Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra varSa 10 : aMka 6] www.kobatirth.org ]] vanasa 45/19 taMtrI-cImanalAla gaiAkaLadAsa zAha Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1. varSo ke kalo te (cIna) vi. 382009 mahAvIra jaina viSaya -da rza na (1) zrIvIravimalajIkRta Atma ciMtavana svAdhyAyaH pU.mu ma.zrI, capakasAgarajIH TAITala pAnuM 2 (2) dasamuhava9, gauDavatu ane jaina jagat H pre. hIrAlAla 3. kApaDiyA 85 (3) rAvaLatIrtha 4aaN hai ? (4) saM. 1673 nI jema (5) zrInaSi (naMgA) gaNIracita jAkuranagara pAMca jinAlaya caItya paripATI (6) keTalAMka prAcIna aitihAsika sthAne (7) eka aprasiddha apUrNa prazasti samAcAra For Private And Personal Use Only [ kramAMka 114 pU mu. ma. zrI. nyAyavijayajI 14 zrI. cImanalAla la. jhaverI zrI agaracaMdajI nAhaTA 89 pro. mUlarAjajI jaina zrI. aMbAlAla premada zAha vara 93 101 104 TAiTala pAnuM 3 lavAjama-vArSika e rUpiyA : chUTaka cAlu aMka-traNa AnA +23
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che ? 9 8 7 sI vIzavajalachakRta AmacitavenasvAsthaya sa'grAhaka-pUjya muni mahArAja zrI cavekasAgarejI (pU. A. bha. zrI. sAgarAnaMdasUrIzvaravinIta. ). je jima saryuM te tima hove, na maTe chaMda ne caMdra re; kahe te vItarAga vicArI jojo, ma paDe keDe kaMde re. je. (1) bhAvi koIne na miTe '', zrI vIravANI ima. bhAkhe re; I. kahe prabhu yu vadhAro, kSaNa na vadhe yatna' lAkhe che. je RSabha devanA putra pAtA, bharata bAhubala jANyA re (dhA re); aneka judha jIve bahu vidha kidhAM, iMdra vayaNa samajAvyA re. je mahAvIra sarIkhA guru mA the, samakita zreNika rAya re; naraka na jAvA 3pAva ja kidha, bhAvi pAchuM na thAya che. je0 sATha sahasa sagaranA beTA, samakAle samANA re; samakAle je jAyA huM tA, paNa kuNe na khANa re. je paTa khaMDa sAdhI lebha mata vApI, subhama sAyara caDhiyA re; navanidhicaudarayaNapatI buDa, sAtamI narake paDiye re. devaka sarIkhI je hUtI, nagarI Apa nipAI Idra 2; te dvArikAne kSaya karine, syuM cAluM - goviMda re. sahasa game deve paravarice, taravariye rAyarANe re; nayaNu vihuNA aMdha kahANA, brAdatta -cakrI jANe re., je. (8) kaeNDa upAya je kije kArame, bhAvi prANI na chUTe re; hari hara brahmA rAkhI na zake, jaba jehanuM Ayu guTe re. je. (9) sAta pAMca upadezaryuM rUpe, vacana kahyAM utsAha re, . vaddhamAna vANI suNIne, cete bhavika mana mAMhe 2, je(10) saMsAra nATaka kArIne jANI, samajha samajha hA prANI re; devavimala gurU upadeze, vIra vade, ema vANI re. je. (11). A svAdhyAyamAM bIjI kaDI tUTaka hovAthI purI karI che. A svAdhyAya aDhAramI sadImAM lakhAyela prata uparathI utAravAmAM AvI che. sucanA:mAsika dara aMgrejI mahinAnI paMdaramI tArIkhe pragaTa thAya che, tethI saranAmAnA pheraphAranAM khabara bAramI tArIkha sudhImAM amane jaNAvI devAM. mudraka:-maganabhAI choTAbhAI desAI. zrI vIravijaya prInTIMga presa, salApasa krosaroDa, pA. bA. na. 6 zrI bhaktimArga kAryAlaya-amadAvAda. prakAzaka: cImanalAla gokaLadAsa zAha. zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti kAryAlaya, jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA roDa-amadAvAda, 6 For Private And Personal use only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org varSa 10 aMka 6 || ardama ! akhila bhAratavarSIya jaina zvetAmbara mUrtipUjaka munisammelana saMsthApita zrI jainadharma satyaprakAzaka samitituM mAsika mukhapatra zrI jaina satya prakAza Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vikrama sa', 2001 : vIrita. sa. 2471 : I. sa. 1945 prathama caitra zudi 1 : guruvAra : 15 mI mArca kramAMka 114 dasamuhavaha, gauDavahu ane jaina jagata (le. preA. hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA m. e. ) [1] bhAratIya sAhityamAM ane khAsa karIne pAya ( prAkRta ) mahAkAvyAmAM pravasena paMdara AzvAsakamAM ane pahelethI chelle sudhI 'skaMdhaka' nAmanA eka ja chaMdamAM racela dasa muhuvahu (sa, dezamukhavadha) agra sthAna bhogave che. A mahAkAvyanAM rANavahu (saM. rAvaNavadha) ane setumadha ( saM. setumnya ) evAM e nAmAntarA che. ene viSaya rAvaNanA vadha che eTale ke A rAmanA caritrane eka bhAga che. A mahAkAvyane! daDIe kAvyA ( 1-34 )mAM temaja mANe caratamAM ullekha karyo che. eTale vAnarasenAnA prasthAnathI mAMDIne rAvaNanA vadha sudhInI hakIkata raju karanAruM A mahAkAvya I. sa. nA chaThThA saMkA karatAM te arvAcIna nathI ja. I. sa. 1880-83 mAM sIjakIDa golDasmita ( Seigfried Goldschmidt) dvArA enuM sapadanakAya' thayuM che eTaluM ja nahi paNa A janavidvAne ene jana bhASAmAM anuvAda karyAM che. A mahAkAvya vi. saM. 1652mAM rAjA rAmadAse racelI TIkA sahita kAvyamAlAmAM granyAMka 47 tarIke i. sa. 1895mAM prasiddha thayuM che, paNa atyAra sudhImAM ene jarmana sivAyanI kAI paNa bhASAmAM kAi bhAratIya bhASAmAM paNa anuvAda prasiddha thayA hAya ema jaNAtuM nathI. pAya sAhitya pratyenI udAsInatAneA A eka namUnA che. jIvadeve kAI pAdhya prabadha racyA che ane tenI prazaMsA sukhAsanAhucariyamAM temaja tilakamajarImAM che, te| A prAdhane hajI sudhI kaze! patto ja nathI e paNa zuM kahevAya ? udyotanasUrie kuvalayamAlAmAM ane jinasene harivaMzapurANamAM jema prAcIna kavienI prazaMsA karI che tema vikramanI agiyAramI sadImAM thaI gayelA ane zAlana munIzvaranA bandhu dhanapAle tilakamajarImAM keTalAka kavionI temaja keTalIka kRtionI 1 vAlmIki ( zlA. 20), kAnIna arthAt vyAsa (eaa. 20), jIvadeva (zrleA. 24), kAlidAsa ( zyA. 25), khANuM (zle 26-27), mAtra (sleA. 28), bhAvi (zle. 28), bhavabhUti (slA. 30 ), vAkapatirAja (slA. 31), bhadrakIti ( zyA. 32 ). yAyAvara (slA. 33 ), mahendrasUri ( kSA. 34), rudra (slA. 35) ane kama`rAja (slo. 36 ). For Private And Personal Use Only 9 bRhatkathA ( leA. 21 ), targavatI (zleA. 23), kAdambarI ( A!. 27), harSoMkhyAyikA ( zleA. 27 ), samarAdityacaritra (sle, 29), gauDava1 (slA. 31 ) ane traileAkyasundarI (slA. 35 ).
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza L[ varSa 10 prazaMsA karI che. temAM pravarasenane uddezIne nIce mujabanuM padya jevAya che; - "sita pravarenena megha mahAmanA taratyupari yatkIrtiH seturvAGmayavAridheH // " kalikAlasarvajJa hemacandrasUrie kAvyAnuzAsana upara je alaMkAracUDAmaNi ane viveka racela che te pikI alaMkAracaDAmaNi (pR. 461)mAM seubaMdha (pa. setubaMdha)ne be vAra nideza che, jyAre viveka (5, 456)mAM vaktavya arthanA pratijJAnanA udAharaNa tarIke A seuibaMdhanA prathama AzvAsakanuM bAramuM padya ane prayojananA upanyAsanA udAharaNa tarIke A ja AzvAsakanuM dasamuM padya apAyela che. vizeSamAM viveka (pR. 458)mAM arNavanA varNana mATe setubaMdha ItyAdi jovAnI, zaradU, vasaMta, grISma, varSo vagere RtuenAM varNana mATe setubandha, harivijaya, radhuvaMza, harivaMza ItyAdi jovAnI ane sUryAsta samayanA varNana mATe kumArasaMbhava, harivijaya, rAvaNavijaya, setubandha ityAdi jevAnI bhalAmaNa karAyelI che. alaMkAracaDAmaNi (pR. 461)mAM kahyuM che ke saMskRta bhASAmAM mahAkAvya racAyuM hoya te tenA vibhAgo "sarga' kahevAya, jemake hayagrIvavadha vageremAM. pAIyamAM mahAkAvya hoya to tenA vibhAga AzvAsaka (pA. AsAsa) kahevAya, jema ke setubandha vageremAM. A pramANe setubandhano prathama nirdeza che. bIje nirdeza je mahAkAvyamAM AdithI anta sudhI eka ja chaMda hoya tenA udAharaNathe che. rAvaNuvijaya, harivijya, setubaMdha vageremAM pahelethI chelle sudhI eka ja chaMda che. viveka (pR. 457)mAM pravarasenane ullekha che. A kavine "anurAga" priya che ema ahIM kahevAyuM che. [[2] gauDavaha e AryA chaMdamAM marahadI bhASAmAM 1209 padyamAM racAyeluM mahAkAvya che. emAM maMgalAcaraNa tarIke 61 padyo che. e dvArA brahmA, hari, nRsiha, mahAvarAha, vAmana, kurma, mohinI, kRSNa, balabhadra, madhumatha, ziva, gaurI, sarasvatI, candra, sUrya, ahivarAha, gaNapati, lakSmI, kAma ane gaMgAnI stuti karAyelI che. tyAra pachInAM 27 padyamAM kavinI prazaMsA che. 99 mAM padyathI kAvyane prAraMbha thAya che ane emAM yazovarmAnI mahattA varNavAyelI che. baMgALanA eka prAcIna vibhAga nAme gauDanA rAjAno vadha e A mahAkAvyane mukhya viSaya che. emAM 797 thI 804 sudhInAM padyamAM enA kartA vApatinuM caritra AlekhAyeluM che. sAthe sAthe emAM kamalAyudha, bhavabhUti, bhAsa, javalanamitra, kuntIdava, radhukAra (kAlidAsa), subaLyuM. ane haricaMdrano ullekha che. 90 mAMthI 94mAM sadhInAM padomAM pAiyana mahimA varNavAyo che. bhUSaNa bhaTTe racelI lIlAvatIkAmAM eka strI-pAtra pAIyanI puSkaLa prazaMsA kare che. 1 A pAiya kRti che ane emAMnuM eka padya 456 mAM pRSThamAM najare paDe che. paNa AnA kartA vagere kazuM jANavAmAM nathI, For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org [27 ka ] dasamuhuvahu, gauDavahu ane jaina jagat rAjazekharasUrie vi. sa. 145 mAM je pramandhakAza yAne catuvatiprakhadha racyA che temAM dazamA prabandha tarIke vi. saM. 807mAM dIkSA lenArA paNaTTisUrinA prabandha che, emAM dharma rAnna marAtAM vAti yoAdhAM (? yazAvamAM ) ne hAthe keda pakaDAyAne ane kArAgRhamAM paDayA paDyA gauDadha nAmanuM pAya kAvya racyA ane e yazodhata batAvyAnA ane ethI ene chUTakArA thayAno ullekha che. vizeSamAM vAtinA appabhaTTiyarinA mitra tarIke nirdeza che. A vAtie AgaLa upara mahumahuvijaya (saM. madhumavijaya) nAmanuM pAya mahAkAvya racyuM ane Ama rAjAne batAvyuM tyAre teNe eka lAkha suvaNuM TaMka ApyA. paTTisUrie aMtamAM vASitane pAtAneA ziSya--jaina anAvyAnI paNa AmAM hakIkata che, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tilakamajarInA nIce mujabanA padyamAM gauDavahunA ane enA praNetA vAkSitarAjanA ullekha cheH-- " dRSTvA vAkpatirAjasya zakti gauDavadhoddharAm / buddhiH sAdhvasaruddheva vAcaM na pratipadyate // " gauDavahunAM 18, 86, 319 ane 410 e aMkavALAM paDyo hemacandrasUrie siddha hemacandra (a. 8)mAM 1-6nA, 1-7 nA, 1-8 nA ane 1-145 nA udAharaNu tarIke rajU karyAM che. jema saMskRta sAhityamAM mAdyakRta zizupAlavadha ane kRita rAvaNavadha e e kAvyenA nAmamAM aMtamAM 'vadha' zabda che" tema cirasmaraNIya che pAIya kRtio dasamuhuvahu ane gaudmavahanA aMtamAM 'vahu' zabda che. gauDavahu e nAma enI pUrve racAelI dasamuhavahu nAmanI kRtine AsArI hoya ema jaNAya che. A mahAkAvyanI saMkSipta mAMdha meM caturthi zatipramandhanA mArA gujarAtI anuvAdanA pariziSTa (pR0 232-233) mAM lIdhI che. Bombay Sanskrit and Prakrit Series mAM 34 mA granthAMka tarIke 1 gauDavahunA 69mAM padyamAM Ane mahumahuviyaya tarIke ullekha che. vizeSamAM e padya uparathI e phalita thAya che ke gauDavahu racavA pUrve vAtie A mahumahavayayanI racanA pUrNa karI hAvI joie athavA teA e racavA pravRtti karI hovI joie. hemacandrarie ala kAracUDAmaNi (81)mAM A kAvyanA madhumavijaya e nAmathI nirdeza karyAM che. Anandavane dhvanyAlAkamAM AneA ullekha karyo che. vizeSa hakIkata mATe juA catuvi'tipramandhanuM pariziSTa (pR0 233), 2 hemaca'drasUrie viveka (pR0 459) mAM AnA ullekha karyo che te gaDhavahunA nAmAMtararUpa rAvaNavadhanA ke kAi anya ja kRtinA te jANuvuM bAkI rahe che. 3 viveka (50 447) mAM je mArIcavadhane ullekha che te je saMskRta kRti hAya tA te paNa ahIM. vicAravI. For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir & ]. zrI jaina satya prakAza [ varSa : 10 A mahAkAvya upendranA putra haripAlakRta TIkA sAthe ane zaMkara pAMDuraMge aMgrejImAM lakhela uddaghAta, saMskRtamAM Apela viSayasUcI ane aMtamAM Apela pAiya zabdAvalIpUrvaka bIjI AvRtti tarIke i. sa. 1927 mAM prasiddha thayeluM che. A pahelAM zaMkara pAMDuraMge I. sa. 1886 mAM A mahAkAvya temaja enI TIkAnuM saMpAdanakArya jesalameranA jaina bhaMDAranI eka tADapatrIya prati uparathI zarU karyuM. tyArabAda pATaNanA jaina bhaMDAranI vi. saM. 1286 nI tADapatrIya prati, khaMbhAtanA jena bhaMDAranI vi. saM. 1289 nI tADapatrIya prati ane eka sarakArI tADapatrIya prati temane maLI. A cAra prationA AdhAre A mahAkAvya, upara sUcavyA mujaba I. sa. 1886 mAM ane pharIthI zabdezabda I. sa. 1927 mAM prakAzita thayeluM che. Ama AnA prakAzanamAM jena jagane phALo che. gIDavanA 788 mA padyanI TIkAmAM TIkAkAra kahe che ke enA saMgrahItanAmadheya pitA bhaTTa zrI upenDe kahyuM hatuM ke "ra" lekhakadoSane laIne 4' banyo che, ane emaNe bAlyakALamAM A bIjI vyAkhyA karI hatI. A uparathI e vAta spaSTa thAya che ke upendra e TIkAkAranA pitAnuM nAma che. A TIkAnA aMtamAM nIce mujaba pupikA che___ "jAlAndharIyabhaTTazrImadupendraharipAlaviracitagauDavadhasAraTIkA paripUrNA" * A uparathI TIkAkAranuM nAma "haripAla" che e jANI zakAya che ane e athavA to emanA pitA jAlaMdharanA che. zaMkara pAMDuraMga paMDite A TIkAkAra jaina che - ke kema e prazna caryo che. teo kahe che? (1) jesalameranI pratimAM ja TIkA che ane e "3 namaH jinendra " thI zarU thAya che. A pramANe je ke jinane namaskAra karAyo che, paNa e te pratine lahiyo jena hevAthI teNe Ama karyuM hoya e paNa banavA joga che. (2) sAmAnya rIte pAIya tarapha jenenuM valaNa raheluM che eTale A TIkAkAra jena hoya to nA nahi. (3) A saMbhAvanA karatAM TIkAkArane jaina mAnavAnuM kAraNa enI viziSTa jena zailI che ? ke jenI eka vizeSatA e che ke bIjA kevaLa jaina lekhakanI ja saMskRta kRtimAM vAkyanA prAraMbhamAM ziSTa zabda javAya che tema ahIM paNa che. haripAle racelI TIkA e pAIyanI chAyA pUrI pADavA uparAMta gauDavaha samajavAmAM bhAgye ja khAsa upayogI bane che. A uparyukta pupikAmAM "sAra' zabda che tene zuM artha che? zuM TIkA sArarUpa che ke gauvadhanA sAranI A TIkA che ema 'sAra "thI sUcavAyuM che ? A vAta lakSyamAM letAM bIjo vikalpa mAnavA zaMkara paMDita lalacAyA che. teo e vAta umere che ke aneka jAtanA pAThabheda, padyonI adhikatA ItyAki joIne haripAle uDavahanuM saMzodhana karyuM. ane tene gauDavadhAra tarIke nirdeza karyo. gauvahanI haripAlakRta TIkA uparAMta koI TIkA jena bhaMDAramAM hoya te tene ullekha thayo ghaTe, gopIpurA, surata, tA. 25-2-45, For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org rAvaNatIrtha kahAM hai ? lekhaka: -- zrIyuta agaracandajI nAhaTA, bokAnera. " zrI jaina satya prakAza " ke kramAMka 112 meM prakAzita raupyAkSarI kalpasUtra kI prazastimeM ullikhita rAvaNatortha sambandhameM maiMne gatAMkameM, phira kabhI prakAza DAlane kA sUcita kiyA thA, para gatAMkameM prakAzita zrI cImanalAla lallubhAIkA lekha dekhakara usa viSayameM zIghra hI yathAjJAta prakAza DAlanA Avazyaka pratIka huA, phalataH isa laghu lekha dvArA, mujhe jJAta pramANoM dvArA, isa viSaya meM prakAza DAlA jA rahA hai / Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1 zrI cImanalAlabhAIne rAvaNatIrthako rANakapura honekI kalpanA kI hai para vaha sarvathA ayauktika pratIta hotI hai| saMvatake sambandhameM bhI unake samanvayakI kalpanA samicIna nahIM hai| : saMvata ke sambandha meM to gatAMkameM maiM apanA mata prakAzita kara cukA hUM, aura vaha ThIka pratIta hotA hai / rAvaNatIrtha sambandhameM merA namra mata hai ki yaha ullekha alavara ke suprasiddha rAvaNa - pArzvanAthakA hI sUcaka hai / yadyapi prazastizloka meM kevala rAvaNazabda hI hai, phira bhI kaI tIrthamAlAo ko dekhate unameM alavara ke rAvaNa pArzvatIrthake sivAya anya koI isa nAmakA tIrtha prasiddha nahIM jJAta hotA / ataH prazastigata rAvaNatIrtha yahI tIrtha hai / tIrthamAlAoMke ullekha isa prakAra haiM 1 rAvaNa manamAM sAMbharyo, alavarapura ho beTho prabhu ThAme / saM. 24 / - ( kalyANasAgararacita pArzvanAtha caityaparipATI ) pR. 72 / 2 hive mevAtadeza vikhyAtA, alavaragaDha kahevAyajI / rAvaNapArzva juhAro raMge, seve suranara pAyajI / hi. 1 / - ( saubhAgyavijayajIracita tIrthamAlA ) pR. 98 / 3 naravara alavara raNathaMbhari rAvaNapAsajI rakSA kari / -- ( zIlavijayajIracita tIrthamAlA ) pR. 110 / 4 zrIrAvaNaprabhujI saMkaTabhaMjana nAmaI, karaheDau kAmitapUraNa mAMDaNagAmaha / -- ( meghavijayajIracita prArzvanAthanAmamAlA ) pR. 151 / 15 varakANu saparANu rANu vizvanuM re, rAvaNa gauDI pAsa | - ( ratnakuzalaracita pArzvanAthasaMkhyAstavana ) pR. 169 6 alavara rAvaNa rAjiyoM, jIrAoli ho tuM jAge deva / - ( zAMtikuzalaracita gauDIpArzvastavana ) pR. 199 / For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir o jyh zrI jaina satya prakAza [varSa . uparyukta chaoM ullekha prAcIna tIrthamAlAsaMgrahase uddhRta kiye gaye haiN| aba anya ullekha diye jArahe haiM 7 kSemarAjaracita pArzvaaSTottarazatanAmagarbhitastotrameM__ " zrIkAzIrAvaNeSu kSitidharamukuTe citrakUTe prasiddham' / (hamAre saMgrahameM) 8 jasakIrtiracita pAcaaSTottaranAmastavanameM"alavarai nayara gopAcalai Dhalliya rAvaNe pAsa vaNArasI vaMdII ikamatai / " (hamAre saMgrahameM) .. 9 pragaTaprabhAvI pArzvanAtha nAmaka granthake pR. 88, 116 meM " rAvaNapArzvanAthanuM derAsara hAlamAM alavaramA cha, jeno jIrNodvAra hamaNAM thAya cha / samudranI madhye rAkSasadvIpanI suvarNanI laMkAnA adhipati rAvaNa AThamA prativiSNunI rAjadhAnI htii| ekadA rAvaNa ane maMdodarI vimAnamAM besIne kyAMya jatAM hatA, te bIje divase alavara najIka AvatAM eka ThekANe temaNe vizrAma karyo / bhojanano avasara thatAM pratimApUjanano niyama hovAthI pratimA sAMbhayA~, paNa pratimAjo sAthe lIdhelAM na hatAM / jethI maMdodarIe vAlunI mUrti nipajAvIne tenI rAvaNa tathA maMdodarIe pUjA karI / te pratimAjI alavaramA cha / " __alavarameM zrIrAvaNaprArzvanAthajIkI pratimAko saM. 1645 mAdha vadi 13 zanivArako Agareke zAha hIrAnaMdajIne navIna caityAlayA banAke sthApita kii| kharataragacchake AdhapakSIya zrIjinacaMdasUrIjI. vAcakaraMgakalazAdine saparivAra pratiSThA kii| isa ullekhavAlA zilAlekha isa prakAra hai // 60 // siddhi zrIpArzvanAthAya namaH // svasti zrIpArzvanAthoyaM, rAvaNeti prasiddhatA / dharaNipadmArcitodadyAdbhavyAnAmipsitaM phalam // 1 // bArNaverdai rasorvI mite vikramavatsare / mAghakRSNAtrayodazyAM ravije zubhavAsare // 2 // zrImacchIrAvaNAbhidhapArzvanAthasya bhaktitaH / kRtaiSA sthApanA navyaM kArayitvA sumandiram // 3 // tdythaa| osavAlAnvaye gotre sonyAraDakkasaMjJake / sAdhuH zrIaMbasI jAto tAnasI ca tadAtmajaH // 4 // For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAvaNatIrtha kahe che? tatsUnurddhatasiMhobhUnnathamalastadaMgajaH / sAraMgAkhyomahAtejA jAtastannandano balI // 5 // tasyAGgajo babhUvAtra puNyapAlo mahAbhujaH / taM kulodyotaha(ka)cAsotye poti guNAgraNI // 6 // tasya putro guNajJAtA dAnI vikramavAnabhUt / zrIkAnhar3o janazreSThastatpatnI vimalA satI // 7 // . tasya kukSisarohaMsaH pakSadvayasuzobhitaH / / zuddhasamyaktvadhArI ca jJAnI dAnI dhanI tathA // 8 // hIrAnaMda iti khyAtastatpalyau zuddhavaMzajA / jIvAdeti satI ramyA dvitIyA rAyakUari // 9 // zrIyoginIpure pUrva sarve'pyete kRtAlayAH / saMprati zrImadargalapure cAsau [pra] vartate // 10 // jinabhaktimatA tena samyaktvaguNasevitA / zrIalavaradurge ca darzanasya vizuddhaye // 11 // kArApitamidaM caityamatraveSAM zubhe dine / sthApanA pArzvanAthasya pratimA rAvaNAbhidhAH // 12 // zrImatbRhatkharataragacchezaH sUripuGgavaH / zrIjinasiMghasUrIndraH AsItsarvaguNodadhiH // 13 // zrIjinacaMdrasUristu vidyate'dya tadanvaye / tasyAdezAtsaharSeNa sarvasaMghasamAgame // 14 / / vAcakaiH raMgakalazaiH zIlAdiguNabhUSitaiH / parivArayutaizcaitatsatpratiSThApanaM kRtam / / 15 // tAvanaMdatu caityo'yaM hIrAnaMdastathaiva hi| yAvatbhUmizcandrArkI sarve sattvasukhAkarau // 16 // tIrthabhaktiratasyAstu savvubhaM () / yaH puNyavAMzca dharmajJaH puNyakSetramacIkarata // 17 // eSA prazasti lipIkRtA vA0 zrIraGgakalazagaNInAM ziSyeNa rAjakalazamuninA zubham // saMvat 1645 varSe mAgha vadi 13 zani dine zrI akabara jalAludInarAjye zrI AgarAvAsI sAha hIrAnaMdena zrI alavaragaDhadurge navInakArApitacaityAlaye zrIrAvaNapArzvanAthasya pratimA sthaapitaa| zrIrastu // kalyANamastu // zubhaM bhavatuH // For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saM. 1673 kI plega lekhakaH-pro. mUlarAjajI jaina. jaba sana 1900 ke lagabhaga bhArata varSameM plegane apanA muha dikhAyA to logoMne samajhA ki yaha mahAmArI bhAratameM pahalI bAra par3I hai aura pazcimase AI hai / isI liye bAharase Ane vAle yAtriyoM ko pahale kaI dina taka kAraMTIna AdimeM rakhA jAtA thA, phira nagarameM praveza karanekI AjJA milatI thii| videzase AI huI DAkako bhI dhUpameM sukhAkara kholAjAtA thA / paraMtu vAstava meM yaha mahAmArI bhAratake liye naI na thii| yahAM yaha tIna sau barasa pahale bhI par3acukI thii| isa bAtakA ullekha jaina kavi banArasIdAsajIne "ardhakathA" nAma apanI AtmajIvanImeM kiyA hai| jaisesolaha sai tihattare (1673) sAla / agahana kRSNa pakSa hima kAla // 560 // isa hI samai Ita bistarI / parI Agarai pahilI mrii| jahAM tahAM bhAge saba loga / paragaTa bhayA gAMThikA roga // 563 // nikasai gAMThi marai china mAMhi / kAhUkI basAya kachu nAMhi / cUhe marahiM baida marI jAhiM / bhaya sauM loga anna nahi khAMhi // 564 // kavivara banArasodAsake kathanake samarthanameM bhaktaziromaNi gosvAmI tulasIdAsajI bhI eka mahAmArIkA nirdeza karate haiM jisake kAraNa kAzImeM bhArI jana-hAnI huii| inakA samaya vikramako 27 vIM zatAbdI hai / ve likhate haiMsaMkara-sahara sara nara nAri bAricara, bikala sakala mahAmArI mAMjA bhaI hai| ucharata utarAta haharAta mari jAta, bhabhari bhagAta jala thala mIcu maI hai| deva na dayAlu mahipAla na kRpAlu cita, banArasI bAr3hati anIti nita naI hai| pAhi raghurAja pAhi kapirAja rAmadUta, rAmahU ko bigarI tuhIM sudhAri laI hai // [kavitAvalI, uttara0 176 ] isI prakAra phAsI granthoMmeM bhI isa plegakA varNana milatA hai| ikabAla nAmA jahAMgIrI meM likhA hai ki jalUsa san 11 (=saM. 1673) meM eka ghora mahAmArI pddii| pahale pahala yaha paMjAbameM zurU huI / lAhaurameM hindU musalamAna marane lge| vahAMse sarahinda hotI huI dillI phuNcii| isake AnekA cihna yaha thA ki pAgaloMkI taraha ghUmate hue cUhe dIvAra, caukhaTa Adise TakarAkara mara jAte the| loga ghara bAra chor3a kara bAhara cale gaye / mRtakako athavA usake kapaDe Adiko chUnese yaha roga laga jAtA thaa| eka 2 gharameM dasa 2 paMdaraha 2 AdamI mare / yaha mahAmArI atyanta bhayAnaka thii| vAkiAte jahAMgIrI meM julUsa san 13 meM AgaremeM plega phailanekA varNana hai|' uparyukta ullekhoMse spaSTa pratIta hotA hai ki saM0 1673 kI mahAmArI plega yA tAUna thI jisake bhayAvaha aura nAzaka pariNAmase loga bhalIbhAMti paricita haiM / 1 iliyaTa : 9 hisTarI oNfa iMDiyA, bhAga 6, pR0 356, 405-6 / For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrInagarSi (nagA) gaNiracita jAluranagara paMca jinAlaya caItya paripATI [ racanA saMvat 1651 ] saMgrAhaka tathA saMpAdaka--zrIyuta paM. aMbAlAla premacaMda zAha, amadAvAda, A citya paripATIne kartA nagarSigaNi che. teo hIravijayasUrinA ziSya udayavardhana, temanA ziSya kuzalavardhananA ziSya hatA. temaNe keTalAka graMtho racelA che temAM 1 rAmasItA rAsa (saM. 1649 ) " 2 alpabahuvicAragarbhita zrI mahAvIrastavana 48 gAthA. 3 kalpAntarvAcya (gAthAbaddha) 4 daMDakAvacUrNi 5 varakANu pArzvanAtha stotra (saM. 151) ane 6 prastuta " jAlura nagara paMca jinAlaya caItya paripATI'-ATalA graMtha maLI zake che. temaNe potAnA hastAkSare lakhelA paNa keTalAka graMthe maLI Ave che. 5 1. caMdra anaI rasa ve nihAla, naMda bhalu himAlu."--(antabhAga.) 2. "hIravijayasUrIso, kavi kuzalavardhana sIsa pabhaNuI, nagAgaNi vaMchiya karo-(antabhAga) 3. "caMdra rasa bANa muni sama varie tavagaNa vibhAsakakANuM, bhaTAragapura dara sirivijayaseNa sUrIzuM. 65. rajaje viDio gaMthe paMDisiri ku[ za] lavahaNagaNuNuM, sIsaNa bAlamaNA nagAbhidhANa varamahine. 66. 4. caMdra anaI rarsa jANII tu bhamaralI, bANa valI sasI joI tu sA navaraMgI; te saMvachara nAma kahu tu bhamarulI, sAvaNa sudi tiya heIsA navaraMgI. 69 zrI jAsuranayara bhaluM tu bhamarulI, jiguhara paMca visAla sA navaraMgI, harakhiM tihAM maI tavana karuM tu bhamalI, bhaNatAM maMgalamAla sA navaraMgI. 70 Irya pAsa jiNesara namiyasuresara varakANapurAue; maI yuNiu bhagati bahu guNa jugati jasapaDahu ativAjIe; zrI tapagacchamaMDana duriyavilaMDana zrI hIravijayasUrIsarue, kavi kusalavaheMna guru sIsa nagA pad vaMchita dAyaka suratarue. 5 saMvat 1657 varSe bhAdrapadasitatrayodazyAM vArabudha pUrNIkRtaH likhitazca zrIvaTapallInagare nagarSigaNinA // bIjI vAra rajanI aMte jaNAvyuM che ke zrIvijayasenasUrizurA sakalapaNDitasabhAraJjanazrIudayavarddhana-tacchiSya paM0 kushlvrdhn-tcchidhyng(gnni|| 7. For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza [varSa 10 teo sattaramI zatAbdinA madhyakALamAM hatA, eTaluM ja mAtra temanA graMca-racanAnA ullekho parathI jaNAya che. A caitya paripATImAM temaNe jAlera nagaranAM pAMca jinAlayonuM varNana ApyuM che. jo ke suvarNagaDha upara 3 derAM sivAya gaDha nIce jAloramAM bIjAM 11 jaina derAM che, jemAMnAM 9 zaheranI aMdara ane 2 zaheranI bahAra che. bahAranAM be derAomAM paheluM surajapaLanI bahAra zrI RSabhadevanuM ane bIjuM zaheranI pazcima tarapha pANImAIla upara goDI pArzvanAthanuM devuM che. zaheranI aMdaranAM derAsaro paikI 1 AdinAtha, 2 zAMtinAtha, 3 neminAtha ane 4 mahAvIra svAmI -A cAra tIrthakaronAM 4 derAsara tapAvAsamAM AvelAM che. kharatarAvAsamAM 5 pArzvanAthAnuM, khAnapurAvAsamAM 6 munisuvratasvAmInuM, phelAvAsamAM 7 vAsupUjyanuM, kAMkariyAvAsamAM 8 pArzvanAthanuM ane mANekacokanI pAse balahuDISALa" mAMnu 9 jIrAvalA pArzvanAthanuM che. A nava sAthe zahera bahAranAM be ane gaDha uparanAM traNa jinamaMdirane gaNatAM kula 14 maMdire jAheramAM che. A jAlora nagara eraNapurA sTezanathI 38 mAila dUra pazcimamAM sevanagiri pahADanI taLeTImAM sudaDI nadInA kAMThe vaseluM che, ane jodhapurathI 70 mAIla dUra dakSiNa dizAmAM AveluM che. jAleragAma jodhapura rAjyanA paragaNAomAMnuM eka che. tyAM lagabhaga 2000 jananI vasatI che. jAlora pahelAM "jAvAlipura' nAme oLakhAtuM hatuM; ema keTalAka graMtho ane lekho parathI tathA bAramI sadInA paramAranA tAMbApatra uparathI temaja teramI sadImAM lakhAyelA cahuAnA lekha uparathI jaNAI Ave che. jAloranI AsapAsano pradeza te samaye "pivAhikAmaMDala ' nAme oLakhAto hato. A nagara keNe vasAvyuM te hajI jANI zakAyuM nathI. paraMtu vikramanI dazamI sadI pachI tyAM thaI gayelA rAjavIonA itihAsano patto lAge che. karnala ToDe lakhyuM che ke rANuM khemANunA vakhatamAM jAlora AbAda hatuM. . saMvata 1165nA vaizAkha sudi 15 ne guravAre lakhAyelA " kAsathA' gAmanA dAnapatra ane jAloranA killAnA topakhAnAnI divAlamAM lAgelA saM0 114 nA lekha mujaba tyAM vApatirAja paramArathI rAjya zarU thayuM. saM. 1165 ne dAnapatramAM paramAranI peDhI A pramANe che: 1 vAkpatirAja, 2 caMdana, 3 devarAja, 4 aparAjita, 5 vijajala* ane 6 tihadeva, jyAre saM. 1174 nA lekhamAM 5 vijala pachI 6 dhArAvarSa ane 7 vasala rAjAo thayAnuM jaNAvyuM che. A pratyeka rAjAono 20 varSano rAjyakALa gaNIe te ekaMdara 120 varSa pUrve eTale saM. 1045 athavA 154 thI e vaMzano tyAM adhikAra hatA, ema mAnI zakAya. saM. 1080mAM vetAMbarAcArya zrojinezvarasUrie zrI haribhadrasUrinA kAra para vidvatAbharI TIkA A nagaramAM ja pUrI karI hatI. ane temanA gurubhAI zrIbuddhisAgare yuvAna thAjaut paNa te ja varSamAM tyAM pUruM karyuM hatuM. sudhAnI TekarInA lekha pramANe vikramanI teramI sadInI zarUAtamAM nADelanA cahuANa rAjA AhaNane putra kIrtipAla potAnI rAjadhAnI jAloramAM lAvyo. bIjAM pramANothI | ... zrI jJAvAskripurArakSamatavivAdikAmavg4ttaittanA...... * vijajale bhInamAla pAsenuM kAsathA gAma eka brAhmaNane dAna karyuM hatuM. For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 6 ] jAsuranagara paMca jinAlaya caItya paripATI [ 5 jaNAya che ke kIrtipAle vi. saM. 1236 thI 39 sudhI rAjya karyuM hovuM joIe. tyArathI cahuANAnuM rAjya sthapAyuM. kIrtipAlane putra samarasiMha, eka pratApI puruSa thaI gayo che. teNe suvarNagirinA prAcIna killAne punaruddhAra karAvyo. tethI e ane enA vaMzajo sonagirA cahuANa kahevAyA. sonIvaMzanA zrAvakanA je ullekha maLe che te A rajaputa jAtimAMthI UtarI AvelA vaNikenA ja hevA saMbhava che. A samarasiMhanA vakhatamAM saMvata 1239nA varSamAM zrImAlavaMzanA zeTha yazedevanA putra zreSThI yazavIra zrAvake jAloranA AdinAtha maMdirano maMDapa karAvyo hato, je maMDapa zilpakaLAne adabhuta namUno hoI dezaparadezanA seMkaDo prekSake tyAM jovA AvatA.8 samarasiMha pachI teno putra udayasiMha gAdIe Avyo. A udayasiMhano maMtrI parama zrAvaka yazavIra hatA. te zrImAna havA sAthe zilpavidyAmAM niSNAta ane dAnezvarI hato. teNe zobhana sUtradhAranA banAvelA "lUNigavasati' jevA zilpakaLAvALA adbhuta cityamAMthI 14 bhUla batAvI hatI.9 ane zrI vastupALe tenI stuti karI hatI. A udayasiMha pachI tene putra cAcigadeva thayo. A baMne pitA putra jAloranA nAmAMkita rAjAo thaI gayA che. cAcigadevanA vakhatamAM lakhAyelA aneka lekho maLI Ave che. A cAcigadevane putra sAmaMtasiMha ane te pachI kAnhaDadeva jAloranA rAjA thayA. kAnhaDadeva jAlorane chelle svataMtra cauhANa rAjA hato. sulatAna allAuddIna khIlajIe saM. 1766 ke68mAM jAlera para caDhAI karI. temAM A ane teno putra vIramadeva baMne mAryA gayA. ane enI sAthe jAloranA cauhANa rAjyano paNa aMta Avyo. padmanAbha kavie saM. 1512 mAM racelA "kaarg vedha' nAmanA gUjarAtI kAvyamAM A saMbaMdhI savistara hakIkata ApelI che. | musalamAna pachI keTaloka vakhata jAlora upara mevADanA rANuone paNa adhikAra thayo hato. paNa cauhANAe temane haThAvI pAchI potAnI sattA tyAM jamAvI. cauhANane 7 zrovikramAdityanarendrakAlAt sAzItike yAti samA sahasre / sazrIkajAvAlipure tadAdyaM DabdhaM mayA saptasahasrakalpam // buddhisAgaravyAkaraNa antaprazasti / 8 nAnAdezasamAgatairnavanavaiH strIpuMsavagairmuhu- . ryasyAho racanAvalokanaparaiH no tRptirAsAdyate / smAraM smAramatho yadIyaracanAvaicitryavispharjitaM taiH svasthAnagatairapi pratidinaM sotkaNThamAvarNyate // (sabhAmaMDapamAMnA meTA pATaparanA lekhamAMthI) . 9 saMvat 1292 varSe pratiSThAmahotsave zrIgurusaMghasvajanaparidhApanapUrva zobhamasya karayuge mantriNA svarNazRGkhalAH paridhApitAH / tasmin samaye samAhUtajAvAlipureza zrIudayasiMha nRpa-pradhAnayazovIrapArzva zrIvastupAlaH prAsAdaguNadoSAn papraccha / tadA 84 rANaka 12 maMDalIka 4 mahAdhara 84 mahAzAtIya mahA sabhAyAM sa Aha-ityAdi -(AhAra rahai) 10 taccAturyaguNAkRSTahRdayaH stutimAtanot / bastupAlaH yazovoramantriNaH sadguNodadhiH // For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI satya prakAza [varSa 10 bIjIvAra vihArI paThANoe hAMkI kADhI pote jAloranA mAlika banI beThA. akabaranA samaya sudhI A vihArI paThANee tyAM rAjya karyuM. akabara pachI jahAMgIranA samayamAM rAThoDavaMzIya surasiMhajInA uttarAdhikArI mahArAjA gajasiMhanA samayamAM eTale saM. 1681 mAM muhata jayamalajI,11 je gajasiMhano maMtrI hatA, teNe jAloranA killA paranA eka maMdiramAM traNa mUrtio karAvI. e sivAya saM. 1683 mAM jayamalanI patnIo sarUpade ane sehAgadee besADelI keTalIka mUtio paNa tyAM che. e pachI keTaleka vakhata navAba amIrakhAne paNa jAlora para rAjya karyuM che. saM. 1742 mAM mahArAjA ajitasiMhajIe jAlorane jItI laI jodhapura rAjya sAthe joDI dIdhuM, je Aja paryata temanA vaMzaja jodhapuranA rAThoDa mahArAjAonA adhikAramAM cAlyuM Ave che. jAlerane killo lagabhaga 800 vAra lAMbe pahoLo che ane AsapAsanA medAnathI 1200 phITa UMcI TekarI para Avela che. A killA parathI AkhuM zahera dekhAya che. gaDhane cAra dvArA che. sUrajapaLa, dhuLa, cAMdapoLa ane lohapALa-enAM nAma che. gaDha upara jovA lAyaka be jaina maMdiro ane eka kabara che. eka caumukhanuM jaina devAlaya che ane tene be mALa che. | vikramAdityanI cothI peDhIe thayelA nAhaDarAjAnA vakhatamAM eka "yakSavasati' maMdira hatuM. tene rAjakALa merUtuMgane lakhavA pramANe vi. saM. 126 thI 175 sudhIne che. e saMbaMdhe vivAda mAM jaNAvyuM che ke - navanavahalakkhadhaNavahaaladdhavAse suvaNNagirisihare / nAhaDanivakAlINaM thuNi vIraM jakkhavasahIe // * athAta-navANa lAkha rUpiyAnI saMpattivALA zeThiyAone paNa jyAM rahevAne sthAna maLatuM nahotuM ( arthAta tyAM badhA kroDapatio ja upara vasatA hatA, ethI ochI mUDIvALAne tyAM sthAna maLatuM nahi.) evA suvarNagiri zikhara upara nAhaDarAjAnA vakhatanA pakSavasati" nAmanA dezamAM bhagavAna mahAvIranI stuti karo. A rIte jAlorano itihAsa maLI Ave che, te TUMkamAM jaNAvyo che. - saM. 1651 mAM racAyelI A caitya paripATImAM mAtra pAMca jinAlayonuM varNana che. AthI jaNAya che ke nagaramAM te vakhate mAtra pAMca ja jinAlayo haze ane te pachI killAnAM derAM sivAyanAM ATha derAsara baMdhAyAM haze ema lAge che. 1 mahAvIra svAmInuM maMdira, jemAM 95 pratimAo te vakhate hatI. 2 neminAtha bhagavAnanuM, jemAM te samaye 1473 pratimAo hatI. 3 zAMtinAtha bhagavAnanuM, jemAM 125 pratimAo hatI. 4 11 yamalajI, sAta jesA ane tenI patnI nAme jayavaMtadene putra hatA. jayamalane be strIo hatI: sarUpade ane sahAgade. pahelI strIthI tene neNasI, suMdaradAsa ane AsakaNuM nAme putro thayA. bIjI strIthI paNa eka the. A saumAM neNusI ghaNe prakhyAta thayo. mAravADane sauthI vizeSa prakhyAta ItihAsa je mAtra mAravADa mATe ja nahi paNa mevADa tathA rajapUtAnA bIjA rAjyo mATe paNa ghaNuM upayogI che te itihAsanuM nAma "zreNInI yAta" che.. For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 6] jAsuranagara paMca: jinAlaya caItya paripATI AdinAtha bhagavAnanuM, jemAM 71 pratimAo hatI ane 5 pArzvanAtha bhagavAnanuM maMdira hatuM. A maMdiro saMbhavataH tapAvAsamAMnAM cAra ane pAMcamuM kharatarAvAsamAMnuM pArsajinanuM haze. bAkInAM badhAM maMdiro saM. 1651 pachI banyAM haze. nagaramAM cAra poSadhazALA hevAne ullekha paNa AmAM che. jAloranagaramAM eka moTI kabara che jeno hAlamAM topakhAnA tarIke upayoga thAya che. A kabaramAM moTe bhAge jaina maMdiranA paththarone ja upayoga thayo hoya ema tenI bAMdhaNI ane staMbho uparanA bhinna bhinna lekho uparathI jaNAya che. Do. bhAMDArakaranA kahevA pramANe-"A kabara ochAmAM ochA cAra devAlayonI sAmagrIthI banAvavAmAM AvI che, jemAMnuM eka to siMdhurAjezvara nAmanuM hiMdu maMdira che ane bIjAM traNa AdinAtha, pArzvanAtha ane mahAvIra nAmanAM jaina maMdiro che, AmAMnuM pArzvanAthanuM maMdira te killA upara hatuM." jAlura nagara paMca jinAlaya caItya paripATI zrIguru caraNe namI karI, sarasati samarI jaI, kaviyaNa mADI tuM bhalI, niramala mati dIjaI; harakha dharI huM racaNyuM, heva vara ciyaparivADI, manavaMchita sukhalitaNI, vAdhaI varavADI. sehaI jebUdIpa bhaluM, jima sevana thAla, lAMbu jeyaNa lAkha eka, tenuM suvisAla; te vaci meru mahIdhara, jayaNa lakha tuMga, bharatakhetra dakhiNa disiM, tehathI aticaMga. madhyama khaMDi nayara ghaNuM, nava jANuM pAra, zrI jAluranayara bhaluM, lakhimI bhaMDAra sevanagiri pAsaI bhaluM, vADI vana sehaI, vanasapatI bahu jAti bhAti, dIThaI mana mohaI maDha maMdira pAyAra sAra, dhanavaMta nivesa, nyAyavaMta ThAkura bhala, jANaI savisesa; sAvaya "sAvI dharamavaMta, dAtAra apAra, dayAvaMta dIsaI ghaNu karatA upagAra. "caMdrapA causAla sAra, degcukI bahu sohaI, piSadhasAlA ccArI bhalI, dIThaI mana mehaI paMca ya jiguhara dIpatAM, sahaI suvisAla, taliyA taraNu teja puMja, kari jhAkajhamAla. 1 kavijana. 2 zobhe che. 3 UMcuM. 4 suMdara. 5 prAkAra-gaDha. 6 ghara. 7 zrAvaka: 8 zrAvikA. 9 caMdaravA. 10 cekI. For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ varSa 10 L 11 ha8 ] zrI jaina satya prakAza hAla-hiva pahile re jiguhari trisalA phUya. vaMdetAM re pUjatAM saMkaTa paMcANuM re pratImA sahita jiNesa, vaci baIDuM re, vIra jiNuMda maneha, manahara tava sAra mUrati, pekhatAM mana uhulasaI; mukha dekhi pUnimacaMda bIhatu, gayaNa maMDali jaI vasaI. 7 aNIyAlI re UcI nAsA dIsatI, jANuM chuM re suya caMcanaI jIpatI; be locana re aNuyAlAM ati suMdara, saravaMgi re varaNana huM ketuM karU. karuM varaNana kema terU, anaMta guNanuM tuM dhaNI; sakhi eka jahA 1paNeva buddhi, kema guNa jANuM guNA. 9 manamehana re jagabaMdhava jaganAtha, jagajIvana re bhavijanane sukhadAya; tu darisani re manavaMchita sukha pAmII, ciMtAmaNi re kAbhakuMbha navi nakAmII. kAmI je aratha saghalA, vara jina tujha nAmathI; pAmII bhaviyaNa kahuI, kaviyaNa namaI je tujha bhAvathI. hAla-hiva bIjaI jiNamaMdiri jANyuM, bhAvathI re ati moTaI maMDANika thuNasya re nemi jiNesara rAjIu re. samudravijaya bhUpatikulagayaNa "hiNesa re, mAta sivAdevipUta, sehaI re sehaI re, rAjamatI vara suMdare. mastaka mukuTa virAjaI, 19hemarayaNatazuM re kAne kuMDala sAra; jhalakaI re jhalakaI re, ravisasi maMDala jIpatAM re. hiyaI hAra tima bAhiM, aMgaI dIpatA re avara vibhUSaNa sAra; pakhI re paMkhI re, saMgha sahu mani harabiu re. jANe ghana 21ghana sAra sudhArasa nIpanI re, kya nija jasa ghana piMDa sohaI re sehaI re, nemi jiNesara mUratI re. 16 22causaya teDetara jina pratimA sobhatuM re, nemi jiNuMda dayAla; vadhu re vaMdu re, bhaviyaNa bhAvadharI sapta re. ( 11 ulAsa pAme. 12 AkAza.13 sarva aMgI-sarva prakAranuM. 14 jIbhe. 15 a5. 16 icachIe. 17 rAjAonA samudAya rUpa AkAzamAM. 18 divAkara-sUrya. 19 suvarNa-ratna. 20 De. 21 kapUra. 22 caudaze totera (1473). - iTa: re For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . aMka 6] jAsuranagara paMca jinAlaya caItya paripATI DhAlagIta gAna nATaka karI, nemi bhavanathI valiyA re, trIjaI jiguhari manilI, jAtAM bahu saMgha miliyA re. jaya jaya saMti jiNesa, namatAM vighana pulAyA re; pUjatAM saMkaTa Talai, subha, yArni cita lAyA re, jaya jaya saMti jirNasa. (AMcalI.) hathaNAura para suMdara vismasena bhUpAlA re; tala kulakamaladivAka, sayala jIva rakhavAlA re. jaya jaya0 19 eka upasanai kArarNi, nija jIvita navi gaNiyA re; pagi lAgI sura vInavaI, sAcA surapati zruNiyA re. jaya jaya0 20 acirA kukha sarevari, rAjahaMsa avatariyA re, tINa avasari regAdi, zrIjinaI ra8 avatariyA re. jaya jaya0 21 bhavabhayabhaMjana jina tuM suNI, laMchaNa ramasi pagi lAgu re; migapati bIhata miga sahI, hiva mujhanaI bhaya bhAgu re. jaya jaya0 22 tujha guNa pAra na pAmII, tuM sAhiba chaI merA re; je tuma seva karai sadA, te sukha lahaI bhalerA re. jaya jaya0 23 ika sata paNavIsaya bhalI, saMti sahita jinapratimA re; bhAva dharI je vAMdasiI, te lahasiI vara 31 padamA re. 24 hAla-cauthaI jiguhari heva bhAvadharI ghaNuM jANyuM atiulaTa dharIe; namasyuM prathama jida vidhipUrava sadA tIna pAhiNamyuM karIe. nAbhibhUpa kulacaMda mAtA marudevA 3 uri sarovari haMsalue; avatariu jaganA vihuM nANe karI pUrau niramala guNanilue. paDhama jirNoda dayAla paDhama muNIsara paDhama jisesara jagadhaNIe; paDhama bhikhAcara jANi paDhama jogIsara paDhama rAya tuM bahuguNIe. Adi jiNesara deva mUrati tuma taNI bhavijananaI sukhakAraNue rUpataNuM nahIM pAra teji tribhuvana tribhuvana mehIIe. tuM ThAkura tuM deva tuM jaganAyaka jagadAyaka tuM jagagurue; mAya patAya tuM 31mIta parama sahodara parama puruSa te hitakarUe. ra9 eketiri jisubiMba tiNi kari sobhatI riSabhadeva tujha mUratIe; je vAMdaI naranAri praha UThI sadA te jANu subha matIe. 30 24 hastinApura. 25 vizvasena. 26 pazune kAraNe (kabutara mATe). 27 stavyA. 28 apaharyA-harI lIdhA. 28 miSe-bahAne. 30 ekaso pacIsa (125). 31 zreSTha lakSmI. 32 uda-peTa. 33 bhikSAcara-bhikSu. 34 mAtA. 35 tAta -bApa.36 mitra. 37 ekara (71).. For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 100] jaina satyaprakAza [ varSa 10 hAla-paMcama jiguhari jANyuM re, jihAM che pAsa jiNuMda kuMkumarola namuM sadA re, jima ghari kuMkamarela. jiNesara tuM bahu mahimAvaMta. 31 sevana sama tujha mUratI re, sAta phaNAmaNi sobha; je tujha nAma japaI sadA re, te pAma nahi 39bha. jisara0 3ra sAyaNa 41 DAyaNi 42yaNI re, bhUta pretane chalaMti; rega soga sahu upasamaI re, je tujha 4pUja karaMti. jisara0 33 'dharaNarAya padamAvatI re, aho misisAre seva; kAmi ThAmi tuM dIpatu re, tujha samu vaDi (DaG?) nahi deva. jisara0 34 tuja guNa pAra na pAmI I re, tuM chaI guNabhaMDAra; je tuma seva karaI sadA re, te pAmaI sukhasAra. jiNesara0 35 dvAla-ciIparivADI je kara mAlatao, praha UgamataI 45sUra, | suNi suMdari praha ugamataI sUra bedhibIja pAmai ghaNuM e mAtaMtaDe, tasa ghari saMpati pUra. suNi0 36 tasa ghari uchava nava navAe mAtaMtaDe, tasa ghari jayajayakAra, tasa ghari ciMtAmaNi phUlyuM e mAtaMtaDe, te jANuM suvicAra. suNi0 37 sasirase bANa sasI (1951) saNue mAtaMtaDe, te saMvachara jANika bhAdava vadi 4taIyA bhalI e mAtaMtaDe, suraguruvAra vakhANi. suNi0 38 kalasa nayara zrI jAvuramAhe caItaparipATI karI, e tavana bhaNatAM anai suNatAM vighana sava jAI 47 TarI; tapagacchanAyaka sumatidAyaka, zrIhIravijayasUrIsare, kavi kusalavaradhana sIsa, pabhaNuI nagA gaNi vaMchiya kare. Iti zrI jAsura nagara paMca jinAlaya caItya paripATI. 39 - 38 sAta. 39 kSebha--saMkoca. 40 . zAkinI. 41 kinI4ra jegiNI. 43 chaLa-kapaTa kare. 44 pUjA. 45 sUrya. 46 tRtIyA-trIja, 47 TaLI jAya-nAza pAme. For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir keTalAMka prAcIna aitihAsika sthAne lekhaka: pUjya muni mahArAja zrI nyAyavijyajI (tripuTI) gujarAtamAM evAM etihAsika prAcIna sthAne che ke je prakAzamAM AvavAnI rAha joI rahyAM che. AjanA prakAzamAM e sthAno gujarAtanA ItihAsanAM jUnAM suvarNa pRSTha ukelavAmAM bahu ja sahAyatA Ape tevAM che. paraMtu khedanI vAta e che ke ApaNuM sAkSaro ane ItihAsavidone mAtra pustako ane kalpanAnA jore ja UbhA rahI gujarAtanA itihAsanI bhavya ImArata caNavI che. paraMtu jyAM sudhI gujarAtanAM prAcIna aitihAsika sthAnenuM pUrNa rItyA nirIkSaNa karI tene prakAzamAM lAvavAmAM nahi Ave tyAM sudhI gurjara itihAsane bhavya prAsAda apUrNa ja gaNAze. gujarAtamAM pATaNa, cAMpAnera, vIramagAma, dhoLakA, godhapura, traMbAvatI (khaMbhAta) darbhAvatI (DabhoI), kheTakapura (kheDA), bhRgukaccha (bharUca), vagere vagere ghaNuM prAcIna etihAsika sthAne gujarAtanA itihAsanAM amuka sAdhano pUrAM pADe che. temaja nIcenAM prAcIna sthAne paNa gujarAtanA itihAsamAM suMdara prakAza pADe tevAM che. A vakhatane amAro vihAra zrI zaMkhezvarajI sudhI hato, paraMtu zeTha lAlabhAI umedacaMda lahAnA AgrahathI kaMbaI tarapha javAnuM thayuM. e daramyAna A sthAno jevAne avasara maLyo. - paMcAsara - gurjaranareza jayazikharInI rAjadhAnI paMcAsara Aje badalAI gayela che. vidyamAna paMcAsara taddana navuM ja vaseluM che, eka suMdara jinamaMdira che. nAnI jana lAyabrerI che. gAma bahAra eka jUnuM zivAlaya khaMDiyera rUpe UbhuM che. gAmaDAnA mANaso enA patthara kuhADI ane dhAriyAnI dhAra ghasavAmAM vApare che. khapa paDe patthara maracuM vATavA ane kapaDAM devA paNa laI jAya che ane ITo paNa upADI jAya che. tyAM chANAM thAya che ane chokarAM e sthaLane ukaraDA tarIke upayoga paNa kare che. gAmanA pAdaramAM gheDa pALiyA UbhA che. ogaNIsamI sadImAM parAkrama karI laDhatAM laDhatAM jAna ApI gayelA vIrenAM e smArake che. satIonA hAthe paNa che. paMcAsaranI cAre taraphanI bhUmi vIrabhUmi che, jyAM puruSonI sAthe rahI strIo paNa taravAra laI ghUmI hatI ane pitAnAM AtmajananI rakSA karatAM tyAM ja mRtyune bheTI amara thaI hatI. evI be traNa strIonA pALIyA paNa ahIM che. gAmathI ekAda mAIla dUra khetaramAM eka jUnI purANI derI hatI-che. hamaNAM sudharAvI che. loke kahe che e jayazikharInI derI che. cAvaDA vaMzano e parAkramI pratApI puruSa bhUvaDanA sinya sAthe laDhatAM maryo hato; tenuM A smAraka che. A derImAM ghaNI vAra rAtrinA dIpaka pragaTe che, ema kahevAya che. taLAva tarapha AgaLa vadhatAM moTA moTA TIMbA-TekarA dekhAya che. tyAM khodakAma thAya to prAcIna paMcAsaranA avazeSo jarUra upalabdha thAya evI saMbhAvanA che. ghaNI vAra bahu varSo pachI A sthAne meTI ITo dekhAya che; jAnA sikkA paNa hAtha Ave che. A badhA cihno kaI zodhakanI rAha juve che. paMcAsaranI AgaLa jatAM :- zaMkhezvarajI tarapha jatAM taLAva upara paNa jUnA khaMDiperenA avaze jaNAya che, ane mane lAge che ke jUnuM paMcAsara A bAju ja haze. AgaLa jatAM kalakala ninAde vahetI rUpeNa nadI bahu ja tophAnI ane uMDI che. emA For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 102 ] zrI jaina satya prakAza [ varSa 10 sAmAM jyAre e ubharAya che-emAM pUra Ave che tyAre e pANImAM eTalu josa ane tANu ( kheMca ) heAya che ke bhalabhalA tArAne paNa muMjhavaNu thAya. je rUpeNunAM pANIe paMcAsarane zeAbhAvyuM; pacAsarane puSTa karyuM e ja rUpeNe eka vAra A nagarane peAtAnI geAdamAM zamAvatAM saMkrAca sarakhAya na karyo. zaMkhezvarajI jatA yAtrIene mATe A eka meATuM bhayasthAna che. ahIM dhaNI jAne luMTAi che; ahI ja ghaNA jaina saMdhAne luMTavA prayatno thayA che. ahIM ekaladokala musAphara teA pAra vinAnA luMTAyA che. paraMtu ahIM camatkAra! paNa dhaNuM! saMbhaLAya che. je kAI yAtrI ke saMtane luMTavAnA prayatne thayA che tyAre tyAre zrI za'khezvara pArzvanAthajIneA jApa karavAthI-smaraNa karI vaMdana karavAthI tarata ja sahAyatA-daivI sahAyatAe prApta thai che, luTArUone nAsI javuM paDayuM che ane yAtrikA sahIsalAmata tIsthAne paheAMcI gayAnA ghaNA dAkhalAe vidyamAna che. rUpeNu vaTAvyA pachI pacAsaranI kAMI ja nizAnIe nathI jaNAtI. zaMkhezvarajI tI prAcIna jaina tIsthAna che. gujarAtanA pratihAsa lekhakAe A sthAnanI prAcInatA jANI ane prakAzamAM mUkavAnI jarUra che. A sabaMdhI " Achu "nA vidvAna lekhaka sAhityapremI munimahArAja zrI jayaMtavijayajI mahArAje ' zrIzaMkhezvara mahAtIrthaM ' pustaka lakhI ghaNI sAmagrI emAM ApI che. suna vAcakra e pustaka vAMcI A tIrthanI prAcInatA saMbaMdhI jJAna meLavI zake che. parantu huM tA thADA prAcIna sthAne sabadhI ja lakhIza. ,, hAlanA zroza'khezvarajI pArzvanAthajInA maMdirathI nA thI nA mAIla dUra caMduranA mAge jatAM eka uMcANu TekarAne bhAga che. tyAM pharatAM pharatAM tapAsa karatAM ema jaNAya che ke tyAM polANu haze. temaja jAnI IMTA, makAnanA pAyA vagere dekhAya che. AgaLa taLAva kAMThe je kUvAmAMthI zrI za Mkhezvara pArzvanAthajInI mUrti nIkaLyAnuM sthAna batAvAya che te tarapha paNa makAnanA pAyA vagere dekhAya che. e prAcIna kUvA paNa purAI gayA jevA che. parantu upara meM je sthAna varNavyuM tyAM te cetarapha TIMbe che ane kheAdakAma thAya tA ghaNI ghaNI prAcIna vastue upalabdha thavAnI saMbhAvanA jaNAya che. A pachI jUnuM maMdira ke je prAcIna che tenI rakSA mATe ucita prabaMdha thavAnI jarUra che. ahIM najIkamAM caMdura paNa prAcIna sthAna che. caMderI nagarI kahevAya che. suMdara bhavya maMdira parama darzanIya che. ame te| suja para, samI thaI hArIja gayA. samImAM eka suMdara prAcIna jinabhuvana che. gAma vacce eka meATI vizAla masjIda che. A masjIda eka khAvana jinAlaya maMdira teADIne banAvavAmAM Avela che. otarAdA daravAjA bahAranI kuMbhI para eka khaMDita jinamUrtine AkAra adyAvadhi vidyamAna che. hArIja: jUnuM ane navuM be hArIja che. navuM hArIja te hamaNAM vIsamI sadInA uttarAmAM ja vasyuM che, phAlyuM che, suMdara jinamaMdira upAzraya vagere che. jUnA hArIjamAM eka prAcIna bhavya jaina madiranA pattharA-pAye vagere vidyamAna che. gAyakavADa rAjyanI bhUgoLamAM lakhyuM hArIjamAM eka pattharanuM jUnuM mATu' mari che." lekhake A maMdira kAnuM che e lakhavAnI mahenata nathI uThAvI, "C For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org aka J keTalAMka prAcIna aitihAsika sthAna | 103 A pattharanuM maMdira prAcIna jaina maMdira che. A maMdiranA patthara| gADAM bharI bharIne leAkA laI gayA che. ahIMnA ceDA pattharA jaina maMdiranA pagathiyAM nIce paNu dukhAyA che. bahu prayatna pachI gAyakavADa sTeTe ma`diranI jamIna jainasatrane sAMpI che, parantu vyavasthA karavAnuM kAma ApaNane nathI AvaDatuM. maMdiranA vaccenA bhAgamAM uMcANu che. ahIM khAdakAma thAya teA jarUra prAcIna vastue nIkaLe tema che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka bAju zAsanadevInI bhavya mUrti che. tyAMnA leAkeA A devIne zItaLAdevI tarIke pUje che-mAne che. maMdiranA vibhAgamAM pazue baMdhAya che; chANAM thAya che ane mANasA jamIna bagADI AzAtanA kare che. ahIMnA gAma bahAranA hanumAnajInA maMdiramAM jaina maMdiranA pattharA vaparAyA che. prAyaH dhaNAM dharAmAM thAMbhalA, kuMbhI, zikhara, ke iMDAnA pattharA vaparAyA che. ahIMnA jaina saMdhe jAgRta thaI A jamInanI AzAtanA na thAya te mATe banatuM karavAnI jarUra che. hArIja gAma bahAra; gAmathI zrA thI nA mAIla dUra suMjaparanA rastAnI jamaNI bAju kevaLAthaLI nAme eka TIme che ane TIbA upara cha thAMbhalAM-meTA pattharA che. ahIM zuM haze enI kalpanA krAneye na hatI. mAtra patthara ane jamIna jovA ja AvelA. sAthe zilAlekha levAnAM sAdhaneA hatA. pU. zrI jJAnavijayajI mahArAjazrIe athAga mahenata karI eka lekha vAMcyAH : [ 3 ] chuM. ? varSe + + [2] ph r prema [2] zrINidattanuM [ 4 ] rInAM mUti // A eka jainAcAyanI mUrti che. 7-10 nI mUrti che. mUrtinA mastaka upara AdhA- rajoharaNa che. jamaNe) paga AsanathI laTakatA che. traNa pATalAnI beThaka che; vastradhArI-acaladhArI mUrti che. hAthamAM muhapatti che. tyAM khIjo patthara joyA. tene lekha vAMcatAM bhAre muzkelI paDI, paraMtu lekha vaMcAyA tA khare| je A pramANe che. ( cAlu ) jUnA aA joie che 8 zrI jaina satya prakAza 'nA nIce jaNAvyA mujabanA jUnA akA joIe che. jee e kAmAMthI banI zake teTalA akaiA meAkalaze temane e akAnA badalAmAM yAgya vaLatara ApavAmAM Avaze. varSa paheluM--aMka 2, 3, 7, 8 varSa jI--aMka 2. varSa chaThThuM----aMka 11. varSa sAtamuM----aMka 5-6 varSa navamuM----aMka 8-9 For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - - eka aprasiddha apUrNa prazasti [zrIzrIvaMzIya suzrAvaka kumArapAla) lekhaka-yuta vaidya cImanalAla lallubhAI jhaverI, mahudhA. ahIM ApavAmAM Ave che te prazasti naDIAda jaina saMghanA AgevAna sutariyA mehanabhAInA kabajAmAM hAla je lAyabrerI che temAMnI eka hastalikhita pratamAM che. A prati kAgaLa upara lakhelI sacitra ane devanAgarI parimAtrAmAM che. pratanA akSaro ane yAcavaNu ghaNuM sArI che. aMtanuM pAnuM jatuM rahevAthI prazasti apUrNa che. evI ja bIjI prati che. paNa tenA aMtanA pAnA upara kAgaLa coTADele hevAthI pupikA vagere kAMI maLI AvyuM nathI. A bemAMthI eka pratimAM saMdehaviSauSadhi nAme kharataragacchAcAyata saMkSipta vRtti lakhelI che. prazasti A pramANe che zrIzrIvaMzavibhUSaNa samabhavat kAlu iti khyAtimAn tasyAsijjayatupriyA nanu tayoH putro dudAnAmakaH // pranirmiNisaMkSakAsukRtinI putrAstrayaite tayoH zAhazrIzrita vastupAlamatimAn tejAbhigho buddhimAn // 1 // zrISImazca mahAiko hi kyajAkhyAnau pitRvyAGkajau zrImanmAlavamaNDalezvaranRpa zrIgyAsuddInaprabhoH // rAjye prAjyavicAryakAryaviduhaH zrInAgarAjaH sudhIH / tatsAhAyyamavApyamoditamanAH zrIvastupAlAgrajaH // 2 / / hIrAde-cIrAdepaniRsyasaMyutaH sadA subhagaH / mAma dvayayuta manajI-kumArapAloGgajenayutaH // 3 // SaNmeru nirjara naga kSiti saGghayavarSe zrImaNDapAcala nivAsamahemyasurge // nyAyAvatAraguNagauravalabdhakIrtiH zrIgyAsuddInanaranAyakasaumyadRSTayA // 4 // cAturmAsikapustakotsavavidhiM pUrva vidhAyAdabhUtaM / zrIkalpapratayaH suveSTanayutAM zAlAsu sAsvapi // (ga ) prazasti-anuvAda. zrIkIvaMzanA vibhUSaNarUpa prakhyAtivAna kAlu hato, tenI strI jyata urphe jayaMtadevI nAme hatI. teo bannene dudA nAme putra hatA. tene bhAgyazAlI dharmiNI nAme jI hatI. teo banene A traNa putro hatA. eka jene lakSmI varelI che te buddhimAna zAha varastupAla, bIje tejapAla ane trIje kSemapAla, eone kAkAnA chokarA be bhAI eka zAha mAika ane bIje zAha vayajA nAme hato. (1) suzobhita mAlavamaMDalezvara rAjA (navAba) gyAsuddInanA vistRta rAjyanA kAryane vicAra karavAmAM vidura samAna sArI buddhivALe nAgarAja hatuM. tenI sahAyatA pAmIne For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka aprasiddha apUrNa prazasti f15 AnaMdita manavALA vastupAlanA agraja (moTAbhAI) pitAnI harAvI ane vIrAdevI nAme be strIo sAthe tathA pitAnA putrayukta, jenAM be nAma che eka manajI ane bIjuM kamArapAla eNe saMvata 1547nA varSamAM jyAM meTA dhanavAne vasI rahyA che evA mAMDavagaDhamAM nyAyanA avatArarUpa gauravAnvita guNa vaDe jene kIrti prApta thaI che evA navAba gyAsuddInanI saumya daSTivaDe cAturmAsika pustakane prathama vidhipUrvaka utsava karIne vejhana yukta zrIkalpasavanI prato sarva zALAomAM (upAzrayamAM) ApI. (ra) apUrNa. prazastigata vyaktionuM vazavRkSa zrIzrIvaMzIya-mAMDavagaDha nivAsI zAha kAlu (patnI-jayaMtadevI) (temanA be putro) 1 nAma nathI tenA be putro, tenI be patnI 1 mahulAIka 2 vayanA (1 nAma nathI) tene putra 2 dharmiNI tenA traNa putro manajI uphe kumArapAla (tenI be patnI) 1 vastupAla 2 tejapAla yamapAla hIrAde vIrA (kumArapAlane putra hato tenuM nAma nathI ApyuM) bIzrIvaza saMbaMdhI vicAraNA uparokta prazastimAM sarvathI prathama prati lakhAvanAranA vaMzanuM nAma zrIzrIvaMza batAvavAmAM AvyuM che. jJAtionAM prasiddha nAmamAM zrIzrIvaMzanuM nAma bhAgye ja koIne paricita lAge evuM che. sAmAnya rIte zrIzrIvaMzana zabdArtha lakSmInA vaMzamAM evo thAya che. paurANika alaMkArika rUpe lakhanAra brAhmaNoe e zabdane anulakSIne zrImAlapurANuM lakheluM che. purANu te ke haju sudhI bhAgye ja koI jaina vidvAnane hAtha caDhayuM haze. paNa tenuM ja avataraNa vidvAna kavirAja muni lAvaNyasamayajIe vimala prabaMdhamAM karyuM che. ane te maNibhAI bArabhAI vyAse prasiddhimAM mUkavAthI vidvAnane hAtha caheluM che. * zrImAlapurANamAM zrImAlIone lakSmInA vaMzanA varNavyA che. te uparathI zrImAlI vaNiga jAti ema samaje che ke, ame lakSmInA vaMzanA chIe. paraMtu vAstavika rIte te. emAM lekasamAjanI bAMti ja che. zrImAlIne mATe dhAtupratimAo uparanA TalAka lekhamAM For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 106 ] zrI jaina satya prakoza [ varSa 10 zrIzrImAla zabdane upayAga karelA che. A caturakSarI zabda dhyAnapUrvaka vicAranArane emAM e jAtionuM astitva dekhADe che. eka zrIzrI+mAru A banne zabdo malIne thaelA A zrIzrImAla zabda A banne jAtienuM sahavAsIpaNuM batAve che. zrImAlapurANu e te jAtInA kSAtrAcAranA parityAga pachI ghaNA kALe lakhAeluM che, parantu ene mATe te ApaNe jaina Agama prathA upara ja najara pheravavI paDaze. A banne tie bhagavAna mahAvIradevanA samayamAM kAzIdeza ane kAzaladezanI rAjyakartA hatI. temAM eka licchatrI ane khIjI malakI nAme eALakhAtI hatI. emanu' vAsasthAna kAzI-kaiAzala ane baMgALamAM hatuM; jenuM pATanagara vizAlA--urphe vaizAlI hatuM, ( hAlanu bihAra ) ke jemAM mahArAjAdhirAja ceTaka rAjyakartA hatA. uparAMta banne jAtie pUrva bhAratamAM parama zakitazAlI ane jainadharmInuyAyI prAcIna kAlathI ja hatI, jenA jAtinA baLa mATe zAyaputra budghabhagavAne kANika-urphe kAlAzokane mADhe mukatakaMThe praza sA karI che; jenI vividha praznottarI bauddha graMthAmAMthI maLI Ave che. bihAra urphe vaizAlInuM mahAna sarvoparirAjya licchavI urphe haihayara vaMzanuM hatuM. magadhanA zizunAgava'za sAthe koTuMbika kalahanA pariNAme vaizAlorAjyanA nAza thavAthI zatAvadha kuTubee svadeza choDI marUbhUmimAM AvI zrImAla nagara vasAvyuM ane vANijya vyavasAya svIkAryo, jene sahacara kulaguru brAhmaNeAe lakSmInaMdana tarIke pichAnAvyA che e yukitayukta ja che. uparAkata licchavI urphe haihayavaMzI kuTuMkhee tyArapachI peAtAnA vaMzanu nAma zrIzrIvaza rAkhyuM, ane sahayeAgI malakI jAtie zrImAla nAma dhAraNa karyuM, parantu jAtIya saMgaThana jANanArAe ane ekaja nAmathI bannenuM vidhAna icchanArAe zrIzrImAla e zabda prayAga karyo. A jAtIe vANijya vyavasAya svIkAryo pachI paNa prathamatI mAphaka ja jainadharmAMnu pAlana ane jinezvarAnI bhakita tathA dharma sa rakSaNu temaja dharmIpracAra karavAmAM advitIya zakita batAvI che, ema vidvAnAe karalI nAMdhA uparathI joi zakAya che. prazastigata vyaktie sabaMdhI vicAraNA zAhe kAlu: A puruSa zAha kumArapAlanA dAdA thAya che. mArI pAse astitva dharAvatA prAcIna dhAtupratimAnA lekhamAM temane vizeSa paricaya Ape evA eka paNa lekha jovAmAM AvatA nathI, parantu e ja mAMDavagaDhamAM vasatA prApvATa jJAtinA zAha kAlue e ja kAlunA samayamAM jJAnabhAMDAgAra-sthApyAnA purAvA prazastisaMgrahanA uttara vibhAganA pR. 52-54 mAM pra. na. 205-215mAM savistara maLe che, paNa te ahIM asthAne che. 1 jue kalpasUtra mUla ane TIkA, temaja kalikAlasarvajJa zrImAna hemacandrAcArya kRta tri. za. pu. ca. pava' 10 muM. 2. jue bhArataH prAcIna rAjavaMza bhA. 1 lo, triSaSTizalAkApuruSacaritra parva 10 muM, bhAratIya prAcIna lipImAlA gaurIza'karahI. ejhAkRta, tathA samrAT saMprati, ane samrAT prIyadarzI vagere. For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 6 ] eka aprasiddha apUrNa prazasti [ 107 kArabhArI-nAgarAjaH--mAlavAnA navAba gyAsuddInanA rAjyamAM mukhya vahIvaTa karanAra pradhAna nAgarAjanuM mAtra prabhAvApkIna ja kareluM che, parantu temane vizeSa paricaya ApelA nathI. pazu temane paricaya karAve tevI eka prazasti, prazasti saMgraha uttara vibhAga pR. 56 pra. na. 222mAM A pramANe maLe che. saMvat 1555 varSe zrIpattanamahAnagare bhAdrapadamAse zuklapakSe 10 tithau somavAsare zrI maNDapamahAdurgavAstavya sonI - zrInAgarAja patni saGghaviNI jasamAI putryA mahaM amarAsuzrAvakapalyA padmAda suzrAvikayA putrI haMsAisahitayA zrabhuvanabhAnu kevalocaritraM saMpUrNa likhitaM gatArthaiH suzravikAdibhirvAcyamAnaM ciraM naMdatAt zreyase ca bhUyAt // arthAt sa. 1555 varSe bhA. suda 10 sAmavAre zrIma'DapamahAryAMnA rahavAsI sAnI- nAgarAjanI patni-sadhaviNI-jasamAi urphe jasamAdevInI putrI padmAdevI te pATaNanA rahevAsI mahetA-amarasiMhanI dharmapatnI teNe potAnI 'sAdevI nAme putrI sAthe bhuvanabhAnukevalI caritra sapUrNa lakhyuM, te gItArthAe tathA suzrAvikAoe vaMcAtuM lAMkhA vakhata AnaMda pAmeA ane kalyANa kareA. uparakata puSpikA uparathI spaSTa samajAya che ke nAgarAja eka samRddhivAna, pratiSThApAtra, rAjakArabhAradguradhara zrAvaka hatA. ane tenuM gAtra seAnI hatuM. A puSpikAmAM lekhake jJAti jaNAvelI nathI, paNu A gAtranA darzAvelA nAma uparathI teo esavAla hatA. kAraNa ke sALaMgAtra AsavAla jJAtimAM che. upara Apela nAgarAjanI prazastimAM jaNAvyA mujaba jasamAdevI sAnI-nAgarAjanI dharmapatnI hatAM, paNa vicArane sthAna maLe che ke saoNMghaviNInuM vizeSa mAtra jasamAdevIne ja lagADeluM che, tethI ema mAnavAne kAraNa maLe che ke game te e vizeSaNu temanA pitRpakSathI UtarI AvyuM hoya athavA kAI paNa tIthaeNyAtrAnA sadha mATe nirdhAra thai gayA pachI rAjyanuM anivArya kAma AvI paDatAM suzrAvaka nAgarAja jaI zakayA na hoya ane te yAtrA jasamAdevInI AgevAnI taLe thaI hoya, jethI sAvaNI tarIkenuM tilaka dhAraNa karavAnuM saubhAgya jasamAdevIne prApta thayuM hAya. uparanI prazastimAM jaNAvela padmAdevI te sAnI-nAgarAja ane jasamAdevInI putrI hAi pATaNanA rahevAsI mahetA amarisaMhanAM dhama patnI hatAM. temaNe sa. 1555 nA bhA. zu. 10 sAme paNlR bAda peAtAnI putrI 'sAdevInI sAthe bhuvanabhAnukevalIcaratra lakhI aNu karyuM. A uparanI noMdhathI ApaNane jaNAya che ke prAcina kALamAM hAlanA vakhata jeTalI nAnA nAnA ekaDAonI sakaDAmaNA nahAtI, jete pariNAme leAkeA chuTathI nyA ApI lai zakatA hatA. ene mATe A ceAsa purAveA che. hAlanA nAnA badhAraNAe samAjamAM keTalA bhedabhAva ane mithyAbhimAna utpanna karyAM che e teA jene enA kaDavA rasa vyAkhyA hAya tene ja khabara. : zAhu kAlunA putrAH-zAha kAlune be putrA hoya ema A prazastimAMnA sucana uparathI jaNAya che. paraMtu prazasti kartAe eka dudAnuM ja nAma ApyuM che, jyAre bIjAnuM For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 108 ] zrI jaina satya prakAza [ varSa 10 sucana ja karelu che. zAha dudAne paNa e strIo hatI jemAM mi*NI navI strI * hatI ke jenA zAha vastupAla, zAhu tejapAla, zAha khemapAla nAme Nu putra hatA. eone kumArapAla nAme amaja hatA. jo te dharmAMdevInA putra hAya teA traNanI sAthe ceAthAnuM nAma gaNAvata, paNa tema na karatAM tene judA ja agraja dekhAya che eTale zAha kumArapAlane A traNa oramAna bhAIe hatA ane te tenA karatAM nAnA hatA. zAhe kumArapALaH-- te zAha dudAnI prathama patnInA putra hatA ne temanuM khIjAM nAma manajI hatuM, teone hIrAdevI ane vIrAdevI nAme be strI hatI ane putrA paNa hatA, parantu prazastikartAe putrAnAM nAma darzAvyAM nathI. A sadhaLA peAtAnA kuTuMbienI sAthe nAgarAjanI sahAyatAthI ke jenI eLakhANu ApaNe joi gayA chIe, ane navAba gyAsuddInanI temanA upara sIdhI maherabAnIne lIdhe saMvata 1547 mAM mAMDavagaDhamAM cAmAsika utsava. karIne mAMDavagaDhanA dareka upAzrayAmAM suMdara-kAmaLA upara lakhelI, sacitra kalpasUtra mULanI pratA (pusto) dareka upAzrayAmAM sAdhuma`DaLane vAMcavA mATe ApI. mAlavamaDalezvaranapa gyAsuddIna:--A prazastithI ApaNe jANI zakIe chIe ke mALavAnA bAdazAha gyAsudInane A lekhamAM mAjhama chezvara jaNAvI pachI nRpa . vizeSaNu lagADeluM che. A vizeSaNu dekhADI Ape che ke bAdazAha gyAsuddInanuM mAlavAnuM rAya dIllInI jhuMsarI taLe hatuM, kAraNa ke maDalezvara e kha'DIA rAjAone sa`khAdhIne vamarAtA zabda che. parantu e te kyAraneAya rAjA thaele che tethI enA nAma sAthe nRpazabda cekasa rIte rAjA tarIke dekhADavA mATe lakhyA che. A bAdazAhe mAladeza upara keTalAM varSo sudhI rAjya karyuM te saMbadhI svataMtra mAhitI maLelI na hAvAthI vizeSa kAMI lakhI zakatA nathI. pazu sa. 1501nApAsa vadI 1 2vIthI sa. 1574nA kA. su. 7 gurunI lekhita puSpikAe prazastisauMgraha uttarabhAga pR. 34-84mAM jovAmAM Ave che tA 74 varSanA rAjyakALa teAe uparathI jaNAya che, tyAre te gAdIe kyAre kheDhA ane avasAna kyAre pAmyA temaja keTalAM varSa rAjya karyuM te vicAravA jevuM che. A purAvA zvetAM te! A bAdazAhe bahu lAMbuM AyuSya bhAgaveluM hAvuM joie. sa. 1501 nI puSTikrAmAM ene pAtazAhanuM ja vizeSaNu lagADayuM che. e pramANe prazastimAM varNavelI bAbate ahIM pUrNa thAya che tethI A lekha pUNa karuM chuM. pUjya munivara ne oSakALamAM mAsika geravalle na jatAM vakhatasara maLatuM rahe te mATe peAtAnAM vihArasyA thAsamaya jaNAvatA rahevAnI. sau pUjya munivarAne ame vinaMti pharIe chIe. For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mane mAre - pratiSThA---[1] amadAvAdamAM sametazikharanI pALanA derAsaramAM phAgaNa zudi ka nA rAja pU. A. bha. zrI. vijayeAdayasUrijI mahArAjanI nizrAmAM pratiSThA karavAmAM AvI. [2] amadAvAdamAM zAhapuranA derAsaramAM phAgaNa vadi 11 nA rAja, pU. A. bha. zrI. vijayaumaMgasUrijI mahArAjanI nizrAmAM zrI dharmanAtha bhagavAnanI pratimAnI pratiSThA karavAmAM AvI. [3] muDatarA ( mAravADa ) mAM phAgaNa zudi 3 nA rAja pU. mu. ma. zrI. tilokavijayajI ma. nI nizrAmAM zrI sumatinAtha bhagavAnanI pratimAnI pratiSThA karavAmAM AvI. [4] nAramAM mAha zudi 2 nA roja pU. A. bha. zrI vijaya premasUrIzvarajI mahArAjanI nizrAmAM pU. A. bha. zrI. vijayadAnasUrIzvarajI mahArAjanI mUrtinI pratiSThA karavAmAM AvI. [5] amadAvAdamAM phAgaNa zudi 3 nA roja pU. A. bha. zrI. vijayapremasUrIzvarajI tathA pU. A. bha. zrI. vijayarAmacaMdrasUrijI ma. nI nizrAmAM pU. A. ma. zrI. vijayadAnasUrIzvarajI mahArAjanI mUrtinI pratiSThA karavAmAM AvI. - dIkSA-[1] chANImAM pU. A. ma. zrI. mAkiyasAgarasUrijI mahArAje haLavada nivAsI bhAIzrI jeThAlAla giradharalAlane dIkSA ApI. dIkSitanuM nAma pU. mu. zrI. jayantasAgarejI rAkhIne temane pR. mu. ma. zrI. lakSamIsAgarajInA ziSya banAvavAmAM AvyA. - [2-4 amadAvAdamAM mahA sudi 14nA roja pU. A bha. zro. vijayapremasUrIzvarajI ma. tathA pU. A. bha. zrI vijayarAmacaMdrasUrijI mahArAje amadAvAda nivAsI bhAIzrI cImanalAla zakaracaMda. bhAIzrI kAMtilAla kezavalAla kaDiyA tathA kuNageranA rahIza bhAIzrI khetasIbhAIne dIkSA ApI. dIkSitAnAM nAma anukrame pU. munizrI caraNakAMtavijayajI, pU. mu. zrI. kalyANapravijayajI tathA pU. mu. zrI. jayadhvajavijayajI rAkhIne temane anukrame pU. mu. ma. zrI. krAMtivijayajI pU, mu. ma. zrI. bhadra karavijayajI tathA pU. A. bha. zrI. vijayarAmacaMdrasUrijInA ziSya banAvavAmAM AvyA. [5] amadAvAdamAM phAgaNa sudi 5 nA rAja pU. A. . zrI. vijayapremasUrIzvarajI mahArAje vaDhavANa nivAsI bhAIzrI ratilAla mehanalAlane dIkSA ApI. dIkSitanuM nAma pU, mu. zrI. tattvapravijayajI rAkhI temane pU. u. ma. zrI. bhuvanavijayajInA ziSya banAvavAmAM AvyA. | [6-7] khaMbhAtamAM mahA vadi 10 nA roja pU. A. bha. zrI vi jayalabdhisUrIzvarajI ma. damanivAsI bhAI zrI navInacaMda jayacaMdamAI tathA khaMbhAtanivAsI bhAIzrI zAMtilAla naMdalAlane dIkSA ApI. dIkSitAnAM nAma anukrame guNAkaravijayajI tathA sudhAkavijayajI rAkhIne temane anukrame pU. mu. ma. zrI. rasikavijayajI tathA pU. mu. ma. zrI. ajitavijayajInA ziSya banAvavAmAM AvyA. [8] muMbaImAM gADIjInA upAzrayamAM pU. A. ma. zrI. sAgarAnaMdasUrIzvarajI mahArAje eka bhAIne dIkSA ApI. pU. mu. ma. zrI. caMdanasAgarajInA ziSya banAvyA. AcAryapada--burAnapuramAM pU. A. ma. zrI. vijayavijJAnasUDhijI mahArAjanI nizrAmAM pU. u. ma. zrI. kasturavijayajI gaNine AcAryapada ApavAmAM AvyuM._ - kALadharma-pAMthAvADAmAM mAha zudi 12 nA roja prAta:kALamAM pU. A. ke. zrI. vijayapUrasUrijI mahArAja tapasvI samAdhipUrvaka kALadharma pAmyA. For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Jaina Satya Prakasha. Regd. No. B. 3801 zrI jaina satya prakAza. dareke vasAvavA yogya che zrI jaina satya prakAzanA traNa vizeSAMka (1) zrI mahAvIra nirvANa vizeSAMka bhagavAna mahAvIrasvAmInA jIvana saMbaMdhI aneka lekhothI samRddha aMka : mUlya cha AnA (TapAla kharcane eka Ane vadhu). (2) dIpotsavI aMka bhagavAna mahAvIrasvAmI pachInAM 1000 varSa pachInAM sAtase varSanA jaina itihAsane lagatA lekhethI samRddha sacitra aMka : mUlya savA rUpiyA. (3) kramAMka 100 : vikrama-vizeSAMka samrATa vikramAditya saMbaMdhI aitihAsika bhinnabhinna lekhothI samRddha 240 pAnAMnA daLadAra sacitra aMka : mUlya dADha rUpiyA. - zrI jaina satya prakAzanA be viziSTa akA [1] kramAMka 43-jainadarzanamAM mAMsAhAra hovAnA AkSepanA ne javAbarUpa lekhethI samRddha aMka : mUlya cAra AnA. [2] kramAMka 45-ka. sa. zrI hemacaMdrAcAryanA jIvana saMbaMdhI aneka lekhAthI samRddha aMka : mUlya traNa AnA. kAcI tathA pAkI phAilo * zrI jaina satya prakAza nI trIja, cAyA, pAMcamA, AThamA, navamA varSanI kAcI tathA pAkI phAIla taiyAra che. mUlya darekanuM kAcInA be rUpiyA, pAkInA aDhI rUpiyA. bhagavAna mahAvIrasvAmInuM triraMgI citra gujarAtanA suprasiddha citrakAra zrI kanubhAI desAIe doreluM suMdara citra, 10''x14"nI sAIjha, senerI beDara. mUlya cAra AnA ( TapAla kharcanA doDha AnA ). - lakhe - zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti jezigabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda. For Private And Personal use only