMva dveSa. samajale? praznakartA : hoya, samajale. dAdAzrI : te tara ApaNa samajUna ghyAyalA pAhije kI ApalIca rIekzana AlI Ahe sarva! ApaNa tyAlA mAnAne bolAvale asela tarI ApalyAlA vATate kI tyAce toMDa vAkaDe disata Ahe, tevhA mhaNUna ApaNa samajUna jAyace kI hI ApalI rIekzana Ahe. tara maga kAya karAyace? pratikramaNa karAyace. dusarA upAya nAhI yA saMsArAta. tevhA yA saMsArAce loka kAya karatAta? tyAvara maga Apale hI toMDa vAkaDe karatAta! mhaNaje punhA hotA tasA cA tasA ubhA karatAta. ApaNa zuddhAtmA jhAlota mhaNaje samajAvUnaumajAvUna, ApalI cuka eksepTa (svIkAra) karUna hI nivADA ANA. AmhI tara jJAnI puruSa asUna suddhA sarva cukAMnA eksepTa karUna kesa pUrNa karIta asato. praznakartA : irSA hota asate, tI hovU naye tyAsAThI kAya karAyace ? dAdAzrI : tyAce dona upAya Aheta. irSA hovUna gelyAnaMtara pazcAtApa karAyace. ANi dusare irSA hota Ahe tI irSA tumhI nAhI karata. irSA he pUrva janmAce paramANu bharalele Ahe, tyAcA svIkAra nAhI karAyacA, tyAcyAta tanmayAkAra nAhI jhAlAta, maga irSA uDUna jAte. tumhAlA irSA jhAlyAvara pazcAtApa karAyace he uttama Ahe. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 45 praznakartA : samoracyAvara zaMkA karAyacI nAhI, tarI paNa zaMkA AlI tara tI kazAprakAre dUra karAvI? dAdAzrI : tethe maga tyAcyA zuddhAtmAlA smarUNa kSamA mAgAvI, pratikramaNa karAyace. he tara pUrvI cUkA jhAlyA Aheta tyAmuLe zaMkA hota asate. jaMgalAtUna jAtAMnA tethe laukika jJAnacyA AdhAre 'DAkU bheTalA tara?' ase vicAra yetAta, athavA vAgha bheTalA tara kAya hoNAra? ase vicAra yetAta tyAveLelA pratikramaNa karUna TAkAyace. zaMkA paDalI mhaNaje bighaDale samajAyace. zaMkA nAhI yevU dyAyacI. koNatyA paNa mANasA prati, koNatI paNa zaMkA AlI tara, pratikramaNa karAyace. zaMkAca duHkhadAyI Ahe. zaMkA jhAlyAvara pratikramaNa (caMdubhAIkaDUna) karUna ghyAyace. ANi ApaNa hyA brahmAMDAce mAlaka, ApalyAlA zaMkA hoNAraca kazI?! mANUsa Ahe tyAlA zaMkA tara paDela. paNa cuka jhAlI mhaNaje rokha pratikramaNa karUna ghyAyace. jyAcyAsAThI zaMkA yete tyAce pratikramaNa karAyace nAhItara zaMkA tumhAlA khAUna TAkaNAra. koNAcyA prati thoDAsA jarI ulaTa-sulaTa vicAra AlA kI, lageyaca tyAlA dhuvUna TAkAyacA. to vicAra jara thoDA veLaparyaMta rAhilA tara samoracyAparyaMta pohacUna jAto ANi maga aMkurita hoto. cAra tAsAne, bArA tAsAne kI dona divasAne tyAcA pariNAma aMkurita hoto, mhaNUna spaMdanAcA pravAha tyA bAjUne nAhI jAyalA pAhije. koNatyAhI vAITa kAryAcA pazcAtApa kelA tara tyA kAryAce phaLa bArA ANA (75%) naSTaca hoUna jAte! mhaNaje te jaLAlelI dorI asate nA, tyApramANe phaLa deNAra. tyA jaLAlelyA dorIlA puDhacyA janmAta jarA asA hAta lAvalyA barobara gaLUna paDela. koNatIhI kriyA azIca vyartha tara jAtaca nAhI. pratikramaNa kelyAmuLe tI dorI jaLUna jAte, paNa DijhAIna (AkAra) tazIcyA tazIca rahAte. mhaNaje puDhacyA janmAta kAya karAve lAgela? aseca jhaTakalyAne uDUna jAte. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 pratikramaNa 12. suTatAta vyasane ! jJAnIMcyA rItIne praznakartA : malA sigareTa pyAyacI vAITa savaya paDUna gelI Ahe. dAdAzrI : tara tyAlA 'tU' ase mAnAyace kI he cukIce Ahe, vAITa vastu Ahe azI, ANi jara koNI mhaTale kI sigareTa kA pItosa? tara tyAce rakSaNa nAhI karAyace. vAITa Ahe ase mhaNAyace. kiMvA bhAU, hI mAjhI kamajorI Ahe ase mhaNAyace. tara ekhAdyA divazI suTaNAra, nAhItara nAhI suTaNAra tI. AmhI paNa pratikramaNa karato nA, abhiprAyApAsUna mukta vhAyalAca pAhije. abhiprAya rAhile tyAcI harakata Ahe. pratikramaNa kele tara to mANUsa uttamAtIla uttama vastu prApta karato. arthAt he TeknikalI Ahe, sAyanTiphikalI tyAta jarUrI rahAta nAhI. paNa TeknikalI jarUrI Ahe. praznakartA : sAyanTiphikalI kazAprakAre ? dAdAzrI : sAyanTiphikalI he tyAce * DiscArja Ahe, tara maga tyAlA garajaca kAya Ahe?! kAraNa kI tumhI vegaLe AhAta ANi to vegaLA Ahe. evaDhyA sarva zakti nAhIta yA lokAMcyA ! pratikramaNa nAhI kele mhaNaje pUrvIce abhiprAya rAhUna jAtAta. ANi tumhI pratikramaNa kele mhaNaje abhiprAyApAsUna vegaLe jhAle, hI goSTa nakkI Ahe nA? ! abhiprAya jevaDhe rAhatIla, tevaDheca mana rAhUna jAIla. kAraNa kI mana abhiprAyamuLe bAMdhalele Ahe. AmhI kAya sAMgato kI, AtA vyasanI hovUna gelA, tyAlA mAjhI harakata nAhI, paNa je vyasana jhAle asela, tyAce AtA bhagavaMtAkaDe pratikramaNa karAyace kI he bhagavAna! hI dArU nAhI pyAyalA pAhije, tarIsuddhA pIta Ahe. tyAcI mAphI mAgato Ahe. hI dArU punhA nAhI piNAra azI malA zakti dyAvI. evaDhe kara bAbA. tevhA loka Tokata asatAta kI tU dArU kA pItosa? are, tU tyAlA ase karUna jAsta bighaDavatosa. tyAce ahita karata *DiscArja = bAMdhalele karma udayAtayevUna sUTatAta te. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 47 AhAta. mI kAya mhaTale, tU pAhije tevaDhA moThA gunhA karUna AlAsa, tarI tU hyA pramANe pratikramaNa karata jA. praznakartA : tumhI sakALI 'cahA' pyAlyA naMtara mhaTale kI AmhI pratyAkhyAna kelyA naMtara cahA pyAlo. dAdAzrI : ohoho! hoya. praznakartA : tyAcIca goSTa Ahe. dAdAzrI : mhaNaje 'cahA' tara mI pIta nAhI. tarIsuddhA piNyAcA saMjoga yevUna miLatAta. ANi anivArya hoUna jAte. tevhA kAya karAve lAgate? jara kadhI pratyAkhyAna kelyA bigara, pyAlo tara 'tI' cikaTaNAra. mhaNUna tela copaDUna raMgavAle pANI otAyace, tela copaDUna. hAM, AmhI pratyAkhyAnarUpI tela copaDUna maga hirave raMgAce pANI otato, paNa Ata cikaTata nAhI. mhaNUna pratyAkhyAna karUna AmhI cahA pyAlo! he evaDhe samajaNyA sArakhe Ahe. pratyAkhyAna karUna karA he sarva. pratikramaNa tara jevhA atikramaNa jhAle tevhA karAyace. hI cahA pyAlo te atikramaNa nAhI mhaNAyace. cahA anivArya pyAvA lAgalA. te atikramaNa nAhI mhaNAyace. he tara pratyAkhyAna nAhI kele, tela nAhI copaDale, tara thoDephAra cikaTaNAra, AtA tela copaDUnaca karAyace nA he sarva! AmhAlA azAtA kamI asate. pahA nA, AmhAlA mahinA, mahinA ase Ale kI dAdAMcA eksiDeMTa sArakhA TAIma AlA. naMtara je he jhAle jaNU kAya divA vijhavUna jAIla ase hovUna gele. praznakartA : ase kAhI vhAyace nAhI dAdAjI. dAdAzrI : nAhI, ase nAhI, hIrAbA' (dAdAjIMcI dharmapatnI) gelyAta tara 'he' (e.ema.paTela) nAhI jAyace hoNAra? he tara koNate vedanIya karma Ale? praznakartA : azAtA vedanIya. dAdAzrI : loka samajatAta kI AmhAlA vedanIya Ahe, paNa Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 pratikramaNa AmhAlA vedanIya sparzata nAhI, tIrthaMkarAMnA paNa sparzata nAhI. AmhAlA hIrAbAcyA jANyAcA kheda nAhI. AmhAlA asara paNa nAhI kAhI, lokAMnA ase vATate kI, AmhAlA vedanIya Ale, azAtA vedanIya Ale. paNa AmhAlA eka miniTa, eka sekaMda paNa azAtA sparzata nAhI, yA vIsavarSAta ! ANi te ca vijJAna mI tumhAlA dile Ahe paNa tumhI kacce paDalAta tara tumace gele. samajalyAmuLe kacce paDaNAraca nAhI nA, kadhI paNa?! praznakartA : aMbAlAlabhAIlA tara sparzate nA? 'dAdA bhagavAna'lA tara vedanIya-karma nAhI sparzata. dAdAzrI : nAhI, koNalAhI sparzaNAra nAhI, ase he vijJAna Ahe. sparzata asela tara veDAca hovUna jAIla nA? he tara nAhI samajalyAmuLe du:kha Ahe. samaja asela tara yA phAIlalA nAhI sparzaNAra. koNAlAhI sparzaNAra nAhI. je duHkha Ahe te ajJAnatece Ahe. yA jJAnalA jo samajUna gheIla nA, tara duHkha hoNAra ca kase? azAtA paNa nAhI hoNAra ANi zAtApaNa nAhI hoNAra. 13. vimukti, Arta-raudradhyAnane praznakartA : sAMgatAta kI ArtadhyAna ANi raudradhyAna kSaNokSaNI hotaca asatAta. tara ArtadhyAna koNAlA mhaNatAta ANi raudradhyAna koNAlA mhaNatAta tyAce jarA spaSTIkaraNa karUna dyA. dAdAzrI : ArtadhyAna Ahe te svata:ce svata:lAca.koNAlApaNa madhye ANata nAhI. koNAlA goLI lAgaNAra nAhI. azA prakAre sAMbhALUna svataH Apale duHkha jhelata rahAto he ArtadhyAna ANi dusar2yAvara goLI soDUna deto te raudradhyAna. ArtadhyAna tara svata:lA jJAna nasela ANi 'mI caMdulAla Ahe' asA hovUna jAto ANi malA ase hoIla kiMvA ase jhAle tara kAya hoNAra? mulIMcI lagna karUna deNArA tU Ahesa? mulagI covIsa varSAcI hoIla tevhA tice lagna hoNAra. paNa hA tara tI pAMca varSAcI Ahe tevhApAsUna ciMtA karata asato, he ArtadhyAna kele mhaNAyace, samajale kA? Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa svata:sAThI ulaTe vicAra karAyace, ulaTe karAyace, svata:cI gADI cAlaNAra kI nAhI cAlaNAra. AjArI paDalo ANi marUna gelo tara kAya hoIla? he ArtadhyAna mhaNAve. raudradhyAna tara ApaNa dusar2yAMvara kalpanA karato kI hyAne mAjhe nukasAna kele. he sarva raudradhyAna mhaNAyace. ANi dusar2yAMcyA nimittAne vicAra karato, dusar2yAMce kAhI nA kAhI nukasAna vhAve asA vicAra AlA, tara te raudradhyAna jhAle mhaNAyace. manAta vicAra AlA kI, kApaDa tANUna dyAyace. te tANUna dyAyace mhaTale, tevhApAsUnaca grAhakAMcyA hAtAta kApaDa kamI jANAra. ANi tyAMcyAkaDUna jAsta paise kADhUna gheNAra azI kalpanA kelI he raudradhyAna mhaNAyace. dusar2yAMce nukasAna karAyace dhyAna raudradhyAna mhaNAyace. jabaradasta raudradhyAna kele asela, paNa pratikramaNAne te ArtadhyAna hoUna jAte. dona jaNAMnI raudradhyAna ekaca prakArace kele. doghAMnI mhaTale kI amakyAlA mI mArUna TAkaNAra. asA dona doghAMnI mAraNyAcA bhAva vyakta kelA. te raudradhyAna mhaNAyace. paNa ekAne gharI gelyAvara pastAvA kelA kI 'jaLo, te mI asA bhAva kA kelA.' tyAmuLe te ArtadhyAna hoUna gele ANi dusar2yAMce raudradhyAna rAhile. arthAt pastAvA kelyAne raudradhyAna paNa ArtadhyAna hoUna jAto. pastAvA kelyAne narakagati aTakana tiryaMcagati hota asate. ANi jAsta pastAvA kele tara dharmadhyAna bAMdhate. ekaveLA pastAvA kelA tara ArtadhyAna hote ANi punhA punhA pastAvA karataca rAhilAta, tara dharmadhyAna hoUna jAte. arthAt kriyA tI cyA tI ca, paNa (dhyAna) pheraphAra hota asato. praznakartA : 'AmhI' svataH vegaLe rAhUna pratikramaNa karavUna ghetale tara tyAlA kAya mhaNAyace? dAdAzrI : ase Ahe kI, AmhI zuddhAtmA jhAlota, paNa hyA pudgala cI suTakA vhAyalA pAhije nA? mhaNUna joparyaMta tyAcyA kaDUna pratikramaNa karavUna gheNAra nAhI toparyaMta suTakA nAhI hoNAra, joparyaMta pudgalalA Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 pratikramaNa dharmadhyAnAmadhye nAhI Thevata toparyaMta suTakA nAhI hoNAra. kAraNa kI pudgalalA zukladhyAna hota nAhI. tyAsAThI pudgalalA dharmadhyAnAmadhye ThevA. mhaNUna satata pratikramaNa karavata rahAyace. jitakyA veLA ArtadhyAna jhAle, titakyA veLA pratikramaNa karAvayAce. ArtadhyAna hoNe tI pUrvIcI ajJAnatA Ahe, mhaNUna hoUna jAte. tara 'ApaNa' tyAcyAkaDUna pratikramaNa karavUna ghyAyace. praznakartA : dusar2yAMce doSa pAhileta mhaNaje ArtadhyAna-raudradhyAna jhAle? dAdAzrI : hAM, te dusar2yAMce doSa pAhaNyAcA mAla Atamadhye bharUna ANalA Ahe mhaNUna ase pahAto. tarIsuddhA to svataH doSAta nAhI yeta. tyAlA pratikramaNa karAyalA pAhije kI ase kA hota Ahe? ase nAhI vhAyalA pAhije, basa evaDheca. he tara jasA mAla bharalA aselanA, tasA sarva nighaNAra. tyAlA AmhI bharalelA mAla ase AmacyA sAdhyA bhASeta bolato. AtA rAtrI sAta-ATha jaNa Aleta, ANi caMdubhAI Aheta kA ase karUna AvAja dilA, rAtrIce sADeakarA vAjale Aheta, tara tumhI kAya mhaNaNAra? tumacyA gAvAce Ale Aheta ANi tyAta eka-dona oLakhIce Aheta, ANi dusare sarva tyAMce oLakhIce Aheta ANi ekUNa dahA-bArA mANasAcI ToLI Ahe ANi AvAja deta Aheta, tara sADeakarA vAjatA kAya sAMgaNAra tyA lokAMnA? daravAjA ughaDaNAra kI nAhI ughaDaNAra? praznakartA : hoya, ughaDaNAra. dAdAzrI : ANi naMtara kAya sAMgaNAra tyA lokAMnA? parata jA ase sAMgaNAra? praznakartA : nAhI nAhI, parata jA, ase kase mhaNaNAra? dAdAzrI : tevhA kAya sAMgaNAra? praznakartA : AmhI Atamadhye bolAvaNAra, 'yAve Atamadhye yAve.' Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 51 dAdAzrI : 'yA, yA Atamadhye yAve' Amace saMskAra AhetanA? mhaNUna 'yA, Atamadhye yAve' mhaNato, sarvAMnA sophAvara basavato. sophAvara lahAna bALa jhopUna gelA asela tara jhaTapaTa uThavaNAra ANi bAjUlA karUna deNAra. sophAvara basavato. paNa manAta ase hote kI, 'mele AtA kuThUna Aleta he?!' samoracyA mANasAMsAThI AmhI bhAva bighaDavato he ArtadhyAna nAhI paNa raudradhyAna Ahe. ANi svata:cI pIDA svata:ca bhogato tyAlA ArtadhyAna mhaNatAta. hA tara dusar2yAMcI upAdhi ApalyA mAthe ghevUna dusar2yAMvara blema (Aropa) lAvato. 'azA aveLI kuThUna Tapakaleta?!' tarI hI tevhA ApaNa kAya bolaNAra? ApaNa Apale saMskAra tara soDaNAra nAhI nA? haLUca mhaNaNAra kI, 'thoDI... thoDI... thoDI...' are paNa kAya? tevhA mhaNato, thoDI cahA... tevhA manamokaLepaNAne bolaNAre asatAta te mhaNatAta. 'caMdubhAI cahA rAhU dyA nA, AtA khicaDI-kaDhI karUna TAkA nA. tarI khUpa hovUna gele.' maga pahA tumacyA patnIcI sthiti! svayaMpAka gharAta kAya hovUna jAIla? AtA bhagavAnAMcI AjJA kAya Ahe, jyAlA mokSAta jAyace Ahe tyAne kAya karAyalA have? 'azA aveLI kuThUna Tapakale,' asA bhAva yeNAraca mANasAlA. AtAtara yA duSamakALAce dabAva ase Ahe, vAtAvaraNa ase Ahe kI tyAlA (ase bhAva) yetIla. thora mANUsa asela tyAlA paNa yetIla. AtA he sarva kazAsAThI tU citrita Ahe? bAhera cAMgale karata Ahe, ANi Ata ulaTe citrita Ahe. arthAt ApaNa he je cAMgalyA rItIne bolavato he pUrva janmAce phaLa bhogata Ahota ANi he navIna (AtalA bhAva bighaDato te) puDhIla janmAce bAMdhata Ahota. yA veLI kuThuna Tapakale azyA AtalyA bhAvAmuLe ApaNa ulTe karma bAMdhata Ahota. mhaNUna tyAveLI AmhI bhagavAnAMjavaLa mAphI mAgUna mhaNAyace he bhagavAna, mAjhI cuka jhAlI, yA vAtAvaraNacyA dabAvAne bolale gele paNa azI mAjhI icchA navhatI. he bhale rAhota. ase tumhI pusUna TAkale to tumacA puruSArtha mhaTalA jAIla. ase hoUna tara jANAra.te tara moThayA saMyamadhArIlA hI hote. asA Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 pratikramaNa kALa vicitra Ahe hA. paNa tumhI jara pusUna TAkale tara tumhAlA ase phaLa miLaNAra. praznakartA : sAdhAraNataH eka tAsAta pAMca-paMcavIsa atikramaNa hoUna jAtAta. dAdAzrI : te ekatra karUna karAyace. ekatra karu zakatAta. he ekatra pratikramaNa karata Ahe ase mhaNAyace. praznakartA : tara he kazAprakAre karAyace? kAya mhaNAyace? dAdAzrI : he sarva khUpaca atikramaNa jhAle Aheta mhaNUna hyA sarvAMce ekatra pratikramaNa karata Ahe. viSaya bolAyace kI hyA hyA viSayavara he he doSa jhAle tyAce sAmuhika pratikramaNa karata Ahe ase mhaTale mhaNaje nikAla hoUna gelA, ANi tarIsuddhA bAkI rAhile tara te dhuvUna TAkatA yeIla. naMtara dhutale jAIla. paNa tyAcyAvara basUna nAhI rahAyace. basUna rAhilAta tara sarva ce sarvaca (pratikramaNa) rAhUna jAtIla. goMdhaLAta paDaNyAcI garaja nAhI. 14. ... kADhate kaSAyacyA koThaDImadhUna praznakartA : koNAvara rAgAne khUpa oraDalo, bolUna maga gappa jhAlo paNa, naMtara he je bolalo tyAmuLe jAsta taLamaLa jhAlA tara tyAta ekApekSA jAsta pratikramaNa karAve lAgate? dAdAzrI : he dona-tIna veLA cAMgale hRdayApAsUna kele ANi ekadama yogya paddhatine karUna ghetale mhaNaje samApta jhAle. 'he dAdA bhagavAna! bhayaMkara bhAnagaDa AlI. tyAne jabaradasta ciDalo. samoracyAlA khUpa duHkha jhAle! tyAcI mI mAphI mAgato, ApalyA sAkSIta, khUpa jabaradasta mAphI mAgato.' praznakartA : koNA barobara jAstaveLA vAdAvAda jhAlelA asela tyAmuLe manAta jAsta aMtara vADhata jAte. ANi koNA barobara eka-donaveLA jhAle asela, tara amukamadhye pratikramaNa dona-tIna-cAraveLA, azI jAstaveLA karIta rahAve lAgate kI eka veLA kele tara sarvAce yevUna jAtAta? dAdAzrI : jevaDhe hota asela tevaDhe karAyace. ANi zevaTI maga Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa sAmuhika karUna TAkAyace. jAsta pratikramaNa jamA hovUna gele, tara maga sAmuhika karAyace kI yA pratyeka karmAMce mAjhyAne vegaLe pratikramaNa hota nAhIta. tyA sarvAMce sAmuhika pratikramaNa karIta Ahe. ApaNa dAdA bhagavAnAMnA sAMgUna dyAyace, tara te pohacUna gele. 53 praznakartA : ApaNa samoracyA mANasAvara krodha karato, naMtara lagecaca AmhI pratikramaNa karUna gheto, tarI paNa AmacyA krodhAcA pariNAma samoracyA mANasAvara tvarita tara nAhIsA hota nAhI nA? dAdAzrI : to (pariNAma) nAhIsA jhAlA kI nAhI jhAlA, he ApaNa pAhAyace nAhI. ApaNa Apaleca kapaDe dhuvUna svaccha rahAyace. tumhAlA pasaMta nAhI tarI paNa hoUna jAta asate nA? ! praznakartA: krodha hoUna jAto. dAdAzrI : mhaNUna tyAlA ApaNa pAhAyace nAhI. ApaNa pratikramaNa karAyace. ApaNa sAMgAyace kI, 'caMdubhAI pratikramaNa karA.' maga to jasA kapaDA kharAba jhAlA, tasA to dhuNAra ! jAsta dvidhAmadhye paDAyace nAhI. nAhItara Apale punhA bighaDela. praznakartA : AtA niMdA kelI, tyAveLI bhale tyAlA jAgRti navhatI, niMdA kelI kiMvA ciDato tyAveLI niMdA hoUna jAte. dAdAzrI : tara tyAlAca kaSAya mhaTale Ahe, kaSAya mhaNaje dusar2yAMcyA aMkUzamadhye yevUna gelAta. tyAveLI to bolato paNa bolate veLIca tyAlA jANIva asate kI he cukIce hota Ahe. kityeka veLelA jANIva hote ANi kityeka veLelA ajibAta jANIva nAhI hota, aseca nighUna jAte. maga thoDyAveLA naMtara jANIva hote. arthAt jhAle tyAveLI 'jANata' hotA. praznakartA : AmacyA oNphisamadhye tIna-cAra sekreTarI Aheta. tyAMnA sAMgato ase karAyace Ahe, eka veLA, dona veLA, cAra veLA pAca veLA, sAMgitale tarI paNa tyA tIca tIca cuka karatAta. tara maga ciDato, tara tyAsAThI kAya karAve? dAdAzrI : tumhI tara zuddhAtmA jhAlAta. AtA tumhI kuThe ciDatA. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa ciDato tara caMdulAla. tyA caMdulAlalA maga ApaNa sAMgAyace, AtA dAdA miLAle AtA tarI ciDaNe kamI karA nA !! 54 praznakartA : paNa tyAM sekreTarIM madhye Impruva (sudhAra) nAhI hota. tara tyAMce kAya karAyace? sekreTarIMnA kAhI sAMgAve tara lAgate nA, nAhItara tyA tazIcI tazIca cuka karata rahAtAta, tyAkAma barobara karIta nAhI. dAdAzrI : te tara ApaNa caMdubhAIlA sAMgAyace tyAMnA daTavA, thoDe daTavA. jarA samabhAve nikAla karUna daTavA. varapAMgI nATakIya rItIne laDhAyace kI ase karaNAra tara tumacI sarvisa kazI rAhaNAra? ase sarva sAMgAyace. praznakartA : paNa tyAMnA tyAveLI duHkha hoIla ANi ApaNa sAMgitale Ahe kI duHkha nAhI dyAyace dusar2yAMnA. dAdAzrI : du:kha nAhI hoNAra, kAraNa kI ApaNa jara te nATakIya rItIne bolalo nA tara duHkha nAhI hoNAra tyAMnA, phakta tyAMcyA manAta jAgRti yeIla, tyAMcA nizcaya badalaNAra. ApaNa duHkha nAhI deta, du:kha tara kevhA hoIla? ApalA hetU jara tasA asela tara, duHkha utpanna hoIla. ApalA hetU duHkha dyAyacA asela nA, kI yAMnA saraLa karUna TAkAyace. tara tyAMnA du:kha utpanna hoNAra. ciDaNyAcA jJAtA-draSTA rAhilo tara zuddha hoUna ciDaNyAce nighUna jAte. te paramANu zuddha hoUna nighUna geleta. evaDhe tumace kartavya. praznakartA : ciDalyAnaMtara pratikramaNa kele tara to puruSArtha mhaNAyacA kI parAkrama mhaNAyacA? dAdAzrI : to puruSArtha mhaNAyacA, parAkrama nAhI mhaNAyacA. praznakartA : tara maga parAkrama koNAlA mhaNAyace? dAdAzrI : parAkrama tara yA puruSArthacyAhI vara Ahe. ANi he tara parAkrama nAhI. he tara jakhama jaLajaLata asela tara auSadha copaDAyace yAcyAta parAkrama kuThUna AlA? hyA sarvAMnA jANato, ANi hA jANakAra jANato tyAce nAMva parAkrama. ANi pratikramaNa karaNe tyAce nAMva puruSArtha. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 55 zevaTI he pratikramaNa karatA, karatA sarva zabdAMcI jhaMjhaTa kamI hoUna jAIla, ApoApa sarva kamI hota jAIla. niyamAnusAraca sarva kamI hota jAIla. sahaja, niyamAnusAra sarva baMda hoUna jAte. prathama ahaMkAra jAto, maga bAkI sarva jAIla. sarva Apa-ApalyA gharI cAlale, ANi Ata thaMDagAra Ahe, AtA Ata thaMDagAra Ahe nA? / pratikramaNane sarvaca karma pusale jAtAta. kartAcI gairahajerI Ahe, mhaNUna saMpUrNa karma pusale jAtAta. kartAcyA gairahajerImadhye he karme AmhI bhogata Ahota. kartAcyA gairahajerIta bhoktA Ahota, mhaNUna he pusale jAtAta ANi yA saMsAramadhye loka kartAcyA hajerImuLe bhoktA Aheta. mhaNUna tyAMnI pratikramaNa kele tara thoDe DhIle hote, paraMtu uDUna nAhI jAta. phaLa dilyAzivAya rahAta nAhI ANi tumhAlA tara he karma uDUnaca jAte (jJAna prApti naMtara mahAtmAMnA). __koNAce doSa disata nAhI tevhA samajAyace kI 'sarva viratI' pada Ahe, saMsAramadhye rAhUna suddhA! ase he 'akrama vijJAna' ce 'sarva viratI' pada vegaLyA prakArace Ahe. saMsArAta rAhUna, sugaMdhI tela DokyAvara lAvUna, kAnAta attaracA boLA ghAlUna phirato Ahe paraMtu tyAlA koNAcAca doSa nAhI disata. vItadveSa (dveSarahita) jhAlA tyAlA eka avatArI mhaNatAta. vItadveSAmadhye jo kaccA rAhIlA Ahe, tyAlA dona-cAra avatAra hoNAra. 15. bhAva ahiMsAcyA vATevara... praznakartA : mokSa jANyAcyA pUrvI, koNatyAhI jIvA barobara deNegheNe asela paNa, AmhI tyAce pratikramaNa karata ca rAhilo tara te ApalI suTakA karatIla? dAdAzrI : hoya. praznakartA : paNa te kAya bolAyace? dAdAzrI : jyA jyA jIvAMnA mAjhyAkaDUna kAhI paNa duHkha jhAle asela, tyA sarvAnI malA mApha karAve. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 pratikramaNa praznakartA : jIvamAtra? dAdAzrI : jIvamAtralA. praznakartA : mhaNaje maga tyAmadhye vAyukAya, teukAya, sarva jIva yevUna jAtAta. dAdAzrI : he sarva bolale, mhaNaje tyAta sarvaca yevUna jAtAta. praznakartA : kAhI jIvAMcI nakaLata hiMsA hoUna gelI tara kAya karAyace? dAdAzrI : nakaLata hiMsA jhAlI paraMtu jANIva jhAlyAvara tvaritaca pazcAtApa vhAyalA pAhije, kI ase nAhI jhAle pAhije. punhA ase nAhI hoNAra tyAcI jAgRti ThevAyacI. asA ApalA uddeza ThevAyacA. bhagavaMtAne sAMgitale hote, koNAlA mArAyace nAhI asA dRDha bhAva ThevAyacA. koNatyAhI jIvAlA jarAse paNa duHkha nAhI dyAyace, azI roja pAMcaveLA bhAvanA karAyacI. mAjhyA mana-vacana-kAyAne koNatyAhI jIvAlA kiMcitmAtra duHkha hoU naye ase pAMcaveLA sakALI bolUna maga saMsArI prakriyA cAlU karAyacI. mhaNaje jabAbadArI kamI hoUna jAte. kAraNakI bhAva karAyacA adhikAra Ahe. kriyA ApalyA satte madhye nAhI Ahe. praznakartA : cukUna hoUna gele asela tarI paNa pApa lAgela nA? dAdAzrI : cukUna vistavAta hAta ThevalA tara kAya hoIla? praznakartA : bhAjaNAra. dAdAzrI : lahAna bALAcA nAhI bhAjaNAra? praznakartA : bhAjaNAra. dAdAzrI : tyAcA paNa bhAjaNAra? arthAt kAhIca soDaNAra nAhI. nakaLata karA kI jANUna karA, kAhIca soDaNAra nAhI. praznakartA : koNI mahAtmAlA jJAna ghetalyAnaMtara, rAtrI DAsa cAvata asatIla, mhaNUna te rAtrI jAgUna DAsa mArata rAhile tara tyAlA kAya mhaNAyace? Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 57 dAdAzrI : tyAlA bhAva bighaDalA mhaNatAta, jJAnacI jAgRti nAhI mhaNAvI. praznakartA : tyAlA hiMsakabhAva mhaNAyacA? dAdAzrI : hiMsakabhAva tara kAya paraMtu hotA tasA hoUna gelA ase mhaNaNAra. paNa naMtara pratikramaNa kele tara dhutale jANAra. praznakartA : paNa maga dusar2yA divazI suddhA taseca kele tara? dAdAzrI : are zaMbharaveLA kele tarI paNa dhutale jAIla. mArUna TAkAyacA tara vicAra paNa nAhI karAyacA. koNatI paNa vastU anukUla nasela tara bAhera soDUna yAyace. tIrthaMkarAMnI 'mAra' zabdaca nikAla bAhera kelA hotA. 'mAra' zabdaca bolAyacA nAhI ase mhaTale Ahe. 'mAra' hAca jokhImadAra zabda Ahe. evaDhe sarva ahiMsAmaya, evaDhyA mAtrAta paramANu ahiMsaka vhAyalA pAhije. praznakartA : bhAvahiMsA ANi dravyahiMsAce phaLa ekaca prakArace yete ? dAdAzrI : bhAvahiMsAcA phoTo dusare koNI nAhI pAhU zakata ANi je sinemAsArakhA hA jo sinemA cAlata Ahe Ata to ApaNa pAhAta asato, arthAta bhAvahiMsAmadhye ase sUkSmarUpAta hota asate. ANi dravyahiMsA tara disata asate, pratyakSa mana-vacana-kAyAne jo saMsAramadhye disata Ahe, te dravyahiMsA Ahe. tumhI mhaNaNAra kI jIvAMnA vAcaviNe yogya Ahe, maga te vAco kI na vAco tyAlA jokhImadAra tumhI nAhI. tumhI mhaNA kI, hyA jIvAMnA vAcaviNe yogya Ahe, tumhAlA evaDheca karAyace. maga hiMsA hoUna gelI, tyAlA jokhImadAra tumhI nAhI! hiMsA jhAlI tyAcA pastAvA, tyAce pratikramaNa karAyace mhaNaje jokhImadArI sarva saMpalI. praznakartA : ApalyA pustakAta vAcale kI, 'mana-vacana-kAyAne koNatyAhI jIvAlA kiMcitmAtra duHkha nAhI ho' paNa AmhI Tharalo zetakarI, tara taMbAkhUce pIka lAgavaDa karato, tyAveLI AmhAlA pratyeka, koMba, mhaNaje tyAMce zeMDe (Doke) toDAve ca lAgatAta tara tyAmuLe tyAlA duHkha tara jhAle Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa nA? tyAce pApa tara jhAle nA? azI lAkho ropaTyAMcI zeMDe ThecUna TAkata asato. tara yA pApAce nivAraNa kazAprakAre karAye ? 58 dAdAzrI : he tara Ata manAmadhye ase vhAyalA pAhije kI jaLo hA dhaMdA kA mhaNUna mAjhyA vATyAlA AlA? basa evaDheca. ropaTyAMcI zeMDe kApUna TAkAyacI paraMtu manApAsUna hA dhaMdA kA mhaNUna mAjhyA vATyAlA AlA asA pazcAtApa vhAyalA pAhije. ase nAhI karAyalA have ase manAmadhye vhAyalA pAhije basa. praznakartA : paraMtu he pApa tara hoNAraca nA? dAdAzrI : te tara Aheca. te tumhI pAhAyace nAhI. hota Ahe te pApa pAhAyace nAhI. nAhI vhAyalA pAhije ase tumhI nakkI karAyace, nizcaya karAyalA pAhije. hA dhaMdA kA miLAlA? dUsarA cAMgalA dhaMdA miLAlA asatA tara AmhI ase nasate kele. pUrvI pazcAtApa hota navhatA. he mAhita navhate toparyaMta pazcAtApa nAhI vhAyacA. khUza hoUna ropaTyAlA upaTUna phekAyace. samajale kA tumhAlA? AmacyA saMgitalyA pramANe karA nA, tumacI sarva jabAbadArI AmacI. ropaTe phekUna dile tyAcI harakata nAhI, pazcAtApa vhAyalA pAhije kI ase kA mhaNUna Ale mAjhyA vATyAlA ? khetIvADI madhye jIvajaMtU maratAta tyAcA doSa tara lAgaNAra nA? mhaNUna khetIvADIvAlyAnI dararoja pAMca-dahA miniTa bhagavAna javaLa prArthanA karAyacI, he doSa jhAle tyAcI mAphI mAgata Ahe. tyAce azA paddhatine pratikramaNa kara. praznakartA : tumhI te vAkya mhaTale hote kI koNatyAhI jIvamAtralA mana-vacana-kAyAne kiMcitmAtra duHkha na ho. itake sakALI bolale tara cAlaNAra kI nAhI cAlaNAra? dAdAzrI : he pAMcaveLA bolAyace, paraMtu he yA paddhatine bolAyalA pAhije kI paise mojate veLI jazI sthitI asate nA tyA paddhatine bolAyalA pAhije. rupaye mojate veLI jase ekAgra citta asate, jase aMta:karaNa asate, tase bolate veLI ThevAve lAgaNAra. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 59 16. duHkhadAyI vairacI vasulI praznakartA : AmhI pratikramaNa nAhI kele tara naMtara kadhItarI samoracyA javaLa cukate karAyalA jAve lAgela nA ? ... dAdAzrI : nAhI, tyAlA cukate karAyace nAhI. AmhI baMdhanamadhye rAhilo. samoracyA barobara Amace kAhI gheNe-deNe nAhI. praznakartA : paraMtu AmhAlA cukate karAve lAgela nA? dAdAzrI : mhaNaje ApaNaca punhA bAMdhalele Ahota. tyAsAThI ApaNa pratikramaNa karAyalA have. pratikramaNAne miTate. mhaNUna tara tumhAlA hatyAra dile nA, pratikramaNa ! praznakartA : AmhI pratikramaNa karAyace ANi vaira soDUna dyAyace. paraMtu samoracA vaira Thevato tara ? dAdAzrI : bhagavAna mahAvIra vara itake sarva loka rAga- - dveSa (mohaasakti) karata hote ANi dveSa karata hote, tyAta mahAvIrAMnA kAya? vItarAgIMnA kAhIca cikaTaNAra nAhI. vItarAga mhaNaje zarIralA tela copaDalyAvinA bAhera phiratAta te, ANi dusare zarIralA tela copaDUna phiratAta. tara tela copaDalelyAMnA sarva dhULa cikaTate. praznakartA : yA dona vyaktiMmadhye je vaira bAMdhalA jAta Ahe, rAgadveSa hota Ahe, AtA tyAtUna mI pratikramaNa karUna suTUna jAyace paraMtu dusarI vyakti vaira soData nAhI, tara tI vyakti maga puDhacyA janmAta yevUna tyA rAgadveSAcA hizoba pUrNa karela nA? kAraNakI tyAne tara tyAce vaira cAlU ca Thevalele Ahe? ! dAdAzrI : pratikramaNane tyAce vaira kamI hovUna jANAra. ekAveLI kAMdyAcA ekaca paDa jANAra, naMtara dusarA paDa, ase jevaDhe tyAce paDa asatIla tevaDhe jANAra. samajale nA tumhAlA ? praznakartA : pratikramaNa karate veLIca atikramaNa jhAle tara kAya karAyace? Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa dAdAzrI : maga thoDyAveLA naMtara karAyace. ApaNa phaTAkyAcI vAta vijhavAyalA gelo tevhA eka phaTAkA phUTalA tara ApaNa parata phirAyace. maga thoDyAveLA naMtara vijhavAyace. ase phaTAketara phuTataca rahANAra, tyAceca nAMva saMsAra. te ulaTa karota, apamAna karota tarIsuddhA AmhI rakSaNa karaNAra. eka bhAU mAjhyA barobara tATha hoUna gelA. mI sarvAMnA sAMgitale, eka suddhA ulTA vicAra karu nakA, eka ulaTA vicAra AlA tara pratikramaNa karAyace. to mANUsa cAMgalA Ahe paraMtu hI loka koNAcyA AdhIna Aheta? kaSAyAMcyA AdhIna Aheta. AtmyAcyA AdhIna nAhIta te. AtmyAcyA AdhIna asatA tara ase samora tATha bolalA nasatA. mhaNUna kaSAyAMcyA AdhIna gelelA mANUsa koNatyAhI prakAracA gunhA karo te mApha karaNyAjoge. to svata:cyA AdhInaca nAhI bicArA! to kaSAya karato tyAveLI ApaNa zAMta rAhUna DhIle soDUna dyAyalA pAhije. nAhItara tyAveLI sarva ulaTeca karUna TAkaNAra. kaSAyacyA AdhIna mhaNaje udayakarmacyA AdhIna. jasA udaya hoNAra tasA phiraNAra. 17. 'mULa' kAraNa abhiprAyace.... samoracA kitI hI cAMgalyA kiMvA vAITa bhAvanene tumacyA javaLa AlA asela, paraMtu tyAcyA barobara kase vAgAyace he tumhI pahAyace. samoracyAcI prakRti vikRta asela tara vikRta prakRti barobara DokephoDa karu naye. prakRtineca jara to cora Ahe, ApaNa dahA varSApAsUna tyAcI corI pAhAta Ahota ANi to yevUna ApalA pAyA paDalA tara kAya ApaNa tyAcyAvara vizvAsa karAyacA? nAhI, corI karato tyAlA ApaNa mApha karUna deto kI tU jA AtA tU suTalAsa. AmhAlA tujhyA baddala manAta kAhI nAhI rAhaNAra, paraMtu tyAcyAvara vizvAsa nAhI karAyacA ANi tyAcI naMtara saMgata paNa nAhI karAyacI. tarIsuddhA tyAcI saMgata kelI ANi maga vizvAsa nAhI ThevalA tara to paNa gunhA Ahe. khare mhaNaje saMgata nAhI karAyacI ANi kelIca tara tyAce prati pUrvagraha rahAyalA nAhI pAhije. je ghaDale te yogya ase ThevAyace. praznakartA : tarIsuddhA ulaTA abhiprAya hoUna gelA tara kAya karAyace? Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa dAdAzrI : hoUna gelA tara mAphI mAgAyacI. jyAcyA prati ulaTA abhiprAya jhAlA tyAsAThI tyAca mANasAcI mAphI mAgAyacI. praznakartA : cAMgalA abhiprAya dyAyacA kI nAhI? dAdAzrI : koNatAca abhiprAya dyAyacA nAhI. ANi dilA gelA tara pusUna TAkAve. pusUna TAkAyace sAdhana Ahe tumacyA javaLa. AlocanApratikramaNa-pratyAkhyAnace 'amogha astra'. praznakartA : gADha abhiprAya kADhAyace kazA paddhatine? dAdAzrI : jevhA pAsUna Tharavile kI kADhAyace Aheta tevhA pAsUna te nighAyalA surUvAta hote. khUpa gADha asatIla tara roja dona-dona tAsa abhiprAya kADhata rAhilAta tara te nighUna jAtIla. AtmA prApta jhAlyA naMtara, puruSArtha dharma prApta jhAlA ANi purUSArtha dharma parAkrama paryaMta pohacU zakato, je kuThalyAhI prakArace aDathaLe ukhaDUna phekU zakatAta. paraMtu ekaveLA samajUna ghyAyace kI yA kAraNAmuLe he ubhe jhAle Ahe, maga tyAce pratikramaNa karAve. abhiprAya hoNAra nAhIta evaDhe jarA pahAve. sarvAta jAsta sAvadha rahA, abhiprAyApAsUna. bAkI dUsarI kAhI harakata nAhI. kAhIMnA tara pAhANyAcyA agodaraca abhiprAya bAMdhale jAtAta, hI saMsArajAgRti evaDhI jAsta Ahe kI abhiprAya bAMdhale jAtAta. mhaNUna abhiprAya jhAlyAvara ApaNa soDUna dyAve. abhiprAya prati khUpaca sAvadhAna rahANyAcI jarUrI Ahe. arthAt abhiprAya bAMdhale tara jAtIla paNa bAMdhale gele tara lageca soDUna dyAve. abhiprAya prakRti bAMdhata asate, ANi prajJAzakti abhiprAya soData asate. prakRti abhiprAya bAMdhata rahANAra, amuka veLeparyaMta bAMdhataca rahANAra, paraMtu ApaNa te sArakhe soDataca rahAyace. abhiprAya bAMdhale gele tyAcIca tara hI sarva bhAnagaDa Ahe. __ praznakartA : abhiprAya bAMdhalA gelA, tara to soDavAyacA kazA prakAre? dAdAzrI : abhiprAya soDavaNyAsAThI ApaNa kAya karAyalA have kI Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 'yA vyakti prati mAjhA asA abhiprAya bAMdhalA gelA, te cukIce Ahe, mAjhyAkaDUna ase kA jhAle?' ase mhaTale tara, abhiprAya tuTUna jANAra. tumhI jAhIra karA kI, 'hA abhiprAya cukIcA Ahe, yA vyakti prati asA abhiprAya kasA bAMdhU zakato? he tara tumhI kAya karIta AhAta?' yApramANe tyA abhiprAyalA cukIce mhaTale, mhaNaje to suTUna jAto. pratikramaNa nAhI kele tara tumacA abhiprAya rAhilA, tyAmuLe tumhI baMdhanAMta AlAta. je doSa jhAle tyAta tumacA abhiprAya rAhilA, he pratikramaNa kele mhaNaje abhiprAya tuTalA. abhiprAyamuLeca mana ubhe jhAle Ahe. pahA malA, koNatyAhI mANasAvara koNatAhI abhiprAya nAhI. kAraNa kI ekadA pAhUna ghetalyA naMtara bhI abhiprAya badalata nAhI. koNatAhI mANUsa saMyogAnusAra, corI karato ANi mI svataH pAhile tarIsuddhA tyAlA mI cora mhaNata nAhI. kAraNa kI saMyogAnusAra Ahe. saMsArI loka kAya bolatAta kI jo pakaDalA gelA toca cora. saMyogAnusAra hotA kI kAyamacA cora hotA, tyAcI saMsArI lokAMnA kAhI parvA nAhI. mI tara kAyamacyA corAlAca cora mhaNato. ANi saMyogAnusAralA mI cora mhaNata nAhI. arthAt, mI eka abhiprAya bAMdhalyA naMtara te kadhI ca badalata nAhI. koNatyAhI mANasAcA abhiprAya AjaparyaMta badalalA nAhI. ApaNa zuddha jhAlo, ANi caMdubhAIlA zuddha karAyace he Apale kartavya. he pudgala kAya mhaNata Ahe kI bhAU, AmhI zuddha ca hoto. tumhI AmhAlA bighaDavile, bhAva karUna, yA sthitiparyaMta AmhAlA bighaDavile. nAhItara AmacyAmadhye rakta, pu, hADaM kAhIca navhate. AmhI zuddha hoto, tumhI AmhAlA bighaDavile. mhaNUna jara tumhAlA mokSAlA jAyace asela tara tumhI ekaTeca zuddha hoUna cAlaNAra nAhI. AmhAlA zuddha kele taraca tumacI suTakA hoNAra. 18. viSaya-vikArAlA jiMkato to rAjAMcA rAjA praznakartA : ekadA viSayavikArAce bIja paDUna gele asela tara te rUpakamadhye yeIlaca nA? dAdAzrI : bija paDUnaca jANAra nA. ANi te rUpakamadhye yeNAra paraMtu Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa joparyaMta tyAce mULa majabUta nAhI jhAle, toparyaMta kamI-jAsta hoU zakate mhaNUna te maraNyAAdhI zuddha hoUna jAtIla. 63 tyAsAThI AmhI viSayavikArAcyA doSavAlyAMnA sAMgata asato kI viSayavikArI doSa jhAle asatIla, anya doSa jhAle asatIla, tara ravivArI upavAsa karAyacA ANi pUrNa divasabhara teca vicAra-maMthana karAyace. vicAra karUna-karUna sArakhe tyAlA dhuta rahAcaye. ase AjJApUrvaka kele nA, mhaNaje kamI hota jANAra ! AtA phakta DoLyAMnA sAMbhALAyace. pUrvI tara khUpaca kaDaka nekIdAra mANasaM viSayavikArace doSa hotAca DoLe phoDUna TAkAyace. ApalyAlA DoLe phoDUna TAkAyace nAhI. tI murkhatA Ahe, ApaNa DoLe vaLavUna ghyAve. tarI suddhA pAhile gele tara pratikramaNa karAyace. eka miniTa paNa pratikramaNa cukavAyace nAhI. khANyA-piNyAta cUkA jhAlyA asatIla tara te cAlela. saMsArAcA sarvAta moThA rogaca hA Ahe. hyAcAmuLeca hA saMsAra ubhA rAhilA Ahe. yAcyA mULAvaraca saMsAra ubhA Ahe. mULaca he Ahe. hakkAce khANAra tara manuSyAta yeNAra, binahakkAce khANAra tara janAMvaramadhye jANAra. praznakartA : AmhI binahakkAce tara khAlle Ahe. dAdAzrI : khAlle Ahe tara maga pratikramaNa karA nA, ajUnahI bhagavAna vAcavatIla. ajUnahI derAsara (maMdira) madhye jAvUna pazcAtApa karA. binAhakkAce khAlle gele asela tara ajUnahI pratikramaNa karA, ajUna jIvaMta AhAta. yA dehAta AhAta toparyaMta pazcAtApa karA. praznakartA : eka bhItI vATalI, AtAca ApaNa sAMgitale kI sattara Takke loka punhA cAra pAyA (janAvara gatita) madhye jANAra Aheta, tara ajUna AmacyA javaLa veLa Ahe kI nAhI? dAdAzrI : nAhI, nAhI, veLa rAhilA nAhI tyAsAThI AtA tarI sAvadha vhA kAhI...jarA.... praznakartA : jJAna ghetalelyA mahAtmA baddala sAMgata Ahe. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 pratikramaNa dAdAzrI : mahAtmA, jara kadhI mAjhyA AjJeta rAhile tara tyAMce koNI nAMva gheNAra nAhI yA saMsArAta. ___ mhaNUna lokAMnA kAya sAMgato kI ajUna suddhA sAvadhAna hotA yeIla tara hoUna jA. ajUna suddhA mAphI mAgitalI nA, tara mAphI mAgAyacA mArga Ahe. ApaNa ekhAdyA nAtevAIkAlA evaDhe moThe patra lihile asela, ANi tyAta zivyA dilyA asatIla, ApaNa khUpa zivyA dilyA asatIla, pUrNa patra zivyAMnI bharalele asela, paNa maga khAlI lihIle kI Aja bAyako sobata bhAMDaNa jhAle, tyAmuLe tumhAlA ase lihile gele, paraMtu malA kSamA karAve. tara sarva zivyA miTUna jANAra kI nAhI miTUna jANAra? arthAt vAcaNArA sarva zivyA vAcaNAra, zivyA svIkAra karaNAra ANi naMtara to mApha paNa karaNAra! arthAt asA hA saMsAra Ahe. mhaNUna AmhI tara sAMgata asato nA kI mAphI mAgA, tumacyA iSTadeva javaLa mAphI mAgA tIthe nAhI mAgata asAla tara mAjhyAjavaLa mAgA. mI tumhAlA mApha karUna deIla. paNa khUpa vicitra kALa yeta Ahe ANi tyAta caMdubhAI ApalI manamAnI karata Ahe. tyAcA kAhI arthaca nAhI nA. jIvana jabAbadArIne bharalele Ahe ! sattara Takke tara mI bhIta-bhIta sAMgata Ahe. ajUna suddhA sAvadhAna hotA yeta asela tara sAvadha hoUna jA. hI zevaTacI khAtrI mI tumhAlA deta Ahe. bhayaMkara duHkha! ajUnasuddhA pratikramaNarUpI hatyAra deta Ahe. pratikramaNa karaNAra tara ajUnahI vAcaNyAcI kAhItarI saMdhI Ahe ANi AmacyA AjJepramANe karaNAra tara tumaceca jhapATyAne kalyANa hoNAra. pApa bhogAve lAgatIla paNa itake nAhI. hajAro mANasAMcyA hajerIta koNI bolale kI, 'caMdubhAImadhye akkala nAhI' tara ApalyAlA AzIrvAda dyAyace mana hote kI ohoho, AmhI jANata hoto kI caMdubhAImadhye akkala nAhI paraMtu he tara to paNa jANato Ahe, tevhA vegaLepaNa rahANAra! hyA caMdubhAIlA AmhI roja bolavito kI, yAve caMdubhAI yAve! ANi maga eka divazI nAhI bolavile, tyAce kAya kAraNa? tyAcyA manAta vicAra Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 65 yeIla kI Aja malA puDhe nAhI bolavile. AmhI tyAlA caDhavato, pADato, caDhavato ANi pADato, ase karIta karIta to jJAna pAvato. AmacyA hyA sarva kriyA jJAna miLaviNyAsAThI Aheta. AmacI pratyeka kriyA jJAna prApti karUna deNyAsAThI Ahe. pratyekAM barobara vegaLI-vegaLI asate, tyAcI prakRti nighUnaca jAyalA havI nA. prakRti tara kADhAvIca lAgaNAra. parakI vastu kuThaparyaMta ApalyA javaLa rahANAra? praznakartA : kharI goSTa Ahe, prakRti nighAlyA zivAya suTakAca nAhI. dAdAzrI : ho. AmacI prakRti tara nisargAne kADhalI, AmacI tara jJAnAne kADhalI.(jJAna prApti jhAlyAvara saMpalI) ANi tumacI tara AmhI kADhaNAra tevhAca nA, nimitta Ahota nA!! 19. khoTe cI latta Ahe tyAlA... praznakartA : AmhI khoTe bolalo asela te paNa karmabAMdhale mhaNAyace nA? dAdAzrI : nakkIca! paraMtu khoTe bolale asAla, tyApekSA khoTe bolaNyAce bhAva kele te moThe karma mhaNAyace. khoTe bolaNe he tara mhaNA kI karmaphaLa Ahe. khoTe bolaNyAce bhAvaca, khoTe bolaNyAcA AmacA nizcaya, tyAne karmabaMdha hota asatAta. tumacyA lakSAta Ale? he vAkya tumhAlA madata karela kAhI? kAya madata karaNAra? praznakartA : khoTe bolaNe baMda vhAyalA have. dAdAzrI : nAhI, khoTe bolAyacA abhiprAyaca soDUna dyAyalA havA. khoTe bolale gele tara pazcAtApa karAyalA pAhije kI kAya karU? ase khoTe nAhI bolAyalA pAhije.' tyAne khoTe bolaNe baMda nAhI hoU zakata. paNa to abhiprAya baMda hoIla. 'AtA AjapAsUna khoTe nAhI bolaNAra, khoTe bolaNe he mahApApa Ahe, mahAduHkhadAyI Ahe, ANi khoTe bolaNe heca baMdhana Ahe.' asA abhiprAya jara tumacyAkaDUna jhAlA tara tumace khoTe bolaNyAce pApa baMda hoUna jANAra. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 pratikramaNa 'rileTiva dharma' kasA asalA pAhije kI, khoTe bolale gele tara bola paNa tyAce pratikramaNa kara. 20. jAgRti, vANI vAhate tevhA... manAcI evaDhI harakata nAhI, vANIcI harakata Ahe. kAraNa mana tara gupta prakAre cAlata asate, paNa vANI tara samoracyAcyA chAtIta ghAva karate. tyAsAThI yA vANIne jyA jyA mANasAMnA duHkha jhAle asela tyA sarvAMcI kSamA mAgata Ahe, ase pratikramaNa karatA yeIla. praznakartA : pratikramaNane vANIce he sarva doSaM mApha hotIla nA? dAdAzrI : doSAMce astitva rAhIla, paraMtu jaLAlelyA dorI sArakhe doSAMce astitva rAhIla. mhaNUna puDhacyA janmAta AmhI 'ase' kele kI sarva gaLUna paDatIla. pratikramaNane, tyAcyAtIla sarva satva uDUna jANAra. kartAcA AdhAra asela tara karma bAMdhale jANAra. AtA tumhI kartA nAhI. mhaNuna pUrvI bAMdhalele karma AtA phaLa devUna pUre hotIla. navina karma bAMdhale jANAra nAhI. praznakartA : mANUsa vaitAgUna bolalA te atikramaNa nAhI kA? dAdAzrI : atikramaNaca mhaNAyace nA! praznakartA : koNAlA duHkha hoIla azI vANI nighUna gelI ANi tyAce pratikramaNa nAhI kele tara kAya hoNAra? dAdAzrI : azI vANI nighUna gelI, tara tyAmuLe samoracyAcA jivhArI lAgela, mhaNaje tyAlA du:kha hoNAra. samoracyAlA du:kha hoNAra he tara ApalyAlA kase AvaDela? praznakartA : tyAcyAne baMdhana hoNAra? dAdAzrI : he kAyadAcyA virUddha mhaNAyace nA? kAyadAce virUddha, jhAle nA? kAyadAce virUddha tara nAhIca vhAyalA pAhije nA? AmacI AjJA pALalI nA, tyAlA dharma mhaNatAta. ANi pratikramaNa karaNyAta Apale kAya Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa nukasAna Ahe? mAphI mAgUna ghyA ANi punhA nAhI karaNAra ase bhAva paNa ThevAyace. basa evaDheca, thoDakyAta karUna TAkAve. yAcyAta bhagavAna kAya karaNAra? tyAcyAta kuThe nyAya pahAyacA asato ? vyavahAralA jara vyavahAra samajalAta tara nyAya samajUna gelAta! zejArI ulaTe kA bolUna gelA? kAraNa kI, ApalA vyavahAra tasA hotA mhaNUna. ANi ApalyAkaDUna vANI ulaTa nighAlI tara tI samoracyAce vyavahArAdhIna Ahe. paraMtu ApalyAlA tara mokSAlA jAyace Ahe tyAsAThI pratikramaNa karUna ghyAyace. 67 praznakartA : samoracA ulaTe bolato tyAveLI ApalyA jJAnAne samAdhAna rAhato. paraMtu mukhya prazna hA Ahe kI, AmacyAkaDUna kaTUtA nighata asate. tara tyAveLI AmhI tyA vAkyAcA AdhAra gheto, tara AmhAlA ulaTe lAisansa miLUna jAte. dAdAzrI : tyA vAkyAcA AdhAra ghyAyacAca nAhI nA? tyAveLI tara tumhAlA pratikramaNAcA AdhAra dilA Ahe. samoracyAlA duHkha jhAle ase bolale gele asela tara pratikramaNa karUna ghyAyace. ANi samoracA vATela tasA bolato, tevhA vANI para Ahe ANi parAdhIna Ahe, ase svIkAra kele mhaNaje tumhAlA samoracyAce duHkha rahAtaca nAhI nA? praznakartA : paramArthacyA kAmAsAThI thoDe khoTe bolalo tara tyAcA doSa lAgaNAra? dAdAzrI : paramArtha mhaNaje AtmAsAThI je kAhI paNa kele jAte, tyAta doSa lAgata nAhI ANi dehAsAThI je kAhI kele jAte, tyAcI jara khoTe karaNyAta Ale tara doSa lAgaNAra, cAMgale karaNyAta Ale tara phAyadezIra lAgaNAra. AtmyAsAThI je kAhI paNa kele jAte tyAcI harakata nAhI. hAM, Atmahetu asela, tyA saMbaMdhI je je kArya asela tyAcyAta kAhI doSa nAhI, samoracyAlA ApalyA nimitte duHkha jhAle tara doSa lAgato ! praznakartA : pratikramaNacA pariNAma nAhI jhAlA tara tyAce kAraNa kAya, AmhI pUrNabhAvane nAhI kele tyAmuLe, kI maga samoracyA vyaktice AvaraNa Aheta ? Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 pratikramaNa dAdAzrI : samoracyA vyaktice ApaNa nAhI pAhAyace. to tara veDA paNa asela. ApalyA nimitte tyAlA duHkha nAhI jhAle pAhije, basa! praznakartA : arthAta koNatyAhI prakAre tyAlA duHkha jhAle tara tyAce samAdhAna karAyace AmhI prayatna karAyalA pAhije. dAdAzrI : tyAlA duHkha jhAle tara tyAce samAdhAna avazya karAyalA have. tI ApalI 'risponsibiliTI' (jabAbadArI) Ahe. ho, du:kha nAhI vhAve tyAsAThIca tara Apale AyuSya Ahe. praznakartA : paraMtu samajA kI ase karUnahI samoracyAce samAdhAna hota nasela, tara maga AmacI jabAbadArI kitI? dAdAzrI : pratyakSa jAvUna jara DoLyAMnI hota asela tara DoLyAMta namratA dAkhavAyacI. azI mAphI mAgitalyAvara tyAne cApaTa mAralI tara samajUna jAyace kI to nAlAyaka Ahe. tarIsuddhA nikAla karAyacA Ahe. mAphI mAgitalyAvara tyAne cApaTa mAralI tara samajUna jAyace kI tyAcyA barobara cuka tara jhAlI Ahe, paraMtu nAlAyaka mANUsa Ahe tyAmuLe namratA dAkhavaNe baMdha karA. praznakartA : hetu cAMgalA asela tara maga pratikramaNa kA karAyace? dAdAzrI : pratikramaNa tara karAyalA pAhije kAraNa tyAlA duHkha jhAle nA, ANi vyavahArAta loka mhaNatAta kI, pahA hI bAI patilA kazI dhamakAvata Ahe. maga pratikramaNa karAve lAgela. je DoLyAMnA disate tyAce pratikramaNa karAyace. AtalA hetu tumacA sonyAcA asela, paNa kAya kAmAcA? to hetu nAhI cAlaNAra. hetu zuddha sonyAcA asalA tarI paNa AmhAlA pratikramaNa karAve lAgela. cuka jhAlI kI pratikramaNa karAyalA have. hI sarva mahAtmAMcI icchA Ahe. AtA jagatakalyANacI bhAvanA Ahe, hetu cAMgalA Ahe paNa tarIsuddhA nAhI cAlata. pratikramaNa tara avazya karAyalA have. kapaDyAvara DAga paDalA tara dhuvUna TAkatA nA? ase he kapaDyAvarace DAga Aheta. praznakartA : vyavahArAta koNI cuka karata asela tara tyAlA TokAve Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa lAgate, tyAmuLe tyAlA du:kha hota asate, tara kazAprakAre tyAcA nikAla lAvAyacA? dAdAzrI : vyavahArAta TokAve lAgate, paNa tyAta ahaMkArAsahita hote mhaNUna pratikramaNa karAyalA pAhije. praznakartA : Tokale nAhI tara to DokyAvara caDhela? dAdAzrI : TokAyalA tara pAhije. paNa sAMgatA Ale pAhije. sAMgatA nAhI yeta, vyavahAra nAhI yeta mhaNaje ahaMkArAsahita TokaNe hoNAra. tyAsAThI maga tyAce pratikramaNa karAyace. tumhI samoracyAlA Tokale mhaNaje samoracyAlA vAITa tara vATaNAra paNa tyAce pratikramaNa vAraMvAra karIta rAhilAta mhaNaje sahA mahinyAnI, bArA mahinyAnI vANI azI nighela kI samoracyAlA madhUra lAgela. AtA jara AmhI koNAcI gammata kelI tara tyAce AmhAlA pratikramaNa karAve lAgate. AmhAlA ase cyA ase cAlata nAhI. praznakartA : tI tara gammata mhaNAyacI, ase tara hota rahAte nA! dAdAzrI : nAhI, tarIsuddhA AmhAlA pratikramaNa karAve lAgela. tumhI nAhI kele tara cAlela, paNa AmhAlA pratikramaNa karAve lAgela, nAhItara Amace he jJAna, hI 'TeparekArDa' (vANI) nighata asate nA, tI phIkI nighate. bAkI, mI tara sarva prakAracI maskarI kelI hotI. sarva prakAracI maskarI koNa karaNAra? khUpaca TAITa brena (teja buddhi) asela to karaNAra. mI tara laharIpramANe maskarI karata hoto, sarvAMcI. cAMgalyA-cAMgalyA mANasAMcI, moThamoThyA vakIlAMcI, DaoNkTarAMcI maskarI karata hoto. AtA vATate kI to sarva ahaMkAraca hotA nA! to AmacyA buddhicA durupayogaca kelA nA! maskarI karaNe he buddhicIca nizANI Ahe. praznakartA : maskarI karaNyAta dhokA kAya Ahe? koNatyA prakAracA dhokA yeto? Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 pratikramaNa dAdAzrI : ase Ahe, koNAlA thappaDa mAralI ANi tyAce jokhima yete tyApekSA hI maskarI karaNyAta anaMtapaTIne jokhima Ahe. tyAcI buddhi nAhI pohocalI tethaparyaMta mhaNUna tumhI ApalyA buddhicyA lAITane tyAlA tumacyA tAbyAta ghetale. praznakartA : jyAlA navina Tepa nAhI karAyace, tyAcyAsAThI kAya mArga? dAdAzrI : kuThalehI spaMdana karAyace nAhI. sarva kAhI pAhAta rahAyace. paNa ase hota nAhI nA! he paNa mazIna Ahe ANi punhA parAdhIna Ahe. mhaNUna AmhI dusarA mArga dAkhavita Ahota kI, Tepa jhAle kI lageca tyAlA pusUna TAkale tara cAlela. pratikramaNa he pusAyace sAdhana Ahe. tyAne ekAda janmAmadhye pheraphAra hoUna sarva (phAlatU) bolaNyAce baMda hoU zakate. praznakartA : zuddhAtmAce lakSa basalyAnaMtara niraMtara pratikramaNa hotaca rAhatAta. dAdAzrI : mhaNaje tumacI jabAbadArI rAhata nAhI. je bolalAta tyAce pratikramaNa jhAle mhaNaje jabAbadArI nAhI rAhilI nA! kaDaka bolAyace paNa rAga-dveSa rahita bolAyace. kaDaka bolale gele tara tvarita pratikramaNa vidhi karUna ghyAyacI. mana-vacana-kAyAcA yoga, bhAvakarma-dravyakarma-nokarma, caMdulAla ANi caMdulAlacyA nAMvAcI sarva mAyApAsUna bhinna azA 'zuddhAtmA'lA smarUNa mhaNAyace kI, 'he zuddhAtmA bhagavAna, mAjhyAne kaDaka bolale gele tI cuka jhAlI, tyAsAThI tyAcI mAphI mAgata Ahe, ANi tI cuka punhA nAhI karaNAra asA nizcaya karIta Ahe. tI cuka nAhI karaNyAcI malA zakti dyA.' 'zuddhAtmA'lA smarUNa kiMvA 'dAdA'lA smarUNa mhaNAyace kI, 'hI cUka hoUna gelI' arthAt tI jhAlI AlocanA, ANi tI cuka dhuvUna TAkAyacI he pratikramaNa ANi tI cuka punhA nAhI karaNAra asA nizcaya karAyacA, te pratyAkhyAna Ahe. praznakartA : pratikramaNa kelyAnaMtara AmacI vANI khUpaca cAMgalI hoUna jANAra, hyA janmAtaca? Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 71 dAdAzrI : tadnaMtara tara kAhI vegaLyAca prakAracI hoNAra. AmacI vANI sarvokRSTa zreNIcI nighata Ahe tyAce kAraNaca pratikramaNa Ahe ANi nirvivAdI Ahe tyAce kAraNa paNa pratikramaNaca Ahe. nAhItara vivAdaca asela. sarvatra vivAdI vANI asate. vyavahArazuddhi vinA syAvAda vANI nighataca nAhI. vyavahAra zuddhi prathama vhAyalA pAhije. 21. suTatAta prakRti doSa ase... he satsaMgace viSa piNe cAMgale Ahe. paraMtu bAherace amRta piNe vAITa Ahe. kAraNa kI he viSa pratikramaNayukta Ahe. AmhI sarva viSAce pele pivUna mahAdevajI jhAlo Ahota. praznakartA : ApalyA javaLa yAyalA khupaca vicAra karato paNa yeNe hota nAhI. dAdAzrI : tumacyA hAtAta koNatI sattA Ahe? tarI paNa yAyacA vicAra karato ANi yeNe hota nAhI tyAcA manAta kheda vhAyalA pAhije. ApaNa tyAlA sAMgAyace kI, caMdubhAI pratikramaNa karA nA, lavakara ulagaDA hoIla. jANe hota nAhI tyAsAThI pratikramaNa karA, pratyAkhyAna karA. azI bhUlacuka jhAlI paNa punhA azI bhUlacuka nAhI karaNAra. AtA je bhAva yeta Aheta te kazAmuLe jAsta yeta Aheta? ANi kArya kA nAhI hota? bhAva kazAmuLe yeta Aheta kI, kamiMga ivenTas kAsTa dera sa~Doja bIphora. (je hoNAra Ahe tyAce cAhUla AdhI lAgate) yA sarva goSTI hoNAra Aheta. praznakartA : ciMtA hota asela tara tyAce pratikramaNa kazAprakAre karAyace? dAdAzrI : 'mAjhyA ahaMkArAmuLe hI ciMtA hote. mI tyAcA kartA thoDAca Ahe? mhaNUna dAdA bhagavAna kSamA karA.' ase kAhItarI karAve lAgelaca nA? tyA zivAya cAlaNAra kase? praznakartA : ApaNa khUpa thaMDI paDalI, khUpa thaMDI paDalI ase bolalo he prakRticyA viruddha bolalo tara tyAce pratikramaNa karAyace? Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa dAdAzrI : nAhI, pratikramaNa tara jethe rAga-dveSa hota asela, 'phAIla' asela tethe karAyace. kaDhI khAraTa asela tara kaDhIce pratikramaNa nAhI karAyace. paraMtu jyAMnI khAraTa kelI asela tyAMce pratikramaNa karAyace. pratikramaNAmuLe samoracyAcI pariNati parivartita hota asate. laghavI karAyalA gelo tethe eka muMgI vAhUna gelI tara tice AmhI pratikramaNa karato. upayoga nAhI cukavAyacA. vAhaNe he 'DiscArja'rUpa Ahe, paNa tyAveLI atikramaNa doSa kA jhAlA? jAgRti kA maMda jhAlI? tyAcA doSa lAgato. vAcanakarate veLI pustakAlA namaskAra karUna mhaNAve kI, 'dAdA, malA vAcaNyAcI zakti dyAvI.' ANi jara ekhAdyA divazI visarUna gelo tara upAya karAvA. dona veLA namaskAra karAve ANi mhaNAve kI, 'dAdA bhagavAna, mAjhI icchA navhatI tarIsuddhA visarUna gelo tara tyAcI mAphI mAgata Ahe. punhA ase nAhI karaNAra.' veLIca vidhi karAyace visarUna gelAta, maga AThavaNa AlI tara pratikramaNa karUna naMtara vidhi karAyacI. 'DiscArja' madhye je atikramaNa hoUna gelele Aheta tyAMce ApaNa pratikramaNa karata asato. samoracyAlA duHkha hoNAra azyA 'DiscArja ce pratikramaNa karAyace. yethe mahAtmAMce athavA dAdAMce cAMgale kele tyAce pratikramaNa karAyace nasatAta. paraMtu bAhera koNAce cAMgale kele tara tyAce pratikramaNa karAve lAgate, tyAta tumhAlA upayoga cukalyAce pratikramaNa karAve lAgate. praznakartA : pratikramaNa kele tara samoracyAlA pohacaNAra? dAdAzrI : samoracyA vyaktilA pohacate. narama hota jAIla. tyAlA khabara paDo athavA na paDo. paNa tyAcA bhAva ApalyA prati narama hoUna jAto. ApalyA pratikramaNamadhye tara khUpaca pariNAma Ahe. eka tAsa jara kele tara samoracyAta parivartana hota asato. jara sarva vidhivat jhAle tara. ApaNa jyAce pratikramaNa karato to Apale doSa tara pAhANAra nAhI, paraMtu ApalyA prati tyAlA sanmAna utpanna hoNAra. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 73 praznakartA : pratikramaNa kele tara navina * cArja' nAhI hoNAra? dAdAzrI : AtmA kartA jhAlA tara karma bAMdhaNAra. pratikramaNa AtmA karata nAhI. caMdubhAI karato ANi tumhI tyAce jJAtA-draSTA rahA. nijasvarUpa prApti naMtara khare pratikramaNa hotAta. pratikramaNa karaNArA havA. pratikramaNa karavUna gheNArA havA. Apale pratikramaNa mhaNaje kAya? kI rahATacA dorakhaMDa kholate veLI jevaDhe tukaDe asatIla tyAMnA joDUna cAMgale karUna TAkato tase Apale pratikramaNa Ahe. praznakartA : jhopetUna uThalyAbarobaraca pratikramaNa surU hotAta. dAdAzrI : to 'pratikramaNa AtmA' jhAlA. zuddhAtmA tara Ahe paraMtu hA pratiSThita AtmA to 'pratikramaNa AtmA' hoUna gelA. lokAMcA kaSAyI AtmA Ahe. duniyeta koNI ekapaNa pratikramaNa karU zakela asA nAhI. jase jase pratikramaNa rokaDA (tvarita) hota jAte tase tase zuddha hota jAte. atikramaNacyA samora rokaDA pratikramaNa kele, tara mana, vANI zuddha hota jAte. pratikramaNa mhaNaje biyANelA bhAjUna peraNI karaNe. AlocanA, pratikramaNa ANi pratyAkhyAna mhaNaje rojacyA jamAkharcAcI tALebaMdI kADhaNe.' jevaDhe doSa disatAta tevaDhI kamAI. tevaDhe pratikramaNa karaNe. praznakartA : pratikramaNa nAhI hota to prakRtidoSa Ahe kI aMtarAya karma Ahe? dAdAzrI : to prakRtidoSa Ahe ANi hA prakRtidoSa sarvaThikANI nAhI hota. amuka ThikANI doSa hotAta ANi amuka ThikANI nAhI hota. *cArja = navIna karma bAMdhale jAtAta. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa prakatidoSAmuLe pratikramaNa nAhI hota tyAcI harakata nAhI. ApaNa tara evaDheca pahAyace Ahe kI, ApalA bhAva kAya Ahe? dusare kAhI ApaNa pahAyace nAhI. tumacI icchA pratikramaNa karaNyAcI Ahe nA? praznakartA : hA, purepUra. dAdAzrI : tarIsuddhA pratikramaNa nAhI hota, tara to prakRtidoSa Ahe. prakRti doSAmadhye tumhI jabAbadAra nAhIta. kadhIkadhI prakRti AvAja uThavelahI ANi kadhI nAhIpaNa uThavaNAra, yAlA tara bAjA mhaNAyace, vAjalA tara vAjalA, nAhItara nAhIpaNa vAjaNAra, tyAlA aMtarAya nAhI mhaNata. 74 praznakartA : samabhAve nikAla' karAyacA dRDha nizcaya asUna suddhA bhAMDaNa hote, ase kazAmuLe? dAdAzrI : kitI ThikANI ase hota asate? zaMbhara- eka ThikANI ? praznakartA : ekaca ThikANI hota asate. dAdAzrI : tara te nikAcita ( ase bhArI karma je avazya bhogAve lAgatAta) karma Ahe. te nikAcita karma kazAne dhuvAve? AlocanA, pratikramaNa ANi pratyAkhyAnAne. tyAcyAne karma halake hoUna jAte. tadnaMtara jJAtA-draSTA rahAtA yete. tyAsAThI tara pratikramaNa niraMtara karAve lAgate. jevaDhyA 'phorsa'ne nikAcita jhAle asela tevaDhyAca 'phorsa' vAle pratikramaNane te dhutale jAIla. praznakartA : ApaNa nakkI kele kI bhaviSyAta ase nAhIca karAyace. azI cuka punhA nAhIca karAyacI. asA haMDreDa parasenTa (zaMbhara Takke) bhAva ThevUna nakkI kele, tarIsuddhA azI cuka punhA hoNAra kI nAhI hoNAra, he ApalyA hAtAta Ahe kA? dAdAzrI : tI tara hoNAra nA punhA. ase Ahe nA kI tumhI yethe eka ceMDU ANalA ANi malA dilA, mI yethUna tyAlA TAkale, mI tara ekaca kArya kele, mI tara ceMDU ekaca veLA TAkalA. AtA mAjhI icchA nAhI mhaNUna mI mhaNato kI, tU baMda hoUna jA, tara to baMda hoUna jANAra kA ? Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 75 praznakartA : nAhI hoNAra. dAdAzrI : maga kAya hoNAra? praznakartA : to tara tIna-cAra-pAMca veLA uchalaNAra. dAdAzrI : mhaNaje ApalyA hAtAtUna maga necaracyA (nirsagAcyA) hAtAta gelA. maga necara jevhA baMda karela tevhA, tara ase he sarva Ahe. ApalyA jyA cUkA Aheta, tyA necaracyA hAtAta jAtAta!! praznakartA : necaracyA hAtAta gelyA tarI paNa pratikramaNa kelyAcA kAya phAyadA hota asato? dAdAzrI : khUpa pariNAma hoto. pratikramaNane samoracyA mANasAvara itakA moThA pariNAma hota asato kI jara kadhI eka tAsa ekA mANasAce pratikramaNa kele tara tyA mANasAmadhye kAhI navina prakArace, khUpa jabaradasta parivartana hote. pratikramaNa karaNAr2yAlA he jJAna dilele asAyalA pAhije. zuddha jhAlelA, 'mI zuddhAtmA Ahe' ase bhAnavAlA. tara tyAcyA pratikramaNAne khUpa pariNAma hoNAra. pratikramaNa tara Amace hatyAra Ahe moThyAtale moThe ! 'jJAna' ghetalele nasela tevhA tara prakRti pUrNa divasa ulaTaca cAlata asate ANi AtA tara sulaTaca cAlata asate. tU samoracyAlA sunAvUna dile, paraMtu AtUna mhaNato kI, 'nAhI, nAhI, ase nAhI karAyace. sunAvUna ghyAyacA AlA tyAce pratikramaNa karA.' ANi jJAnacyA pahile tara sunAvUnaca dyAyacA, ANi varUna mhaNAyacA kI ajUna sunAvaNyAsArakhe hote. manuSyacA svabhAva kasA Ahe kI jazI prakRti tasA svataH hoUna jAto. jevhA prakRti sudhArata nAhI tevhA mhaNela marU de, 'pichA soDa'! are, bAhera nAhI sudhAralI tara kAhI harakata nAhI, tU svata:lA Ata sudhAra nA ! maga ApalI risponsibiliTI nAhI! itake moThe he 'sAyansa' Ahe !!! bAhera pAhije te hovo tyAcI risponsibiliTI ca nAhI. evaDhe samajalAta tara ulagaDA hoIla. 22. nikAla, cikaTa phAIlIMcA barecase loka malA mhaNata asatAta kI, 'dAdA samabhAve nikAla Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 pratikramaNa karAyalA jAto paNa hota nAhI!' tevhA mI sAMgato, are bhAU, nikAla karAyacA nAhI! tulA samabhAve nikAla karAyacA bhAvaca ThevAyacA Ahe. samabhAve nikAla hoto kI nAhI hota te, tujhyA AdhIna nAhI, tU mAjhyA AjJAmadhye rahA nA! tyAne tujhI barIcazI kAme pUrNa hoUna jAtIla ANi nAhI pUrNa jhAlI tara te 'necara'cyA AdhIna Ahe. samoracyAce doSa disaNe baMda jhAle tara saMsAra suTaNAra. koNI ApalyAlA zivIgALa kelI, nukasAna kele, mArale tarI tyAce doSa nAhI disale tevhA saMsAra suTaNAra, nAhItara saMsAra suTaNAra nAhI. AtA lokAMce doSa disaNe baMda hoUna gele? praznakartA : ho, dAdA adhUnamadhUna doSa disale tara pratikramaNa karUna gheto. dAdAzrI : mArga hAca Ahe kI, 'dAdAcyA AjJemadhye rahAyace Ahe' asA nizcaya karUna dusar2yA divasApAsUna surUvAta karUna dyA. ANi jevaDhe AjJAmadhye nAhI rAhile gele tevaDhyAce pratikramaNa karUna gheNe. ANi gharAtIla pratyeka mANasAMnA saMtoSa deNe, samabhAve nikAla karUna. tarIsuddhA gharAtIla sarva uDyA mArata asatIla, tara ApaNa pahAta rahAyace. ApalA mAgacyA janmAcA hizoba Ahe mhaNUna uDyA mArIta Ahe. he tara Ajaca nakkI kele Ahe. arthAt gharAtIla sarvAMnA premAne jiMkAyace. he tara maga svata:lA paNa kaLate kI AtA sarva kAhI ThikANe lAgUna rAhile Ahe. tarIsuddhA gharAtIla mANasaM abhiprAya detIla tevhAca te mAnane yogya mhaNAyace. gharAtIla mANasaM, zevaTI tara tyAcyAca pakSamadhye asatAta. praznakartA : ApaNa je pratikramaNa karato te pratikramaNace pariNAma, yA mULa siddhAMtavara Ahe kI ApaNa samoracyAcyA zuddhAtmAlA pahAto tara tyAce prati je bhAva Aheta, vAITa bhAva Aheta, te kamI hotIla? dAdAzrI : Apale vAITa bhAva tuTUna jAtIla. ApalyA svata:sAThIca Ahe he sarva. samoracyAlA kAhI gheNe-deNe nAhI. samoracyAtIla zuddhAtmAlA Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa pahANyAcA evaDhAca hetU Ahe kI ApaNa zuddha avasthAmadhye, jAgRta avasthAmadhye Ahota. 77 praznakartA : tara maga tyAcA ApalyA prati vAITa bhAva asela, to kamI hoIla nA? dAdAzrI : nAhI, kamI nAhI hoNAra. tumhI pratikramaNa kele tara hoIla. zuddhAtmA pAhilyAne nAhI hoNAra, paraMtu pratikramaNa kele tara hoIla. praznakartA : ApaNa pratikramaNa kele tara tyA AtmAvara pariNAma hoIla kI nAhI ? dAdAzrI : hoIla nA, pariNAma hoIla, zuddhAtmA pAhilyAne paNa phAyadA hoIla. paNa lageca phAyadA nAhI hoNAra, naMtara hoIla haLU haLU, haLU ! kAraNa kI zuddhAtmA dRSTine koNAlA pAhileca nAhI. cAMgalA mANUsa kiMvA vAITa mANUsa, yA dRSTine pAhile Ahe. paNa zuddhAtmA dRSTine koNI pAhile nAhI. jara vAgha barobara pratikramaNa kele tara vAgha paNa ApalyA sAMgitalyA pramANe kAma karela. vAghamadhye ANi manuSyamadhye pharaka kAhIca nAhI. pharaka tumacyA spaMdanAMcA Ahe, jyAMcA tyAcyAvara pariNAma hota asato. vAgha hiMsaka Ahe ase tumacyA dhyAnAta Ahe, tethaparyaMta to svata: hiMsakaca rAhIla. ANi vAgha zuddhAtmA Ahe ase dhyAna rAhile, tara to zuddhAtmAca Ahe ANi ahiMsaka rAhIla. sarva kAhI saMbhava Ahe. ekadA AMbyAcyA jhADAvara mAkaDa Ale ANi kair2yA toDUna TAkU lAgale, tara pariNAma kuTha paryaMta bighaDato kI he jhADaca kApUna TAkale asate tara bare. ase (vicAra) karUna TAkato. AtA bhagavaMtAcyA sAkSIta nighAlelI vANI kAya vyartha thoDIca jANAra? pariNAma nAhI bighaDalA tara kAhI ca nAhI. sarva zAMta hoUna jAIla, baMda hoUna jAIla. he sarva Apaleca pariNAma Aheta. ApaNa AjapAsUna koNAsAThI spaMdana karaNyAce, koNAsAThI kiMcitmAtra vicAra karaNyAce baMda karUna dyA. vicAra AlA tara pratikramaNa karUna dhuvUna TAkAyace. mhaNaje pUrNa divasa koNAcyAhI Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 pratikramaNa spaMdanA zivAya gelA ! azA prakAre divasa gelA tara khUpa jhAle, hAca puruSArtha Ahe. he jJAna miLAlyAnaMtara navina paryAya azuddha hota nAhI, june paryAya zuddha karAyace ANi samatAmadhye rahAyace. samatA mhaNace vItarAgatA. navina paryAya bighaData nAhI, navina paryAya zuddhaca rahAtAta. june paryAya azuddha jhAle asatIla, tyAMce zuddhikaraNa karAyace. AmacyA AjJAmadhye rAhilyAne tyAMce zuddhikaraNa hoIla ANi samatAmadhye rahAyace. praznakartA : dAdAjI, jJAna ghetalyA AdhIce yA janmAce je paryAya bAMdhale gele Aheta, tyAce nirAkaraNa kazAprakAre hoNAra? dAdAzrI : ajUna ApaNa jIvaMta Ahota, toparyaMta pazcAtApa karUna dhuvUna TAkAyace paNa te TharAvikaca, sarva nirAkaraNa nAhI hoNAra. paNa DhIletara hoUnaca jAIla. DhIle hoUna gele mhaNaje yeNAr2yA janmAta hAta lAvalyA barobara gATha suTUna jAIla! praznakartA : Apale jJAna miLaNyApUrvI narakAce baMdha (karmabaMdhana) paDale asatIla tara narakAta jAveca lAgela nA? dAdAzrI : tyAce ase Ahe kI, he jJAnaca ase Ahe kI sarva pApaM bhasmIbhUta hoUna jAtAta, baMdha uDUna jAtAta. narakAta jANArA aso paraMtu te jIvaMta Ahe toparyaMta pratikramaNa karaNAra tara tyAce dhutale jAIla. poSTAta patra TAkaNyA agodara tumhI lihile kI uparokta vAkya lihitAMnA mana ThikANAvara navhate tara te uDUna jANAra. praznakartA : prAyazvitane baMdha suTUna jANAra? dAdAzrI : hoya, suTUna jANAra. amUka prakArace baMdha Aheta, te prAyazcita kelyAne majabUta gAThItUna DhIle hoUna jANAra. ApalyA pratikramaNamadhye khUpa zakti Ahe. dAdAMnA hajera karUna kele tara... karmAcyA dhakkyAne je janma hoNAre asatIla te hotIla. kadAcit eka-dona janma. paraMtu tyAcyA naMtara sImaMdhara svAmIMcyA javaLaca jAve lAgaNAra. hA ithalA dhakkA, tara pUrvI bAMdhalelyA hizobA pramANe, jarA cikaTa Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 79 jhAlelA Ahe, te paNa pUrNa hoIla. tyAta suTakAca nAhI nA! hA tara raghA sonArAcA tarAjU (dharmakATA) Ahe. nyAya, jabaradasta nyAya! zuddha nyAya, pyuara nyAya! tyAcyAta polaMpola cAlata nAhI. praznakartA : pratikramaNa kelyAne karmAce dhakke kamI hoNAra ? dAdAzrI : kamI hoNAra nA! ANi lavakara nivADA hoNAra. praznakartA : jyAcI kSamA mAgAyacI Ahe tyA vyakticA mRtyu jhAlA asela tara te kazAprakAre karAyace? dAdAzrI : mRtyu hoUna gelA asela, tarI paNa ApaNa tyAMcA phoTo asela, tyAMcA ceharA AThavata asela, tara karatA yete. ceharA jarAsuddhA AThavata nasela ANi nAMva mAhita asela tara nAMva ghevUna paNa karU zakatA, tara tyAlA sarva pohacUna jANAra. 23. mana AkAMta karate tevhA... mahAtmAMnA bhAva-abhAva hota asato paNa te nikAlIkarma Ahe, bhAvakarma nAhI. krodha-mAna-mAyA-lobha, rAga-dveSa ANi bhAvAbhAva hI sarva nikAlIkarma Aheta. tyAcA samabhAve nikAla karAyacA Ahe. hI karme pratikramaNa sahita nikAlI hotAta. ase cyA ase nikAla nAhI hota. praznakartA : kadhItarI ApalA apamAna karUna TAkalA, tara tethe manAcA pratikAra cAlU rahAto, vANIcA pratikAra kadAcit nAhI hota. dAdAzrI : tyAveLI kAya jhAle tyAcI ApalyAlA harakata nAhI, are dehAcAhi pratikAra hoUna gelA, tarIhI. jevaDhI jevaDhI zakti asela, tyApramANe vyavahAra hota asato. jyAMcI saMpUrNa zakti utpanna jhAlelI asela, tyAcyA manAcA pratikArahI baMda hoUna jANAra, tarIpaNa ApaNa kAya mhaNato? manAcA pratikAra cAlU rAho, vANIne pratikAra hoUna gelA, are dehAcAhI pratikAra hoUna gelA. tInahI prakAracI nirbalatA utpanna jhAlI tara tyA tInahI prakArace pratikramaNa karAve lAgela. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa praznakartA : vicArAMce pratikramaNa karAve lAgatAta? dAdAzrI : vicArAMnA pahAyace. tyAMce pratikramaNa nAhI. koNAsAThI khapaca vAITa vicAra yeta asatIla tara tyAce pratikramaNa karAve lAgela. paNa koNAce nukasAna karaNArI vastu asela taraca. asecyA ase Ale, koNatyAhI prakArace yevota, gAyIce, mhazIce sarva prakArace vicAra yevota, te tara ApalyA jJAnane uDUna jANAra. jJAnacyA dRSTine pAhile tara uDUna jANAra. tyAMnA pahAyace phakta, tyAMce pratikramaNa karAyace nasatAta. pratikramaNa tara, ApalA tIra koNAlA lAgalA asela taraca karAve lAgate. ApaNa ithe satsaMgalA Alota ANi yethe mANasaM ubhI asatIla, tara manAmadhye bhAva bighaDato, ANi vATate kI he sarva mANasaM ubhI kA Aheta ? tyA cukIsAThI tyAce lageca pratikramaNa karAyalA have. praznakartA : pratikramaNa karmacyA phaLAMce karAyace kI sUkSmace karAyace? dAdAzrI : sUkSmace karAyace. praznakartA : vicArAMce kI bhAvace? dAdAzrI : bhAvace. vicArAMcyA mAge bhAva asatoca. atikramaNa jhAle tara pratikramaNa karAyalAca have. atikramaNa tara manAta vAITa vicAra yetAta. hyA bahiNIsAThI vAITa vicAra AlA, tara 'vicAra cAMgalA asAyalA pAhije', ase karUna tyAlA phiravUna TAkAyace. manAta ase vATale kI hA nAlAyaka Ahe, tara asA vicAra kA AlA? ApalyAlA tyAcI lAyakI-nAlAyakI, pahANyAcA adhikAraca nAhI. ANi sarasagaTa bolAyace asela tara bolAyace kI, 'sagaLe cAMgale Aheta' cAMgale Aheta, bolalAta tara tumhAlA karmadoSa nAhI hoNAra, paraMtu jara nAlAyaka Ahe bolatAta tara te atikramaNa mhaTale jAIla. mhaNUna tyAce pratikramaNa avazya karAve lAgela. nApasaMtalA svaccha manAne sahana kele taraca vItarAga hoU zakaNAra. praznakartA : svaccha mana mhaNaje kAya? Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa dAdAzrI : svaccha mana mhaNaje, samoracyAce prati vAITa vicAra nAhI yeta te, mhaNaje kAya? nimittalA cAvAyalA dhAvata nAhI. kadAcit samoracyAce prati vAITa vicAra Ale tara tvaritaca pratikramaNa karela ANi dhuvUna TAkela. praznakartA : svaccha mana hoUna jANe he tara aMtima pAyarIcI goSTa Ahe nA? ANi joparyaMta saMpUrNa zuddha hota nAhI toparyaMta pratikramaNa karAveca lAgela nA? dAdAzrI : ho, he khare, paNa amuka bAbatIta zuddha hoUna gele asela ANi amuka bAbatIta nAhI jhAle asela, hyA sagaLyA pAyar2yA Aheta. jethe zuddha nAhI jhAle asela tethe pratikramaNa karAve lAgela. ApaNa zuddhAtmAce vahIkhAte svaccha ThevAyace. mhaNUna rAtrI caMdubhAInA sAMgAyace kI jyAMce jyAMce doSa disale asatIla tyAMce vahIkhAte svaccha karUna TAkA. manAce bhAva bighaDale asatIla tara pratikramaNAne sarva zuddhikaraNa hoUna jAte. dusarA kAhI upAya nAhI. inkamaTaeNksavAlA paNa doSita nAhI disaNAra, ase karUna rAtrI jhopUna jAyace. sarva jaga nirdoSa pAhUna naMtara caMdubhAIlA jhopUna jAvA ase sAMgAyace. praznakartA : pratikramaNa pratyakSAta vhAyalA pAhije nA? dAdAzrI : pratikramaNa mAgAhUna jhAle tarI paNa kAhI harakata nAhI. praznakartA : mI ApalI avahelanA kelI asela, azAtanA kelI asela tara malA ApalyAkaDe pratyakSa yevUna pratikramaNa karAyalA pAhije nA? dAdAzrI : jara pratyakSa jhAle tara cAMgalI goSTa Ahe. nAhI jhAle tara mAgahUna karAyace, tarI paNa sArakheca phaLa miLate. AmhI kAya sAMgato, 'tumhAlA dAdAMsAThI evaDhe ulaTa vicAra yetAta, mhaNUna tumhI tyAce pratikramaNa karata rahA.' kAraNa kI tyAcA kAya doSa bicAr2yAcA. virAdhaka svabhAva Ahe. AjacyA sagaLyA mANasAMcA svabhAvaca virAdhaka Ahe. duSamakALAta virAdhaka jIvaca asatAta. ArAdhaka jIva Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 pratikramaNa nighUna gele sagaLe. tara he je rAhile Aheta, tyAmadhUna sudhAra hoU zakatIla ase jIva bareca Aheta, ajUna yAta barIca ucca AtmA Aheta. AmacyA viSayI ulaTa vicAra AlA tara pratikramaNa karUna TAkAyace. mana tara 'jJAnIpuruSace' paNa mULa khodUna TAkate. mana kAya nAhI karata? poLalele mana samoracyAlAhI poLUna kADhate. praznakartA : 'je geleta te koNAce kAhI bhale nAhI karIta.' (ase bolale)tara bhagavAna mahAvIrAMcA avarNavAda tyAMnA pohacaNAra ? dAdAzrI : nAhI, te svIkArata nAhI. tyAmuLe rITarna vitha theMks (sAbhAra parata) duppaTa hoUna yete. mhaNUna svataH svataHsAThI punhA punhA mAphI mAgata rahAyacI. ApalyAlA joparyaMta to zabda AThavata nAhI, toparyaMta mAphI punhA punhA mAgata rahAyacI. mahAvIracA avarNavAda bolalA asAla tara, mAphI punhA punhA mAgata rahAyacI. tara lavakara pusale jAIla basa. soDalelA tIra pohacaNAra nakkI, paraMtu te svIkAra nAhI karata. 24. AjIvana pravAhAmadhye vAhaNAr2yAMnA tAre jJAna... praznakartA : AThavaNa karUna pUrvIce doSa pAhU zakato? dAdAzrI : pUrvIce doSa kharokhara tara upayogAneca disaNAra, AThavaNa kelyAne nAhI disaNAra. AThavaNa karaNyAsAThI tara Doke khAjavAve lAgela. AvaraNa Ale mhaNUna AThavaNa karAvI lAgate nA? koNA barobara kAhI bhAnagaDa jhAlI asela tara tyAce pratikramaNa karatAnAM to hajera hoUnaca jANAra. to upayogaca ThevAyacA, AmacyA mArgAmadhye AThavaNa karaNyAce kAhIca nAhI. AThavaNa karaNe he tara 'memarI' (smRti) ce AdhIna Ahe. je AThavaNa yeta asate te pratikramaNa karaNyAsAThI yeta asate, svaccha karaNyAsAThI. yA jagAtalI koNatIhI vinAzI vastu malA nAhI pAhije' ase tumhI nakkI kele Ahe nA? tarIsuddhA kA AThavaNa yeta asate ? mhaNUna pratikramaNa karA. pratikramaNa kelyAnaMtara punhA AThavaNa yete tevhA ApaNa samajUna jAyace kI ajUna hI phiryAda Ahe! mhaNUna punhA he pratikramaNaca karAyace. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 83 AThavaNa yeNe he rAga-dveSAcyA kAraNAmuLe Ahe. jara AThavaNa yeta nasela tara paDalelA guMtA visarUna jAto. tumhAlA koNI phorenarsacI AThavaNa yeta nAhI ANi melelyAcI AThavaNa kA yete? hA hizoba Ahe ANi to rAga-dveSacyA kAraNAmuLe Ahe, tyAce pratikramaNa kelyAmuLe jakhama miTUna jAte. icchA hota asatAta te pratyAkhyAna nAhI jhAle tyAmuLe. smRtimadhye yeta Ahe te pratikramaNa nAhI kele tyAmuLe. praznakartA : pratikramaNa mAlakIbhAvace asate nA? dAdAzrI : mAlakIbhAvace pratyAkhyAna asate. ANi doSAMce pratikramaNa asate. praznakartA : pratikramaNa kelyAvara suddhA vAraMvAra hA gunhA AThavata asela tara tyAcA artha asA hI, tyAtUna ajUna mukta nAhI jhAlota ? dAdAzrI : hyA kAMdAce eka paDa nighUna gele tara dusare paDa mAgAhUna yevUna ubhe rahAte, ase bareca AvaraNavAle Aheta he gunhe. mhaNaje eka pratikramaNa kelyAvara eka AvaraNa jAte, ase karatA karatA, zaMbhara pratikramaNa kele tara he samApta hoIla. kAhI doSAMce pAca pratikramaNa kele tevhA samApta hotAta, kAhIce dahA ANi kAhIce zaMbhara hoNAra. tyAce jevaDhe AvaraNa asatIla tevaDhe pratikramaNa hoNAra. lAMba cAlaNAra tevaDhA lAMba gunhA asaNAra. praznakartA : AThavaNa yete tyAce pratikramaNa karAyace ANi icchA jhAlI tyAce pratyAkhyAna karAyace, he jarA samajavA. dAdAzrI : AThavaNa yeta Ahe mhaNaje samajAyace kI hyA ithe jAsta cikaTa Ahe tara tethe satata pratikramaNa karata rAhile tara sarva suTUna jANAra. praznakartA : jitakyAveLA AThavaNa yeIla titakyA veLA karAyace? dAdAzrI : ho, titakyAveLA karAyace. ApaNa karAyacA bhAva ThevAyacA. ase Ahe kI AThavaNa yeNyAsAThI veLa tara pAhije nA ! tara tyAlA veLa miLaNAra. rAtrI kAhI AThavaNa yeta nasaNAra ? Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 praznakartA : te tara kAhI saMyoga hotAta tevhA. dAdAzrI : ho, saMyogAmuLe. praznakartA : ANi icchA asatIla tara? pratikramaNa dAdAzrI : icchA hoNe mhaNaje sthULavRtti hoNe. pUrvI ApaNa jo bhAva kelelA asela to bhAva punhA ubhA jhAlA Ahe AtA, tara tethe pratyAkhyAna karAyace. praznakartA : tyAveLI 'dAdAjIM'nI sAMgitale Ahe kI, hI vastu AtA nako vhAyalA pAhije. ase pratyeka veLelA mhaNAyace. dAdAzrI : hI vastu mAjhI nAhI Ahe, tI osaravita (sarmapita karata) Ahe. ajJAnatAmadhye hyA sarvAMnA bolavilyA hotyA. paNa Aja tyA mAjhyA nAhI Aheta. mhaNUna osaravita Ahe. mana-vacana-kAyAne osaravita Ahe. AtA malA kAhI hI nako. he sukha mI ajJAnatAmadhye bolavile hote, paNa Aja he sukha mAjhe nAhI Ahe. mhaNUna osaravita Ahe. hyA akramavijJAnacA hetUca sagaLA zUTa oNna sAITa pratikramaNacA Ahe. tyAcyA besamenTa (pAyA) varaca ubhA rAhilA Ahe. cuka koNAcI hotaca nAhI. ApalyA nimitte samoracyAce je kAhI nukasAna jhAle, tara dravyakarmabhAvakarma-nokarmapAsUna mukta asA tyAcyA zuddhAtmAlA AThavUna pratikramaNa karAyace. praznakartA : paraMtu pratyeka veLelA evaDhe pUrNa lAMba bolAyace? dAdAzrI : nAhI, tase kAhI nAhI. zArTamadhye ( saMkSiptamadhye) ATopUna ghyAyace. samoracyAcA zuddhAtmAlA hajara karUna (AThavUna) tyAlA phona karAyacA kI, 'hI cuka jhAlI mApha karA'. ANi dusare ApalyA gharAtIla mANasAMce paNa roja pratikramaNa karAyalA have. tumace AI-vaDIla, bhAU, bahiNI sarvAMce, rojaca pratikramaNa karAyalA have. kuTuMbAtIla sarvAMce, kAraNa kI, tyAMcyA barobara cikaTa phAIla asaNAra. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa mhaNUna pratikramaNa karaNAra nA, eka tAsa jara kuTuMbiyAMsAThI pratikramaNa karaNAra, ApalyA kuTuMbAtIla sarvAMnA AThavaNa karUna, sarva javaLace dharUna, dUra-dUracI sarva, tyAMce bhAU, bAyakA, tyAMce kAkA, kAkAMcI mulaM-mulI, ANi te sarvajaNa, eka phaeNmilI (kuTuMba) asela nA, tara dona-tIna-cAra piDhIparyaMta, tyA sagaLyAMnA AThavUna pratyekAce eka tAsa pratikramaNa jhAle nA, tara ApalyAmadhIla bhayaMkara pApa bhasmIbhUta hoUna jANAra. ANi ApalyA prati tyA lokAMce mana svaccha hoUna jANAra. mhaNUna ApalyA javaLacyAMce, sagaLyAMce AThavaNa karUna-karUna pratikramaNa karAyace. ANi rAtrI jhopa lAgata nasela tara tyAveLI he TharavUna kele kI cAlU rahAte. azI vyavasthA nAhI karIta? azI hI vyavasthA, hI philma cAlU jhAlI tara tyAveLI khUpa AnaMda hoto. to AnaMda mAvata nAhI! kAraNa kI jevhA pratikramaNa karato nA, tyAveLI AtmAcA saMpUrNa zuddha upayoga asato. mhaNaje madhye koNAcI dakhala nasate. pratikramaNa koNa karato? caMdubhAI karato, koNAsAThI karato ? tevhA mhaNe, hyA kuTuMbiyAMnA AThavUna AThavUna karato. AtmA pAhaNArA, to pAhataca asato, dusarI kAhI dakhala ca nAhI, mhaNUna khUpa zuddha upayoga rAhaNAra. he pratikramaNa ekaveLA karUna ghetale hote, mAjhyA hajerIta mI svataH karUna ghetale hote, khUpa varSApUrvIcI goSTa sAMgata Ahe ANi te viSayavikAra saMbaMdhIce pratikramaNa karUna ghetale hote. tevhA te karatA karatA sagaLe itakyA kholAta utarata, utarata, utarale, kI te maga gharI gelyAvara suddhA thAMbata navhate. jhopecyA veLI paNa baMdha nAhI vhAyace. jevaNa karateveLI paNa baMda nAhI vhAyace. naMtara maga AmhAlAca te baMda karAve lAgale. sTaoNpa karAve lAgale !! sagaLyAMnA jevatAMnA paNa baMda nAhI vhAyace jhopatAMnA paNa baMda nAhI vhAyace, phasale hote sagaLe nAhI?! pratikramaNa ApaNahUna niraMtara divasa-rAtra cAlataca rahAyace. AtA pratikramaNa kelyAnaMtara 'baMda karA AtA dona tAsa hoUna gele' ase sAMgaNyAta Ale, tarIsuddhA pratikramaNa tyAce tyAce cAlUca rAhate. baMda karAyace sAMgitale tarIsuddhA baMda nAhI hota. mazinarI sagaLI cAlU hoUna gelI mhaNUna, Atamadhye cAlUca rAhate. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa caMdubhAIlA 'tumhAlA' evaDheca sAMgAve lAgate kI pratikramaNa karata rahA. tumacyA gharAtIla sarva mANasAMbarobara, tumhAlA pUrvI kAhI nA kAhI duHkha jhAle asela, tyAce tumhAlA pratikramaNa karAyace Ahe. saMkhyAta kI asaMkhyAta janmAta je rAga-dveSa, viSaya-vikAra, kaSAya muLe doSa kele asatIla tyAcI kSamA mAgata Ahe. ase dararoja gharAtIla pratyeka vyaktice, ekekAlA gheUna gheUna karAyace. maga AjUbAjUce, zejArI pAjArIMce sagaLyAMnA ghevUna upayogapUrvaka he karIta rAhAyalA pAhije. tumhI kelyAnaMtara he ojhe halake hoUna jANAra. aseca kAhI halake hoNAra nAhI. AmhI sarva saMsAra barobara ase nivAraNa kele. prathama ase nivAraNa kele, tevhA tara suTakA jhAlI. joparyaMta AmacA doSa tumacyA manAta Ahe, toparyaMta AmhAlA caina paDU deNAra nAhI ! mhaNUna AmhI jevhA ase pratikramaNa karato tevhA tyA tithe pusale jAte. 86 pratikramaNa tara tumhI khUpaca karata jA. tumacyA sarkala madhye pannAsazaMbhara jevaDhI paNa mANase asatIla, jyAMnA jyAMnA tumhI ragaDa ragaDa kele asela tyA sagaLyAMce savaDa miLAlyAsa tAsa-tAsa basUna, ekA-ekAlA zodhUna zodhUna pratikramaNa karAyace. jevaDhyAMnA ragaDa ragaDa kele Ahe te tara dhuvAve lAgela nA? naMtara maga jJAna pragaTa hoNAra. naMtara hA janma, mAgace janma, mAgace saMkhyAta janma, mAgace asaMkhyAta janmAMta, mAgace anaMta janmAMta dAdA bhagavAnacyA sAkSIta digaMbaradharmAce sAdhu, AcAryacI je je azAtanA, virAdhanA kelI athavA karUna ghetalI asela tara tyAbaddala kSamA mAgato Ahe. dAdA bhagavAnacyA sAkSIta kSamA mAgata Ahe. kiMcitmAtra aparAdha nAhI hoNAra azI malA zakti dyAvI. ase sagaLyA dharmAMce karAyace. are, tyAveLI ajJAnadazeta AmacA ahaMkAra bhArI. 'amuka ase Ahe, tase Ahe', tiraskAra, tiraskAra, tiraskAra, tiraskAra... ANi koNAcI prazaMsA hI karAyacA. ekAcI ekIkaDe prazaMsA karAyacA ANi dusar2yAcA tiraskAra karAyacA. naMtara maga 1958 madhye jJAna jhAle tevhApAsUna, 'e. ema. paTelalA' sAMgitale kI, 'he je tiraskAra keleta, te dhuvUna TAkA sarva AtA, sAbaNa lAvUna.' mANasAMnA zodhUna zodhUna sarva dhuvUna kADhale. hyA bAjUce Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa zejArI, tyA bAjUce zejArI, hyA bAjUce kuTuMbAtIla mAmA, kAkA, tiraskAra jhAle hote! te sarvAMce dhuvUna TAkale. 87 sarvAMjavaLa praznakartA : mhaNaje manAta ca pratikramaNa kele? pratyakSa jAUna nAhI ? dAdAzrI : mI aMbAlAla paTelA bolalo kI, he tU ulaTa kele Ahe, he sarva malA disata Ahe. AtA tarI sarva ulaTa kelele dhuvUna TAkA ! yAvara tyAne kAya karaNe surU kele? kazAprakAre dhuvAyace ? tevhA mI tyAlA samajAvale kI tyAlA AThavAyace. caMdubhAIne nagInadAsalA zivyA dilyAta ANi sarva AyuSya phaTakArale Ahe, tiraskAra kelA Ahe, te sarva varNana karAyace ANi 'he nagInadAsabhAIce, mana-vacana-kAyAcA yoga, dravyakarma, bhAvakarma, nokarmahUna bhinna pragaTa zuddhAtmA bhagavAna ! nagInadAsabhAI madhye basalelA zuddhAtmA bhagavAna ! hyA nagInadAsabhAIcI punhA punhA mAphI mAgata Ahe, dAdA bhagavAnacyA sAkSIta mAphI mAgata Ahe. punhA ase doSa nAhI karaNAra.' arthAt tumhI suddhA ase karA, maga tumhI samoracyAcyA cehar2yAvarIla parivartana pAhUna ghyA. tyAcA ceharA badalalelA disela. yethe tumhI pratikramaNa karAla ANi tethe parivartana hoIla. AmhI kitI dhutale tevhA vahIkhAte cukate jhAle. AmhI kitItarI kALApAsUna dhUta Ahota tevhA vahIkhAte cukate jhAle. tumhAlA tara mI mArga dAkhavalA. mhaNUna lavakara suTUna jANAra. AmhI tara kitItarI kALApAsUna svataH dhUta Alo Ahota. ApaNa pratikramaNa karUna TAkAyace. mhaNaje ApaNa jabAbadArItUna suTalo. malA zurU zurU madhye loka 'eTaeNka' (virodha) karata hote nA ! paraMtu naMtara, sarva thakUna geleta. ApalA jara samoracyAvara hallA jhAlA tara samoracA nAhI thakaNAra. he jaga koNAlAhI mokSAlA jAU deIla tase nAhI. ase sarva buddhivaMtAce jaga Ahe. yAmadhUna sAvadhapaNe cAlalAta, sameTa ne cAlalAta tara mokSe jANAra. he pratikramaNa tara karUna pahA, maga tumacyA gharAtIla mANasAMta sarvAMmadhye cenja (parivartana) hoUna jAIla. jAdUI cenja hoUna jAIla. jAdUI pariNAma ! Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 pratikramaNa joparyaMta samoracyAcA doSa svata:cyA manAta Ahe toparyaMta caina paDaNAra nAhI. he pratikramaNa kele tara te miTUna jAIla. rAga-dveSavAlI pratyeka cikaTa 'phAIla'cA upayoga ThevUna pratikramaNa karUna, svaccha karAyacI. rAgacI phAIla asela, tice tara khAsa pratikramaNa karAyalA pAhije. ApaNa gAdIvara jhopale asAla tevhA jethe jethe khaDe TocaNAra tethUna kADhUna TAkaNAra kI nAhI kADhaNAra? he pratikramaNa jethe jethe Tocata asela tetheca karAyace Ahe. tumhAlA jethe Tocata Ahe tethUna tumhI kADhUna TAkA ANi tyAlA Tocata Ahe tethUna to kADhUna TAkaNAra! pratikramaNa pratyeka mANasAce vegaLe vegaLe asatAta! koNAcyAhIsAThI atikramaNa jhAle asela tara, saMpUrNa divasa tyAcyA nAMvAce pratikramaNa karAve lAgela, taraca svataH suTela. jara doghAMnI samorAsamora pratikramaNa kele tara lavakara suTakA hoIla. pAca hajAra veLA tumhI pratikramaNa kele ANi pAca hajAra veLA samoracyAne pratikramaNa kele tara lavakara suTakA hoIla. paraMtu jara samoracyAne pratikramaNa nAhI kele ANi tumhAlA suTAyaceca asela tara tumhI dahA hajAra veLA pratikramaNa karAyalA have. praznakartA : jevhA ase kAhI rAhUna jAta asate tevhA manAmadhye khaTakata asate kI he rAhUna gele. dAdAzrI : asA kleza nAhI ThevAyacA maga. naMtara eka divasa basUna sagaLyAMce ekatra pratikramaNa karAve, jyAce jyAce asela, oLakhIvAlyAMce, jyAMcyA barobara jAsta atikramaNa hota asela, tyAce nAMva gheUna eka tAsa pratikramaNa karUna TAkale tara pUrvIce sagaLe uDUna jAIla. paraMtu ApaNa tase ojhe nAhI ThevAyace. hI apUrva bAta Ahe, pUrvI aikale nasela, vAcale nasela, jANale nasela, tI bAta jANaNyAsAThI hI mahenata Ahe. AmhI yethe pratikramaNa karaNyAsAThI basavito tevhA kAya hota asate? dona tAsa pratikramaNa karavita asato nA, kI lahAnapaNApAsUna te AtAparyaMta je je doSa jhAle asatIla, te sarva AThavUna AThavUna pratikramaNa karAyace, Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa samoracyAcyA zuddhAtmAlA pAhUna ase mhaNAyace. AtA lahAnapaNI jevhA samajazakticI surUvAta jhAlI, tevhApAsUna ce pratikramaNa karAyalA ghetale, tara AtAparyaMtace pratikramaNa karato. ase pratikramaNa karatAMnA tyAce sarva doSAMce moThe moThe bhAga yevUna jAtAta. maga punhA dusar2yAMdA pratikramaNa karato, tyAveLI punhA lahAnasahAna doSa paNa yevUna jAtAta. maga punhA pratikramaNa karato, tyAveLI punhA tyAcyApekSA lahAna doSa yevUna jAtAta, ase tyA doSAMce sarva, pUrNa bhAgaca saMpavUna TAkate. 89 dona tAsAcyA pratikramaNa madhye sarva jIvanAtIla pUrvIce cikaTalelyA doSAMnA dhuvUna TAkAyace ANi punhA kadhIhI azAprakArace doSa nAhI karaNAra ase nakkI karAyace mhaNaje ca pratyAkhyAna jhAle. he tumhI pratikramaNa karAyalA basatAta nA, tevhA amRtAce theMba paDatAta ekIkaDe, ANi halake jhAlyAsArakhe vATAyalA lAgate. bhAU tulA hote kA pratikramaNa? tevhA halake jhAlyAsArakhe vATate? tumace pratikramaNa cAlU hoUna gele Aheta khUpa? joradAra cAlU Ahe ? sagaLe zodha, zodha zodhUna pratikramaNa karUna TAkAyace. tapAsa karAyalA lAgalAta tara bareca kAhI AThavAyalA hI lAgela, mArga suddhA disela. ATha varSApurvI koNAlA lAtha mAralI asela te paNa disela. to rastA paNa disela, lAthA paNa disatIla. he sarva AThavale kase? ase AThavAyalA lAgato tara kAhIca AThavaNAra nAhI ANi pratikramaNa karAyalA lAgale tara lageca ekA naMtara eka kramavAra AThavAyalA lAgela. tumhI ekhAdyA veLI pUrNa jIvanAce kele hote ? praznakartA : kele hote. dAdAzrI : ajUna mULa cuka samajela, tevhA khUpaca AnaMda hoIla. pratikramaNa kelyA vara AnaMda jhAlA nasela tara tumhAlA pratikramaNa karAyalA jamale nAhI. atikramaNAne jara duHkha nAhI jhAle tara to mANUsa, mANUsa nAhI. praznakartA : mULa cuka koNatI dAdAjI ? dAdAzrI : pUrvI tara cukaca disata navhatI nA ? AtA disata Ahe te sthULa disata Ahe. ajUna tara pUDhe disaNAra. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 pratikramaNa praznakartA : sUkSma, sUkSmatara... dAdAzrI : cUkA disata jAtIla. jevhA tumhI pUrNa jIvanAce pratikramaNa karatAta, tevhA tumhI nAhI mokSamadhye kI nAhI saMsArAta. tase tara tumhI pratikramaNacyA veLI purvIce sagaLe vivaraNa karatAta. mana-buddhi- citta ANi ahaMkAra sagaLyAMce phona-bIna baMda hotAta. aMta:karaNa baMda hote. tyAveLI mAtra prajJA zakti ekaTIca kAma karata asate. AtmA paNa tyAta kAhIca karata nAhI. hA doSa jhAlyAvara jhAkalA jAto. maga dusarA leyara (paDa) yeNAra. ase leyara vara leyara yeta asatAta. naMtara mRtyu samayI zevaTacyA ekA tAsAmadhye yA sagaLyAMcA tALebaMda (hizoba) yeNAra. bhUtakALAtIla sagaLe doSa vartamAnamadhye disatAta te jJAnaprakAza Ahe tI memarI (smRti) nAhI. praznakartA : pratikramaNAmuLe AtmAvara iphekTa hoto kharA? dAdAzrI : AtmAvara tara kAhIhI iphekTa hota nAhI. iphekTa jhAlA tara saMjJI mhaNAve. hA tara AtmA Ahe, he haMDreDa paraseMTa DisAiDeDa (zaMbhara Takke nizcita) Ahe. jethe memarI nAhI pohacata, tethe AtmAcyA prabhAvAne hota asate. AtmA anaMta zaktivAna Ahe te tyAcI prajJAzakti pAtALa phoDUna dAkhavita asate. hyA pratikramaNamuLe tara svataHlA halake jhAlyAcI anubhUti hote, kI AtA halake hoUna gelo ANi vaira suTUna jAte, niyamAneca suTUna jAtAta. ANi he pratikramaNa karaNyAsAThI samoracI vyakti pratyakSa bheTalI nAhI tarI kAhI harakata nAhI. hyAta pratyakSAMcyA sahyAMcI garaja nAhI. jase korTAta pratyakSAMcyA sahyAMcI jarUrI Ahe tase yethe nAhI. kAraNa kI he gunhe pratyakSa (hajerIta) jhAlele nAhIta, he gunhe tara lokAMcyA gairahajerIta jhAle Aheta. tasA lokAMcyA hajerIta ca jhAlele Ahe, paraMtu hajerIta sahyA kelelyA nAhIta, sahyA tara AtalyA rAga-dveSa yAMcyA Aheta. ( AtUna bhAva bighaDalyA muLe gunhe jhAlele Aheta.) ekhAdyA divazI ekAMtAta basale asAla ANi, tevhA ase pratikramaNa kiMvA ase kAhI karatA, karatA, karatA Atamadhye thoDA AtmAnubhava hoUna jAto. tyAcA svAda yeUna jAto, tyAlAca anubhava mhaNatAta. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 91 jevhA gharAtIla mANase nirdoSa disatIla tevhA samajAyace kI tumace pratikramaNa khare Ahe. kharokhara nirdoSaca Ahe, pUrNa jaga nirdoSaca Ahe. tumhI tumacyA doSAMmuLeca bAMdhalele AhAta, nAhI kI tyAMcyA doSAMmuLe, tumhI svata:cyA doSAMmuLeca bAMdhalele AhAta. AtA ase jevhA samajaNAra tevhA kuThe kAhI ulagaDA hoIla ! praznakartA : nizcayamadhye tara khAtrI Ahe kI jaga sarva nirdoSa Ahe. dAdAzrI : he tara pratItita Ale mhaNatAta. anubhavAta kitI Ale ? hI goSTa evaDhI sopI nAhI. he tara DhekUna gheratAta, DAMsa gheratAta, sApa gheratAta, tevhA nirdoSa disata asatIla tara khare, paraMtu ApalyA pratItimadhye rAhAyalA have kI nirdoSa Ahe. ApalyAlA doSita disata Ahe, tara tI ApalI cuka Ahe. pratikramaNa karAyalA have. AmacyA pratItimadhye paNa nirdoSa Ahe ANi AmacyA vartanamadhye paNa nirdoSa Ahe. tumhAlA tara ajUna pratItimadhye paNa nirdoSa Ale nAhI, ajUna tumhAlA doSita vATata Ahe. koNI kAhI kele, tara tyAce naMtara pratikramaNa karatAta, mhaNUna surUvAtIlA tara doSita vATata asate. hoNAra. praznakartA : zuddha upayoga asela tara atikramaNa hoNAra? dAdAzrI : hoNAra. atikramaNa paNa hoNAra ANi pratikramaNa hI ApalyAlA ase vATaNAra kI he tara ApaNa upayoga cukUna ulaTa mArgAvara jAta Ahe. tevhA upayoga cukalyAce pratikramaNa karAve lAgaNAra. ulaTa mArga mhaNaje vesTa oNpha TAIma eNnDa vesTa oNpha enarji (veLa ANi zakticA apavyaya karaNe ), tyAce pratikramaNa nAhI kele tarI cAlela. tyAmuLe evaDhe moThe nukasAna nAhI. eka avatAra ajUna bAkI Ahe mhaNUna leTa go kele Ahe, paraMtu jyAMnA upayogamadhye jAsta rAhAyace asela tyAMnI upayoga cukalyAce pratikramaNa karAyalA pAhije. pratikramaNa mhaNaje parata phiraNe. kadhIhI parata phiralAca nAhI nA ! kuThalyAhI ThikANI AmhI vidhi karIta nasato. AmhI Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa auraMgAbAdalA anaMta avatArace doSa dhutale jAtIla azI vidhi karata asato. eka tAsAcyA pratikramaNa vidhi madhye tara sagaLyAMcA ahaMkAra bhasmIbhUta hoUna jAta asato! AmhI auraMgAbAda yethe tara bArA mahinyAmadhye eka veLA pratikramaNa karavita hoto. tevhA donaze-tInaze mANase raData rahAyacI ANi sagaLe roga nighUna jAyace. kAraNa kI tethe strIyAMnA tyAMce pati pAyA paDAyace, mAphI mAgAyace, kitI tarI avatArace baMdhana jhAlelyAMce te mAphI mAgAyace, tevhA kitItarI svaccha hoUna jAyace. tethe daravarSI, tyAsAThI AmhAlA khUpa moThI vidhi karAvI lAgAyacI, sagaLyAMce mana svaccha karaNyAsAThI, AtmA (vyavahAra AtmA)cI zuddhi karaNyAsAThI, moThI vidhi karUna dayAyaco. tyAveLI sagaLe zuddha hoUna jAyace. kamplITa kliyara, svataHcyA dhyAnAta paNa nAhI rAhAyace kI mI kAya lihIta Ahe, paraMtu sagaLe spaSTa lihUna ANAyace. naMtara 'kliyara' hoUna gele. abhedabhAva utpanna jhAlA nA, eka miniTa malA sopUna dile nA kI mI asA Ahe sAheba, to abhedabhAva hoUna gelA. evaDhI tyAcI zakti vADhalI. ___ ANi naMtara mI tujhyA doSAMnA jANUna tyAdoSAMvara vidhi karata rAhIla. hA kaliyuga Ahe, kaliyugamadhye koNate doSa nAhI hoNAra ? koNAce doSa kADhaNe heca cukIce Ahe. kaliyugamadhye dusar2yAcI cuka kADhaNe hIca svataHcI cuka Ahe. koNAcI cuka kADhAyacI nAhI. guNa kAya Ahe? he pAhaNe jarUrI Ahe. tyAcyA javaLa kAya rAhile Ahe? zillaka kAya rAhilI Ahe he pAhaNe jarUra Ahe. hyA kALAta zillakaca nAhI rahAta nA ! zillaka rAhilI Ahe teca mahAtmA uMcAvara Ahe nA! / je ApalyA javaLa Ahe, pUrvI paNa hote ANi Aja hI Ahe, te Apale dharmabaMdhu mhaNAve ANi svata:cA dharmabaMdhu barobaraca janma-janmAMtarAMce vaira bAMdhalele asatAta. tyAMcyA barobara kAhI vaira bAMdhalele asela tara tyAsAThI ApaNa samorAsamora pratikramaNa karUna ghetale tara hizoba cukatA hoUna jAto. ekahI mANasAcA samorAsamora pratikramaNa karAyalA cukAyace nAhI. sahAdhyAyI barobaraca jAsta vaira bAMdhale jAte ANi tyAce pratyakSa Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa pratikramaNa kele tara dhutale jAIla. hyA auraMgAbAdamadhye pratikramaNa karavito ase pratikramaNa tara varlDamadhye kuThehI hota nAhIta. praznakartA : tethe sagaLe raData hote nA! moThe moThe zeTha suddhA raData hote. dAdAzrI : hoya. he auraMgAbAdaceca pahA nA! sagaLe kitI raData hote ! AtA ase pratikramaNa pUrNa jIvanAta eka veLA kele tara khUpa hoUna gele. praznakartA : moThyA lokAMnA raDaNyAsAThI jAgA kuThe Ahe? azI hI ekhAdIca asela. dAdAzrI : hoya. barobara. tethe tara khUpaca raData hote sagaLe. praznakartA : mI tara pahilyAMdAca pAhile kI, azI sagaLI mANase jyAMnA samAjamadhye pratiSThita mhaTale jAte, azI mANase ughaDa toMDAne raData hote tethe !!! dAdAzrI : ughaDa toMDAne raData hote ANi svataHcyA patnice pAyAvara natamastaka hoUna namaskAra karAyace. auraMgAbAdalA tumhI AlA asAla nA, tethe ase pAhile nAhI? praznakartA : hoya. tase dRzya anya koNatyAhI ThikANI pAhile nAhI! dAdAzrI : asaNAraca nAhI nA! ANi ase akrama vijJAna nasaNAra, ase pratikramaNa nasaNAra, ase kAhIca nasaNAra. praznakartA : ase 'dAdAjI' suddhA nasaNAra! dAdAzrI : hoya, ase 'dAdA' suddhA nasaNAra. mANasAne kharI AlocanA nAhI kelI. teca mokSe jANyAsa aDathaLA Ahe. gunhAcI harakata nAhI. kharI AlocanA jhAlI tara kAhI harakata nAhI. ANi AlocanA gajabacyApurUSA javaLa karAyalA pAhije. svata:cyA doSAMcI AlocanA jIvanamadhye koNatyA ThikANI kelI Ahe? koNA javaLa Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 pratikramaNa AlocanA karaNAra? ANi AlocanA kelyAzivAya suTakA nAhI. joparyaMta AlocanA nAhI karata tara maga tyAlA koNa mApha karaviNAra? jJAnI puruSa pAhije te karUna zakatAta. kAraNa kI te kartA nasatAta mhaNUna. jara kartA asatIla tara tyAMnA paNa karmabaMdhana hoNAra. paraMtu te kartA nasatAta mhaNUna pAhije te karU zakatAta. tethe AmhAlA AlocanA gurU javaLa karAyalA havI. paraMtu aMtima gurU he 'dAdA bhagavAna' mhaTale jAtAta. AmhI tara tumhAlA mArga dAkhavUna dilA. aMtima gUrU dAkhavUna dile. te tumhAlA uttara deta rAhatIla ANi mhaNUnaca te 'dAdA bhagavAna' Aheta. joparyaMta te pratyakSa nAhI hota, toparyaMta hyA 'dAdA bhagavAnAMnA' bhajAve lAgela. he pratyakSa jhAlyAnaMtara ApoApa, yetA-yetA maga mazIna cAlU hoNAra. arthAt naMtara te svataH 'dAdA bhavavAna' hoNAra. jJAnI puruSa javaLa jhAkUna Thevale mhaNaje saMpale. loka ughaDe karaNyAsAThI tara pratikramaNa karatAta. to bhAU sagaLe ghevUna AlA hotA nA? to ulaTa ughaDe karato jJAnI javaLa! tara tethe koNI jhAkale tara kAya hoIla ? doSa jhAkalyAvara duppaTa hoNAra. patni barobara jevaDhI oLakha Ahe tevaDhIca oLakha pratikramaNa barobara vhAyalA pAhije. jase strIlA visarata nAhI tase pratikramaNa visarAyalA nAhI pAhije. sarva divasabhara mAphI mAga-mAga karAyace. mAphI mAgaNyAcI savayaca houna jAyalA pAhije. hI tara dusar2yAMce doSa pAhaNyAcI dRSTica hoUna gelI Ahe. jyAMcyA barobara vizeSa atikramaNa jhAle asela tyAMcyA barobara pratikramaNacA yajJa surU karUna dyAyacA. atikramaNa bharapUra kele Aheta. pratikramaNa nAhI keleta tyAce he sagaLe Ahe. he pratikramaNa tara AmacI sUkSmAtisUkSma zodha Ahe. jara hyA zodhalA samajalAta tara koNAbarobara kasalAhI jhagaDA rAhaNAra nAhI. praznakartA : doSAMcI lisTa (yAdI) tara khUpa lAMba hota asate. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 95 dAdAzrI : tI lAMba asalI tara, ase mAnAyace kI hyA ekA mANasA barobara zaMbhara prakArace doSa hoUna gele asatIla tara sagaLyAMce ekatra pratikramaNa karUna TAkAyace kI hyA sagaLyA doSAMcI mI ApalyA javaLa kSamA mAgata Ahe! praznakartA : AtA hyA jIvanAce nATaka lavakara pure jhAle tara cAMgale. dAdAzrI : ase kA bolatA? praznakartA : yethe tumhI vIsa divasa hote, paraMtu ekA ThikANIhI mI nAhI yeU zakalo. dAdAzrI : mhaNUna kAya deha pUrNa karUna dyAyalA pAhije? hyA dehAne 'dAdA bhagavAnAMnA' oLakhale. hyA dehAce tara evaDhe kAhI upakAra Aheta kI, koNatAhI auSadhopacAra karAvA lAgalA tarI karAyacA. hyA dehAne tara 'dAdAcI' oLakha jhAlI. anaMta deha gamavale, sarva vyartha geleta. hyA dehI jJAnIMnA oLakhale mhaNUna hA deha mitra samAna hoUna gelA. ANi hA sekanDa (dusarA) mitra samajalAta nA? tara AtA hyA dehAce kALajIne jatana karAyace. mhaNUna Aja hyAce pratikramaNa karAyace. 'deha lavakara samApta hovo' ase mhaTale tyAcI mAphI mAgata Ahe. 25. pratikramaNAMcI siddhAMtika samaja praznakartA : tanmayAkAra jhAlo mhaNaje jAgRtipUrvaka purepUra nikAla nAhI hota. AtA tanmayAkAra hoUna gelyAnaMtara dhyAnAta yete, tara maga tyAcA pratikramaNa karUna nikAla karaNyAcA kAhI mArga Ahe kA? dAdAzrI : pratikramaNa kele tara halake hoUna jAte. naMtara punhA yeNAra te halke hoUna yeNAra. paNa jara pratikramaNa nAhI kele tara teca ojhe punhA yete. naMtara parata saTakUna jAte, cArja jhAlyAbigarace arthAt pratikramaNamuLe halake karUna karUna maga nirAkaraNa hoto. praznakartA : ApaNa mhaNatA kI atikramaNa nyuTralaca Ahe. tara maga pratikramaNa karAyaceca kuThe rAhile? Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 pratikramaNa dAdAzrI : atikramaNa nyuTralaca Ahe. paraMtu tyAcyAmadhye tanmayAkAra hota asatAta mhaNUna bIja paDate. jara atikramaNAmadhye tanmayAkAra nAhI jhAlAta tara bIja paDaNAra nAhI. atikramaNa kAhIca karUna zakata nAhI. ANi pratikramaNa tara ApaNa tanmayAkAra nAhI hota tarI paNa karato. caMdubhAI tanmayAkAra hoUna gele, te hI tumhI jANAyace ANi tanmayAkAra nAhI jhAle te hI tumhIca jANAyace. tumhI tanmayAkAra hotaca nAhI. tanmayAkAra manabuddhi-citta-ahaMkAra hota asate. tyAlA tumhI jANatAta. praznakartA : tanmayAkAra caMdubhAI jhAle tara caMdubhAIlA pratikramaNa karaNyAce sAMgAve lAgela nA? dAdAzrI : hoya. caMdubhAIlA pratikramaNa karaNyAce sAMgAyace. praznakartA : svapnAmadhye pratikramaNa hoU zakate? dAdAzrI : hoya. khUpa cAMgale hoU zakate. svapnAmadhye pratikramaNa hote, he AtA je hote nA tyApekSA cAMgale hotAta. AtAtara ApaNa kase base karUna TAkato. svapnAmadhye je kAhI hote nA te sagaLe agadI purNa paddhatazIra hota asate. svapnAmadhye 'dAdA' disatAta te ase 'dAdA' tara ApaNa pAhileca nasaNAra ase 'dAdA' disatAta. jAgRtimadhye ase dAdA nAhI disaNAra, svapnAmadhye tara khUpaca cAMgale disatIla. kAraNa kI svapna he sahaja avasthA Ahe. ANi hI jAgRta tI asahaja avasthA Ahe. kramikamArgamadhye AtmA prApta jhAlyAnaMtara pratikramaNa (karAyace) nasatAta. pratikramaNa viSa mAnale jAte. ApalyA yethe paNa pratikramaNa nasatAta. ApaNa pratikramaNa caMdubhAIcyAkaDUna karavUna gheta asato. kAraNa kI he tara akrama, yethe tara sagaLAca mAla bharalelA Ahe. ApaNa tara samoracyAcA koNatyA AtmAcI goSTa karIta Ahota, pratikramaNa karata Ahota, te mAhita Ahe kA? pratiSThita AtmAlA nAhI karIta, ApaNa tyAcyA mULa zuddhAtmAlA karIta asato. zuddhAtmAcyA hajerIta tyAcyA barobara he jhAle tyAbaddala ApaNa pratikramaNa karIta Ahota. arthAt tyA zuddhAtmAjavaLa ApaNa mAphI mAgata asato. naMtara tyAcyA pratiSThita AtmyAzI ApalyAlA kAhI gheNe-deNe nAhI. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa 97 pratikramaNa suddhA ahaMkArAneca karAyace. paraMtu cetAvaNI koNAcI? prajJAcI. prajJAzakti mhaNata asate, 'atikramaNa kA kele?' prajJA kAya cetavate ? 'atikramaNa kA kele? tara pratikramaNa kara'. sUkSmAtUna sUkSma doSa AmacyA dRSTibAhera jAta nAhI. sUkSmAtUna sUkSma, ati ati sUkSma doSAcI AmhAlA tvaritaca mAhitI hoUna jAte. tumhAlA koNAlAca mAhita nAhI paDaNAra kI mAjhA doSa jhAlA Ahe. kAraNa kI doSa sthULa nAhIta.. praznakartA : tumhAlA Amace paNa doSa disatAta? dAdAzrI : sagaLe doSa disatAta. paraMtu AmacI dRSTi doSa prati nasate. AmhAlA te lageca mAhita hoUna jAte. paraMtu AmacI tara tumacyA zuddhAtmA pratica dRSTi asate. AmacI tumacyA udayakarma prati dRSTi nasate. sagaLyAMcyA doSAMcI AmhAlA mAhitI paDUnaca jAte. doSa disatAta tarIsuddhA AmacyA vara tyAcA pariNAma hota nAhI. AmacyAjavaLa jevaDhe daMDa deNyA yogya Aheta tyAMnA suddhA mAphI asate, ANi mAphI suddhA sahaja asate. samoracyAlA mAphI mAgAvI nAhI lAgaNAra. jethe sahaja mApha kele jAte tethe te loka svaccha hota asatAta. ANi jethe ase sAMgitale jAte 'sAheba mApha karAve' tetheca malIna jhAlele Aheta. sahaja mApha hote tethe tara khUpaca svaccha hoUna jAte. joparyaMta AmhAlA sahajatA asate toparyaMta AmhAlA pratikramaNa karAyace nasatAta. sAhajikatA madhye tumhAlA suddhA pratikramaNa nAhI karAve lAgata. sAhajikatA madhye pharaka paDalA kI pratikramaNa karAve lAgate. tumhI AmhAlA jevhA pAhaNAra tevhA sAhajikatA madhyeca pAhaNAra, jevhA pAhaNAra tevhA AmhI tyAca svabhAvamadhye asaNAra. AmacyA sAhajikateta pharaka nAhI paData. AmhI tumhAlA pAca AjJA deto, kAraNa kI jJAna tara dile, paraMtu te tumhI gamavUna basaNAra. mhaNUna hyA pAca AjJA madhye rAhaNAra tara mokSe jANAra. ANi sahAve kAya sAMgitale? jethe atikramaNa jhAle tethe pratikramaNa karAve. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa AjJA pALAyace visarUna gelAta tara pratikramaNa karAyace. manuSya Ahe tara visarUna tara jANAra. paraMtu visarUna gelAta tara tyAce pratikramaNa karAyace he dAdA, dona tAsa ApalI AjJA visarUna gelo, paraMtu malA tara AjJA pALAyacI Ahe. malA mApha karA.' tara mAgace sagaLeca pAsa. zaMbharace zaMbhara mArka pUrNa. he 'akrama vijJAna' Ahe. vijJAna mhaNaje tvarita phaLa deNAre. karatepaNA nAhI tyAce nAMva 'vijJAna' ANi karatepaNA Ahe tyAce nAMva 'jJAna'! vicArazIla manuSya asela tyAlA ase tara vATela nA, kI he AmhI kAhI suddhA kele nAhI ANi he Ahe tarI kAya? hI akrama vijJAnacI balIhArI Ahe. 'akrama'! krama-brama nAhI. jaya saccidAnaMda Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nava kalameM 1. he dAdA bhagavAna! malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmAcA kiMcitamAtra paNa aham nAhI dubhAvaNAra, nAhI dubhAvale jANAra athavA dubhAvaNyA prati nAhI anumodana kele jANAra azI parama zakti dyA. malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmAcA kiMcitamAtra paNa aham nAhI dubhAvaNAra, azI syAdavAda vANI, syAdavAda vartana ANi syAdavAda manana karaNyAcI parama zakti dyA. 2. he dAdA bhagavAna! malA koNatyAhI dharmAce kiMcitamAtra paNa pramANa nAhI dubhAvaNAra, nAhI dubhAvale jANAra athavA dubhAvaNyA prati nAhI anumodana kele jANAra azI parama zakti dyA. malA koNatyAhI dharmAce kiMcitamAtra paNa pramANa nAhI dubhAvaNAra, azI syAdavAda vANI, syAdavAda vartana ANi syAdavAda manana karaNyAcI parama zakti dyA. 3. he dAdA bhagavAna! malA koNatyAhI dehadhArI upadezaka. sAdha. sAdhvI athavA AcAryacA avarNavAda, aparAdha, avinaya na karaNyAcI parama zakti dyA. 4. he dAdA bhagavAna! malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmAcA prati kiMcitamAtra paNa abhAva, tiraskAra kadhIhI nAhI kelA jANAra, nAhI karavilA jANAra kI kartAce prati anumodana na karaNyAcI parama zakti dyA. 5. he dAdA bhagavAna! malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmAzI kadhI paNa kaThora bhASA, taMtIlI bhASA na bolaNyAcI, na bolAvayAcI kI bolaNyA prati anumodana na karaNyAcI azI parama zakti dyA. koNI kaThora bhASA, taMtIlI bhASA bolale tara malA mRdu-RjU bhASA bolaNyAcI parama zakti dyA. 6. he dAdA bhagavAna ! malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmAcA prati strI-puruSa athavA napusaMka, koNatA hI liMgadhArI aso, tara tyA saMbaMdhI kiMcitamAtra paNa viSaya vikAra saMbaMdhI doSa icchA, ceSTA kiMvA vicAra saMbaMdhI doSa na karaNyAcI, na karaviNyAcI kI kartA prati anumodana na karaNyAcI azI parama zakti dyA. malA niraMtara nirvikAra rAhaNyAcI parama zakti dyA. 7. he dAdA bhagavAna! malA koNatyAhI rasamadhe lubdhapaNA na karaNyAcI azI parama zakti dyA. samarasI AhAra gheNyAcI parama zakti dyA. 8. he dAdA bhagavAna ! malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmAcA pratyakSa kiMvA parokSa, jIvaMta kiMvA mRta koNAcAhI kiMcitamAtra paNa avarNavAda, aparAdha, avinaya nAhI karaNAra, nAhI karavile jANAra kI kartA prati anumodana nAhI kele jANAra azI parama zakti dyA. 9. he dAdA bhagavAna! malA jagata kalyANa karaNyAcaM nimitta banaNyAcI parama zakti dyA, zakti dyA, zakti dyA. (evaDhaM tumhI dAdA javaLa mAgAve, he dararoja mekenikalI vAcaNyAcI vastu nAhI Ahe, aMta:karaNAta ThevaNyAcI vastu Ahe. he dararoja upayogapUrvaka bhAvavANIcI vastu Ahe. evaDhyA pAThAta tamAma zAstrAMce sAra Ale Ahe.) Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAptisthAna dAdA bhagavAna parivAra aDAlaja : trimaMdira saMkula, sImaMdhara siTI, ahamadAbAda- kalola hAIve, posTa : aDAlaja, ji.-gAMdhInagara, gujarAta - 382421. phona : (079) 39830100, E-mail : info@dadabhagwan.org ahamadAbAda : dAdA darzana, 5, mamatApArka sosAiTI, navagujarAta kaoNleja ke pIche, usmAnapurA, ahamadAbAda-380014. phona : (079) 27540408 rAjakoTa : trimaMdira, ahamadAbAda-rAjakoTa hAIve, taraghar3iyA cokar3I (sarkala), posTa : mAliyAsaNa, ji.-rAjakoTa. phona : 9274111393 morabI : trimaMdira, morabI-navalakhI hAIve, po- jepura, tA-morabI, ji.-rAjakoTa. phona : (02822) 297097 bhuja trimaMdira, hila gArDana ke pIche, eyaraporTa roDa. phona : (02832) 290123 godharA : trimaMdira, bhAmaiyA gA~va, ephasIAI goDAuna ke sAmane, godharA (ji.-paMcamahAla). phona : (02672) 262300 vaDodarA : dAdA maMdira, 17, mAmA kI pola-muhallA, rAvapurA pulisa sTezana ke sAmane, salATavAr3A, vaDodarA. phona : 9924343335 muMbaI : 9323528901 dillI :9810098564 kolakatA : 033-32933885 :9380159957 jayapura : 9351408285 bhopAla :9425024405 indaura : 9893545351 jabalapura : 9425160428 rAyapura : 9329523737 :9827481336 paTanA : 9431015601 amarAvatI : 9422915064 : 9590979099 haidarAbAda : 9989877786 pUnA : 9422660497 jalaMdhara : 9814063043 U.S.A.: Dada Bhagwan Vignan Institute : 100, SW Redbud Lane, Topeka, Kansas 66606 Tel. : +1877-505-DADA (3232), Email : info@us.dadabhagwan.org U.K. : +44330 111 DADA (3232) UAE : +971 557316937 Kenya : +254 722722063 Singapore : +65 81129229 Australia: +61421127947 New Zealand: +64 21 0376434 Website : www.dadabhagwan.org 001 beMgalUra Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa vidhi pratyakSa dAdA bhagavAnacyA sAkSIne dehadhArI *__ce mana-vacana-kAyAce yoga, bhAvakarmadravyakarma-nokarma ne bhinna ase he zuddhAtmA bhagavAna, ApalyA sAkSIne Aja dina paryaMta mAjhyAne je je___ _doSa jhAle Aheta, tyAcI kSamA mAgata Ahe. pazcAtApa karata Ahe. AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna karata Ahe. ANi punhA ase doSa kadhI paNa karaNAra nAhI, asA dRDha nizcaya karata Ahe. malA kSamA karA, kSamA karA, kSamA karA. he dAdA bhagavAna ! malA ase koNate paNa doSa na karaNyAcI parama zakti dyA,zakti dyA, zakti dyA. * jyAce prati doSa jhAle asatIla, tyA vyaktice nAMvaghyAyace. * je doSa jhAle asatIla, te sarva manAmadhye jAhIra karAyace. [ tumhI zuddhAtmA ANi je doSa karato tyAce kaDUna pratikramaNa karAvayAce Ahe. caMdubhAI (vAcakAMnI caMdubhAIcyA jAgI svatA:ce nAMva sajAyace) kaDUna doSAMce pratikramaNa karAvayAce Ahe.] ISBN 978-93-82128-144 9-789382128144 Printed in IndiamarAThI Rs20