Descriptive Catalogue of Sanskrit Manuscripts in Tanjore Vol 04

Author(s): P P S Shastri
Publisher: Government of Madras
Catalog link: https://jainqq.org/explore/020229/1

Page #1

Page #2

CONTENTS.
Раев.
'1. General Introduction to the Library.
1-VIII II. Detailed contents of Møs. noticed in Vol. IV IX-XV III. General Scheine of the Descriptive Catalogue. XVII-XXIII IV. List of Important Abbreviations, aad the Scheme of Transliteration.
XXV-XXVI V. Descriptive notes on Mas. Doticed in Vol. IV. 1471-1940 VI. Errata et addenda of Vol. IV.
1-10
(Note: Index of Authors, Index of Owners of Mee., Index of Scribes of M88., Index to dated Mss., Index to works noticed these items of information regarding Vols. IV and V will appear in Volume v. ]

Page #3

Page #4

II
paper. Having been frequently handled by ignorant and careless men the manuscripts became mixed up, and the owner, who despaired of restoring order among them, made them into bundles and tied them with cloth. About two years ago, Mr. Kuppuswāmi Sastri, to whom examinatian of Sanskrit manuscripts is a labour of love, prepared a tentative list of the contents of these bundles. When I went to Tanjore on the 2nd January, Jambunatha bhatta showed me about one hundred of these bundles. A cursory inspec tion of them satisfied me that the Library was an important one and it should be carefully examined. This meant that not only should these works which were still complete be registered in my list but that an attempt should also be made to put together pieces which, through careless handling, had got out of their places."
In 1922, the Library received other valuable collections of rare interest, known as the "Kagalkar" and the "Patanga Avadhuta" collections. The former is about 159 and the latter, about 100 years old. The collection made by the Kagalkar Family of learned Sanskrit Scholars of Tanjore especially versed in Sanskrit Grammar () contains the autograph copies made by some Its of them of the works composed by themselves and others. prominent feature is the collection of works on Sanskrit Grammar. The collection made by Patangavadhūta whose descendants settled at Tiruvadamarudur in Tanjore District contains a large number of works on Vedanta (:) and Bhakti (:). Both these collections comprise several Manuscripts which do not already exist in this Library.
The attention of the Government of India and through it of the Government of Madras was directed in 1868 to the importance of the examination, purchase or transcription of Sanskrit Manus

Page #5

cripts in Indian Libraries and the framing of printed lists or catalogues of the same. (Proceedings of the Government of India in the Home Department (Pablic), No. 4838-48, dated Simla, 3rd November 1868).
In respect of magnitude as well as the range of subjects dealt with, not to speak of the diversity of languages employed, tbe Tanjore Library is probably second to none among Oriental Libraries in India.
In December of the same year, the Government of Madras asked Mr. Pickford, Professor of Sanskrit, to carry out the instructions of the Government of India. He commenced to catalogue the manuscripts at Tanjore; but he fell seriously ill and had to return to Europe in March 1870 and never came back to India. It is not known how much he had done as his unfinished catalogues could not be found. (Letter from the Professor of Sanskrit, Presidency College, Madras, to the Chief Secretary to the Government of Madras, 22nd May 1876, and Letter No. 1500, dated Madras, 7th June 1876, from the Director of Public Instruction, Madras to the Chief Secretary to the Government of Madras).
Thereupon Dr. Burnell, District and Sessions Judge, was appointed in G.O. No. 71, dated 16th March 1871, to catalogue the Sanskrit Library at Tanjore. That learned Scholar devoted a great deal of research and labour to the tasknud his catalogue which he styled “A classified Index to the Sanskrit Manuscripts in tbe Palace at Tanjore," was published in three parts between 1878 and 1880 in London. This is now the chief key to the huge Sanskrit collection in this Library. But unfortunately & great many manuscripts, above 4,000, seem to have been omitted and bis catalogue cannot be said to be complete,

Page #6

During the course of his preparation of the catalogue Dr. Burnell wrote to the Chief Secretary to the Government of Madras from Bangalore on 6th August 1873 as follows:
"It may perhaps be asked if the Library is worth the labour spent on it. I can answer unhesitatingly that it is. It is now a recognised fact that nearly all Sanskrit Works of importance exist in different recensions. The Tanjore Library is unrivalled in this respect; it contains several good manuscripts of all the most important ones known as yet, including a few that are new............ The Tanjore Library, however, contains additional manuscripts of most of the works which I had discovered elsewhere, and this is a matter of great importance.
I believe that this Library must sooner or later, escheat to the Government. The preparation of this catalogue will therefore protect property of enormous value. Sanskrit Manuscripts have long been very dear and the cost of making proper transcripts is now very hoavy. As far as I can judge, it would not be possible to form a Collection like that at Tanjore at a less cost than £50,000 but many manuscripts are unquestionably unique."
The Tanjore Maharaja Serfoji's Sarasvati Mahal Library is now a public library in the full sense of that term, the Government of Madras through the treasurer of Charitable Endowments being responsible for its administration. The collection belonged to the reigning princes of Tanjore-the Mahratha Mahārājas. When the last of them died leaving no direct male heir and after the death of the last surviving Rapi this collection together with the other properties formed the subject of litigation in civil courts. There was & rumour a few years ago that the collection had attracted the attention of some wealthy patrons of learning from

Page #7

Overseas. And it would appear that arrangements were very nearly ready to sell the whole collection outright at an assessed value, when pnblic attention was focussed on certain remarks of Dr. Burnell to the effect that "it would not be possible to form a collection like that at Tanjore at a less cost than £ 50,000". The parties concerned had perforce to wake up and the deal was not immediately concluded. The public of Tanjore also began to interest themselves in the affair adequately. It was rightly considered as a question of National pride. The parties in 0. 8. No. 26 of 1912 on the file of the Subordinate Judge of Tanjore agreed that it was eminently fit that the Library should be preserved and maintained as a Public Library in trust for the public and removed the Library and one
lakh of rupees to provide for its up-keep, from the snbject-matter of the suit. The Government of Madras in G. O. No. 1306 Home (Education), dated 5th October 1918, accordingly took poossession of the same under the Charitable Endowments Act and have framed a scheme for the management of the same.
Since the Library became a Public Trust there has been a marked improvement in the reception accorded to it by the public. Various liberal and generous-minded benefactors have come forward with magnanimous offers. The Library has been enriched with several very fine collections of manuscripts, every one of them rare, valuable and very interesting. The Kagalkar collection, Jambunátha Bhat Lāņdagai collection and the Patanga Avadhūta collection--all these tbree alone number 2181 manuscripts. Besides these, the Tyāgarāja Svāmi collection which alone contains more than 1000 manuscripts; then the minor collections--the Subrahmapya Sastri collection, Subrahmanya Rau collection, Rămacandra Ganapat collection, Nilakantha Sāstri collection, Devabadkara Tawker collection, Gopalakrana Devalekar collection, and Kripaji

Page #8

VU
Mehta collection all are of great and paramount importance.
The manuscripts are either on palm leaf or on paper. They are of very different value and come from very different sources. A large collection of these are recent Nagarl copies of Manuscripts in South Indian characters and are at least a century old.
These manuscripts are in more than eleven distinct alphabets being from all parts of India. On the whole, one may easily say that the total number of manuscripts now in this Library is likely to exceed 30,000.
A large number of original records belonging to the last reigning house of Tanjore which will be of very great importance for reconstructing the political and social history of the Mahratha rule in Southern India has recently been transferred to the care of this Library from the Civil Court by order of the Judge.
Besides these manuscripts there are also a number of books and Manuscripts in almost all the Indian and European languages and on almost all branches of human knowledge. Special mention may here be made of the books and manuscripts in Telugu, Tamil, Mahrathi and English on account of their number and importance.
Dr. Burnell issued what he modestly styled "A classified Index to the Sanskrit Manuscripts in the Palace at Tanjore," between 1878 and 1880. Between 1880 and 1918 for very nearly forty years, the Library has been the victim of many an outrage. Those who were in possession gave out on loan very many manuscripts which were never returned. And many more somehow or other, found themselves into Libraries other than at Tanjoro. Dr. Barnell's Catalogue is very ustul to us to trace out lost manuscripts which are never likely to come back to us. Our losses are

Page #9

VIII
probably far more: for even Dr. Barnell's admirable catalogue W86 by no means a complete catalogue of all that existed. For, where he mentions a single work in a bandle, we are able today to trace two or more works in the same bundle.
The Committee appointed by the Government of Madras took charge early in 1919. Since then, they have been busily pushing forward the work of revising and preparing a fresh catalogue of all the works now in the Library according to the latest scientific methods. Each work is described in detail in & card-index-form which contains all the necessary particulars.
In 1920 a Catalogue of printed books in French, Latin, Italian and Greek was published. In 1926 three voluines of a Catalogue of Tamil Manuscripts in the Library were published. From the year 1924 a Catalogue of Mahrāthi Mss. and books of this Library was being prepared; the first Volume has been pube lished very recently. These are now on sale and can be had from the Secretary of the Library.
The Administrative Committee of the Library approached the Government of Madras, year after year with the request for a special grant to enable them to prepare and publish a descriptive catalogue of the Sanskrit Manuscripts in this Library. In their G. O. No. Mie. 568 Dated 9th April 1927, the Government of Madras were pleased to allot the necessary funds for a three-year programme for carrying out the long delayed desire of the Committee. The work of cataloguing and printing has since been pushed forward with great rapidity,
TANJORE? 15-6--29
P. P. S. Sastrior.

Page #10

DETAILED CONTENTS
Vedangas:- Kalpa:
(1) SRAUTASUTRAS. Asvalāyanasrautasūtram Sankhāyanasrautasūtram Drahyayanasrautasūtram
Pratiharasutram
Prastavasütram
Phullasutram
Mss. NOTICED IN VOL. IV.
Upagranthasutram
Kalpabrāhmaṇam
Bodhayana rautasūtram.
Bharadvaja rautasūtram
If
Vedangas: Kalpa.
OF
Advalayanaérautasütravyäkhyā
(Rgveda) 1943-1957
""
37
""
35
Kaudrakalpaḥ
Apastam basrautasutram (Krana Ya
jurveda)
(Samaveda) 1959-1963
93
23
39
Katyayanasrautasutram (Sukla Ya
jurveda)
"
(II) SRAUTASUTRA VYAKHYAS.
(Bg-Veda)
NUMBERS.
1473-1487
1487-1490
1490-1496
1964 1496&1497
1965
1966
1958
1967 1968
PAGES.
1499&1500
1500-1508
1969 1503-1500
1970
1507&1508
1971-1983
1984-2026
2027
1498
1508-1625
1525-1575
1575-1578
2028 1578-1680
2029 1580-1584

Page #11

Vedangas: Kalpa:
Aévalāyanasrautasūtra
Sankhayanasrautasūtra paddhatiḥ
Drahyāyaṇasrautasūtra
Latyayanasrautasūtrabhāṣ
Vrttiḥ
NUMBERS.
(II) ŚRAUTASŪTRAVYAKHYAS (Contd.).
dipaḥ
yam.
Kalpabrāhmaṇavyākhyā.
Pratiharanidhanasutra
vrttiḥ
Pratiharasutrabhasyam
Phullasūtrabhasyam Apastambasrautasūtravyäkhyā
Bodhayanasrautasūtravyākhyā
Hiranyakeśisrautasūtravyakhyānam
ADHANA.
hévalāyanādhānādipra
X
yogaḥ, Asvalayanādhānaprayogab (?) Asvalāyanādhinahautraprayogab
$1
(Rg-Veda.) 2030-2039 1584-1598
(Samaveda)
93
"
33
33
(Kṛṣṇa Yajurveda)
39
PAGES.
2040 1598-1601
2041 1601-1604
2042 1604-1606
2043 1606-1608
Vedangas: Kalpa.
(III) BRAUTAPRAYOGAS: Haviryajñasamsthās:
2044
1608-1612
2045 1613-1616
2046 1616-1618
2047-2057 1618-1647
2058-2071 1647-1682
2072 1682-1687
(Rgveda) 2073-2076 1687-1692
2077 1692 1693
2078-2085 1693-1697

Page #12

XI
PAGES.
Vodangas:-- Kalpa:
NUMBERS, (III) SRAUTAPRA YOGAS: Haviryajāa samasthās : ADHĀNA (Contd.).
2086-2090 1697-1700 . 2091 1700&1701
2092-2097 1701-1710
2098 1710&1711
Ābvalāyanádhānabrahmatvaprayogab
(Rgveda) Ādhānādimantránukramaņikā . Āpastambūdhānapra- (Krona Yayogah
jurveda) Āpastambhādhānādipra.
yogabi Āpastam bādhānahautrapra-.
yogab Āpastambädhānayājamā.
namantrānukramaạikā Bodhayanädhänādiprayogaḥ Bodhāyanādhānayajamāna
mantrāḥ Ādhānodgātņsāmaprayoga)
2099 1711&1712
2100-2102 1712-1714 2103-2122 1714-1726
2123&2124
2125
1726-1729 1729&1790
AGNIHOTRA.
2126-2136
1730-1786
2136-2189 1786-1740
Afvalá ya nãgnihotrapra. yogah
(Rgveda) Āývalāyanapravāsa vidhipra
yogah Āpastam bāgnihotrapra- (Krapa Yayogaḥ
jurveda) Āpastambūgnihotraraksä
mapivyākhyā Bodhāyanapravāsavidhipra -
yogaḥ Pravāśayājamânaprayogah (?)
2140-2146 1740-1748
2147 1748-1752
2148 1752&1753 2149 1763&1754

Page #13

Vedangas:-Kalpa:
NUMBERS.
PAGES. (III) SRAUTAPRAYOGAS: Haviryajñasamsthās :
ANVĀRAMBHANĪYESTI. Āpastambānvārambhaniyeati- (Krępa Yaprayogab
jurveda) 2150&2151 1754-1766 Anvārambhanjyestiprayogah (?)
2159 1756-1758 Anvārambhaplyeşti bautraprayogaḥ
2163 1758&1759 DARSAPŪRNAMĀSA. Āøyalay anadarśapūrņamāsa.
brahmatvaprayoga” (Rgveda) 2164-2158 1780-1762 Āśvalāyanadarśapürnamasādihautraprayogah
2159&2160 1762&1766 Āśvalāyādadarśapūrņamā sahautraprayogaḥ
2161-2182 1766-1778 Āśvalāyanadaría pūrņamāsahantramantrárthah
2183 1778-1780 Ābvalāyana(?)darśapūrņamásahauträdiprayogaḥ
2184 1780-1783 Āpastam badarsa pūrņamā- (Kļoņa Yasādiprayogab
jurveda)
2185 1788&1784 Āpastambadarśapürņamāsaprayoga
2186-2196 1785-1799 Apastam badarsapūrņamāsaya jamānaprayogah
2197-2202 1789-1807 Āpastam badarsapürņamāsabrahmatvaprayogah
2203-2206 1807-1810 Apasta m badarśapūrņamāsăgrīdhraprayogah
2207-2209 1810-1814 Āpastam badarśa pārņamāsahaatraprayogah
2210 1814-1817

Page #14

Vedangas:-- Kalpa:
NUMBERS.
PAGES. (III) SRAUTAPRAYOGAS: Haviryajãssangthás :
DA RÁAPŪRNAMĀSA (Contd.). Bodhāyanadarśapūrņamāsa (Krana Yaprayogah
jurveda) 2211-2224 1817-1826 Bodhāyanadar hapurdamāsa. pañcaprayogaḥ
2225-2229 1826-1832 Bodhāyanadarśapūrņamāsayājamānaprayogaḥ
2280&2231 1832&1833 Bodhāyanadarśapūrpamāsayājamānamantrânukramadikā ,
2282 1883-1835 Bodhāyanadarbapürnamāsāgnidhraprayogah
2238-2237 1885-1889 Bodhāyanadarbapürņamásagni
dhramantrānukramaņikā , 2238-2240 1839-1841 Bodhāyanadarśapūrņamāsamantrānukramasika
2241 1841-1842 Bodhiyanada ráapūrņamāsamanträrthah
2242 1842-1844
2249-2249 1844-1847
AGRAYANA. Āávalāyanāgrayamahantrapreyogah
(Rgveda) Āpastam bāgrayanaprayo- (Eropa Yagab
jurveda) Bodhāyanāgrayalaprayogab Bodhāyanāgrayagahautrapra
yogab Ābralāyanapindapitfyajāaprayogahe
(Bgveda) Pingapittyajšaprayogab
2250-2252 2253-2258
1847-1851 1851-1856
2259
1856-1858
2260&2261 1858-1860 2262&2263 1860-1869

Page #15

Vedangas:-Kalpa:
CATURMASYA.
Asvalayanacaturmasyahautra
prayogaḥ
(III) ŚRAUTAPRAYOGAS: Haviryajñasamsthās :
(Rgveda.)
Apastambacāturmasyapra- (Krana Ya
jurveda)
yogaḥ
Bodhayanacaturmasyapra
XIV
traprayogaḥ
Asvalayanapasu bandhamai
travaruṇaprayogaḥ
Apastam bapasu bandhapra (Kṛṣṇa Ya
yogab
jurveda)
Apastam bapasubandhayājamanaprayogaḥ
Apastam ba pasubandhacāturmăsyahautraprayogaḥ
Apastām bapasubandhahautraprayogaḥ
Bodhayanapaśubandhaprayogaḥ
Bodhayanapaśubandhaman
trānukramaņikā
Bodhayanapasubandhayāja
mānaprayogaḥ
Bodhayanapasubandhabrahmatvaprayogaḥ
yogaḥ
Caturmasyaprayogaḥ
Asvalayanapaśubandha
brahmatvaprayogaḥ (Rgveda) 2273-2275 1880-1882
Asvalayanapasubandhahau
95
NUMBERS.
2264
PAGES
1863-1865
2265-2268 1865-1873
2269&2270 1873-1877
2271&2272 1877-1879
2276-2298 1882-1892
2299-2321 1892-1908
2322-2326 1904-1912
2327 1912 1913
(Krana Yaj
urveda 2330-2886 1916-1921
2328 1913-1915
2329 1915 1916
2837 1921 1922
2338&2339 1923-1925
2840 1925 1926

Page #16

.
Vedangas:---Kalpa:
NUMBERS.
Pages. (III) BRAU L'APRAYOGAS: Haviryajñabaqst hãs :
CĂTURMĀSYA (Contd.). Bodhāyanapaśubandhāgnidhraprayoga!
(Kpina Ya- 2341-2344 1926-1928
jurveda). Bodhāyanapasubandhăgnsdhramantrinukramaạikā
2345-2348 1928-1931 Pabubandhaprayoga
2349 1931&1982 Pasubandhamantrálı.
2950 1932&1938 Abvalayan882 utrāmagibautraprayogah
Bgveda)
2351 1933&1934 Advalāyaqasautrā manimaitravaruraprayogah
2352&2353 1934-1936 Apastambasautrāmapipra- (Krona Ya. yogah
jurveda)
2354 1936-1938 BodhayanabautrāmaạipraYogab
2356&2366 1938-1940

Page #17

Page #18

I. Vedas:
11
33
III
DESCRIPTIVE CATALOGUE.
Dr. Burnell issued "a Classified Index of the Sanskrit Mss. in the Palace at Tanjore" in three parts between 1878-1880 and noticed briefly 12,376 Mss. At present the Library possesses very nearly 25,000 Sanskrit Mss. The present Descriptive Catalogue is expected to furnish detailed notices regarding all the 25,000 Sanskrit Mss. When the scheme of a descriptive catalogue of the Sanskrit Mss. in the Tanjore Palace Library, Tanjore was first discussed, I expected that the whole catalogue may not exceed 5000 pages of printed matter. But the experience of the last two years shows that the Descriptive Catalogue would easily exceed 10,000 pages. As the Government Grant sanctioned in G. O. No. Mis. 568 dated 9th April 1927 contemplates only a three-year programme ending with 31st March 1930 for a catalogue estimated to extend over approximately 5,000 pages, I have to set forth in detail the scheme which is proposed to serve as a guide for the Sanskrit Mss. contained in this Library.
33
GENERAL SCHEME
The 25,000 Sanskrit Mss. of this Library may be roughly classified under the following heads:
PART I-VEDIC LITERATURE.
OF THE
Samhitas and Samhitabhaṇyas. Brahmanas and Brahmanabhāṣyas. Aranyakas and Āraṇyakabhāṣyas. Upanisads and Upanisadbhasyas. Nos. 1677.

Page #19

XVIN
11. Vedārgas: Sikąä.
Chandas. Nirukta. I yautiņa (vedinga only). Vyakarada
(Prätikākhya and Vedalakyanus only). Kalpa--Srauta--Sūtras, bhányas and pra
yogas. Grhya--Sūtras, bhi yas, and pre
yogas. Dharma-Sūtras, bhayag and pre
yogas.
(Nos. 2916) 111. Dharmabistra:-(1) Smftis, Vyakhyās and Niban:
dhanagranthas. (2) Niti-Räjadbarma.
No. 2221. IV. Itibása: Rāmāyapa, Mahabharata and Sivarabanys.
Nos. 986. V. Purápas: Mahấpurānas, Upapurinas, Upikby ons
and Mhatmyas etc.
Nos. 1640. PART 11-POST-VEDIC LITERATURE. VI, KĀvya.
Nos. 2060. VII. Nataka.
443. VIII. Alaskåra. IX. Chandas.
18. X. Koha.
404, XI. Vyakaran
640. XII. Nagyatáutra.
50.
79.

Page #20

Nos.
376.
in
374.
40. 547. 3659
XIII. Sangita. XIV. Vaidya. XV. Kamasastra. XVI. Jyautiga. XVII. Daršanas :
(a) Nyåya. (b) Vaiseşika. (c) Sãokhya. (1) Yoga. (e) Pūrvam māmsa.
Nos.
5.
(f) Uttaramimams. (Vedānta).
(1) Advaita. (2) Dvaita. (3) Visiņtādvaita.
(4) Saiva. (g) Säktadarśana.
(h) Ganesadarśana. XVIII. Jaina Works. XIX. Āgama or Tantra.
(a) Saiva. (b) Sakta. (c) Ganesa.
(a) Vaiqqava etc. XX. Silpa. XXI. Mantrabastra.
(a) Baiva. (b) Säkta. (c) Gádena. (d) Saura. (e) Vai nave.
Nos.
48.
„
2,100

Page #21

XX
(f) Prakirņaka (Miscellaneous). XXII. Stotras. (Sahasranamas etc.) Nos. 2530, XXIII. Vrata : Vrata prayoga
1900. Vrata kathā
Total 25,000.
VOLUME I.
Volume I describes in detail the Samhitās of the four Vedas and the bhāgyas thereon. There are 596 Mss. dealing with the Samhitās of the Four Vedas. Along with the Rg-Vedasamhita the Rg-Vedic Miscellaneous Sūktas, the Rg. Vedasamhită nukramaņikās and Rg-Veda pada pâthas are also noticed. Similarly, along with the Samavedasamhitā, the Sõmaveda padapāthas, the Síma. vedagānas and their Anukramaṇikās are described. After the Samhitās of the four Vedas the Samhitabhāsyas (Nos. 597-697) are noticed. This completes Volume I.
VOLUME II. The Second Voluine begins with the Brāhmaṇas belonging to the various Vedas. Nos, 698-828 describe the Brāhmaṇas. The Brāhmaṇabhāgyas are then noticed (Nos. 829-859). After the various Brāhmaṇabhāgyas, the Aranyakas are described (Nos. 860 -898). The Upanigads are then dealt with (Nos. 899-1420). They are classified according to the Veda to which they are attached as is described in detail in the Muktikopanişad. Those that are not mentioned in the Multikopa nişıd are grouped under the general
heading 'Miscellaneous Upanisads'. Nos. 1421-1426 deal with a
few Miscellaneous items belonging to the Brāhmaṇas and Upanimads. Here ends the Second Volume.
VOLUME II. The Third Volume begins with the Bhagyas on the Upanigads (Nos. 1427-1677). To make the Bhäsyas more intelligible from the

Page #22

point of view of a student of Philosophy, these have been classified according to the schools of Philosophy to which the commentators belonged. Nos. 1427 - 1569 describe the Upanişadbhāşyas belonging to the Advaita school, Nos. 1570-1673 to the Dvaita school and Nos. 1674-1677 to the Visiątādvaita school,
The Vedāngas are next taken up. The Mss. on Sikşi, Chandas, Nirukta and Jyautiņa (Nos. 1678-1728) are described. These are followed by the Mss. on Vedalaksaņa more particularly comprised by Vedic grammar including Prātiśākhya and other subsidiary texts (Nog. 1724-1816). Nos. 1817-1942 contain notices of Mes. belonging to the subject-matter described in Volumes 1-111, in the form of a Supplement', as these were detected too late for incorporation earlier, Here ends the Third volume.
At the end of the Third Volume several Indices are added. For such indices, Volumes I-III are treated as a whole. The indices dea) alphabetically with 'Names of Authors, Owners of M88., Scribes of Mss., Dates of Mss. and Names of Works',
VOLUME IV.
Volume IV. describes in detail Srauta-Sūtras, Bháşyas and a portion of Prayogas. Nos. 1943-2028 describe the various Srauta. gütras belonging to the first three Vedas. The Srautasūtrabhāşyas are then noticed in detail (Nos 2029–2072). These are followed by Msg. on Srautaprayoga (Nos 2073-2356) by chiefly dealing with the seven Haviryajñasamsthās and their accessories. These are the Ādhāna, the Agnihotra, the Anvārambhaniyā, the Darsapārņa māsa, the Agrayaņa, the Piņdapitryajña, the Cāturmäsya, the (Nirūdha) pabubandha and the Sautrāmaņi sacrifices. Under each of these, the Mss. belonging to the Rg-Veda are first noticed; then come those belonging to Sämaveda and Yajur Veda, respectively.

Page #23

XXII
In the Descriptive Catalogue each Ms. is described in detail. In dealing with each Ms, a reference to Dr. Burnell's catalogue wherever traceable is first given. As regards the Mss. that have been added subsequent to Dr. Burnell's time, the name of the donor or collection is also given by appropriate symbols. The 'Substance' on which the work is written, the 'size' of the Ma., the number of 'sheets or leaves' of the Ms., the number of lines on a page, the 'script' used, the number of granthas' and the name of the 'author' wherever known are then given. Next follows the description of the M8. as 'complete' or 'incomplete'; but this completeness or incompleteness of a Ms. is to be understood relatively in so far as the M88. on Vedic Literature (Sambitās, Brābmagas and Aranyakas) are concerned, and is de-limited by the information given under the Heading “subject' which follows later on. After this the Beginning', the 'End and the 'Colophon' and the 'Subject' with regard to each Ms. are given in detail. Any other useful information regarding each Ms. such as, whether printed or not, the date of the Ms, if any, the condition of the M6. are all given under the last heading 'Remarks'.
VOLUME V.
The Fifth Volume will deal with Vediiga-Kalpa-Srautaprayoga and a part of Ghya noticing about 500 M88.
It is proposed to reserve the notices of the M86. on Grhya prayogas, Dharma ( Sūtras, bhágyas and prayogas), Dharınabästra, Itihäsa and Puríņa to a future occasion when a second instalment of Government Grant for the publication of the continuation of the Descriptive Catalogue is sanctioned.
To give an idea of the treasures of this Library in the domain of Post. Vedic Literature, it is proposed to take up some of the

Page #24

more important sections of classical Sanskrit Literature in Volumes VI-IX. Volumes VI and VII will describe in detail the Meg. on Kivyas ; Volume VIII on Nāļakas and Volume IX on Alaikära, Chandas and Koba.
To publish the description of the remaining Mss. on Vedic and post-vedic Literature in this Library, it is estimated that at least 10 more Volumes of 500 pages each will be required. It is hoped to undertake this work during the next triennium from 1930 onwards after the necessary funds are sanctioned by Govern
ment.

Page #25

Page #26

XXY
IV
LIST OF IMPORTANT ABBREVIATIONS.
1. J. L. Collection=Jambunătha Bhatta Landagai
Collection. 2. S. K. Collection=Seturāma Rao Kagalkar Collection. 3. P. A. Collection=Patanga Avadhūta Collection. 4. T. S. Collection=Tyāgarāja Svůmi Collection. 5. S. S. Collection=Subrahmanya Sastri Collection. 6. N. S. Collection=Nilakangha Bästri Collection. 7. D. S. T. Collection=Deva Sankara Tawker Collection. 8. G. K. D. Collection=Gopāla Krona Devalekar Collection. 9. P. S. 8. Collection=Peshwa S. Subrahmanya Rau
Collection. 10. K. M. Collection=Kroņāji Mehta Collection. [ ]=The Right-angular brackets indicate the suggestion of
the removal of the letters therein. ( )=The Circular brackets indicate sometimes the suggestion
of correct reading and sometimes the supply of omitted
portions at the beginning and end of incomplete Meg. *=Stars indicate the continuity of the text in the manu
script.
...Mere dots indicate the omission of the text in question,

Page #27

XXVI THE SCHEME OF TRANSLITERATION.
The System of Transliteration adopted in this Descriptive Catalogue is, as follows:
TT - ga
-
a
gha
of
no ens
by
-
cha
&
15
ja
ha
en
het inte be
34
ta
tha
algou of you to sell
tyr der
e
de
-
dha
afin
#
·
ta
.
84
y
ds.
6
Historia
- kha
dha

Page #28

॥ वेदाङ्गानि कल्पः ॥ VEDANGAS-KALPA.
१. श्रौतम् ॥ 1. ŚRAUTA.
185

Page #29

Page #30

DESCRIPTIVE CATALOGUE
OF THE
SANSKRIT MANUSCRIPTS
IN
THE
TANJORE MAHĀRÁJA SERFOJI'S SARASVATĪ MAHAL LIBRARY.
॥ आश्वलायनौतसूत्रम् ॥
(ऋग्वेदः) 1943. ĀŠVALĀYANAŠRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 4081. Page 18. Lett column. Substance-Paper. Size-84 x 34 inches. Sheets-124. Lines-6 to a Page. Script-Devanagarl. No. of Granthas
-1476. Author--Ābvalāyana. Pūrvagatka only. Beginning :
श्री वेदव्यासाय नमः ॥ ॐ अर्थतस्य समाम्नायस्य विताने योगापत्ति वक्ष्यामोग्न्याधेयप्रभृतीन्याह वैतानिकानि । दर्शपूर्णमासौ तु पूर्व व्याख्यास्यामस्तन्त्रस्य तत्रा(s)म्नातत्वादर्शपूर्णमासमोहविष्वासमेषु होता(s)मन्त्रितः मागुदगावहनीयादव.

Page #31

1474
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
स्थाय प्रारमुखो यज्ञोपवीत्याचम्य दक्षिणावृद्रिहारं प्रपद्यते पूर्वेणोत्करमपरेण प्रीताः । इध्ममपरेणाप्रणीते । चात्वालञ्चात्वालवत्स्वेतचीर्थमित्याचक्षते । तस्य नित्याः प्राञ्चचेष्टा अङ्कधारणा च यज्ञोपवीतशीचे च विहारादव्यावृत्तिश्च तत्र चेत्कर्मैकाङ्गवचने दक्षिणं प्रती. यादनादेशे कर्मचोदनायां होतारं । ददातीति यजमानं । नुहोति जपतीतिप्रायश्चित्ते ब्रह्माणमृचं पादग्रहणे । सूक्तं सूक्तादौ हीने पादेऽधिके तृचं सर्वत्र । जपानुमन्त्रणाप्यायनोपस्थानान्युपांशु । मन्त्राश्च कर्मकरणाः । प्रसङ्गादपवादो बलीयान्प्रपद्याभिहततरेण पादेन वेदिश्रेण्योत्तरया पाणी समां निधाय प्रपदेन बर्हिराक्रम्य संहितौ पाणी धारयन्ना. काशवत्यङ्गुली हृदयसम्मितावङ्कसमिती वा धावापृथिव्योः सन्धिमीक्षमाणः । एतद्धोतुस्थानमासनं वा सर्वत्रैवंभूतो वचनादन्यत्प्रेषितो जपति ॥ १ ॥
End:
देवीनाञ्चेत्सूर्यो द्यौरुषा गौः पृथिवी स्मत्पुरन्धिर्न आगहीति द्वे आद्यां तनोषि रश्मिभिरावहन्ती पोया वा. र्याणि न ता अर्वारेणुककाटो अश्नुते न तानचन्ति न द. भाति तस्करो बलित्था पर्वतानां हल्हा चिद्या वनस्पती. पश्चलाभे पयस्था मैत्रावरुण्यनूबन्ध्यास्थान आज्यभा. गप्रभृतिवाजिनान्ता कर्मिणो वाजिनं भक्षयेयुः सर्वे तु दीक्षिताः सर्वे तु दीक्षितोत्थिताः पृथगग्नीन्समारोप्योदग्देवयजनान्मथित्वोदवसानीयया यजन्ते पैनराषिक्य विकृता(s)विकता ॥ १४ ॥

Page #32

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1475
Colophon : __ इति श्रौतसूत्रे षष्ठोऽध्यायः ॥ इति पूर्वषट्कः समाप्तः । Subject: Ābyalāyanaśrautasūtras, belonging to Rg-Veda. 1-6
Adhyāyas. These sūtras (1-12 Adhyâyas) have particularly in view the use of the Rg-Veda by the Hotp
priest in vedic sacrifices. Remarks:The Ms. is in very good condition. These Srautasūtras
(1-12 Adhyâyas) have been edited in the Bibliotheca Indica, together with Nārāyana's commentary. The text and commentary have been printed in the Poopa Anandāórama series also.
II BTTraaga ul 1944. ĀS VALĀYANASRAUTASUTRAM. Burnell's Catalogue No. 4064. Page 13. Left column.
Substance-Paper, Size-108 x 43 inches. Sheets-60. Lines-11 or 12 to 4 Page. Script-Devanagari. No. of Granthas—1475. Author--Ašvalāyana. Pūrvaşatka only,
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 1943. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रम् ॥ 1945. ĀŚVALĀYANAŚRAUTASŪTRAM, J. L. Collection No. 185. Substance---Paper. Size--93 X 41 inches. Sheets-91 (24th and 60 to 66 are missing). Lines -11 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas
1345. Pūrvaşatka only-Incomplete. Beginning, end and subject--Same as No. 1943. Colophon: इत्याश्वलायनश्रौतसूत्रे षष्ठोऽध्यायः ॥ पूर्वषट्कं समाप्तम् ।

Page #33

1476
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF यारशं पुस्तकं दृष्ट्वा + न विद्यते ॥
यदक्षरपरिभ्रष्ट+नमोऽस्तु ते ।। दुन्दुभिसंवत्सरहेमन्तौ मार्गशीर्षमासे कृष्णपक्षे प्रतिपत्तियों मौम्यवासरे तहिने इदं पुस्तकं समाप्तम् । श्रीलक्ष्मीनृसिह्मार्पणमस्तु ॥
राघोभट्टसूनुना गङ्गाधरभट्टेन लिखितं स्वार्थ परार्थ च ।। Remarks :--The Ms. is in a fairly good condition. On the title
page is given : गङ्गाधरभट्टलाण्डगयाच पुस्तक ; हे पुस्तक लाण्डगो बापळाचे आश्वलायनसूत्र ।
i.e. the Ms. belonged to Gaigadhara Bhatta landage. The scribe of the Ms. also is Gangadhar Bhatta, son of Räghobhatta. The Ms. is dated Saturday-first day after the full Moon- in Mārgasirga month in Dundubhi year which corresponds to Saka 1604 or 5th Dec. 1682 A. D.
॥ आश्वलायनश्रौतसूतम् ॥ 1946. ĀŠVALĀYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 186. Substance-Paper. Size--81x41 inches. Sheets-82 (sheets 1,14&18 are missing). Lines
-11 to a Page. Script--- Dovanāgars. No. of Granthas1480. Author-Asvalayana. Parvasatka-Incomplete. Beginning:
......हृदयसंमितावकसमिती वा etc. Same as No. 1943.
End:
धर्मे च भक्षिणो मैत्रावरुणस्त्रयश्छन्दोगाः इन्द्र पाळाशिभोजस्विस्त्वं देवेवस्योजस्वन्तं मामायुष्मन्तं वर्चस्वन्तं म. नुष्येषु कुरु । तस्य त इन्द्रपीतस्यानुष्टुप्छन्दसा(स) उपहत. स्योपहूतो मलयामीति भक्षजपः ॥ ३॥ .

Page #34

SANSKRIT MANUSORIPTA
1477 Colophon: (Sheet No. 83)
इति पञ्चमोऽध्यायः ।। Subject : Aivaliyanarautasutras. 1-6 Adhyāyas. Remarks :-The Ms. is in decaying condition. This Ms. abruptly
begins in the middle of the 1st Khaqda of the 1st Adhyāya and breaks off in the 3rd Khanda of the Sixth Adhyâya.
॥ आश्वलायनौतसूत्रम् ॥ 1947. ASVALAYANASRAUTASUTRAM. Burnell's Catalogue No. 4070. Page 13. Left column.
Substance-Paper. Sive-11x44 inches. Sheets-20. Lines -13 to 15 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas-750. Author-Alvaliyana. First three Adhyayas only. Beginning-Same as No. 1943. End :
अग्रिहोत्राय कालेऽनावजायमानेऽप्यन्यमानीय जुहुयुः । पूर्वालाभो(भ उत्तरोत्तरं । ब्राह्मणपाण्यजकर्णदर्भस्तम्बा. प्सु काष्ठेषुप्रथिव्यां । हुत्वा त्वपि मन्थनं पाणौ चेद्वासे(७)नवरोधः कर्णे चेन्मासवर्जनं । स्तम्बे चेन्नाधिशमीताप्सु चेदविवेकः। एतत्सांवत्सरं व्रतं यावजीविक वा. ऽनावनुगतेऽन्तराहुती हिरण्य उत्तरां जुहुयादिरण्य उत्तरा
जुहुयात् ॥ १४ ॥ Colophon:
इत्याश्वलायनौतसूत्रे तृतीयोऽण्यायः ॥ Subject: Āśvalāyānaśrautasūtras. 1-3 Adhyāyas. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition. After the
colopbon the following is given :

Page #35

1478
A DIBSORIPTIVE CATALOGUE OF " मन्त्राः कर्म करणाश्चोपांशु प्रयोक्तव्याः । उपांशुवस्येवं लक्षणम् । करणवदशब्दं मनः-प्रयोगमुपाश्विति जपादीनां लक्षणमुच्यते
'जपमुच्चारणं विद्या ऋत्वर्थमपि तद्भवेत् । अर्थतः कार्यतश्चेदमर्थ एव तोमवेत् ।। मन्त्रमुचारयव मन्त्रार्थत्वेन संस्मरन् । शशिनं तन्मना भूत्वा स्यादेतदनुमन्त्रणम् ॥ एतदेवाभिमन्त्रस्य लक्षणं चेक्षणाधिकम् ।।
लिकादिरेवमर्थत्वमेषां ते मन्त्रसंझकाः । अनुमन्त्रणाहणेनाभिमन्त्रणमपि गृह्यते ॥
-
-
॥ आश्वलायनौतसूत्रम् ॥ 1948. ASVALĀYANASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue. No. 4062. Page 13. Left column. Substance-Paper. Size--101X4 inches. Sheets-43. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-725. Author-Asvalayana. First three Adhya. yas-Incomplete. Beginning-Same as No. 1943. End: ___ त्वममे व्रतभृच्छुचिरने देवार इहावाह । उपयझं ह. विश्व नः॥ 'ब्रतानि विप्रगतपा अदन्धो यजानो देवार अजरः सुवीरः। दधद्रत्नानि सुमूळीको अग्ने गोपायनो जीवसे जातवेद' इति ॥
एपेवाऽऽाऽश्रुपाते । यद्याहवनीयमप्रणीतमभ्यस्तमियाबहुविद्राह्मणोऽग्निं प्रणयेह.हिरण्येऽप्रतो द्रियमाणे !

Page #36

1479
ŠANSKRIT MANUSCRIPTS अभ्युदिते चतुर्ग्रहीतमाज्यं रजतञ्च हिरण्यवदग्रतो हरेयुः। अथैतदाज्यं जुहुयात्पुरस्तात्प्रत्यक्मुख उपविश्योषाः केतुना जुषता स्वाहेति। कालात्ययेन शेषः । न विहानिरनु. गम्यः । आ(हवनीये चेद्रियमाणे गार्हपत्योनुगच्छेत्स्वेभ्य एनमवक्षामेभ्यो मन्थेयुरनुगमयवितरम् ।।) Colophon : (Sheet No. 32 ).
इति श्रोतसूत्र द्वितीयोऽध्यायः ॥ Subject: Āśvalāyanabrautasūtras. 1-3 Adhyāyas.
Remarks:-The Ms. is in good condition. This Ms. abruptly
ends in the middle of the 12th Khanda of the third Adhyaya.
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रम् ॥ 1949. ĀŠVALĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 9130 a. Page 13. Left columo. . Substance-Palm leaf. Size--183 x 18 inches. Leaves--25. Lines-7 to a Page. Script-Grantha. No. of GranthasAuthor-Abvalāyana. First three Anbyāyas-Incomplete. Beginning:
....प्रथममुत्तमस्थामथाध्यान्ताः पञ्चदशाभ्यस्ताभिः। एतेन शस्त्रयाज्यानि गदानुवचनाभिष्टवनसंस्तवना. नि । नत्वन्यत्राध्यर्धकारं न जपः प्रागभिहिङ्कारात् नाभिहिवाराभ्यासावबहुषु प्रकृत्या ।। End-Same as No. 1947. Colophon: Nil.
Subject: Asvalāyanaśrautasūtras. 1-3 Adhyāyas. Romarks :--The Ms. is in a most decaying condition. This Ms.
abruptly begins in the middle of the Second Khaqda of
188

Page #37

+1480
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
the first Adhyaya. The other works contained herein are
(1) आश्वलायन श्रौतसूत्रं, (2) आश्वलायनगृह्मसूत्रं and (3) अभिप्रतिश्चरः ॥
A transcribed copy of this Ms. in paper is also available in this library (only from the middle of the second Khanda of the first Adhyays to the middle of the seventh Khanda of the fourth Adhyaya) [Ref. T. V. 77 (No. 27).]
॥ आश्वलायन श्रौतसूत्रम् ॥
1950. AŚVALĀYANAŚRA UTASUTRAM.
J. L. Collection No. 187. Substance-Paper. Size-83×3 inches. Sheets-22 (41-62). Lines-8 to a Page. ScriptDevanāgarl._No. of Granthas – 250. Author - Asvatayana. Second, third and fourth Adhyayas-Incomplete.
Beginning:
(आवायो भूषशुचिपा उप नः प्रयाभिर्यासि दाश्वां) समच्छ स स्वं नो देव मनसेशानाय प्रहुतिं यस्त आनदर्शनासीरावि वाचं जुषेथां शुनं नः फाला विकषन्तु भूमिमिन्द्रं वयं शुनासीरमस्मिन्यज्ञे हवामहे । स वाजेषु प्रनोविषद् (ल् ) । अश्वायन्तो गव्यन्तो वाजयन्तः शुनं हुवे - म मघवानमिन्द्रमश्वायन्तो गव्यन्तो वाजयन्तस्तराणिर्विश्वदर्शतश्चित्रं देवानामुदगादनीकमिति याज्यानुवाक्याः ॥ समाप्य सोमेन यजेताशक्तौ पशुना ॥ चातुर्मास्यानि वा पुनातुर्मास्यानि वा पुनः ॥ २० ॥
द्वितीयोऽध्यायः ॥
End :
कर्णे चेन्मांसवर्जनम् । स्तम्बे चेनाविशयीत । अप्सु चे"दविवेकः । एतत्सांवत्सरं व्रतं यावजीविकं वा । अग्रा

Page #38

BAN&KRIT MANUBORIPTS
1481
(मा)वनुगतेऽन्तराहुती हिरण्य उत्तरा जुहुयाद्धिरण्य उत्तरा जुहुयात् ॥ १४ ॥
तृतीयोऽध्यायः ॥ ॐ दर्शपूर्णमासाभ्यामिष्ट्रेष्टिपशुचातुर्मास्यैरय सोमेन । ऊर्ध्व दर्शपूर्ण(पासाभ्यां यथोपपत्येके प्रागपि सोमेनैके 11)
Subject: Ābvalāyanaśrautasūtras. 2-4 Adhyāyas. Remarks :--The Ms. is in good condition. This Ms. abruptly begins
in the middle of the 20th Khanda of the Second Adhyāya and
ends in the beginning of the first Kbanda of the fourth Adhyaya.
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रम् ॥ . 1951. ĀŠVALĀYANASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 4063. Page. 13. Left column. Substance-Paper. Size-103x4g inches. Sheets-48. Lines--9-to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas -800. Author-Aivalayana. First four Adhyayas-incomplete. Beginning-Same as No. 1943. End :
कृणुष्वपाजः प्रसितिं न पृथ्वीमिति पञ्चपरि त्वा गिर्वणो गिरोऽधि द्वयोरदधा उक्तथ्यं वचःशुक्र ते अन्ययजतन्ते अन्धदपश्यं गोपामनिपद्यमानं स्रक्वे द्र-प्सरस्यायं वेनचोदयत्पृश्निगर्भाः पवित्रं ते विततं ब्रह्मणस्पत इति देविय(त्पवित्र धिषणा अतन्वत + वाचपन्तीति नु पूर्व पटलम ॥ ६ ॥)
Subject: Ásvalayanaśrautasūtras. 1-4 Adhyāyas. Remarks:-The Ms; is in good condition. This Ms. abruptly ends

Page #39

1482
A DESCRIPTIVE OATALOGUE OF
in the middle of the Sixth Khanda of the fourth Adhyāya.
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रम् ॥
1952. AŚVALĀYANAŚRAUTASUTRAM.
Burnell's
Catalogue No. 4055. Page 13. Left column. Substance-Paper. Size 10 x 43 inches. Sheets--40. Lines —11 to a Page. Script - Devanagari. No. of Granthas—1000. Author -āśvalāyana. Uttarapatka only. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः || शिवाय नमः ॥
सत्राणामुक्ता दीक्षोपसद एतेनाह । सुत्यानि । प्रातरनुवाकाथुदवसानीयान्तान्यन्त्यानि । पत्नी संयाजान्तानीतरामिद्रप्स प्राशनसख्यविसर्जने त्वन्त्य एव ध्रुवाः शस्त्राणामातानाः सूक्तान्येव सूक्तस्थानेष्वहीनेषु दैवतेन व्यवस्थास्तुचा उगे । [स] सर्वाहर्गणेषु तायमानरूपाणां प्रथमादहः प्रवर्तेते अभ्यासातिप्रैषौ अह उत्तमे शस्त्रे परिधानीयाया उसमे वचन उचमं चतुरक्षरं द्विरुक्त्वा प्रणुयात् । द्वितीयादिषु स्वमृषु वाजिनं देवजूतमिति तार्क्ष्यमग्रे निष्केवल्यसूक्तानाम् । जातवेदसे सुनवामममित्याग्निमारुते जातवेदस्थानाम् । आरम्भणयाः पर्यासान्कद्वतोऽहरहः शस्यानीतिहोत्रका द्वितीयादिष्वेव । तानि सर्वाणि सर्वत्रान्यवाह्न उत्तमाद्वैकल्पिकान्यग्निष्टोमे ऽहर्गणमध्य गतेऽग्निष्टोमायनेषु वान्यान्यभ्यासाविप्रैषाभ्यामिति कौत्सो विकृतौ तगुणभावानित्यानि होतुरिति गौतमः सङ्गावादावनुप्रवृसस्वादच्युतशब्दत्वाच होत्रकाणामपि । गाणगारिर्नित्य

Page #40

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1483
त्वात्सत्रधर्मान्वयस्य प्रगाथचसूक्तागमेष्वैकाहिकं तावदुहरेत् ॥ १॥ End:
वासिष्ठेति वसिष्ठानां येऽन्य उपमन्युपराशरकुण्डिनेभ्य उपमन्यूनां वासिष्ठा भरद्वस्विन्द्रप्रमदेति पराशराणां वासि.
शाक्य पाराशर्येति कुण्डिनानों वासिष्ठमैत्रावरुणकौण्डिन्ये. त्यगस्तीनामागस्त्यदादच्युतेष्मवाहेति सोमवाहो वोत्त. मागस्त्यदायव्युतसोमवाहेति पुरोहितप्रवरोराज्ञामथ यदि सार्ट प्रवृणीरन्मानवैलपौरूरवसेतीति सत्राणि तान्यदक्षिणा. नि तेषामन्ते ज्योतिष्टोमपृष्ठयशपनीया सहनदक्षिणोऽन्यो वा प्रज्ञातदक्षिणो दक्षिणावता पृष्ठचानि शपयेरनिति वि. ज्ञायते स एव हेतुः प्रकृतिमावे प्रकृतिभावे नमो ब्रह्मणे नमो ब्रह्मणे नम आचार्येभ्यो नम आचार्येभ्यो नमः शौ. नकाय नमः शौनकाय ॥ १६ (१५) ॥ Colophon: इत्याश्वलायन श्रौतसूत्रे द्वादशोऽध्यायः ।।
इति श्रौतसूत्रं समाप्तम् । शक १६१० विभवसंवत्सरे श्रावणशुद्धपम्चन्यां समाप्तमिदम् ॥ Subject : Asvalayanasrautasātras, belonging to Rg-Veda.
7-12 Adhyayas. Remarks :-The Ms. is in good condition. This Ms. is dated Saka
1810 in Vibhava year or 1688 A. D.
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रम् ॥ 1953. ĀŠVALĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 4066. Page 13. Left column.
Substance-Paper. Size-104x64 inches. Sheets-39.

Page #41

1484.
A DESCRIPTIVE.CATALOQUR OP Lines-10 to 12 to a Page. Script-Devanagari. No. of
Granthas-1000. Uttarasatka only. Beginning, end and subject-Same as No. 1952. Colophon: इत्याश्वलायनश्रौतसूत्रे द्वादशोऽध्यायः ।
उत्तरषट्रकं सम्पूर्णम् ॥ Remarks :--The Ms, is in good condition,
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रम् ॥ 1954. AŠVALĀYANASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 4069a. Page 13. Left colump. Substance-Paper. Size -81x5t inches. Sheets-92 (1-92). Lines-12 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-2475. Author-Alvalayana. Complete. Beginning-Same as No. 1943. Ead and colophon--Same as No. 1952.
Subject: Asvalāyanaśrautasūtras. 1-12 Adhyāyas. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition. The other work
contained herein is आश्वालायनगृह्यसूत्रम् || On the title page is given
“विद्वत्प्रभुवरश्रीमद्विनायकतनूभुवः ।
प्रभोर्यसन्तरायस्य अन्य एष प्रवर्धताम् ॥" i.e. the Ms. originally belonged to one Yasantaraya Prabhu, son of Vināyaka the Learned.
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रम् ॥ 1955. ĀŠVALĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 8976 a. Page 13. . Left column,

Page #42

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1485
' Substance-Palm leaf.: Size-171x11 inches. Leaves-59.
Lines-7 to a Page. Script-Telugu. No. of Granthas2300. Author-Alivalayana. Incomplete. Beginning-rSame as No. 1943. End: - त्रीणि त्रयस्त्रिंबद्रात्राणि प्रतिष्ठाकामानां प्रथमं त्रयाणामभिप्लवानामुपरिष्टादुपरिष्टादतिरात्रः।
एकान चत्वारिंशद्रात्रं त्रिरात्रोपजनमनन्तां श्रियमि. न्छन्तः । चत्वारिंशद्रात्रं चतूरात्रोपजनं परमायां विराजि प्रतितिष्ठन्तः। एकचत्वारिंशद्रात्रप्रभृतीन्युत्तराणि न्यायेनाष्टाचत्वारिंशद्रात्रात् । पञ्चाशद्रात्रप्रभृतीनि चाऽऽषष्टिरात्रात् । द्विषष्टिरात्रप्रभृतीनि चैकोनचतरात्रात् । तत्रैकरात्रचतूरात्रोपजनानि व्रतवन्ति) ॥ ४॥ Colophon Nil.
Subject : Asvalayanasrautasātras. 1-11 Adhyayas. Remarks :--The Ms. is in a fairly good condition. The Ms.
abruptly ends with the 4th Khanda of the 11th Adhyāya. The other work contained herein is आश्वलायनगृह्यसूत्रम् ॥
॥ आश्वलायनौतसूत्रम् ॥ 1956. ĀŠVALĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 9130 b. Page 13. Left column. Substance - Palm leaf. Size-188x18 inches. Leaves-60 (1-60). Lines-8 to a Page. Script-Grantha. No. of
Granthas-~-1880. Author-Alvalayann Incomplete. Beginning: पशाविष्टिरुभयतो(s)न्यतरतो वा(s)यी वा(s)मावैष्ण

Page #43

1486
A DRBORIPTIVB OATALOGUE OF (वी) वोभे व[य]न्यतरा पुरस्तादुक्तमामिप्रणयनं (पश्चा)त्पा. शुबन्धिकाया वेदेरुपविश्य प्रेषितो यूपायाज्यमानायाचन्ति त्वा मध्वरे देवयन्त इत्युत्तमेन वचनेनार्धर्चमा( आ) रमेदुच्छ्यस्व वनस्पते समिदस्य श्रयमाणः पुरस्तादुर्घ ऊषुण ऊतय इति द्वे जातो जा(य)ते सुदिनत्वे अहामित्यर्च
आरभेपुवा सुवासा परिवीत आगादिति परिदध्यात् ।। End:-Same as No. 1952. Colophon: Nil.
Subject : Āśvalāyanaśrautasūtras. 3-12 Adhyāyas. Remarks:--The Ms. is in a fairly good condition. Two indices are
given at the end of this Ms. : 1. 'अथ सवनीया । अथ सारस्वतानि । सीणामयनं। कण्डमाथिना
मयनम् । आदित्यानामयनेनाहिरनामयनं व्याख्यातं गवामयने
नादित्यानामयनं व्याख्यातम् ।' giving the first gūtra of each Khaņda in reverse order, and 2. 'अथतस्योक्ता देवता वेदं पत्रीयै त्रयः। पूर्णमासेनेष्टिवर्शपूर्णमासा.
वारप्स्यमानः पवित्रेष्ट्यां पञ्चम्यां वरुणप्रघासश्चत्वारः ।' giving the beginning of each Khanda in a Patala (?) and No. of Patalas? in an Adhyaya. For the other works contained herein see Remarks under No. 1949.
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रम् ॥ 1957. ĀŠVALĀYANAŠRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 188. Substance-Paper. Size-91x4
inches. Sheets--16 (3-18). Lines-10 to a Page. ScriptDevanagari. No. of Grantbas --360. Author--Asvalâyana. Incomplete--a fragment only.

Page #44

SANSKRIT VARUSORIPTI
1487
Beginning :
यजमानस्वार्षेयान्प्रवणीते यावन्तः स्युः परं परं प्रथम पौरोहित्यानाजविशी रजान्विा राज्ञाम् ।। End : ___ महारोगेण वाऽभितप्तः प्राश्नीयादन्यतरां गतिं गच्छ. त्येवमनाहितामिनित्ये श्रपयित्वाऽतिप्रणीय जुहुयाद्विव
पात्राणामुत्सर्गस्तृणं द्वितीयमुद्रिक्ते ॥ ७॥ दर्शपूर्णमासावा......................... ।। Colophon : (Sheet No. 11).
इत्याश्वलायनश्रौतसूत्रे प्रथमोऽध्यायः ॥ Subject : Asvalayanakrautasutras. 3-13 Khandas of the First
Adhyāya and 1-7 Khandas of the Second Adbyāya only. Remarks:-The Ms. is in good condition. The Ms. begins only
with the third Khanda of the First Adhyāya and breaks off in: the beginning of the eighth Khanda of the Second Adhyāya.
॥ शाखायनौतसूत्रम् (ऋग्वेदः)। 1958. SANKHĀYANAŚRAUTASŪTRAM.
Burnell's Catalogue No. 3759. Page 15. Left coluinn. Substance-Paper. Size-10x5 inches. Sheets-68.
Lines-9 to 11 toa Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-1200. Author-Saikhayana. First eight
Adhyayas only. Beginning :
श्री गणेशाय नमः ॥
यो म्याख्यास्यामः । स त्रयाणां वर्णानां ब्राह्मणक्षत्रिययोर्वैश्यस्य चासंयुज्य विधीयमानं साधारण संयोगा.
187

Page #45

1488
À DEBORIPTIVE CATALOGUE OF द्वथवतिष्ठते। यज्ञोपवीती देवकर्माणि करोति प्राचीनावीती पित्र्याण्याचमनप्रभृति येनाधिकरणेन संयुज्येत न तने व्यावर्तेत न च व्यवेयादित्याकृताल(वृतो लक्षणोंहे. शोत्तरत उपचारः। प्राङ्न्यायानि देवकर्माणि दक्षिणान्यायानि पित्र्याण्यासी(न)न्यायं (वाढच्यम् ) । वचनास्थान होता च कुर्यादनादिष्टै त्रिप्रभृतिष्वृग्गणेषु (प्रथमो. चमयोस्त्रिवचनमन्यत्र जपेभ्य उत्तमस्य च छन्दोमान [स्य] स्योर्ध्वपादिव्यञ्जनात्स्थान ओकारः प्लुतस्लिमात्रः शुद्धौ मकारान्तो वा तं प्रणव इत्याचक्षते । अवसाने मका. रान्तं सर्वेष्वृग्गणेषु सपुरोनुवाक्येषु तेनार्धर्चमुत्तरस्याः स. न्धायावस्यति पादं वा तत्सन्ततमित्याचक्षते स सर्वेषामृ. ग्गणानां धर्मो वै (ये) कर्मसंयोगेन चोयन्तै विहा(दोरेव पि कर्मस्वन्तरेण प्रथमा परिधानीयां च सन्तामार्थो(s) चे(न) कक्षित्यधर्चन्यायाश्चर्चः वचनादन्यदुच्चैायश्चर्वे. दो वचनादुपांशुता सञ्चा(संस्वारन्यायता च शब्दाना मैकस्वर्यञ्चौच्चस्तरां प्रणवः पुरोनुवाक्याय प्रणवाध्यायो(धाज्यो)च्चस्तरामुच्चस्तरां वषट्कार! समो वा प्रणवो येयजामहे (1) वषट्कारः संप्रेषाः प्रेषश्वोच्चैरुपांशु हविःघु देवतानामधी(धे)यं चोपांशु निगमस्थानेषु भर्सवः इति पुरस्ताजपो ये यजामहे वौषडोजः सहः सह वो(ओ)जः स्वरित्युपरिष्टादिति चतुष्टय सर्वासु याज्यास्वनूयाजेषु न(तु) येयजामहे(हो) नास्त्यनुवषट्कारे च प्लुतेन याज्यान्ते[]न वषट्कारस्य सन्धानमप्लुतेन वा तदुपांशुयाजे ना. स्ति ॥ (१४ ॥१॥

Page #46

BANSKRIT MANUSORIPTS
1489
End:
__ अस्य मदे जरितरिन्द्रः सोमस्य मत्सत् । अस्य मदे जरितरिन्द्रोऽहिमहन् । अस्य मदे जरितरिन्द्रो वृत्रमहन् । अस्य मदे जरितरिन्द्र उद्यामस्तभ्नादप्रथयत्पृथिवीमस्य मदे जरितरिन्द्रो व्यन्तरिक्षमतिरदा सूर्य दिव्यैरयत् । अस्य मदे जरितरिन्द्र उदार्य वर्णमतिरि(र)दव दासं वर्णमहन् । अस्य मदे जरितरिन्द्रो(s)पिन्यदपितो(s)जि. न्वदजुवः । अस्य मदे जरितरिन्द्र ऋष्या इव फम्फणा (ण)तः पर्व(तान्प्र)कुपितार अरम्णात् । अस्य मदे जरितरिन्द्रो(s)पां वेगपे(ब)रयत् । अस्य मदे जरितरिन्द्र इह श्रवदुप गिरि ष्ठात् । अस्य मदे जरितरिन्द्र इह श्रवदिह सोमस्य मत्स[स]त् । [] प्रेमा देव इति समानमथोक्थवीय रोहोभ्या रोहो ब्रनस्य विष्टपर स्वरप्रति(ग्या त)नूर्नाक इति [ना] नाक इति ॥ (३॥) २५ ॥ Colophon :
इति शालायनसूत्रे अष्टमोऽण्यायः ॥ ८ ॥
समाप्तिमगमत् ॥ श्रीशभं भवतु ॥ कल्याणमस्तु । Subject : Sankhāyanasrautasātras belonging to Rg-Veda.
1-8 Adhyayas. This Ms. adopts the following division into Adhyāyas and
Khandas. Ist Adhyaya. (1-18 khandas) यज्ञं व्याख्यास्यामः॥ sheet 1 and ; (1-17 ) ॐ वसन्ते ब्राह्मणस्याग्न्याधेयम् ,, 9 sxd , (1-21 ) ॐ संस्थितायां पौर्णमास्यां इन्द्रायेष्टिः 17
, (1-18 पत्नीयजमानौ प्रत्यम श्रीयाताम् ,, 28 5th , (1-20 .) आर्षेयान्पूतोनूचानानृविजो वृणीते 43

Page #47

1490
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
8th Adhyaya. (1--18Khandas) व्याख्यातोऽभीषोमीयः प्रकृतिः
पशूनाम
sheet 42 Tth , (1--28 ) प्रसृष्य पुरोलाशीयैः सवनीयैश्वरन्ति 49 8th , ( 25 ) अथ माध्यन्दिनायैवमूवं मध्यंदिना. - स्पसर्पन्ति.
,, 60-68. Remarks :-The Ms. is in very good condition. Of the 18 Adhys
yas of this Srautasūtra, this Ms. contains only the first eight Adhyâyas. These Sūtras together with Varadattasuta Ānirtiya's commentary are edited by Alfred Hillebrandt, Ph. D. in Bibliotheca Indica.
॥ द्राह्मायणश्रौतसूत्रम् (सामवेदः)॥ 1959. DRĀHYĀYANAŚRAUTASŪTRAM.
Barnell's Catalogue No. 4185. Page 22. Left column.
Substance-Paper. Size-114 X 4 inches. Sheets--76. Lines-8 to 10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-1700. Author-Drahyayapa. Complete.
Beginning :
श्रीवेदव्यासाय नमः ॥ ॐ॥ अथातो विध्यव्यपदेशे सर्व[त्र क्रत्वधिकारौ मन्त्रविधिः श्रादिग्रहणेन उत्तरादिः पूर्व()[मन्त्रान्तलक्षणमैकश्रुति विधानान्मन्त्रान्कर्माणि चोगातैव कुर्यादनादेशे यावद्यजु रनादिष्टान्तान्मन्त्राचवादिग्रहणेनलिंगाः(5)योनचाना (ना) साधुचरणो वाग्म्यन्यूनाङ्गो(s)नतिरिक्ताङ्गो देहाय सतवानतिकष्णो(s)नतितो याज्यच प्रथमैखिमिर्गुणे

Page #48

1491
SANSKRIT MANUSCRIPTA याख्यातः सोमप्रवाकम(करिष्यन्) 'नमः सोमाय राज्ञ' इत्युक्त्वा प्रत्याचक्षीत महन्मे(वोच इति करिष्यन्प्रति. मन्त्रयेत तम जह्यादप्रोक्ते(s)पि करिष्यामीति विदित्वा. (s)वसथं सोमप्रषाकाय लवणमनं दधाऽहान(र)ये प्रहि. गुयात्प्रस्तोतमब्रमण्यो पुरस्तात्कर्मभ्यः प्रागुदक्प्रवणं देव. यज[मा]नं सा(लो)मशं समै पुरस्ताच्चा(सा)प: स्युः त्रिशुक्रियमिति माह तदभावे महावृक्ष उदपारो(नो) महा. पथो वा न चास्य स्खलतरमदूरे स्यादेवयजनमात्रं च पुर. स्ताविपर्यस्याभिचरणी(ये) यिस्थलादन्यदेवयज[मानमालम्च(धाच्च) स्वयं ब्रजेत् क्रय औपक्सथ्ये बौदरेडेच तु हेभ्यः प्रथमं देवो देवत्विति दूरं वि(ब)जित्वा विहाय दौष्कृत्यमिति बद्वानामा(s)सीति पन्थानमापयोत्तरं वेपन्तमाक्रम्य दक्षिणमीक्षमाणः पितरोरिति यजुरन्तर (रा)ये(s)न्वाहारं धानञ्जय्यः उपेक्षणं शाण्डिल्पः॥१॥
End:
___ संवत्सरमहरहस्तौरेण यजेत पहया वैत्रीपक्षस्येत्या. चार्याः पञ्चम्या इति शाण्डिल्यायनः पातराहुति हुत्वा व्रतोपायनीययोदनमसि त्वा केशमभूणि वापयित्वा(s) हतं वसनं परिधाय परिमूसामीपरिस्तीर्य प्रणीताः प्रणी. य दण्डं पाणीकृत्य मेखलामावध्य नवनीतेनाङ्गान्यभ्यु. ज्य पश्चादाईपत्यस्योपविश्य स्वयं कृष्णाजिनं प्रतिपजेत तूष्णीं पश्चिमेनाहवनीयदक्षिणातिकम्यैतत्कुचित्र वि. स्त्र इष्टयः पूर्वाह एका पृथक्त्वं मध्यन्दिनापराहयोस्तासु प्रथगनपर्व हवींषि यान्युक्तानि प्रामणेनका

Page #49

1492
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF वेव स्यातस्यां तानि सर्वाणि स्युस्ता सामगानं यथा पूर्वस्मिन्नुभयोस्त्ववभृथादुदेत्य यत्पुरस्तादिष्टययनं सेवा सोमेन यजेत यावन्ति हवींषि पुरस्तातावनिर्वा पशुभिस्तदे(द)वत्यैः सर्वसत्रं गवामयनं स्तोमं (संस्थाविकृतमित्येके षण्डकुपण्डाने अभिगरापगराविति ह्याह प्रत्यक्षविहितत्वादापेयकल्पेन तत्रानुमानुमानं नावेद्यते अभिगरापगगकेवोपोत्तमे(s)हनि स्यातां पौर्णमासी प्रवन्ति संवत्सरं तस्य याथाकामी दीक्षाणां पष्टिरिति शाण्डिल्यः प्रथमोत्तमौ संवत्सरौ व्यतिहरोदिति धानअय्यो(भिप्लवस्तोमपृष्ठ्यदेशरोहार्थोमावस्याप्रसवे सहस्रसंवत्सरे सहस्रसंवत्सरे ॥ ४॥ Colophon :
द्वात्रिंशः पटलः ॥ द्राह्यायणसूत्रं समाप्तम् ॥ ॐ हरिः अम् ।।
सरस्वत्यै नमः । श्रीकृष्णाय ॥ Subject: Drābyāyanaśrautasūtras belonging to Sāma Veda.
1-32 Patalas. This Ms. adopts the following division
Patala. Khanda. XIX
XX
into Patalas and Khandas :Patala. Khanda. Patala. Khanda. I4
- x 4 II
___XI4 III
XII IV
XIII V
XIV VI
XV VII
XVI VIII
XVII IX. 4
XVIII
XXI XXII XXITI XXIV XXV XXVI XXVII
4 4 3

Page #50

BANSKRIT MANUSCRIPTO
1493
Patala. Khabda, Patala. Khanga. Patala. Khanda. XXVIII 3
XXX 4
XXXI 4 X.XIX
(in which the XXXII 4 2nd Khanda is divided into 8
sections) Remarks :--The Ms. is in a very good condition. It is said by Dr.
Burnell to have been written about 1700 A. D. On the title
and back sheets is given : * TurnaaykaTrefit: Iraqa," FIATTIO
भारतीदीक्षितामिचितां' i. e, the M8. originally belonged to one Bhāskararāya, son of Gambírarāya. These sūtras (1-31 Patalas) with Dhanvin's commentary are edited by J. N. Router Ph. D., LL.D. in London. An Adhyāya division also (generally three patalas making into one Adhyāya) is given in the Printed Volume.
1 gETTSTAFETAL 1960. DRĀHYĀYANAŚRAUTASŪTRM. Burnell's Catalogue No. 9101 c. Page 22. Left column.
Substance--Palm leaf. Size-164x24 inches. Leaves--90. Lines-6 to a Page. Script-Grantba. No, of Granthas
1600. Author Dráhyâyaņa. Incomplete. Beginning, end and subject--Same as No. 1959. Colophon:
qura: 978: i gynä arquia i git: 31
JHHED I etang I AgIQOTCH : 1

Page #51

-1494
A DEBORIPTIVE CATALOGUs or श्रीरामचन्द्राय नमः । श्रीमीनाक्षीसुन्दराभ्यां नमः ॥ ரயிரொதாரி ஆவணிமீ உயரு ஆயாம்.
MDEOPORo7. हरिः ॐ ।
करकृतमपराधं धन्तुमर्हन्ति सन्तः ॥ Remarks :-The Ms. is in a fairly good condition.
For the other works contained in this Ms. see the list ander Remarks on No. 1891. In this Ms. many leaves in the middle are found missing. These Sūtras are otherwise known as Pradhana Sūtras. The division of the Sūtra text in this Ms. is the same as is given in the Printed Volume.
॥ द्रामायणौतसूत्रम् ॥ 1981. DRAHYAYANASRAUTASUTRAM. Burnell'o Catalogue No. 4186. Page 22. Loft column. Substance-Paper. Size--103xbp inches. Sheets-22. Lines-9toPage. Soript-Devanagari. No. of Granthas-400. Author-Drahyayana. First six Patalas only. Beginning:--Same as No. 1959. End: अस्तमितबेदाहवनीय तस्सिन्समिध आदम्युरिघोऽस्पोध पीपही ति प्रथमा 'समिदसि समेधिषीमही ति द्वितीयां 'यदेनबक्लमा वयं यद्वा(७)न्यकृतमारिमा । अनया समिधा वयं सर्वं तदपज्मह' इति तृतीयान्तमेवोपतिष्ठेरन् 'अपो अचान्वचारि रसेन सपसूक्ष्महि । पयस्वानम मागमं तं पा संसृज वर्चसे 'ति प्रागुदयनीयातिराबादम. पोमान्तमहः सत्रेषु दधिमक्षान्तमहीनेषु यावन्त्य हानि रा.

Page #52

6
BANSKEIT MANUBORETS
जानं भक्षयेयुस्तावत्स्व ब्राह्मणायोच्छिष्टं न दचुरद्भिर्वा मो
क्ष्य दस्तदेष श्लोकः ।
सोममेतत्पिवत यत् किञ्चाश्रीत ब्राह्मणाः ।
मा ब्राह्मणायोच्छिष्टं दात मा पात्सोमम सोमपः ॥
Colophon :
इत्येवं परिक्रमं सर्वऋतुषु विद्यादेष ज्योतिः सर्वे कामाः
सर्वे कामाः ॥ ४ ॥
इति षष्ठः पटलः ॥ ६ ॥
Subject: Drahyāyanaśrautasutras. First and Second Adhyāyas. 1-6 Patalas.
Remarks : - The Ms. is in good condition.
॥ द्राह्मायणश्रौतसूत्रम् ॥
1962. DRĀHYĀYANA ŚRAUTASŪTRAM.
1495
Burnell's Catalogue No. 4187. Page 22. Left column. Substance-Paper. Size-104 X5 inches. Sheets-22.
Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran. thas-400. First and Second
Author-Drahyāyaṇa.
Adyāyas only.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 1961. Remarks :---The Ms. is in good condition.
|| द्राह्मायणभौतसूत्रम् ॥
1968. DRĀHYĀYANAŚRAUTASŪTRAM.
Burnell's Catalogue No. 9105 a. Page 22. Left column. Substanee - Palm leaf Size - 182 X 12 inches. Leaves-10 (1-10). Lines-10 to 12 to a Page. Script-Grantha. No.
188

Page #53

1498
A DZBORIPTIVE CATALOGUE OF of Granthas-400. Author-Drāhyayana. First and Second
Adhyayas only.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 1961.. Remarks:-'The Ms. is in a fairly good condition. The other work
contained herein is फुलसूत्रम॥
॥ प्रतिहारसूत्रम् ॥ 1964. PRATIHĀRASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 9101 a. Page 10. Right column. Substance-Palm leat. Size-161x1 inches. Leaves-11 (1-11). Lines-6 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas-.245. Author-Kätyāyana(?). Complete. Beginning:
अथातः प्रतिहारस्य न्यायसमुदेश व्याख्यास्यामः । उत्तमं पदं प्रतिहारसानम् । तत्र पदसङ्ख्यानादेशेन चतु. रक्षर न्याय्यं प्रतीयाद । (सहयाविवृदिशासौ च । सङ्घया) पम्दे वा(च) स्तौभिकान्यक्षराणि । तस्य पुरस्ता(द) स्तो. भान्याय्येनोद्गातुरुपरिष्टात्ततिहोतुः समानान्तु पुरस्तात् प्र. तिहारस्य प्रतिहर्ता स्तोमं भजते न्याय्यप्रतिहाराणामिडानां सक्षाराश्वमूक्तंडस्वरवाहिरस्वारकोत्सानां । गोराङ्गिरसस्य साम्रोऽभ्यासवतश्च कौशस्य ।। End:
अथ छमनिधनानीडोपायास्तदाकृति । रूपोर्धम् । रहस्यवदध्यर्धास्वहींव्यभिसोमान्त्या पूर्वा वा । काशीतारू. ढवदाङ्गिरसदेवोदाससुज्ञानेबेकिनस्तरासुखाने ।

Page #54

BANSKRIT MANUSORIPIS
1497 समपुप्चै विपुष्यै सत्यपुष्यै पुष्ट्या इति वैश्यस्यौपगवयोरथामथावा | कामन्तुनानाभिचरिणीयेषु वा. मान्यत्रामिहोतेति यथा महादिवाकीर्त्यस्यात्मनोन्ततो निधनम् । पाहि प्रेतिः । कार्तयो च त्रयो वि. करपाः । दधित्तवेहं दधित्तवेहं दधित्तवेहं एवमेव सा. मान्ते । ना । कामा ! च्छा । औ हो वा। ना ' कामा. च्छा ' औहो वा ' पक्षिण्यो दाशाता शताः । पक्षिण्यो दाशाताशताः इति वा । वाग्बृहद्रयन्तरयोः ॥ १५ ॥... Colophon :
प्रनिहारसूत्रम् ॥ Subject: Pratihārasūtras. 1-15 Khandas. “This work
treats of the way in which the hymns of the Sámaveda are to be sung by the Pratiharts in concert with the other singing priests of the Udgāts class in Vedic
sacrifices". Remarks :--The Ms. is in a fairly good condition. For the other
works contained herein see the list under Remarks on No. 1691. Before the colophon the following index is given, giving the beginnings of each Khanda in reverse order :अथ च्छन्ननिधनानि । शुक्रियाद्यमशेर्बतम् । सत्रस्यधिचतुर्थम् ।
द्वन्द्वाद्ये प्राणापानौ । द्वन्द्वानामेकाःयाणाम् । कार्ययशं पश्वानं भथा इष्टाना । सच्छन्दस्य सोम साम । ऋषभाभीकयोरुपम् । शाममाकोशं स्यादाक्षास्या । आ इहि निहवः । श्येतं महसेण इवाशा। मार्गीयवेशं यत् हा ओ ही इ । बृहद्वारद्वाजमस्य या
हा । द्वन्द्वानामेकाचेयाणाम् । अथात: प्रतिहारस्य ॥ For the transcribed copy of this work and for the other works contained in this: Ms. see Remarks under No.1891. This Ms. is full of scriptorial errors.

Page #55

1408
A DENORIPTIVE CATALOGUB OF
प्रस्तावसूत्रम् ॥ - 1965. PRASTAVASUTRAM. Burnell's Catalogue No. 9101 b. Page 10. Right column.
Substance-Palm leaf. Size -164x13 inchen Leaves—7. (11-13). Lines -6 to a Page. Script---Grantha. No. of Granthas--25. Author- (?). Complete. Beginning: __ॐ अथोहगीतीनां प्रस्तावोदेशः । स्तोमा पुरस्तादन्तवो प्रस्तोतुः । अन्तेचाविधाधः। उद्गातुस्तु काण्वऋषभ पावमानजनित्राणां । हुवादिर्वासिष्ठे । पद्यो नादेशे । व्यक्षरो वा सङ्कतिदाढच्युतयोचतुरक्षरो वा सुरूपाजि गैडसाकमवानाम् । सदेवतोबाराजनऋषभशाकरयोः । द्विपात् । सञ्जयनानदगौशृजरात्रिदेवोदासानाम् ॥ End :
यथोक्तमितरेषु । अत्येवाव्यक्षरः । महानाम्नीषु दिपद....."प्रस्तानाशाकरप्रथमेश्वभ्यासपुरीषपदेषु च। यथो. पदिष्टं वै छन्दसेषु मीतम् । प्रास्ताविकमेवं स्यात् । यण्वादीनां पत्यसन्तानशाकरवर्णानामप्रस्ताम्या उत्तराः । प्रस्ताव्ये वासन्तानिनः । प्रस्ताव्ये वासन्तनिनः ॥ २१ ॥ Colophon : Nil.
Subject: Prastāvasūtras belonging to Sama Veda. 20th and
218t Khandas only. This work allots the special work of the Prastotr priest of the Udgāts gana in
Soma sacrifices. Remarks: The Ms. is in good condition. For the transcribed copy
of this work and for the other works contained in this Ms. see Remarks under No. 1691..
-
-

Page #56

SANSKRIT MANUSCRIPTS
॥ फुडसूत्रम् ॥
1966. PHULLASŪTRAM.
Burnell's Catalogue No. 9105 b. Page 10. Right column. Substance-Palm leaf. Size--18×1 inches. Leaves-18 (11-28). Lines-10 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas-825. Author--Vararuci (?) Complete.
Beginning:
अथ तालव्यमा इ धदवृद्धम् । अत्रद्धं प्रकृतिः । एइ ई इत्येतानि तालव्यानि । आ इ प्राप्रमो इ भवति । हि शब्द एवाहि सौभरा महीयवयोर्मुही मिह वदैदवोदासो । त्वं हि कौल्मले | एकारश्व प्रकृतिप्राप्त ऐ भवति । हबद्देवोदासे । पुनश्चाद्धमच्या इह वतीशान कण्व तरेस्तावे पवते कौवे । वसोनिरेत केमिनियने । यदवृद्धं प्रकृतिर्भवति । तस्य ग्रहणम् । नियनेहीपीस्थं सर्वत्र । नजिन बृषासन्तनिनी । शिशुं तिस्रो संहिते । च प्रपिलमपि यूजये । भिअत्वे सोमजये । नियामस्ते हिते । ममदिपरीताया ममानपजययोः । विषदिन्द्रो मदायां सतनिनि ॥ १ ॥
End:
योक्ता चैडायास्यत्रैशोकको शमौष्टोद्वंशपुत्रदैर्घतमसासमानां निषेधवैराजानां अक्षरं अभ्यस्ते बक्षर आनूपे अवसौ विष वैष्णवोचरप.... योस्वराणाम् ।
अन्त्योवाव्यक्षरः । महानानिषु द्विपदासु प्रस्तावाश्शाकर - प्रथमेष्वध्यास पुरीषपदेषु च। यथोपदिष्टं वै छन्दसेषु गीवं प्रास्ताविकमेवं स्यात् । यण्वादीनां मस्तान्या उचराः ।
1499

Page #57

1500
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
प्रस्ताब्ये वासन्तनिन । प्रस्ताब्ये वा सान्ततिनः ॥ २१ ॥
Colophon:
समाप्तं फुल्लसूत्रम् ॥
श्रीरामाय नमः | श्रीम डुण्डिविनायकाय नमः ॥ करकृतमपराधं श्रन्तुमर्हन्ति सन्तः ॥
Subject: Phullasutras otherwise known 88 Puspasūtras. I-132 Khandas: (a) 61 Khandas: (b) 50 Khandas: (c ) 21 Khandas.
Remarks:—The Ms. is in a fairly good condition. The other work contained herein is द्राह्यायणश्रौतसूत्रम || Dr. Burnell observes that "according to the best South Indian Mss. on the commentary on these Sutras, the text is by Vararuci". The Ms. is full of scriptorial errors.
مو
॥ उपग्रन्थसूलम् ॥
1967.
UPAGRANTHASŪTRAM.
Burnell's Catalogue No. 2517. Page 22. |Right column. Substance-Paper. Size - 10 x 43 inches. Sheets-30. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas -600. Author—?. Incomplete. Beginning:
नमः सामवेदाय ||
अथ सम्पत्सिद्धिरनादेशे स्तोतियातः शतेऽपि ते स ज्यासमस्ताख्ये प्रत्येकमर्थाद्धि नियमो ज्योतिष्टोमेनवति मुक्थ्ये त्रिपश्वाशब्दाशे वा) च चत्वारिंशानि चत्वार्यतिरात्रे सबनानां भक्ति (न) वाद छन्दस्तो भक्ष्य (क्ष) स्थानादेवतैर्यानि सप्तचतुरुत्तराणीति गायत्रीजगत्यौ द्वे बृहत्यावुष्णिककुभौ (त्रिष्टुभ) च द्वे पचनुष्टुभौ सेब सप्तमीयैरुकैश्छन्दोभिरिति षष्टिखिष्टुमस्तासा९सिद्धिखयोस्रयोवि

Page #58

1501
BANSKRIT WANDBORIPTS शतिर्गायत्र्यः पञ्चचत्वारिंशतं वृहत्यो द्वादश ककुभश्वतहभिर्गायत्रीमिस्ता बृहत्यस्ता सप्तपञ्चाशतं तावन्त्य. ष्टाक्षराणि गायत्र्यस्तेस्ताविष्टुभस्तिस्रथौ(सृषौ)शने पुरोजित्यांदशपयापदान्यनुष्टुप् शिरसवाक्षर्याशीत्यक्षरं गो आ. युषोः पूर्वस्यैकचत्वारिंशे परस्यैकामषष्ठे न्यूनातिरिक्तावेवं समानां विराजरसम्पयेते चत्वारित्रिशान्यतिरानयोरष्टा. दशायुषोऽधिकाः पञ्चद्विषष्ठान्यतिराने गायत्रीसम्पन्नेनो) [ता]सारसिद्धिः ॥१॥
End:
द्वन्द्वारे प्राणापानौ पत्रमषष्ठे व्रतपक्षावुपत्वा बलमिदि । मर्गयासी । सोमदेववीतय इति धर्मस्य तन्वौ।
रायो वाजीय बाहिद्रियोः षडक्षरस्तोभान्तः सति. नचतुर्षे स्तोमाः पार्थरमे प्रस्तावसहसा । इये (ने च) ।। Colophon: Nil.
विविधानेकवाग्जालवैश्रवणविलक्षणम् ।
विनानां विनिवाराय विष्वक्सेनं विभावये ॥ Subject: Upagranthasūtras-belonging to Sâmaveda, treat
ing of expiations in connection with Kalpa ceremonies.
Four prapāthakas. -52(?) Khandas. 1 अथ सम्पत्सिविरनादेशे Prapathaka 1 Khandas 13 १ यदि सोममक्रीतमपहरेयुः , 2 , 18 3 अथ खलु वैश्यस्य वर्णकल्पे ,,
,, 13 4 वैतव्यमीको निधनर , 4 , 18 Remarks:- The Ms. is in a decaying condition. This Ms.

Page #59

1602
A DBBORIPTIVE CATALOGUB or
abruptly ends in the siddle of the twelfth Khspd. of the fourth Prapathaka. In this Ms. the last five Khandas of the third Prapathaka and the whole of the fourth Prapathaka form the Pratibārasūtra. The following table will give the readers the inter-relation between the Prapathaka and Patala division of these Sūtras given in Nos. 1967 & 1968 (taking No. 1967 as the standard): Prapatbaka. Khanda.
Patala Khapela.
I II III
VIII IV
х
4(middle)
Il 3497tea 1 1968. UPAGRANTHASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 9103 b. Page 22. Right column.
Substance--Palm leaf. Size-184 x 13 inches. Leaves15040-55). Lipeg--8 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas-616. Complete. Beginning--Same as No. 1967. End--Same as No. 1964. Colophon Nil. Subject: Upagranthasūtras-belonging to Sāmaveda, treating
of expiations in connection with Kalpa ceremonies.
Ten Patalas. 46 Kbandas. 1 sa Afgharamares Patala i bandas 2 2 et qartic:... , 2 , 3 spera: grafigarrygra 4 ale taiates anfasysa 8 for innankinta: 5

Page #60

1508
Khandas 4
SANSKRIT MANUBORIPTS 6 afast eiena
Patala 6 7 T81741469: 8 @rafttra aptar:
19 8 9 अथैते षडहविचारेषु 10 spøra: a ppear
. 10
6
.
15
Remarks:-The Ms. is in a most decaying condition. Many leaves are
almost broken and gone on both edges. The tenth Patala in this Ms., however, forms the Pratihārasūtrs given in No. 1964. The following table will give the readers the interrelation between the Patala and Prapā baka division of these Sūtras given in Nos. 1967 & 1968, taking No. 1968 as the standard:
Patala. Khanda. Prapathaka. Khanda.
I
11
III IV
у
1
=
.
II
VI
VII VIII
IX
X
Il FESTEJOTAL! 1969. KALPABRĀHMANAM. Burnell's Catalogue No. 9102. Page 28. Leit coluinn.
Sạbstance-Palm leaf. Size -16 X1+ inske.. Loaves—118 (11-128). Lines—6 or 7 to 8 Page. Script-Devanagari. No. of Granthag--2300. Author-?. Complete. 189

Page #61

1504
End:
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
Beginning:
पुरोजिती वो अन्धस इति नादमेकस्यां मधुश्चुभिधनमेकस्यां श्यावाश्रमेकस्यां आन्धीगवन्त्रिषु कावमन्त्यं यज्ञायज्ञियञ्च साकमश्वश्च सौभरश्च नाम्र्मेधन्च षोडशी पञ्चदशी रात्रिवृत्सन्धिरिति त्रिकर्मकास्त्रकर्मकस्त्र्यहः || ३ || त्रिवृदग्निष्टोमश्शुनस्कर्णस्तो मस्सदृशानिष्टोमो मरुस्तोमौ तृवृती प्रातःसवने पञ्चदशम च्छावाकस्याज्यं सर्वन्दशम माध्यन्दिनं सवनं सर्व एक विंनं तृतीयसवनं स उक्थ्यो गायत्रश्चतसृषु बहिपवमानमष्टास्वाज्यानि द्वादशोमाध्यन्दिनः पवमानः षोडशानि पृष्टानि स विंशआर्भवश्चतुर्विंशमभिष्टोमसामयज्ञायज्ञीयस्यषद्भिस्तुत्वा .. सामभिः....क्षु
.......
*
*
*
*
त्रिवृदग्निष्टोमो वसिष्ठस्य पञ्चदशानिष्टोमो भरद्वाजस्य सप्तदशाग्निष्टोमो जमदग्नेरेकविंशोऽग्निष्टोमो गौतमस्य त्रिणवोऽग्निष्टोमो ऽत्रेस्त्रयस्त्रिंशोऽनिष्टोमो विश्वामित्रस्य षोडशामिष्टमोऽगस्त्यस्य ॥ ४ ॥
अथाष्टाचत्वारिंशस्य षो.... करोति स तिसृभिः सदादशभिः स एकया षोडश... रोति स एकया स तिसृमिस्स द्वादशभिः षोडशभ्य एव हिं करोति स द्वादशभिः स एकया स तिसृभिरित्यष्टाचत्वारिंशदक्षरा जगती पादमात्रा आवापो भवति षोडशिनोदपर्याया भवन्ति द्वादश्यावाप - स्तदष्टाचत्वारि अष्टाचत्वारिंशदक्षरा जगती ॥
*

Page #62

1506
SANSKRIT MANUSORIPTS अथ नवभ्या हिरोति स तिसृभिः स पञ्चभिः स एकयाष्टाम्यो हिङ्करोति.............."स तिमभिस्स चत. सृभिरष्टाभ्य एव हिरोति..... मिस्स एकया स तिमृ. भिरिति पञ्चविंशस्य पञ्चविधे स्तोमे पञ्चावापोऽथास्य द्वौ च नववर्गावभितो भवतः सप्तपर्यायस्तस्यैवं विहितस्य नव..........."ह पूर्व स्तोत्रिये भजते सप्तोत्तमा भजते विधेवनिर्भाज्यत इति ॥
कुर्यायथा सप्तदशपञ्चविंशयोरथ यत्रैको इसिष्ठः पर्यायो भवति मध्यमन्तरं कुर्याद्यथा चत्वारिंश............ द्वौ मन्येत न मे कञ्चन स्तोमो वि....................... स्तिना क्लुप्त इति ना क्लप्त इति ना क्लुप्त इति
............."समाप्तः ॥ Colophon:
कल्पब्राह्मणमिदम् ॥ उपरि आर्षेयं लिख्या(खा)मः ॥
ओमित्येतत्परमेष्टिन: + प्राजापत्यं गायत्रम् ।। Subject : Kalpabrāhinaņa probably belonging to Maśaka (?).
This Ms. contains the following sections (as given in
the side margin of this Ms.) 1. अभिजिदतिरात्रः, विश्वजित्,
Leaf No. 11, सर्वपृष्ठातिरात्रः । 2. वाजपेय+ प्रतीचीनस्तोमातिरात्रः 3. अमिष्टोमभेदाः 4. रुद्राणाममिष्टोमः 5. द्विरात्रः

Page #63

1506
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
6. परीकारात्रः
चातुर्मास्य
8. गर्गत्रिरात्र:
9. चतूरात्र:
10. पौण्डरीकः
11. क्:ि
12, 8:
13. अभिजित्
14. जातक ( राशिचक्रम् )
17. ऋतपेवस्य चितिस्तोमस्य राशेः
18. अभिजित्
19. विश्वजित्
20. केशवपनीयम्, व्युष्टः
21. प्रस्ताव:
22. प्रतिहार :
28. प्रतिहारसूत्रम्
24. महानाम्नी
25. अभिप्लवविकल्पः 26. महाब्रतशिल्पः
:
...
15. ऋषभस्य, व्योम्नः फलभित्, उद्भित्...
16. चमोत्
...
...
...
...
:
: : :
27. सप्तसंस्था :
28. पृष्ठधर्मा:
Remarks :- The Ms. is in a fairly good condition.
....
....
Leaf No.
...
...
...
...
...
::
...
...
:
...
...
:
:
...
:
...
:
....
14
15
16
18
20
29
36
37
46
49
53
55
57
""
58
75
80
83
86
98
102
109
99

Page #64

SANSKRIT MANUSCRIPTA
1507
॥ शुद्रकल्पः ॥
1970. KSUDRAKALPAH. Burnell's Catalogue No. 9103 (s). Page 22. Right column.
Substance-Palm leaf. Size--189x13 inches. Leaves-- 13(28-40). Lines-8 to a Page. Script-Grantha. No.
of Granthas-400. Author-(?). Complete. Beginning:
...............प्रतिवादः ॥ ३ ॥ अथातो ब्रमसामिका....................................निधनं काण्वमेकस्यां दैर्ध्यवसमेकस्यामुद्धा प्राजापत्य................
॥ इति प्रथमोऽध्यायः ॥ प्रतिष्ठाकामस्य......... .......थेग्वेजुषा स्वर्गकामस्य बृहसिन्धुषामैतष्वे...... वारवन्तीया वामदेव्यं वा श्रव्यं वै तेषामेकं पशुकामाः सन्धि कुर्यात् । ................थैज्वेडन्तेत्सन्धिषामस्यात् कौत्सस्य लोकमुवंशीयमात्वा विशन्विन्दव इत्येतासु सत्रात्साम्यत्तिष्ठन्ति ॥
End:
अनन्ता द्वादशाहा इति प्रदिशन्ति । यावन्त्युक्सामानि तावन्तो द्वादश्चाहास्ततो वा भूयासस्तेषामाहारं कल्पयेत् । स यदा सर्वा ऋचः समीपाव सर्वाणि सामानि सर्वान्स्तो. मानप्येकवचमाहत्यान्यस्य खानेन कल्पयेत् । तत एव मोऽन्यः कल्पो भवति ॥
स्तोमो वा कल्पो वा तन्त्र वा पृष्ठे वा संस्थे वा साम

Page #65

1508
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF नीव तत एव सोऽन्यः कल्पो भवतीत्येतेन प्रदेशनापर
एव द्वादशाहाना विद्यते न पर इति न पर इति ॥ ७ ॥ Colophon:
षष्ठोऽध्यायः । क्षुद्रकल्पः समाप्तः ।। Subject: Kqudrakalpa beolnging to Sámaveda. Remarks:--The Ms. is in a most decaying condition. The other
work contained herein is उपग्रन्थसूत्रम् ।। Regarding the condition and the contents of this Ms. Dr. Burnell observes the following: l'he Ms. is "very much injured and written about 1650. The second Adhyaya ends on leat 31. The third begins त्रयो वर्णकल्पा :०. The fourth contains eight Khandas and begins on leaf 34. The fifth contains six Khandas and the work ends with the sixth Adhyâya. Unfortunately this Ms. will be of very little use."
.
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रम(कृष्णयजुर्वेदः)॥
1971. ĀPASTAMBASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3846 (a). Page 15. Left colamn. Substance-Paper. Size-118x3 inches. Sheets-193. Lines-9 or 10 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas-4850. Author-Apastamba. First fifteen
Prasnas. Beginning :
श्री सर्वेश्वराय नमः ॥ श्रीगुरुभ्यो नमः ॥
अन्तरायो मास्तु । श्रीरस्तु । अथातो दर्शपूर्णमासौ व्याख्यास्यामः । प्रातरग्निहोत्र५ हुत्वान्यमावहनीय प्रणीयाग्नीनन्वादधाति । न गतभियोन्यम[म]ग्नि प्रणयति । 'देवा गातुविदो गातुं यज्ञाय वि. न्दत । मनसस्पतिना देवेन वावायज्ञः प्रयुज्यता 'मिति ज.

Page #66

SANSKRIT MANUSCRIPTS
पित्वा 'माग्ने बच विहवेष्वस्त्वि' त्याहवनीयमुपसमिन्ध उत्तरया गाईपत्यमुत्तरयान्वाहार्यपचनं । तिसृभिस्तिसृभितु जपेदाहवनीये वाऽऽदध्यायाहृतीभिरन्वाधानमेके समामनन्ति । सन्नयतः पलाशशाखा शमीशाखां वा हरति बहुपर्णी बहुशाखामप्रति शुष्काग्राम सुषिरां यं कामयेतापशुः स्यादित्यपर्णा तस्मै शुष्काग्रामाहरेदपशुरिव भवति । 'यं कामयेत पशुमान् स्यादिति बहुपर्णा तस्मै बहुशाखामाहरेत्पशुमन्तमेवै[वे ]नं करोतीति विज्ञायते । सा या प्राच्युदीची प्रागुदीची वा भवतीषेत्वोर्जेस्वेति तामाच्छीनस्यपि वेषेवेत्याच्छिनत्यूर्जे स्वेति सन्नमयत्यनुमार्ष्टिवा ॥ १ ॥
End:
यस्यानिरुक्थ उद्गायेद्गार्हपत्यादन्यं प्रणयेत्स एव पुनः परीभ्यः स्वादेवेनं योनेर्जनयतीति विज्ञायते । कृष्णं वासः कृष्णा धेनुः कृष्णो वा गौः शतमानं च हिरण्यं दक्षिणा यत्पूर्वस्मिन्नहन्युत्तरस्माद्दे क्रियते तेनाहरभ्यासजनितेन यज्ञःसन्तनोति यत्पूर्वस्मिन्नहन्युत्तरस्माई वसतीवरीर्यज्ञायज्ञियं प्रतिगृह्णाति तेनाहरभ्यासजनितेन यज्ञः सन्तनोति यत्पूर्वस्मिनहन्युत्तरस्मा । अह्नि प्रया सि विशास्ति तेनाहरम्यासजनितेन यज्ञः सन्तनोति यदि प्रेष्यति तेनाहरभ्यासजनि तेन यज्ञः सन्तनोत्येषामेकस्मिन्नप्याक्रियमाणे नमो ब्रह्मणे नमो अस्त्वन्नये नमः पृथिव्यै नम ओषधीम्य नमो वाचे नमो वाचस्पतये नमो विष्णवे बृहते करोमि स्वाहेत्याहुति हुत्वा सर्वप्रायश्चिचं जुहुयाज्जुहुयात् ॥ ३४ ॥
1509

Page #67

1510
A DËBORIPTIVE CATALOGUE OF Colophon: इत्यापस्तम्बसूते उक्थ्यप्रश्नः पञ्चदशः ॥
श्रीरामो जयति जगत्रयैकबन्धुः ॥ Subject: Āpastambaśrautasūtras belonging to Black Yajur
Veda. 1-16 Praśnas (Prapāthakas). 1--371 Kbandae. This Ms. adopts the following division into
Prapāțbakas and Kbandas. प्रपाठक: 1 दर्शपूर्णमासौ ॥
खण्मः 25 पटलाः 8 2
Do. 3 Do. 4 याजमानम् ॥ 5 अग्न्याधेयम् ।। 6 आग्निहोत्रम् ॥ 1 पशुबन्धः ॥
चातुमास्यम् ॥
विध्यपराधप्रायश्चित्तम् ।। 10 सोमपञ्चकम् ॥ 11 Do. प्रवर्ग्यम् ।। 12 Do. अग्नीषोमीयप्रवृत्तिः ॥ .. ___, 21 ,, 8 13 Do. प्रातःसवनम् ॥
,, 27 , 8 ,, 14 Do. माध्यन्दिनसवनम् ॥ , 25 ,, 1 ,, 15 उक्थ्यः ।।
34 , 10 Remarks :- Two indices are given at the end of every Prapā.
thaka-one giving the beginning of each Khaņda in reverse order and other-giving the begioning of each Patala and the number of Patalas in a Prapathaka.
For example, the following is given at the end of the first Prapa haka :

Page #68

1541
BANSERIT MANUBORDTE I. " समानजातीयेन कर्मणा ॥ १ ॥
प्रक्षालितायां पाध्याम ॥२॥ मरुतार शर्धोभीति षष्ठम् ॥ ३ ॥ आहवनीये गाईपखे का हवी वि अपयति ॥ ४ ॥ देवेभ्यः शुन्धध्वम् ॥ ५ ॥ उौः समाहत्व वा इति स प्रेष्यति ॥ ६ ॥ सशूकायाममिहोत्रहवण्यामप आनीय ॥ ७॥ एवमुत्तरं यथादेवतम् ॥ ८ ॥ वानस्पत्यासि दक्षाय त्वा ॥ ९ ॥ अत्र पूर्ववत्पवित्रे करोति ॥ १० ॥ उदित आदिले पौर्णमास्यास्तन्त्रं प्रक्रमयति ॥ ११ ॥ ओषधयः पूतीका: कलातण्डुलाः ॥ १२ ॥ उत्सं दुहन्ती कलशं चतुर्बिलम ॥ १३ ॥ निष्टतररक्षो निष्टप्लोघ १५ सः ॥ १४ ॥ अमावास्यायाराच्या स्वयं यजमानः ॥ १५ ॥ एतानि वः पितरो कासासि ॥ १६ ॥ सव्यं जान्याच्यावाचीनपाणिः ॥ १० ॥ उत्पूतेन नवनीतेन ॥ १८॥ अमावास्यायां यदहश्चन्द्रमसं न पश्यति ॥ १९ ॥ यत्कष्णो रूपं कृत्वा ॥ २० ॥ प्रेयमगादुर्वन्तरिक्षमन्विहीति ॥ २१ ॥ पृथिव्याः सम्पृधः पाहि ॥ २२ ॥ उत्तरेण गार्हपत्यम् ॥ २३ ॥
इमां प्राचीमुदीचीम् ॥ २४ ॥ .. 180

Page #69

1512
A DÉBORIPTIVE CATALOQUB or ___ अथातो दर्शपूर्णमासी व्याख्यास्यामः ॥ २५॥" II. “अथात उत्तरेणामावास्यायां यदहरमावास्यायामुदिते
पशूकायामाहवनीये प्रक्षालितायामष्टौ ॥" The other work contained in this Ms. is आपस्तम्बशुल्बसूसम्॥ This Ms. is in very good condition. Dr. Barnell observes that this Ms. has been written about 1750A. D. A portion of these gūtras is edited together with Ridradatta's commentary in Grantha and Devanůgarl scripts.
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रम् ।। 1972. ĀPASTAMBAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 9519 b. Page 15. Right column. Substance-Palm leaf. Size-183x1g inches. Leaves-12. Lines-7 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas480. Author-Apastamba. Eighth & Ninth Prasnas only. Beginning :
अक्षय्य ह वै चातुर्मास्ययाजिनः सुकृतं भवति फारगु. न्यां पौर्णमास्यां चैव्यो वा वैश्वदेवेन यजते पूर्वस्मिन् पर्वणि पञ्चहोतारं मनसानुदुत्याहवनीये सग्रह हुत्वान्वा. रम्भणीयामिष्टिं निर्वपति ।।
End:
__ यदि यूप: सुषिरा स्यात् अतिसारेण यजमानो मि. येत वैष्णव्याहुतीभिः प्राजापत्यया च हुत्वा तसश्च्याग्नौ प्रवृज्याथान्य साधयेचदिक्रिम्णः कमय एनं भक्षयेयुः।
श्वेतायेत् प्रदक्षिणं लिप साहस्रं ऋतुमा हरिष्यतीति वि.

Page #70

1513
BANSKRIT MANUSORIPTI पायाहुती हुतायां कृष्णो धूमो दक्षिणा दिशं अमिनिहन्याद्वातो वा प्रसव्यं धूपमावेष्टयेयजमानो प्रियेत सर्व
प्रायवित्तं जुहुयाज्जुहुगत् ।। Colophon: Nil. Subject: Āpastam babrautasūtras. Eighth & Ninth Prabnag.
1. Citurmasya. 1-17 (22) Khandas.
2. Prayascittavidhi. 3-21 _Khandas. Remarks :- The Ms. is in a very much decaying condition. For
the indices given at the end see Remarks on No. 1971. Of the fifteen leaves in this MB. three leaves are broken out. The works contained herein are:1. उत्तरप्रायश्चित्तम ॥ 3. पितृमेधसूत्रम् ॥ १. आपस्तम्बश्रौतसूत्रम्- 4. पितृमेधप्रयोगः ॥
(चातुर्मास्यम् and .. चयनकारिका ॥ प्रायश्चित्तविधिः ॥) 6. प्रामशान्तिः ॥
1. काठकचितिप्रयोगः ॥
॥ आपस्तम्बौतसूत्रम् ॥ 1973. ĀPASTAMBASRAUTASŪTRAM.
Burnell's Catalogue No. 9155 a. Page 25. Left column, Substance-Palm leaf. Size--145 x1 inches. Leaves--23. Lines-6 to a Page. Script-Grantha, No. of Granthas
-360. Author-Apastamba. Fifteenth Prasna only. Beginning:
उक्थ्यः षोडश्यतिरात्रोऽशोर्यामधाग्निष्टोमस्यं गुणवि. कारा उक्थे(क्थ्ये)न पशुकामो यजेत पोडशिना वीर्यकामोऽ तिरात्रेण प्रजाकामा पशुकामो चाप्तोर्यामेणातिरात्रेण सर्वा.

Page #71

1514
A DBRORIPTIVE OATALOGUE OF
नसामानवाप्नोति। End-Same as No. 1971.
Colophon: Nil. .... Remarks :- The Ms. is in a decaying condition. For the descrip.
tion of the index see remarks under No. 1971. The works contained herein are:- 1. उक्थ्ण प्रभः (15th :) 2. वाजपेय: (18th प्रश्न:) 3. कौकिली (19th प्रश्नः) 4. सामान्यसूत्रम् (24th प्रश्न:) 5. हौत्रकम् (24th प्रश्न:) Dr. Burnell has grouped all the works under Prayoga and observed that they a! 'modified from Tālavşpta niväsin's
work.'
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रम् ॥ ... 1974.. APASTAMBASRAUTASUTRAM. J. L. Collection No. 189. Substance--Paper. Size--74X41 inches. Sheets-7 (5th & 6th missing). Lines-11 toa Page. Script-Devanagari. No. of Granthas--160. Author
-Apastamba. Eighteenth Prasna only-incomplete. Beginning:
__ श्रीमपेशाय नमः ॥ वसा हरि ॐ ॥
शरदि वाजपेयेन यजेत ब्राह्मणो राजन्यो वर्षिकामो नित्यवदेके समामनन्ति प्रजापतिमामोति तस्य षोडशिवकल्पः सर्वः सप्तदशो भवति सप्तदश दीक्षास्तिस उपसदः एकविंशी प्रसूतस्त्रयोदश वा दीक्षास्तिस उप. सदः सप्तदशी प्रसूतः सप्तदशारनि.वो यूपः खादि. रो वा तूपरचतुरश्रो गोधूपिष्टचषालो गोधूमकलासी वा यत्प्रागुपसद्यस्तस्मिन्कृते प्रतिप्रस्थाता दुसया कामेन मुरार सन्दधाति ६ परिमुग्भवति खरकाले प्रति

Page #72

SANSKRIT MANUSCRIPT)
1511
End:
प्रस्थाता दक्षिणस्य हविर्घानस्यापस्तात्पश्चादक्षं सरायहार्थ द्वितीयं खरं करोति ॥
बृहस्पतिसवो ब्रामणो ब्रह्मवर्चसकामः पुरोधाकामो वा यजेत यं वा स्थापत्यायाभिषिञ्येयुः परिसजी होता भवत्यनुणोमिर्मिरखिशुको बृहस्पते जुषखन इति बाई. स्वत्यपतिमाझं गृह्णाति बार्हस्पत्यः पशुपालम्भ्यः प्रातः सबने सत्रेषु नाराश' सेवेकादशदक्षिणा व्यादश सा(?). ज्येन माध्यन्दि ने मवने कृष्णाजिन आसीनमाभिषिञ्चति शुक्रामन्थिनोर्वा ममावेण बृहस्पते युवमिन्द्रश्च वस्त्रो दिव्यस्वेशाथे उत पार्थिवस्यायत्त रविः स्तुवते कीरयो. विधूयं पात स्वस्तिभिः सदा न इत्यस्य ()द्वादशा माध्यन्दिन एकादश तृायमवने वा उभीरपाकरोत्यपि वाष्टौ प्रात:मवन एकादश माध्यन्दिने द्वादश तृतीयसवने सर्वाचा माध्यन्दिनेश्वं तृतीयशोनुसवनं नयन्त्यपि पा मनसेतरयोः सवनयाायनवा मनसा च ... ... ॥ Colophon: Nil. Subject: Apastambakrautastitras. Fighteenth Prasna con
taining two parts. Remarks .- The Ms. is in & fairly good condition. This Ms.
abruptly ends at the end of the 5th Khanda of the 2nd part. On the title page is given 'आपस्तम्बसूत्रं वाजपेयं गाम्भीरे।' This Ms. is full of scriptorial errors.
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रम् ॥ 1975. ĀPASTAMBAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 9155 b. Page 25. Laft column.

Page #73

1516
A DHBORIPTIVE CATALOGUE OF
Substance-Palm leaf. Size-148x1 inches. Leaves-8 (25-32). Lines-- to a Page. Script--Grantha. No. of Granthas--20. Anthor-Apastamba. Inoomplete. Beginning-Same as No. 1972. End:
तयत्रैषा अनूयाजा भवन्त्यप्यूढाः बुचस्तदेतैः प्रचरेयुस्तत्तथा कुर्यादरति वा एतपज्ञो यदेकं कुर्वन्तीति तस्यान्यत्रैव पूर्वेषां वपाभिवरेयुस्तदितरेषा पोहैव हविर्भिस्तद्धविभिः सन्तिष्ठते वाजपेयस्तेनेष्ट्वा सौत्रामण्या यजेत मैत्रावरुण्या चामिक्षया यावज्जीवं न कञ्चन प्रत्यय रोहेबृहस्पतिसवेन वा प्रत्यवरोहाणि येन यजेत घेतच्छ
त्री भवतीति विज्ञायते ॥ ७॥रा Colophon: Nil. Subject : Āpastam basrautasūtras. Vājapeya only. 1-7 Khas.
das of 18th Praśna. Remarks :- The Me. is in a decaying condition. For the other
works contained in this Ms. see Remarks under No.
. ॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रम् ॥ 1976. ĀPASTAMBASRAUTASOTRAM. Burnell's Catalogue No. 9165 c. Page 26. Left column.
Substance-Palm leat. Size-141x1 inches. Leaves21 (33-53). Lines-8 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthes-350. Author-Apastamba. Nineteenth PrabnaIncomplete.
. Beginning :
अथातः कौकिली व्याख्यास्यामस्त........पूर्ववस्कल्पा

Page #74

1517
SANSKRIT MANUSoints निर्वपणकालमैन्द्रं पशुमाल(भे)त ऋषभो दक्षिणादित्यचरुं वत्सः पुरस्तादेव कालायसेन कालानुशासनेन कालेन तरसेदपक्ष्मणा व्रीहियवश्यामाकान् क्रीत्वा क्षौमे वासस्युपनदान् ब्रीहीन् स्तोक्मान् निर्व(पोति यवानीषदुपतप्ता चूर्णानि तानि दनोदग्वितावासंसृज्य दभैः परितः स्याभिदधाति समासास्तेषामेव स्थलचूर्णानि संस्रावेणाभिषिक्तानि सनशुहुश्यामाकान् सक्थून कृत्वा सुरायाः सन्धानकाले तोक्मर्मासरेण नशुहुना च संसृज्य सक्थुना तृतीयेन परिकीर्य परितोषिश्चत सन्ततमित्येकस्या गो. दुग्धेन परिध्येन तिस्रो रात्री संस्था वसति ॥ ५॥ End :
यवमयस्तु मध्यम ऐन्द्रावैष्णवं हविर्भवति । प्रहो अमय इत्युष्णिहकक .. धाय्ये दधात्यग्ने तृते वाजिनस्तृपः धोति त्रिवत्या परिदधाति सवा कर्मणो भाजिग्युरिति वाज्यानुवाक्ये उतरे संयाज्ये हिरण्यं ताप्यन्धेनुरिति दक्षिणेन्द्रवाहस्पत्यञ्चलं निर्वपेद्राजन्ये जाते हिरण्मयं दाम दक्षिणा दक्षिणा ॥ २७ ॥ . Colophon: Nil. Subject : Apastambasrautasutras. 19th Prasna. -27
Khandas. Remarks :-The Ms. is in a decaying condition. It is full of scrip
torial errors. The following incomplete index of Khandas is
given at the end:
"राजा सार्वभौमः । असितवर्णा हरयः सुपर्णाः। पुरो वातो वर्षभि
त्यष्टौ । ऐन्द्रावारुणं पुरोडाशं निरूप्य । उपहोमकाले । स्वामिति हवामहे । प्रथम पुरोडाशमधिश्रित्य । प्राजापत्यान् शतकृष्णलानि पेत् । उपाधाय पूर्व वासो दक्षिणा। अदित्यं चकं निर्वपेत् ।

Page #75

1518
A DEBÖRIPTIVE CATALOGUE OF काम्यामिरिष्टिभिरमावास्यायाम । ऋषभो गोषु जी। काम्यैः पशुभिरमावास्थायां । एतेन वैश्वजो व्याख्याता: । सावित्रं स्वर्ग: कामश्चिन्वीत । कोहं कसमोसीति । अथाहुती हुसः । पूर्ववत् (पशूनुपाकरोति)"
-
-
-
॥ आपस्तम्बत्रौतसूत्रम् ॥ 1977. ĀPASTAMBASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 9110 j. Page 15. Right column.
Substance-Palm leat. Sixe-183x1 inches. Leaves-7 (129-185). Lines-7 to a Page. Script--Telugu. No. of Granthas-~150. Author-Apastamba. 24th Prasna onlyincomplete. Beginning-Same as No. 1978. End :
काणि होतुराम्नातानि भवन्युपदेशादित्तराणि ॥ ८॥ प्रवरान्व्याख्यास्याम आर्षे वृणीते वधोरेव नै. त्यधो सन्तवा इति विज्ञायत्ते। * *
अथ वार्यश्वामित्रयवस्तेषापेकाया वार्यवेतिहोतावय॑श्ववादित्यध्वर्युरथ वैन्याः पार्थास्तेषां त्र्यायो भार्गववैन्यपार्थेति पृथिवद्वेतबद्धगुवति मे भगवो व्या
ख्याताः। Colophon : Leaf No. 131.
सामान्यसूत्रं समाप्तम् ।। Subject : Āpastam bafrautasūtras. Twenty-fourth Praśna
which contains the following sections : १. परिभाषासूत्रम् 1-4_Khandas.

Page #76

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1519
b. हौत्रकम्
5-8 Khandas c. प्रवरसूत्रम् 9& 10 , Incomplete. Remarks :- The Ms. is in a fairly good condition. This Ms.
abruptly ends in the middle of the Second Khanda of the Pravarasūtra. In this Ms. the Hautra is given after Paribhash. Cf. No. 1978 a & b. This Ms. contains the following
works:1 केशवीयप्रायश्चित्तम् ॥ 8 सौबामणिः ॥ 2 आपस्तम्बप्रायश्चित्तम् ॥ 9 अनिष्टोमः ॥ आधानहोत्रम् ॥
10 आप्रयणम् ॥ 4 दर्शपूर्णमासहोत्रम् ।। 11 उत्सर्गेष्टिः । 5 आधानम् ॥
12 आपस्तम्बश्रौतसूत्रम् 6 आप्रयणम् ॥
(24th प्र०)॥ 1 निरूढपशुबन्धः ।।
13 पथिकृद्वैश्वानरः ॥ 14 प्रायश्चित्तम् (आण्डपिल्ल).
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रम् ॥ 1978. ĀPASTAMBAŚRAUTASŪTRAM.
Burnell's Catalogue. No. 9186 a & b. Page 15. Right column. Substance-Palun leaf. Size--124 x1 inches. Leaves-13. Lines-5 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas -150. Author -Apastamba. Twenty fourth Prasna only-incomplete. Beginning:
यहं व्याख्यास्यामः । स त्रयाणां वर्णानां ब्राह्मणराज. न्ययावैश्यस्य च स त्रिभेदैविधीयते ऋग्वेदयजुर्वेद191

Page #77

1520
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF सामवेदै ऋग्वेदे यजुर्वेदाम्पादर्शपूर्णमासौ यजुर्वेदेनाग्नि. होत्रं' सर्वैरग्निष्टोमः । उच्चैऋग्वेदसामवेदाभ्यां क्रियत' उपांशु यजुर्वेदेना' न्यत्राश्रुतप्रत्याभुतप्रवरसंवादसंप्रेषैश्वान्त. रा सामिधेनीवनूच्यम् । मन्द्रेण प्रागाज्यभागाभ्यां प्रात: सवने च' मध्यमेन प्राकस्विष्टकृतो' माध्यन्दिने च' क(कु) टेन शेषे' तृतीयस(ब)ने च' वाक् सन्द्रवश्च तदर' ग्वेदेन होता करोति ।। End :
अथ शण्डिलाद्वायो दैवलासितेत्यसितवहेवलवदिति त्रियायमहके काश्य पदैवलासितेत्यसितवदेवलवत्कश्यप. वदिति यायस्त्वेवं न्यायेन नैकापेयावासिष्ठः + एक एवैषां प्रवरो मानवैडपौरूरवसति पूरूरवावदिडावन्मनुवदित्यथ येषां मन्त्रकृतो वन्त्याये(१)...न कार्षेयाविशो वात्स. सेति होतावत्सप्रवदित्यध्वर्युरथासम्प्रज्ञातबन्धुराचार्यमु... यणमनुब्रवीताचार्यप्रवरं प्रवृणीताथ ह ताण्डिन एकार्षेयं सार्ववर्णिकं समामनन्ति मानवे... होतामनुवदित्यध्वर्युर्मा नव्यो हि प्रजा इति हि ब्राह्मणमिति हि ब्राह्मणम् !॥ १० ॥ Subject: Āpastambaśrautasūtras: Twenty-fourth Prabna,
which contains the following: (a) Paribhānasutra 1-4 Khandas.
(b) Pravarasūtra 5-10 Khandas, Remarks:- The Ms. is in a decaying condition. The third section
of the 24th Prasna 'Hautraka' is omitted in this Ms. Compare No. 1977. Dr. Burnell observes that this Ms. was written about 1750 A. D.

Page #78

SANSKRIT MANUSORTS
1521
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रम् ॥ 1979. ĀPASTAMBAŠRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3847. Page 25. Lett column. Substance-Paper. Size-111x4 inches. Sheets-4. Lines-8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-55. Author-Apustamba. Paribhasasatra only. Beginning--Same as No. 1978. End:
स्वामिनोग्नेर्देवतायाः शब्दाकर्मणः प्रतिषेधाच्च प्रतिनिधिनिवृत्तस्त्रि भिः करणः प्रकृतिनिवर्तन्ते प्रत्याम्नानात् प्रतिषेधादर्थलाभा(लोपा)च्च + अन्वारम्भणीया विकृतौ नस्यात्प्रकृतिकालमध्यत्वात् कृता हि तदर्थेन । स्याद्वा कालस्याशेषभूतत्वात् । आरम्भविभागाचार्थायार्थायाग्नि प्र. णयत्यपवृत्ते कर्मणि लौकिका सम्पद्यते यथा समा. रूढे ॥४॥ Colophon:
इति चतुर्विशतिः प्रश्नः ॥ Subject : Apastambasrautasutras. Twenty-fourth Prasna.
(Paribhänā Sūtras otherwise known as Sámánya
_sUtras only). 1-4 Khandas. Remarks:- The Ms. is in good condition. This Prasna has three
sections of which this Ms. contains only the first section. 1-4 Khandas. Compare No. 1977. These Paribhāsāsūtras were edited by Prof. Max-Muller in 1855. The same is edited with two commentaries in the Mysore Govt. Series also.
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रम् ॥ 1980. APASTAMBASRAUTASUTRAM. Burnell's Catalogue No. 9078 b. Page 15. Right column.

Page #79

1522
A DEBORDPTIVE CATALOGUE OF
Substance-Palm leaf. Size-161X14 inches. Leaves-4 (12-15). Lines-7 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas--55. Author- Āpastamba. . Paribhāwāsūtra
only. Beginning, end and subject--Same as No. 1978.
Colophon. Nil. Remarks :- The Ms. is in a fairly good condition. The other
works contained herein are two copies of आपस्तम्बगृह्यसूत्रम ।।
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रम् ।। 1981. ĀPASTAMBAŚRAUTASŪTRAM.
Burnell's Catalogue No. 91.55 d. Page 25. Left column.
Substance--- Palm leaf. Size--14X1 inches. Leaves-1 (54-59). Lines-6 to a Page. Script-Grantha. No of
Granthas-100. Author:-Apastamba. Incomplete. Beginning: and subject Same as No. 1979. End : Same as No. 1979. यथा समारूढे । [अर्थान्मन्त्रकरणमापाद्रव्यमामथ्यांदूहो न वानाम्ना नाद्विप्रतिषेधाद्विकल्पस्थाने चोदनानिवृत्तियदि सामा. न्याल्लिङ्गदर्शनाच्च प्रकृतिसंस्कारौ विकृतौ यदि नाजस्रा.
गार्हपत्यवर्जपन्यत्रापवादाद्रौवादेवाहवनीये होमः ॥४॥ Remarks :- The Ms. is in a decaying condition. For the other
works contained herein see Remarks under No. 1973. The text given in end after यथा समारूढ is an additional portion. Ct. No. 1979.

Page #80

1528
BANSKRIT MANUBours
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रम् ॥ 1982. ĀPASTAMBASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 9155 e. Page 25. Left column. Substance-Palm leaf. Size-143x1 inches. Leaves-8. Lines—5 to a Page. Script-Grantha. No.of Granthas -75. Author--Āpastamba. Twenty-fourth Prasna - Hautraka only. Beginning :
पुरस्तात्सामिधेनीना होता हृदयदेश ऊर्ध्व प्रादेशं धारयमाणो जपति । मयि(गृहाम्यग्रे अग्नि यो नो अग्निः पितर इत्यन्तराहवनीयमुत्करश प्रतीचिनं गच्छन् जपति कं प्रपद्ये तं प्रपद्ये यत्ते प्रजापते च(श) रणश्छ(णं छ)न्दस्तत(त्ववद्येते) यावत्ते विष्णो देवता वेद तावते करिष्यामि नमोऽग्नय उपद्रष्ट्रे नमो वायव उपश्रोत्रे नम आदित्यायानुख्याने जुष्टा पध्ये देवेभ्यो वाचमुद्यासं स्वधावती पितृभ्यः शभूषेण्या म(नु)प्येभ्यः प्रशास्तात्मना प्रजया पशुभिः प्रजापतिं पपये भयं मे (नो) अस्तु प्राजापत्यमनुवक्ष्यामि ।
End:
मुखमिव प्रत्युपहयेत कं(यं) कामयेतापशुः स्यादिति पराचिन्तस्येत्युक्तं(पदाभ्या)सप्रतिषेधस्तु विज्ञायते चेडोपहूतेति तत् पराच्युपहूतेडेति तत् प्रती(च्या)ध्वर्यव एवातोन्यानि कर्माणि होतुराम्नातानि भवन्त्युपदेशादितराणीतराणि ॥ १४ ॥ Colophon : Nil.
ॐ श्रीगुरुभ्यो नमः ॥ Subject: Apastambakrautasutras. Twenty-fourth Prasna
(Hautraka only). 10–14 (?) Khandas.

Page #81

1524
A DESORICTIVE OATALOQUE OF
Remarks :- The Ms, is in a decaying condition. For the other
works contained herein see Remarks under No.1973. A loose stanza is given at the end :
आधयोः कल्पयोः कुर्याद्विकृतिः प्रकृतेः पराम् ।
अन्यत्र विकृतिन्ता......याज्यः प्रकृतिभवेत् ॥ There are found two fragmentary leaves at the end of this Ms.
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रम् ॥ 1983. ĀPASTAMBASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3846 (b). Page 15. Left column. Substanee-Paper. Size-113x3 inches. Sheets-10 (194-203). Lines--9 or 10 to a Page. Script-Devanägari. No. of Granthas—225. Author-Apastamba. Thirtieth
Prasna only. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ।। ॐ विहारयोगान् व्याख्यास्यामो यावदायामं प्रमाणं तदर्धमभ्यस्यापरस्मिस्तृतीये षड्भागोने लक्षणं करोति पृष्ट्यान्तयोरन्तौ नियम्य लक्षणेन दक्षिणावायम्प निमित्तं करोत्येवमुत्तरतो विपर्यस्येत रतेः ससमाधिस्त. निमित्तो निहासो वृद्धिोयामं वाम्यस्यागन्तुचतुर्थमा. यामश्चाक्ष्णया रज्जुस्तिर्यमानी शेषो व्याख्यातं विह रणं दीर्घस्याक्ष्णया रज्जुः पार्श्वमानी तिर्यभानी च यत्पृ. थग्भूते कुरुतस्तदुभयं करोति ताभिर्जेयाभिरुक्तं । वि(ह)रणं चतुरस्रस्याक्ष्णया रज्जुर्दिस्तावती भूमिं करोति समस्य द्विकरणीप्रमाणम् । तृतीयेन वर्धयेत्तच्चतुर्थेनात्म चतुरस्वि.

Page #82

1525
SANSKRIT MANUSORIPTS शोऽनेन स विशषोऽथापरं प्रमाणमात्री रज्जुमुभयतः पा. शां करोति ॥ End :
कवविदलजविदिति श्येन चित्याख्यातावमिव हि श्येनस्य वर्षीयांसौ पक्षौ पुच्छादको समतं पुच्छं दीर्घमास्मा मण्डला शिरश्च तस्माइतिसामर्थ्यादशिरस्को वा नाम्नानाद्विज्ञायते च कङ्कचित शीर्षण्वन्तं चिन्वीत यः कामयते सशीर्षासमिल्लोके संवेयमिति विद्यमाने कथं भूयात्प्राकृतौ वक्रो पक्षो समतं पुच्छ विकारश्रवणाद्यथा प्रकृत्यात्मा विकारायथोपश्येनचितं चिन्वीतेति यावदाम्नानसारूप्यं तब्याख्यातं त्रिस्तावोग्नेर्भवतीत्यश्वमेधे विज्ञायते तत्रैव सर्वाभ्यासो विशेषादीर्घचतुरस्राणां समासेन पक्षाच्छाना समास उक्तः एकवि शोग्निर्भवतीत्यश्व मेधे विज्ञायते तत्र पुरुषाभ्यासो नारनिमादेशाना स.
ख्यासंयोगात्संङ्ख्यासंयोगात् ॥ २१ ॥ Colophon:
___इत्यापस्तम्बसूत्रे शुल्बाध्यायः समाप्तः ॥ Subject: Āpastamba Srautaūtras--Sulbasūtras only. 30th
___Prasna. 1-8 Patalas. 1-21 Khandes. Remarks:- The Ms is in a very good condition. The other Ms. _contained herein is बापस्तम्बश्रातसूत्रम् (1-15 Prasnas) |
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 1984. BODHĀYANASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 9147. Page 18. Left column.

Page #83

1526
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Substance-Palm leaf. Size--174x1 inches. Leaves180. Lines-5 to 7 to a Page. Script--Grantha. No. of Granthas-3600. Author-Bodhāyana. Incomplete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः । ॐ॥ आमावास्येन वा पौर्णमासेन वा हविषा यक्ष्यमाणो भवति । स पुरस्तादेव हविरातञ्चनं उपकल्पयत एका हेन वा व्यहेन वा यथर्वथ वै ब्राह्मणं भवति दनातनक्ति सेन्द्रत्वायाग्निहोत्रोछेषणमभ्यातनक्ति यज्ञस्य सन्तत्या इति । चन्द्रमसं वा निर्णाय सम्पूर्ण वा विज्ञायानीनन्वादधाति त्रिणि काष्ठानि गार्हपत्ये(s)भ्यादधाति त्रीण्यन्वाहार्यपचने त्रीण्यावहनीये । परिसमूहस्न्त्युपवसथस्य रूपं कुर्वन्ति ॥ अथास्य व्रतोपेतस्य पर्णशाखामाच्छति प्राग्वो(रो)दग्वारसा वा)चंयमो यत्र वा वेत्स्यन्मन्यते । सा या प्राची बोदीची वा बहुपर्णा बहुशाखा प्रातिशुष्काग्रा भवति तामाच्छिनत्ति इषे त्वोर्जे त्वति । तया वत्सानपाकरोति वायवस्थोपायवस्थेत्यथैषां मातृः प्रेरयति देवो वः सविता पार्पयतु श्रेष्टतमाय कर्मण आप्यायध्वमनिया देवभागमूर्जस्वतीः पयस्वतीः प्रजावतीरनमीवा अयक्ष्मा मा वस्तेन ईशत माधवर सो रुद्रस्य हेतिः परि वो वृणक्त्विति धुवा अस्मिन् गोपतौ स्यात बह्वरित य जमानमीक्षते (s)थैतां शाखामग्रेणाहवनीयं पर्याहत्य पूर्वया द्वारा प्रपाद्य जघनेन गार्हपत्यममिष्ठे(s)नस्युत्तरार्धे वा)ग्न्यगारस्योहति यजमानस्य पशून्पाहीति नु यदि समयति यमुवै न समयति बर्हिः प्रतिपदेव भवति ॥ १ ॥

Page #84

End:
SANSKRIT MANUSCRIPTS
·
अथारण्योरग्रीन्समारोह्योदवसाय मथित्वाग्नीन्विहत्या. यमष्टाकपालमुदवसानीयामिष्टिं निर्वपति' श्रपयित्वा सा दयतिं तस्याः पञ्चदश सामिधेन्यः पञ्च प्रयाजानिष्ट्वा ' वार्तभावाज्यभागावंथ ह॒विषोने तमद्याधा ह्यन इति त्रिष्टुमौ संयाज्येऽन्वाहार्यमासाद्यानड़ाहं ददाति सा प्रसिद्धेष्टिः सतिष्ठतैs (था) रण्योरग्नीन्समारोह्योदवसाय मथित्वाऽग्नीविहृत्याय तदानीमेव पृष्ट्या स्तीर्त्वापः प्रणीय पूर्वाणि दे. विकाइवीषि निर्वपत्यनुमत्यै चरु राकायै चरुं धात्रे पुरोडाशं द्वादशकपालम(भित्यं) न्वाहार्यमासाद्य वत्सतरीं ददाति सा प्रसिद्धेष्टिः सन्तिष्ठतेऽथ तदानीमेव पृष्ट्या स्तीर्त्वापः प्रणयोत्तराणि देविकाहवींषि निर्वपति सिनीवान्यै (चरुं) कु चरुं धात्र एव पुरोडाशं द्वादशकपालम (मित्यं) न्वाहार्य : मासाद्य वत्सतरीं ददाति सा प्रसिद्धेष्टिः सन्तिष्ठतेऽथारयोरग्नीन्समारोह्य स्वान्यग्न्यायतनान्यध्यवसाय मथित्वा - ग्नीन्विहृत्य सायं प्रातरग्निहोत्रे प्रतिजुहोति' सन्तिष्टतेsग्निष्टोमः सन्तिष्ठतेऽग्निष्टोमः || १३ |
Colophon (Leaf No. 39)
वन्दे खनीरमेघाभं तेजः परमपावनम् । स्वलीला निर्मितजगत्कृष्णाख्य ममलाश्रयम् ॥
(Leaf No. 144 )
हरिः ॐ ॥ अग्निष्टोमः समाप्तः ॥
आपदुद्धारणेनालिखित: ॥
1527
Subject : Bodhāyanaśrautasūtras. 1--11 (1--9) Praśnas. This Ms. adopts the following division into Praśnas aud Khandas:
192

Page #85

1528
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF
CVO
{(2)
11 {(21)
20 a
1 paquarat Prabna. 1 Khandas. 32 (21) 2 saq 3 Do. 4 Splata ng 4 (3)
32 (81) 5 0714
5 (4)
12 (11) 6 arghiera
6 (5) ► 19 (18) :7 garuia ? ? (9)
32 (20) 8 sagla: 1 8 (6)
33 (34) 9 Do.
9 (7)
27 (20) 10 Do.
10 - 18 11 Do. Remarks :- The Me. is in a fairly good condition. The numbers
of Praśnas and the numbers of Khandas according to the printed volume are given within brackets. Compare Dr. W. Calland's edition of Bodbâyanasrautasūtras at Caloutta. The 2nd and 3rd Pralnas in this Ms, are treated as the second pragna in the printed Volume, Agniętoma is treated only in 3 praśnas, and the seventh praśna is given as the 9th prasna.
(8)
»
11
15 {(22)
II enterrash | 1985. BODHĀYANASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3791. Page 18. Right column.
Substance--Papor. Size--11} 4} inches. Sheets—32. Lines—7 to a page. Script-Devanāgari. No. of Granthag-500. Author-Bodhāyana. Darbapūrnımāsa
only. Beginning-Same as No. 1984. End: . अवैना तथैव तिरः पवित्रमप आचामयति पयस्वती.

Page #86

*
SANSKRIT MANUSCRIPTS
रोषधयः पयस्वद्वीरुधां पयः । अपां वयसो यत्पयस्तेन
मामिन्द्र ससृजेति ।
अथोपोत्थाय दक्षिणेन पदा वेदिमवक्रम्य भुवया समिष्टयजुर्जुहोति देवा गातुविदो गातुं विश्वा गातु मित | मनसस्पत इमं नो देव देवेषु यज्ञ५ स्वाहा वाचि स्वाहा वाते घाः स्वाहेत्युदूहति लुषं निनयति प्रणीता' उपोत्थाय यजमानो दक्षिणेन पदा विष्णुकमान् क्रमते ' सन्तिष्ठत आमावास्यं वा पौर्णमासं या हविः ॥
1
अथ प्रायश्चित्तं ॥ आज्यभागानन्तरं व्रतलोपप्रायबिसं करिष्यामीति यजमानः । त्वमद्ये व्रतपा असि देव आमर्त्येष्वात्वं यज्ञेष्वीपों यहो वयं प्रमिनाम व्रतानि विदुषां देवा अविदुष्टरासः ||
·
यजुर्वेदभ्रंशप्रायश्चित्तं भूस्वाहेति च । आहवनीयेप्येवमवजु हुयात् । सामवेद अंशप्रायश्चित्तं स्वःस्वाहा । सर्ववेदभ्रंशप्रायश्चितं भूर्भुवस्वः स्वाहा । प्रायश्विचादीनि हुत्वा । अथ बर्हिषो धातूनामिति करोति ॥
Colophon:
दर्शपूर्णमासप्रायश्चित्तं समाप्तम् ॥
1520
Subject: Bodhāyanaśrautasūtras-Darśapūrṇamāsa and Priyascitta. First Praśna. 1-36 (1-21) Khandas.
Remarks :- The Ms. is in good condition.
After the colophon

Page #87

1580
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
is given: :
: il 7849 ATĪTIHTITUTA I CZ.1? :
Latarauagag # 1986. BODHÃYANAŚRAUTASŪTR-AM. J. L. Collection No. 190. Substance-Paper. Size-91 X 45 inches. Sheets--19. Lines--8 to 12 to a Page. Script-Deva. nãgarl. No. of Granthas-500. Author--Bodhāyana.
Darba pūrņamāsa only. Beginning, end and subject-Same as No. 1985. Colophon :
बोधायनसूत्रे दर्शपूर्णमासौ समाप्तौ । श्रीनृसिझो जयति । श्रीकालभैरवार्पणमस्तु ।
wiatr 74: 1 Remarks The Ms. is old and is in a fairly good condition. This
Ms. adopts the division of this Praśna into 21 Khandas, as found in the printed volume. Compare Dr. W. Calland's edition of Bodhāyanairautasūtras at Calcutta.
II TETSATEH | 1987. BODHÃYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 191. Substance-Paper, Size--9x4 inches. Sheets-29. Lines-8 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas----500. Author-Bodhāyana. Darba
pürņamāsa only. Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 1985. Remarks: --The Ms. is old and it is in a fairly good condition.

Page #88

SANSKRIT MANUSCRIPTS
|| बोधायन श्रौतसूतम् ॥
1988. BODHAYANASRAUTASUTRAM.
J. L. Collection No 192. Substance-Paper. Size-10 × 4 inches. Sheets-19. Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-500. Author-Bodhayana. Darśapūrṇamāsa only.
1531
Beginning, end and subject-Same as No. 1985.
Colophon: (sheet No. 17).
दर्शपूर्णमासः समाप्तः । इदं पुस्तकं, पुडोपनामक गङ्गाधरना
यकस्य ।
Remarks:-The Ms. is old and is in good condition. originally belonged to one Puda gangadhara Nayaka.
॥ बोधायन श्रौतसूत्रम् ॥
BODHAYANASRAUTASUTRAM.
The Ms.
1989.
J. L. Collection No. 193. Substance-Paper.
Size-104 × 34
inches. Sheets-10 (1-8 and 19 and 20; 9 to 18 are wanting). Lines-8 or 9 to a page. Script-Devanagari. No. of Granthas-170. Author-Bodhayana. Darsapurņamāsa only-incomplete.
Beginning, end and subject-Same as No. 1985.
Colophon :
इति बोधायनसूत्रे दर्शपूर्णमासोसमाप्तौ । श्रीसाम्ब सदाशिवार्पणमस्तु । शेळगांवकर गङ्गाधरभट्टेन लिखितं स्वार्थ परार्थ च ॥
Subject :Badhayana Śrauta. Sūtras: First Praśna (Darśapūrṇamāsa). 1-11, 20th and 21st Khandas.
Remarks:-The Ms. is old and it is in good condition. This Ms.

Page #89

1592
A DRBORIPTIVB CATALOGUB Or
also adopts the division of the text into 21 Khandas. The scribe is one Gaigadhara bhatta.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 1990. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 194. Substance-Paper. Size-81x4} inches. Sheets—21 (15th wanting). Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-~-360. Author
Bodhayana. Agnyadhana only. Beginning:
ॐ दुण्डिराजाय नमः ॥ श्रीकालभैरवाय नमः ॥
ॐ अथोपव्याहरण विज्ञायते क्रत्वादी क्रतुकामं कामये(यी)त यज्ञाङ्गादौ यज्ञागकाममिति प्राक्तूला दर्भान्स स्तीर्य तेषु प्रारमुखो यजमान उपविश्य जपति याः पुरस्तात्। ज्यतामिति श्रद्ध एहीरि[री]त्युच्चैः हयामीत्याकूत्यावेदनं करोत्याकूत्यै निविष्टमिति मनसा त्रिः सकल्पयते विरुः सर्वकामोऽग्नीनाधास्थ इत्याग्न्याधेय स्वर्गकामो दर्शपूर्ण मासाम्या यक्ष्य इति दर्शपूर्णमासयोः स्वर्गकामयातुर्मास्यै. यक्ष्य इति चातुर्मास्येषु स्वर्गकामा पशुना यक्ष्य इति पशु. बन्धे' स्वर्गकामा सोमै यक्ष्य इति सोमेन स्वर्गकामोऽग्नि चेष्य इत्यग्निचये अहीनेऽहर्गणे वा यथा कामो यस्कामो वा यजेत' तन्म ऋध्यता तन्मे समृध्यतां तन्मे सम्पबता काम इत्यर्था(थ)स्विजां प्रतिवचनं तत्त ऋभ्यतां तने समृ. न्यतां तत्ते सम्पयता काम इत्यों तथेति प्रतिवचनमिति ॥ १ ॥ End-same as No. 1992,

Page #90

BANSKRIT MANUBORIFTS
1688
Colophon:
इत्याधानबोधायनसूत्रं समाप्तम् ॥ Subject: Bodhayana Brauta sutras-Adhina only. Second and
_third Prabnas. (Second Prasna) only. Remarks:- The Ms. is in a fairly good condition.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ . 1991. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 195. Substance-Paper. Size-74x43
inches. Sheets--94 (17-111; Sheets 1-16, 102, are missing). Lines-18 to 20 to a Page. Script-Devanigari. No. of Granthas--3700. Author-Bodhāyana. Incomplete. Beginning:
.......द)दात्वित्यों तथेति प्रतिवचनं ब्रह्मन्देवय. जनं मे देहीति ब्रह्माणं चन्द्रमा देवो दैवो ब्रह्मा स ते देव.. यजनं ददात्वित्यों तथेति प्रतिवचनम् ॥ End-Same as No. 2009. Colophon : (Sheet No. 30)
इति बौधायनीये द्वितीयः प्रश्नः ॥ Subject: Bodbāyana Srauta Sūtras. This Ms. contains the
following Sections:Prabnas.
Subject-Matter. II.
अग्न्याथम् ॥ 1II.
दशाध्यायिकः ॥ IV.
पशुबन्धः ।। v.
चातुर्मास्यानि ॥ VI. VII.
अमिष्टोमः ।।
VIII..

Page #91

1534
A DBSORIPTIVE CATALOQUE OF IX.
प्रवर्ग्य: ॥ XI.
वाजपेयः ।। Remarks:--The Ms. is old and is in a fairly good condition though
many sheets in the middle are worn out. The Ms. abruptly begins with the beginning of the second Khanda of the Second Prasna-the Agnyadheya prasna.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 1992. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogne No. 3793. Page 18. Right column. Substance-Paper. Size-111x4g inches. Sheets-14. Lines-7 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-200. Author--Bodhāyana. Agnyadhana onlyincomplete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः । हरिः ॐ।। अग्निनाऽ(ग्नीना)धा[न]स्यमानो भवति स उपकल्पयते ऊपाश्च सिकता(श्चा)खूत्करं च वल्मीकवां च सूदच वरा. हविहतं च पुष्करपणं च शर्करावेत्यष्टौ पार्थिवा'[अथ वा] अथ वानस्पत्या अश्वत्थयोदुम्बरथ पर्णध शमीच विकत तशाशनिहतश्च शा(च)मीगर्भावरणीमुझकुलायं चित्रिय. स्या(व)त्यस्य तिस्रः समिध आर्द्राः सपलाशाः सप्रारोहाः प्रादेशमात्रीराप्रविशुष्काग्राः षड्किरण्यशल्का(बीसौवर्णाः स्त्रीवाजतानश्वं पूर्ववाहं रथचक्रं ब्राझौदनिकान् व्रीहीन् सर्वोषधं रोहितं चर्मानडुहं नवाजि(नि) यज्ञपात्राणीत्यथा. मा अरणीराहरति यो अश्वत्थः शमीगर्भः आझरोह त्वे स चा! तं ते हरामि ब्रह्मणा यज्ञियै() केतुभिन्सहेस्पथातो

Page #92

1535
SANSKRIT MANUSORIPTS नक्षत्राणामेव मीमांसा कृत्तिकास्वग्निमादधीत रोहिण्याम. ग्निमादधीत' पुनर्वस्वोरग्निमादधीत पूर्वयोः (फल्गुन्योरुत्तरयोः) फल्गुन्योश्चित्रायामित्य'था(त) ऋतूनामेव मामांसा' वसन्ते ब्राह्मणोऽग्निमादधीत' ग्रीष्मे राजन्यः' शरदि वैश्यौ वर्षामु रथकार इत्यथो खलु यदेवैनं श्रद्धो. पनमेदथादधीत सैास्यर्षिरिति तदेतदानस्य वातिवेलं भद्धायुक्तस्याथ वै ब्राह्मणं भवति ॥ .
End:
अथातोन्वारम्भस्यैव मीमांसाऽन्वारम्भं पूर्णमास्याः स. मानोपवसर्थ करोत्यथ प्रातर्छतेमिहोत्रे पुरापां प्रणयनागार्हपत्य आज्यं विलाप्योत्पूय स्रुचि चतुर्गृहीतं गृहीत्वा चतुर्होतारं मनसानुदुत्याहवनीये जुहोत्यन्वारन्धे यज. माने स्वाहेत्यपरं चतुर्ग्रहीतं गृहीत्वा सारस्वतौ होमो जु. होति पूर्णा पश्चादित्यनुगुराग्नीषोमाविति जुहोत्यपरं च तुर्गृहीतं गृहीत्वा निवेशनी सङ्गभनी वसूनामित्यनुद्रुत्य यत्ते देवा अदधुर्भागधेयमिति जुहोत्यथ पृष्ठयार स्तीवापः प्रणीयामावैष्णवमेकादशकपालं निर्वपति सरस्वत्यै चलं सरस्वते द्वादशकपालपिति श्रापयित्वासादयति तस्याः पञ्चदश सामिधेन्यः पञ्च प्रयाजा वात्रघ्नावाज्यभागापंथ हविषामग्नाविष्णू अमाविष्णू प्र णो देव्या नो दिवा पीपिवांसं सरस्वतः स्तनं ये ते सरस्व ऊर्मय इति त्रिष्टुभी संयाज्येन्वाहार्यमासाद्य मिथुनौ ग्रावौ ददाति सन्तिष्ठत एषेष्टिः सपूर्णपात्रविष्णुक्रमा विसृजते व्रतमथ पौर्णमासमृधाभ्यां यजते सन्तिष्ठतेग्न्याधेयं सन्तिष्ठते198

Page #93

1586
A DEBORIPTIVE DATALOGUE OF
ग्न्याधेयम् ॥ १३ ॥ Colophon:
आधानं समातम् ।। Subject: Bodhayanakrautasutras. Agnyadhana. Third Prasna.
5--13 Khandas. (Second Praóna. 12-21 Khandas.)
Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 1993. BODHAYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 196. Substance-Paper. Size--104 x 47 inches. Sheets-8. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-200. Author-Bodhāyana. Adhina only
incomplete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 1992. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition. On the. title
page is given 'गङ्गाधरनायकस्येदं पुस्तकम्' i.e. the Ms. belonged to one Gaigādhara Nayaka.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 1994. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3792. Page 18. Right column. Substance-Paper. Size---103x38 inches. Sheets-19. Lines-8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran. thas----300. Author-Bodbāyana. Paśubandha only. Beginning:
भीगणेशाय नमः ।। पशुना वक्ष्यमाणो भवति स उपकल्पयवे पौतुवा. परिवीन्गुल्गुल्लमुगन्धितेजनं भु(शुक्लामूर्णास्तुको वा

Page #94

SANSKRIT MANUSCRIPTS
पेत्वस्यान्तरा शृङ्गे द्वे रखने द्विगुणां च (त्रिगुणां च) द्वे वपाचपणी विशाखां चाविशाखां च हृदयशूलं कार्ममयान्परिधीनौदुम्बरं मैत्रावरुणं दण्डं मुखेन सम्मितमि - धमाबर्हिरिष्मं प्रणयनीयं पुक्षशाखामिडसूनं यवान्यवमतीभ्यः सकून्सकुहोपाय पृषदाज्याय दषि हिरण्यमित्यथामावास्येन वा हविषेष्ट्वा नक्षत्रे वा गाईपत्य आज्यं विलाप्योत्पूय स्रुचि चतुर्गृहीतं गृहीत्वा षढोतारं मनसानुडुत्याहवनीये जुहोत्यन्वारन्धे यजमाने स्वाहेति । अपरं चतुर्गृहीतं गृहीत्वा यूपाहुति जुहोत्युरु विष्णो विक्रमस्वोरुक्षयाय नः कृधि । घृतं घृतयोने विष प्रत्र यज्ञपतिं तिरस्वाहेति ॥
End:
तं मध्यमेनावपि सृजत्याजुह्वान उहुध्यस्वारन इति द्वाभ्यामथ मध्यममपिसमाधाय मध्यमेऽग्नौ पूर्णाहुतिं जुहोति सप्त से अग्ने समिधः सप्तजिहा इति पूर्णाहुतौ वरं ददाति धेनुं (नु) वरं वानरं वा दद्यादिति ह माह बोधायनः सन्तिष्ठते पशुबन्धः सन्तिठते पशुबन्धः ॥ १२ ॥
Colophon :
1537
इति बौधायनसूत्रे पशुबन्धः समाप्तः ॥ ३ ॥
Subject: Bodhāyanaśrautasūtras. Pasubandha. Fifth (Fourth) Praśna. 1-3 Adhyayas. 1-12 (1-11) Khandas.
Remarks:-The Ms. is in very good condition.

Page #95

1538
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
|| बोधायन श्रौतसूत्रम् ॥
1995. BODHAYANASRAUTASŪTRAM.
Size 10x4
J. L. Collection No. 197. Substance-Paper. inches. Sheets-17. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas- 300. Author-Bodhayana. Pasubandha only.
Beginning, end and subject-Same as No. 1994. Remarks:-The Ms. is old and is in a fairly good condition. The paper is of Indian manufacture,
॥ बोधायन श्रौतसूत्रम् ॥
1996. BODHAYANASRAUTASUTRAM.
Size--9x4
J. L. Collection No. 198. Substance-Paper. inches. Sheets-16. Lines 10 to a Page. Script-Devanägari. No. of Granthas 300. Author-Bodhayana. Pasubandha only.
Beginning, end and subject-Same as No. 1994.
Colophon :
इति बोधायन पशुसूवं सम्पूर्णम ।
Remarks: The Ms. is old and is in good condition.
|| बोधायन श्रौतसूत्रम् ॥
1997. BODHAYANASRAUTASŪTRAM.
J. L. Collection No. 199. Substance-Paper. Size-10x4 inches. Sheets-13. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-30C. Author-Bodhayana. Pasubandha only.
Beginning, end and subject-Same as No. 1994.

Page #96

SANSKRIT MANUSORIPTS
1539
Colophon:
इति पशुसूत्रं सम्पूर्णम् ॥ इदं पुस्तकं आलूरकरराजम्भन लिखितम् ।।
रेणुकादेव्यै नमः ।। इदं पुस्तकं मोरव्यासस्य ।। Remarks:-The Ms. is old and is in a fairly good condition. The
scribe is ĀJūrakara Rājarn bhatta. The Ms. belonged to one Moravyasa.
॥ बोधायनौतसूत्रम् ॥ 1998. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3753 b. Page 18. Right column. Substance-Paper. Size -105 x 5 inches. Sheets-20 (6-25). Lines--9 to a Page. Script-Devanāgais. No. of Granthas
-335. Author-Bodhayana. Citurmasya only. ' Beginning : __ वैश्वदेवहविभिर्यक्ष्यमाणो भवति फाल्गुन्या वा
चैत्र्यां वा पौर्णमास्यां नक्षत्रप्रयोग इत्येक आहुरुदगय. न आपूर्यमाणपक्षस्य पुण्याहे प्रयुजीतेति स उपकल्पयते श्रेणी शलली लोहितायसस्य च क्षुरं चतुष्टयानि पुरोडाशक पालानि चतस्रश्चरुस्थालीस्तावन्ति मेक्षणानि दयं पयः पृषदाज्याय च दघि हविरातञ्चनाय च वेधा बर्हिः सन्नद्धं तदेकधा पुनः सन्नद्धं प्रस्मयं प्रस्तरमित्यथोपवसीयेऽहन्द्रिहविषमारम्भरणीयामिष्टिं निर्वपति वैश्वानरं द्वादशकपालं पार्जन्यं चरुं सा प्रसिदोष्टिः सन्तिष्ठते । अथास्यैतदहर्विधेभ्यो देवेभ्यो वत्सा अपाकृता भवन्ति वैश्वदेवं पयो दोहयित्वोपवसति साभाय्यस्य वापता तूष्णीं वाथ प्रातर्हते

Page #97

1540
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
ग्निहोत्रे पुराप प्रणयनात् गार्हपत्य आज्यं विलाप्पोत्थूयसुचि चतुगृहीतं गृहीत्वा पञ्चहोतारं मनसानुहुत्याहवनये जुहोत्यन्वारन्धे यजमाने स्वाहेत्यथ पृष्ठपयांस्तीस्वपः प्रणीयाग्नेयमष्टाकपालं निर्वपति सौम्यं चरुं सावित्रं द्वादशकपालं सारस्ववं चरुं, पौष्णं चरुं, मारुतं सप्तकपालं वैश्वदेवीमामैिक्षां द्यावापृथिव्यमेककपालमिति हविष्कृता वाचं विसृजते ॥
End:
अथात तुर्षु मासेषु नासीरीयहविर्भिर्यक्ष्यमाणो भवति स उपकल्पयते श्रेणीं शललीं लोहितायसस्य च क्षुरं पश्चतयानि पुरोडाशकपालानि पश्चचरुस्थालीस्तावन्ति मे - क्षणानि पृषदाज्याय दधीत्यथास्यैतां रात्रि वायवे वत्सा अपाकृता भवन्ति प्रातर्वायव्यं पयो दोहयति सानाय्यस्य बावृता तूष्णीं वाथ प्रातर्द्धतेऽग्निहोत्रे पृष्ठ्यांस्तीर्त्वापः प्रणीय निर्वपत्यानेयमष्टाकपालामिति पश्च सञ्चराण्येन्द्राद्वादशकपालं वैश्वदेवं चरुमिन्द्राय गुनासीराय पुरोडाशं द्वादशकपालं वायव्यं पयस्सौर्यमेककपालमिति त्वचं पुरोडाशं पुरोडाशानां ग्राहयित्वा श्रपयित्वाभिवास्य प्राडेत्याप्येम्पो निनीय स्तम्बयजुर्हरति इदमेव प्रसिद्धं पौरोडा शिकं + श्रीर्णस्वडतं तत्सत्यं० राज्यासमिति पुरस्तादेवाग्रेऽथदक्षिणतोथ पश्चादथोचरतोथोपरिष्टात्सन्तिष्ठन्ते शुनासीर पहवींष्यनुवत्सरीणां स्वस्तिमाशास्त इत्याशास्ते ॥ १७ ॥
Colophone :
Sheet No. 10. इति प्रथमं पर्व ||

Page #98

1641
SANSKRIT MANUSOROPTI sheet No. 11. द्वितीयोऽध्यायः॥
Sheet No. 25. चातुर्मास्यानि समाप्तानि ॥ . Subject : Bodhayanabrautasutras. Caturinasya Prakarapa.
Sixth (Fourth) Prasna. 1-17 (1-18) Khandas. Romarks :--The Ms. is in good condition. It is full of scriptorial
errors. At the end of the fourth Khanda is given the Parva division – 'प्रथमं पर्व' and at the end of the fifth Khanda the Adhyâya division is given
' इति द्वितीयोऽध्यायः॥' After the colophon there is an index giving the beginnings of each Khanda in reverse order, as follows :"अथातश्चातुर्मास्येषु शुनासीरीयहविभिर्यक्ष्यमाणो भवति त्रयंबक
यजामहे यावदेवाध्वर्युश्चेष्टति उपहूतायामिडायां सोमाय पितृमते स्वधेति । अथेमांत्समिधमाधान आह शरदमेव प्रसिद्धम् ।।
महापितृयज्ञं करिष्यन्नुपकल्पयते !" " अथातश्चतुर्यु मासेषु उपहूतायामिडायाम् ॥ मोषण इन्द्र ॥ अथ प्रोक्षणीमिरुपतिष्ठति । अथातश्चतुर्षु मासेषु वरुणप्रघासम् ॥ अथाध्वर्युप्रदक्षिणमावृत्या अथेमात्समिधं इदमेव प्रसिद्धं पौरोडाशिकं वैश्वदेवहविर्यक्ष्यमाणो भवति ॥"
Bodhāyanabrauta
The other work contained in this Ms. is sutra (Kathaka).
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 1999. BODHĀYANASKAUTASUTRAM. Burnell's Catalogue No. 3722. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-10x4 inches. Sheets-26.

Page #99

1542
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF
Lines-8 to a Page. Script-Devanagart. No. of Granthas ..
-335. Author-Bodhāyana. Cāturmāsya only. ... Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 1998. Remarks :-The Ms. is in very good condition. At the end of this .. Ms. there is an index giving the beginnings of each Khanda.
-
-
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ।। 2000. BODHĀYANASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3789*b. Page 8. Right column. Substance-Paper. Size-11x4 inches. Sheets-26 (97-122). Script-Devanagari. No. of Granthas-250. Author-Bodhāyana. Pravargya only. Beginning :
हरिः ॐ प्रवर्दे सम्भरिन्यन्नुपकल्पयते खादिरीमौ. दुम्बरी वैणवीं वैककृती वाभिं व्याममात्री वारनिमात्रीं वोभयतःक्ष्णूं मृदश्च भावितां करणीयां कृष्णाजिनं वरा. हविहतं वल्मीकवपामूतीकस्तम्ब वादारस्तम्ब वा छागापयोऽर्मकपालानि शर्करा अवाजनपिष्टा अजलोमामि सूनामधिकरणीं कर्तारं कुशलं वेणुकाण्डं मदतीरित्यथामावास्येन वा हविषेष्ठा नक्षत्रे वा पूर्वाशान्तिमुपयन्ति नमो वाच इत्यथाग्रेण शाला धनुर्मात्रे वेचै गर्त खानयति ॥ End: ___प्रवर्यवति सोमे दधिध(घ)मैं भक्षयति(न्तिभूर्भुवः सु. वर्मयि त्यादिन्द्रियं महादेत्येतेनानुवाकेनाथ घोरास्तनूरनुदि

Page #100

1568
SANSKRIT MANOROLAPTS शति + तमनुव्याहरेत् ब्रह्मणा त्वा शपामीत्यथ यं देष्टि तस्य दक्षिणं द्वार्वाहुमनुप्रचालयेदुत्तुद शिमिजावरीति स योऽन्य एतेभ्यो वाश्येत तस्मा उभयत आदीप्तमुल्मुकं क्षिपदुत्तुद शिमिजावरीत्यथ यादून्वत्रिव वातो वा. यातमनुमन्त्रयते भवः सुवो भूर्भुवः सुनो (भूर्भुवस्सुवो) भुवोऽधायि (भुवोऽधायि) भुवोऽधायी अवोधायीत्यथ यद्य[प्रवृत्तः शाला प्रपद्येताभिगीर्भिर्यदतो न ऊनमित्ये. तया प्रपद्येत यधु वै प्रवृत्त एतयैव ॥ १८ ॥ Colophon:
इति बौधायनसोमसूत्रप्रकरणं समाप्तम् । Subject: Bodhayanasrautasutras. Pravargya and Pravargya
prāyaścitta only. Seventh (Ninth) Prabna. 1-18
Khandas. Remarks :-The Ms. is in very good condition. The other work
contained herein is Bodhāyana Agnistoma Kanda. The last three (19-21) Khandas (Avantaradika) of this Prasna are not found in this Ms.
।। बोधायनौतसूत्रम् ॥ 2001. BODHAYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3790 b. Page 18. Right column.
Substance-Paper. Size-10x4g inches. Sheets-24 (83 to 106). Lines--- 12 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Granthas-250. Author--Bodhāyana. Pravargya only.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2000. Remarks:--The Ms. is in a very good condition.
-
-
-
194

Page #101

154
A DÄSCRIPTIVE CATALOGUE or
॥ बोधायनौतसूत्रम् ॥ 2002. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 200. Substance-Paper. Size--10x 41 inches. Sheets-10. Lines-8 to a Page. Seript--. Deva. nägarf. No. of Granthas--160. Author-Bodhāyana.
Pravargya Prabna only--incomplete. Beginning:-Same as No. 2000. End :
अथ गाहपत्यमुपतिवन्ते(त) त्वममे गृहपतिर्विशामास विचासां मानुषीणां शतं पूभिर्यविष्ठा(छ) पाह्य हसः समेदा(दार शत हिमारत(स्त)न्द्राविणं हार्दि(वान) मिहैव रातयः सन्स्वित्यन्तहिते प्रतिमखाता वेदे पत्नी(त्नी) वाचयति त्वष्टि(टी)मतीते सपेय(ये). त्यान्तादनुवाकस्पेत्येतसिन्काले प्रतिप्रसाता दक्षिणं रौ. हिण(ण) जुहोत्यहयोतिः केतुना जुषता ज्योतिर्योतिषा
स्वाहेति ॥ Colophon : Nil. Subject: Bodhāyanabrautasūtras. Pravargya only, Seventh
(Ninth) Prasna. 1-8 Khapdas. Remarks :-The Ms. is old and is in good condition. Thia M..
breaks off in the 8th Khanda of the Pravargya Prašna.
॥ बोधायनश्रोतसूत्रम् ॥ 2003. BODHĀYANASRAUTASŪTRAM. Barnell's Catalogue No. 3789 a. Page 18. Right column.
Substance-Paper. Size--11x44 inches. Sheets-97 (1-97). Lines—8 to a Page. Soript--Devanagarl. No.

Page #102

1645
BANSKRIT MANUSCRITS of Granthas-1550. Author-Bodhāyana. Somaprakarans only. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥ ॐ॥ अग्निष्टोमेन यक्ष्यमाणो भवति स उपकल्पयते कृष्णा. जिनश्च कृष्णविषाणञ्च वासथ मेखला च सैपा पृथ्वी वेणी कार्या भवति त्रिदेकता पाशा द्वाविंशतिं च दर्षपुखीलानि नवनीतं चाञ्जनं च सतूला च शरेषीकामौदुम्बरं दण्डं चमसं च व्रतप्रदानं साली सविक्या समेक्षणा. मेतानि प्रयोदश यजमानस्तावन्स्पेव पस्नीमभितो मवन्ति कुम्बच कुरीररुच वासश्च योकं चापरिमितानि दर्भ पुजीलानि नवनीतं चाजनञ्च सतूला च शरेपीका मृ. न्मयः पात्रः शङ्खश्च स्थाली सशिक्या समेक्षणा जुष्टे देव. यजने शाला कारिता भवति पुरो हविषि देवबजने वाजये. दित्येतेषां यज्जोषयते प्राचीनवरशा दिक्ष्वतीकाश दक्षिणतो वर्षीयसी तस्यै चतस्रो द्वारः कुर्वन्ति प्राची दक्षिणां प्रतीचीमुदीची दक्षिणतो व्रतपणागारं कुर्वन्ति पथा. त्पत्नीशाना(ल)मथ यदि दूरे तीर्थ भवत्युत्तरेण शाला द्वौ कटपरिवारौ कुर्वन्ति पूर्व यजमानाय परं पल्ल्यै तयोः प्राची द्वारौ कुर्वन्ति ॥
End:
__ अवारण्योरग्नीत्समारोबोदवसाय मथित्याग्नीन्विहत्या. ग्नेयमष्टाकपालमुदवसानीयामिष्टिं निर्वपति + सिनीवाल्यै चरं है चरं धात्रयेव(ले) पुरोडाशं द्वादशकपालमन्वाहा. र्यमासाप बरमतरी ददाति सा प्रसिदेष्टिः सन्तिष्ठते.

Page #103

1618
A DEBORIPTIVB CATALOGUE OF थारण्योरग्नीत्रामारोश खान्यग्न्यायतनान्यध्यवसाय म. थित्वाग्नीन्विहत्य सायं प्रारग्निहोत्रे प्रतिजुहोति स. न्तिष्ठतेऽग्निष्टोमः सन्तिष्ठतेऽग्निष्टोमः॥१३ ।। Colophon: Nil. Subject : Bodhayanakrautasutras. Agnintoma. 8-11 (6-8)
. Praśnas. 8th Praina. अमीषोमीयम्. (32 khandas) sheets 1 9th , प्रातःसबनम्. (20 ) , 38 10th ,, माध्यन्दिनम्रवनम्. (8 , ) , 70
11th ,, तृतीयसवनम्. (03. , ) , 80 to 97. Kemarks: -The Ms. is in good condition. The other work con
tained herein is Pravargyakalpa (7th Prabna).
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2004. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3790a. Page 18. Right column.
Substance-Paper. Size-108x4g inches. Sheets-83 (1-83 out of 106). Lines-12 to 8 Page. Script-Devanagarf. No. of Granthas--1550. Author-Bodhayana. Somaprakarapa
only.
Beginning, end, colophon and subject---Same as No. 2003. Remarks:--The Ms. is in very good condition. This Ms. contains
also Bodhāyana pravargya Kalpa.
.. ॥बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥
2005. BODHAYANASRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 201. Substance-Paper. Size-10x4t
inches. Sheets---30. Lines-8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-475. Author-Bodhiyana.

Page #104

SANSKRIT MANUSOROPTE
1647
Incomplete. Beginning-Same as No. 2008. End :
देवस्य त्वा सवितुः प्रसवेऽश्विनो हुभ्यां पूष्णोर्हस्ता भ्यामादद इत्यादायामिमन्त्रयतेऽनिरसि नारिरसीति ।
अथानीध्रमाहानीदेहीमं यूपावटं खनोपरसम्मितं प्राक् पुरीषमुपताचतुरङ्गुलेनोपरमति खनतादिति तं स खनति वा खा(नयति वा यावदेवानाध्वर्युश्चेष्टति तावदेष प्रति. प्रस्थातौदुम्बरी स्थुणां यजमानेन सम्मायाधस्वात्परिवास यत्यच्छिमो रायस्सुवीर इति + तां परस्तादाची प्रो.
क्षति ॥ २६ ॥) Subject : Bodhayanasrantasutras. Eighth (sixth) Prasna.
- 1-26-Khandas. Remarks:-The Ms. is in a very good condition. This Ms. ab
ruptly ends in the middle of the 26th Khanda of the 8th Prasna.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2006. BODHAYANASRAUTASOTRAM. J. L. Collection No. 202. Substance-Paper. Size--94 x 45 inches. Sheets-40. Lines-9-to a Page. Script- Devanigarl. No. of Granthas-750. Author-Bodhāyana.
Agnicayana only. Beginning:
हरिः ॐ ॥ शुभमस्तु । उखा(खा) सम्बरियापकास्पयतेऽश्वञ्च गर्दभश्च

Page #105

1648
A DEBOREPITVE OATALOGUE OF तयोरेव रमने मौज्यो वा कुलपय्यौ वाप्रिन्च ब्रामणसम्पमा मृदच भावितां करणीयो बल्मीकवां कृष्णाजिनञ्च पुष्करपर्णञ्च योक्त्रमुदकुम् हिरण्यमर्मकपाला. नि शर्करा अवाम्जनपिष्टा अजलोमानि कृष्णाजिनलोमानि वैश्य सप्तदवं सूनामधिकरणीमुखाकृतं कुशलमित्यवामावास्येन वा हविषेष्ठा नक्षत्रे वारेण घाला शम्या(म्पान्यासे गर्भ खानयति कावितां मृदमवले. पयति समां विलेन करोति तदुपासादयति कुष्णाजि. नञ्च पुष्करपर्णब्ध योक्त्रशुदकुम्भं हिरण्यमित्यव वि. पुवति स्फ्येनोद्धत्यावोल्प वल्मीकवा निदधाति ।।
End:
सर्वसंस्था पोः कुर्वन्त्यथ गाईपस्य भाज्यं विलाप्यो. त्पूय सुचि चवहीतं गृहीत्वाज्यस्य पूर्णा अचमग्नोवियोकं जुद्दीतीमं स्तनामूर्जस्यन्त जापयामी(धयापामि)त्यथैनमुपतिष्ठते बेभायापुरीम्या इत्यथैनमाप्तिमिरुपतिष्ठते आप त्वाग्ने मनसोति नवभिरनुच्छन्दसमथोदवसानीयया यज. तेऽथ देविका हविभिर्यजतेऽथ त्रैधातधीयया यजतेऽथ सौ. त्रामण्या यजते संवत्सरं न कञ्चन प्रत्यवरोहति न शीर्ष पांसं खादति न वयस्य(सा)मांसं नापिं चित्वा रामा. सुपेयानामिचिद(हर्षति धावेयदि धावेदुपावर्तेताचायमेवाम्युपावर्तत इति ब्राह्मणं ॥ Colophon: इत्याग्निः समाप्तः । श्रीलक्ष्मीनृसिमार्पणमस्तु ।
इत्याग्निचयनसूलम् ॥

Page #106

BANAKRIT MANUSOBIE
1546
Subject: Bodhiyanabrautasutras. Agnicayana. 14th (10th)
Praśna. 1-60 Khandas. Remarks:--The Ms. is in good condition. On the title Page is
given-'FINTEISTE gras' i. e. the Ms. belonged to one Gangadhara Dikaita.
W
EETH II 2007. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 203. Substance-Paper. Size-101X4
inches. Sheets--48. Lines-8 to a Page. Script-Davanigarl. No. of Granthas-750, Author-Bodhāyana.
Agnicayana only. Beginning, end and subject-Same No. 2006. Colophon :
इति अग्निः समाप्तः ॥
ergegaan !! इदं पुस्तकं शामभहाना ॥ मल्लायर्पणमस्तु ।। नीरस्तु ।। Romarks :-The Ms. is in good condition. On the title page is
given 'इदं पुस्तकं शामभहस्य वेंकटभटाचे वाटबास आले' i, e, the MB. belonged to Sämabhatta.
llargamiaga il 2008. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3800. Page 18. Right column.
Substance-Paper. Size- 103 X5 inches. Sheets-23. Lines-10 to a Page. Script-Devanagarl. No. of Gran. thas-420. Author--Bodhayana. Agnicayana. Incomplete. Begioning ---Same as No. 2006.

Page #107

1530
A DROORIPTIVB QATALOQUR OF
End:
अथाग्नि सर्वतोमुखं चिनुते गायत्री पुरस्तादुपदधाति त्रिष्टुभं दक्षिणतो जगतीं पश्चादनुष्टुभमुत्तरता पति मध्ये तयादेवतं कृत्वा मुददोहसः करोति
सम्प्रच्छन्नं पलामासया परिकति लोकं पृण छिद्रं प्रणेत्यथ चितिक्लप्त्याभिमृति चित्तिमचित्ति चिनवद्धि विद्वानित्याग्नेय्या गायत्र्यैतां चितिमभिमृश्य द्वाभ्यामबद्रवति वाच आसन् प्राणदा इत्यथापराहिकीभ्यां प्रवर्योपसन्या चरति एतावदेवैतदहः कर्म क्रियते वसन्त्येतां रात्रिम् ॥ ३६ ॥
अथ द्वितीयेऽहन्युदित आदित्ये प्रवर्योपसमा प्रचरत्यथ... ॥ Subject : Bodhāyanasrautasutras. Agnicayana. Fourteenth
(Tenth) Praśna. 1-36 Rhapdas. Remarke :--The Ms. is in good condition. The Ms. breaks off in
the beginning of the 37th Khanda of the Cayana kalpa.
॥ बोधायनौतसूत्रम् ॥ 2009. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3794. Page 18. Right column. Substance-Paper. Size-10x47 inches. Sheets-13. Lines
-9 to a Page. Script-Devanagari. No of Granthas-~250. Author-Bodhāyana. Vājapeya only.

Page #108

BANSKRIT MANUSCRIPTS
-1561
1661
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ वाजपेयेन यक्ष्यमाणो भवति स उपकल्पयते कृष्णाजिनं सुवर्णरजतौ च रुक्मो बस्ताजिनं शतमानर हिरण्यं सप्तदश सौवर्णानि कृष्णलानि हिरण्यपात्रं मधोः पूर्णमौ. दुम्बर रथचक्र सप्तदशार ५ सप्तदशफलकां च सी(श्रिोति यूपं च तूपरं चतुरत्रिं सप्तदशारलिं गोधूपकलापीमुष्णीषं नैवारं सप्तदशशरावं सप्तदशोषपुटान्सप्तदश वायव्यानि सप्तदश पृथुबुनानुपयामान्सतं च वालं च सप्तदश निष्कान्सप्तदश वसनानि सप्तदश वासोभारान्सप्तदश स्थान्स. प्तदश दुन्दुभीन्सप्तदश हस्तिनः सप्तदश दास्यः सप्तदशानार सि युक्तानि सदश गवां सतानि वयसोवयसो वा सप्तदश सहस्रं वा तस्मिन्हि सर्वाणि क्यासि भवन्ति ।।
अभ्येनमाहयते होता प्रत्याहयते अध्वर्युः शसति प्रतिगृणाति प्रसिद्धमुक्थं प्रतिगीर्य प्रात्योद्यच्छत एत" होतचपसमनूयच्छन्त इतरानुपोद्यच्छन्ते चमसानथाश्रा. वयत्योश्रावयास्तु औषड्डक्थशा यज सोमानामिति वषकृते जुहोति तदेतान्प्राजापत्यान्सह जुहुति वषट्कृता. नुवषद्कृते द्विर्जुहोति तथैव द्विद्धिः सर्वाश्चमसान्जह्वति + समानमत ऊर्ध्व सन्तिष्ठते वाजपेयो वाजपेयेनेष्वा प्र. त्यवरोहणीयेनाग्निष्टोमेन चतुष्टोमेन यजेत सन्तिष्ठते वाजपेका सम्तिष्ठते वाजपेयः ॥ १३ ॥ Colophon : Nil.
Ind :
Subject: Bodhayanasrautasutras. Vajapeya,
Fifteenth(11th)
195

Page #109

1552
A DËBORIPTIVE CATALOGUE OÈ
pratna. 1-13 Khandas. Remarks: The Ms. is in good condition. An index of Pabalas
is given after the colophon, as follows:'बाजपेयेन यक्ष्यमाणो भवति । अथ वै भवति सावित्रं जुहोति ।
अथातो महारान एव बुध्यन्ते । अयमात्समिधमावदान आह । अथ प्रतिप्रस्थाता पत्नीमुदानयति । अथ सावित्रर हुस्वा प्रमर्पति माध्यन्दिनाय । अथ याचति नैवारम् । अथाहाभिसर्प यजमान । अथ याचति नैवारम् । (तद्रमा प्रतिगृह्मोपावरोहति । सम्पृचस्व सं मा भद्रेण पृथेति ।) अमाय वेति पुरस्तात् । अथ सावित्र हुत्वा प्रसन्ति तृतीयवनाय' ।
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2010. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 204. Substance~-Paper. Size-10x4} inches. Sheets-11. Lines-10 toaPage.Script-Devanigari, No. of Granthas-250. Author-Bodhāyana.
Vajapeya only.
Beginning end, and subject-Same as No. 2009. Remarks:-The Ms. is old and is in good condition. It is partly
damp in appearance. . The paper is rough and is of Indian manufacture.
-
-
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2011. BODHĀYANASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3798. Page 18. Right column.
Substance-Paper. Size-10x43 inches. Sheets-11.

Page #110

SANSKRIT MANUSORIPTA
1558
Lines--12 to a Page. Script--Devanāgarl. No. of Granthas
-320. Author-Bodhāyana. Rājasūya'only. Beginning:
* राजसूयेन यक्ष्यमाणो भवति पुरस्तात्फाल्गुन्यै वा चैत्र्यै वा पौर्णमास्या आमावास्येन वा हविषेष्ठा दीक्षते तस्यैका तिस्रो वा दीक्षास्तिस्न उपसदा समरथा प्रसुतः सन्तिष्ठत एवं(ष) प्रायणीयोऽग्निष्टोमश्चतुष्टोमः सहस्रदक्षिण उदवसानीयान्तोऽथाष्टमहचानुमत निर्वषति हविष्कृता वाचं विसृजते समानं कर्माधिवपनादम्युन्य दक्षिणाः गार्हपत्यस्याष्टौ कपालान्युपदधात्येकं प्रतिभस्थातोचरतो नैर्ऋताय हविः पेव्यै प्रयच्छन्नाह प्राचश्च प्रतीचश्च भवशातयन्ती पिण्ड्डीति स ये पाञ्चा शम्याया अवशी. यन्ते तानध्वर्युः समुप्य संयुल्यानुपतं अपयत्यथ ये प्र. त्यञ्चः शम्याया अवशीयन्ते तान्प्रतिप्रस्थाता समुप्य संयुल्य नैर्ऋतं अपयित्वा(स्या ददत एतर्गतमुपस्तीर्णाभिधारितं कृष्णं वासः कृष्णतूषमन्तमागारादेकोल्मुकमुदपात्रमित्येतत्समादाय गार्हपत्ये सुवाहुतिं जुहोति ॥ End:
प्रसिद्धोऽभिषवः प्रसिद्ध ग्रहा गृह्यन्ते समानं कर्षाव. मृवात्प्रसिद्धोऽवभृथ उदयनीय(ये) व्येष्दा मैत्रावरुणीं वशा. मुपाकरोति तस्यैव प्रसिदं वपया चरित्वा दक्षिणे वेपन्ते यानि कानि च लोमानि व(वा)पा(प)यते सन्तिष्ठतेति एष प्रतीचीनस्तोमा केशवपनीयोऽतिरात्रि(३) सहस्रदक्षिण उदयनीयान्तोऽथ मध्यमां चालामध्यवसाय माथिस्वाग्नीन्विहत्य व्युष्टये द्विरात्राय दीक्षते तस्यापरिमिता

Page #111

1604
A DBSCRIPTIVE CATALOGUE or दीक्षा द्वादशोय(पस)दस्तया राजानं क्रीणाति (यथा मन्यते) द्विरात्रस्य मे सतोऽमावस्यायै उपवसथीयेहन्पू
महः सम्पत्स्यत उत्तरस्मिन्नुसरमिति सन्तिष्ठते व्युष्टिद्वि. रात्रोथोचरा(|) शालामध्यवसाय मथित्वामीन्विहत्यो. दयनीयायाममिष्टोमाय दीक्षते तस्य तिस्रो दीक्षास्तिन उपसदः सप्तम्यां प्रसुतः सन्तिष्ठत उदयनीयोऽग्निष्टो. मचतुष्टोमः सहस्रदक्षिण उदयनीयान्तोऽथ देविकाहयिभिर्यजतेऽथ त्रैधातवीयया यजतेऽथ सौत्रामण्या यजते राजसूयोऽर्धसप्तदशैर्मासैः सन्तिष्ठते राजसूयः सन्तिष्ठते
राजसूयः ॥ २३ ॥ Colophon:
इति बौधायनराजसूयप्रश्ना समाप्तः ।। Subject . Bodbāyanaśrautasūtras. Rajasūyakalpa. Sixteenth
(twelfth) Prasna. !-28 (1-20) Khandas. Romarks :-- The Ms. is in good condition. This Ms. is full of
scriptorial errors.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2012, BODHĀYANASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3797. Page 18. Right column.
Substance-Paper. Size-10xi inches. Sheets-20. Lines-9 to 2 Page. Seript--Devanagari. No. of
Granthas--320. Authcr-Bodhāyana. RajasUya only.
Beginning, end, colophon and subject-- Same as No. 2011. Remarks :- The Ms. is in good condition.

Page #112

SANSKRIT MANUSORIPTS
1565
॥ बोधायनौतसूत्रम् ॥ 2013. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3798. Page 18. Right column. Snbstance-Paper. Size--10x42 inches. Sheets-8. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas--140. Author-Bodhāyana. Dvādaśāha only. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः । द्वादशाहेन यक्ष्यमाणो भवत्येको वा बहवो वा (योको दक्षिणावता यजते यदि बहनोऽमावास्या एव पड. हेनोपरिष्टाहीयते(न्ते) गृहपतेररणे (ज्योः) सञ्जानते पृथग्वा ते यदि गृहपसेररणे (ण्योः) सज्ञानते मथित्वा गाईप त्यमाहवनीयमुद्धरति ग्रामातश्रपणमाहरन्ति पशु वै पृथक् सञ्जानते गृहपतिरेव प्रथमो मन्यते तदेवेतरे पर्युपविश्य मथित्वा माथत्वैव गार्हपत्यं सन्निवपन्ति तस्मादेकवद्भतादाहवनीयमुद्धरन्ति प्रामाद्रतश्रपणानाहृत्य स. निवपन्त्यथ यदि पश्चादपर आगच्छति मथित्वैव गार्हपत्ये. धनियमत्याहवनीये ग्रामातश्रपणमाहृत्याप्यर्जत्युपो एनं पूर्वेषु कर्मसु हयन्तेऽथातः पचनस्यैव मीमांसा गृहपतिमे. वाध्वर्युः प्रथमं पवयत्यथ होतारमथ ब्रह्माणमयोहातारं प्रतिप्रस्थाताऽध्वर्यु पवयति प्रस्तोतारं प्रशास्तारं ब्राह्मणाच्छंसिनमानीध्रः प्रतिप्रस्थातारं पबयत्यच्छावाकं नेष्टारं पो. तारं सदसमुसताउनीधं पवमति ब्रावस्तुतं सुब्रह्मण्यं प्रतिहर्तारमास्थानमन्ततस्ते चेयरध्वपुर्षाव सर्वस्व परयिता

Page #113

1666
A DBBORIPTIVE CATALOQUB or स नः सर्वान्पवयविति स एवैनान्सर्वान्पवयत्पपि वा. न्योन्यं पश्यति(न्ति) यवधीयन्तो भवन्ति । End:
तदु वा आहुदिना(श) दीक्षा द्वादशोपसदो द्वादशाहं प्र. सुताः कथमस्यैतान्यहान्यनीष्टान्यहान्वा(न्या)प्रीताति]नि पशुमन्ति भवन्तीति तिस्त्र एकादशिनो(न्यो)ऽग्नीपोमीयो वैश्वदेवोऽनूवन्ध्या: षट्त्रिंशतमेते पशवः षट्त्रिंशतपेताम्यहान्येवमस्यैतान्यहानीष्टान्या प्रीतानि यण्णु(पशु)मान्त भवन्तीति तदु वा आहुर्यहादशदीक्षो द्वादशोपसदो द्वादशाह प्रसुतः कथं द्वादशाहेन संवत्सर आप्यत इति द्वादश पौर्णमास्यो द्वादशाष्टका द्वादशामावास्या एतानि नवे (ह के) संवत्सरस्य वर्षिष्ठान्यहान्येवान्यनुसंवत्सर आप्यते मासो() (समातो) द्वादशाहः समाप्त: संवत्सरकाम एवं द्वादशाहेन
संवत्सर आप्यत एवं द्वादशाहेन संवत्सर आप्यते ॥१२॥ Colophon: द्वादशाह सूत्र समाप्तम् ॥ श्रीशिभर्पणमस्तु ॥
. श्रीगोपालाय नम: ॥ Subject : Bodhayanasrantasutras. Dvidassha Kalpa.
Ninteenth (16th) Prasna. 1-12Khandas.
Ms. is tull
Remarks:-The Ms. is in very good condition. This
of scriptorial errors.
॥ बोधायनौतसूत्रम् ॥ 2014. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3784. Page 18, Right column.

Page #114

BANSKRIT MANUBORIPTS
1567. Substance-Paper. Size--10x4 inches. Sheets-11. Lines—8 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas-180. Author-Bodhāyana. Atiritra, Aptoryama and Ekādabini only. Beginning :
भीगणेशाय नमः ॥ ॐ अतिरात्रं करिष्यन्नुपकल्पयते चतुरोत्रि(ति)रात्रपशूनरुणपिशङ्गामधपादुम्बरं षोडशिपात्रं चतुस्रक्ति ज्यायसो म्भृणान् ज्यायस एकधनान् दीक्षते रोहिण्या पिङ्गलैकहा. यन्या सोपं कीणाति द्वादशोपसदः प्रसिद्धन कर्मणोपवसथादय वसतीवरीः परिहत्य पयासि विशिष्योपवसन्त्य. थातो महारान एव बुध्येते(ध्यन्ते) ॥ End :
अब वै भवसीष्टं वपया भवत्यनिष्टं वशयाथ पानीवते न प्रचरतीति स यत्रैकादशिन्या अनुबन्धस्येष्टं वपया भवत्यनिष्टं वश्या तज्जपनेन गार्हपत्यमापसदायां वेचा स्तम्बयजुर्हरतीदमेव प्रसिद्धं पौरोडाशिकं त्रिर्यजुषा तूष्णीं चतुर्य पूर्व परिग्राहं परिगृहाति ।।
भाज्येन दिशो जुहोति पृषदाज्येन वनस्पतिमाज्यस्य) स्विष्टकृतमाज्यस्पेडामवद्यति पृषदाज्येनानूयाजान्यजति सोवैव पली: संयाज्यात्रैव समिष्टयजुर्जुहोति सन्तिाते पात्नीवतः॥ Colophon:
इति बौधायनीये एकादशिनीसूत्रं समासम् ।। Babject : BodhayanasrautasUtras. (Seventeenth Prasma),

Page #115

1568
A DEBOL IPTIVE CATALOGUE OF
s. Atiratra. 1-4 (1--10) Rhandas. b. Aptoryama. 1 Khanda.
c. Pasvekadasint. 5-7 (11-18)Khandas. Remarks:--The Ms. is in good condition. The Ms. is full of
scriptorial errors.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ।। 2015. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 205. Substance-Paper. Size--104X4 inches. Sheets---14 Lines-8 to 8 Page. ScriptDevanāgari. No. of Granthag-—200. Author-Bodhāyana. Kathakaprasna only. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ ॐ सावित्रं स्वर्गकामश्चिन्चीत पशुबन्धे चेचीयते षडो तारं हुत्वा यूपाहुति हुत्वा यूपं सयजुषं कृत्वा वेदि विमिः मीते वेदितृतीये यजेतेति विज्ञायते तस्याः सौमिकं मानमेतावदेव नानासौमिकात्प्रक्रमातृतीयोऽशा प्रक्रमः स्यातेन वेदि विमिमीते पदाक्ष्णया पार्षमानी पदं विरः पगुमानेन तयोर्यः कर्णसम्मितः प्रक्रमः स इन्यते पदाद्वा नवमस्त(दक्ष्णया तयोस्तु यः कर्णसम्मित: सक्षकपार्थः । तेन मेया सौमिकी बेदिरग्नीनन्वादध्यातमुपे. यादिध्मा बर्हिः सब्रह्मः स्तम्बयजुर्हरति इदमेव प्रसिद्ध पौरो (डाशिकं त्रिर्यजुषा तूष्णीं चतुर्थ पूर्व परिग्राहं परिहाति करणं जपत्युद्धन्त्युद्धतादामीस्त्रिहरति)।

Page #116

SANSKRIT MANUSCRIPTE
1668
End:
आफो न विभत्स्यात् (बीभत्स्या) यथाब्राह्मण मेक). काम(१) सर्वकामो वा आपो वा इदं सर्वमिति ब्राह्मणं वि. ज्ञायते ब्रह्म वा आपो यद(दा)प उपधीयन्ते ब्रह्म वै त आत्मा धत्ते (तदात्मन्धत्ते) ब्रह्मणः (सायुज्यर) सलोकतामामोति (य) एतमग्नि चिनुत इति सन्तिष्ठत अरु
णकेतुका सन्तिष्ठत अरुणकेतुका ।। Colophon:
अरुणकेतुसूक्तं सम्पूर्णम् ॥ इति बोधायनसावित्रादिचयनसूत्रम् ॥
___ इदं पुस्तकं शामभहस्य ।। Subject: Bodhāyanaśrautasūtras. Käthakaprasa (19th
Prawna) which contains the following: 1 सावित्रः ।।
4 समस्त: । 2 नाचिकेतः ।।
5 वैश्वसृजः ॥ ४ ब्रह्मचित् ॥
6 आरुणकेतुकः ॥ Remarks:--The Ms. is old and is in good condition.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2016. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Not noticed by Dr. Burnell. Substance-Paper. Size-101X4 inches. Sheets-7. Lines--9 or 10 to a Page. Script--Devanāgari. No. of Granthas--125. Author- Bodhāyana: Sávitracayana
only. Beginning-Same as No. 2015. 196

Page #117

1560
A DESORIPTIVË QATALOGUE OF
End :
उपहूयमानायामिडायां उपमगृहन्ति ग्रहमुपहूतायामिडायामग्नीध आदधाति षडवत्तं प्राश्नन्ति मार्जयन्ते इडोपहतं अहं यजमानो भक्षयति ।।
दक्षिणानां काले दक्षिणा सबनीयस्य यूष्णो मृत्युग्रहः न सत्रे दक्षिणा नीयन्ते नाचिकेत एव मृत्युग्रहस्स्यादित्येतदपरं अमिं चित्वा सौत्रामण्या यजेत मैत्रावरुण्याऽमिक्षया वेति तस्यै सायममिहोत्ने हुते सायन्दोहः प्रातरग्निहोते हुते प्रातःहः पशुपुरोडाभेन सह अपणं असमुदिते चर्या सन्तिष्ठते सावित्रः सन्तिष्ठते सावित्रः ॥ ६ ॥ Colophon: Nil. Subject: Bodhayanakrautasutras. Savitracayana. (Ninteenth
Prašna) 1-6 (1-5) Khandas. Remarks : -The Ms. is in good condition.
॥बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2017. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 3753 a. Page 18. Right column.
Substance-Paper. Size-102X5 inches. Sheets-6 (1-6). Lines-9 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas-85. Author-Bodhāyana. Kathakaprasna-incomplete. Beginning:
अथ नाचिकेतस्य प्रसिद्ध क्षेत्रकरणं यथा सावि. अस्यैतावदेव नाना नात्र लेखा भवन्त्यथ याजुषारुपदधाति

Page #118

. 1561
SANSKRIT MANUSCRIPTA लोकोसि वर्गोऽसीति अञ्जालिनकविंशति यथा निपतन्ति वास्त(ब तत्रोपदधाति तदेतदन्यत्रापि प्रकीर्णानां उपधा. नस्य निदानं यदि पाक्तः पञ्च पुरस्तात्पश्च दक्षिणतः पश पश्चात्पन्चोत्तरत एका मध्ये अथ यदि विश्व सम्म पुरस्तात् तिस्रो दक्षिणतः सप्त पश्चात्तित्र उत्तरतः एका मध्ये अथ याः पथात् कोव्या(व्याः) प्रभृत्यू (c) स्वयपातृष्णावकाशादथ यदि प्राची स्वयमातृष्णावकाशात् प्रभृति प्राची स्वयमातृष्णाम्या प्रभृति सिद्धमत ऊर्ध्व स यदीच्छेत् तेजखी यशस्वी ब्रह्मवर्चसी स्यादि(मि)ति प्राडाहोतुर्विष्ण्यादुत्सदें. दित्याहवनीयसकाशाद्येयं प्रागायशस्वती सा मा प्रोर्णोतु तेजसा यन्नसा ब्रह्मवर्चसेनेति * * सन्तिष्ठते नाचिकेतस्सन्तिष्ठते नाचिकेतः ॥ ६ ॥
End:
__ लोकम्पृणयैव द्वितीयामन्याः प्रथमचिती(ति)वत् पु.
करपर्णादय उत्तरतो लोकं प्र(पृ)णयापवर्गे() दीर्घदारुभिर्मचं कृत्वा पृष्टो दिबीतीपुरीषव्यूहनं अन्त्येष्टको शतरूद्रियहोमोऽनुशंसनान्तेग्निप्रणयनं हूयमानायां वैश्रवगयज्ञो ब्राह्मणेरणेन) व्याख्यातोऽभकामस्य वा सर्वकामय वा पर्वणि पर्वणि वैश्रवणयमा सोत्तरवेदिषु ऋतुषु चिन्वीतेति पथा ब्राह्मणं तस्यैतद्तमिति यथाब्रामणम्मिताच व्रतसमुच्चयाः आपोन बीभत्स्या[व] यथाब्राह्मणमेककामस्सर्व कामो वा आपो वा इदं सर्वमिति ब्राह्मणं विज्ञायते ब्रह्म पा आपो यदाप उपधीयन्ते ब्रह्म वै ता आ(दात्म(न्) पत्ते ब्र. बणा सायुज्यं सलोकतामाप्नोति य एतमग्नि चिनुत इति

Page #119

1862
A DEBORIPTIVE OATALOQOTE OF मन्तिष्ठत आरुणकेतुकः सन्तिष्ठत आरुणकेतुका । Colophon: Nil. Subject : Bodhayanakrautasutras. Kathakapraina (19th Pra.
ina) containing Naciketacayana, Brahmacit, Sama
sta, Vaisvasrja and Arupaketuka. Remarks:---The Ms. is in good condition. The other work con.
_tained in this Ms. is Bedhayana Chtarmāsya Kalpa.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2018. BODHĀYANASRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue N3. 3749. Page 20. Lott column. Substance-Paper. Size--10 X 5} inches. Sheets--49. Lines--- 11 to 15 to a Page. Script-Devanaga rf. No. of Granthas-~1600. Author-Bodhayana. Dvaidhasütras only. Beginning:
श्रीलक्ष्मनिसिमाय नमः । श्रीगणेशाय नमः ॥ उपवसथ इति कथमु खलूपवस(थ) इति जानीयात् । सन्ध्यस्वी(स्वि)[क]देवोपपाये(यो)[स]थो(थ) सू(रिणा(नाद)ीति साधु खलु सन्ध्यः साधु खलु सन्धेल्पपादनं ननु खलु सन्ध्यः ॥ सूपपादय (यत्पौर्णमासी यजते तस्य चेदुपस. थोस्तमित आदित्ये) इव सर्वेषां त्वेब सन्ध्यः स ह साह बोधायनो यत्रैतदुपवसथो(त) अस्तपित आदित्ये पुरस्ताच. न्द्रमा लोहिती भवभिवोदी(दि)याक्षमप्युवसथं विजानीयादित्यत्रो ह स्माह शालिकी(लीकि)रतिपन्नः खल्वेष भवति स सम्ध्यं वैवोपयादयिषेत् पूर्णा वाभियजेत तस्य चेदुप.

Page #120

SANSKRIT MANUSCRIPTS
वसवोऽस्तमित आदित्ये पुरस्ताचन्द्रमा लोहिती भवनिवोदी (दि) यादरं (दारम) ताग्निहोत्रेणेत्युक्त्वा पार्वणेन प्रक्रामेत् सस्थिते पार्वणेऽग्निहोत्रं जुहुयादिति नु खलु पौर्णमास्यामथामावस्यायामिति स ह स्माह बोधायनो दृश्यमान एवोपवसेन दृश्यमानं ए ( इत्ये) वव खलु कुर्यादिति शालीकिरस्ति त्वमपि दृश्यमान उप (व) सथो यत्रैव तद्रात्री[त्रि ]भिरुपपत्रोऽणुश्चन्द्रमाः परिनक्षत्रमुपव्युषं भवति ॥ End : बृहस्पतिसवे दाक्षिणानां होम इत्यनुसवनं दक्षि णानां जुहुयादिति बोधायनो माध्यन्दिने सबने दाक्षिणा नि जुहुयाद्ददामीत्येवे तरयोः सवनयोः ब्रूयादिति शालीके हिरण्येन घृतमुत्पुनातीति मन्त्रं निरुप्तमेतदृतं स्यादिति बोधायनस्तूष्णीक इति शालीकिरनुभृते वे दक्षिणत आहवनीयस्य बृहतस्स्तोत्रं प्रत्यभिपिवतीति सूत्रं बोधायनस्य कृष्णाजिनमप्यन्यत्राभिषिवेदिति शालीकः
दशमोऽध्यायः ॥ द्वेषचतुर्थः प्रश्नः ॥ समाप्तः ॥ बोधायनाचार्येभ्यो नमः ॥
*
तमयं ददाति श्वेतां चडवो ददाति अश्वमसित ददाति गर्भिणीं बडब ललामं ददात्यनुसूत्रं (नडुहं छत्रं) ददाति त्रयत्रिशतं निष्कान्ददाति सोपदण्डं (चमसं) ददाति हिरण्मयं चमसं ददाति) राशिकृतं धान्यं ददाति नखकृतं धान्यं ददातीत्येतानि च वित्यानि च दद्यादिति बोधायन एतान्येवेति शाली किरेतान्येवेति शालीकिः ॥ १८ ॥
Colophon:
1569

Page #121

1564
1
12
15
A DEBORIRTINI CATALOGUE OF ____ Subject : Bodhayanasrautaajtras. Dvaidhakalpa. (20-28 Pra
Spas). The following table will show the division of
the four praśngs into Adhyāyas and Khandas : : No. Subject. Prasna Adhyaya. Khanda. sheets . 1 दर्शपूर्णमासौ.
1 -5 1-16 1 2 अग्न्याधेयम्.
18-18 पुनराधेयम्.
19-26 पशुबन्धः .
8-10
27-33 चातुर्मास्यम् . II 1-2
19 अग्निष्टोमः.
3-10 7-26 अग्निकल्पः. III 1-6 1-12 वाजपेयः.
13-16 राजसूयः.
8-10 16-21 39 10 इष्टिकल्प:.
1-4
1-8
41 11 द्वादशाहः,
6-10 9-18 45 Remarks :- The Ms. is in a fairly good condition, though the
last few sheets are worn out.
22
39
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2019. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 2525. Page 20. Left colurn. Substanee-Paper. size --10}x41 inches Sheets-90. Lines-9 to a Page. Seript-Devanagari No. of Granthas
-1600. Author - Bodhấyana. Dvaid hasūtras only. Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2018.

Page #122

SANSKRIT MANUSome
1565
Romarks :--The Ms, is in a good condition. This Ms. is recent
and a copy of No. 2018.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2020. BODHAYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 206. Substance ---Paper. Size-10X445 inches. Sheets -9001-41 and 1-49). Lines-9 or 10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-1600. Anthor
-Bodhiyana. Dvaidhasātras only. Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2018. Remarks :- The Ms. is in a very good condition. It is full of
scriptorial errors. After the colophon the Parisieta treating of Sarvatomukha is given, as follows:'अथातः सर्वतोमुखं व्याख्यास्यामः । चिन्वीत सर्वतोऽग्निमिति बो.
धायनो न चिन्वीतेति शालीकिः । अत्रोहस्माह मौद्गल्यः पूर्वस्मि
मेवामिचयः ।। * *
*
* प्रान्च पत्रावभृथमन्वेयुरिति गौतमोऽरण्योस्समारोहे इति सूत्रं शालीके. रत्रोह स्माह बोधायनो गृहपतिरेवारण्योः समारोपयेत्तत इतरे यथार्थ
गच्छेयुः ॥ इति श्रीवैधसूत्रं सम्पूर्णम् ॥
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ .. 2021. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 8799. Page 12. Right column. Sabstance-Paper. Size-10x5 inches. Sheets-10.

Page #123

1500
A DERSOMNIPTIVE OATABOQUE OP Lines -8 to a Page. Script- Devanagarl. No. of Granthas---180. Author-Bodhāyana. Karmanta
Kalpa only. Beginning:
ॐ श्रीगणेशाय नमः ॥ हरिः ॐ" * पश्चतयेन कल्पमवेक्षेत च्छन्दसा ब्रामणेन प्रत्ययेन न्यायेन संखाक्शेनेति । छन्दसति यदवोचाप यथान्यायं प्रणीयि(१) (इ)दंपूर्वमिदमुत्तरमित्यथापि मन्त्र एव स्वयं कर्म प्रबूते कर्मानुवादी भवति यथैतद्भवति प्रेममगाविषणा बढि रच्छोन्तरिक्षपन्विहि देवस्म त्वा सवितुः प्रसवेऽपिनो - हुभ्यां पूष्णोईस्ताम्यामग्नये जुष्टं निर्वपामीति यच्छन्दसा न शक्नुयात्कल्पयितुं ब्राह्मणेन तच कल्पयिषेत् ब्राह्मण. मुहवना मन्त्रा न प्रज्ञातान्विदधाति दमनेन करोति दमनेनेति यथापि भवतीषे वोर्जेति शाखामाच्छिनति वायव. खोपायवस्थेति वत्सानपाकरोत्यथाप्यमन्त्राणि कर्माणि विदधाति यथैतद्भवत्यष्टासु प्रक्रमेषु ब्राह्मणोऽग्निमादधी. तैकादशसु राजन्यो द्वादशसु वैश्य इत्येवं व्यवस्थावसं. योगात् ।। End:
अथ पौर्णमासमृधाभ्यामिधाऽऽमावास्यमेव ततः कांक्षे चेदमावास्यायो सबस्कालममावास्यां तमथ सारस्वती होमो जुहरचैर्वमुपसन्दध्यादेवं पूर्ण(?) एवं वास्तोष्पति येकया खलु पूर्णाहुतिं जुहुयादग्नये पृथिव्यै वायवेऽन्तरिक्षाय सूर्याय दिवे वरुणायाः स्वाहेति जुहुयादथेदं तूणीमग्निहोत्रपग्निसंस्कारार्थ द्र(?)हं भवति तदाज्ये.

Page #124

1587
BANSKRIT MANUSCRIPTS नैव जुहुयादवाचीनमवमृज्योर्ध्वमुन्माष्टर्युभे एवं त्ये(i)सायं प्रातरग्निहोत्रे प्रतिजुहा मन्यते औपवसतिकायै रात्ररथ सामिधेनीरनुवक्ष्यन् दश होतारं व्याख्याय व्याहतीरुक्त्वा. थाहिकुर्यादथानुस्यादेतदनानुपूर्व्य भवति कथा खल्व. ग्न्याषेये सोम इति पूर्णाहुत्यन्तं कर्म कृत्वा शालामध्यवस्येरीक्षणीयमाग्नेयोऽष्टाकपालोऽनुवर्तेत प्रायणीयमैन्द्राग्ना. श्वादित्यश्च चरुरातिथ्यामग्नये पवमानाय पुरोडाशोऽष्टाकपालोग्नीषोमीयस्य पशुपशुपुरोडाशमग्नये पावकायान. शुचये प्रातस्तवनीयानन्वारम्भष्टिरपि वा सर्वाण्येवाग्न्या. यिकानि हवींषि परिनिष्ठाप्य शालामध्यवस्सेदुदवसानीयायामन्वारम्भेष्टिरिति ॥ १७ ॥ Colophon :
नवमोऽध्यायः ॥ Subject : Bodhāyanaśrautasūtras. Barmānta Kalpa (24-26
Prasnas). 1-9 Adhyayas. 1-17_Khandas. Remaaks:-The Ms. is in good condition. After the colophon the following is given:'अथेदं पुनराधेयं कियन्नु खडु पुनराधेयं भवतीत्यग्नीनाधाय पापीया.
नभूवमनाशिषि पुत्रो मे मत इत्येतस्मिंस्त्वे......' ||
॥ बोधायनश्रौतसूलम् ॥ . 2022. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 207. Substance ---Paper. Size-74x47 inches. Sheets-16. Lines 17 to 19 a Page. Script-- Deva
197

Page #125

1568
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF nigars. No. of Granthar-700. Author-Bodhayana. Priyabcitta sūtras only. Beginning:
अथातो मन्त्रगणाम्नातानि प्रायश्चित्तानि व्याख्यास्थामः! सर्वत्रोपरिष्टान्मन्त्रकृतं यद्यधस्वाभिपतेय. प्रतिष्ठा मनस इत्येतया प्रतिष्ठाप्यतयैव सुकाहुति जुहुयाबुत्वा वा प्रतिष्ठापमेदुत्वानन्तरं कर्म कुर्यादेववन्येवतिकान्तं कर्म नाद्रियेत यद्यर्यलुप्तं भवति सर्वत्रा. भावितप्रत्याश्रावितवषट्काराणामत्युक्तानुक्तहीनेज्वाभावितमत्याप्रावितमित्येतया सुवाहुतिं जुहुयात् सर्वत्र देव तोबारणेषु भागिनी देवतामनुच्चारयित्वा योऽन्यामुचारयेबद्वो देवा अतिपातयानीत्येतया त्रुवाहुतिं जुहुयात् ।
सर्वत्र दर्विकूर्चप्रस्तरविभूतिपरिधिन्नार्हिःपवित्रवेदोपवेषेध्मद्रव्मसम्भाराणां छेददाहोपघातेषु नाशे विनाचे वाऽ. मं यथालिङ्गं कृत्वा यथालिसपसाय ' त्वममे अयासि प्रजापते' इत्येताभ्यां त्रुवाहुती(ति) जुहुयात् सर्वत्र वितते यज्ञकर्मणि ॥१॥
End:
अथ यथेककपालः परावर्तते प्रजापतेर्सनिमनुवर्त. स्वेत्यध्वर्युः स्वस्थाने प्रतिष्ठापयेत् प्रतिक्षेत्रे प्रतितिष्ठामि राराष्ट्र विश्वपन्याभि वावध इत्येताभ्यां यजमानोऽनुमत्रयेत ।
सर्वप्रायश्चिचानि जुहुयाज्जयादीनीत्येकेऽभ्यातानीत्येके

Page #126

Colophon :
SANSKRIT MANUSCRIPTS
राष्ट्रभृत इत्येकेऽमात्यहोमा नित्येके छन्दा* सीत्येके सौरीदारित्येके तनुरित्येके होतृनित्येके दशात्मकमित्येके पौर्वीरित्येके वैष्णवीरित्येके महाव्याहृतीरित्येके प्राजापत्यानि - त्येके व्याहृतीरित्येके प्रणवमित्येके सर्वानित्याचार्यः सर्वानित्याचार्यः ||
इति बौधायनप्रायश्चित्ते तृतीयः प्रश्नः समाप्तः ||
99
Subject :- Bodhāyanasrautasūtras. Prāyaścittasūtras only.
1-3 (27-29) Prasnas.
(a) First Prasna
1-12 Khandas.
(b) Second
1-13
(c) Third
1-13
Remarks:-The Ms. is old and is in a fairly good condition.
33
"
53
॥ बोधायन श्रौतसूत्रम् ॥
2023. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM.
1569
Burnell's Catalogue No. 3795. Page 18. Right column. Substance-Paper. Size-109 x 48 inches. Sheets-5. Lines -10 or 11 to a Page. Script-Devanagart. No. of Granthas---100. Author -- Bodhāyana Twenty-eighth Prasna incomplete.
Beginning:
श्रीवेङ्कटेशाय परमगुरवे नमः ॥
बोधायनम् ।। मृगारेष्टिसूत्रम् । अथ वै भवति यः पापमगृहीतः स्यात् यो वावरुध्येत देवेभ्यः पितृभ्यो गोब्राह्मणेभ्यः स्तेयेनाभियस्तोऽभिशस्वमानो वा रहस्येष्ट्या यजेयेष्ट्वा यक्ष्यमाण उपकल्पयते हिरण्यं तस्याः प्रज्ञात

Page #127

1570
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF उपवसथोऽथ प्रातर्तुग्निहोत्रे पुरा अपां प्रणयनात् गाईपत्य आज्यं विलाप्योत्पूय सुचि चतुर्ग्रहीतं गृहीत्वाहवनीये जुहोत्यन्वारब्धे यजमानो येन देवाः पितर इति अपरं चतुर्गृहीतं गृहीत्या तस्मिन्नेव जुहोति प्राजापत्यं पवित्रमिति पुनः चतुर्गृहीत्वा जुहोतीन्द्रः सुनीती सह मा पुनात्विति अथ पृष्ठयोस्तीवोऽपः प्रणीयाग्नये होमुचेष्टाकपालमि. त्यादि दश हविषमिष्टिं निर्वपति ॥
End:
___ अथैतस्मै नक्षत्राय चरुं निर्वपति यथा त्वं देवानाम: सि एवमहं मनुष्याणां भ्यासमिति निर्वपणकाले यजमा. नायतन आसीनो यजमानो जपत्यभिनीयवाहानि निर्वपेत् उदिते सूर्ये प्रचरेदथैतपदित्यै चरुपथैतं विष्णवे चरुमिति यजति यज्ञो वै विष्णुयज्ञ रवान्ततः प्रतितिष्ठतीति ब्राह्म णं बरो दक्षिणा भवतीति विज्ञायते पाकवद्वापसिदथ (प्र. सिद्धेष्टिः प्रसिद्धः) पशुः पथिकृत्येप्ट्येष्वा दर्शपूर्णपासाभ्यां यजेत नक्षत्रस)त्रेण युतिरानन्त्याय ज्योतिषामयनेनेष्ट्वा पापं निर्नु(d)य ज्योतिष्ठमुपजायतेऽपपुनर्मृत्युं जयतीति ह स्माह बोधायनः ॥ ४ : Colophon: Nil. Subject: Bodhāyanaśrautasūtras. (Twenty-eighth) Praúna.
1-4 Khandas. Remarks :--The Ms. is in good condition.

Page #128

1571
SANSKRIT MANUSCRIPTS
1571 ॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2024. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 208. Substance-Paper. Size-7x4 inches. Sheets--11 (1-12, 2nd sheet missing). Lines-15 to 17 to a page. Seript-Devanagari. No. of Granthas
270. Author--Bodhāyana. Sulbasūtras only—incomplete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥ अथेमे अनिचयास्तेषां भूमेः परिमाणविहारान्व्याख्यास्यामः । अथाङ्गुलममाणं चतुर्दशाणवश्चतुस्विंशत्ति. ला: (पृथुसंश्लिष्टा इत्यपर) दशाङ्गुलं क्षुद्रपदं द्वादशाप्रदेश पृयोत्तरयुगे प्रयोदशिके पदं पञ्चदशाष्टाशीतिशतमीषा चतुःशतमक्षा षडशीतियुगं द्वात्रिंशज्जानुः षद् त्रिंशच्छम्यावाहू द्विपदः प्रक्रमो द्वौ प्रादेशावरनिरथाप्युदाहरन्ति पदे पुगे प्रक्रमेऽरत्नावियति शम्यायां च मानार्थेषु याथाका. मीति पञ्चारत्निः पुरुषो व्यामश्च चतुररत्नियायामइचतुरस्रं चिकीर्षन्यावचिकीत्तावतीररज्जुमुभयतः पाशा कृत्वा मध्ये लक्षणं करोति ॥ .
End:
तासां पञ्चषोडशीरपोद्धत्य(ब)शेषं परिमण्डलं करोति तदुत्तरेण द्रोणचिता व्याख्यातमथ याः पञ्चषोडश्यस्ताभरवान्तरदिक्षु पादानुभयेच्छिरसः पुरस्तात् (तास) परिकर्षणं व्याख्यातं प्रधीना समधा विभागः प्रधिमध्यमाः प्रक्रमव्यासा भवन्ति (यदतिरिकं सम्पबते न) चतुरनागामध्यर्धामियोयुज्यताऽपरस्मिन्प्रस्तारे पादानां शिरो.

Page #129

1572
A DEBORIPTIVE OATALOQUE or. बद्विभाग(शिरः पादयत्वासं चिनुयायुषतः प्रस्ताविकीर्षकूर्मस्यान्ते तनुपुरीषमुपदध्यान्मध्ये बहुलमैत(देव)द्रोणे विपरीतमय हैक एकविषप्रमृतीन्प्र उगादीन् अवते समचतुरस्रानेक आचार्यास्तस्य करण्या द्वादशेनेष्टकाः कारयेचासामाः पाद्याचा(था)श्वमेधिकस्याग्नेः पुरुषा. भ्यासो नारत्निप्रादेशानां प्रकृती वा त्रिगुणस्त्रिस्तावोनिभवत्येकविर शोग्निर्भवतीति तदु(तीत्यु)भयं ब्राह्मणमुभयं
ब्राह्मणम् ।। Colophon:
___इति बौधायनीयशुल्बसूत्रं समाप्तम ॥ Subject: Bodbāyanaśrautasūtras. Sulbasūtras only. (30th
Prasna). 1-8 Adhyayas. 1-22 Khandas. Remarks:- The Ms. is in a fairly good condition. Before the
colophon an index of Khandas is given in reverse order, 48 follows:'अथापरः पुरुषस्य षोडशीभिः । कर्मचित चिन्वीत । श्मशानचितं चि.
न्वीत । अथापरः पुरुषस्य षोडशीभिः । द्रोणचितं चिन्वीत । (अथापरः पुरुषार्धात्पश्चदशेन.) । रथचक्रचितं चिन्वीतेति । उभयतः प्र उगं चिन्वीतेति । प्र उगचितं चिन्वीतेति । अलजचितं चिन्वीतेति । ककचित एतेनात्मा पुच्छं च व्याख्यातम् । अथापरः पुरुषस्य पञ्चमीभि: : अथ चक्रपक्षो व्यस्तपुच्छः । अथापरः पुरुषम्य पत्ररथ:(म्यः) । अथ वै भवति श्येनचितं चिन्वीत । न खण्डा मु(दु)पदध्यात् । पशुधर्मो ह वा अनिः । अथा(र्धा)ष्टमाः पुरुषाः प्रथमोऽमिः । प्राग्वंशः षोडश प्रक्रमायामः । अथाग्न्यायिके विकारे ! नानाचतुरसे समस्यन् । अथेमेग्निचयाः ॥'

Page #130

BANSKRIT MANUSCRIPTS
1578 ॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2025. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. J. L. Collection No. 209. Substance-Paper. Size-61 X 41 inahen. Sheets -25. Lines -12 to a page. Script-Devanagari No. of Granthas_800. Author-Bodhāyana. Sulbasūtras only.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2024. Remarks:-For Index Bee Remarks under No.2024. The Ms. is
in a fairly good condition.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रम् ॥ 2026. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAM. Burnell's Catalogue No. 359. Page 18. Right column. Substance-Paper. Size --11}x 54 inches. Sheets-16. Lines-7 or 8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas--200. Author-Bodhāyana. Pravaraprasna only. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ अथातः प्रवरान् व्याख्यास्यामः । सप्तानामृषीणाम. गस्त्याष्टमान पक्षा भवन्ति । त्रयः पक्षा भृगूणां पञ्चायाः बत्साद्विदा आर्टिषेणाथस्वार एवाङ्गिरसाः कौमण्डा दीर्घतमा रोक्ष्यायणा गर्गाच । गर्गाणां ज्यायो विकल्पो विश्वामित्रपक्षे पूरुणाव्यायाः शुनकवसिष्ठा एकाचेया अतोऽन्ये त्रिप्रवरा भवन्त्येतेषु भृग्वाङ्गिरसो भिनविवाहं कुर्वते न चेत्समानार्षेया बहवः स्युरिति मतं बोधायनस्येत्यथात

Page #131

1574
End:
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
ऊर्ध्वानध्वर्युर्वृणीतेऽमृतोर्वाचो होतेत्येष एवोभयोः सर्वत्रो
देशः ॥ १ ॥
नाराशंसान् व्याख्यास्यामः । आत्रेयवार्ध्य ववाधूलवसिष्ठकण्वशुनकसहृतियस्कराजन्यवैश्या इत्येते नारा शंसाः प्रकीर्तितास्तानूनपातमन्येषां पुरोहितप्रवरो रातो भवतीति विज्ञायते ।
गोत्राणामुभयेषां
विश्वामित्रो जमदग्निः भरद्वाजोऽथ गौतमः अत्रिर्वसिष्ठः कश्यप इत्येते सप्तर्षयः सप्तानां सप्तर्षीणां अगस्त्याष्टमानां यदपत्यं तद्गोत्रमित्युच्यते । भवत्ययाजनीयो यः प्रवरान् स्वानपा (प)श्चि जानाति मन्त्रब्राह्मणं वेद इत्याचक्षते तस्मास्प्रवरज्ञाने यत्नस्तु महान् द्विजैः कार्यः श्राद्धविवाह विजो दैवाहस्तोत्रं गोत्रमूलानि च महाप्रवरे याः सन्तिष्ठते नित्यं पर्वणि पर्वणि स्वाध्यायी ब्रह्मलोके महीयते ब्रह्मलोके महीयत इत्याह भगवान्बोधायनः ॥ ५५ ॥
Colophon :
1 अथातः प्रवरान्
2 अङ्गिरसो व्याख्यास्यामः
प्रवरप्रश्नः सम्पूर्णः ॥
Subject : Bodhāyanaśrautasūtras. Pravara Prasna. 1-9 Adhyayas. 1-55 Khandas.
Adbyāya_1
8 भारद्वाजाक्षाम्या
4 विष्णुवृद्धाः शठमर्षण:
5 काश्यपान् व्याख्यास्यामः
5:
""
""
""
5
2
3
Khandas
""
99
97
33
1-9
10-16
17 -19
20-30
81-34

Page #132

BANEKAIT MANUSURINTI
1573
8 बासिष्ठानेकार्षयान् Adhyaya 6 Khandas 35 & 36 7 उपमन्यवः औपगवः , 7
, 31--48 8 अगस्तीन व्याख्यास्यामः ,,
,, 49-52 9 भत्रियाणां व्यायः
,, 53-55 Reinarks :--- 'The Ms. is in good condition. Before the colophon the following index is given :— अथातः प्रवरान् । द्वयार्षयः । भृगूणाम् । वत्सा:(१)। विदाः ।
आर्टिषेणाः । यस्का: । मित्रयवः । वैन्याः । शुनकाः । सप्त भृगवः । अङ्गिरसः । शरद्वन्तः । कौमण्डाः । वीर्घतमाः । औ. शनसा: । कारेणुपालयः । वामदेवाः । सप्त गौतमाङ्गिरसः॥ भारद्वाजाः । रौक्ष्यायणाः । गर्गाः । त्रयो भारद्वाजाङ्गिरसः। विष्णुवृक्षाः कण्वाः । हारीताः । सकृतयः। रथीतस: । मुद्रलाः । कपयः । शुद्धाङ्गिरसः सप्त। अत्रीणां' वाग्भूतकानां' गविष्टि. राणां (मुद्गलाः)(र:) चत्वारो । [त्रयः] काश्यपाः ॥ श. ण्डिलाः । लोकक्षय' श्चत्वारः काश्यपाः । वसिष्ठाः' - ण्डिनाः' उपमन्यवः' पराशरा:' चत्वारः॥ विश्वामित्र'लोहि. त'विश्वामित्रदेवश्रवस रोक्थक'(कतासैरन्धा)धनञ्जया'जानजा पम र्षणकौशिकेन्द्रकौशिक पुरुणा दश विश्वामित्राः ॥ अगस्तीना' साम्भवाहाना' यशवाहाना' सोमवाहानां' चत्वारः ॥ क्षत्रियाणां' वैश्यानां' नाराशंसाना' त्रयः ॥
॥ भारद्वाजश्रौतसूत्रम् (कृष्णयजुर्वेदः) ॥
2027. BHĀRADVĀJAŚRAUTASŪTRAM. उ.. Collection No. 210. Substance-Paper. Stra-93x44
I98

Page #133

1676
A DËBORIPTIVE OATALOGUB Oř inches. Sheets-149. Lines-10 to a Page. ScriptDevanagari. No. of Granthas-3725. Author-Bharadvija.
First fifteen Prasnas-Incomplete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीदक्षिणामूर्तिगुरवे नमः ॥ दर्शपूर्णपासो व्याख्यास्यामः । आमावास्येन हविषा यक्ष्यमाण एकस्या द्वयोवा पूर्वेपुर्हविरातनं दो(ह)यत्यपि वा पुरस्तादेव बहे व्यहे वानुगुप्तं दुग्धं दोहयित्वानुगुप्तेन द. भा(s)तनक्ति सन्ततमविच्छिन्नमभिदुहत्योपवसथाबदह(6) पूर्णचन्द्रम(:) स्यातां पौर्णमासमुपवसेच्छ्वः पूरितेति वा यदहर्न रश्येता[म]पावास्याश्चोनो(१)देतेति(?) वा तत्रैषात्यन्तप्रदेशो वे(१) केचन पौर्णमासीममावास्यां वा धर्मा अनार भ्याम्नायं त उ(दु)भयत्रैव ते क्रियन्ते यज्ञोपवीत्येव देवेषु कर्मसु भवति प्राचीनावीती नित्येषु प्राङ्यायान्युदन्या. यानि वा प्रदक्षिणं देवानि कर्माणि कुर्याद्विपरीतं पित्र्याणि न विहारादपपयी वर्तेत न यमानेनात्मानमभिपरिहरेदन्यं वोत्तरत उपचारो विहारे यत्र क च जुहोतीति चोदयेदध्वर्युरे. व जुहाज्येनाहवनीये जुहुयादध्वर्युमेव दानादिषु कर्तरि ना. मी, द्वितीयं यत्र क चोपतिष्ठतेऽनुमन्त्रयत इति चोदयेषजमान एव तत्कुर्यादेकमन्त्राणि कर्माण्यादिप्रदिष्टा मन्त्रा भवन्ति ॥१॥
End:
यनमामन्त्रयते ब्रह्मन्स्तोष्यामः प्रशास्तिरिति तत्प्रसौति हिं देव....तरे तत्ते प्राह तत्पचसुवप्रचयजु(१)ग्रहस्पतिब्रमायुष्मन्त्या ऋचो मागात तनपात्साम्नस्सत्याच मा.

Page #134

BANSKRIT MANUSORIPTS
1517
........संवसत्या
।
Sheets.
दक्षिणेन मार्जालीयं दक्षिणेन सदः परीत्यापरया द्वारा सदः प्रविश्यापरेण प्रशास्त्रीयमतिक्रम्य दक्षिणत उपविशेदित्याइपरथ्योऽपरेणोत्तरवेदिमतिकम्योत्तरेण हविधीने द. क्षिणेन मार्जालीयं परीत्य पूर्वया द्वारा सदः प्रविक्याग्रेण प्रशास्त्रीयमतिक्रम्य दक्षिणत उपविशेदित्याले
खनः ॥ ४ ॥ Colophon : Nil. Subject: Bhāradvājaśrautasūtras, belonging to Black yajur
veda. 1-15 Prasnas. This Ms. adopts a division
into Prasnas and Khandas, as tollows :Prasna. Khandas.
Subject. 26 दर्शपूर्णमासौ:-- दर्शपूर्णमासौ व्याख्यास्यामः 1
____Do. देवस्य त्वा सवितुः प्रसवः इति 12 3 18 Do. ॐ मिडापात्रमुपस्तीर्यानेयस्य 20 याजमानम् - याजमानं व्याख्यास्यामः
. पर्वणि यजमानः 28 आधानम्- अग्नीनाधास्यमानो योऽश्वत्यः 18 अग्न्युपस्थानम् , . अग्निहोत्रम ॐ अग्न्युपस्थानं ज्या. आप्रयणम्
ख्यास्यामः 47 पशुबन्धः पशुबन्धेन वक्ष्यमाणषट्ठो-.
सारं मनसानुद्रुत्य 56 8 35 चातुर्मास्यम् -- चातुर्मास्यैर्यक्ष्यमाण: पत्र
होतारं मनसानुलुस 66
19
12

Page #135

1578
Prana. Khandas.
9
19
10
=
11
12
13
14
22
22
21
33
26
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
विषयपराधप्रा
यश्चित्तम्
ज्योतिष्टोमः
Do.
15
4(?)
Remarks :- This Ms.
Do.
Do.
Do.
4
Subject.
श्रुतिलक्षणं प्रायश्चित्तं वि ध्यपराधे विधीयते वसन्ते ज्योतिष्टोमेन यक्ष्यमाणः 85
76
प्रवर्ग्य सम्मरिष्यनुद्गयना
यदाविध्याया धौवमाज्यम्
महारात्र बुध्यन्ते आय
पूर्यमाणपश्चे 95
107
Author—Kātyāyana.
-
माध्यन्दिनं सवनं व्याख्या.
Sheets.
चनीधम् 117
सोमो वसिष्ठो ब्रह्मा
Do.
148
ends with the fourth Khanda of the 15th Prasna. The Ms. is old and is in a fairly good It is full of scriptorial errors.
condition.
स्यामः 134
॥ कात्यायनश्रौतसूत्रम् (शुक्लयजुर्वेदः) ॥
2028.
KATYAYANASRAUTASŪTRAM,
Burnell's Catalogue No. 3859. Page 23. Left column. Substance-Paper. Size-10) x 5 inches. Sheets-66. Lines-10 or 11 to & Page. Script-Devanagari. No. of Granthas - 1250. First eleven
Adhyayas.
Beginning :
श्रीगणेशाय नमः !t अथातोऽधिकारः । फलयुक्तानि कर्माणि सर्वेषामविशेपाम्मनुष्याणां वारम्भसामर्थ्यादङ्गहीनाः श्रोत्रियषण्ढद्र

Page #136

1579
BANSKRIT MANOBOILIPER वर्ज ब्रामणराजन्यकेवयानां श्रुतेः स्त्री चाविशेषादर्शनाच्च रथकारस्याधाने नियतं च नामावादिति वात्स्यो निषादस्थपतिर्गावेधुके(s)धिकृतो वावकीणिनो गदभेज्या लो. किके भूमौ पशुधुरोडात्रश्रपणमस्ववदानहोमः शिश्नास्पावित्रावदानं वैतानिकेषु सर्व सर्वार्थत्वादर्शनाच्च नौपासनश्रुतेरधिश्रयणीये मांसप्रतिषेधः ॥ १ ॥
End :
ब्रह्मत्वमतो वाग्यतः कर्मणि वर्तमाने हिरण्यवस्था हुतायो दक्षिणो(णा)नुगच्छत्या क्रयात्क्रीते प्रान्तीत्य पूर्वे णानः परीत्यापरेण वा दक्षिणो(णतो)नुगच्छत्या निधाना(द) दक्षिणाग्नि वाऽपरेष धर्मे स्तम्बयजुर्हरिभ्यत्याहवनीयदेशं दक्षिणेनास्ते चेदिसहित एवर सर्वत्र प्रगग्नीपोम प्रणयनात्कर्मणः कर्मणो वा सहितस्तत्र देवान्वेत्याहवनीये प्रणीयमाने प्रतिरथस्य द्वादशभुवनग्नौ सर्वत्रके स्तीर्णायां यथार्थमेत्याग्रीषोपप्रणयनायोचरेण पिण्यां छालाद्वार्य पूर्वेणेस्यास्ते दक्षिणतो दुते च सोममादायाग्नी(ग्नि)मन्वे ति यजमानो वा सोम हरेदन्यस्मै प्रदायानिहिते यथे. तमेत्यास्ते दक्षिणतो हुते च सोममादायाहवनीयं चातीत्यापररात्रेऽग्नीप्रे(पोम)प्रणयनवदिच्छन्विषुषार होमर हुस्वा प्रतिहारमन्वारभेत वा दीक्षितः प्रस्तोत्रामन्त्रित एतं ते देवसक्तिस्तुत सवितुः प्रसव इत्युक्त्वा प्रयेवि. (सौति) देवसावितरेतबृहस्पते (इ)ति वा [रश्मिना स. त्यायेति वा प्रतिमम् येन प्रवेचनं तस्मिन्सर्पणं पूर्पण यूपंपरीस्यापरष चेत्प्रज्ञास्तुर्दवियत आस्ते परेण पिण्या:

Page #137

1580
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
नितरे नेष्टा च विसर स्थितसञ्चरः प्रशास्तृषियं बोत रेणापवमाने व स्वमितरे स्वर स्वमितरे ॥
Colophon:
॥
कात्यायनसूत्रे एकादशोऽध्यायः ॥
Subject: Katyāyanaśrautasūtras, belonging to white yajurveda. 1-11 Adhyays.
·
Remarks:- The Ms. is in very good condition. These sutras with selected commentary have been edited by Dr. Weber in the third Volume of his edition of White Yajurveda. They are now reprinted with Karkabhasya in the Benares Sanskrit Series.
|| आश्वलायन श्रौतसूत्रव्याख्या ॥
2029. AŚVALĀYANAŚRAUTASUŪTRAVYĀKHYĀ.
J. L. Collection No. 211. Substance-Paper. Size-9×3 inches. Sheets-224 (1-232; sheets 146-149, 151 and 225227 are missing). Lines-11 to Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-6700. Author— Siddhāntin.
Beginning:
..
श्रीगुरुभ्यो नमः ॥ श्रीगणेशाय नमः ||
ॐ अथैतस्य समाम्नायस्य विताने योगापसिं
वक्ष्यामः !!
Complete.
अथनिपातः शुभमङ्गलार्थः शाखादौ प्रयुज्यते । अकारो वै सर्वा वागिति वचनात् । अकारस्य सर्वान्वर्णान् ब्रूयादिति शिक्षायां वचनाच्चाकारस्य मङ्गलार्थत्वं तथाऽकारस्याप्यकारोदयत्वान्मङ्गलभावः । समाम्नायविशेषणार्थ

Page #138

SANSKRIT MANUSCRIPTS
मेतस्येत्युच्यते । अस्ति कवित्समाम्नायविशेषोऽनेनाचार्येणाभिप्रेतः शाकलको वा बाष्कलको वा सहनिवित्पुरो ऋगादिभिस्तस्यैव परिग्रहः कथं स्यात् । न सर्वेषां समाम्नायानामिति । अथ वा एतस्येत्यत्र वीप्सालोपो द्रष्टव्यः ॥ एतस्यैतस्य समाम्नायस्येति । एवमृग्वेदे सर्वे समाम्नायाः सर्वे सङ्गृहीता भवन्ति । तथा सत्येतस्यातिवचनं वीप्सार्थमित्युक्तम्। तेन किं सिद्धं भवति - एतेनैव समाप्रायेन प्रारब्धं कर्म समापयेदिति । इतरथैतस्मिन्यज्ञे शाकलेन किञ्चित्कृत्वा पु.... चित्वाष्कलकेन वान्येन वा कुर्यात् तन्मा भूदिति ताण्डकेति वचनम् । येनोपक्रमः स्याचेनान्तं गच्छेदेषः प्रयो-धर्म इति । अस्येति लघुना सिद्धेभ्येतस्येति गुरुनिर्देशः समाम्नायः पूजाकरणार्थम् । अथवानु.... शाकलेयसंहिता समाम्नायस्य परिग्रहार्थे तेन किं सिद्धं भवति वृषाकपौन्येंखे (!) रित्यवाकार लोपार्थम् । इतरथा पदसमाम्न यः परिपुहीत इति कृत्वा अकारस्य लोपो न भवति । तन्मा भूदिति । समाम्नाय - स्येत्यृग्वेद समाम्नायनिर्देशः कृतः । उचरत्र कर्मचोदनायां होतारमिति एतावन्मात्रहोतृकमिति वचनाचेदमस्मिच्छा से विधीयमानं होतृकर्मेत्यवगम्यते श्रुतौ च सिद्धम् । ऋम्बेदेन होता करोतीति । तस्माङग्वेदसमाम्नायस्येति सिद्धम् । किश्चान्यदुत्तरत्र ऋचामादिग्रहणाद्यजुषां कृत्स्नशः पाठात्साम्नापनध्ययनदर्शनाच्च यदि साम नापीयादिति तस्माद्यग्वेदसमाम्नायस्य परिग्रहसिद्धम् । यज्ञे
......
"
1581

Page #139

1588
A DËBORITVE DATABOGUE of इति लधुना सुखनेयेन शब्देन सिदेऽपि पितानवचनं सम्बग्निषु विहनेष्वेव सर्व कर्तव्यमित्येवमर्थम् । इतरथा तस्यै तस्यै देवतायै पूर्णाहुति जुहुयादित्यत्र प्रयोजनामा. वाइक्षिणाग्नेविहरणं न स्याचथा पौर्णमासीमेव यजेत भ्रात्य वन्यवानमावास्यामित्यत्र पिण्डपितृयज्ञस्याहवनीयस्य वा तान्या भूदिति । तत्रापि विहतेष्वेव कर्म कर्तन्यमित्येदर्थम् । योगापत्तिः योगस्यापत्तिर्योगापति: तां योगापचिमिति अयमृग्वेदसमाम्नायः कचित्सामिधेनीसंझं योगमापद्यते । कचिन्मरुत्वतीयसंझं तां तां वक्ष्याम इति तस्योत्तरत्र विधानादेव सिद्धेऽपि इह योगापतिमिति वचनं नियमार्थ कथं योगः क्रम इत्यनर्थान्तरम् । अथ वा योगः सहातः इति यथा । अथैते. पामहां योगविशेषान्वक्ष्याम इत्यत्र सङ्घातविशेषा दिति योगापत्यमासमेव वक्ष्यामो नान्यं विकारमिति तेन किं सिद्धं भवति वक्ष्यति छन्दोगप्रत्ययं स्तोमस्तोत्रिय इत्यत्र । छन्दोगस्तोत्रिये त्वक्षरविपर्यासं पदविपर्यासं यदि कुर्युस्तत्रास्माभिरादरो न कर्तव्यः । ऋचामेव वि. पर्यासे आदरः कर्तव्य इति नियम्यते । एतस्य विताने योगापत्तिमिति पदत्रयेण योऽर्थः साध्यते स एतस्मिननारभ्यमाणे न लभ्यते तस्मात्सूत्रारम्भः क्रियते ।। End :
पाराशर्येति । पराशरवच्छक्तिवदिति । कुण्डि० डिक्येति । कुण्डिनबन्मिलावरूणवासिष्ठवदिति । अगस्तहेति । इध्मवाहक्टव्युतबदमस्त्ववदिति । सोमहोते । सोमबाहक

Page #140

*****..
SANSKRIT MANUSCRIPTS
·
दृढच्युतवदगस्त्यवदिति । सप (अथ य) दि ० स (से) ति । पुरू वोदिळावम्बदित्यध्वर्युः। इति स० एतस्मिन्काले दक्षिपाहेष्वित्यत्रैव सत्राणाम (द) क्षिणत्वे सिद्धेऽपि पुनरिह वचनं सदक्षिणानामपि प्रतिषेधार्थम् । प्रस्पर्धकेभ्यो यद्दातव्यं तद्रियत इति । अन्यो०क्षिणः । प्रज्ञातदक्षिणे (ण) इत्यनुव्यमानं सहस्रदक्षिणस्यानुवृत्तितम्माभूदिति प्रज्ञातदक्षिण इत्युच्यते । अपरे प्रज्ञातदक्षिण इति वर्णयन्ति । बृहस्पतिसबवाजपेयादयः प्रतिपदक्षिणमन्यो वा ऋतुः प्रजातदक्षिणः पृष्ठशमनीयो भवति । एवं प्रति दक्षिणावृ (व)ता पृष्ठानि शमयेरभिति ज्योतिष्टोमः पृष्ठशमनीयो भवति तदा तस्यापि प्रज्ञातदक्षिणत्वाद्वादशशतदक्षिणत्वमेव इतरथा ज्योतिष्टोम पृष्ठशमनाय इत्यविधानं ज्योतिष्टोमस्य पृष्ठाशमनीयत्वे सहस्रदक्षिणस्वमेव स्यान्माभृङ्गादशशतदक्षिणत्वं वा कथं स्यादित्येतदर्थमेतदारभ्यते ||
Colophon :
इत्याश्वलायनसूत्रव्याख्यायां सिद्धान्तिकृतायां
द्वादशोऽध्यायः ।
कृष्णार्पणमस्तु !!
.......
1583
संवत् १६४३ समये मार्गशीर्षवदि दशम्यां भृगुवासरे बेताया (१) धुप नामकेन नारायणेन लिखितमिदं पुस्तकं स्वार्थ परार्थव्व ॥
श्रीमद्गम्भीरराज भारती दीक्षितानामिदम् ॥
Subject: Aśvalāyanaśrautasūtravyākhyā—a commentary on
199

Page #141

1584
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
these Sūtras belonging to Rg-veda. 1-12 Adbyāyas. Remarks:-The Ms. is very old and is in a fairly good condition.
The Ms. is dated Samvat 1643 or 1586 A. D. The scribe is one Vetāya(?) Nārāyaṇa. The Ms. originally belonged to one Gambhirarajabharatidiksita. It is one of the oldest Mss. found in this collection.
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रवृत्तिः ॥ 2030. ASVALĀYANASRAUTASŪTRAVRTTIH. Burnell's Catalogue No. 8977. Page 13. Left column.
Substance-Palm leaf. Sixe-16x1 inches. Leaves374. Likes--7 or 8 to a Page. Script--Grantha. No. of Granthas-8850. Author-Narayana. Complete. Beginning:
श्रीगणाधिपतये नमः ।। ख(सं)ज्ञानानन्दमूर्तिः सकलदिगतिगः
सर्वदासन्नमृग्यः(नन्यः) सर्वस्मात्स्वप्रकाशः स्थिरचरनिलयः
प्रत्यगाभासदेहः(त्मा सदैव)। श्रौतस्मातक्रियार्थ(त्मा) श्रुतिमनन·
निदिध्यासवैराग्यलब्धा(भ्यः) स ब्रमा विष्णुरीशः सकलमपि
जगत्सर्वदाव्यादसौ नः ।। ग्राम्योपराग(गुणदोषवि)निमुक्तं स्वप्रकाशमनाकुलम् । गम्भीरबोधमानन्दं नमामि ब्रह्म शाश्वतम् ।।

Page #142

SANSKRIT MANUSCRIPTS
आश्वालायन सूत्रस्य भाष्यं भगवता कृतम् । देवस्वामिसमाख्येन विस्तीर्ण सदनाकुलम् ॥
तत्प्रसादान्मयेदानों क्रियते वृतिरीदृशी । नारायणेन गार्मेण नरसिंहस्य सूनुना ।!
ॐ अथैतस्य समाम्नायस्य विताने योगापति वक्ष्यामः ॥
लोके यानि प्रत्याम्नाय प्रयोगशास्त्राणि स्मर्यन्ते तान्यनुष्ठानौपयिकतयाऽध्ययनविध्याक्षिप्तत्वात्प्रत्याम्नायमङ्गत्वं प्रतिपन्नानि । तत्राङ्गाङ्गिनोरनुष्ठान कृतमानन्तर्यमथशब्दो sोतयति । एतस्यै (स्ये) [वे ]ति शब्दो निवित्प्रेषपू[न] रोरुक्कुन्तापवालखिल्य महानामन्यै तरेय ब्राह्मण सहितस्य शाकल्य(ल)स्य बाष्कलस्य (चा) ऽग्नयद्वयस्यास्यैवा (तदा) श्वला - यनसूत्रं नाम प्रयोगशास्त्रमित्यध्येतुप्रसिद्धं ब( सम्ब ) न्धविशेषं द्योतयति । समाम्नायस्येत्युच्यते, एतस्यैव सम्यगभ्यासयुक्तस्येदं शास्त्रं नि(न) खिलानां सम्यगभ्यासविमुक्तानामिति । वितता अनयो यस्मिन्निति श्रौत (तं) कर्मजातमग्निहोत्रादि वितानशब्देनोच्यते । समाम्नायस्य वितान इति विशेषणाच्छ्रोतेष्वेव खिलरहितत्वं गार्थेषु सखि (ल) त्वमेवेति ज्ञायते । योगापत्तिः (प्रयोगापत्तिः) प्रयोगपरिणतिः । प्रयोगस्वरूपमित्यर्थः । तां वक्ष्याम इति ब्रुवमिदमेव शास्त्रप्रतिपाद्यमिति दर्शयति ॥
End:
नमो ब्रह्मणे० ॥ आरब्धं शास्त्रं परिसमाप्य ब्रह्मणे नमस्कारं कृतवानाचार्यः । ब्रह्मनामा बास्माभिर्ग्रन्थारम्भे
1585

Page #143

1586
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
श्लोकाभ्यां नमस्कृतं संज्ञानानन्द मूर्तिरित्यादिनोचरेण च [द]ता (1) दाविहायो (र्मावो) पायश्च तत्रैवोक्तः । श्रौतस्मार्तक्रियात्मन् श्रवणमनननिदिध्यासनवैराग्यलभ्य (लक्षणल क्ष्य) इति । तत्र श्रौतस्मार्तक्रिया प्रसिद्धा । आत्मश्रवणादीन्येवंरूपाणि ।
1
एवं ब्रह्मणे नमस्कृत्य स्वाचार्येभ्यो नमस्कारं कृतवा न् । योऽयमस्य शास्त्रार्थसम्प्रदायाविच्छेदादस्माभिरधीतेन पुनः स्वमनििर्षतयोस्प्रे [षित ]क्षित इति भगवतो निदर्शनमनेनेति नमस्कारेण नमः शौनकाय नमः शौनकायेति (भगवानाचार्यः स्वाभिमतज्येष्ठं शौनकाचार्य नमस्करोति ) चतुष्कृत्वो द्विरुक्तिः शास्त्रसमाप्ति सूचनार्था । १२ ।
Colophon :
इह्याश्वलायनसूत्रवृत्तौ नारायणीयायां द्वादशोऽध्यायः ॥
Subject:
नारायणाय गुरखे सप्तश्रौतार्थ (बेदिने) |
(अर्थ) प्रथयते नित्यं नमस्तस्मै महात्मने ||
हरिः ॐ । सर्वधारिसंवत्सरम | अनन्तन् किखितम् ॥
पुरट्टा शिमासं सम्पूर्णम ॥
Asvalayanasrautasūtravṛtti-a commentary on the Asvalayanasrautasūtras belonging · to
Rg-veda.
1-12 Adhyayas.
Remarks:
This com men
The Ms. is in a very good condition tator is Narayana, son of Narasihma of Grgya family. He is later than the other commentator Deva Svāmin. The scribe
of this Ms. is Ananta.

Page #144

1587
BANBRIT MANOBORTS
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रवृत्तिः ॥ 2031. ĀśVALĀYANAŚRAUTASŪTRAVRTTIH. Burnell's Catalogue No. 8978. Page 13. Left colamn. Subetance-Palm Leaf. Size-15x1 inches. Leaves-107. Lines- 8 to a Page. Script- Telugu. No. of Granthas -7000. . Author-Narayapa. First Nine Adhyayasincomplete. Beginning-Same as No. 2030. End:
हिर + ध्वर्योः ॥ प्रकाश्ये प्रदीप्ते कुण्डले इति केचित् । तौ सुवर्णमयौ दातव्यो। अघोरावर्यवामिः त्यर्थः । एवमत्र सर्वत्र चतुर्थ्यर्थे षष्ठी ॥राज+स्थातुः ।। राजतौ रजतमयो प्राकासावित्यर्थः । [श्वस्ते तु] ॥डादश + ब्रह्मणः ॥ पप्ठ्यौ यः पञ्चवर्षास्ता[म]गर्षिणीद. यात् ॥ वशा + रुणस्य ॥ प्रजननासपर्था ।
उशन + (यजेत ॥ उसनसस्तोमो नामैकाहः । पुनः स्तोम) इति चास्यैव संज्ञा गरो विगरो गीर्ण येन स गरगीणः (यो बहुप्रतिग्रहादिना पापाभिमवादात्मानं गरगीर्णमिव मन्यते स एतेन यजेत) । Colophon : (Leaf No. 100) इत्याश्वलायनसूत्रवृत्तौ नारायणीयायामष्टमोऽध्यायः ॥
भीनृसिबाय नमः ॥ Subject : Afvalāyanabrautasūtravštti—8 commentary on Äg.
vallyanaśrautasūtras. 1-9 Adhyāyas. Remarks :--The Me. is in a decaying condition. This Ms. abrup

Page #145

1588
A DAHORITIB OATALOGO. OT
tly ends in the 1st Buibra of the 5th Khanda of the 9th Adhyāya. This Ms. is said to have been written about the end of the 17th century', according to Dr. Burnell.
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रवृत्तिः ॥ 2032. ĀŚVALĀYANAŚRAUTASŪTRAVRTTIH. Burnell's Catalogue No. 4068. Page 13. Left column. Substance-Paper. Size-11x4} inches. Sheets-70. Lines-10 or 11 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-2175. Author-Narayapa. First and sec. ond Adhyayas only. Beginning-Same as No. 2030. End::
चातुर्मास्यानि वा पुनश्चातुर्मास्यानि वा पुनः ॥ २० ॥
चातुर्मास्यति वक्तव्येऽन्यथा वचनं नेमानि तदङ्ग भूतानीति ज्ञापयितुम् । तेन पुनरपि तान्येवाभ्यसितव्यानीति गम्यते । अभ्यासपक्षे समातावपि नैव पशुसोमो कर्तव्यौ । तस्य पक्षस्य पूर्वाभ्यां सह वैकल्पिकत्वात् । वरुणप्रघासेपूह उच्यते । अग्निद्वित्वाभावादमिवाचिनामनूहः। 'घृतवतीम्' इत्यत्र 'अध्वर्यु आस्येथा विश्ववारा' इत्यूहः । 'वेदोसि' इत्यत्र वेदविषयाणां पदानामूहः ।
अन्यदप्येवं रूपमस्ति चेत्तदन्वेषणीयम् ।। २० ॥ Colophon: इत्याश्वलायनसूत्रवृत्तौ नारायणीयायां
द्वितीयोऽध्यायः ।

Page #146

1.689
BANSKRIT MANUSÓRIOTS Subject: Āgvalēryanaśrautasūtra Vštti on
Second Adhyāyas. Romarks:--The M8. is in good condition.
the. First and
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रवृत्तिः ॥ 2033. ĀŠVALĀYANASRAUTASŪTRAVRTTIH. Burnell's Catalogue No. 4067. Page 13. Left column
Substance-Paper. Size 10$ x 37 inobes. Sheets---54. Lines—10 or 12 to a Page. Script-Deva nägarf. No. of Granthas--2175. Author-Nārāyana. First and Second
Adhyāyas only.
Beginning, end, colophon and subject--Same_as No. 2032. Remarks :- The Ms. is very old and is in a decaying condition.
Dr. Burnell says that this Ms. has been written about 1700 A. D.'
|| 391*ITA S antia: 11 2034. ĀŠVALĀYANAŚRAUTASŪTRAVRTTIH. J. L. Collection No. 212. Substance-Paper. size-10x 45 inches. Sheets—18. Lines—10 to a Page. Script-Devanãgarf. No. of Granthas_450. Author-Nārāyana. First
Adhyāya--incomplete. Beginning:-Same as No. 2030. Eod:
एतद्याज्यानि दर्शनम् ॥ २१ ॥ यदिदं याज्यायाः पुरस्तादागस्तस्य आदौ (याज्या)न्ते च प्तिः तस्या उपरिष्टादपदकारस्तस्य चादौ प्युति

Page #147

1390
A DEDORIPTĪVÈ QATALOQUE OP स्ततोऽनुमन्त्रणं एतबाज्यारूपनिदर्शनम् । ......॥ Subject: Asvalayanasrautasātravrtti. 1-5 Khandas of the
first Adhyâya only. Remarks:- This Ms. abruptly ends in the middle of the commen
tary on the 5th Khanda of the first Adhyâya. The Me. is in a deceying condition.
॥ आश्वलायनश्रौतसूलव्याख्या ॥ 2035. ĀŠVALĀYANAŚRAUTASŪTRAVYAKHYA. J. L. Collection No. 213. Substance--Paper. Bize--97 x 39 inches. Sheets---114 (1-124; 111 to 120 missing). Lines-- 6 or 7 to a Page. Script - Devanāgarl. No. of Granthas1240. Author-Narayana. Third Adhyaya-incomplete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥
॥विध्यपराधे प्रायश्चित्तिः ॥ प्रायवित्तिरित्यधिकारोऽयं आऽध्यायसमालेः । (विधि शब्देन विहितमुच्यते ।) अपराधोऽन्यथाकरणमकरणं वा । विहितस्यान्यथाकरणेऽकरणे च प्रायधिषिः क. तन्या । प्रायो विनाश: चित्तिः सन्धानम् । वि. नष्टसन्धानं प्रायश्चित्तरित्युक्तं भवति ॥ विध्यपरा. धे प्रायवित्तिरिति वचनादपाये सति तदर्थतया विहितमस्ति चेत्तदेव कर्तव्यं । नास्ति चेव्याहतिहोमः कर्त
यः । तस्मादेषैव यज्ञे प्रायश्चितिः कर्तव्येति वचनात् । 'विध्यपराध' इति वचनाद्विधिसम्बादेन प्रायश्चिचिर्ना.

Page #148

: SANSKRIT MANUŠORIPTS
1591 स्ति । यथा यदि वास्याग्रिहोत्र उपसन्न इत्यन्तरागमननिषे. धावसरे यजमानस्यान्तरागमनमवि(नं विहितमपरेण वेदि. मतिबज्येति तस्मिन् गमन इत्यर्थः । कालस्तु प्रायश्चि. त्तानां नैमित्तिकत्वात् निमिचानन्तरं [मिति] कर्तव्यमित्यु. स्सर्गः ॥ End :
___॥ अप्सु चेदविवेकः ।। अपापेवाविवेकः स्वादिष्ठासु क्षाराम च इमा भोजनीया इमा अभोजनीया इति एवंरूपो विवेको न कार्यः । मा अशुद्धा आपस्ता वर्जयेदेव ।।
एतत्सांवत्सरिकं व्रता(तं) यावजीविकं वा ।। पूर्व य(व)द्विकल्पप्रतिभासे हेतुर्द्रष्टव्यः॥
अग्नावनुगतेऽन्तराहुति(ती) हिरण्य उत्तरा जुहुयात् ।। (आहुत्योरन्तराऽग्नावनुगते सति हिरण्यं निधाय तस्मिन् द्वितीयामाहुतिं जुहुयात् । हिरण्य एवं यथासम्भवं शेषकार्याणि कुर्याम पुनरनिरुद्धर्तव्यः । अभ्यासोऽध्यायपरि
समाप्त्यर्थः ॥ १५ ॥ Colophon : Nil. Subject : Āśvalāyanaśrautasūtravyākhyā on Vidhyaparādba
prāyabcitta. 10-14 Kbandas of the 3rd Adhyāya." Remarks :- The Ms. is in good condition. At the end of this Ms.
there are four sheets (121-124) dealing with Asauca.
-
-
200

Page #149

1592
A DESORIPTIVE OATALOQUE OF
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रवृत्तिः ॥ 2036. ĀŠVALĀYANASRAUTASŪTRAVRTTIH. J. L. Collection No. 214. Substance--Paper. Size--94X4 inches. Shorts-52 (154-205). Lines-9 to a Page. Script
-Devanigarl. No. of Granthas-1000. Author-Narayapa. Fifth and Sixth Adhyāyas--incomplete. Beginning:
(अवान्तरेळां० उपयस्येत्युत्तवा ।। अवान्तरेळाप्राशनविधानमत्र क्रमार्थ । आचमनविधानं नियमार्थ+ते. नेदानीमिळाभक्षणं नास्तीति ज्ञायते । इदमप्यनेन ज्ञायतेप्रकृताववा)न्तरेळाप्राशनं च कृत्वा पश्चाच्छौचार्यमाचमनं भवतिक तयोर्मध्ये पीति । 'अध्वर्य उपहुयस्वे' त्युक्ताः (क्त्वा) भक्षयदित्यनेनात्र चत्वारोऽर्थास्सूचिता भगवता सूत्रकारेण । तत्रायमेकोऽर्थः 'नानुपहूतेन सोमः पात. (व्यः । न) वै सोमपीथेन हव्यको भवतीति वचना. दुपहतेनैव सोमो भक्षयितव्य इत्यपरोऽर्थः । उपहव. याचनं कर्मनामधेयेन सम्बध्यते 'न (नो)पह(हायस्वे'त्येक. मन्तेन वाक्येनेति ।।
End:
पशु पातान् ॥ निपातानामेवं प्रकारः। 'मेद उवृतं पार्थतश्शोणित' इति ये पशौ(शु)समवेताभिधायिनो द्रव्यान्तरसमवेताभिधायिनो मन्त्रमध्ये निपतितास्ते निपाता इत्युच्यते। तानाज्येन क्रियमाणे पशुवतिक्रयायां पशुवदेव भूयादित्यर्थः ॥ यद्यनु० कुतः ॥ यद्यत्र । देविका हवि(वी)प्यनुनिर्वपेयुः अन्वायातयेयुरित्यर्थः,

Page #150

BANSKRIT MANUSORIFTH
1698
तदा धात्रादयः पञ्च देवता यष्टव्याः । ते यागा देविका इत्युच्यन्ते । सानोपदेशश्चान्वायत्य(त्वं स्पष्टय. ति ॥)
Subject: Āśvalāyanaśrautasūtravștti. Adhyāya V. 6 to VI. 14. Remarks :- The Ms. is in a fairly good condition. This Ms. abrup.
tly begins with the middle portion of the commentary on the Sixth Khaņda of the Fifth Adhyāya and breaks off in the middle of that on the 14th Khanda of the sixth Adhyiya.
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रवृत्तिः ॥ 2037. ĀŠVALĀYANAŚRAUTASŪTRAVRTTIH. J. L. Collection No. 215. Substance-Paper. size-98x4t inches. Sheets-108. Lines-10 to a Page. Script
Devanagarl.
No. of Granthas-2755.
Author-Nariyana.
Uttaragatka only. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥ सत्राणाम् । अधिकारोऽयम् । अ(आऽ)ष्टमाभ्यायप. रिसमालेः यदत्र वक्ष्यते तत्सनेविति वेदितव्यम्। उक्ता+ सदः । एकाहप्रभृत्या संवत्सरादित्यादिना यथा सुत्योपसद इत्येवमन्तेन दीक्षा सत्राणामुक्ताः । उपसदा चतुर्विशतिः संवत्सर इति सत्राणामित्युक्ताः। तच वचनं प्रकृतिप्रासदीक्षोपसदस्सरख्यानिवृत्यर्थं तत्र सत्राणामित्यवच. नात् ॥

Page #151

1594
A DESCRIPTIVB OATALOQUB OP
End:
॥ नम आचार्येभ्यः ॥ ब्रह्मणे नमस्कृत्य स्वाचार्ये. भ्यो नमस्कारं कृतवान् योऽयमस्य शास्त्रार्थः स सम्प्रदायाविच्छेदादस्माभिरधीतेन पुनः स्वमनीषितयोत्प्रक्षित इति भगवतो दर्शनमनेन नमस्कारेण नमः शौनकाय नमः शौनकायेति चतुष्कृत्वा द्विरुक्तिः शास्त्रसमाप्तिसूच. नार्थः ॥ १२ ॥ Colophon : इत्याश्वलायनसूत्रवृत्तौ नारायणीयायां द्वादशोऽध्यायः ॥ १२ ॥
नारायणाय गुरवे सप्तश्रीतार्थवेदिने !
अर्थ प्रथयते नित्यं नमस्तस्मै महात्मने । हरिः ॐ ॥ शुभमस्तु ॥ कर्मब्रह्मणे नमः ॥ श्रीगुरुभ्यो नमः ।।
Subject : AivalayanasrautasUtravrtti. :-12 Adhyayas. Remarks:- The Ms. is in good condition. The readings in this
and other Mss. Nos. 2030-2038 are slightly different from and better than, those found in the printed Volume available in the Poona AnandĀśrama Series.
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रवृत्तिः ॥ 2038. ĀŠVALĀYANAŚRAUTASŪTRAVRTTIH. Bargell's Catalogue No. 9131. Page 13. Left column.
Substance-Palm leat. Size-161x1 inches. Leaves-149. Lines---7 or 8 to a Page. Script-Telugu. No. of Gran. thas-5500. Author-Sadgurusisya. First Nine Adhyayas -incomplete.

Page #152

SAXBKBIT MANUSORIPTS
1595
Beginning:
........सूक्तग्रहणं न भवति ॥ अधिके तृचं सर्वत्र ॥ प्रतीयादित्येव । पाद इति च सूक्तादौ च सर्वत्राधिके पादे हचं विचात् । अग्न आ याहि वीतये गृणानः प्रेतां यह स्य शम्भु वा ॥ युवा सर्वत्रेति सूक्तादावेव भू(१)दिति । जपानुमन्त्रणाप्यायनोपस्थानान्युपांशु॥प्रतीयादि. त्येव । सर्वनति च । अनुबन्दोऽभेरप्युपलक्षणं अभिमन्त्रणस्यापीष्टत्वात् । जपादिना चोदितो मन्त्रो जपः। करणे हि व्यधजपोरित्यप् अनुमन्त्रणेषु ल्युट् च मन्त्रवाच्यार्थस्मृतिपूर्वकं अग्नि अमनस्कमुच्चारणमनुमन्त्रणम् ॥ ईक्षणादिकमेतदभिमन्त्रणम् ॥ अङ्गिः सम्मर्शनादिकमेतदे. वाप्याचमनं तदेव प्रणतिस्थानसंयुक्तमुपस्थानं परान. भिव्यकोचारणमुपांशु । तत्र नमः प्रवक इत्यादिर्जपः वा गोज इत्यनुमन्त्रणम् | अंशोरंशुष्ट इत्याप्यायनं शंस्यपऋन्मे पाहीत्युपस्थानमित्यादि सर्वत्रेत्यनुत्तेर्मन्द्रेण प्रातः सवनं मध्यमस्वरेणेदं सवनमुत्तमस्वरेणेदं सबनमिति विशे. पविहिताः सवनस्वरा अपि जपादिपांशुत्वेन बाध्यन्ते ।। मन्त्राच कर्मकरणाः। End :
॥ यथा नित्या निविदोऽभ्युदियात् ॥ एका तृच इति मोक्तस्थाने तु निविद्भवेत् । अष्टाव.. र्जसत्र() यथा यथात वास्ते स्युः । सूक्तं तास्त्यवक्तपूर्वका । उक्तानि
चातुर्मास्यानि। वक्ष्यमाणधर्मार्थमिदं युजन्तीति योजनं ....... पयो कार्य दक्षिणयो(णो)चरयोर्भवेत् मध्यमेनैव प्रयोगोत्र

Page #153

1596
A BEACRETIVE CATALOGUB OF विरुध्यते।
नियोजनं पशोः कार्य दक्षिणोत्तरयोमवेत् ॥ परिध्योर्मध्यमेनैव प्रयोगोऽत्र विरुध्यते । योजनविवधेति(१) नियुञ्जीतेति शब्दिताः ॥ वैश्वदेव्या स्थाने प्रथमं पृष्ख्याहः स्यात् ।
पृष्ठकार्यमहस्स्थाने वैश्वदेव्या विधीयते ॥ Colophon : (Leaf No. 152 ) इति षङ्गुरुशिष्यविरचितायामाश्वलायनसूत्रवृत्तावभ्युदयप्रदायामष्टमोऽध्यायः ॥
हरिः ॐ हरिः ॐ॥ Subject: Asvalāyanaśrantasūtravștti, otherwise known as
Abhyudayaprads. 1-9 Adhyayas. Remarks :- The Ms. is in a decaying condition. The first five
leaves of this Ms. are almost broken away. On the sixth leaf this Ms. abruptly begins with the commentary on the 19th Sūtra of the first Khanda of the first Adhyāya. It breaks off in the commentary on the fifth sūtra of the second Khanda of the ninth Adhyāya.
About the author of this work Dr. Bornell observes that "Şadgurusişya (is). generally identified in South India with a Sankarācārya. Prof. Weber shows that he must have lived about 12th century". If Weber's view is correct, the identity of this commentator with the famous Sadgurusiqya, the commentator on Rg.vedasaryanukramani, seems to be plausible. While giving the contents of this work chapter by chapter, Dr. Burnen adds :- " (In this work). I have noted quotations fromikpestamba and faunaka only. The opinion of 'others'

Page #154

SANSKRIT MANUSORDET.
1597
is frequently given as regards the division of the Stras, but without mentioning names".
॥ आश्वलायनश्रौतसूत्रवृत्तिः ॥ 2039. ĀŠVALĀYANASRAUTASŪTRAVRTTIH. Burnell's Catalogue No. 4060. Page 13. Right column. Substance-Paper. Size-10 x 5 inches. Sheets--90. Lines---9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-1020. Author-Sadgurusisya. First and Second
Adhyayas-incomplete. Boginning--Same as No. 2038. End: - शुद्धिकालो का ॥ एतामिष्टिं कुर्यादिति थे । एत.
छुदिकामकर्वव्यत्वमेव यजमायया द्रढयति-तदेषाभी. मिति । पुतपर्थरूपमभिमगीयते। आत्माऽनायते वैश्वानरिबातपचौ(त्यौ) वक्ष्यमाणे द्वे इष्टीवैश्वानरस्य विमतानामन्नभोजने व्रतातिपात्रौ(पत्तौ) व्रतपतय इति च । ऋतावृतौ क्स न्वादिषु दशपूरुषं दशपूरुषयुक्तं स्वं वंशं पुनाति शोधयति । किम्पुनरिहात्मानम् । वर्षकामेष्टिः कारीरीष्टिः ॥ वक्ष्यत इति शेषः वर्ष यः कामयते तस्य कारीरीष्टिः....॥ Colophon: (Sheet No. 52). इति षड्गुरुशिष्यविरचितायामाश्वलायनसूत्रवृत्तावभ्युदयप्रदायां
प्रथमोऽध्यायः ॥ Subject: Asvaläyanaśrautasūtravștti otherwise known as
___Abhyudayapradi. 1 and 2 Adhyayas. Bemarks :- The Ms. is in good condition. The Ms. abruptly
begins with the commentary on the 19th Sūtra of the first

Page #155

1698
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
Khanda of the first Adhyāya and ends with that on the 1st Sūtra of the 13th Khanda of the 2nd Adhyâya.
॥ शाखायनश्रौतसूसपद्धतिः ॥ 2040. SANKHĀYANAŚRAUTASŪTRAPADDHATIH. T. S. Collection No. 535. Substance-Paper. Size--9x4 inches. Sheets-01. Lines-9 or 15 to a Page. ScriptDevanagari. No. of Granthas-3374. Author-Narayaas. First four Adhyāyas only. Beginning :
कौषीतकिं प्रणम्यादौ शङ्करं पबजोद्भवम् । ब्रह्मचक्रवरं (विष्णुं) शाहायनमुनि प्रभुम् ।। ब्रह्मदत्तमतं सर्व सम्प्रदायपुरस्सरम् ।।
श्रुत्वा नारायणाख्येन पद्धतिः कथ्यते स्फुटम् ।। यद्यपि पदतिकारा वयं तथापि परिभाषासूत्राणि सझेपेणे(0)व वक्ष्यामः। 'यज्ञं व्याख्यास्याम' इति प्रथम सूत्रम् । यज्ञो देवतामुद्दिश्य द्रव्यपरित्यागः । तथापि प्रया. जायजयुम्यागोऽत्र विवक्षितः । यज्ञमित्येकवचनं जात्यपे. क्षम् । अधिकारसूत्रमेतत् । ब्याख्यास्याम इति प्रकटयि ज्याम इत्यर्थः । बहुवचनं गुरावात्मनि च विष्टसंव्यव. हारः। अथ वादिनो वदन्ति । सकलविधानाभावात् यअस्येत्यवयव (वेन()) भवितव्यम् । तदयुक्तम् । कुतः। तथा. विधेऽपि ब्राह्मणे यज्ञ इति श्रवणात् स एष सर्वकामस्य यज्ञ इति । तस्माददोषः। (अपरं बचप्राधान्याञ्च) प्रतिज्ञाः

Page #156

SANSKRIT MANUSCRIPTS
नञ्च शिष्यबुद्धिसमाधानार्थ
End:
201
आग्नेयः सौम्य आज्यभागौ देवतायै वर्षां देवतायै हविः स्विष्टकृते चाज्याहुतिश्चानुमतये स्थालीपाकानि । प्रकरणात्पश्वर्थानाञ्च दर्शनाच्च । आज्यभागोपदेशः । पश्चर्थवाद प्राप्तेः । तौ न पशौ न सोमे करोतीतीह पशौ प्रतिषेधः । अतस्वशाखा शुध्दे तावदेवतानुपदेशे (१) एतावतानुपदेशे गृह्मविहितत्वात् सुचैव वपाहोमः । स्थालीपाकच स्थारो वैकदेशो वपार्थे पायसोरेकदेशत्वात् (९) । स्विष्टकदनन्तर अनुपतये स्रुवेण आ. ज्याहुति शेषपरिकर्मसमापनम् । 'पळर्ध्याभवत्याचार्य ऋत्विक् श्वशुरो राजा स्नातकः प्रिय इति 'येते आर्ध्या अर्ध्या इति प्रसिद्धाः । स्नातक समावर्तन मात्रः समावर्तने कृते तदानीमेव द (त) स्मै अर्ध्या दातव्यः (व्याः) इतरेषामपि यथाकाले वचः पाद्यमर्घ्य आचमनीयं मधुपर्को गौरिति । इत्येवमादि ऋत्विम्वरणे मधुपर्कविधिः सध्यते तेन प्रकारेण सर्वत्र कर्तव्यः ॥
नारायणनामवता
Colophon :
इति शाङ्खायनसूत्रं (?) निरञ्जन पद्धतिः ॥ प्रकारेण व्यावमर्थं ( सं ) शोध्य लिखितमस्माभिः । पुनरपि विद्वह्निः शोधनायां चतुर्थोऽध्यायः समाप्तः ॥
शिवपुरग्रामजन्मना चैतत् ।
1509

Page #157

1600
A DESORIPTIVE OATALOQUB or [आर्जितमूजित] कृतमञ्जनगङ्गाम्भ:
पिवता च विमुक्तभक्तियुकेन ॥
... शाहायनसूम्रपद्धतिरियम् । गनामहं गोत्रकरी विचित्रां
देवी विशालाक्षपदादिभूताम् । बालार्कमिन्दीवरनेत्रयुग्म
अजामि विश्वेश्वरपादभक्त्या ।। कल्लोलधूतं जलधेरिवाम्भो
गानं पुनस्तार्थमवती(तीव) शस्तम् । अस्या:(प्रि)यं सोममहेन्दुमौलि ___ तल्लीलमुल्लम्ध्य कथं व्रजामि । पूतैः पवित्रैरविनीतजन्तो.
निर्जलेरिन्दुनिभैरनन्तः । कल्यातवल्यातरुस्ववेच(१).
स्वलीनवल्लीमवलम्ब्य धीरम ।। इति समाप्तम् । संवत् १५२९ वर्षे मार्गवदि ७ रवो पठनार्थ परो.
पकारार्थञ्च लिखिता। Subject: Sãåkhāyanaśrautasūtrapaddhati--a commentary on
these Sūtras belonging to Rg-veda. 1—-4 Adhyāyas. Remarks :-The Ms. is in a fairly good condition. The Ms. is
dated Samvat 1529 or 1472 A. D. Whether the verses giren in the colophon belong to the author or the scribe is not known. On the title page is given 'शालायनीतसत्रातः

Page #158

BANØKRIT MANUSORIFTS
1601
भास्करराययज्वनाम्' i. e. the Ms. belonged to Bhaskarariyayajvan. This is one of the rare Mss. found in the Tyagarajasvāmi collection of this Library. If the date of the Ms. given in the colophon is correct, then this is one of the oldest paper Mss. found in this Library. The Ms. is full of scriptorial errors.
॥ द्राह्यायणभौतसूत्रदीपः ।। 2041. DRĀHYĀYANAŚRAUTASŪTRADĪPAH. Burnell's Catalogue No. 9106 8. Page 22. Left column.
Substance ---Palm leaf. Size--19x14 inches. Leaves--112 (1-67 and 43-87). Lines -8 or 10 to a Page. SeriptGrantha. No. of Granthas-4200. Author--Dhanvin. Incomplete.
Beginning:
* ॐ मिति ब्रह्म परमं प्रप(धे पुरुषोत्तमम् ।
छन्दोगसूत्रं व्याचष्टे धन्वी सुद्धार्थमञ्जसा ॥ अथ भगवान् सूत्रकारः प्रथमं तावत्परिभाषां करोति । 'अथातो विध्यव्यपदेश सर्वक्रत्वधि)कार' इति । अथात इति पदव्यं वाक्योपक्रमे लोकवेदयोईष्टम् । यथा वाक्यसमातावितिशब्दः। तद्यथा। 'अथातोऽनन्ता द्वादशाहा' इति प्रतिदिशन्ति । “अथातः सामान्तानाम्" ' अथा(तः संहिता)या उपनिषद' इत्यादि । आनन्तर्यहेत्वर्थता तु वाक्यस्य परिभाषापरत्वास सम्भवति । विधानं विधिः । विशेषकथनं व्यपदेशः। तदभा. वोऽन्यपदेशः।

Page #159

1602
A DESCRIPTIVE CATALOGUB OF
अथोच्यते । प्रकृतावुपदेशाद्भवति विकृतावतिदेवादित्येवं सर्वार्थत्वमिति : तर्हि यजुर्विष्टुति[ 1] सुब्रह्मण्या प्रायचित्तानां विशेषत(सर्वत्वर्थत्वं स्त(तम वक्तव्यम् । अन्येषा(मुपास्मै गायता नर इत्यादिस्तोत्रीयाणां रौरव यौधाजयादिसाम्नाञ्च तेनैव पायेन सर्वार्थत्वात् । तस्मात्सूत्रकारः सुव्यवहाराय परिभाषा करो(तीति मन्त) व्यमिति ।। End:
'प्रत्यवरोहण एतस्य तत् षष्ठ(षह) मि(ह)ति ।। तस्य चतुरुत्तरसम्पन्नस्यैकाहस्य षष्ठद्वन्द्वं प्रत्यवरोहेण खात् पञ्चस्तोममार्भवन्त्रिकस्तोमं यज्ञायज्ञियमित्यर्थः । 'शतदक्षिणा' इति स्पष्टमिति ॥ ५ ॥
द्राखायणीयसूत्रे(त्रस्य) दीपे धन्विविनिर्मिते ।
तृतीये दशके वृत्तो द्वितीयः पटलोऽधुना ।। व्रात्यस्तोमर्यक्ष्यमाणाः पृथगग्नीनाध्या(धा)य य. ज्ञोपाकरणानि चेष्ट्वा य एषामध्ययनेऽभिकान्ति [म]त(मास्यादभिजनेन था तदभावे(s)पि भोग. लामेन तस्थ गार्हपते दीक्षेरनिति ॥ व्रात्यस्तोमेषु ऋतुषु सर्वत्रवत् ।
'निरुक्तनिघनत्वादिति। नौधसस्य यथार्थनिधनं । प्रत्यक्षनिधनत्वादित्यर्थः । द्यौतानं पुनः परोक्षनिधनम् । तथा च कात्यायनेन प्रतिहाराख्ये 'अथ च्छचनिधनानी.

Page #160

Colophon Leaf No. 10.
SANSKRIT MANUSCRIPTS
डोपायास्तदा कृति' रित्युपक्रम्य द्यौतानयोरा इति परोक्षं शाखान्तरीयनिधनमुक्तं, तत्प्रशंसां कृत्वा नौघसस्य प्रति
षेधः । किमिदं .. 11.
Leaf. 72.
इति काश्यपगोत्रेण धन्विना प्रीतये हरेः । छन्दोगसूत्रदीपोऽयं प्रथमे पटले कृतः ॥
64
सान्नां भक्तिविभागज्ञः शास्त्रदृष्ट्यनुसारतः । उपगच्छेत्प्रियं धाम साम्नां विष्णोश्व शाश्वतम् ॥ इति काश्यपगोत्रेण धन्विना प्रतिये हरेः । छन्दोगसूत्रदीपोऽयं मध्यमे दशमे कृतः ||
Subject: Drabyāyaṇa Srauta Sūtra dipa-a commentary on these Sūtras belonging to Sāma Veda, 1-3 Dasakas. Patalas 1-11 and 16-23.
1608
Remarks:-The Ms. is in good condition. This Ms. abruptly breaks off in the middle of the first Khanda of the 23rd Patala. The other works contained herein are:- (1) सामऋषिच्छन्दो देवताः (& fragment only) (2) अम्बिकास्तोत्रम् ( 3 ) श्रौतप्रायश्चित्तम् (a fragment only). In this Ms. the commentary on four Patalas (12-15) are missing. A transcribed copy of this Ms. in paper is also available in the Library. See Transcript Volume No. 3. [ Ref. T. V. 3. ( No. )]. This commentary together with the text has been edited by J. N. Reuter P.H.D., L.L.D., in London. Though the majority of Drähyāyaṇa Srauta Sutras are said to be identical with those of Latyāyaṇa, this commentary by Dhanvin and Agnisvẩmin's commentary on Latyāyana Sūtras stand entirely independent of each other in the treatment of the subject and both form useful complements to one another

Page #161

1804
A DESORIPTIVB QATALOGUB OT
wherever the two Sūtra texts agree".
॥ लाव्यायनश्रौतसूत्रभाज्यम् ॥ 2042. LĀTYĀYANAŚRAUTASŪTRABHĀSYAM. Burnell's Catalogue No. 2519. Page 22. Lett column. Substance-Paper. Size-134x7 inches. Sheets-206 (1-31, 38, 52, 35, 18, 32). Lines-13 to a Page. Script-Desnagarl. No. of Granthas-7760. Author-Agnisvinin.
Incomplete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः । ॐ नमो विमराजाय । 'अथ विध्यव्यपदेशे सर्वक्रत्वाधिकार' । किमिदं सूत्रं नाम. शास्त्रं । किमर्थमारभ्यते । यज्ञ(विधि)प्रसिद्धये B] । इह हि छान्दोग्ये द्विविधो विधिः अनुब्रामणिकः पनामाणिकश्च । तत्रानुब्रामाणिक:--'यजुषां कर्मसु लि. गतो विधानमर्थग्रहणादि'त्यत आरम्य । साधारणगुणविधिस्तु सर्वत्रेति यावत् । अपरा पद्भिः प्रमाणैनिवर्त्यते । कानि पुनस्तानि षट् प्रमाणानि । ब्राह्मणसूत्रार्षेयकल्पनक्सामसमानायो(हो)पदेशाः ।।
अस्पष्टानिष्टपर्युदासशेषविध्येकविधिविकल्पसमुच्चयनियमा शास्त्रारम्भः । अस्पष्टानान्तावत् तस्य द्वादशदीक्षो. पसद इति दीक्षोपसदोर्विभागसंशयं विशिनष्टि-- तिस्त्र उपसद इति । अनिष्टपर्युदासः दक्षिणासीनः प्रतिहरतीति

Page #162

SANSKRIT MANUSCRIPTS
स (विधिः) पर्युदस्यते दक्षिणपूर्वमष्टमदेशमीक्षमाणः प्रतिहर्तेति शेषविधिः ॥
End :
Ist
IInd
IIIrd
प्रपाठकः
"प्रथमोत्तम संवत्सरौ व्यतिहरेदित्येकेऽभिलवस्तोम पृष्ठथ देश रोहार्थ इति" । (१६) ॥ एके आचार्या ब्रुवते अस्मिस्त्रिसंवत्सरे प्रथमोत्तमौ संवत्सरौ न्यतिहरेदिति प्रथमोचर (म) योः (संवत्सर योः) [ व्यतिहारं कुर्यादिति] व्यतिहारं (रः) कथं कुर्यादिति गवापयन [मथातिदेशस्य ]( मिति किमर्थ अभिप्लवस्तोमपृष्ठयदेशरोहणार्थं एवं त्रिवृत )स्तोमा अभिप्लवाः प्रथमे संवत्सरे भवन्ति । त्रिवृत्पञ्चदश स्तोमा द्वितीये चातुष्टोम्येन तृतीये अभिप्लवस्तोमानामे [ अ ] परोहः । पृष्ठय (देश) स्य [देशे पृथो ] (ये पृचः अ) भिष्ठवानां ( पुरस्तात् मध्य) उपरिष्टाद्भव. ति ॥ यथान्नायमेवोपेयुः ॥ (१७) । यथैवान्नास्ताः (ताः ) संवत्सरास्तथैव तानुपेयुः के हि कारणमाश्रित्य प्रत्यक्षभूतिं प्रत्यामनन्ति तस्माद्यथाम्ना (यमेवोपेयुः ॥ १७ ॥ Colophon : (Sheet No. 40 )
इति अग्निस्वामिना विरचिते लाट्यायनसूत्रभाष्ये तृतीयः प्रपाठकः समाप्तः ॥
Subject: Laṭyāyana Srauta Sūtra bhāṇya, belonging to Sama Veda. 1-5 and 7-10 Prapāthakas. This Ms. adopts the following division into Prapathakas and Khandikās:
22
97
1-12 खण्डिकाः
1-11
1-11
93
·
1605
Sheets 1-31
1-40. (17th & 18th missing).

Page #163

1606
IVth
Vth
VIth
VIIth
VIIIth
IXth
Xth
प्रपाठकः
"
39
35
·""
37
*
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
खण्डिकाः 1-12
1-12
Nil.
1-13
1-12
""
Nil.
खण्डिका:
39
(in which 1 & 2 incomplete)
1-12
1-20
99
93
Sheets {1-52.
Nil.
1-35.
1-18.
1-32.
(incomplete).
Romarks :--The Ms. is in good condition.
The text together with
Agnisvamin's commentary (I-X prapathakas) has been edited by Anandacandra Vedānta Vāga in the Bibliotheca Indica. This Ms. breaks off in the commentary on the last but one sutra of the tenth Prapathaka.
॥ कल्पब्राह्मणव्याख्या ॥
2048. KALPABRĀHMANANYĀKHYĀ.
Burnell's Catalogue. No. 9109.
Page 22.
Right column. Substance-Palm leaf. Size-16 x 11 inches. Leaves--221. Lines 6 to a Page. Script-Telugu. No. cf Granthas -
4400.
Author-Varadarsja. Complete.
Beginning:
अथार्तेयकल्पो व्याख्यातस्तत्र च सर्वऋतुप्रकृतिभूतस्य त्रिपर्वणो ज्योतिष्टोमस्य सर्वाहर्गणप्रकृतिभूतस्य व्यूढस्य द्वादशाहस्य ब्राह्मणेनैव क्लप्तिरुक्तेति । तदुपजीवनेन क्रस्वन्तराण्येव कल्पितानि । अस्माभिस्त्वन्यप्रबन्धस्य कात्स्न्यर्थ तयोस्तावत्प्रयोगस्सूल ब्राह्मणानुसारेण सङ्गच प्रदर्श्यते । तत्राविष्टोमसंस्थस्य ज्योतिष्टोमस्य एवं प्रयोगः । 'ऋविणार्षेयोऽनूचानः साधुचरण;' इत्यादिसूत्रोकल

Page #164

1607
SANSKRIT MANUSORIPTS क्षणावृत्विग्याजौ । यज्ञशर्मा ज्योतिष्टोमेनामिष्टोमे(न) रथन्तरपृष्ठेन द्वादशशतदक्षिणेन सोमेन यक्ष्ये(क्ष्यते) । End:
पश्चपञ्चाशतस्कृवतः संवत्सरं पश्नपश्चाशतः पत्रा()दशः पश्चपश्चाशतः सप्तदशाः पश्चपश्चा........विश्वसृजा सहस्रसंवत्सरयुक्तम....वातवतो...........विश्वमृजामयन. म् । पक्षान्तरमाह --- ज्योतिष्टोमेन वाभिक्छन यथास्तोम. क्लप्से यथास्तोम...ति गौरिवीतस्वरनिषेधः । यथा स्तोमक्लनेनेति आदितः पञ्चपञ्चाशतिसंवत्सरेषु ज्योतिष्टोमः।
तथाच द्वादशाहस्य सत्रत्वोपपादने निदानं समहीनप्रायणीय ........................... प्रतिपत्कृता तेन समानमित्यर्थः ॥ Colophon: (Leaf No, 172).
इत्थं वरदराजेन वामनाचार्यसूनुना। अहीनकल्पो व्याख्यातो गोविन्दः प्रीयतामिति ।।
इति कल्पव्याख्यायामष्टमोऽध्यायः ।। (Leaf No.206).
आदित्यानामयनं समाप्तम् ॥ इति कल्पव्याख्यायां पत्रेषु द्वितीयाध्याये
__ आदिमे दशमः ॥ (Leaf No. 112).
इति वामनाचार्यसूनुः कुशिकान्वयसम्भवः । वरदराज एकाहीनां कल्प[मव्याचष्ट यथागमं यथाबुद्धि इति कल्प.
व्याख्याने पञ्चमोऽध्यायः ॥ Subject : Kalpabrāhmaṇa vyākhyāma commentary on these
202

Page #165

1608
1
2
पृष्ठ्यः षडह :
सत्रात्मा व्यूढो द्वादशाहः
अभिप्लवः षडहः
अभिजित
विश्वजित्
महाव्रतम्
8 द्वादशाहस्य दशाह:
3
4
5
6
ד
9
10
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
Sūtras, belonging to Sāma Veda. 1-11 Adhyayas. of the following important
This Ms. consists
sections:
रथन्तरपृष्टोऽग्निष्टोमः
एकाह:
अहीनः
Adhyāya I
Beginning:
""
Adhyāya I
""
""
55
""
"
""
""
39
""
II
33
Adhyayas III to V
""
"
11 मम
IX to XI
Remarks :--The Ms. is in a decaying condition.
This Ms. is full
of scriptorial errors. The author of this Vyakhya is Varadaraja, son of Vamanācārya and grandson of Anantanārāyaṇārya of Kausika family.
VI to VIII
॥ प्रतिहारनिधनसूत्रवृत्तिः ॥
2044. PRATIHĀRANIDHANASŪTRAVRTTIH.
Burnell's Catalogue No. 9113. Page 10. Right column. Substance-Palm leaf. Size-184x13 inches. Leaves-61. Lines-7 or 9 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas-1625. Author-Vardaraja. Complete.
( नमोऽस्तु तस्मै देवाय यः प्रसूरम्यजन्मनाम् । कार्ये च वेदे शृणुमो यं साक्षादेवकीसुतम् ॥

Page #166

BANSKRIT MANUSORLPTS
1609
यो वामनार्यमिश्रादनन्तनारायणार्ययज्वमुतात् । अजनि कुशिकान्ववाये सारे (वेदे च निष्णातः) ॥ (रच)यति स वरदराजा प्रतिहारार्षेयकल्पयोवृत्तिम् । वीक्ष्य ब्राह्मणसूत्रोपग्रन्थनिदानतव्याख्याः ॥ इदन्ताप्रत्ययस्सामाषिच्छन्दोऽधिदैवतम् । भक्तयः पश्चयज्ञेषु विनियोगश्च सङ्क्रमः । इति मे .....................इह यलतः । साम्नान्दशार्था इत्येव वृत्तिरेषा प्रथिज्यते ।
अथ भगवान् कात्यायनो वक्ष्यमाणं वस्तु निर्दिशति । 'अथाता प्रतिहारस्य न्यायसमुद्देशं व्याख्यास्थाम' इति खलूपग्रन्थे कल्पब्राह्मणोक्त.............. .....विसृजता(श्वसृजा)मयनपर्यन्तानामेकाहाहीनसत्राणां क्षुद्रकल्पोक्तानां ज्योतिष्टोपषडहद्वादशाहविकाराणां य. थायोगं सम्पत्सिद्धयः । प्रायश्चित्तादिविषयाश्च न्यायाः
..................(सा)मा प्रयोगमकारा उक्ताः । अथ तेष्वेव ऋतुषु विनियुज्यमानाना साना प्रतिहारभक्ति स्तदनुषङ्गेण साम्नामिदन्ताप्रत्ययोपायसमाननामधेयानां विनियोगव्यपं..................स्मिनुपग्रन्थशेषे प्रति. हाराख्ये ग्रन्थे वक्ष्यते । अतस्तदुपसंयोगात् प्रतिहारस्य ये न्यायाः पारिभाषिकास्तेषां समुद्देशं संक्षिप्तं लक्षणं व. क्ष्याम इत्यर्थः । उहिश्यतेऽनेने...............तथा च फुल्लभाष्यकारेणा... मथोहगीतानां प्रस्तावोद्देश' इत्यत्र म्याख्यातम् । ननु मक्तयः साम्ना पश्च-प्रस्तावोद्रीयौ

Page #167

1610
A DESORIPTIYE CATALOGUE OF प्रतिहारोपद्रवी निधनमिति । सप्त वा । हिङ्कारः प्रस्ताव ...............दोङ्कार इति । तत्र प्रस्तावस्ताबद्रक्तव्यः उद्गीथोपद्रव............... । प्रस्तावस्त्वाचार्येणैव फुल्लग्रन्थे प्रस्तावखण्डिकायामुक्तः । प्रतिहारोऽत्र वक्ष्यते । निधनन्तु .............पदशब्दः पाद......... उत्तमः।
.................
क्षराणि पारिशेष्यादुपोत्तपपादान्ते चत्वारीत्येव नैरन्तर्येण नाना... दृष्टा...प्रतिहार इति सिद्ध्यति । तथा यौक्त नुच मा इन्द्रामित्यादावप्यस्य प्रयोजनन्द्रष्टव्यम् । तत्र पदसङ्ख्याना......माद्यन्न्याय्यं प्रतीयात् । एतावति पादे एतावन्त्यक्षराणि प्रतिहार इत्येवं पादस्याक्षरसङ्खयायाश्च विशेषोक्तावसत्यान्तत्रोत्तमपादे यच्चतुरक्षरमाद्यं तन्न्याय्यं प्रतिहार विद्यात् । न्याय्यशब्द औ...थाच शप औ.
सर्गिकत्वेन न्याय्यविकरणाः भूवादय इति व्याकरणे व्यवहारः। पदसङ्खयानादेश इत्येवौत्सर्गिकत्वे सिद्धे पुनः
ायपदसंज्ञस्वेनोपात्तमुलरत्र व्यवहार्थमाये न्याय्यौ ।... दौ अत्र च यद्यप्यूहगीतीनां साम्नां सर्वेषां प्रतिपदं प्रति हारो वक्ष्यते । ततश्च तत्र चतुरक्षरमाद्यन्यायसिद्धमित्ये. तावदेव वक्तव्यम् तथापि न्यायप्रतिहारस्यानहगीतिध्वपि व्यातत्वा......वृद्धिहासौ च । तत्र प्रतीयादित्यनुवर्तनेन पदाक्षरो स्थन्तर इत्यादौ च वक्ष्यमाणसङ्ख्थायाः पूर्वोपात्त. चतुरक्षरापेक्षया यो वृद्धिहासौ तावप्युत्तमे पदे प्रतीयात् । तत्र प्रथमातिक(पे)...विति सिद्ध्यति । अथ वा आद्यमितीहानुवृत्तमर्थाद्विवचना(न्तं) विपरिणम्यते । सङ्ग्याश

Page #168

End:
SANSKRIT MANUSCRIPTS
दे वास्तभिकान्यक्षराणि । सङ्ख्यानिर्देशेष्वस्तौभिकानि स्तौमिकव्यतिरिक्तान्यार्चिकान्यक्षराणि प्रतीयात् वारवन्ती. • या इति तत्रोत्तमपादे प्रा (गौ ) होहा या होवेत्येतानि स्तोभाक्षराणि विहाय ततः पूर्वाण्याचिकाक्षराणि ग्राह्याणि । प्रागौ होवाया इति नोक्तम् । उपरिष्टात् प्रति... प्रतिहारेऽन्त
र्भावार्थम् ॥
―
प्रतिहारोपदेशानन्तरं 'अथच्छन्ननिधनानि ' इत्यनेन खण्डेन निधनप्रकारा उच्यन्ते । तत्र तावा(a) निधनानि द्विविधानि सामान्तिकान्यन्तस्सामिकानि च । निधनमिडा वागिति सामान्तिकानि तदन्वयाच्च सामानि यथा ब्रूमः स्वाराणि निधनवन्त्यैडानि वाङ्नध - नानि चोच्यन्ते यथा सूत्रकारः स्वाराणि हा इकारः स्वारपदानुस्वाराणि च तेभ्योऽन्यान्यैडवाङ्निधनेभ्यश्च नि धनवन्तीति तत्र हा इकार स्वाराणि वामदेव्यानि पदानुस्खाराण्यांशनादीनि निधनानि वन्निति (?) द्विविधानि पदनिधनानि च बहिर्निधनानि च । पदनिधनानि यौधाज'यादीनि । बहिर्निधनानि आमहीयवादीनि ॥
**
·
*
अन्ततइति वचनं तत्रिधनव्यावृत्यर्थं पाहि प्रेति पाहि नो अभय इत्येषामन्त्ये साम्म्यूपस्थाने....
शदा शता इति .... अबोध्य... कमच्छेत्यार्चिकान्यक्षराण्येयं
1611

Page #169

1812
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF वागान्तानि गीत्वा ततः पक्षिण्य...(रथन्तरयोः प्राकृत. निधनस्थाने निधनं कार्य यच्च सूत्रकारेणानुक्तत्वादयज्ञसं.
युक्तविक... Colophon:
वृत्तिर्वरदराजेन वामना(चार्यसूनुना। उपग्रन्थस्य वै वृत्तिमांधवार्येण या कृता । तस्या य...
चोकाः। कल्पनाह्मणसूत्रराहत्यक्रतुषु विहितानाम् ।। अपि चैकाःयाणामिह विनियोगव्यवस्थोक्ता ॥ छन्दे देव...देवता विनियोगादीनान्तु दर्शयिष्यामः । आर्षेयकल्पविवृतौ ऋतुप्रयोगक्रमानुसारेण ।।
हरिः अंम् ।। शुभमस्तु । श्रीराम(चन्द्राय नमः) Subject: Pratibāra Nidhana Sūtra Vštti--a commentary on
the Pratihāra and Nidhana sūtras which form the tenth Patala of the Upagrantha sūtra, belonging to
Sāma Veda. Remarks :-The Ms. is in a decaying condition. It is full of scrip.
torial errors. This is a commentary on the tenth Patala of the Upagrantha sūtras of Kätyāyana, of which the first 14 Khandas form the Pratihara and the 15th, Khanda forms Nidhana. The Upagrantha Sūtras are attributed to Kätyāyana by Şadguru Bigya also in his Rg.Veda Sarvanukramapr Vrtti-c/t.
'वाजिनां सूत्रकृत्स्नानामुपप्रन्थस्य कारकः ।।
एवंगुणगणैर्युक्त: कात्यायनमहामुनिः ॥' cf. No. 1940. There are also other Pratibāra Sūtras composed by Jaimini and Ahisrenya. cf. No. 2045.

Page #170

01 ......
SANSKRIT MANUSCRIPTS
॥ प्रतिहारसूत्रभाष्यम् ॥
2045. PRATIHĀRASŪTRABHĀSYAM.
Burnell's Catalogue No. 9117 b.
Substance --- Palm leal. Size - 16 ×11 inches Laves-14 (147-160 ) Lines-9 or 10 to a Page, Script Grantha. No. of Granthas-325. Author-Vainateya (?). Complete. Beginning:
॥ प्रगी • स्यामः ॥ ( प्रगीतानां प्रतिहारान्यथावदधीतान् व्याख्यास्यामः) प्रकर्षेण गीतानि प्रगीतानि गीतस्य प्रकर्षो बहुकृत्वो गानम् । यानि नानुत्पन्नो ( न्ना) नि सामानि स्तोत्रार्थव्यूहाम्नाये गीयन्ते तानि प्रगीतानि । अथवा ओकारस्वोभात् प्रत्यूष... भिर्विशेषैः प्रकृत्य यानि गीयन्ते तानि प्रणीतानि सर्वथा ऊहाम्नाय गीतानीत्यर्थः । तेषां प्रगीतानामूहाम्नाय गीतानां साम्नां प्रतिहारा न्यथावदधीतानध्ययनवशेन क्लृप्ता [व्य]न्व्याख्यास्यामः । प्रतिहारानि .वता सिद्धये ? यथावीतानि नेत्यनर्थकन्नानर्थकं बुद्धिविवशैर्नैव गेयानीति यथा गीतिविशेषैः परोक्षैः स्तोभैश्वाध्ययने विशिष्य गीयन्ते तथैव प्रतिहारकाले पानीस्येतदर्थत्वादाम (ही) यवस्य चतुरक्षरः प्रतिहार उक्तः । स उदाचानुदाचविशिष्ट एव स्यात् नैकश्रुतिः पौष्कलस्य व्यक्षरः परोक्षीकृत्यैव वोच्येत नाभीति बाभ्रवस्य चतुरक्षरः समध्यमस्तोभ सहित एव स्यान्न केवल (ऋ) गक्षरमन्त्रमेव प्रतिहारस्य तु परिमाणमात्रमेवोच्येत । न स्यात् ........इत्युपलक्षणमित्येतदर्थनिरूपणार्थमुक्तम् । यथाधीतानीति । अथवा सति विकल्पे सशंस... चा यथा स्व
1618
"

Page #171

1614
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
मामायमनुसृत्यैवति निश्वेतभ्यमित्येतदर्थः । यथाधीतानीत्युक्तम् । एकैकानि हि सूत्राणि अनेकशाखोपकारकाणि तस्यासौघमे (य) स्य प्रागभ्यासादुत्तमेन पदेन प्रतिहरेदित्या मिश्रेण्योऽभ्यासादिभिश्चतुर्भिरिति शाण्डिल्य इति । अत्र यासु शाखासु अभ्यासादेव च्छिन्नमस्ति तासु पूर्वः पक्ष आश्रयणीयः । यास्वभ्यासपञ्चमे तासूत्तर [:]श्वास्य छन्ननास्ति तासु विकल्पस्त्रीणि धनस्य स्व-साम्नोऽपि तथैवाभ्यासवतो वैदन्वतस्य त्रीणि ह्यस्तोभानि तृतीयमेव वेत्यत्र सःस्ता(१)ध्यायितान्त्रीणि विभ्राम्याध्यायिनान्तृतीयमिति । अथवात्रोक्तलक्षणस्य यस्य साम्नस्तद्विरोधिश्रुतिवचनं धू....तत्र [:] श्रुतिवचनमेव ग्राह्यमित्येतदर्थं यथाधीतानीत्युक्तम् । पञ्च रथन्तरस्येत्यथोक्तं ज्ञानमिन्द्रेति प्रतिहरतीति भुतिः । तत्र यथाधीतानीति वचनात् प्रथमायां स्तोत्रयायाश्चतुरक्षर एव प्रतिहा ( रः ) कल्प्यः । किम्पुनरिदं विस्मृत्योच्यते । 'अथातः प्रतिहाराणामित्यधिकृत्य प्रतिहारलक्षणः पूर्वमेव कथितः । इदमिदानीं पुनरुक्तमर्थमिव प्रतिभाति । अत्र ब्रूमः । अथातः प्रतिहाराणामित्यधि. कृत्य भगवदाचार्येण जयिमि (जैमिनि )ना प्रतिहारलक्षणं सामान्यरूपेण प्रतिपादितम् । न व्यक्ततरं प्र तिसामोक्तमिदानीं पुनस्तावता ग्रन्थेनाधुनातनानान्नराणामल्पमेधसां सर्वेष साम (प्रति)हारावगतिश्वाशक्येति मत्वा भगवानाहिश्रेण्यो नामाचार्यः प्रयोजनमा त्रजिघृक्षया स्तोत्रार्थानामेव साम्नां व्यक्ततरं प्रतिहा रानाचिख्यासुरेवमारब्धवान् । तत्रोक्तमनुक्तञ्चाखिलं प्र.
4
-
•

Page #172

1611
SANSKRIT MANUSORIPTS तिहारकक्षणतयैतदाचार्यस्य भेदात्पुनरुक्तदोषो न भवति । प्रतिवन(प्रतिहारखानं पदायः सर्वत्र)॥
End :
॥ उत्त० व्यवत् ॥ (उत्तमे पदे तु न्याय्यवत् ) ॥
ननु विकल्पवाची वाश(ब्द:) प्र(यो)क्तव्यः...विकल्पवाची तुभन्दोऽस्त्येव। अनेकार्था हि निपाताः। आचार्या हि यथेष्टशब्दरिष्टमर्थनिरूपयन्ति । तस्माच्छाखाभेदक्शाद्विकल्पः । कथमत्र समुच्चय(प)क्षो नाश्रित उपोत्तमपदमुत्तपञ्चतुरक्षरसहितं प्रतिहार इति । तुशब्दस्समुच्चयवाची भवति । अत्र भूमः । यथोद्रीथात्प्रतिहारो भूयान् भवति तदयुक्तम् । भूयिष्ठ....तस्माद्विकल्प एव श्रेयान् । पालानां प्रतिहारान्वक्ष्यमा(ण)श्चात्यति षद् । सञ्ज. कारात् ॥ सञ्जयस्य यः प्रतिहार उक्तः षडक्षर।
। सर्वे० स्तावः ॥ ( सर्वेषां प्रथमेन प्रस्तावः ॥) सर्वे पां पदाना........न्तु...प्रथमेन स्तोमेन प्रस्ताव: स्यात् प्रथमस्य नवमेन वा प्रतिहारः द्वितीयतृतीययोर्दशमेनैव ... प्रतिहारपटलचतुष्टयं व्याख्यातं पर्यवसितम् ।। हरिः ॐम् । श्रीगोविन्दाय नमः ॥ Colophon : Nil. Subject: Pratibāra gūtra bhāşya,—a commentary on Āhiế
renya's Pratihāra Sūtras--belonging to the Jaimi
___niya recension of Sima Veda. 1-4 Pahalas. Remarko :-The Ms. is in a very much decaying cobdition. This
203

Page #173

1616
A DESCRIPTIVE OATALOGUE OF
is a very good commentary on the Pratihara Sutra of Åhisrenya which consists of a division into four Patalas. This Pratihāra Sūtra is an elaboration of and a supplement to, the Jaimini's Pratihāra Sūtra. (See the introductory remarks in the beginning). This Pratihāra Sūtra, therefore, belongs to the Jaiminiya Sakha. The other work contained herein is Kalpabrāhmana (?) Prayoga Vrtti. This Pratihāra Vrtti is not, however, noticed by Dr. Burnell under this Ms. On the side margin of the first leaf of this Ms. is given 'प्रतिहारभाष्यं, वैनतेयम्' || Whether Vainateya is the author of this commentary is yet to be known.
|| फुल्लसूत्रभाष्यम् ॥
2046. PHULLASŪTRABHĀSYAM.
Substance-Paper .
Burnell's Catalogue No. 2518. Page 10. Right column. Size-13x7 inches. Sheets--- 88 (No. 78 given for two sheets). Lines-13 to a Page. Script -Devanagari. No. of Granthas-3100. Author-Upadhyāyäjätasatru. Incomplete.
Beginning:
ॐ नमः श्रीसामवेदाय ||
जितं भगवता येन हरिणा लोकधारिणा । अजेन विश्वरूपेण निर्गुणेन गुणात्मना ॥ १ ॥
॥ सौभरा भीवर्त्त (पौधा) जयानां वृद्धं तुरीयम् ॥ सौर। भीवर्त्त (यौधा) जयानां साम्ना तुरीयं चतुर्थमक्षरं यं दी (यही ?) यत्तदृद्धं भवति तुरीयशब्देन चतुर्थमुच्यते । दीर्घे द्विमात्रमुच्यते । हृद्धं त्रिमात्रम् । उदाहरणानि सौभरे वयं

Page #174

SANSKRIT MAXUSORIPTS
1017
मुत्वाधान्त्ययोः। अभीवर्ते युनानः सोमाघयोः। यौधाजये. तवाह सोमाद्यायो अस्यापवादमाह ॥ आपीयवाजेती रषि ॥ अकारः प्रतिषेधार्यः । प्रत्नं पीय यौधाजये प्रस्म वाजे इति च येन ज्योती पि सौभरे एतेषु दिप्रतिषेधः इस्वानामपि वृद्धिप्रापणार्थमाह ॥ अतिमधुदस्मम् ॥
End:
॥ यण्वादीनामप्रस्ताव्या उत्तरा ॥ यण्वादीनां पञ्चानां अपत्यसन्तनिशाकरवर्णानां स्तोत्रीया अप्रस्ताव्या भवन्ति आद्याप्रस्तावसम्बन्ध प्रद्वि उत्तरयोः । प्रस्ताव एव न उच्यते अप्रस्ताव्या उत्तरा इति ॥ प्रस्ताव्ये वा त्यंच (सन्त)निना प्रस्ताव्ये वा सन्तल(नि)नः ।। वा शन्दो वि आर्छः(१)या...आध(१)वुचरयोः प्रस्तावलो(१) एवं सन्तनिन्यपि प्राप्त तस्मिन्सनचिविकल्पमाद(?)वामस्ताव्ये उत्तरे सन्तनिनः वा अप्रस्ताव्ये उत्तरे सन्तनिनः वा अप्रस्ताव्ये इति विकल्पः उत्तरयोरिति सिद्धम् ॥ Colophon : (Leaf No. 84)
इति षष्ठस्य दशमी कंडि(खण्डि)का ।। उपाध्यायाजातशत्रुकृते पुष(प)भाष्ये दशमस्यै(3)
कादशी कं(ख)डिका समाप्ता ।।
दशम:(१) प्रपाठकः समाप्तः । संवत् १९[१]०३ शाके १८(४)६८. (Leaf No. 64) उपाध्यायाजातशत्रुथाद(कृते) विष्णुयशशिशष्याय अनुचररणार्यभाग्य
क्षतमिति भावाः परिसमाप्ताः ॥ Subject : Phullasūtrabhānga--8 commentary on these Sütras
belonging to Sima Veda. 1-6 Prapathakas. Thia

Page #175

1618
A DESORIPTIVE CATALOGUE Or Ms. adopts the division into Prapathakas and
Khandas, as follows:1 elut oam Prapāthaka I Kbandas 12 2 : Art : qerwa: 0 ,, II . 12 3 : 9991 R 18198910
111 4 50 244174-3:0
IV
10 5 इदानी विकल्पा उच्यन्ते. 6 7977577aanta:
VI , 11 Remarks :-The Ms. is in good condition. This Ms. is dated
Samvat 19[1]03 or Saka 1868 which might be corrected Samvat 1903 or Saka 1768 corresponding to 1846 A. D.-the time of King Sivāji, the last Mabratha ruler of Tanjore (1833-55 A. D.) Regarding this Ms. Dr. Burnell observes on page 10 in his Catalogue, as follows:--"This work appears to exist in two distinct recensions; the Northern called Pappa. sūtra and the Soathern called Phullasūtra. The difference also extends to the commentary by Ajātasatrn. This commentary begins with the 56th section of the text in the Ms. (No. 1966). Cf. Weber's "Ueber das Sapta, catakam des Hāla," P. 259 note."
It is to be conjectured from the last colophon in tbis Ms. that this author might have divided the whole of Phullasutra into two parts, the former consisting of the first four Prapãthakab(?) and the latter, the last six Pråpāthakas. A portion of this commentary is now printed together with the text in Bepares.
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रव्याख्या । 2047. ĀPASTAMBAŚRAUTASŪTRAVYĀKAYĀ. Burnell's Catalogue No. 9159 a. Page 15. Right column.

Page #176

BANSKRIT MANUSCRIPTS
॥ ॐ यज्ञेश्वराय नमः !! स्वं स्वं मनोरथमवाप्तुमपोढविनं
Substance-Palm leaf. Size-16 x 24 inches. Leaves207. Lines-12 to 15 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas 25000. Author -- Rudradatta. First fifteen
Prasnas.
Beginning:
यस्य प्रसादमनवाप्य न शक्नुवन्ति ।
पद्मासनप्रभृतयः प्रथमेऽपि देवाः
तद्वस्तु इस्तिमुखस्तु मयि प्रसन्नं ॥ आज्ञा श्रुतिस्मृतिर्य(ती य) स्य यस्य यज्ञास्सभाजनम् । नमः परस्मै विश्वस्मात्तस्मै श्रीवत्सवक्षसे ॥ आदिमं ब्राह्मणं क्षेममध्यस्थितपरावरम् | अपास्ताशेषपाप्मानमापस्तम्बमुनिं स्तुमः || अस्यापस्तम्बसूत्रस्य दुर्ज्ञानज्ञान संशयान् । सूत्रदीपिकया वृच्या रुद्रदत्तः पररास्यति ॥ सन्तु ये सुविचक्तारः सन्तस्स्युर्गुणसाक्षिणः । रत्नं रत्नामिति ग्राह्यं मूलं किं तस्य गृह्यते ॥ अत्र भगवानापस्तम्बस्समस्तलोकहितचिकीर्षया वि. ध्यर्थवादमन्त्रात्मकविविधवेदभागव्याकीर्ण विभक्तानेकविश्वस्य वैतानिकस्य कर्मणो याजुर्वेदिकं प्रयोग व्याचिख्यासुस्तत्र सर्वप्रथम माविनोऽग्न्याधेयस्यापि इष्टयन्तपक्षत्वात्सर्वेष्टीनाञ्च दर्शपूर्ण - मासप्रकृतित्वात् समाम्नाये च दर्शपूर्णमासमन्त्राणामेव
शाखाव्यासक्तञ्च
1619

Page #177

1620
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF प्राथम्पात्तावेवाग्रे व्याख्यास्यअधिकारं दर्शयति
'अथातो दर्शपूर्णमासौ व्याख्यायाम' इति ।
End:
॥ यज्ञायज्ञीयं प्रति ॥ यज्ञायज्ञीयस्तोत्रोपाकरणे कृते वसतीवरी गृह्णाति । पयांसि आशीर्थानि विशास्ति विविधं प्रेष्यति सूक्तवाककाले श्वस्सुत्यामिन्द्रामिभ्यामित्यादिनापि । शेषं पूर्ववत् ।
एतेषामेकस्मिन्नप्यक्रियमाणे नमो ब्रह्मणे नमो अस्त्वनये नमः पृथिव्यै नम ओषधीभ्यः नमो वाचे नमो वाचस्पतये नमो विष्णवे बृहते करो. मि स्वाहेत्याहुति हुत्वा सर्वप्रायश्चित्तं जुहुयाज्जु. हुयात् ॥ एतेषामेकस्मिन्नपि कर्मणि पूर्वेगरेवाक्रियमाणे आहुती. र्जुहुयात् किं पुनयोबहु(षु) वेत्यर्थः ।।
Colophon:
नवमः पटलः ॥ इति भट्टरुद्रदत्तप्रणीतायामापस्तम्बसूत्रवृत्ती सूत्रदीपिकायाश्चतुर्दश: (पञ्चदशः)
प्रश्नस्समाप्तः ॥ हरिः ओं । श्रियै नमः । यज्ञेश्वराय नम: ।
श्रीकृष्णार्पणमस्तु । बृहव्याघ्रपुरं कन्दाडै श्रीनिवासाचार्यलिखितम् ।।
अबद्धं वा सुबद्धं वा मम दोषों न विद्यते । करकृतमपराध अन्तुमर्हति [समीक्ष्य] सज्जनः ।

Page #178

SANSKRIT MANUSORIPTS
1621
कन्दाडै श्रीनिवासाचार्यलिखितम् । HAVAIH HREAT ÀYAAR nila nfa :(?) 11 Subject :- Apastamba Srauta sūtra vyākhyā otherwise known
as Sūtradipika-a commentary on these sūtra. be. longing to Black yajur Veda. 1-15 Praśnas. This Ms. adopts the division into praśnas and patalas, as
follows: Prasna Patalas
Praśna Patalas I - 8
VIII - 0 II - 8
IX - 5 111 - 6
X - 10 IV - 4
XI - 6 (?) V - 8
XII - 8 VI - 8
XIII -- 8 (?) VII - 8
XIV
XV - 9. Remarks:—The Ms. contains broad SrItāla leaves. It is in a fairly good condition. The works contained herein are:--
1 3ITETITSTAFETETTTEOT (aela81) 11 2 आपस्तम्बप्रायश्चित्तशतीव्याख्या ॥ 3 794a5qAZETARITTTT! 4 spietatariaT41
5 श्रीनिवासदीक्षितीयं प्रायश्चित्तम् ।। The scribe of this M6. is one Kandādai Srinivāsācārya of Bfhadvyāgbrapura, the modern Perumpuliyūr near Tiruvadi in Tanjore Dt. A part of this commentary bag ben edited in grantha script in South India. Dr. Burnell observes that it is more than oncertain if Rudradatta wrote & commentary beyond Praśna XV.'

Page #179

1622
A DBIORIPTIVS CATALOGUE OF
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रव्याख्या । 2048. ĀPASTAMBAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYA. Burnell's Catalogue No. 3848. Page 16. Left column. Substance-Paper. Size-91x32 inches. Sheets-251. Lines-9 or 13 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas-_-7750. Author--Caupdapācārya. First three
Prasnas. Beginning:
श्रीसाम्बाय परमै ब्रह्मणे नमः ॥
श्रीदक्षिणामूर्तये नमः ।। वेदान्वा(व्याख्यन्माधवार्यः सायणार्यवपुर्धरः । तस्मात्सदुदयं प्रापदुदयाद्रेरिवांशुमान् ॥ १ ॥ करपूरितसशः श्रीमान्हरिहरेश्वरः । यः शश्वदाक्रमीद ब्धिभुवं नानानृपाश्रयाम् ॥ २ ॥ व्यधादपि पुराणानि महादानानि षोडश । तस्मादभूरिधामा युवा बुक्कमहीपतिः ।। ३ ।। यः प्राचीमाक्रमीदुद्य(पुध्य) अधः(थ) सर्वा दिशो वशी। समुत्खातनिखातारिमण्डलं स्तम्भमण्डिते ॥ ४ ॥ मण्डपे तुलया येन स्वे(से)नात्मामार्यमाधिय)ना(ता) । तृप्य(तिप्पा)म्बा नाम तस्याभूद्राज्ञी गुणगरीयसी ॥५॥ देवपत्न्यो भजन्याशा (तीवान्) शल्याधा पीढ़या भृशम् । तस्मादस्यां समुदभूभृपतिः श्रीभुवोः पतिः ॥ कर्मब्रह्माध्वनीनेन कविर्येन कृती कृतः ॥ ६ ॥ किन्ना(चावञ्चितधर्मेण येन श्रीभूसमे प्रिये ॥

Page #180

SANSKRIT MANUSCRIPTS
पद्मा मल्ल बिके (का) देव्यौ दीव्यतो दिव्यलीलया । अलब्धासौ चि(सु) क्रिययोः पुमर्थस्तनयस्तयोः ॥ ७ ॥ हर्य पेशसमुद्रेशबुकभूपरथीतमान् । शस्त्रास्त्रैकविदुषा जितबाह्यान्तरद्विषा ॥ ८ ॥
अभ्यास स्वाक्षरक्षीणा (११) के न (नु !) तेन समा नृपाः । नित्ययज्ञातिकुला पुरुषा हि महाक्रतौ (तोः ) १९ ॥ अपूर्णपञ्चयज्ञानां नृपाणां कस्य का तुला । कर्ता हेमादिदानानां श्रोता श्रुत्यादिसद्विरम् ॥ १० ॥ आहर्ताऽसौ पुमर्थानामादर्ता सत्क्रियाजुषाम् । स कदाचिदभूपतीन्द्रः (न्दुः) पालयन्धर्मतः प्रजाः ॥ सम्प्रार्थितो द्विजैः श्रौतं विशदीकर्तुमुद्यतः । विचार्य विदुषां मध्ये चौण्डपार्यमदीदिशत् ॥" व्याचक्षा(क्ष्वा)ध्वरतन्त्रं त्वं समन्त्रार्थमिति स्फुटम् । किं स्तुप चौण्डपाचार्य जातं तत्र महाकुले || वसिष्ठारुन्धती मुख्या यत्कुले गृहमेधिनः । वसिष्ठो वासिष्ठकुले चौण्डाचार्यः सतां मतः ॥
1823
कामाम्बा गृहिणी तस्य भरद्वाजकुलेऽजनि । आद्यादिवादोमधु (तो मिथुना भूरितां सनुयं (दभूवन्महिताः)
सुताः ॥
चौण्डपार्यादित्यदेव मञ्चव (पा) र्याभिधाः ख्रि (त्र) यः । यानमंस्त जनो देवांस्त्रिलोकाहितसम्पदा ॥
त्रीन्वेदान्सर्वविज्ञानांखीनग्रन्यिावनत्वतः । उत्साही सर्वकृत्येषु प्रभुमन्त्रा (मध्य) तुजद्वयः
204

Page #181

1624
A DEBORIPTIVE OATALOGUE OF चौण्डपार्योऽमात्ययः सोऽभूत्भूपतिभूपतेः । सद्गुरूपाचसद्वियो विष्णुभट्टार्यसूक्तिभिः ।। विद्वत्प्रयोग सफ(क)लं क्रतुमाहरतु त्वयम्(ऋतूना.
माकरोम्यहम्)। कल्पसूत्रेष्वनेकेषु सर्वक्रतुसमन्वयात् ।। आपस्तम्बाचार्यसूत्रं प्रधानं प्रचुरं त(त्व)तः । व्याख्यास्यते च तत्सूत्रं हौत्रौद्गात्र(त्रे) प्रसङ्गतम्(ता) ।। सूत्रार्थमन्त्रव्याख्यार्थप्रयोगप्रतिपादनैः । ब्राह्मणं कल्पसूत्राणि मीमांसान्यायविस्तरौ । तर्कव्याकरणे छन्दो निरुक्तज्योतिषे अपि । वेदभाष्याणि सर्वाणि स्मृतितत्सङ्ग्रहानपि ॥ सूत्रव्याख्यास्तथा सर्वा आचारं तद्विदामापे । कलाविद्या शिल्पविद्या अपि संशोध्य यत्नतः ॥ प्रयोगरत्नमालेयं तन्यते हृदयङ्गमा ॥ गणयन्तो गुणानेव सर्वे तो बहुमन्यताम् । परिग्रहो हि महतां गुणेन्दीवरचन्द्रिका ॥ यद्वा सन्तो नार्थनीया नितरामितरे यतः । गुणानां सदसद्भावौ स्वयमेव नियच्छतः ॥
त्रिंशत्प्रश्नात्मकं सूत्रमापस्तम्बमुनीरितम् । श्रौतगाद्यस्मातकर्मबोधकं तत्र पञ्चभिः । पञ्चविंशतिभिः प्रश्न!ीस्मार्तविनिर्णयः ।। इतरैः पञ्चविंशत्या श्रौततन्त्रं प्रपञ्च्यते ।

Page #182

1625
SANSKRIT MANUSORIPTS तत्रादिमैनवैः(व) प्रश्र्हविर्यज्ञविधिक्रमः ।। अन्यै(न्त्यै) षोडशभिः सोमः प्राधान्येन प्रपञ्चितः । तत्रादिमैत्रिभिर्दर्शपूर्णमासौ तदादिमे ।। एकदेशे पिण्डपितृयज्ञोऽपि प्रतिपादितः । चतुर्थे तद्याजमानमाधानं पञ्चमे ततः(मतम्) । षष्ठेऽग्रिहोत्राग्रयणे सप्तमै पशुरष्टमे । चातुर्मास्यान्यथ प्रायश्चित्तानां नवमे विधिः ॥ आमिष्टोमप्रपञ्चोऽथ पञ्चभिर्दशमादिभिः । प्रश्नेऽत्र दशमे दीक्षा प्रायणीये स्वराक्रमः ॥ आतिथ्येष्टिरिति प्रोक्तं सप्रपञ्चचतुष्टयम् । एकादशे प्रवाणां सप्रायश्चित्तको विधिः ।। द्वादशे थो()पसद्वेद्यामनिष्टोमीयवर्णनम् । प्रश्ने त्रयोदशे प्रातस्सवनोक्तिश्चतुर्दथे । सवने द्वेऽथावभृथोऽदयनीयवशाविधिः ।। प्रश्ने पञ्चदशे चोक्थ्यषोडशी चातिरावकः । आप्तोर्यामैकादशिना(न?)ब्रह्मत्वं दक्षिणाविधिः । प्रसङ्गादशहोत्रादिप्रायश्चित्तञ्च सौमिकम् ॥ अमिः साङ्गो द्वयोस्तत्र षोडशे प्रथमा चितिः । प्रश्ने ससदशे शिष्टा द्वित्रिषाहस्त्रिके(१) अपि ॥ अष्टादशे वाजपेयराजसूयौ सविस्तरौ । एकोनविंशे सौत्रामणिकाठकचितिक्रमः ॥ तवैव काम्याः पशवः इष्टयश्च पपश्चिताः ।

Page #183

1626
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
विज्ञेऽश्वमेघपुरुषमेधयो विधिविस्तरः ॥ एकविंशे द्वादशाह महाव्रतविधिर्गवाम् । उत्सर्गिणामध्ययनं द्वाविंशेऽहीनविस्तरः ॥ त्रयोविंशे ततः प्रश्ने सत्रायनविधिक्रमः । चतुर्विंशे ततः प्रश्ने न्यायप्रवरहोत्रकम् ॥ पञ्चविंशे च षड्विंशे गार्ह्य मन्त्राः प्रपश्विताः । प्रश्नेऽथ सप्तविंशे स्याद्गार्ह्यतन्त्रविधिक्रमः । अष्टाविंशकोनत्रिंशप्रश्नयोः स्मार्तसत्क्रियाः सामान्यतो विशेषेण त्रिंशे शुल्बविनिर्णयः । एवं सामान्यतः सर्वप्रश्नानामर्थ समूहः ॥
End:
एवं विहितमिष्टीयपशुबन्धानां ब्रह्मत्वं ब्रह्मत्वम् । यदेवं विहितं दर्शपूर्णमासयोर्ब्रह्मत्वमिदमेव सर्वेष्टीनां पशुबन्धानाञ्च ब्रह्मत्वम् । विशेषस्तु तत्र तत्र वक्ष्यते । अतोऽन्यत्र स व्यावृत्तौ ब्रह्मयजमानाविति यदुक्तं तदकरणेप्यदोष इत्यर्थः ।
:
इति ब्रह्मत्वान्ततन्त्रमन्त्रव्याख्या सुगन्धिभिः । सूक्तिमसूनैः पुष्णातु पुमर्थान्पुरुषोत्तमः ॥
प्राशित्वादिब्रह्मत्वान्पपदार्थोक्तिसमुज्वलः ।
तृतीयो व्याकृतः प्रश्नोऽनुनिर्वाप्यादिसक्रियः ॥ १ ॥
Colophon :
इति श्रीमद्राजाधिराज परमेश्वरश्री वीर हरिहर महाराज साम्राज्य धुरन्धरप्रतापयुवबुक्कभूपालशीरार्णव पूर्णचन्द्रस्य राजन्यासराजवास्मी

Page #184

SANSKRIT MANUBORITTE
1627 केः कर्मब्रह्माश्वनीनस्य श्रीवीरभूपतिभूपालस्य मन्त्रिणा चिन्ना.
निन्दनेनादित्यदेवमञ्चपाचार्याप्रजन्मना चौण्डपाचार्येण विरचितायामापस्तम्बीयाध्वरतन्त्रस्वतन्त्रव्याख्यायां प्रयोगरत्नमालायां
तृतीये प्रभे षष्ठः पटलः ॥ श्रीदक्षिणामूर्तिगुरुचरणारविन्दयोरपितास्तु प्रयोगरनमाला ।।
समाप्तश्चायं तृतीयः प्रश्नः ।। Subject: Āpastain baśrautasūtravvākhyā, otherwise known
as Prayogaratpamālā--a commentary on these sütras
belonging to Black Yajur Veda. 1-3 Praśnas. Remarks:--The Ms. is in a very good condition. On the title page
is given ' दर्शपूर्णमासप्रश्नत्रयप्रयोगरत्नमाला पिङ्गलोपनान्न: श्रीपतिरायस्य' i.e. the Ms. belonged to one Piigala Sripati. raya.
The long beginning given in this Ms. contains historically interesting information on the succssion of Vijayanagar dynasty, though the author has in view a completely different one from the accepted order of succession in the same dynasty. It is probably, as Dr. Burnell himself observes, more correct than the four or five lists collected by Lassen (L, AK. IV., Beilage, pp. 976 ffg.).
Again, the introductory verses of this work give a clue to the size and contents of the Apastamba Kalpasūtras--since probably the oldest authority on this subject might be Cauņ. dapācārya of the 15th century.
After giving the size and contents of the Āpastamba Sūtras as given by Caandapācārya, Dr. Burnell observes on page 17 of his Catalogue as follows:
“It is thus evident that Caundappa's account is correct. One point remains to be noticed. He (Ca updappa) entirely

Page #185

1828
A DESOROPTIVE CATALOGUE OF
omits mention of two Praśnas which treat of paitsmedhika rites, and which are reckoned usually to be the thirty-first and thirty-second of the work. In some Mss. however of the thirtieth, thirty-first and thirty-second Praśnas (which are not uncommon in S. India), I have seen them numbered as twenty-fifth, twenty-sixth, and twenty-seventh, and, apparently, excluding the Dharmasūtra.
"Commentaries on the different sections of this huge Sūtra are numerous; and in fragments, at all events, are not uncommon in S. India; but I cannot hear of anything like a complete copy of any one of them. Dhūrtasvāmin, and perhaps also, Kapardisvāmin, have written commentaries (it is said) on the whole. The commentary by the first is vory brief in parts and not of much use in restoring the text as far as the 18 Praśnas go which I possess. It has been annotated by Rāśikarāma. There is also a comment on these Sūtras by Gurudevasvāmin, which is probably an old one, and another (of recent times) by Ahobalapūri. It is not unlikely that Haradatta commented on the whole 30 sections; the tradition in S. India, in fact, that he is the same as Rudradatta, whose commentary has been already described. Under the name of Haradatta are commentaries on the Mantraprašna, Gșhya and Dharma sections (xxvi, xxvii. xxviii, and xxix); his commentary on the gļhya section he termed "Anakulá." (Subdarśanā(cā)rya has also explained the gshya Prbana. I have a copy of an anonymous commentary on the Paribhāxã -(sāmānya) sūtra which is probably by Tālavśntasvāmin. The Sulba praśna has been annotated by Karavindasvāmin, Kapar. disrāmin and Sundararāja. There are also prayoga treatises which are more easily to be had than the commentaries and which are described further on,

Page #186

SANSKRIT MANUSOBIPÍS
1629
“Of the Āpastambasūtras but little has been published. Dr. Max Muller long ago translated the Paribbīgā Section into German. Dr. Bühler has edited the Dharmaprāónas (Bom. bay, 1868-1871) with extracts from Haradatta's commentary and critical notes, and he promises shortly a translation which has been sometime nearly printed. Prof. Eggeling has long promised an edition of the Gșhye chapter. Perhaps, the most interesting section of the whole is the Sulba chapter, which treats of the construction of altars. This involves (as I pointed out in 1896 in my catalogue p. 29) considerable geometrical knowledge, and must throw much ligbt on the beginnings of Indian Geometry. Dr. Thibaut has recently taken up this subject, and it is to be hoped that he will be able to bring out an edition. The Apastamba and Baudhayana sūtras differ much in tbis respect, and a comparison of the two is requisite, to say nothing of reference to the tradi. tional diagrams for constructing these altars which may still be found here and there with Vedic priests, and without which (though perhaps sometimes erroneous) it is impossible to understand the necessarily great variety of bricks which are used."
The author of this work is Caundapācārya who is said to be the elder brother of Ādityadeva and Mañcapācārya, and the son of one Cinnāryā. He is again known as the famous Minister of Sri Virabhūpati of Vijayanagar dynasty,
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2049. ĀPASTAMBAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. Burnell's Catalogue No. 3854. Page 16. Left column.

Page #187

1630
A DESORIPFIVE CATALOGUB OF
Substance-Paper. Size-111x 44 inches. Sheets-117. Lines---12 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Gran. thas-3050. Author----Cauņda pācārya. First and Second Prasnas-incomplete.
Beginning:
श्रीमहागणपतये नमः । श्रीपाण्डुरङ्गाय नमः ॥ श्रीसरस्वत्यै नमः ।
श्रीगुरुभ्यो नमः :: श्रीनृसिमाय नमः । ॐ ॥ समुन्मूलितसर्वागतार्था भारती यतः ।। तं भारतीतीर्थगुरुं लोकैकगुरुमाश्रये ॥१॥ अस्तिस्वस्तिनिवासो वा वासुदेवनिवासभूः । क्षीरनिधिः पद्मसुधासुधाकरसुधाकरः ॥ २॥ . ततः समुदभृद्भरियशसः शशलाञ्छनः । योऽसौ श्रुतिशिरोरत्नशिरोरनितविग्रहः ॥ ३॥ तस्मादजनि भूजानिकुलं कलिमलापहम् । यादवं यदुजन्मापि जन्मालब्ध परः पुमान् ॥ ४ ॥ तलाभूत्सङ्गमः सम्राटसम्राडग्रीकसम्भवः । हरिरप्यक्ताराणामेको(के)नान्येन सनमः ॥ ५ ॥ ततोऽभूवन्पञ्च भूपा भूतवज्जगतः कृते । हर्यपक्ष्मापभूकेशाकेशकम्पमुदारपाः ॥ ६ ॥ तेष्वन्यकृतदिक्पाला......वैक्तितः ।
वेदान्व्याख्यन्माधवार्यः सायणार्यवपुर्धरः ॥ ७ ॥ Same as No. 2048.

Page #188

SANSKRIT MANUSORIPTS
1687
End:
॥क्षत्रस्य त्वौजसे यत्राय धावगृह्णामि । क्षत्रस्य क्षत्रियजातेः ओजः यत्सामर्थ्य । शेषं व्याख्यातम् ॥ विशे त्वा यत्राय धीय गृह्णामि । वैश्यजातेः कृषिवाणिज्यादि(पु) यत्सामर्थ तस्मै यन्त्रायेत्यादिपू. र्ववत् ॥ सुवीर्याय त्वा गृह्णामि ॥ सुवीर्य सर्वेषां स्व. स्वव्यापारे सामातियः । शेषेण ध्रुवायां चतुः पञ्चकृत्वो वा प्रतिपन्त्रं । शेषेणानुवाकशेषेण । अन्यत्पूर्ववव्या.
ख्येयम् । प्रा(जापत्यानि यजूंषि)। Colophon : Same as No. 2048. Subject: Āpastambaśrautasūtravvākhyā, otherwise known
as Prayogaratnamala. First and Second Prasnas. Remarks:-The Ms. is in a decaying condition. This Ms. ab.
ruptly ends in the middle of the commentary on the second patala of the second Prašna of th Apasta in baśrautasūtra.
The six and a half verses given in the beginning are additionally found in this Ms. and in No. 2050. The readings of this Ms. are slightly different from those found in No. 2048. Some of the important variations in readings found in this Ms. are given within circular brackets in No. 2048.
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2050. ĀPASTAMBAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. Burnell's Catalogue Ne, 3850. Page 16. Left column.
Substance-Paper. Size-11x41 inches. Sheets---158. Lines-10 to a Page. Script-~~Devanagari. No. of Gran.
205

Page #189

1682
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
thas-3750. Author-Caundapācārya. First and second
Prasnas-incomplete. Beginning-Same as No. 2049. End:
अयं वेदः पृथिवीमन्याविन्द.
गुहासती गहने गहरेषु । स विन्दति यजमानाय लोक
मच्छिद्रं यज्ञं भूरिकर्मा करोतु ॥ अयं वेदो वेदिरूपां पृथिवीं असुरेभ्योऽनुक्रमेणालमत। तथा च ब्राह्मणम् । वेदेन वै देवास्त(द)सुराणामिति । किंविधा पृथिवीं गुहा गोप्ये तत्रापि गहने द्रष्टुमशक्थे स्थाने तत्रापि गहरेषु दुष्प्राप्येषु प्रदेशेषु वर्तमानां । तथा च ब्रामणम् । वराहोऽयं वामनोष इति । तादृशो वेदः यजमानार्थ स्थानविशेष लभतां । तत्सिद्ध्यर्थ बहुव्या. पारः सन् यज्ञमविकलं करोतु ॥
प्रागौदक्षिणोत्सरैरुत्तरतोऽधरैः प्राक् प्रतिपयो(दपवर्ग परिस्तीर्यान्तरोग्योत्तरतो दोषदनं कल्पयित्वा सा. मिधनीराधातुमिध्यमादत्ते ।।
इत्थं हविरासादनान्तमन्त्रव्याख्यासुगन्धिमिः।
सक्तिप्रसूनैः पुष्णातु पुमर्थान्पुरुषोत्तमः ।। Colophon : इति श्रीमद्राजाधिराज + प्रयोगरत्नमालायां
द्वितीयप्रश्ने तृतीयः पटलः ।। Subject: Prayogaratnamālă. First and second Prabnas.

Page #190

SANSKRIT MANUBORIPTS
1688
Remarks:-The Ms. is in good condition. It breaks off in the third
patala of the Second Praśna.
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2051. ĀPASTAMBAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. Burnell's Catalogue No. 3849. Page 16. Leit column. Substance-Paper. Size 104x4t inches. Sheets-195. Lines-10 or 11 toaPage. Script-Devanagari. No. of Granthas--4000. Author--Caunda pācārya. Second and third Prasnas-incomplete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ कर्मब्रमाध्वनीनस्य मन्त्री भूपतिभूपतः ।। व्याचष्टे चौण्डपाचार्य: सामिधेन्यादिसरिक्रयाम् ।।
अत्र वक्ष्यमाणसामिधेन्यनुवचनादि तावद्धोत्रं होतकमत्वात्तत्रैष्टिकं पाशुकं हौत्रद्वयमाश्वलायनमापस्तम्बीयब्च ॥ तथा हि ॥ ऋग्वेदेन होता करोति ऋग्यजुर्वेदा. म्यां दर्थपूर्णमासावित्याचार्यवचनात् । ऋग्वेदे तन्मन्त्राणा. मामानादावलायनेन सूत्रे तत्प्रतिपादनाचाश्वलायनं तावदेकं यथा यजुर्वेदे वा वैनर्चनेत्यादिब्राह्मणे तद्विधाना
सत्यं प्रपद्य इत्यादिप्रश्नद्वये तन्मन्त्राणामामानादाचार्येण प्रवरानन्तरं तत्प्रतिपादनादापस्तम्बीयञ्चापरम् । अतो विकल्पेन द्वयोरनुष्ठेयत्वाचथारतभेदमुभयं प्रतिपायते ॥ End and colophon-Same as No. 2048. Subject: Āpastambafrautasūtravyākhyā, otherwise known
as Prayogaratnamála. Second and third Pranas.

Page #191

1.684
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
Remarks : - The Ms. is in good condition. It begins with the text from the fourth patala of the Second Praśna. Hence it might be a continuation of 2050. Dr. Burnell observes that this is an independent Ms., but inferior to No. 2048.
Beginning:
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रव्याख्या ॥
2052. ĀPASTAMBAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ.
Burnell's Catalogue No. 3853. Page 15. Right column. Substance-Paper. Size-112×1 inches. Sheets-40. Lines-12 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-950. Author--Dhurtasvamin. Paribhāṣāvyākhyā only.
श्री यज्ञेश्वराय नमः ॥ ॐ यज्ञं व्याख्यास्यामः ॥
अत्रायं सूत्रारम्भहेतुः । नित्ययज्ञक्रिया पुरुषश्रेयोऽभि व्यनक्ति । तस्यैवाक्रिया[यां] प्रत्यवायमापादयति । ऋणतेरक्रियायां प्रायश्चित्तविधानाच्च ये चान्ये आश्रमा ऊर्ध्वरेतसां ते च नित्यश्रुतिविरोधादनधिकृतान्धपवादिनिवयतया व्याख्येयाः । एवमवश्यमनुष्ठेयो यज्ञः श्रुत्यर्थस्यासर्वज्ञागम्यत्वेन शाखान्तरविध्युपसंहाराश के बाव्याख्यातोऽनुष्ठातुमशक्य इति करुणाविहृदयतया धर्मकथ नाय ततच्छ्रेयोs (र्थि) तया यज्ञं व्याचिकीर्षन्नाचार्यः प्रतिजज्ञे - यज्ञं व्याख्यास्याम इति । देवतां प्रति स्वद्रव्यस्योत्सर्जनं यज्ञः । यज्ञ इत्येकविंशतिसंस्थो यज्ञो जात्यभिधानेन व्यपदिश्यते। सप्त सोमसंस्था, सप्त इविर्यइसंस्थाः । सप्त पाकसंस्था इति । तत्राग्निष्टोमो ऽत्यग्निष्टोम

Page #192

1605
BANSKRIT MANUBORIPTS. उपाध्यः षोडशी वाजपेयोऽतिरात्रोऽतोर्याम इति(सस) सोमसंखाः । आग्नहोत्रं दर्शपूर्णमासावाग्रयणं पिण्डपितयज्ञश्चातुर्मास्यानि निरूढपशुबन्धः सौत्रामाणिरिति सक्ष ह. विर्यसंस्था । औपासनहोपो वैश्वदेवं पार्वणमष्टका मासिश्राद्धं सर्पबलिरीशानबालरिति स पाकयज्ञसंस्था इति । वी आर इत्येतावुपसर्गों । उपसर्गश्च क्रियान्तरे वर्तमानमर्थान्तरममियोतयति । यथा प्रतिष्ठित इति तामेव क्रियो विशेषयति । अत्र विशन्दो विस्तरार्थः अधिकृताया शाखायो सङ्केपतो विधानेन शाखान्तरस्थान् . विधीनु. पसंहत्य विस्तरेणेत्यर्थः । आक्बलवदर्थे, श्रुत्यर्थसंशये सि. द्वान्तं बलवद्भिहेतुभिरुपपायेत्यर्थः । व्याख्यास्याम इति चक्षिधातोर्व्यक्तवचनस्य कुतख्यानादेशस्य लि(ल) प्रत्ययोत्तमपुरुषबहुवचनान्तस्य रूपं व्यक्तं वक्ष्याम इत्यर्थः । एकविंशतिसंवं यज्ञं विस्तारेण शाखान्तरस्थान विधीनुपसंहत्य सिद्धान्तं बलावद्भिहेतुमिरुपपाय व्यक्तं वक्ष्याम इति पिण्डिताः । End :
अर्थायार्थायामिं प्रणयत्यपवृत्त कर्मणि लौकिकः सम्पद्यते यथासमारूढे ॥
अर्थायार्थाय प्रयोजनाय प्रयोजनायेत्यर्थः । अमिरित्याहवनीयो विधीयते।
आपस्तम्बमत्या सर्वे धारणमेव भारद्वाजस्य हिरज्यकेशि(नः), आपलायनस्य तु सर्वत्राधानप्रभृति माधाना

Page #193

1636
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF
द्वादशरावमजस्रा अत्यन्तं तुगतश्रिय इति यदानुक (नक्त)माहवनीयं धारयेदिति नक्तधारणं तदा होमद्वयार्थ प्रणेष्यामीति सङ्कल्प्य प्रणयनं दक्षिणाग्नेः पुनरानयनमेवाहवनीयधारणवचनात् यथासमारूढ इति दृष्टान्तोपदेशोपपत्तेः कर्मण्यपि समारोपणं यजमानस्य मानसव्यापारपक्षे गाईपस्यागारं प्राक् ॥ (१)
#
Colophon :
इति धूर्तस्वामिकृतसामान्य सूत्रभाष्यं समाप्तिमगमत् ॥ Subject: Apastamba paribhāṣāsūtra Vyakhyā—a commentary on Paribhāṣāsutras otherwise known as Sīmānya sūtras (i.e. the former part of the 24th Prasna of Apastamba Srautasūtras.)
Remarks : - The Ms. is in a very good condition. This work has already been printed in the Government Oriental Library Series, Mysore, by Mr. A. Mahādeva Sastrin, who attributes the authorship of this work to Haradatta and says that Dhūrtasvamin's authorship is restricted to the commentary on the first eighteen prasnas only. But we have in this Ms. Dhūrtasvamin's commentary on a portion of the 24th Praśna also. The readings of this Ms. are slightly different from those found in the printed Volume.
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रव्यख्या ॥
2058. APASTAMBAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ.
Burnell's Catalogue No. 3852. Page 15. Right column. Sabstance-Paper . Size - 124 x 5 inches. Sheets-84. Lines 5 to 10 to a Page. Script-Devanägarl. No. of Granthas-2500. Author - Karavindasyāmin. Sulba Sūtra Vyākhyā only.

Page #194

Beginning:
SANSKRIT MANUSCRIPTS
श्रीमहागणपतये नमः ॥
बिहारयोगान्व्याख्यास्यामः ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
* मित्येकाक्षराख्येयं वन्दे वाच्ानसातिगम् । पश्यन्ति सूरयो यद्धि तद्विष्णोः परमं पदम् ॥ १ ॥
लक्ष्मीसहाय मतसीकुसुमच्छविशाश्वतम् । ज्योतिर्मे हृदये भूयात्सदा राजीवलोचनम् ॥ २ ॥ आपस्तम्बाय मुनये नमो वेदार्थभूमये । यत्सूत्रसक्तास्तिष्ठन्ति यज्ञाः श्रुतिकुमारिकाः ॥ ३ ॥ तच्छुल्बसूत्रव्याख्येय पक्षरार्थावबन्धिनी । करविन्दाधिपेनाभिधीयते भाष्यकृन्मते ॥ ४ ॥
·
यज्ञव्याख्याप्रतिज्ञां कुर्बता भगवताऽपस्तम्बेन व्याख्येयतया हविर्यज्ञाः सोमयज्ञाः पाकयज्ञाश्च प्रतिज्ञाताः व्याख्याताश्च । तत्र तावदष्टिकसौमिकप। शुबन्धि कदार्विहोमिकाः स भविषमधनुर्मण्डलचतुरश्रभ्य श्रनानाश्रमो (१) गाईपस्थायतनप्रभृति चित्येष्टकापर्यन्ता नियतपरिमाणा देशविशेषास्तत्र तत्रोक्तास्ते च विमातव्या इति च तद्धि मानं प्रति साधनभूतरज्ज्वादीनां साधनभूतस्यैतावती रज्जुरेतावती क्षेत्रस्य करणीति स्वरूपमात्रेण ज्ञातुमशक्यत्वात्तत्प्रतिपादनमववयं कर्तव्यमिति यङ्गव्याख्यानानन्तरं विहारयोगव्या ख्या क्रियते ॥
बिहार इति ॥ विहारो विहरणं योगस्तत्साधनम् । विहाराणां योगा विहारयोगास्तान्व्याख्यास्यामः प्रतिपा
1637

Page #195

1688
A DESORIPTIVB CATALOGUE OF दयिष्यामः। विपूर्वो हरतिः क्रीडाप्रज्वलनबन्धनसंवरणविमानाचनेकार्थस्तक्रियाविशेषसम्बन्धादेव देशादिषु तत्र तत्रार्थे विहारव्यपदेशः । अत्र तु विमानवाची युजिथ द्विविधः । समाधिवाची सम्बन्धवाची च । अत्र तु समाधिवाची वेचादे सम्बगवस्थानं समाधिः । ससमाधिरित्यत्र वक्ष्यते । युज्यन्ते एभिरिति योगाः। विहरणोपायभूतरज्वा. दयः। पृष्ठ्यान्तयोरित्यादिना विमातव्यस्य वेग्रादिक्षे. त्रस्य श्रोण्यंसानां विविधसम्पादनावच्छेदो विहरणं तत्सा धनभूवरज्ज्वादयो विहारभूतास्तान्व्याख्यास्यामा । ब्याख्यानं नाम सति सन्देहे बलवता हेतुनोपपाद्य विवरणम् । यथा सपचतुरश्रानुपपदत्वाच्छब्दस्य मानार्थेषु यथाकामीशब्दार्थस्य विशयित्वात्येवमादिकम् ।।
End:
एकविंशोऽग्निर्भवतीत्यश्वमेधे विज्ञायते । तत्र पुरुषाभ्यासो नारनिदेशाना सलथासंयोगा. त्सवथासंयोगात् ।।
एक ॥ प्रकृती सप्तविधौ वाचेति सप्तसङ्ख्यापथक्त्व. निवेशिनी समानजातीयेषु पुरुषेष्वसंयुक्तः नारत्न्यादिषु ।
अरनिप्रादेशास्ता अरनिना दक्षिणत इत्यादिवाक्येन स्वरूपमात्रेण विहितानर्थसङ्ख्यया। अतः प्रकृतौ पुरुषा. णामेव सायासंयोगात् ॥
अश्वमेधेऽपि ॥ एकविंशाग्नौ पुरुषाणामेव सङ्यासं. योगो युक्त इति । अरस्निप्रादेशास्त्वनम्यस्ता भवेयुः । पुरु.

Page #196

SANSKRIT MANUBORÍPTS
1689 पाभ्यासादनन्तरं अरत्निना दक्षिणत इति कुर्यादित्यर्थः । एतदुक्तं भवति। त्रिस्तावैकविंशप्रकारादयविधेः-(१)स्ताव एकविंशोऽमि क्षणदर्शनात् । द्वादश दश वास्यां द्विरूक्तिः
प्रम(भ)समाप्तियोतनार्थ ॥ Colophon: इति करविन्दस्वामिकतौ शुल्बटीकायां
षष्ठः पटलः ॥ Subject: Āpastambaśrautasūtra Vyākhyā—a commentary
___ on Apastamba's Sulbasutras only. (1-21_Khandas)
1-8 Patalas of the 30th Prasna. Remarks :-The Ms. is in a very good condition. Though this and
the following four Mas. of Sulbasūtravyākbyã give only the Patala division of the text and of the commentary, the relation between the Patalas and Khandas of these sūtras may be noted down, as follows:-- Patala
1-3 Khandas. 2nd
4-7 3rd
1-10
= 4th
11-14 , 5th
15-17 18-21
lat
6th
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रव्याख्या ॥
2054. ĀPASTAMBAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. J. L. Collection No. 216. Substance-Paper. Size-91x4 inches. Sheets-65 (sheets -17-66; 1-16, 19 and 20, 27-44 are missing). Lines-10 to a Page. Script-Devanagari .
१08

Page #197

1040
À DESCRIPTIVĖ CATALOGUE OF No. of Granthas--1500. Author-Karavindasvamin. Sulbe sūtra Vyākhya-incomplete. Beginning:
(समचतुरनं दीर्घचतुरश्रे० यथायोगमुपदध्यात् ॥ समचतुरनं द्विधा कृत्वा तस्यैकस्मिन्भागे + शेषस्य समच)तुरश्रकरणीं समां पार्थमानीं तावतीमुक्त[म] या तिर्यमान्या समचतुरश्रं कृत्वा तत्र शेषं विभज्य तस्य शेषस्य यदधिकं स्यात् तद्यथायोगमुपदध्यात् । अधिकस्य यथा(वि)भागे कृते भागा एकैकशो वा संहत्य वा भागान्तरस्योपरि निधीयमानास्तद्विस्तारं व्याप्यान्यो न्यसम्पृक्तास्तहीर्य सम्पादयन्ति । तथा विभज्य सर्वशेष भागान्तरस्वोपरि निदध्यादिति ।।
अयमर्थः ॥ समचतुरश्रं दीर्घचतुरश्रं चिकीर्षन् क्रियमाणस्व दीर्घस्य चिकीर्षितविस्तारप्रमाणया तिर्यमान्या समचतुर(श्रमेकतोऽपच्छि)। शिष्टस्य पार्धमानीं तावती कृत्वा, तदधिकमेकमाऽनेकधा वा(मागं विभज्य ते) सर्वे भागा दीर्ष(चतुरश्रं यथा सम्पादयन्ति तथा सर्वशेष भागान्तरस्योपर्यपदध्यात् ॥
End:
विज्ञायते च कङ्कचितं शीर्षण्वन्तं + यथाप्रकृत्यात्मविकारात् ॥
किञ्च विज्ञायते च इदं - कञ्च कङ्कचितं शीर्षण्वन्तं चिन्वीतेति श्रूयते । यदि बोधकप्राप्ता कके शिरो विधत्ते तत्कथं ब्याह्राह्मणं कचितं शीर्षण्वन्तमिति श्रूयात्

Page #198

. BANSKRIT MANUSoverm
1641 ए(वे)त्यर्थः । तस्मादशिरस्कः श्येनः कः शिरोविधानात् तथा वयोमात्रसादृश्यप्रकृते प्राप्ते श्येनप्राप्तिविधानसाम
ादेव श्येने शिरोऽप्यस्वीति गम्यते। तत्रिते अमे शिर इत्यादिशिरस्युपधानदर्शनाच्च । अतस्तयोर्विकल्प इति मत्वा नोवा शब्दं ब्रूते । तत्र कश्यनोलज इति सङ्कल्प. मात्रभेदः नाकारे दाक्षायणयज्ञादिवत्। अशिरस्कः श्येन इत्युच्यते प्रकृतौ वक्रो विकारात्प्रकृतिवदेव पक्षी वको पुच्छात्सबतं यक्रपक्षो व्यस्तपुच्छ इति विकारश्रवणात आत्मा तु यथा प्रकृत्या यद्वा यथाप्रकृति यदिकृतं (अविछतः) समचतुरश्रः चतुः पुरुष इत्यर्थः अ(विकारं न विकारं श्रूयते ॥) Colophon : Shett No. 59. इति करविन्दस्वामिकतायां शुल्ब(प्र)दीपिकायां
पञ्चमः पटलः ॥ Subject: Āpastambaśrauta Sūtra Vyākhyā-a commentary
on Sulba Sutras only. 1-6 Patalas. (3-21 Khandas). This commentary is also known as Apastambabulba
pradipika. Remarks:-The Ms. is in a decaying condition. This Ms. begins
with the commentary on the sixteenth Sütra of the first Patala and ends abruptly in the middle of that on the last twelfth Sūtra of the sixth Patala. It is full of scriptorial errors.
-
-
-
॥ आपस्तम्बश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2055. ĀPASTAMBAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. Barnell's Catalogue No. 3851. Page 15. Right column,

Page #199

1642
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF
Substance-Paper. Size-111x5 inches. Sheets-50. Lines-10 or 11 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas--1150. Author--Kapardisyamin. Sulbasūtravyākhyā only. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ उक्ता यज्ञास्तेषामायतनानि नियतप्रमाणानि नियतदेशानि तेषामायामविस्तारान्वक्तुकाम आह ।।
विहारयोगान्व्याख्यास्यामः ॥ विड़ियन्तेऽस्मिन्ननय इति विहाराः प्राग्वंशादयः गार्हपत्यादयश्च ॥ युज्यते. ऽनेनेति योगो रज्जुविशेषः। विहाराणां योगो विहारयोगः। विहारसम्पादनार्थान् रज्जुविशेषान् व्याख्या: स्यामः प्रतिपादयामः । अथवा आयामादीनां विहरणमेव विहारस्तेषां योगो विहारयोगः सम्यक्सम्पादनमित्यर्थः । योगा इति बहुवचनं बहुव्रीहिः(१) प्रकारैर्दर्शयितुं, दर्शनञ्च प्राधान्यप्रतिपत्त्यर्थम् । यथा रथादयो न नियताङ्गप्रमाणा एकस्मिन्नोऽपि मात्रया हीयमाने सम्यान गच्छन्ति, एवमगन्यायतनादीन्यपि मात्रया हि(ही)नानि साधनभावं न गच्छन्ति । तस्माद्यत्नेन सम्पादयनीयानि। सर्वत्र विज्ञायत इति श्रुतीनामुपन्यासात्सर्वथा आयामादय उक्तैरव मार्गः सम्यक्सम्पादनीयाः । आयतमानां श्रेषे च प्रायश्चित्चेन भवितव्यम् । अमुमेवार्थ पृथग्दर्शयितुं शुल्यान्तरे 'अथातः' शब्दो प्रयुक्तौ-'अथातो विहारयोगा' निति । आदितस्तावदिशा ग्रहणं वक्तव्यमनेनाचार्येण नोक्तं कल्पान्तरतो ग्रासम् ॥

Page #200

SANSKRIT MANUBORIPTS
1648
End:
॥ एकविंशोऽग्निर्भवतीत्यश्वमेधे विज्ञायते ॥ गतमेतत् ॥ तत्र पुरुषाभ्यासो नारत्निप्रादेशानां। कुतः । सस्थायोगात् ।। एकविंश इति । ननु सप्तविध इत्यत्रापि सत्येव विधीयते । वाक्यान्तरेण तत्रारत्निप्रा. देशा निविशन्ते । न तत्र सप्तसङ्ख्यासंयोगः । पुरुषा. भ्यास एव नारस्निप्रादेशानाम् । तत्र श्लोकः :
'विधे नरः...प्रोक्तं त्रिस्तावति विभावसो ।
एकविंशे ततो न्यूनं तिलानाम्चैव सप्तामः॥' द्विरुक्तिमङ्गलार्था । Colophon :
षष्ठः पटलः । इत्यापस्तम्बीयशुल्बभाष्यं कपर्दिस्वामिकृतं सम्पूर्णम ॥
जयशंवत्सर आश्वी (श्वयु)जशुद्धचतुर्थीचन्द्रवारे सम्पूर्णम ।। Subject : Apasta mbasrautusūtravyākhya--a commentary on
Bublasutras only. 1-6 Patalas of the 30th Prasns. Remarks-The Ms. is in a very good condition. The Ms. is dated
Monday-fourth day after the New Moon--in Afvayuja month in Jaya year which corresponds to Saka 1756 or 1884 A. D.
-
-
॥ आपस्तम्बभौतसूत्रव्याख्या ॥ 2056. APASTAMBASRAUTASUTRAVYAKHYA. Burnell's Catalogue No. 9160 a. Page 16. Left column.
Substance-Palm leat. Sixe-16x11 inches. Leaves-68 (1-88). Lines-5 or 6 to a Page. Script-Grantha. No.

Page #201

1644
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
of Granthas-1100. Author-Sundararija. Salbasutra. vyakhya only.
Beginning:
__ श्रीमहागणपतये नमः ॥ आपस्तम्बेन योऽयं व्यरचि भगवता शुल्बसंज्ञो गभीरः प्रश्नोऽर्थस्त(र्थन्त)स्य भाज्यप्रभृतिषु कथितं वीक्ष्य कृत्स्नं प्रयोगम् । संक्षिप्योद्घोषनार्थ कुशिककुलनिर्माधवार्यस्य यष्टुः पुत्रः शुल्बप्रदीपं विवरणमधुना सुन्दरो निमिमीते ॥
सूत्रम् ॥ विहारयोगान्व्याख्यास्यामः ॥ टीका ॥ विहारो विहरणम् । चतुरश्रादिरूपेण भूमेः करणम् । तस्य योगा उपायाः ॥
End:
सूत्रम् ॥ एकविंशो भवतीत्यश्वमेधे विज्ञायते ॥
टीका ॥ शाखान्तरे एकविंशतिपुरुषपरिमाणमित्ये. कविंशतिकः स्तोमे तद्विधिः पञ्चदशाधि इत्यत्रोपाधेः प्रायिकत्वादस्तोमेऽपि ॥
सूत्रम् ॥ तल पुरुषाभ्यासो नारनिप्रादेशानां सङ्ख्यासंयोगात्सङ्ख्यासंयोगात् ॥
टीका ॥ अस्थिन्पक्षेऽर्धद्वाविंशाः ॥ पुरुषामिः । तत्र द्वे शते तिस्रथाङ्गुलयः । षट् च तिलाः पुरुषस्थानीयो वे. णुस्तस्य चतुर्थपञ्चमषष्ठ....दशमाणूकारनिर्वस्थप्रादेशा अवगन्तव्याः ॥ अरत्निमादेशाभावेऽपीति पक्षद्वयेऽप्येक. विंशतिरेव पुरुषाः। श्रीमद्रामायणेऽप्यष्टादशपुरुषत्वमचामेधाश्यते ॥ सोका :

Page #202

Colophon :
SANSKRIT MANUSCRIPTS
"
स चिन्त्यो राजसिंहस्य सञ्चितः कुशलैर्द्विजैः । गरुडो रुक्मपक्षो वै त्रिगुणोऽष्टादशात्मकः ॥'
स तु शाखान्तरेण षड्विधस्यापि प्रकृतित्वदर्शनात् तन्त्रिस्तावोऽवगन्तव्यः ॥ उक्तं हि षड्विधस्यापि प्रकृति. त्वं बोधायनेन - 'षड़िधं वा सप्तविधं वा द्वादशविधं वा चे. प्यमाण' इत्यत्र । त्रयोदशविधस्तानग्नींबित्वाऽश्वमेघमारभते ततः परमग्नि चित्वा ततो द्वाविंशत्यादिविधमेव चिन्वीत । न तु पूर्वविधं न ज्यायांसं चित्वा कनीयांसं चिन्वीतेति । अथ यो द्वाविंशतिविधादूर्ध्वमपि विधामभ्यस्य ततः परमश्वमेधमारमते यथा त्रिंशद्विधान्ते तस्याप्यश्वमेधाग्रित्रिस्ताव एकविंशो वा तस्य प्रकारान्तराभावात् । ततः परन्तु पूर्वकृतादारभ्यै कत्रिंशादिविधमेव चिन्वीत पूर्वेषां कृतत्वात् । व्यञ्जितञ्चैतद्बोधायनेन । अश्वमेधं प्राप्तवेदाहरेत् अत ऊधा ( र्ध्व १) मभ्यसेत् नेतरदाद्रीये - वातीतवेदाहरेदाहृत्य कृतान्तादेव प्रत्याददीतेति सिद्धम् ।।
इति सुन्दरराजीये शुल्बविवरणे शुल्यप्रदीपे
षष्ठः पटलः ॥
विजयनाम संवत्सर आषाढशुद्ध पश्च म्या मापस्तम्ब शुल्ब व्याख्यानं सम्पूर्णम् ॥
श्रीगुरुभ्यो नमः ॥ श्रयिज्ञेश्वराय नमः ।।
सुन्दरराजबुधेन्द्रो व्याचरूयावग्निसूत्रषट्पटलीम् । बेङ्कटपतिरलिखत्तामरुणाचलदीक्षितात्मजमुवेऽसो ॥
1645

Page #203

1646
A DEBORIPÍTVE CATALOGUB OF Subject: Āpastambafruatasūtravyākhyā, otherwise known
as Sulba Pradipa- & commentary on Snlbasūtras
or Agoisūtras. 1–6 Patalas of the 30th Prašna. Remarks :- The M8. is in a very good condition. The other work
contained herein is बोधायनशुल्बसूत्रदीपिका by Dvarakanatha yajvan.
The author of this commentary is Sundararāja, son of Mädbavārya yajvan of Kušika family. The scribe of this Ms. is Veikatapati, who copied it down to please the son of one Aradacala Dikrit,
॥ आपस्तम्बश्रौतसूलव्याख्या ॥ 2057. APASTAMBAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYA. Barnoll's Catalogue No. 9172 (j). Page 25. Right column.
Substance--Palin Leaf. Size-16x11 inches. Leaves-26 (86-111). Lines-8 to 10 to a Page. Script-Grantbs.
No. of Granthas-1100. Author-Sundararāja. Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2056. Remarks :--The Ms. is in a decaying condition. Some leaves
are broken out and some are rat-eaten. Dr. Burnell observes about this Ms. on page 25 b as follows:--
“ (This Ms.)-133 leaves-(contains) Āpastamba Cayana prayoga and extracts from Sundararāja's commentary on the Sūlba Sūtra. (It is) written about 1700".
As the leaves of this Ms. had originally been ill-arranged, Dr. Burnell conld not have traced out its full contents. The leaves are now fully arranged with great care and labour, as the following table of the contents and the number of leaves in this Ms. will show :

Page #204

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1 आपस्तम्बसूत्रप्रयोगवृत्तिः ॥
2 नक्षत्रेष्टिप्रयोगः ॥
3 प्रकीर्णकारिकाशतकम् ॥
4 मित्रविन्वेष्टिप्रयोगः ॥
5 आपस्तम्बसूत्रप्रयोगवृत्तिः ॥
6 मृगारेष्टिप्रयोगः ॥
१ पवित्रेष्टिप्रयोगः ॥
8 पौण्डरीकप्रयोगः and कारिका ||
9 सर्वतोमुखप्रयोगः ॥
10 आपस्तम्ब शुल्ब प्रदीपः ॥
11 जातकफलवर्णनन ||
12 Fragments (P)
LL.
""
,,
""
47
15
53
"
92
2
59
45
99
1-42
42-57
58-61
62 & 63
63-72
72-76
76-78
78-80
80-86
86--111
1-18
4
॥ बोधायन श्रौतसूत्रव्याख्या ॥
2058. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ.
Burnell's Catalogue No. 3744. Page 18. Right column. Substance-Paper. Size - 112 x 48 inches. Sheets-347. Lines-7 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas -5000. Author - Bhavasvāmin. First Nineteen Prashnas.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥
ब्राह्मणानां बहुत्वादेकैकस्यां शाखायां परिसमाप्तत्वादर्थस्य च दुर्योधत्वादसार्वज्ञजन्यत्वाच संहृत्य विवरणार्थ सुखं बुध्वा कर्माण्यनुष्ठाय फलं सर्वे प्राप्नुयुरिति कल्प
207
1647

Page #205

1648
A DÉBORIPTIVE OATALOGUE OF आरब्ध आचार्येण। वाक्यसम्बन्धश्च गर्भाधानादिसंस्कारैः संस्कृतोऽधीत्य वेदान्न्यायतः कृतदार आहितामिरामावा. स्येनेति चोदितस्य कर्मणोऽधिकारी। तानि च कर्माणि नानाविधानि । तत्र दर्शपूर्णमासानिहोत्रज्योतिष्टोमप्रवर्याण्यपूर्वाणि । तत्र दर्शपूर्णमासविकारा इष्टयोऽनीषोमीयः पशुः, ज्योतिष्टोमविकारा एकाहद्वादशाहाश्च। अग्निहोत्रं न प्रकृतिः। प्रकृतं(तिः) नाम सर्वधर्माणामतिदेशकं । प्रवर्याधा. ने कुण्डपायिनामयनेषु प्रवाश्च न प्रकृतिः दधिधर्मे धर्मा. तिदेशं केचिदिच्छन्ति परिश्रित्योभयत्र शान्ति कृत्वेति । दर्शपूर्णमासज्योतिष्टोमी प्रकृती एव । अमीषोमीयद्वाद. शाहसंवत्सरादयः प्रकृतिविकृतयः। इष्टय एकाहाश्वोद्रि दादयो विकृत्तयः एव । दर्विहोमादयो न प्रकृतयो न विकृतयः। 'आमावास्येन वा पौर्णमासेन वा हविषा यक्ष्यमा. णो भवतीति दर्शपूर्णमासारम्भो मन्त्रक्रमानिरपेक्षत्वादा धानादीनां सामानां समस्तविधानाभावादेतदपेक्षत्वाचानयोर्ज्ञाने तेषां गतकल्पत्वात् । इह पौर्णमास्यादित्वेपि अमावास्यायाः प्रथममन्त्रग्रहणमन्त्रक्रमात् दाक्षा(यण)यज्ञादौ शाखाहरणाद्यारम्भस्य पौर्णमास्यामप्युपकारात् पौर्णमा. सीधर्मारम्भे कचिदप्थामावास्यस्यानुपकारादसाधारणा. (ण्या?)दादिपदार्थस्य 'अथातो दर्षपूर्णमासी व्याख्यास्याम' इत्यप्रतिज्ञातमारम्भादेव गम्यते इति । अथेत्यधिकारकरणं । तयोरेवारम्भात्तदितश्च कालप्रकृतेस्तस्येदमिति वा भवार्थे वा विध्यपेक्षः ॥

Page #206

SANSKRIT MANUSOBIPTS
1649
End:
सवनीयेष्वयं विशेषः प्रतिप्रस्थातः पशू अन्तिकेस्तां पशवोऽन्तिके सन्तु अर्वाग्वा परैरविदं परोवरैस्तो वां जुषे अग्विः परैरविदं परोवरौस्तान्वो जुषे दिवमग्राभ्यां मा लेखिष्ठ ममैर्मालेखिष्ठ मध्याभ्यां मध्याहिंसिष्ठ मा. हिसिष्ठस्त्रिः या जुष्टामुपाकरोति ॥
त्रिखिः प्रच्युतयोः पशुहृदये उत्तमे कुरुतात् शमितहृदयानि जिह्वा वासि तानि तानीत्यादि तानि सव्यानि दोंप्यैकचराणि नानापार्षाणि दक्षिणा श्रीरध्युर्धिदक्षिणानि दोषि सव्या श्रोणिरणिन्ति उदानांवनि
टूश्चजाधनीचावथंतात् (१) त्रिविः पशून्पशूनां प्रच्युतानां हृदयान्युत्तमानि पश्चोः संवदख पशुषु दिवं वां भस्मना प्रणेथा दिवं वः भस्मना प्रणध्वं शुचौ स्थस्त(१)मभिशोचतं शुचस्थ(१) तमभिशोचत मह्यं यजमानाय तिष्ठतं(?) तिष्ठत ॥ Colophon : इति भवस्वामिकृते कल्पविवरणे ततो
द्वितीयोऽध्यायः ॥ श्रीरस्तु ॥ भोसलकुलभूपछायावासिना उरगीत्युपनाम्ना लेखकेन लिखितम् ।। Subject: Bodhāyana Srauta sūtra vyākhyā, otherwise known
as Kalpavivarana, a commentary on these sutras be. longing to Black yajur Veda. This Ms. contains
the commentary on the first nineteen Praśnas only. This Ms. adopts the division into Praśnas and Adhyāyas, as follows:

Page #207

1660
A DBBORITIVE OATALOQUE OF
II )
4
"
"
IN {(11)
i aniquiara!
Prašna
Adhyâyas 17 2 अग्न्याधानम्
(II) 3 Do.
III , 2 4 suitelan (aparat)
IV (III) 5 9947871
» V(IV) - 4 6 SIGHIETA
VI (V) 7 (6) 7 garet:
VII (IX) 8 sfera: qaraqan
VIII (VI)
IX (VII) माध्यन्दिनसवनम् ,, तृतीयसवनम
XI
(VIII) 12 , 199484
XII 18 v Do.
XIII 14 s aat
» XIV (X) - 19 15 arna:
XV (XI) 16 :
XVI (XII) 17 #gu:
XVII (XIII)
13 18 stingai:
1 XVIII (XIV) 19 04ligat
XIX (XVII) . 2 Remarks:-The Ms. is in a very good condition. It is full of
scriptorial errors. The nick-name of the scribe of this Ms, is Uragsti. The number of Praśnas given in the above table is based on the order of the Praśnas preserved in this Ms., while the number given within brackets is according to the Printed Volume of Bodhiyana Sūtras.
Regarding the Bodhāyana Sūtras and their commentaries

Page #208

BANSKAIT MANUSCRIPTS
1651
Dr. Burnell observes thus on page 20 of his Catalogue :
"The Baudhấyanasūtra is very simple in its form ; a comparison between the Baudhāyana and Āpastamba Sulbasūtras shows very conclusively that the growth of the Sūtra style was gradual, and that the most artistic Sūtras are the latest of the period when that style prevailed.
"Unfortunately Mss. of the Baudhãyana Sūtras and com. mentaries are rare and all incomplete. Some such have been described by me already ("Catalogue," pp. 24 ffg.) and for others see "Noticos,” ii. pp. 184, 180, and 270. [See pp 184 fifg. of Bühler's Gujarat Catalogue also and pp. 8-10 of Keilhorn's Catalogue of the Mss. in the southern division of the Bombay Presidency). The Gịhya section is, perhaps, not to be found in S. India, in good Mss. During many years' search, I have been unable to meet with a Ms. that could be batisfactorily identified, but only with fragments of questionable authenticity. The reason of this is, that Vedic rites are now very rarely performed except in a most perfunctory manner, and that the few priests who even profess to know anything of them profess to perform rites according to rituals of which they are ignorant, in order to inorease their gains. Thus the Āpastamba ritual with a few arbitrary changer serves for the Baudhāyana, Bhäradvāja, etc., rituals, which do not roally exist.
"There are several commentaries on the Baudhāvanastras (Weber, Literaturgeschichte, P. 111) by Bhavasvámin (see above), Anantadeva, Navahasta, Sega, Dvārakānátha, and Siyana. The only Ms. of the last as yet discovered is men. tioned by Keilhorn (Catalogue of M88. in the southern part of Bombay Presidency, p. 8); it is of great interest, as Sāyapa

Page #209

1862
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
himself says that he followed this Sūtra and it is certain to be a complete and valuable commentary,"
॥ बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या । 2059. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. J. L. Collection No. 217. Substance-Paper. Size-103 x 47 inches. Sheets-134 (1-6, 22-67, 143-224). Lines-8 to a Page. Script--Devanagari. No. of Granthas-2150. Author-Sayanacarya. Fisrt Prasna-incomplete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः हरिः ॐ वागीशाद्यास्सुमनसः सर्वार्थानामुपक्रमे । यमत्वा कृतकृत्यास्स्स्त नमामि गजाननम् ॥ १॥ त्रयीमङ्गत्रयीकल्पलतायां यनिरूपितम् ।। दोहनं श्रियमादत्ते मीमांसासङ्ग्रहद्वयम् ॥ २॥ यस्सायणाचार्यपदाभिषिक्तः
श्रीशिङ्गणाचार्यसुताग्रगण्यः । प्रसभगम्भीरमतिरस्फुटार्थ
बौधायनं कल्पमधो विधास्यन् ।। ३ ॥ व्याख्याय विद्याखानानि पुराणादीनि साम्प्रतम् । व्याचष्टे सायणाचार्यः कल्पं बौधायनं सुर्धाः ॥ ४ ॥ पूर्वव्याख्याप्रमेयार्थाः स्पष्टा इत्यनिरूपिताः। अप्रबुद्धप्रबोधार्थ निरूपयति वानपि ॥ ५॥ अनुष्ठानविकल्पाच करणादौ(:) ये व्यवस्थिताः ।

Page #210

1658
SANSKRIT MANUSCRIPTS सम्यक् तेऽपि निरूप्यन्ते पूर्वकल्पे यथोचितम् ॥ ६ ॥
तत्र तावद्विध्यर्थवादमन्त्रात्मना त्रिधा व्यवस्थितो वेदराशिः। तस्य च कर्मावबोधनमेवार्थः। तदधीतमेव कर्माम्युदयहेतुः । तथा चोक्तं --- ' दृष्टो हि तस्यार्थः क. पविबोधनं नाम । न च तत्राप्य(स्था)ध्ययनमात्रान्मन्त्रमनुः भवन्तो(मात्राचनभवन्तो) याज्ञिकाः फलं समामनन्तीति । विधिविहितमर्थवादप्ररोचितं मन्त्रेण स्मृतमभ्युदयकारि भवतीति । ततश्च चोदितानां कर्मणां सुखावबोधाय भगवान् बो. धायनः कल्पमकल्पयत् । यतो ब्राह्मणानामानन्त्यं दुरवबोधता च अतो न तैः सुखं कर्मावबोध इति कल्पसूत्राणीमात्रि(नि) प्रतिनियतशाखान्तरान(ण्यः)ङ्गीचकुः पूर्वा चार्याः । अत एवाध्ययनविष्याक्षिप्तमध्येतव्यत्वाचदुपबूं. हणविशेषेरुपबृंहितस्य कल्पस्य वैशद्यलाघवकात्स्न्यंप्रकरणशुद्धयादिभिः प्रकर्युक्सस्य तत्तन्मार्गानुसारिभिः स्वानुष्ठेयकर्मावबोधनार्थमध्ययनं सिद्धम् । एतदेवाभि सन्धायोक्तं कर्मान्ते- 'पञ्चतयेन कल्पमवेक्षेत छन्दसा ब्राह्मणेन प्रत्ययेन न्यायेन सिद्धिवशेने ति। कल्प्यत इति कल्पः प्रयोगः । सोऽत्र निरूप्यत इत्ययं ग्रन्थोऽपि कल्पः ।
तत्र प्रत्यक्षश्रुतिमूलतया हविर्यज्ञेषु सर्वेष्टिप्रकृतितया मन्त्राम्नानात्कर्मानुरोधाच्च प्रथमं दर्शपूर्णमासौ निरूपयति-आमावास्येन वेत्यादिना ॥ ननु सर्वक्रतूनाममयः

Page #211

1664
A DËBORIPTTVE OATALOGUE OF सकृदाहिता इत्यग्न्याधानसंस्कारादेवामिसिद्धिः । तत्रापि 'नक्तं गार्हपत्यमादधाति अर्कोदिते सूर्ये वाहवनीयमाद. धाती'त्यादि तदितिकर्तव्यताविशेषादेवाहवनीयस्वादिसिद्धिः । तेनाधानमेवाग्न्युत्पादकं । ते चामयः सर्वकत्वअभूताः यथोपनयनसंस्कृताधीतमन्त्राः । अत एषानुछानेऽप्याधानस्य प्राथम्यं नियतं तत्कृतः तदतिक्रमण दर्शपूर्णमासयोः प्रागभिधानमिति । सत्यम, तथापि अ. ग्न्याधानप्रभृतीन्याह वैतानिकानि। दर्शपूर्णमासौ तु पूर्व व्याख्यास्यामः ॥ तन्त्रस तत्राम्नातत्वादिति ।
End:
यदस्मिन्कर्मणि ॥ अवसन्ता घृतेन वाहा देवेभ्य इदं । यदस्य कर्मणोत्यरीरिचं० । समर्धयित्रे स्वाहा । अमये स्विष्टकृत इदं । प्रजापते न त्वदेता० । स्वाहा प्रजापतय इदं धौवात् । सुवेणोपहत्य ब्रम प्रतिष्ठा मनस इत्येतेनानुवाकेन प्रतिमन्त्रं जुहोति....... Colophon: (Sheet No. 58.)
इति प्रथमप्रश्ने तृतीयोऽध्यायः ॥ Subject: Bodhāyana Srautasūtra vyākhyā on 1-17 Kbandas
___of the First Prasna. Remarks :--The Ms. is in a decaying condition. Many sheets in
the middle and end are completely eaten by white ants.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2060. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. Burnell's Catalogue No. 9165. Page 19. Left column.

Page #212

BANBKRIT MANUBORIVİS
Hess
Substance-Palm leat (Sritala). Size-162x3 inches. Leaves-285 (1-98, 49, 33, 41 and 64). Lines-14 or 15 to a Page. Script--Grantha. No. of Granthas---19,950. Author-Mahadevavajapeyin. Incomplete.
Boginning:
स जयति कुञ्जरवदनो
देवो यत्पादपङ्कजस्मरणम् । वासरमणिरिव तपसा
राशिं नाशयति विघ्नानाम् ॥ १॥ दृष्टेष्टिरुदेति वृष्टयुपचयादमानि तेभ्यः प्रजाः
ताभ्यो यज्ञसमुद्भवः पुनरिति प्रक्रान्तचक्रक्रमः । अत्रामुत्रसमीहितार्थघटनाबदबतो यो जग
ज्जन्मस्थेमलयोत्सवस्स दिशतु श्रेयांसि यज्ञेश्वरः ॥ २॥ वेदोदधेर्विनिय योऽदात्कल्पाभिधां सुधाम् । विबुधेभ्यो नमस्तस्मै बोधायनमहर्षये ॥ ३ ॥ बोधायनाय मुनये मुनिसचाहताइये। कामा(कर्मा(१))म्बुधिं तितीर्पूणां कल्पनौकाकृते नमः ॥ ४॥ अस्ति बौधायनं सूत्रमाद्यमावर्यवाश्रयम् । अधीतिबोधाचरणप्रचारैस्तत्प्रपञ्चयन् ॥ ५ ॥ भारद्वाजान्वयाम्बोधिसुधांशुस्सत्सु सम्मतः । त्रियम्बकाध्वरी लोके त्रय्यन्तज्ञस्समेधते ॥ ६ ॥ तदध्वर्युमहादेववाजपेयी तदाबया । बोधायनोतकर्मान्तबैधकल्पानुसारतः ॥ ७ ॥
208

Page #213

1656
À DÉSORIPTIVE CATALOGUE OF वैतानिकानां यज्ञानां भवस्वामिमतानुगाम् । कर्याध्वगाना सुगमा करोति श्रीतचन्द्रिकाम् ॥ ८ ॥
अत्र धर्मस्य प्रतिपाद्यत्वाचस्वरूपं तत्प्रपाणं तदधिकार्यादि च निरूप्यते । 'चोदनालक्षणोऽर्थो धर्म' इति जैमिनिः । विधिप्रमाणकश्रेयस्साधनताको धर्म इत्यर्थः । कर्मजन्योऽभ्युदयनिश्श्रेयसहेतुरपूर्वाख्यात्मगुणो धर्म इति हरदत्तः। अभ्युदयः स्वर्गपशुपुत्रादिः । निश्रेयसं मोक्षः । एतदुभयविधश्रेयस्साधनं धर्म इत्यर्थः । अत्र मनुनाप्युक्तम्विद्भिः सेवितस्सद्भिर्नित्यमद्वेषरागिभिः । हृदयेनाभ्यनुज्ञातो यस्तं धर्म व्यवस्यते ॥ इति ।।
अथोपोडाते कल्पभाज्येऽत्र दर्शपूर्णमासाग्निहोत्रज्यो. तिष्टोमप्रवर्गाण्यपूर्वाणि । 'तत्र दर्शपूर्णमासविकारा इष्टयोग्नीषोमीयब पशुः, ज्योतिष्टोमविकारा एकाहाः दा. दशाहब, अग्निहोत्रञ्च प्रकृतिः। प्रकृतिर्नाम्ना धर्माति. देषकः । प्रवाधानकुण्डपायिनामयनेषु प्रवाश्च न प्रकृतिः। दधिधर्मे धर्मातिदेशे केचिदिच्छन्ति । परिभृत्वो(१). भयतशान्ति कृत्वेति वचनात् । दर्शपूर्णपासज्योतिष्टोमो प्रकृतिरेव । अग्नीषोमीयद्वादशाहसांवत्सरादयः प्रकृतयो विकृतयश्च । इष्टय एकाहा उद्भिदादयो विकृतय एव । दविहोमादयो न प्रकृतयो न विकृतय इति' इत्युपोद्धातः॥
आमावास्येन वा पौर्णमास्येन वा हविषा

Page #214

SANSKRIT MANUSORIPTS
181
यक्ष्यमाणो भवति स पुरस्तादेव हविरातचनमुपकल्पयत' इति ॥ .
अमावास्याया इदं अमावास्यायां भवं वा आमावास्यं कर्म । एवं पौर्णमासमिति । हविःपदश्च हविस्साध्यं अमावास्यापौर्णमासीसम्बन्धियागसमुदायद्वयं लक्षयति । आ. मावास्येन पौर्णमासेनेति पदद्वयसामानाधिकरण्यादमावास्यायां पौर्णमास्यां च सम्बन्धो भवनं विधिपूर्वकेऽनु. ठाने सति भवति ।।
End:
__ अत्र सर्व एवामिर्गजमान इति सिद्ध निचय इति वचनमिष्टकोपधानमात्र याजमानं नेतरदुःखासम्मरणादीत्येवमर्थ तं वा एतं यजमान एव विचिन्वीतेति तत्रैव य. जमानस्य कर्तृत्वावगमादिति भावः । सर्वमेवाग्न्याधेय. छन्दो यजमानमग्न्याधेये । छन्दो मन्त्रः । अत्रापि प्रधानमन्त्रमात्रं भूर्भुवो धर्मशिरः इत्यादि याजमानं नेतरदित्येतदर्थमग्न्याधेयग्रहणं उद्धरणप्रभृतिविराजक्रमोपस्थानान्तं मजपानो वददिति तु केशवादयः॥ Colophon : (Leak No. 98)
बोधायनकृतस्यासौ वृत्तिस्सूत्रस्य तायते । दर्शश्च पूर्णमासश्च सम्पूर्णः प्रीयतां शिवः ।। केदं बौधायनं सूत्रं क मेऽल्पविषया पतिः । गुरोः कटाभस्तनुते वृत्तिमेवं सुबोधिनीम् ।।
हरिः ॐ॥ Subject: Bodhāyana Srautasūtra Vịtti otherwise known as
Subodhini and Brauta Candriks. 1-6 (1-5) Prainas.

Page #215

1658
I
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
This Ms. adopts the division of the text, as follows :
Praśna.
Patalas.
Khandas.
1-17
1-36
Adhyayas.
1-6
2-7
II & III (JI)
IV (III)
V (IV)
V1 (V)
दर्शपूर्णमासी ॥
आधानम् ॥
zanaraît
(omitting
पुनराधेय) |
पशुबन्धः ॥
1-3
1-6
चातुर्मास्यम् ॥
1-18
(incomplete)
It contains
Remarks:-The Ms. is old and is in good condition. broad leaves of Sritala species. It breaks off in the commentary on the 18th Khanda of Caturmasya Prasna.
1-21
1-16 &
(the beginning
of the 17th).
1-11 (incomplete)
Regarding this author and this commentary, Dr. Burnell observes on page 19 of his Catalogue, as follows:-" The author Mahadeva states that he was Adhvaryu to one Tryambakādhvarin (of Sahaji's time 1684-1710A. D.), by whose order he composed this commentary, following the opinions of Bhavasvamin. This commentary is exceedingly diffuse; the Baudhayana Karmanta and Dvaidha sutras are discussed and quotations from the Apastamba, Bharadvaja and other Sutras are frequent."
॥ बोधायन श्रौतसूत्र व्याख्या ॥
2061. BODHAYANASRAUTASŪTRAVYĀKHYA. Burnell's Catalogue No. 9166 a. Page 19. Right column.

Page #216

8AWAKRIT MANDARIED
1850
Substance-Palın leaf. Size-247*24 inohes. Leaves -177) 1-73, 43, 26, 35). Lines -13-17 to a Page. Script -Grantha. No. of Granthas-19,950. Author --Mahi. devavajapeyin. First six Prasnas-Incomplete. Beginning, ond, colophon and Subject-- Same as No. 2066. Remarks:--The Ms. is in good condition. The Ms. contains the following works:
1. बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या (सुबोधिनी) । १. बोधायनगृयव्याख्या ॥ ३. बोधायनपूर्वप्रयोगः ॥ 4. बोधायनापरप्रयोगः ॥
॥ बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2062. BODHÃYANAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. J. L. Collection No. 218. Substance-Paper. Size-10x4g
inches. Sheets---85. Lines-7 or 8 to a Page. Script - Devanagari. No. of Granthas-1650. Author--Mabadevarajapeyin. Dabadhyayi vyakhya only.-incomplete.
Beginning:
श्रीमणिकर्णिकेश्वराय नमः ॥ आधानं सविकारं सप्रपञ्चमुक्त्वा क्रमप्राप्तमामिहोत्रमाह ।।
पुरादित्यस्पास्तमयागार्हपत्यमुपसमाधायान्बा. हार्यपचनमाहत्य ज्वलन्तमाहवनीयमुद्धरति सा. पमाहुतये पुरादित्यस्योदबावाईपत्यमुपसमाधा. यान्वाहार्यपचनमाहत्य ज्वलन्तमाहवनीयसुदर

Page #217

1680
A DESCRIPTIVE CATALOQUE OP ति प्रातराहुतय इति ॥ __ आदित्यस्यास्तमयात्पुरा अव्यवहितपूर्वकाले उत्सर्गेऽप. राहे गार्हपत्यं प्रज्वाल्येत्याश्वलायनः। गार्हपत्यमुपसमाधा. यप्रादुष्कृत्य अन्वाहार्यपचनमाहृत्य भित्रयोनित्वपक्षे आहरणमन्यतः अपि(वा) गार्हपत्यादिति पक्षे गार्हपत्यादेव ज्व कन्तमाहवनीयं । अत्रज्वलन्तमिति लटो निर्देशादुदरणसमये अभिज्वलनमपेक्षितमिति द्रष्टव्यम् । उद्धरणं नाम औ(ऊ)
देशेन आहवनीयायतनं प्रतिहरणं उद्धरति सायमाहुतये । उद्धरतीत्येव सिद्धे सायमाहुतय इति यो यदर्थमुवृतस्स तस्यैवोपकरोति नान्यस्येति ज्ञापनार्थम् । एवं प्रातराहुतय इत्यपि, तेनार्थायार्थाया(१)ग्नि प्रणयतीति सूचितं भवति । यथा चैतत्तयोक्तं 'यस्पिन्होत्राहुतं सोग्निः कर्मान्तं तस्य धारण'मित्यपत्ते कर्माण लौकिका सम्पद्यत इत्यत्र । द्वैधे तु 'अग्रीनां विहरण' इति सूत्रं बोधायनस्याधानप्रभृत्येतेऽजसास्स्युरिति शालीकिरिति पक्षद्वयमुक्तं । व्याख्यात. मेतदधस्ता दपवृत्ते कर्मणि लौकिकः सम्पयत' इत्यत्र । आदित्यस्योदयात्पुरा अव्यवहितपूर्वकाले एवं भातर्युष्टायामित्याचलायनः । गार्हपत्यमित्यादि स्पष्टम् ।।
End:
तदुदित्वा वाचं यच्छत्या हविष्कृत इति । तद्धविरनुमन्त्रणं उदित्वा उक्त्वा वाचं यच्छति आ हवि. कुतः हविष्करणावधि तण्डुलप्रक्षालननिनयनपर्यन्तं प्रस्कन्दनपर्यन्तं वा । ननु ब्रह्मनपा प्रणेप्यामि यजमानवाचं पच्छेति सम्प्रेषेणैव यजमानस्य वा(नियपारम्भात् पुन

Page #218

SANSKRIT MANUBORIPTI
1661
रत्र विधानं व्यर्थमिति चेत्, न ! निरूप्यमाणहविरनुमन्त्रणमन्त्रण वानियमस्य विच्छेदाशङ्का स्यात् तन्मा. भूव , पुनरप्याहविष्कृतो वाग्यपो यथा स्यादित्येवमर्थ तस्य विधानादिति । हविष्कृता वाचं विमृज्य यज्ञ यागेन यु(न)क्ति कस्त्वा युनक्ति स त्वा युनकीतीति हविष्कृता हविष्करणेन तण्डुलमचालननिनये(यने)न वा प्रस्कन्दनेन वा वाचं विसृज्य, यज्ञ योगेन, युज्यतेऽनेनेति योगो मन्त्रः तेन युनक्ति मन्त्रस्य जप एव योगः काले कपालानि युनक्ति यानि धर्मे कपालान्युपचिन्वन्ति वेध. सः पुष्टण(पूष्ण)स्तान्यपि व्रत इन्द्रवायुर्यु(यू) गत्का(युता)मितीति ॥ कालेऽध्वर्युकतकस्याथैनानि योगेन युनक्ति यानि धर्मे इति विहितस्य कपालयोगस्य काले कपा(लानि)...................... Colophon: (Sheet No. 82).
बोधायनलते सूत्रे दशाध्याय्यामजा(य)त ।
प्रवासोपस्थितेाख्या तया तुष्यन्तु सजनाः ॥ इति बोधायनसूत्रव्याख्यायां सुबोधिन्यां दशाध्याय्यां
षष्ठोऽध्यायः ।। Subject: Bodhāyana srauta sūtra vyakhyā, otherwise known
as Subodhini, a commentary on the Daiadhyayl
fourth (third) Praśna-of the Bodhāyanaśrautasūtras. - e contents of this Ms. are as follows:1 अग्निहोत्रम्
Adhyâya 2 Sheet 1 2 अग्न्युपस्थानम्
,,
, 30 3 पिण्डपित्याः
,, 4 , 40

Page #219

1682
A DEBOHIPTIVE OATALOGUÉ Ot
Sheet
4 आप्रयणम
Adhyaya 5 5 प्रवासोपस्थितिः
, 6 6 अमिभ्यः प्रवास: , 7 Remarks: --The Ms. is in good condition.
, ,
12 8
॥ बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2063. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. Burnell's Catalogue No. 9178 (c). Page 24. Right column.
Substance-Palm leaf. Size-16x2 inches. Leaves-148. Lines -10 or 11 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas-4400. Author -Biladiksita. Agnistomavya. khya-incomplete. Beginning:
॥ बोधायनाग्निष्टोमचन्द्रिका ।
श्रीमहागणपतये नमः ॥ सौन्दर्योद्गारसीमा सरसगुणगणोत्सेधसकामिरामा
पार्थद्वन्द्वस्थरामा परशिवहदयाम्भोजसूर्याशुभमा । सबस्सन्दिष्टकामा शृततति दितेः पुत्रसकेति भीमा
पायात्सा देवता मा सकलसुरनुता देवमेने शनामा । श्रीमदोधायनाख्याम्बुधिगळितमहासूत्रपीयूषधारा
दत्ता यैस्संविविच्य स्फुटमिह सवने श्रीमहादेव संज्ञैः । भूदेवेभ्यः प्रकामं मखचतमहितैः द्वेषकर्मान्तयुक्का
संयुक्तौपानुवाक्याऽभवदमितगुणान्तानहं सम्मपनः ।। तस्य विश्वपतिदीक्षितस्त्वगात्पुत्रभावमथ यस्य समिधेः ।

Page #220

SANSKRIT MANUSORIPÍS
1865 वासुदेवमखिसत्तमोऽनुजः सर्वतन्त्रनिजतन्त्रता गतः ॥ .....................
अग्निष्टोमेन यक्ष्यमाणो भवति ।। उक्ता हविर्यज्ञाः । अथेदानीमग्निष्टोम आरभ्यते । ज्योतिष्टोम इति कर्मनामधेयं । तस्याग्निष्टोम इति संस्थानाम । अमिष्टोमस्तोत्रेण समाप्यत इत्यग्निष्टोमः । एवमतिरावादयः । तस्य तिस्रस्संस्थाः । अग्निष्टोम उक्थ्योऽतिरात्र इति केचित् । चतस्रः षोडशिना सहेत्यन्ये । तिस्र इति कथं प्रतिपन्ना(6)। सूत्रालङ्गात् । सूत्रश्च कर्मान्तं । यदग्निष्टोमस्य क्रतुकरणं तदत्यग्निष्टोमस्य यदुक्थ्यस्य तत् षोडशि. वाजपेययोः यदतिरात्रस्य तदप्तोर्यामस्येति ॥ End :
'परिश्रयन्ति पूर्वी द्वारमपराञ्च' । हविर्धानस्य पूर्वापरे द्वारौ सन्निहितत्वात् । हविर्धानस्योभे द्वारावि. त्यापस्तम्बः । परिश्रयन्ति पिदधति(?)। रुद्रो वा एष यदग्निरिति ब्राह्मणं 'अथादत्त आदित्यस्थाल्या औपशयं पात्रं तस्मिन्नेतस्य राज्ञस्तृतीयवेळां गृह्णाति य आदित्यस्थाल्यो भवति कदा च न स्तरीरसीत्यनुद्रुत्य उपयाम गृहीतोस्थादित्येभ्यस्त्वा ........ । Colophon : - (Leaf No. 72) इति श्रीधौधायनसूत्रव्याख्यानचन्द्रिकायां यज्ञेश्वरदीक्षितो. पनामकबाळादीक्षितकृतायां अमिष्टोमे प्रथमः प्रभस्समाप्तः ।
श्रीसुब्रह्मण्याय नमो नमः ।।
209

Page #221

1404
À DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
Subject: Bodhāyana Srauta Sūtravyākhyā otherwise known
as Candrikā.--a commentary on the Agnipomakalpa
-8-13 (6-8) Prabpas. Remarks :- The Ms. is in good condition. This Ms. abruptly
ends in the middle of the commentary on the ninth Khanda of the eighth Prašna. The other works contained in this Ms. are:
() arargatamasa ( qasalezi) 1 (2)
(Tasteistaislegi) 11 The author of this commentary on Bodbāyanāgniomakalpa is Bālādikoita, otherwise known as Yajñeśrera, son of Subrahmaqya and grandson of Vibyapati of Sāhajirâjapura or the modern Tiruvišanalloor near Kumbakonam. According to the introductory verses given above, this Vibyapati is said to be the elder brother of Vasudeva dikşita (the author of Bodháyapágnicayanavyākhyā-No. 2064) and the son of Adhvaryu Mahadevavā japeyin (the author of Bodhāyanaśrautasūtravștti--Subodhini. No. 2060), who flourished during the reign of king Sābaji in Taujore between 1684–1710 A. D.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2064. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAVYÂKHYĀ. Burnell's Catalogue No. 9178 (a). Page 25. Right column.
Substance-Palm leaf. Size-16 X 24 inches. Leaves-124 (1-124). Lines—10 to 15 to a Page. Script-Grantha. No, of Granthas- 4500. Author-Vasudevadikaita. Agnicaya
navyākhya--complete. Beginning:
Eft: gå i ofron 14:11

Page #222

1665
L BANSKRIT MANUBORIrrs बोधायनं प्रणम्याग्नेः कल्पसूत्रं यथापति ।
वैधकर्मान्तसूत्राभ्यां सह व्याख्यास्यतेतराम् ।। अग्नेरनारभ्याधीतत्वादनारम्याधीतानाच प्रकृतिगा. मित्वाहीक्षादिसम्बन्धादर्शपूर्णमासयोश्च दीक्षाघभावात् ज्योतिष्टोमाङ्गताऽऽयवसीयते। दीक्षादिमिर्जी(हि ज्यो)तिष्टोमा प्रसिद्धम् । तत्सम्बन्धोऽग्नौ भवति । श्रूयते हि दीक्षित उक्थ्यं विभक्त्यनूप सदमाग्निश्चिनोती'त्यादि। ननु(हि)ज्यो. तिष्टोमागमग्निः अपि तु स्वतन्त्र एव । तथाहि-दीक्षा. देः सोमाङ्गस्य सतः नाग्नौ सम्बन्धोऽस्ति येन सोमाग व्यतिषमात् सोपाङ्गता अग्नेः प्रसज्येत । अग्न्यङ्गत्वेनैव हि दीक्षादेः श्रवणम् ॥
अत एव अग्निकल्पसूत्रे आचार्यैरुक्तं 'पडिधं वा सप्तविधं वे 'त्यादि । इत्यास्तां तावत् ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ अजुपक्षो वक्रपक्षश्चेति श्येनचित् द्विविधः । वक्रपक्षोऽपि द्विविधः पञ्चपत्रं षट्पत्रञ्चति । तत्र ऋजुपक्षः पञ्चपत्रवक्रपक्षब श्येनचिदग्निः केशवस्वामिविष्णुवृद्धगो. पालादिभिः प्रपञ्चितः इति पदपत्रश्येनचितमधिकृत्याऽग्निकल्पसूत्रं वैधकर्मान्तसूनाम्यां सह व्याख्यास्यामः
उखाः सम्भरिष्यनुपकल्पयतेऽश्वम्च गर्दभः उच्च तयोरेव रशने मौज्यो वा कुशमय्यौ वा+ कुशलमिति ॥ __ अग्निसम्भरणयोग्या स्थाल्य उखाः । ता: निर्वर्तयि ध्यन् अमादीनि सज्जयति । अश्वगर्दभौ प्रसिदौ । तयोः

Page #223

1006
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF अश्वगर्दभयोः रशने बन्धनार्थे रज्जू । रज्जुनिर्मिते कुशनिर्मिते वा ।।
End:
॥ नाग्निश्चित्वा रामामुपेयात् ॥ रामा शूद्रस्त्री तां आग्निचिन्नोपेयात् चतुषु वर्गेषु ब्राह्मणस्य विवाहविधा. नात् शूद्रागमने प्राप्ते निषेधोऽयम् ।।
अपि च तद्तभुतिर्भवति । संवत्सरसम्मितायै व्रतचर्येति ॥ Colophon: इति श्रीमत्सन्ततपन्तन्यमानश्नकूर्मसाररथचक्राकाराद्यनेकगुणविरा.
जमानमहानिविलसत्प्रौढानेकमहाध्वरस्य श्री(शाह)शर भतुल. [सी]जाख्य चोलमहीपालत्रयामात्यधुरन्धरस्य पदवाक्य प्रमाणपा. रावारीणस्य श्रीमत आनन्दरायविद्वत्सार्वभौमस्य पञ्चपुरुषीपो. व्येण बाल्य एव तयानिवर्तितमाग्निचित्यानेकाध्वरेण तदध्वर्युणा महादेववाजपेययाजिसुतेन अन्नपूर्णागर्भजातेन वासुदे वदीक्षितविदुषा विरचिते महाग्निसर्वस्वे एकोनविंशोs.
ध्यायः ॥ ம ம.ெெவாரு உள விசுவாவசுனு ஆடிமீ
எழுதிமுகிஞ்சுது. Subject: Bodhāyanaśrauta sūtravyākhyā --- otherwise known as
Mahāgnisarvasva-a commentary on the first Nineteen Adhyâyas of the fourteenth (tenth) Praśna
(Agnicayanakalpa) of the Bodbüyapaśrautasūtras. Remarks : -The Ms. is in good condition. The other works con
tained in this Ms. are:

Page #224

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1667 (1) बोधायन श्रौतसूत्रव्याख्या (यूपैकादशिनीव्याख्या)। (2) बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या (अग्निष्टोमव्याख्या)।
The author of this commentary is Vāsudevadikqita, son of Adhvaryu Mahādevavājapeyin and Annapūrņā. This Mahadevavājapeyin is said to have successfully discharged the duty of the Adhvarya in the sacrifices performed by Anandarāyamakhin the well-known Minister of Kings Serfoji I and Tulaja I (Tukkoji) of Tanjore between 1711 & 35 A. D. He is also believed to have been the Adhvaryu in the sacrifice performed by Tryambakarāyamakhin of Sābaji's time between 1684-1710 A. D. [See introductory verses in No. 2080].
-
-
-
॥ बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2065. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. Burnell's Catalogue No. 9178 (b). Substance-Palm leaf. Size--16x2 inches. Leaves-..12 (124-135). Lines-10 to 12 to a Page. Script-Grantha. No. of .Granthas-400. Author-Väsudevadíkçita. Yūpaikādasini Vyākhyā only. Beginning:
अथ यूपैकादशिनीप्रयोगो निरूप्यते । प्रायेण सर्वेषु सोमऋतुषु एक्यूपेन यूपैकादशिनी विकल्प्यते । एकरूपो वैकादशिनी वा अन्येषां यज्ञानां यूपा भवन्ति । 'एकविंशान्यश्वमेधस्य'ति श्रुतेः । सर्वस्वोमातिरात्री तु नित्या। साग्निचित्येष्वपि ऋतुषु विकल्प एव । यद्यपि तत्र एकादशरशना आदाय यूपमम्येतीत्युक्तं कल्पसूत्रे तथापि . तत्र यूपमिति जातावेकवचनम् ।

Page #225

1668
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
इय यूपैकादशिनी कल्पसूत्रे ततिप्रश्ने अतिरात्रानन्तरं आचार्यैः उपनिबद्धा तत्सूत्रं द्वैधकर्मान्तसूत्राभ्यां सह सङ्कल्प्य व्याख्यास्यामः ॥
End:
एकादशिनीं करिष्यन् यूपाहुतिं हत्वा तान्दिशमेति यत त्रयोदशयूपान्वरस्यन्मन्यते ॥ एकादशपरिमाणं अस्या यूपावळे: एकादशिनी । 'शन्शतोडिनि'रिति डिनिप्रत्ययः । नान्तत्वात् ङीप् । ता' करिष्यन् यूपाहुतिकाले तवेण यूपाहुति हुत्वा यस्यान्दिशि त्रयोदश यूपान्वरस्यन् प्राप्स्यन् मन्यते तान्दिशमेति गच्छति ॥
*
www.
*
सन्तिष्ठते पात्नीवतः ॥ सन्तिष्ठत इति वचनात् सर्व संस्था गम्यते । अतो दशतयोत्सर्गो न भवति । ब्राह्मणतर्पणान्ते पात्नीवते संस्थिते अनुबध्यापशुपुरोडाशादि प्रतिपद्यते ॥
सर्वत्र पदार्थेन परिलेखनं । एवं सति सर्वे यूपावटा : रथाक्षान्वराला भवन्ति अधमन्तर्षे (द्य ) धं बहिर्वेदीति च सर्वे सिद्धं भवति ||
Colophon :
इति श्रीमत्सन्तत सन्तन्यमानश्ये नकूर्म साररथचक्राकाराद्यनेकगुणाविराजमानमहाग्निक्लिरप्रौढानेक महाध्वरस्य श्री (शाह) शरभतुलजाख्यचोलमहीपालवयामात्यधुरन्धरस्य पदवाक्यप्रमाणपारावारणस्व श्रीमतः आनन्दरायविद्वत्सार्वभौमस्य पचपुरुषपो

Page #226

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1669 ध्येण बाल्य एव तहयानिवर्तितसानिचित्यामेकावरेण तदश्वर्युणा महादेववाजपेययाजिसुतेन वासुदेवदीक्षितविदुषा
विरचिते महाग्निसर्वस्वे यूपैकादशिनीव्याख्या सम्पूर्णा ।। Subject: Bodbāyana Srauta Sūtra Vyākhyā otherwise
____known as Mahagnisarvasva. This Ms. contains the
_commentary on Yupaikadasini (17th Frasna) only. Romarks: --The Ms. is in good condition. The other works
contained in this Ms. are: (1) बोधायनातसूत्रव्याख्या (अग्निचयनव्याख्या) ॥ (2) , (अग्निष्टोमव्याख्या)। ___ This work is not, however, noticed by Dr. Burnell under this Ms.
॥ बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2066. BODHÁYANAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. Burnell's Catalogue No. 3748. Page 20. Left column.
Substance--Paper. Size--91 x 44 inches. Sheets--95. Lines---10 to a Page. Script-Devanagarf. No. of Granthas-2000. Author---Veidatesadhvacin. Karminta
Vyākhyā only. Beginning : श्रीसीतारामाभ्यां नमः । श्रीनृसिमाय नमः ।।
श्रीगणेशाय नमः ॥ उमापति रमानाथं बोधायनमुनीश्वरम् । गोविन्दावारिणं तातं वन्दे सर्वार्थसिके ।।

Page #227

1670
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF कल्पाद्यनुक्तार्थविशेषरूप.
प्रवृत्त कर्मान्तनिवन्धदीपकम् । मीमांसया मांसलितञ्च वार्तिकं
श्रीवेङ्कटेशाध्यरिणा वितन्यते ।। कल्पसूत्राधाम्नाता(नि) विशिष्टकर्माणि प्रतिपादयि. तुपादौ कल्पसूत्रादिप्रतिपापमानकर्मानुष्ठानौपयिकविनियोजकप्रमाणान्याह-पञ्चतयेनेति । ननु कल्पसूत्रादिप्रतिपाद्यमानकर्मानुष्ठानोपर्या(यि)कविनियोजकप्र - माणानां कल्पसूत्राधारम्भ एव वक्तुमुचितत्वेनात्र तदु. पन्यासो न युक्त इति चेत्-सत्यं ; बहूनि कर्माणि उपदिचतामाचार्याणां तत्रैवाभिनिवेशभ्यस्त्वेन प्रथमकर्मोप. न्यासस्यैव युक्तत्वात् । यद्वा अनुष्ठातुर्हि विनियोज्यविनि योजकज्ञानपात्रमप(पे)क्षितम् । न तु विनियोज्यज्ञा. नात्पूर्वपेव विनियोजकज्ञानापेक्षा, येनादावेव तभिरूप. णमावश्यकं स्यात् । न च विनियोजकज्ञानं विना विनियोज्यनिरूपणस्याशक्यत्वेन विनियोजकज्ञानस्था. प्यर्थसिदत्वेन पुनस्तनिरूपणमनर्थकमिति वाच्यम् । अर्थ सिद्धेऽपि विनियोजकज्ञाने इयन्ति विनियोजकप्रमाणानि एतारशानि तेषां स्वरूपाणीति विशिष्य प्रतिपादनस्याव श्यकत्वेनाथ()क्याभावात् । पञ्च अवयवा यस्य स पत्र तयः तेन पञ्चतयेन पञ्चावयवयुक्तेन समुदायेन पञ्चभिः साधनैरिति यावत् । कल्पं कल्पसूत्रप्रतिपाद्यमानं कर्मजातं अवेक्षेत जानीयादित्यर्थः । तान्येव साधनान्याह।। छन्दः सा ब्राह्मणेन प्रत्ययेन न्यायेन संस्थावशेनेति ॥ छ.

Page #228

1671
End :
SANSKRIT MANUBORIPT8 न्दोरूपं प्रमाणं विवेचयितुं प्रतिजानी-छन्दसेति ॥
एवञ्च कल्पसूत्रप्रकारेण तृतीयाधानस्य नियमेन पुनरा. धानकर्मकत्वे प्राप्ते अग्न्याधाने कर्मत्वं पुनराधेयकर्मकत्वश्च विकल्पेन सम्भवतीति प्रतिपादयितुं प्रश्नमवतारयति ।। अधेछ(१) तृतीयमग्न्याधयकर(१) नु खल्विदमुपनियतीति अग्न्याधेयं वा पुनरावेयं वेति॥ अथ पुनराधानानन्तरं यत्तृतीयमाधानध्यर्थ तदिदमग्न्या. धानपुनराधानयोः कतरदुपनियति आश्रयति आश्रयति किन्धर्म किं भवतीति यावत् । तदेवाह -- अग्न्याधेयं वा पुनराधेयं वेति । उत्तरमाह --पुनराधेयञ्चेति । अग्न्याधेयमित्येव ब्रूयादिति पुनराधानमग्न्याधेयं चाश्रयतीवि श्रूयात् । पुनराधेय कर्मकमग्न्याधेयकर्मकं वा भवतीति यावत् ॥ तृतीयाधानानन्तरमथापहृताग्नेष्टाराणकस्य ब्रह्मोदनेनैव प्रतिपद्यते सिद्धमग्न्याधेय. मिति कल्पसूत्र उक्तम् । इहापि तृतीयाधानप्रसङ्गात्कल्पसूत्रोक्तमेवार्थ पुनः स्मारयति- अथापहृतानेनष्टारणिकस्य गतारणिकस्य अमे शे अरणिनाशे चेति यावत् । ब्रह्मोदनेनैव प्रतिपद्यते प्रारभते । ब्रह्मोदनेनैव प्रतिपद्यत इत्युक्त्वा उपवसथदिने कर्तव्यो गोपितृयज्ञो व्यावय॑ते तवर्जमाधानं कुर्यादित्यर्थः ।।
श्रीरस्तु ।। Colophon : (Sheet No. 60). इति श्रीमदद्वैतविद्याचार्य मानिचित्यसर्वतोमुखातिरात्रसाग्निचित्याप्तवाज पेययाजिगोविन्ददीक्षितस्य वरनन्दनस्य श्रीवेङ्कटेश्वरदीक्षितस्य
210

Page #229

1612
A DESOBIPTIVE CATALOGUE OF
कतिषु कर्मान्तसूत्रवार्तिके सामान्यसूत्रवार्तिकं समाप्तम् ।। Subject: Bodhāyana Karmāntasūtravyākhyā, otherwise known
as Karmanta sUtra Vartika. Twenty-fourth Prasna.
1-10 Adhyayas. 1-19Khandas. Remarks :--The Ms. is in good condition. The author of this
commentary is the famous Venkatesadhvarin, son of Govinda DIkşita. This work has not been printed so far in India and abroad. Dr. Burnell says that this Ms. has been 'written early in 17th century.'
॥ बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2067. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. Burnell's Catalogue No. 9188. Page 25. Left column. Substance-Palm leaf. Size-16x1 inches. Leaves -221. Lines-6 to a Page. Script--Grantha. No. of Granthas-5300. Author-Yajnesvara (Balsaiksita). Karmänta paribhāsāsūtravyākhyā only-incomplete. Beginning :
निरन्तरायं पुरुषं प्रधानं
वल्लीशमीशं वरदं जनानाम् । अस्मत्कुलाम्भोरुहभानुमीड्यं
वन्देऽनिशं सर्वजगनिदानम् ॥ १॥ त्राता सर्वजनानां भ्राता मातङ्गतुङ्गवदनस्य ।
माता यस्य मृडानी पाता स स्यान्ममानिशं देवः ॥ २ ॥ गोत्रालकरणं बहुभुतगुणप्रस्तूयमानं बुधैः
सोमासक्तमनोरथं सुमनसामग्रेसरम्भासुरम् । सत्यासक्तनिजान्तरङ्गमनघं श्रुत्यन्तदृष्टिश्रियं
सुब्रह्मण्यशुभाभिधं मम गुरुं वन्दे चिरश्रेयसे ॥३॥

Page #230

1878
SANSKRIT MANUSCRIPTS मेधां बोधायनो वो वितरतु सहित षष्टिसाहस्रशिष्यः
यस्यापस्तम्ब एकाधिकशतयजुषां पारगो मुख्यशिष्यः । सूत्रं प्रायुक्त नैकक्रमविधिनिपुणाध्वर्युनानाप्रयोगव्यक्तिज्ञानोपयुक्तस्फुटमृदुगहनप्रौढसन्दर्भगर्भम् ॥ ४॥ कल्पामृतं क्षितिसुरप्रकराय योऽदात्
वेदाम्बुराशिमधिमथ्य निजप्रभावात् । बोधायनाय मुनिवन्दितपादपद्म
द्वन्द्वाय कण्वतनयाय नमोऽस्तु तस्मै ॥ ५ ॥ वीणावादनचतुरा वाणी येणीकुलक्षणा निपुणा । शरणागतजनभरणा करुणानिलया ममास्तु वाग्भूत्यै ॥६॥
॥ श्रीसुब्रह्मण्याय परब्रह्मणे नमः ॥ श्रीमत्कवेरजातीरं विद्वदृन्दोपशोभितम् । अत्युत्तमशिवक्षेत्रविष्ण्वादिस्थानमस्ति हि ॥१॥ तब तापुरमाम राजस्थानमनुत्तमम् । राजानः प्रथितास्तत्र भोसलीयान्ववायजाः ॥ २ ॥ तेषु राजा महानासीच्छरभेन्द्रस्सुधार्मिकः । तस्य पुत्रो महानस्ति श्रीशिवाजिमहीपतिः ॥ ३॥ नियोजयामास बुधान् लोकानां हितकाम्यया । रच्यन्तां बहवो ग्रन्थाः नानाशास्त्रार्थसङ्ग्रहाः ॥ ४॥ इति श्रुत्वा वचस्तस्य कुर्वन्ति विबुधा प्रदा। केचियाकरणेऽकुर्वन्केचिन्न्याये तथापरे ।। ५॥ वैद्यशास्त्रे तथा चक्रुः मन्त्रशास्त्रेषु केचन । एवङ्कुर्वत्सु विद्वत्सु शाहजीन्द्रपुरे वसन् ॥ ६॥

Page #231

1874
A DEBONIPTIVE CATALOGUE OF श्रीमान्धिश्वपति म र्वेदशास्त्रार्थतत्वचित् । आसीत्तस्य सुतश्श्रीमान् सुब्रह्मण्याभिधस्सुधीः ।। ७ ।। अग्निष्टोमादिसंस्थानामाहर्ता सर्वसूत्रवित् । तस्य पुत्रो महाबुद्धिः श्रीमान् यज्ञेश्वराभिधः ॥ ८ ॥ बोधायनीयकल्पार्थज्ञानोपायं यथामति । कर्मान्तपरिभाषादिसङ्ग्रहं कुरुते मुदा ।। ९ ।। सम्यग्जैमिनिसूत्रार्थमीमांसामनुसृत्य च । आपस्तम्बीयसूत्रञ्च धूर्तभाष्यानुसारतः ॥ १० ॥ कात्यायनीयसूत्र कर्कभाष्यत्र शोभनम् । वैखानसीयसूत्रश्च भरद्वाजतन्तथा ।। ११ ॥ आश्वलायनसूत्रच देवस्वामिविवेचितम् । वेदभाष्यं धसूत्रं पर्यालोच्येह लिख्यते ॥ १२ ॥ किञ्चिल्लेखप्रवृत्तस्याप्यस्ति दोषो महत्तरः । अन्विष्य गुणलेशन्तु सन्तस्तुभ्यन्तु पण्डिताः ॥ इह खलु धर्मार्थकाममोक्षेषु पुरुषार्थेषु धर्म एव मुख्यः पुरुषार्थः । इतरेषान्तन्मूलकत्वात् । अर्थो हि कचि दर्मसाध्यः श्रूयते- ऋद्धिकामस्सत्रमासीरन् ।
ब्रह्मणा सह ते सर्वे सम्प्राप्त प्रतिसञ्चरे । परस्मात्ते कृतात्मानः प्रविशन्ति परम्पदम् ।। इति । 'ते ब्रह्मलोके तु परान्तकाले
परामृतात्परिमुच्यन्ति सर्वे ।' इति श्रुतेश्चेति वृत्तमुपोद्धातम् । अथ प्रकृतम् ॥

Page #232

1875
SANSKRIT MANUSCRIPTS बामणानां बहुत्वादे कैकस्यां शाखायामपरिसमाप्तत्या. दर्थस्य च दुर्बोधत्वादसार्वजन्य(दसर्वज्ञ१)त्वाचैकस्यामपि विप्रकीर्णत्वाञ्च संहत्य विवरणार्थ सुखं बुद्धा कर्माण्यनुछाय फलं सर्वे प्रामुयुरिति कल्प आरब्धः परमकारुणिके. नाचार्येण भगवता बोधायनेन । कल्पार्थस्य च प्रत्य. क्षशाखार्थमानगोचरत्वेन शाखान्तरार्थोपसंहारं विनाऽनु छातुमशक्यत्वात्कल्पविशेषतया कर्मान्तधसूत्रं रचयि प्यन् तज्ज्ञानोपयुक्तां परिभाषामाह---
पञ्चतयेन कल्पमवेक्षेत ॥ * * पञ्च अवयवा यस्य सः पञ्चतयः तेन पञ्चतयेन पञ्चावयवयुक्तसमुदायेन । पञ्चभिस्साधनैरिति यावत् । कल्पं कल्प्यत इति कल्पः कल्पसूत्रं तत्प्रतिपाद्यमानं कर्मजातं वा अवेक्षेत जानीयादित्यर्थः ।। अत्र भक्षणविषये
पूर्वेण डारेण सदः प्रविश्याग्रेण होतारं पुर स्तात्प्रत्यासीनो नृचक्षसन्त्वेत्यवेक्ष्य मन्त्राभिः भूतिरिति भक्षयति ॥ * *
अत्र भक्षस्य स्वयमाहरणान्याहरणरूपविशेषानादरेण भले हीत्यादिस्सर्वोप्यनुवाको यथालिङ्ग विनियो......॥ Colophon : Nil.
End:
Subject: Bodhãyana Srauta Sūtra Vyakhya-otborwise
known as Karmantaparibhāgādi Sangrahacommentary on the Paribhāga and other sūtras in
the Bodhāyana Karmāntakalpa. Remarks :-The Ms. is in good condition. The introductory

Page #233

1676
A DBSORI TIB OATALOGUE OF
portion (in the first 12 leaves) in this Ms. deals with the following topics : 1 धर्मो मुख्यः पुरुषार्थः । 6 कर्ममार्गः ॥ 3 धर्मस्वरूपम् ॥
7 सदाचारस्य धर्ममूलत्वम् ।। 3 शिष्टलक्षणम् ॥
8 अध्ययनम् ।। 4 धर्मेऽधिकारिणः ॥
9 धर्मदेशा: ॥ 5 धर्मस्यावश्यानुष्ठेयत्वम् ॥ 10 निषिद्धदेशाः ॥ ___ This Ms. breaks off in the middle of the commentary. The author of this work in Yajñeśvara (more popularly known as Bālādīkşita) son of Subrahmanya sudhi and grandson of one Vißvapati of Sābajipura or the modern Tiru visanallor near Kumbakonam in Tanjore District. This author had been highly patronised by Sivāji, the last Maharatha ruler in Tanjore between 1833 and 1856 A. D. For other details see the introductory verses given above and also the Remarks under No. 2063.
-
-
-
॥ बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2068. BODHĀYANAŚRAUTASŪTRAVYAKHYA. Burnell's Catalogue No. 3823. Page 19. Right column. Substance-Paper. Size-108x4g inches. Sheets-3 (6-8). Lines---11 to a Page. Script-Devanagari. No. of
Granthas-82. Author-Gopala. A Fragment only. Beginning:
अथ वै भवति यः पापयक्ष्मगृहीत आहितामिः क्षयरोगगृहीतो रहखेष्व्या यजेतेति संमन्धयोबापरुद्धे(?)तदेव कर्मभ्योऽग्निष्ठोमादिभ्यो निरस्तो दारिद्यासहायजामि.

Page #234

1677
BANSKRIT MANUSCRIPTS ताभिः गोभ्यो बहिष्कृतः गवामभावोऽपचयो वा क्षीरा. दिहीनः अभावो वा ब्राह्मणेभ्यो बहिष्कृतः शिष्टमर्यादातिक्रमादिभिः । ततः सुवर्णादीनां मूषकः परैरविदितः रहस्येष्टिरिति समाख्यातः *
यदा पुण्यमिच्छन् करोति तदा पूर्वपक्षे देवनक्षत्रे स्वात्मानुकूलनक्षत्रे प्रातरादीनामन्यतमे कर्तव्याः ॥ End : ' एवं पथिकृति दर्शपूर्णमासौ च नक्षत्रसत्रेण समस्ता. भिनक्षत्रेष्टिमिः युतिरानन्त्यायेव्याप्तिपलं(?) ज्योतिषामयनेन नक्षत्रसत्रेण ज्योतिषामिष्ट्वा कृत्तिकादीनि पापं नि । (ण)य ज्योतिष्ठमुपजायते । तस्मादपपुनर्मृत्युं जयति । ननु प्रायश्चित्तमध्ये किमर्थं नक्षनेष्टीनामुपदेशः । उच्यते । पुरोडाशभेदेन आयुष्मत्यंशस्तु कर्तव्य इत्युक्तम् । एता (आ)युष्मत्यः । नतु कला एव वक्तव्याः । तत्र ब्राह्मण. क्रमो नास्ति ॥ Colophon:
इति गोपालविवरणे द्वितीये तृतीयः ॥ Subject: Bodbāyana frauta sūtra vyākhyā on the first three
Khandas of the Second Adhyaya (1-3 Adhyayas of the 28th Prasna). These three Khandas deal with
रहस्येष्टि, पवित्रेष्टि and नक्षवेष्टि respectively. Remarks :--The Ms. is in good condition. It is full of scriptorial
errors. Dr. Burnell's observation that this work is a commentary "on Mrgārești,' might have been based on the incorrect marjinal note found in this Ms.

Page #235

1678 A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF
॥ बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2069. BODHAYANAŚRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. Burnell's Catalogue No. 3742. Page 20. Left column. Substance-Paper. Size-111x5 inches. Sheets-87. Lines---10 or 11 to a Page. Script-Devanāgail. No. of Granthas-1000. Author-- Dvărakānätha yajvan (Bhatýātmaja). Bulbasūtravyākhyā only. Beginning :
श्रीमहागणपतये नमः ॥ बोधायनीयसूत्रस्य(शुल्बस्य) प्रारब्याख्या प्रेक्ष्य यज्वना । टीका महात्मजेनेयं क्रियते शुल्बदीपिका ॥
सूत्रम् ॥ अथेमेऽग्निचयाः ।।
टीका ।। अथ गृह्यानन्तरमनिचयग्रहणं वेद्या अप्युपलक्षणम् ॥
सूत्रम् ॥ तेषां भूमेः परिमाणविहारान्व्या. ख्यास्यामः ॥
टीका ॥ परिमाणविशिष्टान्विहारान् । विहरणं नाम चतुरस्रादिरूपेण भूमेः करणम् ॥
सूत्रम् ॥ अथाङ्गुलप्रमाणम् ॥
टीका ॥ सर्वप्रमाणशेषित्वादलप्रमाणस्य प्रथम प्रमाणमुच्यत इति शेषः ॥
सूत्रम् ॥ चतुर्दशाणवः॥
टीका ॥ अणुर्धान्यविशेषः । परस्परसंश्लिष्टाः चतुर्दशाणवः यावत्प्रमाणं तावदकुलप्रमाणमित्यर्थः ॥

Page #236

1619
SANSKRIT MANUSORTS सूत्रम् ॥ चतुर्विंशत्तिलाः अङ्गुलप्रमाणमि. त्यपरं मतम् ॥
सूत्रम ॥ दशाङ्गुलं क्षुद्रपदम् ।। टीका ॥ द्वादश प्रत्यञ्चि क्षुद्रपदानीत्येवमादिषु दशाङ्गुलं क्षुद्रपदं विद्यात् ॥
Endi:
सूत्रम ।प्राकृतो वा त्रिगुणः ।।
टीका । अश्वमेधे त्रिस्तावोऽग्निर्भवति इत्यप्याम्नातं तदभिप्रायेणोच्यते प्राकृत अर्धाष्टमो अग्निस्त्रिगुणो भवति कस्मात्रिस्तावस्य विधौ विधाभ्यासवत पुरुषाणामिति विशेपश्रवणात् । एवश्व अर्धनयोविंशाः पुरुषा अग्निर्भवति । तत्र पुरुषनिकरण्यात्मानं पक्षपुच्छानां तिर्यान्याच त्रिकर. णी पार्श्वमानी एवमाश्वमेधिकस्याग्नेरुभयरूपत्वमुक्तम् । अमिनर्थे ब्रामणमुदाहरति ।
सू०॥ त्रिस्तावोऽग्निर्भवतीत्येकविंशोऽग्निभवतीत्युभयं ब्रामणमुभयं ब्रामणम् ॥
टी० ॥ उभयं विधिवाक्यमेवेत्यर्थः । उभयस्यापि बामणार्थत्वादुभयमनुष्ठेयमिति भावः। कीप्सा समाप्ति ख्यापनार्था । Colophon:
टीका भद्दात्मजेनेत्थं द्वारकानाथयज्वना । तृतीयो व्याकृतोऽध्याय उपधानस्य वाचकः
(उपपत्तिसमन्विता)॥ हरिः ॐ
211

Page #237

1680
(Sheet No. 32).
1.
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF
इति बोधायनशुल्बव्याख्यानं भट्टात्मजकृतं सम्पूर्णम्
जयसंवत्सर आषाढवद्यपञ्चम्यां समाप्तम् ॥
टीका भट्टात्मजेन + यज्वना ।
fäîâï sargaì-noxadiai udaraa: 11
Subject:-Bodhāyana Srauta Sūtra Vyakhyā—Sulbaḍīpikā—
& commentary on
Bodhayanasulbasūtras-1-20
Khandas of the first three Adhyayas of the thirtieth Praśna.
The contents of this commentary on the thirtieth Praśna are, as follows:
सामान्येन सर्वक्षेत्रकरणम् Adhyāya.
afaani:
2.
3. उपधानम्
III
Remarks:-The Ms. is in a very good condition.
""
"
Granthas-1000.
sūtravyakhya only.
Substance-Paper.
Lines-9 or 10 to a Page.
I Khandas 4 (1-4)
II
3 (5-7)
18 (8-20)
""
॥ बोधायन श्रौतसूत्रव्याख्या ॥
2070. BODHAYANASRAUTASŪTRAVYAKHYA.
33
Burnell's Catalogue No. 3743. Page 20. Right column.
Size-10 x 4
inches. Sheets-90.
Script-Devanagari. No. of
Author-Dvarakānāthayajvan. Sulba
Remarks:
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2069. The Ms. is in very good condition. The readings in this Ms. are slightly different from those found in No. 2069.

Page #238

BANSKRIT MANUSORIPTS
1881 ॥ बोधायनश्रौतसूत्रव्याख्या ॥ 2071. BODHĀYANASRAUTASŪTRAVYĀKHYĀ. Burnell's Catalogue No. 9160 b. Page 16. Left column. Substance-Palm leaf. Size--18x11 inches. Leaves -8 (66-71). Lines-6 to a Page. Seript-Grantha. No. of Granthas-38. Author - Dvirakanatha yajvan. Sulbasūtra vyākhyā-a fragment only. Beginning-Same as No. 2069. End:
चतुरनं चिकषन्यावचिकिषेत् तावती रज्जु. मुभयतः पाशाङ्कत्वा मध्ये लक्षणं करोति लेखा. मालिख्य ॥
प्राचीपरिज्ञानोपायः कर्मान्त उक्तः। कृत्तिकाः खल्वि. मा प्राचीन्दिशं न परिजहति तासां सन्दर्शनेन मापद]येदिति एतदेकं श्रोणासन्दर्शनेन मापयेदित्येतदेकन्चि. नास्वात्योरन्तरालेन मापयेदित्येतदपरमिति । एतानि लक्षणानि देशविशेषेषु व्यवतिष्ठन्ते सर्वदेवसाधारणं का. त्यायन आह ॥ समे शकुन्निधाय शङ्कसम्मितया रज्वा म. ण्डलं पििलख्य यत्र लेखयोः शङ्कग्रच्छाया निपतति सा प्राचीति लेखयोरिति मण्डललेखयोरित्यर्थः।
षडङ्गुलपरीणाहद्वादशाङ्गुलमुन्तिम् । रज्जुमेवं प्रमाणञ्च शङ्ख कुर्याद्विशेषतः॥
एकतः क्ष्णुः ऋजुस्ती.......... Subject : Bodhayana Sulbasutradipiki-on the First Khanda

Page #239

1882
A DBSORIPTIVE CATALOGUB OF
of the First Adhyāya. Remarks :-- The Ms. is in a very good condition. The Ms. breaks
off in the middle of the commentary on the first Khanda. The other work contained herein is आपस्तम्बशुल्बसूत्रप्रदीप by Sundararāja.
॥ हिरण्यकेशिश्रौतसूत्रव्याख्यानम् ॥ 2072. HIRANYAKESÍSRAUTASŪTRA
VYAKHYANAM. Burnell's Catalogue No. 3855. Page 21. Right column. Substance-Paper. Size-133x: 57 inches. Sheets--103 (1-58 & 1-45). Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-3500. Author--Valichesvarasudhi. First and Second Praśnas only. Beginning:
___ श्रीगणेशाय नमः । श्रीसदानन्दप्रसन्न ॥ वन्दे दुण्ठि महालिङ्गं विश्वेशं मणिकर्णिकाम् ईश्वर[] श्रीनिवासार्याहोबिलारूपगुरूत्तमान् ॥ श्रीमत्कवेरजातीरं विद्वद्धृन्दोपशोभितम् । अत्युत्तमशिवक्षेत्रविष्ण्वादिस्थानमस्ति हि ॥ तत्र तजापुरं नाम राजस्थानमनुत्तमम् । राजानः प्रथितास्तत्र भोसलीयान्ववायजाः ।। तदमात्यकुलोत्पनश्रीमान्वाञ्छश्वरः सुधीः । शिष्टो होशनिकर्णाटजातीयः सर्वशास्त्रवित् ॥ माहिषं शतकं येन कृतं विद्वन्मनोहरम् ।

Page #240

1683
SANSKRIT MANUSCRIPTS : तस्य नप्ता माधवार्यपात्रः श्रीनरसिमतः॥ लब्धजन्माऽधीतशास्त्रः श्रीमान्वाञ्छेश्वरः सुधीः । श्रीशाहराजेन्द्रपुरे श्रीशाहराजेन्द्रविष्टपैः सर । कृतवासो विमलमतिः साम्बपदद्वन्द्वभक्तिनिरतश्च ॥ प्रख्यातमहिषशतकप्रौढकवेः कुलललामभूतोऽसौ । आचार्यस्खामिवः पाठनपीठे प्रतिष्ठितो यः प्राक् ॥ आमूलाग्रमधीताध्यापितषर्शनीरहस्यश्च । सरसकमनीयवचनः शरभमहाराजनिकटवर्तीच ॥ कविसार्वभौमकाव्ये पदवाक्यतदर्थसंशमैर्दोषैः । दोषोल्लासोदाहृतिरेकत्रैव स्फुटं प्रकाशिता येन ॥ मलमासनिर्णयपटुा खण्डितदुर्वादिगर्वधिषणच । साम्बसदाशिवचरणद्वन्द्वसपर्याविदितवेदार्थः ।। इति स्तुवन्ति यं नित्यं वासुदेवादयस्त्वसौ । काशीयात्रेच्छया गच्छन्कुष्णातीरनिवासिभिः ।। पट्टवर्धनवंशस्थैः प्रभुभिः सङ्गतो मुदा । तेषां वंशक्रमोऽप्यत्र किञ्चित्सङ्गम लिख्यते ।। चित्तपावनजातीयो हरिनम्मा महानभूत् । यो गणेशप्रसादेन प्राप राज्यभियं कुले ।। तस्य पुत्रो महानासीद्रामचन्द्राभिषः प्रभुः । सार्वभौमातु यो लेभे राज्याश्रियमनुत्तमाम् ।। सुतः परशुरामाख्यस्तस्यासीद्धार्षिकोचमः । तुभद्रा समारभ्य गोदान्तं शौर्यनिर्जितम् ॥

Page #241

1684
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
राज्यं तु पालयामास यथा दशरथः पुरा । तत्पुत्राः सन्ति चत्वारो विख्याताः सर्वदिक्षु ते ॥ प्रथमो रामचन्द्रारूयः प्रभुः सर्वगुणान्वितः। हरिनामानुजस्तस्य देवब्राह्मणपूजकः ॥ तस्यानुजो महादेवनामा भूतदयापरः । तस्यानुजस्तु मतिमान्नाम्ना गणपतिः स्वयम् ॥ तेषाममात्या बहवो नीतिमन्तः सुधार्मिकाः । सखारामप्रभृतय कपिगोत्रोद्भवा द्विजाः ।। हिमपोपपदास्तद्वजोगाख्याच सुधार्मिकाः ।
ते सत्याषाढसूत्रस्थाः श्रौतस्मातपरायणाः ।। व्याख्यां सूत्रस्य विमलां वेदभाष्यानुसारिणीम् इच्छन्तीति प्रवृत्तोऽहं तद्व्याख्याकरणे मुदा ॥ काहमल्पमतिः केदं सूत्रं मुनिमुखोद्गतम् । तथापि लिख्यते किञ्चिद्धेदभाण्यानुसारतः ॥ सम्यक् जैमिनिसूत्रोत्थमीमांसामनुसृत्य च । बोधायनीयसूत्रञ्च भवस्वामिविवेचितम् ॥ आपस्तम्बीयसूत्रञ्च धूर्तभाष्यानुसारतः । कात्यायनीयसूत्रञ्च कर्कभाज्यानुसारतः ॥ वैखानसीयसूत्रञ्च तव्याख्यानानुसारतः । भारद्वाजीयसूत्रञ्च तब्यख्यानञ्च शोभनम् ।। आपलायनसूत्रश्च देवस्वामिविवेचितम् । हिरण्यकेशिना सूत्रं व्याचष्टेऽसौ यथामति ।।

Page #242

1885
BANSKRIT MANUSCRIPTS न व्याख्यातं कैश्चिदपि सूत्रमेतत्पुरातनैः । इति मत्वा गुणो ग्रायः सद्भिर्निर्मत्सरैरिह ।। मातृदत्तप्रयोगस्तु नैतत्सूत्रार्थसम्पतः । आपस्तम्बानुसारीभि(हि )तत्र तत्र प्रकाश्यते ॥ नामूलं लिख्यते किञ्चिमानपेक्षितमेव च । किञ्चिल्लेखप्रात्तस्याप्यस्ति दोषो पहचरः ।
अन्विण्य गुणलेशं तु सन्तस्तुष्यन्तु पण्डिताः । वस्वग्न्यद्रिक्षिति(१७३८)मितशके वाञ्छेश्वर सुधीः ।। हिरण्यकेशिनां सूत्रं व्याख्यातुमुपचक्रमे ॥
इह खलु धर्मार्थकाममोक्षेषु पुरुषार्थेषु धर्म एव मुख्या पुरुषार्थः । इतरेषां तन्मूलकत्वात् ।
तथा प्रयोगक्रमस्य द्रव्यदेवतादिस्वरूपस्य प्रायधिचस्य विप्रकीर्णपरप्रकरणगतनानाशाखोपसंहारस्य सिद्धव. निर्देशान्यथानुपपत्तिकल्पितविधिस्वरूपस्य च मन्दबुद्धि मिरवबोसुमशक्यतया लोकोपकारार्थपनुष्ठानोपयोगितया सूत्र रचवाबभूव हिरण्यकेशी भगवान् सूत्रकारः --'यज्ञ व्याख्यास्याम' इत्यादि । तत्र यज्ञशब्दो यागं करोमीत्यनुव्यवसायसिदविलक्षणविषयिताचालिमानसिकसङ्कल्प. वाची तात्रसाल्पनिजातिविशेषवाची । न हि देवतोहेशेन द्रव्यत्यागो याग इति वक्तुं शक्यम् । शिवाय गा ददामीत्यादावतिप्रसङ्गात् । विस्तृतञ्चैतत्सामान्य

Page #243

1680
A DBSCRIPTIVE OATALOGUE OF सूत्रव्याख्यानावसरे । स च त्रिविधः-नित्यो नैमितिकः काम्यति ।। End:
एवं पूर्वोक्तप्रकारेणैव विहितं ब्रह्मत्वं ब्रह्मानुष्ठेयं कर्म इष्टिपशुबन्धानां बोध्यमित्यर्थ इति केचित् । तन्न । इष्टिपशुबन्धा. ना दर्शपूर्णमाराप्रकृतिकतयाऽतिदेशादेव तत्सिद्धौ वचनवैयात् । तस्मादेवं व्याख्येयं यथा दर्शपूर्णमासयोः ब्रह्मत्वमुक्तं, एवं तत्तद्विकृतिप्रकरणे ब्रह्मत्वं यदुक्तं तदपि समुच
येनानुष्टेयमिति ।। २२॥ Colophon : (Sheet Ne. 58) इति श्रीमत्कावेरीतीरविराजमानचोलदेशाध्यपूज्यशाह जीन्द्रपुर .
निवासी होश निकर्णाटवाछेश्वरसुधीविरचिते
हिरण्यकेशीौतसूत्रव्याख्याने प्रथमेऽष्टमः पटलः ॥ (Sheet No. 103). इति श्रीमत्कावेरी + व्याख्याने द्वितीयप्रश्ने अष्टमः पटलः ।
प्रश्नः समाप्तः ॥ वस्वग्न्यद्रिक्षितिमिते शके बान्छेश्वर सुधीः ।
हिरण्यकेशिनां सूत्रं व्याख्यातुमुपचक्रमे ॥ Subject: Hiraṇyakesi Srauta Sūtra Vyākhyā. First and
Second Prasnas, each containing 8 Patalas and 27
and 22 Khandas respectively. Remarks :-The Ms. is in good condition. The author of this
commentary is Váncheśvara Sudbi, son of Narasihma, grandson of Madhavārya and great-grandson of Vânchesvara Sudbi, the famous author of Mahixabataka. He is an

Page #244

SANSKRIT MANUSORIPTS
1687
inhabitant of Sri Sāharâjapuram or the modern Tirupisanalloor near Kumbakonam. As the author says in his introductory verses, he has composed this Vyākhyā on
Hiranyakesi rauta Sutras on Saka 1738 or 1816 A. D. Regarding this author and his work Dr. Burnell observes "Hiraṇyakeģisātravyākhyāna by Hosanikarnataka-Vāñcheśvara of Sahajindrapura (or Tanjore); written about 1800 A. D. The author belonged to a Canarese (Mysore) family settled in South India. This (work) seems a very excellent commentary considering the state of learning at the time it was composed. There are quotations from Saunaka, from a Grhyaparisistal?), the Āpastamba and Bhāradvāja Sūtras, as far as I have examined it."
॥ आश्वलायनाधानादिप्रयोगः ।। 2078. ĀŚVALĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH. J. L. Collection No. 219. Substance--Paper. Size-93 x 41 inches. Sheets--55. Lines--10 to a Page. Script--Devanagari. No. of Granthas-800. Author-?. Complete.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ अग्न्याधानं निरूप्यते। तस्य कालः शिशिरवसन्त. ग्रीष्मा ऋतवा, पौर्णमास्यमावास्याफल्गुनीचित्रानक्षता णि । मृगशिरोविशाखाप्रोष्ठपदश्रवणानूराधा अषीति के. चित् । अत्र रोहिणी मुख्या, वैशाखापावास्यायुक्ता मुख्यतमा । ऋतुनक्षत्रयोगः प्रधानम् । रोहिणीयुक्तजननीयो(?). पवसथौ वा । तदभावे ऋतुनक्षत्रयोग एव । तत्रापि पूर्व
212

Page #245

1688
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF पक्ष एव । ऋतुपर्वणोर्योगो वा ।
वरणार्हानृत्विजः प्रत्याह । तन्म ऋष्यतां तन्मे समृ. भ्यताम् । तन्मे सम्पचतां काम इति नैव प्रतिब्युः । तत्र ऋध्यतां तत्ते सध्यता तत्ते सम्पचतां काम इति यजमानः । ॐ तथेति प्रतिवक्ति । अथविग्वरणम् । तत्राश्वलायनः--यजमानः स्वशाखानुसारेण ब्रह्मादीनृ. विजो वृणीते ॥
End:
वसन्ते यवाग्रयणं तस्य बीयाग्रयणोक्ता देवता सैव सर्वकर्तव्यता(१) व्रीहिशब्दस्थाने यवशब्दप्रयोगः ॥
ब्रीह्याग्रयणे श्यामाकं प्रस्तरं वा कुर्यात् । तेन सौम्याग्रयणमिष्टं भवति । सौम्यं निरूप्य वा ऐन्द्राग्न्यादिनिर्वा. पः। तदा यजमानभाग(ग)प्राशने तदिष्टमुख्यक्रमेणोपहोमौ ॥ सन्तिष्ठते आग्रयणम् ॥ Subject : Adbānādiprayoga belonging to the Afvalāyansya
Bahvfcas. This Ms. is composed of the following
important sections : (1) अग्न्याधानम् ॥
(4) अग्निहोत्रहोमः ॥ (2) गोपितृयज्ञः ।।
(5) अन्वारम्भणीष्टि: । (3) अमात्यहोमः ।
(6) आप्रयणम् ॥ Remarks :--The Ms. is in a fairly good condition.
-
-
-

Page #246

SANSKRIT MANUSCRIPTS
|| आश्वलायनाधानदिप्रयोगः ॥ 2074. ĀŚVALĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH.
J. L. Collection No. 220.
Substance-Paper. Size-10 × 41
inches. Sheets-48 (2-49). Lines-10 to a Page. Script -Devanagari. No. of Granthas-785. Author-?. Incomplete (wants beginning).
Beginning':
❤
(अग्न्याधानं निरूप्यते + अग्नीनाधास्यमानो ब्राह्मणानुज्ञातः सपत्नीकः कूष्माण्डगणहोमगोदाना) दिभि - रात्मानं पावयित्वा । पूर्वेद्युर्नान्दश्राद्धानन्तरं रात्रावुदकशान्ति प्रतिसरबन्धञ्च विधाय + मन्त्रप्रोक्षणानि कुर्यात् ॥
End and subject-Same as No. 2073. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition. Only a few lines in the beginning are wanting in this Ms.
॥ आश्वलायनाधानादिप्रयोगः ॥
2075. ĀŚVALĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 12373.
1689
Substance-Paper.
Size - 104 x 13 inches.
Sheets- 31.
Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-750. Author-(?).
Incomplete.
Beginning and subject-Same as No. 2073.
End:
एकमेव चतुर्गृहीतं पञ्चधे (वे ? ) त्यन्ये । पुरस्तात्स्विष्टकृतो वाऽज्यानी (१) होमः । चरुखाल्युपधानकाले आ देवयजं वहेत्यङ्गारमावर्त्य तेषु तिरः पवित्रमानीत (य) प्रणीता दुग्धां

Page #247

1.690
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
चरुस्थालीमधिश्रयति । ध्रुवासिः हातां (2) प्रदक्षिणमङ्गारैः परिचिनुयान्निर्दग्धमिति तस्यां तिरः पवित्रं तण्डु (ला) नावपति । धर्मास्थ विश्वायुषः ॥
Colophon : ( Sheet No. 28)
इत्याश्वलायनाग्निहोत्र (हो) मः ॥
condition.
Remarks :- The Ms. is in good
abruptly ends in the middle of अन्वारम्भणीयेष्टि mentioned by Dr. Burnell in his Errata et Addenda.
व्यामि ॥
॥ आश्वलायनाधानादिप्रयोगः (१) ॥
2076. ĀŚVALĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH (?).
T. S. Collection No. 193. Substance-Paper .
Size-10X4
inches. Sheets-19. Lines-8 to a Page. Script- Devanāgarī. No. of Granthas-200. Author-?.
Complete.
Beginning :
This
Ms.
This No. is
श्रीगणेशाय नमः ॥
ततो द्वादशरात्रमजस्रधारणम् । षड्रात्रं त्रिरात्रं वेति वाजसनेयिनः । गतश्रीणान्तु यावज्जीवमजस्रधारणम् । अजस्रः पुरुषार्थः । द्वादश दिनपर्यन्तं यजमानोऽप्रवसन्नहतं वासः परिधाय स्वयमेव पयसाग्निहोत्रं जुहोति ॥
*
*
नाजस्त्रधारणम् । अथाग्निहोत्रकाले गणेशं सम्पूज्य प्राणानायम्याग्निहोत्रमारप्स्ये । तेन यावज्जीवं हो

Page #248

Acharya Shri Kaila
SANSKRIT MANUSORIPTS
1891
End:
अथारणी(णि?)लक्षणम् । चतुरङ्गुलोच्छ्रायः। विस्तारः षडकुलः। अरनिमात्र दैयमित्येके शाखिनः । चतुरडलो. च्छायो द्वादशाङ्गुला विस्तृतिः षोडशाङ्गुलं दैर्ध्यमिति बोधायनः । स्वसूत्रे प्रमाणाभावः। उभयोररण्योरेकवृक्षादाहरणम् । अन्यतरारणेवक्षान्तरादाहरणे नाग्न्यो(ग्न्यु)त्प
Colophon:
इत्याधानं समाप्तम् ॥ अक्षय अधिकश्रावणवद्य अष्टमी गुरुवारी तद्दिनं समाप्तम् ।।
श्री शिवसाम्बेन लिखितम् । राक्षसभुवनकरस्थपौराणिकोपनामरा(म)भट्टस्येदं पुस्तकम् । Subject: Ādbānādiprayoga, probably belonging to the Rg
Vedins. This Me. contains the following important
sections: (1) अजसधारणम्
(7) आधानत्रैविध्यम् (2) अग्निहोत्रम्
(8) आधाननक्षत्राणि (8) अन्वारम्भणीयकाल: . (9) सम्भारासम्भारपक्षी (4) वर्शपूर्णमासौ
(10) प्रवरः (5) वपनप्रकारः
(11) पात्रलक्षणम् (6) भक्ष्याभक्ष्यम्
(12) अरणिलक्षणम् Remarks :- The Ms. is in good condition. The scribe of this Ms.
is one Bivasamba. The Ms. originally belonged to Rakyasabhuvanakara Rámabhatta. It is dated Thursday-eighth day

Page #249

1692
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
after full moon-in Adhika Śravana month in Akaay a year which corresponds to Saka 1728 or 7th August 1806 A. D.
॥ आश्वलायनाधानप्रयोगः (१) ॥
2077. AŚVALĀYANĀDHĀNAPRAYOGAH (?).
T. S. Collection No. 194. Substance---Paper Size - 10x4 inches. Sheets-22. Lines-8 to Page. Script-Deva_ngari. No. of Granthas - 350. Author—(?). Complete. Beginning:
End:
अथाश्वलायनानां ऋत्विग्वरणे विशेषः ।
अस्मिन्नाधाने चन्द्रमा मे ब्रह्मा स मे ब्रह्मा ब्रह्माणं त्वा केशवशर्माणं वृणे इति वृणोति ।
*
अथ प्रयोगः । प्रातरौपासनं हुत्वा + अग्नीनावास्ये सर्वक्रत्वर्थ + प्रयोक्तुम् । वसन्ते रोहिण्यां शिशिरे रोहिण्यामिति वा । एवं सर्वेष्वाधाननक्षत्रेषु |
अध्वर्यो || अनडुहं ते ददामि । प्रतिगृह्णामि । ब्राह्मणाः वासो मिथुनौ गावौ नवञ्च रथं काञ्चनं वो ददामि । अयज्ञत्वान्न प्रतिग्रहमन्त्रः । हविश्शेषोद्वासनादिस्तवाके । अग्नय इदं० । अग्नेरहमुजितिमनुअषम् । अग्नये पवमानायेदं० | + यज्ञो बभूव यज्ञशब्चमवर्जमिष्टिः समाप्यते ।
Colophon :
इति श्री आधानप्रयोगः समाप्तः ॥

Page #250

SANSKRIT MANUSORIPTS
1698
शके १७२४ दुन्दुमिसंवत्सरमाधवद्य अष्टमी चन्द्रवासरे पौराणिकोपनाम्रा राक्षसभुवनकरस्य कमलाकरमट्टस्य
सूनु(ना) रामेण लिखितम् । समाप्तं प्रसन्नवेङ्कटेश्वरसन्निधौ । परमशिवः शरणम् ।। Subject: Ādhānaprayoga, probably belonging to the Asvala
yansya Bahvfcas. Remarks :-The Ms. is in good condition. The scribe of this Ms.
is Rāma, son of Paurāņikarākşasabhuvanakara Kamalakarabhatta. The Ms. is dated Monday eighth day after full moon--in Magha month in Dundubhi year which corresponds to Saka 1724 or 14th February 1803 A. D,
॥ आश्वलायनाधानहौलप्रयोगः ॥ 2078. AŠVALĀYANĀDHĀNAHAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3902. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-107x5 inches. Sheets-3. Lines-9 to a Page. Seript-Devanagari. No. of Gran. thas-36. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ अथाधानप्रयोग उच्यते । अस्या इष्टेः सप्तदश सा. मिधेन्यः । वार्तनावाज्यभागौ। अग्निरग्निः पवमानोऽ. ग्निः पावकोऽग्निः शुचिरिन्द्राग्निः अदितिश्च प्रधानदेवताः । स्विष्टकृत्प्रयाजादयो० नमः प्रवक्त्रे इत्यादि शोचिकेशस्तमीमहों ॥

Page #251

1694
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
अथाज्य भागषोः अधिवृत्रणि त्वं सोमासिनिज्ये या ज्ये । अथ प्रधानानाम् । अग्निर्मूर्धा • ति । ॐ ॥
End:
अथ स्विष्टकृतः । प्रेो अभेदीदिहि पुरोनोऽजलया सूयविष्ठ । त्वं शश्वन्त उपयन्ति वाजों । येयजामहे ऽग्नि स्विष्टकृतमयालग्निरग्नेः प्रियाधामान्ययाद सोमस्य प्रियाधामान्ययाद् अग्नेः प्रियाधामान्ययाद
Subject:
#
अग्निः शुचिः इदं हवि० इन्द्राग्नी इदं हवि० अदितिः इदं हवि० कृतदेवा आज्यपा इत्यादि न्तं दर्शपूर्णमासवत् ||
संस्थाजपा
Colophon :
Remarks:- The Ms. is in good condition.
8
Lines-10 to a Page.
thas-36. Author~~~(?).
इत्याधानप्रयोगः सम्पूर्णः ||
॥ श्रीरस्तु ||
Āśvalayanādhānahautraprayoga,
& treatise on
śrauta prayoga giving out the duties of the Hotf priest in the Adhāna yajña, according to the Asvalayana Sūtras of Rg-Veda.
·
|| आश्वलायनाधान हौत्रप्रयोगः ॥
2079. AŚVALĀYANĀDHĀNAHAUTRAPRAYOGAH. Dr. Burnell's Catalogue No. 3903. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size - 113 × 43
inches. Sheets- 2.
Script-Devanagari. No. of GranComplete.

Page #252

BAMBκRIT ΚΑΤσεσμπτο
1695
Beginning, end, colophon and subject---Sane as No. 2078. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आपलायनाधानहोत्रप्रयोगः । 2080. AŠVALĀYANĀDHĀNAHAUTRAPRAYOGAH. Dr. Burnell's Catalogue No. 3904. Page 23. Right column. Substance--Paper. Size --104 X 5 inches. Sheets-3. Lines - 9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-36.
Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2078. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनाधानहोत्रप्रयोगः ॥ 2081, ĀŠVALĀYANĀDHĀNAHAUTRAPRAYOGAH. · Dr. Burnell's Catalogue No. 3905. Page 23. Light column.
Substance---Paper. Size--10} X 54 inches. Sheets-3. Lines---9 to a Page. Script--- Devanagars. No. of Gran. thas---36. Author (?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2078.
Remarks :--The Ms. is in a fairly good condition.
॥ आश्वलायनाधानहोत्रप्रयोगः ॥ 2082. ĀŠVALĀYANĀDHĀNAHAUTRAPRAYOGAH. Dr. Burnell's Catalogue No. 3906. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size--11X45 inches. Sheets--3.
218

Page #253

1696
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF Lines--9 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Gran
thas-36. Author-(?). Complete. Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2078. Remarks:--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनाधानहोत्रप्रयोगः ॥ 2083. AŚVALĀYANĀDHĀNAHAUTRAPRAYOGAH. Dr. Burnell's Catalogue No. 3907. Page 23. Right column.
Substance--Paper. Size-103 x 5 inches. Sheets-3. Lines-9 to a Page. Script-Devanāgars. No. of Gran
thas-36. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Saine as No. 2078. Remarks: The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनाधानहोत्रप्रयोगः ।। 2084. AŠVALĀYANĀDHĀNAHAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 2535. Substance-Paper. Size -104 X 4 inches. Sheets--3. Lines--9 to a Page. Script-Devanāgarf. No. of Gran.
thas-36. Author--(?). Complete. Begioning :
PITUJT 293 11 पवमानेष्टिहौत्रप्रयोग[]प्रारम्भः ॥ अस्या इष्टेः सप्तद
Howy:o Same as No. 2078. End, colophon and subject-Same as No. 2078. Remarks :- The Ms. is in a fairly good condition.

Page #254

SANSKRIT MANUSORDPTS
1697
॥ आश्वलायनाधानहोत्रप्रयोगः ॥ 2085. AŠVALĀYANĀDHĀNAHAUTRA PRAYOGAH. 'T. S. Collection No. 190. Substance-Paper. Size-10x32 inches. Sheets-8. Lines-7 to a Page. Script-Deva.
nãgarl. No. of Granthas–75. Author--(?). Complete. Beginning, end and subject--Same as No. 2078. Remarks:-The Ms. is in good condition. In this Ms. the full
text of the Mantras is given.
॥ आश्वलायनाधानब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2086. ASVALAYANADHANABRAHMATVA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3980. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-10x43 inches. Sheets-~-5. Lines--8 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas-50. Author-(?). Complete.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः। अथाश्वलायनाधानब्रह्मत्वप्रयोगः । यजमानपत्नीभ्यां सहारन्यगारं पविश्य । उत्तरेण विहारं प्राकुख उपविशति । तन्मे ऋध्यतामित्युक्ते तत्त ऋध्यता तसे समृध्यतां तत्ते सम्पद्यतां काम इति प्रतिब्रूयात् ।
ऋत्विजो वृत्वा मधुपर्कमाहरेत् । विष्टरो विष्टरो विष्टरः। प्रतिगृह्यतां । प्रतिगृहामि ।।

Page #255

1698
End:
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
आहवनीयस्य दक्षिणतो निरस्तः परावसुः इत्यङ्गुष्ठोपकनिष्ठिकाभ्यां आसनातृणं प्रत्यग्दक्षिणा निरसेत् । अप उपस्पृश्य । दक्षिणोत्तरेणोपस्थेनोपविश्य इदमहमवीवसोः सदने सीदामि इत्युपवेशयेत् । पवमानेष्टिषु संस्थाजपान्तं दर्शपूर्णमासवत् । एवमन्वारम्भणीयेष्टयामपि ॥
Colophon :
इत्याश्वलायनाधान ब्रह्मत्वप्रयोगः सम्पूर्ण: ॥
Subject: Aśvalāyanādhānabrahmatvaprayoga-based on the ĀŚvalāyana_Sūtras of By- Veda, giving the duties of the Brahman priest in the Adhāna yajña.
2087.
Remarks :- The Ms. is in good condition. About this Ms. Dr. Burnell observes, as follows: "The Brahma attends at the rites, and sits with a flower on his head to represent Brahman' This tract details the little he has to do."
Burnell's
|| आश्वलायनाधानब्रह्मत्वप्रयोगः ॥
ASVALAYANĀDHĀNABRAHMATVA
PRAYOGAH.
Catalogue No. 3981. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size—103 ×576 inches. Sheets-4. Script - Devanāgari. No. of Granthas Complete.
Lines-9 to a Page, - 50. Author - ( ? ).
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2086.
Remarks : - The Me. is in good condition.

Page #256

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1699
II 371TTATHTEETTTTTT: 11 2088. AŠVALĀYANĀDHĀNABRAHMATVA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3982. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size--11x4 inches. Sheets-4. Lines--9 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Granthas-50. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2086,
Remarks :-The Me. is in good condition.
॥ आश्वलायनाधानब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2089. ĀŠVALĀYANADHĀNABRAHMATVA
PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3983. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size--10} x 53 inches. Sheets-- 4. Lines-9 to a Page. Script--Devanagari. No. of
Granthas-50. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2086.. Remarks :- The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनाधानब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2090. ĀŠVALĀYANĀDHĀNABRAHMAT VA
PRAYOGAH. Burnells Catalogue No. 3984. Page 23. Right colunm.

Page #257

1700
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF Substance---Paper Size--115 x 5 inches. Sheets--3. Lines-11 or 12 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-50. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2086. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आधानादिमन्त्रानुक्रमणिका ॥ 2091. ADHĀNĀDIMANTRĀNUKRAMANIKĀ. J. L. Collection No. 221. Substance-Paper. Size-91x4 inches. Sheets-26. Lines-6 to a page. Script-Deva.
nagari. No. of Granthas-450. Author-?. Incomplete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीयझेशाय नमः ।। गणानां त्वा० नान्दीमुखाः प्रीयन्ताम् ॥ शान्त्युदककर्म करिष्ये । प्रतिसरबन्धकर्म करिष्ये ।। आपोहिष्ठा० भूर्भुवः सुवः । अग्न्यादयः प्रीयन्ताम् ॥ शुक्लाम्बरधरं० ॥ ॐ भूः । यज्ञाधिदैवतं ।।।
पुरुष ए॒वेदं। याः पुरस्तात् । श्रद्धयेहि । आकृत्यै त्वा । अद्य श्रीभगवतः । ममोपात्त । सर्वकामोऽग्नीनाधास्ये। सर्वक्रत्वर्थ यैरसम्यधिकृतो याश्च शक्ष्यामि प्रयोक्तुम् । तन्म ऋध्यताम् । तत् ऋध्यताम् । ॐ तथा । श्री. यज्ञशर्माहं । ब्रह्मत्वेन त्वा गच्छामि याजयतु मा भवान् ।
अस्मिन्नग्न्याधेये आग्नीधं त्वा वृणे । वृतोऽस्मि करि

Page #258

1101
3GANSKRIT MANUBORIFTS प्यामि ॥ विष्टरो विष्टरो विष्टरः अहं वर्म सजातानां विद्युता. मिव सूर्यः । इदन्तमधितिष्ठामि योमाकश्चामिदासति ॥ End:
तिथौ परमेश्वरप्रीत्यर्थं माद्यावे(दावा?)श्वलायनपक्षमा श्रित्याग्नेयादिषड्ढवींषि समानतन्त्रं कुर्वस्तनू(१) हविभिर्यक्ष्ये
तन्मे० तत्र० ॐ तथा ॥ तन हविरिष्टिसम्बन्धि हविर्तीहिमय आनेयोऽष्टाकपालः + अदित्यै त्वा । अनये जुष्टमधिवपाम्यग्नये पर्वमानाया. ग्नये पाबकायाम ॥ Subject: Ādhānāgnihotrānvāram bheimantrānukramaņikā
an index of the Mantras to be used in Adhāna,
Agnihotrārambha and Anyárambha Yajña.
Remarks:-The Ms. is in good condition. It is accented. On the
title sheet is given 'अग्निचिगङ्गाधरदीक्षितानामिदं पुस्तकम् ॥' i.e. the Ms. originally belonged to Agnicit Gaigadhara Diksita.
॥ आपस्तम्बाधानप्रयोगः ॥ 2092. ĀPASTAMBADHĀNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3824. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-111x41 inches. Sheets34. Lines--9 or 10 to a Page. Script--Devanāgari. No. of Granthas-800. Author-Tryambakabhatta. Com
plete.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ।। पार्थसखाय नमः ।। यदीक्षणादिदं विश्वं भवत्यधोत्यपैति च ।

Page #259

1702
A DESORIPTIVE CATALOGÜB O
तपक्षयमहं देवं वन्दे दाक्षायणीधवम् ॥ १ ॥ यत्कृपालेशतोऽपि स्यान्मूको वाचस्पतिः स्वयम् । तं गुरुं नौमि सर्वज्ञं मा उवा(१)शुक्लदीक्षितम् ॥ २१॥
नत्वा गणेशं प्रत्यूहमोहध्वान्तदिवाकरम् ।
समस्तवेदतत्वज्ञमापस्तम्बमहामुनिम् ॥ ३ ॥ मोहाख्यवंशामितवारिधीन्दुश्रीकृष्णभप्रवरात्मजोऽहम् । सूत्रार्यवित्त्र्यम्बकभट्टनामा तन्वेऽमुमाधानविधिप्रयोगम् ॥
अनेकग्रन्थसम्पा(संवादभीरुभिः मूरिभिस्त्वयम् । निर्मत्सरैयोनिद्रराद्रियेतेष्टमेव मे ॥ ५ ॥
अत्राधिकारी। तत्र श्रुतिः । 'जातपुत्रः कृष्णकेशोऽग्नीनादधीतेति' । उपलक्षणञ्चैतत् । अजातपुत्रादीनामप्याग्न्याधानश्रवणात् ॥ End:
अथ पात्रलक्षणम् । तत्र सूत्रम् । खादिरस्वः । पर्णमयी जुहूः । आश्वथ्युपभृत् । वैकती धुवा । एतेषां लक्षणा(ना?)मेकस्य चुचः कारयेत् ।
षोडशाइलदैर्ध्यमिति बोधायनः । स्वसूत्रे प्रमाणा. भावः। उभयोररण्योरेकवृक्षादाहरणम् । अन्यतरारयाः वृक्षान्तरादाहरणे नाग्न्युत्पत्तिः ।। Colophon : इत्याधानं समाप्तम् ॥ इति श्रीमोल्होपनानः कृष्णभस्य सूनुना ज्यम्बकेन कृतः काश्यां कृतः पयोगः समाप्तः ॥ श्रीसाम्ब.

Page #260

SANSKRIT MANUSORIPTS
1703 सूर्यनारायणः स्वेन तेजसा सुप्रीतो भवतु | लेखकपाठकयोः शुभं भवतु । संवत् १७३३ कार्तिकवदि १३ त्रयोदश्यां भीम.
वासरे पुस्तकं लिखितम् । प्रन्थः ८०० ॥ Subject : Apastambidhanaprayoga, based on the Apastambi.
dhāna Sūtras, dealing with full details for establishing the household fire before the performance of all
Vedic sacrifices. Remarks :-The Ms. is in good condition. The author of this
work is Tryam bakabhatta son of Malha Krşpabhatta of Benares. His teacher is Mauva (?) Sukla Dikgita. [See the introductory verses.] The Ms. is dated Samvat 1733 or 1676 A. D. On the front page of the Title sheet in this Ms. is given 'शामजीनायकपुण्ड्यापनाम्नाम्' i. e. the Ms. originally belonged to one Puņdya Samají Nāyaka.
॥ आपस्तम्बाधानप्रयोगः ॥ 2093. ÁPASTAMBĀDHĀNAPRAYOGAH. Barnell's Catalogue No. 3876. Page 23. Right columu. Substance-Paper. Size-111x4} inches. Sheets--22. Lines-14 to 16 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-800. Author-Tryambakabhatta. Complete. Beginning, end and subject-Same as No. 2092. Colophon :
' इत्याधानं समाप्तम् ॥ मोरहोपनानः कृष्णभहस्य सूनुना त्र्यम्बकेन काश्यां कृतं(त:) प्रयोगः ॥
श्रीगोपालार्पणमस्तु ।।

Page #261

1304
A DËBORIPTIVE CATALOGUE OF कृष्णे नवम्यामाषाढे भौमेऽब्दे क्रोधने तथा ।
सखारामेण लिखितमाधानं पुस्तकं मया ॥ Remarks: -The Ms. is very old and is in a fairly good condition.
The scribe of this Ms. is one Sakhārāma. The Ms. is dated Tuesday-Ninth day after the full moon--in Āşadha month in Krodhana year which exactly corresponds to Saka 1607 or 1685 A. D.
At the end of this Ms. a brief version of the Agnihotra prayoga is given, as follows : 'अग्निहोत्रहोमो लिख्यते । तस्य सायमुपक्रमः। अग्निहोत्रकाले गणेशं
सम्पूज्य प्राणानायम्य अग्निहोत्रमारप्स्ये : तेन यावज्जीव होण्या. मीति सङ्कल्प्य यजमानाभावे अध्वर्युरेव सङ्कल्पादि सर्व याजमानं कुर्यात् । + नक्षत्रं दृष्ट्वेति प्रथमनक्षत्रदर्शने प्रदोषेति प्रथमयामेति रुद्रदत्तः । सर्वनचत्रदर्शनादूर्व प्रथमयामेति रामाण्डार(१) ॥
॥ आपस्तम्बाधानप्रयोगः ॥ 2094. APASTAM BADHANA PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3828.
Substance-Paper. Size-~-111x5 inches. Sheets-18. Lines—1C to a Page. Script-Devanagarl. No. of Granthas-375. Author-?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः । अग्न्याधेयं व्याख्यास्यामः। विदुषा ब्राह्मणेनाध. स्व यजस्वेत्युक्तः सर्वजनमैत्री कृत्वा तीर्थस्नानजपहो. मार्चनादिभिः आत्मानं संशोध्य प्रातरौपासनं हुस्वा ।

Page #262

1705
BANSKRIT MANUSCRIPTS जघनेनौपासनं दर्भेष्वासीनो दर्भान् धारयमाणः पल्या सह प्राणानायम्य देशकालौ सङ्कीर्त्य परमेश्वरप्रीत्यर्थ सर्वकर्मभ्यः पूर्व सोमेन यक्ष्यमाणोऽमीनाधास्ये । सर्वक्र. त्वर्थ यैरसम्यधिकतो याच शक्ष्ये प्रयोक्तुमिति सङ्कल्पः ।।
आयुर्मयि धेह्यायुर्यजमाने अरणी अभिमन्य सप्त पार्थिवान्सम्मारानाहरति ॥
End :
अभिधारणकाले चतुर्णा मन्त्रेणाभिधार्य ऐन्द्रामस्य तूष्णीमभिधारणम्
आहवनीयदेशे अध्वर्यो अनड्डाहन्ते ददामि । अपरेण गार्हपत्यं होतः धेनुन्ते ददामि । अध्वर्यो वाससी ते ददा. मि। ब्राह्मणाः वासो मिथुनौ गावौ नवञ्च रवं गाञ्च वो ददामि। अयज्ञत्वान्न प्रतिग्रहमन्त्रः तानि साधारणानि सर्वेषाम् ।
'अग्नेरहमुज्जिति + एमा अग्मन्नित्यादि यज्ञो बभूव यावञ्चमवर्ज ब्राह्मणतर्पणान्तम् । Colophon :
आपस्तम्बाधानयोगः सम्पूर्णः । Subject : Āpastambādba naprayoga-based on the Ādhina
Prašna of the Apastamba Srauta Sūtras, giving the full details for establishing the house-hold fire
before the performance of vedic sacrifices. Remarks:-The Ms. is in good condition. In the Errats at

Page #263

5708
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF
addenda Dr. Burnell has placed this Ms. (No. 3828) under the heading of Prayascitta. Evidently it is Ādhānaprayoga.
॥ आपस्तम्बाधानप्रयोगः ॥ 2095. ĀPASTĀMBĀDIĀNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9185 b. Page 23. Right column. Substance- Palm leaf. Size-151 x 1} inches. Leaves--- 17 (1-17). Lines-5 or 6 to a Page. Script-Grantha. No. of. Granthas-300. Author:-(?). Complete. Beginning :
अग्न्याधेयस्य प्रयोग उच्यते । प्रातरौपासनं कृत्वा दर्भेष्वासीनो दर्भान्धारयमाणः पन्या सह प्राणाना यम्याग्नीनावास्ये । सर्वक्रत्वर्थ यैरस्म्यधिकृतो यांश्च श. क्ष्यामि प्रयोक्तुं अस्मिनग्न्याधेये अध्वर्यु त्वां वृणीमहे । भविष्यामि । अध्वर्युः।
'योऽश्वत्थश्शमीगर्भ आरुरोह त्वे स चा ।
तं ते हरामि ब्रह्मणा यज्ञियः केतुभिः सह ।' शपीगर्भस्याश्वत्थस्यारणी आहरति । अश्वत्थाद्धन्य (व्य)वाहादि जातपनेस्तनूं यज्ञियां सम्मरामि । शान्त. योनि शमीगर्भपनये प्रजनयितवे । आयुर्मयि धेह्यायुर्यजमाने । अरणी अभिमन्य । सप्त पार्थिवान्सम्भारानाहरति । एवं वानस्पत्यान् । वैश्वानरस्य रूपं पृथिव्यां परिस्रसा स्योनमाविशन्तु नः। सिकताः । यदीदं दिवो यततः पृथिव्याः सञ्जज्ञाने रोदसी सम्बभूवतुः ।

Page #264

End:
SANSKRIT MANUSCRIPTS
1707
ऊषा कृष्णमवतु कृष्णमूषा इहोभयोर्यज्ञियमागमिष्ठाः । ऊषान् । ऊतीः कुर्वाणो यत्पृथिवीमचरो गुहाकारमाखुरूपं प्रतीत्य । ततोऽन्यत्तमिह सम्भरन्ते शतञ्जीवेम शरदस्सुवीराः ।।
आखुकरीषम् ॥
Subject:
चतुर्धाकरणकाल आदित्यञ्चरुं ब्रह्मणे आग्नेयस्य दक्षिणाकाले आधानदक्षिणां ददाति अजं पूर्णपात्रमुपवईणं । सर्विसूत्रं ते ददामि । ब्रह्मन् वहनमश्वं ते ददामि । आहवनीयदेशे अध्वर्यो अनड़ाहं ते ददामि । अपरेण गाहर्पत्यं होतः धेनुं ते ददामि ! ब्राह्मणाः । वासो मिथुनौ गावौ नवञ्च रथं गाञ्च वो ददामि । अयज्ञत्वान्न प्रतिग्रहमन्त्रः । यथा देवतमुज्जितयः । यज्ञो बभूव यज्ञशञ्चमवर्जम् । ब्राह्मणतर्पणान्तम् ॥
Colophon:
;
Remarks :- The Ms. is in a fairly good condition. tains the following worke :
(1) आपस्तम्बदर्श पूर्णमासप्रयोगः ||
(2)
(3)
आधान: (नं) समाप्तः (म्) ||
Apastambadhānaprayoga-giving the details for establishing the Household Fire which is one of the chief requisites for the performance of all Vedic sacrifices.
Do. आधानप्रयोगः ॥
Do.
अग्निहोत्रप्रयोगः ||
99
परिहरति
अमीत् ।
L. L.
??
This Ms. con
1-66
1-17
17-28

Page #265

1708
A DESORIPTIVE OATALOGUE OF
(4) आपस्तम्बपशुबन्धप्रयोग: ! (5) आपस्तम्बश्रौतसूत्रम् (A Fragment).
L. L. 23-53
, 3
॥ आपस्तम्बाधानप्रयोगः ॥ 2096. ĀPASTĀMBĀDHĀNAPRAYOGAH. J. L. Collection No. 242. Substance-Paper. Size-9x3t
inches. Sheets-9. Lines--9 to a Page. Script-Dova
nāgarl. No. of Granthas--130. Author-?. Incomplete. Beginning and subject--Same as No. 2095. End :
सम्भारेषु निदधाति ॥ व्याहतीः सर्पराजीधर्मशिरांसीति सर्वेष्वाधानेषु यजमानोऽनुवर्तयते । येन येना
दधाति । .................... ॥ Remarks:--The Ms. is in a decaying condition. The Ms. abruptly
breaks off in the middle of the work. Only the pratikas of the Mantras are given in this Ms.
॥ आपस्तम्बाधानप्रयोगः॥ 2097. ĀPASTĀMBĀDHĀNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9134 e. Page 23. Right column.
Substance-Palm leaf. Size--14x14 inches. Leaves-17 (66-82). Lines-6 to a Page. Script-Grantha. No. of
Granthas-300. Author--(?). Incomplete. Beginning :
अग्नीनाधास्ये । सर्वक्रत्वर्थ यैरस्म्यधिकृतो यांच श. क्ष्यामि प्रयोक्तुं । ऋत्विजो वृणीते । असिन्नम्न्याधाने अ.

Page #266

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1709
ध्वर्य त्वां वृणीमहे । एवं ब्रह्माणं होतारपानीभ्रन्च । आधानाङ्गं नान्दीश्राद्धं हिरण्यरूपेण करिष्ये । यजमानः । केशश्मभू वपते नखानि निकृन्द(न्त)ते स्नाति । एवं पत्नी केशवर्ज । क्षौमे वसानौ जायापती अग्निमा दधीयातां । ते दक्षिणाकाले अध्वर्यवे दत्तः। प्रवेधसे ब्रह्मण इदं न मम । यजमानश्चतुर्धा ब्रह्मौदनाव्युद्धृत्य । प्रभूतेन सर्पिषेवसिच्य कर्षननुच्छिन्नश्चतुर्थ्य आर्षेयेभ्यः ऋत्विग्भ्य उपोहति । अग्नय इदम् ।। End: यदा कृतात् समस्नसुस्रो(१)दृदोवा मनसो वा सम्भृतम्च.... षुषो वा तपनुप्रैहि सुकृतस्य लोकं व्यर्षयः प्रथमजा ये पुराणाः एकासव्यस्थ परि ते ददामि यं वहाच्छेवधि जातवेदाः । अ.......तायज्ञपतिर्यो अत्र तं(?) स्मानीत परमे व्योमन् । जानीतादेनं परमे व्योमन् देवाः सदस्था विदरूरूपमस्य यदागच्छन्त्यपथि......॥ Colophon: Nil. Subject : Apastambidhānaprayoga, belonging to the Apasta
mba school in the Taittiriya recension of the Black
Yajur Veda. Remarks :-The Ms. is in a decaying condition. It is full of scrip
torial errors. The works contained in this Ms. are : 1. आपस्तम्बदर्शपूर्णमासप्रयोगः - Leaves. 1--16. 2., पशुबन्धयाजमानप्रयोगः , 18-21. 3. , चातुर्मास्ययाजमानप्रयोगः , 26-54. ,, अग्निष्टोमप्रयोगः
, 55-65.

Page #267

1710
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF 5. आपस्तम्बाधानप्रयोगः Leaves. 86-82. 6. ,, पितृमेधप्रयोगः
,, 83-97.
॥ आपस्तम्बाधानादिप्रयोगः॥ 2098. ĀPASTĀMBĀDHĀNĀDIPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9133. Page 23. Right column.
Substance-Palm leaf. Size-16x1} inches. Leaves--40 (9-48). Lines-5 or 6 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas-560. Author-(?). Incomplete (wants beginning and end). Beginning:
....अशनिहतस्य वृक्षस्य शकलं............पश्यजगतः प्रतिष्ठा तत्पुष्करस्याय...पृथिव्या प्रथनं हरामि पुष्कर पर्णमिति वानस्पत्यान् । तूष्णीं सम्भारानेकपात्रस्थान् कृ. त्वा । यन्ता... वदो यथा शरीरं भूतेषु व्यक्तं । ससम्भृतस्सीद शिवः प्रजाम्य उरुं नो लोकमनुनेषि विद्वान् । End:
यजमान भागभक्षणकाले इदं हविर्दधिकाविण्णो अकारिपमित्युभाभ्यामामिक्षाभक्षणम् । आमिक्षा यजमानभा. गो दधिपयोमन्त्रा...इति दीपिकाकारणोक्तत्वात् । कपालविमोचनकाले भर्जनकपालस्य... । Colophon: Nil. Subject: Āpastam būdhānidiprayoga(?) The contents (as
given in the side margin) are, as follows :(1. आधानप्रयोगः (१) ॥ 3. अन्बारम्भणीप्रयोगः ।। 2. दर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 4. मूगारेष्टिप्रयोगः ॥

Page #268

BANSKRIT MANUSCRIPTS
1911 Remarks:-The Ms. is in a decaying condition. This Ms. abruptiy
begins in the middle of the Adhānaprayoga. A Transcribed copy of this Mɛ. in paper is also available in this Library. See Transcribed Volume No. 253, the date of copying being 29th July, 1920. T. V. No. 253 (No. 29).
॥ आपस्तम्बाधानहोत्रप्रयोगः ॥
2099. ĀPASTAMBĀDHĀNAHAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No, 9110 d.
Substance-Palm leaf. Size-161x1 inches. Leaf--1. Lines-6 to 8 to a Page. Seript-Telugu. No. of Gran. thas-30. Author--(?). Complete. Beginning :
शुभमस्तु । शोचिष्केशस्तमो महेररचं वा अमो. हव्यवोन्तं न बाधो यतस्युचो इदादि० रग्निमूतयों समिध्पो अम आइत्तेत्यादि ।।
End :
यज्ञस्य ये यजामहेऽग्ने चतुर्होता अग्नये व्रतपतेऽनु. हे अग्निं व्रतपतिं यज । अग्नये व्रत० दं० ! अग्नये व्रतपते खा. रः । न पार्वणहोमः । अन्वाहार्यो दक्षिणा । जो. ज्ञोचभूव(१)यशश्चमवर्ज पौर्णमासवदन्यत् ।। Colophon: Nil.
Subject : Apastambadhānahautraprayoga. Remarks :--The Ms. is in a fairly good condition.
For the works contained in this Ms. a detailed list is already
215

Page #269

1718
A DËBORÍPTIVÉ OATALOGUE OP given under the Remarks on No. 1977; but it is to be a bit modified, as follows:1. केशवीयप्रायश्चित्तम्
Leaves 1--19 2. आपस्तम्बप्रायश्चित्तप्रयोगः
,, 1-39 3. आश्वलायनप्रयोगदीपिका
, 40-50 (हविर्यज्ञप्रायश्चित्तम्) 4 आधानहोत्रप्रयोगा।
Leaf 5 अन्वारम्भणीयेष्टिप्रयोगः ।।
Leaves 2 -4 6 दर्शपूर्णमासादिहोत्रप्रयोगः ॥
1-56 1 आप्रयणेष्टिप्रयोगः ॥
, 1-6 8 उत्सर्गेष्टिप्रयोगः ॥
Leaf 9 आपस्तम्बत्रौत (सामान्य)सूत्रम् ॥ .. Leaves 1-7 10 पथिकद्वैश्वानरीष्टिप्रयोगः ।।
" 1-2 11 पशुहौत्रप्रयोगः ॥
, 2-9
॥ आपस्तम्बाधानयाजमानमन्त्रानुक्रमणिका ॥ 2100. APASTAMBĀDHĀNAYĀJAMĀNA
MANTRĀNUKRAMANIKĀ. Burnell's Catalogue No. 3885. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-10X48 inches. Sheets-6. Lines-10 to a Page. Script-Devanagart. No. of Granthas-85. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीशुभमस्तु । अग्न्याधेयं व्याख्यास्यामः । वसन्ते पौर्णमास्वाम

Page #270

1713
SANSKRIT MANUSORIPTS . मावास्यायां वा शुक्लपक्षे कृत्तिकादिनक्षत्रे पुरस्तात्सर्वजनमैत्री कृत्वा जपहोमार्चनादिभिरात्मानं संशोध्य प्रातरौपासनं हुत्वा । औपासनस्य पथात् । दर्भेष्वासीनः दर्भाधारयमाणः पत्न्या सह भाणानायम्य । देशकालौ सहीयै । परमेश्वरप्रीत्यर्थ सर्वकर्मभ्यः पूर्व अमिहोत्रं होण्यमाणोऽमीनाधास्ये । सर्वक्रत्वर्थ यैरसम्यधिकतो यांच शक्ष्यामि प्रयोक्तुम् । इति सङ्कल्पः । ॐ
प्रवेधसे ब्रह्मण इदम् ॥ End :
उर्वारोहद्रोहिणी योनिरः प्रतिष्ठितिः ।।
पवमानष्टिः॥ तिथौ परमेश्वरप्रीत्यर्थ + आग्नेयेन सह समानतन्त्रं कुर्वमिष्टया यक्ष्ये ।
अग्नेरहमुन्जितिं + पम् । अग्नेः पवमानस्याहमुज्जितिम् ॥ अग्नेः पावकस्थाहमुन्जितिम्० अमेः शुचेरहमज्जितिमू । इन्द्रान्योरहमुज्जितिम् । अदित्या अहमुजि. तिम्। बामणास्तर्पयत वै ।। Colophon: Nil. Subject: Āpastambūdhānayājamānahautramantrãoukrama
nika-an index of mantras (giving the beginning only)
to be pronounced by Yajamāna in the Adhānayajña. Remarks:-The Ms. is in good condition. The general Saikalpas
of the Adhana and Pavamānesti are also given in this Ma.

Page #271

1714
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF
॥ आपस्तम्बाधानयाजमानमन्त्रनुक्रमाणका ॥ 2101. ĀPASTAMBĀDHĀNAYĀJAMĀNA
MANTRĀNUKRAMANIKĀ. Burnell's Catalogue No. 3886. Page 23. Right column.
Substance--Paper. Size-111x41 inches. Sheets--9. Lines-9 to a Page. Script-Telugu. No. of Granthas
-85. Author-(?). Coinplete.
Beginning, end, colophon and subject---Same as No. 2100, Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ आपस्तम्बाधानयाजमानमन्त्रानुक्रमणिका ॥ 2102. ĀPASTAMBĀDHĀNAYĀJAMĀNA
MANTRĀNUKRAMANIKĀ. Burnell's Catalogue No. 3887. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size--1? x 5 inches. Sheets--8. Lines-_-9 to a Page. Script--Telugu. No. of Granthas --85. Author ---(?). Complete.
Beginning, end and subject--Same as No. 2100. Remarks: The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनाधानादिप्रयोगः ॥ 2103. BODHĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH. Dr. Burnelle Catalogue No. 3664. Page 23. Right column. Substance--Paper. Size--101 5 inches. Sheets--60,

Page #272

SANSKRIT MANUSCRIPTO
1716
Lines-8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-_-900. Author-Bālādīkşita (?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नम:। अथ बोधायनाधानप्रयोगः ।। अग्नीनाधास्यमानो भवति स उपकल्पयते उषाश्च सिकताश्चाखूत्करश्च वल्मीकवपाञ्च सूदञ्च वराहविहतञ्च पुष्करपर्णब्च शर्कराचेत्यष्टौ पार्थिवाः । अथ वानस्पत्या अश्वत्थश्चौदुम्बरश्च पर्णञ्च शमी च विकङ्कतश्च एतेषां शाखाः अवनिहतस्य वृक्षस्य शकलान् अमीगर्भावरणी मुञ्ज. कुलायं चित्रियस्याश्वत्थस्य तिस्रः समिध आाः सपलाशाः सप्रारोहाः प्रादेशमात्रीरप्रतिशुष्काग्राः पहिरण्यशकला. स्त्रीन्सौवर्णास्त्रीबाजतानश्वं पूर्ववाह रथचक्रं ब्राह्मौदनि कान्त्रीहीन्सर्वोषधं रोहितचर्माऽनडुहं नवानि यज्ञपात्रा. णीति॥
End :
अनुकृत्य चरुमासाम्राज्येन मुसन्तर्पयति आईः प्रथस्नु भुवनस्य गोपा इति नोपाञ्जनं कपालाञ्जनं नयानि घ. में अयोत्तरयोः पुरोडाशयोः इदमह र सेनाया इत्यादि सरस्वते जुष्टमभिधारयामि अग्नये भगिने जुष्टमभिधारयामि अधस्वादुपाञ्जनान्तम् ।
यजमानः पत्नीव न विसृजते व्रतम् । अथ तदानीमेव तेवेवाग्नि पाणिसम्मर्शनादि। पौर्णमासं हविः सन्तिष्ठते

Page #273

1716
Colophon :
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
तत्र विसृजते व्रतं सन्तिष्ठतेऽग्न्याधेयं याऽनन्तरा अमावा
स्या आगच्छति तस्याममावास्यायां यजेत ।
1
3
4
Subject: Bodhāyanādhānādi prayoga-consisting of Adhana, Agnihotrārambha and Anvārambhaniyenți. This Ms. contains 18 sections, the beginnings and ends of which are, as follows :
अग्नीनाधास्यमानो भवति० अवमध्यं कुर्वन्ति ॥ 2 अग्नीनाधास्यमानः कूष्माण्डगणहोमादिभिः ०
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
इति बोधायनाग्निहोत्रारम्भान्वारम्भेष्टिप्रयोगाः समाप्ताः ॥
ऋष्यतामित्यादि समानम् ॥
यस्वाश्वलायनीयो यजमानः ० भोजनं दद्यात् ॥ अथ बोधायन मधुपर्क: ० प्रज्ञातां निदधाति ॥
अथ गोपितृयज्ञः ० पर्युपविशन्ति ॥
चत्वारः पिता पुत्राः ० वाचयेद्धोम एव सा ॥
ऋताषाढतधामा० इति द्वाविंशती राष्ट्रभृतः ॥ अथामात्यहोम: ० प्रजापतिः ॥
गोपितृयज्ञाकरणे ० पयोमिश्रस्य ||
अथाधिवृक्षसूर्ये० गृह्णाति ॥
अथ यजमानायारणीं प्रयच्छन्० सवितुः स्रव इति ॥
अथाध्वर्युः ० प्रोक्ष्याज्यं संस्कृत्य ||
सर्वौषधेन० अग्नये अयस इदम् !!
यददीव्यं ● अग्निवरुणाभ्यामिदम ||

Page #274

1717
SANSKRIT MANUSÓRIPTS 15 ego Sagin4 11 16 pa geraih ao fatagal gay n 17 041901 Pagli TEE 11
18 Berats=uipputio sparaisarai antall Remarks:--The Ms. is in good condition.
Il Gran Tetor: #1 2104. BODHĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH. Dr. Burnell's Catalogue No. 3665. Page 23. Right column.
Substance--Paper Size -10x53 inches. Sheets-52. Lines-9 or 10 to a Page. Script-Devanāgarf. No. Gran.
thas--900. Author--(?). Bālādikşita (?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2103. Remarks :- The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनापानादिप्रयोगः ॥ 2105. BODHĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3686. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-10} x 54 inches. Sheets-40. Linos-8 or 10 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthan--900. Author-Baladıksita(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2103. Remarks :— The Ms. is in good condition. On the title sheet is
given :- 'quofusa: '

Page #275

1718
A DËBORIPTIVE OATALOQUE OF
li atatangTTT: 11 2106. BODHĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3670. Page 23. Right
coluun. Substance-Paper. Bize 101 x 53 inches. Sheets--43, Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas- 900. Author-Balád kşita (?).
Complete. Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2103.
Remarks:
The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनाधानादिप्रयोगः ॥ 2107. BODHĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3681. Pago 23. Right column.
Substance-Paper. Size-103 x 5 inches. Sheets-43. Lines-9 to a Page. Script-Devanägarf. No. of Gran
thas-900. Author-BālādIkşita (?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2103. Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनाधानादिप्रयोगः ॥ 2108. BODHĀYANĀDHÄNĀDIPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3686. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-101 x 33 inches. Sheets--22 (26-47), Lines9 to a Page. Script-- Dovanāgarl. No. of Granthas-430. Author-Bālūdikrita (?). Incomplete.

Page #276


Page #277

1790
À DESORIPTIVE CATALOGUE OF Substance--Paper. Size-103 x 5 inches. Sheets---31. Lines-9 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Gran. thas-600. Author-Bälādíkşita (?). Incomplete. Beginning, end and subject--Same as No. 2103, Colophon: sfa inatarataTFAITEITFür.
प्रयोगास्समाप्ताः ॥ Remarks :-The Ms. is in good condition. In this Ms. 5-8 sections
given in No. 2103 are not found. See subject under No. 2103.
॥ बोधायनाधानादिप्रयोगः ॥ 2111. BODHĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH. Dr. Burnell's Catalogue No. 3668. Page 23. Right column.
Sabstance-Paper. Size-10} 5inches. Sheets-32. Lines -9 te a Page. Script --Deyanāgarl. No. of Gran.
thas-100. Author-BälādIkşita (?). Incomplete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2110. Remarks :-The Ms. is in good condition.
aurat TATTTTT: 11 2112. BODHĀYANĀDRĀNĀDIPRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3669. Page 23. Right colonn.
Substance--Paper. Size--104 X5 inches. Sheets -- 32. Lines-10 to a Page. Script--Devanagarī. No. of Gran
tha8---800. Author---Bālādikaita (?). Incomplete. Begininng, end, colophon and subject-Same as No. 2110.

Page #278

BANSKRIT MANUSORIPTS
1721
Romarks :--The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनाधानादिप्रयोगः ॥ 2113. BODHĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3671. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-104 x 54 inches. Sheets-29. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari, No. of Granthas-600. Author-Bálādākõita (?). Incomplete.
Beginning, end, colophon and Subject--Same as No. 2110. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनाधानादिप्रयोगः ॥ 2114. BODHĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3672. Page 23. Right column.
Substance--Paper Size--101 x 54 inches. Sheets----35. Lines--9 to a Page. Script--Devanāgari. No. of Granthas
-600. Author-Bālādīkşita (?). Incomplete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No.:2110. Remarks :--The Ms. is in good condition.
। बोधायनाधानादिप्रयोगः ।। 2115. BODHĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3673. Right column.
Substance-Paper. Size-104 5} inches. Sheets-34. Lines-9 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Gran.

Page #279

1722
A DESCRIPTIVE OATALOGUE OF
thas-600. Author-Bālādīkṣita (?). Incomplete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2110. Remarks:-The Ms. is in good condition.
| बोधायनाधानादिप्रयोगः ॥
2116. BODHAYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3674. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-10×5 inches. Sheets-38. Lines-8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-600. Author-Baladīkṣita (?). Incomplete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2110. Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनाधानादिप्रयोगः ॥
2117. BODHAYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3675. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-105 inches. Sheets-34. Lines-9 or 10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-600. Author Baladīkṣita(?). Incomplete. Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2110. Remarks: The Ms. is in good condition.
| बोधायनाधानादिप्रयोगः ॥
2118. BODHAYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3677. Page 23.
Right column.

Page #280

BANSKRIT MANUSCRIPTS
1729
Substance-Paper. Size -11x 44 inches. Sheets-42. Lines-8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran
thas-100. Author-Balādikşita(?). Incomplete.
Beginning, end,colophon and subject-Same as No. 2110. Remarks:--The Me is in good condition,
॥ बोधायनाधानादिप्रयोगः ॥ 2119. BODHĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3679. Page 23. Right column. Substance--Paper. Size -10% x 45 inches. Sheets 39. Lines--8 to a Page. Script--Devanagari. No. of Grantha8--600. Author-- Bälād Ikşita(?). Incomplete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2110. Remarks: The Ms. is in good condition.
HarTatuagget: . 2120. BODHĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH. Barnell's Catalogue No. 3680. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-10 X 4 inches. Sheets--40. Linen--8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran. thas-100. Author-Balādikşita (?). Incomplete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2110. Remarks:--The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनाधानादिप्रयोगः ॥ 2121. BODHĀYANĀDHĀNĀDIPRAYOGAH. Burnell's Catalogu. No. 3682. Page 23. Right column.

Page #281

1724
A DESCRIPTIVE OATALOQUB Or
Substance-Paper. Size--101x5 inches. Sheets-~-28. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran. thas-- 500. Author-(?). Complate. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः । श्रीयज्ञेश्वराय नमः॥ अग्नीनाधास्यमानो भवति स उपकल्पयते ।
एतेषां तिस्रस्तिस्रः समिधो नवानि यज्ञपात्राणी. ति ॥ १॥ खादिरः स्फ्यः खङ्गाकतिररनिमात्र
यानि चान्यानि पात्राण्युपयुक्तानीति ॥ २॥ End :
अथातोऽन्वारम्भस्यैव मीमांसाऽन्चारम्भं पौर्णमाखाः समानोपवसथं करोति ।
पौर्णमासेष्टेः पाणिसम्मर्शनादि । सन्तिष्ठत एषेष्टिः ।
सम्पूर्णपात्रविष्णुक्रमा विसुजते व्रतम् ॥ Colophon : Same as No. 2103. Subject : Bodhāyanaprayoga dealing with Adhina, Agnihor
trärambha and Anvārambhaplyesti. This Ms. consists of twenty sections, the beginnigs and ends of which are, as follows:
1 अमीनाधास्थमान: यज्ञपानाणीति ॥ १॥ 2 खादिरः० उपयुक्तानीति ॥ २ ॥ 3 जुष्टे देवं० कल्पयित्वा ।। ३ ।। 4 अथ सायं वैशाख्या:० प्रतिवचनम् ॥४॥

Page #282

BANSKRIT MANUSCRIPTS
1726 5 अविजां० हरेत् ॥ ५ ॥ 6 विष्टर इति० आश्वलायनमधुपर्कः ॥ ६ ॥
__ अथ बोधायनमधुपर्क: । आवेद्य० कर्मणि कर्मणि ददाति ॥७॥ 8 अथ ब्रह्मयजमानौ० - पयोमिश्रस्य ॥ ८॥ १ अथ गोपित्यहं करिष्यन्० पर्युपविशन्ति ॥ १ ॥ 10 चत्वारः पिता पुत्रा: ददाति ॥ १० ॥ 11 एतत्ते० गोपितृयज्ञः ॥ ११ ॥
अधिवृक्षसूर्ये० पालेण पूर्णेन ।। १२ ।। 18 अथ ब्रीहीत्रिर्वपति० ददाति ॥ १३ ॥ 14 अथ यजमानायक अम इति ॥ १४ ॥ 18 अथावयु० ददाति ॥ १५ ॥
भूर्भुवो धर्मः शिरः० संस्कृत्व ॥ १६ ॥ 11 सर्वोषधेन. अग्निहोत्रम् ॥ १७ ॥ 18 अथ तदानीं विमृजते व्रतम ॥ 19 अथापराहे० जुहोति ॥
20 अथातोऽन्वारम्भस्यैव० विसृजते व्रतम् ॥ Remarks :-The Ms. is in good condition. .
॥बोधायनाधानादिप्रयोगः॥ 2122. BODHĀYANĀDHĀNADIPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3678. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-10x4 inches. Sheets-38. Lines-8 to aPage. Script-Devanagari. No. of Gran
thas--500. Author-(?), Completo. Begioning, colophon and subject--Same as No. 2121.

Page #283

1726
A DEBOŘIPTIVE CATALOGUE OF
End:
सपूर्णपात्रविष्णुक्रमा निसृजते पू(ब)तम् ॥ २० ॥
पुरादित्यस्यास्तमयादुदयाच गार्हपत्यमुपसमाधाय त. स्मादन्वाहार्यपचनमुवृत्य
आहवनीये चुचमनुप्रहत्य उत्तरमनड्डाहं युक्त्वा (s)वक्षाणानि सम्प्रज्वाल्य दक्षिणेनोत्तराणि (रणि) सव्येनाध. रारणिञ्चादायोपर्यनौ धारयन् गार्हपत्यमुत्पचिक्रमेण स
निग्नीवा...... ।। Colophon: Sheet No. 38. इति बोधायनोक्ताधानाग्निहोलान्वारम्भोष्ट.
प्रयोगः समान: ॥ Remarks:--The Ms. is in good condition. The last three sections
beginning with 'पुरादित्यस्य०, अथ सायं हुते० and प्रवस्य(त्स्यन् ) यजमान:' are additionally given in this Ms.
॥ बोधायनाधानयाजमानमन्त्राः ॥ 2123. BODHAY ANADHANAYAJAMANA -
MANTRAH.
Burnell's Catalogue No. 3734. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-10x48 inches. Sheets16. Lines -8 or 9 to a Page. Script-Devanagari. No.
of Granthas-215. Author-(?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥

Page #284

1727
SANSKRIT MANUSORIPIB बोधायनाधानयाजमानमयोगः ॥ अग्नीनाधास्यपानः सम्भारान्सम्भृत्य कुष्माण्डगण.. होमादिभिरात्मानं संशोध्य शत्रून् मित्रीकृत्य ऋणान्यपा. कृत्य अनुज्ञाप्य वा यस्मिनहनि सम्भारान्सम्भारियन्स्याचतः पूर्वेगुः प्रातर्नान्दीश्राद्धमुदकशान्ति रात्रौ प्रदोषान्ते प्रतिसरवन्धब्च करोति ।
ममोपात्त + परमेश्वरप्रीत्यर्थमग्नीनाधास्ये । सोपेन यक्ष्यमाणोऽग्नीनाधास्ये यैरस्म्यधिकृत इत्यादि पूर्ववत् ॥ तन्मे ऋध्यतां तत्र ऋध्यता० ॐ तथा ।।
End:
तदानीमेव तेम्बेवाग्निषु पाणिसम्मर्शनादि पौर्णमासं हविः सन्तिष्ठते तत्र विसृजते व्रतं सन्तिष्ठतेऽग्न्याधेयं यानन्तरा अमावास्या आगच्छति तस्यापमावास्याय यजेत॥ Colophon: इति बोधायनाग्निहोत्रारम्भान्वारम्भेष्टियाजमान
प्रयोगाः सम्पूर्णाः ॥ Subject : Bodhāyanādhānādiyājamānaprayoga dealing with
the special duties of yajamāna in Ādhāna, Agnihotrārambha and Anvārambhaņiyenti, according to
the Bodhảyana school of the Black Yajur Veda. Remarks:--The Ms. is in good condition.
221

Page #285

1728
Á DEBORIPTIVE CATALOGUE OF ॥ बोधायनाधानयाजमानमन्त्राः ।। 2124. BODHĀYANĀDHĀNAYĀJAMĀNA
___MANTRAH. Burnell's Catalogue No. 3736. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-11x5 inches. Sheets-7. Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran. thas-145. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ।। बोधायनाधानयजमानमन्त्राः ।। अग्निपवमानादयः प्रीयन्ताम् । ममोपात्त० परमेश्वरप्रीत्यर्थमग्नीनाधास्ये सर्वक्रत्वर्थ यैरस्म्यधिकृतो योश्च श. क्ष्यामि प्रयोक्तुं ॥ सोपेन यक्ष्यमाणोऽग्नीनाधास्ये । तन्म ऋध्यताम् ॥ ओं तथा ॥ End: ___ अन्वारम्भेष्टिसम्बन्धि हविः व्रीहिमयः पुरोडाशः च. रुप द्रव्यमाज्यञ्च पञ्चदश सामिधेन्यः पञ्च प्रयाजा वार्तमावाज्यभागी अग्नाविष्णू सरस्वती सरस्वानग्निर्भर्गा च प्रधानदेवताः ॥
अग्नये भगिन इदं० । अग्नेर्भगिनोऽहं देवय॒ज्ययामा. दो भूयासम् ॥ ब्राह्मणा अयं वो ओदनः इमौ मिथुनौ गावी अहिंसन्तो यथा पागं प्रतिगृह्णीध्वम् ।। Colophon:
इति बोधायनाधानयजमानमत्राः ।।

Page #286

BANSKRIT MANUSORIPTS
1129
Subject: Bodhāyanādbāgayājamānamantras that are to be
pronounced by Yajamāna in the Adhāna sacrifice, according to the Bodhāyana school in the Taittirīya
recension of the Black Yajur Veda. Remarks :-The Ms. is in good condition. A brief version of the
Ādbānaprayoga also is given in this Me.
॥ आधानोद्गातृसामप्रयोगः ॥ 2125. ĀDHĀNODGĀTRSĀMAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4167. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-101x4g inches. Sheets-4. Linos-8 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas--40. Author--(?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ।। आधानोद्गातृसामप्रयोगप्रारम्भ।। मन्थि(थि?)न्य. स्वरि(र)णी आलभ्य उद्गाता अरण्योरिति भरद्वाजस्य प्रासाहं त्रिर्गायेत् । पासाहसाम्नः । भारद्वाज ऋषिः । त्रिष्टुप् छन्दः। अग्निर्देवता । अरण्योः । निहितो जा ३४३ तवेदाः। गर्भ इवेत्सुभृतो गा॥ भिणा २३४ इभीः । दिवे देव ईड्यो जागृवा २३ द्भिः॥ हा २३४ बी। मा २३४ द्विः॥ मनुष्ये ५भिरग्निः । एहि या दहा ॥ हो ५६।। डा ॥१॥
End :
आहिते गार्हपत्ये उपविश्य स्वासु बृहत्तृचे गायेत् । बृहतः साम्नः । भरद्वाज ऋषिः ।

Page #287

1780 A DESCRIPTIVE CATALOGUE Or
औ होवा । नचानवा । जाहा ३१ । स्तवृष्लू २३४ या। महस्तवा ३४ । ओहो वा । नो २ आद्रा २३४ यि । वाः । उहुवा ६ हाउ । वा। हस् । औहोयि महा ३ ए । स्तवा । नो अद्रा २३४ इवाः । गामा ३४ । औ. हो वा । श्रुवां स्थायि । यामा ३१ यि । द्रसंका २३४ गिरा । सत्रा वाजा ३४ । औं हो वा । ना २ जारिग्यू २३४ । पायि । उहुवा ६ हा ३। वाहम् ॥ ॥ ८॥ एतान्यगन्नाधेय[]सामानि उद्गाता गायेत् । हुतायां पूर्णा
हुतौ यथार्थ स्यादिति द्राक्षायणः पक्षः ।। Colophon : Nil. Subject: Ādhānodyātrsāmaprayoga, a collection of Samane
to be chanted by Udgăts in the Ādhāna sacrifice.
1-88ections. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनाग्निहोत्रप्रयोगः॥ 2126. ĀŚVALĀYANĀGNIHOTRAPRAYOGAH. Dr. Burnell's Catalogue No. 3908. Page 23. Right coluun. Substance--Paper. Size -- 11x5 inches. Sheets-- 6. Lines-10 to a Page. Script-Devanagart. No. of Granthas-100. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ आश्वलायनाग्निहोत्रप्रयोगः ॥ अजस्रपक्षः । ततः होमकर्ता प्रामुखो यज्ञोपवीत्याच.

Page #288

SANSKRIT MANUSCRIPTS
म्य विहारं तीर्थेन प्रविश्य गार्हपत्यस्य पश्चादुपविश्य । पवित्रपाणिः प्राणानायम्य । देशकालौ सङ्कीर्त्य । परमेश्वरप्रीत्यर्थ सायमग्निहोत्रं होष्यामि । इति सायम् । परमेश्वरप्रीत्यर्थ प्रातरग्निहोत्रं अमुकद्रव्येण होष्यामि । इति प्रातः । ततः सोदकेन पाणिना दक्षिणाग्नि गाईपत्यमाह - वनीयतिक्रमेण ईशान्यादि तूष्णीं त्रित्रिः परिसमूह | परिस्ती । पुनः पुनरुदकमादाय तथैव पर्युक्षति । ऋतसत्याभ्यान्त्वा पर्युक्षामीति प्रतिपर्युक्षणं मन्त्रावृत्तिः । गाईपत्यादारभ्याहवनीयपर्यन्तमविच्छिन्ना मुदकधारी हरेत् ॥
End :
यस्य स्मृत्या च नामोक्त्या० अनेन सायमग्निहोत्रहोमेन भगवान्सर्वात्मकः श्रीयशेश्वरः प्रीयताम् । इति सा - क्षतजलं भूमौ निक्षिपेत् ॥
अथ प्रातरग्निहोत्रे विशेषः । सत्यऋताभ्यां स्वा पर्युक्षामि । इति पर्युक्षणे । ॐ ३ मुझेव्यामि । अतिसर्जने हरिणीं त्वा सूर्यज्योतिषमहरिष्टकामुपदधे स्वाहा इति समिदाधाने हरिणीं त्वा सूर्यज्योतिषमहरिष्टकामुपदधे तेन ऋषिणा तेन ब्रह्मणा तया देवतायाङ्गिरस्व ध्रुवासीद इत्यनुमन्त्रणे भूर्भुवः स्वरों सूर्यो ज्योतिः ज्योतिः सूर्यः स्वाहा इति प्रथमाहुतौ सूर्याय ज्योतिष इदं • ऊर्ध्वमुखेन पाणिनोन्मार्जनम् ॥
Colophon :
1781
इति प्रातरग्निहोत्रम् ॥
Subject: Advalāyanāgnihotraprayoga-a treatise on the pra

Page #289

1782
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF
yoga or the daily performance of the Agnihotra
sacrifice of the Āśvalāyansya bahvfcas, Remarks :-The Ms. is in good condition.
11 37197ITATUETANTTT: 11 2127. AŠVALĀYANĀGNIHOTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 2583. Page 23. Right column.
Substance --Paper. Size--104 X 43 inches. Sheets--6. Lines--10 to a Page. Script-Devanägarf. No. of Gran
thag-100. Author (?). Complete.
Beginning, end colophon and subject-Same as No. 2126. Bemarks: The Ms. is in a fairly good condition.
॥ आश्वलायनाग्निहोत्रप्रयोगः॥ 2128. AŠVALĀYANĀGNIHOTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 2534. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-114 X 44 inches. Sheets-5. Lines-9 .to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-100. Author-(?). Complete.
Beginning, end colophon and subject--Same as No. 2126. Remarks: -The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायानग्निहोत्रप्रयोगः ॥ 2129. ĀŚVALĀYNĀGNIHOTRAPRAYOGAH. Dr. Barnell's Catalogue No. 3909. Page 23. Right column,

Page #290

Substance-Paper. Size-111X5 inches. Lines-10 to a page. Script-Devanagari. thas 100. Author-(?). Complete.
SANSKRIT MANUSCRIPTS
2130.
Beginning, end colophon and subject-Same as No. 2126. Remarks:- The Ms. is in a fairly good condition.
॥ आश्वलायनाग्निहोत्रप्रयोगः ॥
2131.
ASVALAYANAGNIHOTRAPRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3910. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-11x5 inches. Sheets-6. Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-100. Author-(?). Complete.
1783
॥ आश्वलायनाग्निहोत्रप्रयोगः ॥
Sheets-6.
No. of Gran
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2126. Remarks:-The Ms. is in good condition.
AŚVALAYANAGNIHOTRAPRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3911. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-11 x 4 inches. Sheets-6. Lines 10 to a Page. Script--Devanagari. No. of
Granthas-100. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2126.
Remarks:-The Ms. is in good condition.

Page #291

1734
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
॥ आश्वलायनाग्निहोत्रप्रयोगः ॥
2132.
ĀŚVALĀYANĀGNIHOTRAPRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3912. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size 11X4 inches. Sheets-6. Lines -10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas
100. Author-(?).
Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2126. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition.
॥ आश्वलयनाग्निहोत्रप्रयोगः ||
2138. ĀŠVALĀYANĀGNIHOTRAPRAYOGAH.
T. S. Collection No. 199. Substance-Paper. Size-11x4 inches. Sheets-6. Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-75. Author (?). Complete. Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2126. Remarks:-The Ms. is in good condition.
|| आश्वलायनाग्निहोत्रप्रयोगः ||
2184. ĀŚVALAYANĀGNIHOTRAPRAYOGAH.
T. S. Collection No. 200. Substance-Paper. Size-11x4 inches. Sheets-6. Lines 10 to a page. Script-- Devanagari. No. of Granthas-75. Author-(?). Complete. Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2126.
Remarks:-The Ms. is in good condition.

Page #292

SANSKRIT MANUBORIPTS
1785 ॥ आश्वलायनाग्निहोत्रप्रयोगः ॥ 2135. AŠVALĀYANĀGNIHOTRAPRAYOGAH. J. L. Collection No. 223. Substance-Paper. Size-9x4 inches. Sheets-4. Lines—9 to 12 to a Page. Script --Devanāgarl. No. of Granthas-65. Author-(?). Complete. Beginning: __ अधिवृक्षसूर्ये आविः सूर्ये वा प्रादुष्करणादि कृत्वा आ. धानप्रभृत्यैवैते अजस्रास्स्युरिति पक्षेऽपि उदयास्तमयात्प्रागेव प्रादुष्करण कार्यम् । अध्वर्युयजमानयोन बहिः सन्ध्यो. पासनम् । सायमुदितेषु नक्षत्रेषु । प्रातरुदित आदित्ये । अस्तपिते होमो नित्यमाचमनमित्याश्वलायनः । यजमानोऽपराजितायां दिशि यज्ञोपवीत्यप आचम्य + तिथ्यादि स्मृत्वामुकद्रव्येण सायमग्निहोत्रहोमं होष्यामीति सङ्क
ल्प्य । अग्रेणाहवनीयं परीत्य स्वायत्ताने उपविशति ।। End : ___ गार्हपत्यस्य दक्षिणत उदङ्मुखस्तिष्ठन् । दीदाय स्वा. हा । अग्नय इदं० । तूष्णी द्वे । एवं दक्षिणाग्नौ । दीदिदाय स्वाहा । अग्नय इदं० । तूष्णीं द्वे ॥ पूर्ववत्पर्युक्षणादि कृत्वा अग्निमलङ्कृत्य । अमे त्वन्न इत्यादिभिरुपस्था. नम् । यस्य स्मृत्वति कर्मेश्वरार्पणं कृत्वा । ॐ तत्सदिति समाप्यम् । श्रीयज्ञेश्वररूपी परमेश्वरः प्रीयताम् ।।
अथ प्रातरग्निहोत्रम् । अमुकद्रव्येणेत्यादि सत्यर्ताभ्यां पर्युक्षामि । इति त्रिः। 218

Page #293

1798
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF
*
मानस्तोकेति० संस्थाजपः अग्ने नयोति प्रदक्षिणनमः स्कारः । श्रीशिवाय नमः ॥ Colophon:
इत्याश्वलायनाग्निहोत्रं समाप्तम् ॥
श्रीलक्ष्मीनृसिमाय नमः ॥ Subject: Asyalāyananityāgnihotraprayoga based on the
Asvalāyana Srauta Sūtras, giving out the full details of the Nityāgnihotra to be performed every mor
ning and evening, by a Bahvrca house-holder. Remarks :--The Ms. is in a decaying condition. The title sheet
contains
'अग्निचिद्गङ्गाधरदीक्षितानां पुस्तकामदम्' i.e. the Ms. originally belonged to Agnicit Gangadhara Diksita.
॥ आश्वलायनप्रवासविधिप्रयोगः ॥ 2186. ĀŠVALĀYANAPRAVĀSAVIDHIPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3913. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-93x3g inches. Sheets-4. Lines—10 or 11 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Granthas-75. Author-~-(?). Complete. Beginning:
श्रीरङ्गविट्ठलाय नमः । आश्वलायनाहिताग्नेः प्रवासविधिः ॥ यस्मिन्ग्रामेऽमयस्सन्ति तस्माद्रामान्तरे गत्वा एकरात्रावमो वासः प्रवासः । स च द्रव्याण्यार्जयितुं कार्यः । न

Page #294

SANSKRIT MANUSORIPTS
Colophon:
तीर्थयात्रार्थं । तदुक्तं त्रिकाण्डमण्डने- 'द्रव्याण्यार्जवितुं गच्छेतीर्थार्य तु न तु कचित् ' इति ॥ विद्यार्थमपि कार्य इत्युक्तं सायणाचार्यैः ॥
End :
यथाह मण्डनः-
"
' रजोदोषे समुत्पने सूतके मृतकेपि वा । नित्यनैमित्तिकं कुर्यात्काम्यं कर्म न किश्चन ॥ इवि ॥ अनेनैवान्तिकप्रवासागमेपि न दोषः । यतु रजोदोषेति वचनं वा । ‘प्रवप्तन्नग्निमान् विप्रः पुनराधानमईति ' इति वचनं । सय (?) दुक्तस्य गमननिषेधकं । अस्य अग्निमत्पदवैयर्थ्यापत्तेः ।
1737
' इति प्रवासोपस्थानं समाप्तम् ॥
Subject: Aávalāyanapravasavidhi, giving the circumstances in which the Yajamana in a sacrifice has to stay for a night or more outside his village.
Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनप्रवासविधिप्रयोगः ॥ 2137. ASVALAYANAPRAVĀSAVIDHIPRAYOGAH.
Substance-Paper.
Burnell's Catalogue No. 3914. Page 23. Right column. Size-10 x 4 inches. Sheets-2. Lines-8 to a Page. Script-Devanagarl. No. of Granthas-20. Author—(?). Complete.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥

Page #295

1188
A DBSORIPTIVB CATALOGUE OF
प्रवासविधेः प्रयोगक्रमः ॥ विहत्त्व प्रज्वाल्य यतवागाहितामिर्बहिर्विहारादाचम्य तीर्थेन प्रपद्य आहवनीयसमीपे स्थित्वा । अभयं वो भयं मेऽस्तु । इति सर्वानग्नीन् सकृदुपस्थाय प्रदक्षिणमावृत्य तीर्थेनैव निष्क्रम्य पृष्ठतोऽनीक्षमाणो मा प्रगामेति सूक्तं जपन् गच्छेत् ॥ यावति देशे गत्वा गृहं न दृश्यते तावडूरे गत्वा भूर्भुवःस्वरित्यनेन वाचं विसृजेत् ।। End:
मा प्रगामपथो वयं पाप । हूदिन्द्रमोमिनः यमान्तस्थु! अरातयः। यो यज्ञस्य प्रसाधनस्तन्तुर्देवेष्याततः। तमाहूतं नशीमहि । मनोन्या हुवापहे नाराशंसेन सोमेन । पितृणां च मन्मभिः । अत एतु मनः पुनः क्रत्वे दक्षाय जीवसे । ज्योक्च सूर्य दृशे । पुनर्न: पितरो मनो ददातु देव्यो जनः । जीवं वातं मचेमहि । अपि पन्थापगन्महि स्वस्ति गामनेहसं । येन विश्वाः परिद्विषो वृणक्ति विन्दते वसु ॥ Colophon :
इति प्रवासविधिः ॥ Subject: Pravāsa vidhiprayoga, belonging to the Āávalāyada
school in the Rg-Veda. Remarks:--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनप्रवासविधिप्रयोगः ॥ 2138. ĀŚVALĀYANAPRAVĀSAVIDHIPRAYOGAH.
J. L. Collection No. 224. Substance~-Paper. Size--9 31

Page #296

SANSKRIT MANUBORIPTA
1789
inches. Sheets--6. Lines-8 to a Page. Script-Dera. _nigari. No. of Granthas-60. Author-(?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥
श्रीलक्ष्मीनृसिमाय नमः ॥ अथाश्वलायनप्रवासोपस्थानविधिः । यस्मिन् ग्रामेऽग्नयः सन्ति तस्माद्वामान्तरं गच्छन् ग्रामान्तरे एकरात्रवास: प्रवासस्तं करिष्यन्नाहिताग्निर्विहरणपक्षे अग्नीन्विहृत्य प्रज्वाल्य विहाराबहिः प्रामुख उपविश्या. चम्य तीर्थेन प्रविश्य + मम पत्नीसुतपशुधनधान्यादीनां योगक्षेमत्वसिद्धयर्थममुककार्यार्थ प्रवत्स्य नहमग्निमुपस्था. स्ये इति सङ्कल्प्य+गार्हपत्यस्य प्रत्यगुदक् तिष्ठन् तमुपतिष्ठते ।
End:
अग्निहोत्रहोमाकरणे दशरात्रोर्ध्वप्रवासवत् आहवनीयसमीपगमनानन्तरं गार्हपत्याज्यसंस्कारादि कृत्वा म. नस्वत्याहुतिं जुहुयात् । द्वयोबहूनां वा लोपेऽप्ये. वम् । अग्निहोत्रहोमे चेत्यविशेषेणाभिधानात् । यहा एता. माहुति हुत्वा यावन्तो होमा न कृतास्तावत्सङ्ख्याकाः मनस्वत्याहुतीय जुहुयात् । एतत्सर्व स्मार्तेऽपि तुल्यम् ।। Colophon : Nil. Subject: Āśvalāyanspravāsavīdhi, belonging to the Asvala
yana school of the Bg-Veda.
This work deals with the following topics : 1 प्रवासोपस्थानविधिः ॥ 2 प्रवासादागतस्य विधिः ।।

Page #297

1740
3
4
5
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
दशरात्रोर्ध्व प्रवासागतविधिः ॥
अनुस्थिताग्नेः प्रवासविधिः ॥
अग्निहोत्र | माकरणे विधिः ॥
Remarks:The Ms. is in good condition. On the title page is given 'अग्निचिद्गङ्गाधरदीक्षितानां' i. e. the Ms. originally belong
ed to Agnicit Gangadhara dikṣita.
॥ आश्वलायनप्रवासविधिप्रयोगः ॥
2139. ĀŚVALĀYANAPRAVĀSAVIDHIPRAYOGAH.
J. L. Collection No. 225. Substance-Paper Size -- 82 X 4 inches. Sheets-4. Lines-7 to a Page. Script-Deva
ngari. No. of Granthas-60. Author~~(?). Complete. Beginning, end and subject-Same as No. 2138. Remarks :- The Ms. is in a decaying condition.
॥ आपस्तम्बाग्निहोत्रप्रयोगः ॥
2140. ĀPASTAMBĀGNIHOTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 9135 c. Page 23.
Right column.
Substance-Palm leaf. Size-15 x 14 inches. LeavesLines-5 or € to a Page.
7 (17-23). No. of Granthas-100. Author-(?).
Script-Grantha. Complete.
Beginning:
हरिः ॐ । अथाग्निहोत्रारम्भः ।। अग्निहोतहोमकाले प्राप्तेऽहतेन वाससा परिधानं कृत्वा पत्न्या सह प्राणानायम्य सङ्कल्पं करोति अग्नि
·

Page #298

SANSKRIT MANUSCRIPTS
होत्रमारप्स्ये तेन यावज्जीवं होष्यामि |
*
*
End:
*
द्वादशाहमजस्रेषु यजमानः स्वयमग्निहोत्रं जुहुयात् । अप्रहतं अहतं वासो विभर्ति यां प्रथमामग्निहोत्राय दोग्धि तां दक्षिणां ददाति । द्वादशाहमेतेष्वग्निहोत्रं जुहोति । त्रयोदशे प्रातरग्निहोत्रं हुत्वाजत्रोत्सर्गः ।
சூயாந
[हरिः ॐ शुभमस्तु | जानकीरमणत्रभो । வாத்தியார் திருமலையது எழுத்து]. अग्निहोत्रं व्याख्यास्यामः । अधिवृक्षसूर्य आविः सूर्ये वा । धृष्टिरसि ब्रह्म यच्छ । उपवेषमादाय गृह (गाई) पत्यमभिमन्त्रयते । सुगाईपत्ये (त्यो) विदन्नरातिरुषसः श्रेयसीर्दधत् । अग्ने सपत्नामपवावमानो रायस्पोषमिष्टमूजमस्मासु हि । अथैनं बोधति ||
1
कर्मसानुण्यार्थमनाज्ञातत्रयमन्त्रजपं करिष्ये ।
अनाज्ञातं यदाज्ञातं यज्ञस्य क्रियते मिथु अग्ने तदस्य कल्पय त्वं हि वेत्थ यथातथम् ॥
पुरुषसम्मितो यज्ञो + यथातथम् ॥
यत्पाकत्रा मनसा + यजाति ॥
*
इदं विष्णुर्विच + पांसुरे । भूर्भू (र्भुवः स्वः ।
अक्षितमक्षित्यै जुहोमि स्वाहा । अक्षित्या इदं । वृष्टिरसि वृश्च मे पाप्मानमृतात्सत्यमुपागामप्सु श्रद्धा अप आचामति ।
1741

Page #299

1742
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF अन्नादास्थानादो भूयासम् । यशस्थ यशः स भूया. सम् । श्रद्धास्थ श्रद्धिषीय । आपो ह श्लेष्म प्रथमं स. म्बभूव । येन धृतो वरुणो येन मित्रो येनेदं देवाऽ. भ्यषिञ्च राज्याय । तेनाह मामभिषिशामि वर्चसे शिरस्थपानयते । अग्ने नय सुपथा राये + विधेम । प्रवः
शुक्राय + घृताची ॥ हरिः ॐम् ॥ Colophon:
अग्निहोत्रं समाप्तम् ॥ Subject : Apastambagnihotraprayoga-belonging to the Apa
stamba school in the Taittirāya recension of the
Black Yajur Veda. Remarks :- The Ms. is in good condition. For the other works
contained herein see the list under remarks on No. 2095.
॥ आपस्तम्बाग्निहोत्रप्रयोगः ॥ 2141. ĀPASTAMBĀGNIHOTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3830. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size--104 X 5 inches. Sheots--10. Lines---10 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Granthas-180. Author--(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ।। अग्निहोत्रं व्याख्यास्यामः ।। अधिवृक्षसूर्ये ॥ विघ्ने श्वरं ध्यात्वा ममोपात्त परमेश्वरप्रीत्यर्थ सायमग्निहोत्रं पयसा होष्यामि । इति सङ्कल्प्य । एवं प्रातः उपोदयं प्रातरग्निहोत्रं पयसा होष्यामि इति सङ्कल्प्य ऋत्विज

Page #300

End:
SANSKRIT MANUSURIPTS
वृत्वा अध्वर्युः धृष्टिरसि ब्रह्म यच्छ । उपवेषमादाय
गार्हपत्यमभिमन्त्रयते ॥
219
प्रमादात्कुर्वतां कर्म प्रव्यवत्यध्वरेषु यत् । स्मरणादेव तद्विष्णोः सम्पूर्ण स्यादिति श्रुतिः चतुर्भिश्च चतुर्भिश्च द्वाभ्यां पञ्चभिरेव च । हूयते च पुनद्वाभ्यां स नो विष्णुः प्रसीदतु ॥ ब्रह्मार्पणं ब्रह्म हविर्ब्रह्माग्नौ ब्रह्मणा हुतम् 1 ब्रह्मैव तेन गन्तव्यं ब्रह्मकर्मसमाधिना । नमस्ते गार्हपत्याय नमस्ते दक्षिणाग्नये | नम आहवनीयाय महावेद्यै नमो नमः || काण्डद्वयोपपाद्याय कर्मब्रह्मस्वरूपिणे । स्वर्गापवर्गदाले च यज्ञेशाय नमो नमः ॥ ब्रह्मणे गार्हपत्याय विष्णवे दक्षिणाग्नये । शिवायाहवनीयाय शक्त्यै वेद्यै नमो नमः ॥ यस्य स्मृत्या च नामोक्त्या तपोहोमक्रियादिषु । न्यूनं सम्पूर्णतां याति सद्यो वन्दे तमच्युतम् ॥
हरिः ॐ ॥ अनेनाग्निहोत्रहोमेन भगवान्यज्ञरूपी परमेश्वरः प्रीयताम् । ॐ
तत्सत् ॥
Colophon : Nil.
Subject: Apastam bagnihotraprayoga, belonging to the Apastamba school in the Taittirfya recension of the Black Yajur Veda.
1748
"

Page #301

1944
À DÉSORIPTIVE CATALOGUE OF
Remarks:
The Ms. is in good condition.
॥ आपस्तम्बाग्निहोत्रप्रयोगः ॥ 2142. ĀPASTAMBĀGNIHOTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 2532. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-105x44 inches. Sheets-10. Lines-9 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Gran
thas-180. Author—(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2141. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition.
11 319fafanálagate: 1 2143. ÁPASTAMBĀGNIHOTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3836. Page 28. Right column.
Substance-Paper, Size--101 x 5 inches. Sheets-10. Lines-9 to 10 to Page. Script-Devanāgarf. No. of
Granthas-180. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2141. Remarks: The Ms. is in good condition.
11 319faranga TutoT: 11 2144. ĀPASTAMBĀGNIHOTRAPRAYOGAH. T. 8. Collection No. 206. Substance-Paper, Size-11 X 5
inches. Sheets--10. Lines-9 or 10 to a Page. SoriptDevanågarl. No. of Granthas-180. Author--(?). Complete.

Page #302

Beginning:
BANSKRIT MANUSCRIPTS
Beginning, end and subject - Same as No. 2141. Remarks :-The Ms. is in good condition.
!! आपस्तम्बाग्निहोत्रप्रयोगः ॥
राः ॥
2145. ĀPASTAMBĀGNIHOTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3835. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size - 10 x 4 inches. Sheets--14. Script-Devanagarl. No. of Gran
Lines 9 to a Page.
thas-250.
Incomplete.
Author—Appadiksita.
श्रीगणेशाय नमः ॥
चतुर्विंशत्यङ्गुलचतुरश्रस्याक्ष्णया रज्जुः द्वितिलोनचतुस्त्रिंशदङ्गुलः अक्ष्णयार्धन्तु एकतिलोन सप्तदशाङ्गुलयः तत्र चतुरश्र मध्यादारभ्य द्वादशाङ्गुलिगतेष्ववशिष्टोंशः अतिशेष इत्युच्यते ।
**
*
अर्धचन्द्राकृतिर्भवति इत्य (ति) चन्द्राकृतेस्रयः प्रका
अग्निहोत्रं व्याख्यास्यामः । अधिवृक्षसूर्य आवि. स्सूर्यो वा प्राणानायम्य सायमग्निहोत्रहोमं होण्यामीति च सायं प्रातरग्निहोत्रहोमं होष्यामीति प्रातः सङ्कल्प्य पुष्टिरसि ब्रह्म यच्छेत्युपवेषमादाय सुगार्हपत्यो विदह भरातिरुसश्रेयसीदधत् ॥
1745

Page #303

1746
End:
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
प्रजापतिर्य प्रथमं जिगायाग्निमग्नौ स्वाहा ॥ १ ॥
तञ्जानन्नग्न आरोहाथानो वर्धयारयिमिति अपि वा यजमान एवात्मन् समारोपयते- या ते अग्ने यज्ञिया तनूः
यत्वोपद्रवनिवृत्तिस्तत्रैतयैवोपतिष्टते न तु गमनमन्त्रः ॥ १५ ॥ नानिष्टाग्रयणेन नव साग्नीयाद्वीहीणां यवानां श्यामाकानामित्यग्र१पास्य शरदि यजेतामावास्यायां पौर्णमास्यां वा पूर्वपक्षस्य पुण्याहे देवनक्षत्रे हेतिकौ ..... ॥
Colophon : Nil.
Subject: Apastam bagnihotraprayoga, belonging to the Taitti
riya recension of Black Yajur Veda. In this Ms. the introductory section deals with Agnihotravihāras and 1-16 sections give the Agnihotraprayoga.
Remarks :--The Ms. is in good condition. This Ms. abruptly breaks off in the middle of the 16th section in the Agnihotraprayoga.
॥ आपस्तम्बाग्निहोत्रप्रयोगः ॥
2146. APASTAMBAGNIHOTRAPRAYOGAH.
T. S. Gollection No. 192. Substance-Paper. inches. Sheets-5. Lines--7 to a Page.
nāgarl. No. of Granthas - 50. Author - ( ? ). Complete.
Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ||
Size - 10 x 4
Script-Deva

Page #304

SANSKRIT MANUSCRIPTS
एवङ्गुणविशेषण० ममोपात्तदुरितक्षयद्वारा श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थं सायमग्निहोत्रं प्रातरग्निहोत्रं तण्डुलैर्होव्ये ॥ तूष्णीं दक्षिणाग्नि प्रणीय 1 आहवनीयं प्रणयति । उद्धराहवनीयम् । देवं त्वा देवेभ्यः श्रय उर्द्धरामि । उद्धृतं प्राक् प्रणयेत् ।
उद्रीयमा॑ण॒ उर्द्धर पा॒प्मा॒नो॑ मा॒यदवि॑ना॒न्यश्च विद्वांश्च कारं । रात्र्या यदेनः कृ॒तमस्ति वि॒िञ्चित् सर्व॑स्मा॒न्नोद्ध॒तः पाहि तस्मात् ॥
End:
अ॒मृता॒डुति॑म॒तयो॑ जुहोम्य॒ग्न पृथि॒व्यामनृतस्य॒ योन 1 तया॑न॒न्तं काममहं जयानि प्र॒जाप॑तिः प्रथमोऽयं जिगाय ॥
.
परि समोहनम् । पर्युक्षणम् अग्ने नय सुपथा राये अस्मान् ० ॥
नमस्ते गाईपत्याय नमस्ते दक्षिणाग्नये । नम आहवनीयाय महावेद्यै नमो नमः |
चतुस्सागरपर्यन्तं । यस्य स्मृत्येत्युक्त्वा । प्रातरग्निहोत्रहोमेन सायमग्निहोत्रहोमेन भगवान् सर्वात्मकः यज्ञे
श्वरस्वरूपी परमेश्वरः प्रीयताम् ।
Colophon:
1747
धातृनामसंवत्सरज्येष्ठ वद्य प्रतिपदा इन्दौ राक्षसभुवनकरस्थ कमलाकरभट्टस्य सूनु (ना) रामेण लिखितमिदमग्निहोस पुस्तकं समाप्तम् ॥ Subject: Agnihotraprayoga, probably belonging to the Apa. stamba school in the Taittiriya branch of the Black Yajur Veda.
Remarks :---The Ms. is in good condition. The mantras are accen

Page #305

1748
» DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
ted. The scribe of this Ms. is Rama, son of Rskeasabhuva. nakara Kamalakara bhatta. The Ms. is dated Monday-first day after the full moon--in Jyestha month in Dhāts year which corresponds to Saka 1738 or 10th June 1816 A. D.
॥ आपस्तम्बाग्निहोत्ररक्षामणिव्याख्या ॥ 2147. ĀPASTAMBĀGNIHOTRARAKSĀMANI
VYAKHYA. Burnell's Catalogue No. 9145 b (c). Page 27. Right column. Substance-Palm leaf. Size -16x18 inches. Leaves60. Lines—7 or 8 to a Page. Script--Grantha. No. of Granthas-1700. Author-Ramacandradiksita. Incomplete. Beginning:
(पुनरीप्सितपरिसमाप्तिपरिपन्थिविघ्नविघाताय स्वेष्टदेवता नमस्करोति ।
यं सन्तः फलदं मत्वा यत्नात्कर्माणि कुर्वते । चिदम्बरेशमालम्बे तं सदाऽम्बिकया सह ।।)
सन्तो महात्मानः यं फलदं यज्ञादिकर्मफलदायिनं मत्वा अचेतनानां कर्मणां फलदत्वानुपपत्तेः कर्मणाऽऽरा. धितः परमेश्वर एव फलद इति) निश्चित्येत्यर्थः । यत्नात् कर्माणि यज्ञादीनि कुर्वते तं चिदम्बरेशमम्बिकया सह सदा आलम्बे आश्रयामीत्यर्थः । अथ स्वग्रन्थे प्रेक्षाव(त्प्रवृत्तये विषयप्रयोज)ने दर्शयन् चिकीर्षितं प्रतिजानीते-सुखबोधायेति ।

Page #306

1749
BANSKRIT MANUSCRIPTS (सुखबोधाय बालानामग्निहोत्रस्य कर्मणः । आपस्तम्बोदीरितस्य विवेकः क्रियते मया ॥ अक्षरार्थः स्पष्टः । अत्रापस्तम्बोदीरितस्येत्यनेन सूत्रा. न्तरोक्ताग्निहोत्रव्यावृत्तिः क्रियते । पूर्वार्धे विषयप्रयोजने दर्शिते)। आहिताग्नेरारब्धाग्निहोत्रस्थागतश्रियो दर्शायर्थ प्रणीतवहेरा(द्वादशाहव्रतयज)मानस्साग्निहोत्रकर्मणः प्रणयनोपक्रमत्वात्तस्य च कालापेक्षितत्वात् सायं प्रातः प्रण. यनकालमाह
सायं वृक्षाग्रह(टेंऽशौ भानोः प्रा)कृत्लनाशतः । प्रातस्तूषसि तस्य प्राकृत्स्नमण्डलदर्शनात् ।।
सायङ्काले भानोरंशौ किरणे । जात्यभिप्रायमेकत्वम् । वृक्षाग्रह.... एव दृष्टे सतीत्यर्थः । अनेन सायंविहरणकालस्य पूर्वावविरुक्तः । उत्तरावधिमाह प्रागिति...दं काकाक्षि... भानोः कुस्स्ननाशतः प्राक् सर्वास्तमयात्पूर्वमित्यर्थः ।।
(यष्टा तस्य त्वसान्निध्येऽध्वर्युर्वाचम्य शास्त्रतः । प्रविश्याग्निगृहं गार्हपत्यमुत्तरदेशतः ॥ प्राप्य प्राणान् समायम्य त्रिः शास्त्रोक्तमार्गतः । ईश्वरप्रीतये होष्याम्यग्निहोत्रमिति स्फुटम् ।। अत्र यष्टेत्यादि सार्यश्लोक.... मेकं वाक्यम् ।
दर्शपूर्णमासयोस्तथा दर्शनादित्यभिप्रेयोक्तम्- यष्टा तस्य त्वासानिध्येऽच परेवति ॥५॥

Page #307

1150
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
End:
उदयास्तमयात्पूर्व तशान्त्या जुहुयाद्यदि । उदितेऽस्तमिते यस्मिन् विहारे जुहुयात्पुनः ।। पुनर्होमस्य वृष्य्यन्ते यष्टा कुर्यादुपस्थितिम् । भवतन्नस्समनसावित्यन्यो(१)(रुभयोरपि ॥ .
उदयास्तमयाद्वा पूर्वन्तद्धान्त्या उदयास्तमयभ्रा. न्त्याऽग्निहोत्रं जुहुयाचेत्तदा उदयास्तमयाद्वा परं त. स्मिन्नेव विहारे विश्व ...दि अग्निहोत्रं पुनर्जुहुयात् । न प्रणयनाद्यावृत्तिः । तस्य स्वकाले कृतत्वात् यदि प्रणयनमपि स्वकालापूर्वमेव कृतं प्रणयनस्य ....वृत्तिः । पुनों मे वृष्य्यन्ते कृते यजमानः 'भवतन्नस्समनसा'विति मन्त्रेण गार्हपत्याहवनीयावुपतिष्ठतेत्यर्थः । अत्र...प्राग. स्तमयाज्जुहुयात्पुनरेवास्तमिते हुत्वा भवतनस्समनसा'. वित्युपतिष्ठेत यदि महाराजे पुनरेवौषसं हुत्वैतयैवोपति. ठेतेति + प्रत्यगाशीष्ट्वा(१)द्विवचनादुभ योरग्न्योरिति ॥ १३ ॥ होमस्यै(कस्य वो)च्छेदो जायेत यदि वा द्वयोः । धृतेऽग्नौ सप्तहोता स्याब्राह्मणार्थविदस्तु न || तदूर्ध्वं नवमात्पूर्वमिष्टिस्तन्तुमती भवेत् । होमाष्टके धृतोऽप्यनिरहुते लौकिको भवेत् ! .....भिधार्यमाणे यदि एकस्य द्वयोर्वा होपयोविच्छेदो जायेत अतिपत्तिः स्यात्तदा सप्तहोमप्रायश्चित्तं स्यात् । एकस्य मुख्यकालातिपत्तौ कालसमापनीयं पूर्वमुक्तं । गौणकालेऽप्यतिपमे प्रायश्चित्तार्थमाहवनीयं प्रणीय तेन

Page #308

BANSKRIT MAITUSOBİPTS
1731 त-चतुर्ग्रहीतेनाज्येन स गृहं सप्तहोनार हुत्वा तमाहवनीयमुद्वाप्य यथापूर्व धृण्व्यादानादिद्वितीयहोमं कुर्यात् ।।
द्वितीयस्य मुख्यकालातिपतिश्चेत्पूर्ववत्सप्तहोतारं हुत्वा ....कुर्यात् । ... स्यापि मुख्यकालातिपत्तौ द्वयातिपत्ति. प्रायश्चित्तं सप्तहोतारं हुत्वा ............ || Colophon: (Leaf No. 36)
इति पदवाक्यप्रमाणपारावारपारीणभरद्वाजकुलतिलकश्रीमद. नन्तसोमयाजिवरतनयस्य रामचन्द्रदीक्षितस्य कृतौ · अग्रिहोत्ररक्षामणी(?)(णिव्याख्यायां) तृतीयो मयूखः ॥ Colophon : (Leaf No. 56)
इति पदवाक्यप्रमाण + चतुर्थो मयूखः ॥ Subject: Agnihotra rakṣāmaņivyākhyā --& commentary on
Agnihotra rakṣāmaņi, a prayoga treatise in verses treating of the Agnihotra sacrifice according to the Agnihotraprašna of Āpastam bašrautasūtras. 1-5 Mayukhas. मयूखः
1-40 Verses.
1-57 , III
1-57 IV
1-51 V
1-14 (?),, Remarks.-The Ms. is in a decaying condition. The Ms. abruptly
breaks off in the middle of the commentary on the 14th verse of the 5th Mayūkba.
This Ms. contains the following works : 1 आपस्तम्बश्रौतसूत्रव्याख्या (8th Prasna). LL. 1-23
220
II

Page #309

1760 A DESONIPTIVE CATALOGGB or
बापस्तम्बपशुचातुर्मास्यहोत्रम LL. 28-28 ,, श्रौतसूत्रव्याख्या
, 28-31
(9th Prašna). 4 ,, अग्निहोत्ररक्षामाणिः , 1-60
There are three completely broken leaves at the end of this Ms. the contents of which extend to the commentary on the 23rd verse on the 5th mayükha. The full text of Agnihotrarakāmaņi in verses is also given in this Ms. A transcribed copy of this work in paper is also available in this Library. See Transcribed Volume No. 292, the date of copy. ing being 18th November 1920. See T. V. No. 292 (No. 30).
॥ बोधायनप्रवासविधिप्रयोगः ॥ 2148. BODHĀYANAPRAVĀSAVIDHIPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3693 b. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-103x4 inches. Sheets-2 (58 & 59). Lines-8 to a Page. Script-Devanagarl. No. of Granthas--22. Author-~(?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥ प्रवासविधेः प्रयोगक्रमः । विहृत्य प्रज्वाल्य यतवागाहिताग्निर्बहिर्विहारादाचम्य तीर्थेन प्रपद्य आहवनीयसमीपे स्थित्वा। अभयं वो भयं मेऽस्तु । इति सर्वानग्नीन्सकदुपस्थाय । प्रदक्षिणमावृत्य तीर्थेनैव निष्क्रम्य पृष्ठतोऽनीक्षमाणो मा प्रगामेति सूक्तजपन् गच्छेत् । यावति देशे गत्वा गृहं न दृश्यते तावहरे गत्वा भवा.

Page #310

1738
- SANSKRIT MANUSCRIPTA स्वरिस्पनेन बाचं विसृजेत् ॥ End : . मनो ज्योतिर्जुषतामाज्यं० धातु । या इष्टा० था। अ. निष्टा स्वाहा । अनेन मन्त्रेण तूष्णीमुत्पूतं चतुर्ग्रहीतमा. ज्यं जुहुयात् । ततः परिसमूहनवाग्विसगों() इति प्र. वासविधिः । मा प्रगाम पयो वयं मा यज्ञादिन्द्रसोमिनः। मां तस्थुनों अरातयः।
अपि पन्थामगन्महि स्वस्तिगामनेहसम् । येन विचार परिद्विषो वृणक्ति विन्दते वसु । Colophon: Nil.
Subject: Bodhāyanapravāsavidbiprayoga. Romarks:-The Ms. is in good condition. The other work con
tained herein is Bodhāyanadarśapūrņamāsaprayoga.
॥ प्रवासयाजमानप्रयोगः ॥ 2149. PRAVĀSAYĀJAMĀNAPRA YOGAH. Burnell's Catalogue No. 3890. Substance-Paper. Size108x43 inches. Sheets-6. Lines 9 or 10 to a Page. Script -Devanagari. No. of Granthas-80. Author--(?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥ दर्शन यक्ष्ये । विद्युदसि । अग्निं गृहामि । वसम् रुद्रान् । इमानूर्जम् । अत(१)राग्नी । इह प्रजाः । इह पशवः । अयं पितृणाम् । इदमहम् । पयस्वती।। व्रतगुं(१) समुद्रा। समदं

Page #311

1754
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF मनसा । अग्ने व्रतपते. वायो० आदित्य. व्रतानां० तन्मे राध्यता । अथादित्यमुपतिष्ठते ।
End:
यज्ञो बभूव० पतयो रयीणां । गोमा अग्ने० स भावान् । यज्ञशश्च मे० यशस्विष्टो मे सन्तिष्ठस्व । यज्ञारिष्टो मे सन्तिष्ठस्व । वृष्टिरसि । अग्ने नय इत्यादि ब्राह्मणास्तर्पयत वै। Colophon:
इति प्रवासयाजमानं समाप्तम् ।। Subject: Pravāsayājamānaprayoga chiefly collecting the
Mantras to be pronounced by Yajamāna. Remarkɛ:--This No. is not seen in Dr. Burnell's Catalogue. The
Ms. is old and is in a fairly good condition.
॥ आपस्तम्बान्वारम्भणीयेष्टिप्रयोगः ॥ 2150. ĀPASTAMBĀNVĀRAMBHANĪVESTI
___PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3475 a. Page 27. Left column.
Substance-Paper. Size - 10x43 inches.. Sheets-6 (1-6). Lines-10 to a Page. Script-Devanigarl. No. of
Granthas-75. Author-(?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः । अन्वारम्भणीयामयोगा। पौर्णमाखां प्रातरग्निहोत्रं हुत्वाऽपरेण गार्हपत्यं दर्भेष्वासीनो दर्भान्धारय. माणः देशकालो सङ्कीर्त्य श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थ दर्शपूर्णमा

Page #312

SANSKRIT MANUSCRIPTS
सावारप्स्ये । ताभ्यां यावज्जीवं यक्ष्ये । स्वर्ग लोकमवाप्रवानि । पुनः सङ्कल्पः ।
*
पुनः सङ्कल्पः । श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थं दर्शपूर्णमासावारच्यमाणोऽन्वारम्भणीयेष्ट्या यक्ष्ये । तेन परमेश्वरं प्रीणयानि । विदसि । अग्नि विहृत्यान्वाधानादि । अथ यज्ञाय इमामूर्ज पञ्चदशीं अन्वारम्भणीयं हविरिदं पौर्णमासं तन्त्रं बहिराहृत्य व्रतप्रवेशः ॥
End:
यज्य (ध) नुपस्थाय प्रवसेत् देवान्मानुषाद्वा तदा अग्न्य भिमुखः सन्निधैव सन्तत्र सतो वो अग्नयः प्राणेन वाचा मनसा बिभर्मि तिरो मा सन्तमायुर्मा मा प्रहासीज्ज्योतिषा वो 'वैश्वानरेनोपतिष्ठे इत्युपस्थानं कुर्यात् । आगमनकाले पूर्वव
द्विश्वदानी (?) मित्यादि ॥
Colophon : Nil.
Subject: Anvarambhanfy estiprayoga according to the Apastamba school of the Black Yajur Veda giving the details of the Anvarambhaniya sacrifice to be performed just before the Darśapūrṇamāsayajña.
Remarks :-The Ms. is in good condition. The other work contained in this Ms. is Āpastambāgrayaṇaprayoga.
॥ आपस्तम्बान्वारम्भणीयेष्टिप्रयोगः ॥
2151. ĀPASTAMBANVARAMBHANIYESTI
PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 9110(e).
1755
Substance--Palm leaf.

Page #313

1756
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
Size 16×11 inches. Page. Script-Telugu. -(?). Complete.
End:
Leaves-- 3 (2-4). No. of
Lines - 6 to & Granthas-50. Author
Beginning:
.. आधानानन्तरं त्रयोदशे वान्यस्योत्सर्ग कृत्वा आमामिपौर्णमास्यां प्रातरग्निहोत्रं हुत्वा पत्न्या सह प्रा नानायम्य दर्शपूर्णमासावारप्स्ये ताम्यां यावज्जीवं यक्ष्ये । त्रीन् शतं वा वर्षाणि जीर्णो वा विरमे इति सङ्कल्प्य आहवनीयं विहृत्य + दर्शपूर्णमासावारभमाणो अ न्वारम्बणीयया यक्ष्ये ॥
अग्निरिदं नाम इदं अग्नाविष्णुभ्यामिदं हविरजुषेताम् । सरस्वतीदं सरस्वानिदं अग्निर्भगिनीदं देवा आज्यपा इत्यादिसंस्थाजपान्तं समानम् i
Subject: Anvarmbhaniyentiprayoga-according to the Apastamba school in the Black Yajur Veda.
Remarks :- The Ms. is in a fairly good condition. For the other works contained herein see the list under Remarks on No. 2099. Dr. Burnell has mentioned this number in his Errata et addenda, to be put on page 28 of his catalogue under 'Fragments on Prayoga and Prāyaścitta'.
|| अम्वारम्भणीयेष्टिप्रयोगः ॥
2152. ANVĀRAMBHANIYESTIPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9183 a. Page 24. Substance-Palm leaf. Size-14x14 inches.
..
Left column. Leaves—

Page #314

BAJNOKNIT WANDBOREPTS
1757 6 (1-6). Lines—-5 to 7 to a Page. Script--Grantha. No. of Granthas-100. Author--(?). Complete. Beginning:
अन्वारम्भणीयाप्रयोगः। आधानानन्तरपर्वणि प्रातरग्निहोत्रं हुत्वा अपरेण गार्हपत्यं दर्भेप्यासीनो दर्भा
धारयमाणः प्राणानायम्य सङ्कल्पं करोति -ममोपात्तसमस्तदुरितक्षयद्वारा श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थ दर्षपूर्णमासावारप्स्ये ताभ्यां यावज्जीवं यक्ष्ये । पुनः सङ्कल्पः। ममोपात्त+ प्रीत्यर्थ दर्शपूर्णमासावारममाणः सारस्वतौ होपो होयामि । एवं पत्नी दर्शपूर्णमासावारभमाणेति विशेषा। अध्वर्य वृणो. ति । अध्वर्युः। आहवनीयं विहत्य । जुहां सकट्टहीत्वा। पूर्णा पवादुत पूर्णा पुरस्तादुन्मध्यतः पौर्णमासी जि. गाय । तस्या देवा अधिसंवसन्त उत्तमे नाक इह मादयन्ता स्वाहा ॥
End :
अथ दर्शपूर्णमासावारभते। ममोपात्त + प्रीत्यर्थ पौर्णमासेन यक्ष्ये। एवं पत्नी। यजमानः केशश्मश्रुलोमनखानि वापयित्वा स्नात्वा विधुद्विहरणादि । हविरासादने । भविः । इति मासादनं । न चतुझेना। दर्शपूर्णमासावाल(र)भमान(ण) एताभिर्व्याहृतिभिर्हवींष्यासादयेदिति श्रुतेः। ब्रामणतर्पणान्तम् । अमावास्यायामप्येवम् । व्याह: तिवर्जम् । दर्शन यक्ष्य इति विशेषः । ब्राह्मणतर्पणान्तम् । अमवास्यायामपि व्याहत्यासादनमित्युपदेशः । उभयो. रेकफलत्वात् संवत्सरे पूर्णे पुनः व्याहातिभिरासादनं पौर्णमास्याम् ।

Page #315

1758
Colophon :
Subject:
1
2
Romarks :-The Ms. is in good condition.
3
4
5
6
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
अन्वारम्भणीयाप्रयोगः समाप्तः ||
Anvarambhanlystiprayoga probably belonging to the āpastamba school of the Black Yajur-Veda.
This Ms. contains the following works:
अन्वारम्भणीयेष्टिप्रयोगः ॥
आप्रयणप्रयोगः
: ॥ पथिकृद्वैश्वानरप्रयोगः ॥
वैश्वानरेष्टिप्रयोगः ॥
व्रतपतेष्टिप्रयोगः ॥
यज्ञविभ्रष्टेष्टिप्रयोगः ॥
7 पवित्रेष्टिप्रयोगः ||
8 कुण्डलेष्टिप्रयोगः ॥
9 जातेष्टिप्रयोगः ||
10 दर्शपूर्णमासहौत्रं (आपस्तम्बीयम् ) ||
LL.
""
""
24
95
ܫ
33
""
""
""
";
1- 6
7-13
14 16
17-18
॥ अन्वारम्भणीयेष्टिहौत्रप्रयोगः ॥
2153. ANVĀRAMBHANĪYESTIHAUTRA
19
20-22
23-32
33-88
39-43
44-58
PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3945. Page 25. Right column. Substance-Paper . Size - 102 × 42 inches. Sheets- 2. Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran
thas-25. Author
(?). Complete.

Page #316

ŠANSKRIT MANUSCRIPÍS
1750
Beginning:
नमः ॥
श्रीगणेशाय नमः॥ अन्वारम्भणीयेष्टिहौत्रप्रयोगः । अस्या इष्टेः प. दश सामिधेन्यः । वार्तनावाज्यभागौ। अग्नाविष्णू सरस्वती सरस्वानग्निर्भगी च प्रधानदेवता(ः) । स्विष्टकृत्प्रयाजा. दयोङ्गदेवता(:)। देवा आज्यपाश्च । नमः प्रवक्त्र इत्यादि। आवह देवान्यजमानाय अग्निमग्न आवह ।
End :
ये यजामहेऽग्नि स्विष्टकृतमयाळग्निरग्ने। प्रिया धामान्ययाट् सोमस्य प्रियाधामान्ययाट् अग्नाविष्णोः प्रियाधामान्ययाट् सरस्वत्याः प्रियाधामान्ययाद् सरस्वतः प्रियाधामान्ययाट् अग्नेर्भगिनः प्रियाधामान्ययाद् देवानाणज्यपानामेत्यादि जुषता हविरग्ने यदद्य० अद्या. वौ. वाचस्पतिनेत्यादि सूक्तवाके विशेषः अग्निरिदं. कृत । सोप इदं० कृन । अग्नाविष्णू इदं हविरजुषेतामवीवृधतां महोज्यायोक्राताम् । सरस्वती इदं. कृत । सरस्वान् इदं० कृत । अग्निर्भगी इदं० कृत । देवा आज्यपा इत्यादि संस्थाजपान्तं दर्शपूर्णमासवत् । Colophon:
अन्वारम्भणायोष्टिहौत्रप्रयोगः सम्पूर्णः । Subject : Anvarambhaniyestihantraprayoga-a treatise on
the special duties of the Hotę priest in the Anvāram. bhaņlyesti to be performed just before Darsapūra.
māsa sacrifice. Romarks:-The Ms. is in good condition.
-
-
-
-
921

Page #317

1760
Á DËSŐRIPTIVË QATALOGUB OX ॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2154. ĀŚVALĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
BRAHMATVAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3985. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-10x5 inches. Sheets-4. Lines-9 or 10 to a Page. Script---Devanagari. No. of Granthas~-50. Author-(?). Complete.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ अथाश्वलायनदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः । अथ यजमानपत्नीभ्यां सहारन्यगारं प्रविश्योत्तरेण विहारं प्रा.
मुख उपविशति । तन्म ऋभ्यतामित्युक्ते तत्त ऋध्यतां तचे सध्यता तत्ते सम्पद्यतां कामः । इति प्रतिब्यात् । प्रमाणं त्वा वृणे ॥ इति वृतः । वृतोऽस्मि कर्म करिष्या. मीत्युक्त्वा अग्रेणाहवनीयं परीत्य दक्षिणतस्तूष्णीमुपवि. शति ॥ End: ___ओं भूर्वः स्वः स्वाहा । प्रजापतय इदं । संस्थाजपेनाहवनीयमुपतिष्ठते । ओं च मे स्वरश्च मे यज्ञोपच()ते नमश्च । यत्ते न्यूनं तस्मै त उपयते अतिरिक्तं । तस्मै ते नमः ॥ Colophon:
इति श्री आश्वलायनदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः सम्पूर्णः ॥ Subject: Ašvalāyanadarśarpūņamāsa brahmatvaprayoga--giv
ing the duties of the Brahman priest in the

Page #318

BANSKRIT MANUBORIPTS :
1761 Darbapūrņamāsayajia according to the Abvalayana
school of Rg. Vedins. Romarks :- The Ms. is in good condition. Dr. Burnell has by
mistake placed this Ms. under the heading
abãok.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2155. ĀŚVALĀYANADARśAPŪRNAMĀSA
BRAHMATVAPRAYOGAH. Barnerl's Catalogue No. 3986. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size—117 x 48 inches. Sheets--4. Lines-to a Page Script-- Devanāgarl. No. of Gran.
thas-45. Author-.(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2154. Remarks:-The Ms. is in good condition. Dr. Burnell has by
mistake placed this Ms. under Ādbāna.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः॥ 2156. ĀŠVALĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
BRAHMATVAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3987. Page 23. Right column.'
Substance-Paper. Size-103 x 5 inches. Sheets-3. Lines -10 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Granthas45. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2154. Remarks:-The Ms. is in good condition. Dr. Burnell has by
mistake placed this Ms. under Ādhina.

Page #319

1762
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF ॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2157. ĀŠVALĀYANADARGAPŪRNAMĀSA
BRAHMATVAPRAYOGAH.
Not noticed by Dr. Burnell.
Substance-Paper. Size -105 X 45 inches. Sheets-4. Lines-9 to a Páge. Script-Devanāgarl. No. of Granthas
-45. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject.-Same as No. 2154. Remarks :-The Ms. is in a fairly good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः ।। 2158. ĀŠVALĀYANADARŚAPŪRNAMĀSA
BRAHMATVAPRAYOGAH.
Not noticed by Dr. Burnell.
Substance--Paper. Size-10} x 43 inches. Sheets---3. Lines--9 to a Page. Script- Devanā garl. No. of Gran
thas-45. Author-- (?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2154. Remarks :-. The Ms. is in a fairly good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासादिहौत्रप्रयोगः॥ 2159. ĀŚVALĀYANADARśAPŪRNAMĀSĀDI
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9110 d (f). Page 23. Right column. Substance-Palm leaf. Size---164X1 inches. Leaves

Page #320

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1708
56 (1-56). Lines-6 to a Page. Seript-Telugu:: No. of Granthas--1600. Author--(?). Complete. Beginning:
शुभमस्तु । दर्शपूर्णमामहोत्रम् ॥ अस्या इष्टेः पञ्चदश सामिधेन्यः। वार्चनावाज्यभागौं। अमिर्विष्णुरमीषोमाविन्द्रवैमृधश्च प्रधानदेवताः। स्विष्टक त्प्रयाजादयोऽङ्गदेवताः । देवा आज्यपाश्च । नमः प्रवके नम उपद्रष्ट्रे नमोऽनुख्याने क इदमनुवक्ष्यति स इदमनु वक्ष्यति षण्मौरिंहसस्पान्तु द्यौश्च पृथिवी चाहश्च रात्रि वापश्चौषधयश्च वाक्समस्थितयज्ञस्साधुच्छन्दांसि प्रपद्येऽहमेव मां होतशर्माणं भूते भविष्यति जाते जनिष्यमाणा मजान्यपान्यं (१) वाचो अशान्ति वह ॥
End:
यामिः सुधानुजाशिजाय वणिजे दीर्घश्रवसे । मधुरोशो अक्षरक्ष क्षिपन्त अन्तरसोतारं(?) याभिरावतन्ताभि गतो. म्। याभिरसारक्षो वसोयः पिपिस्वधुरनश्वरयाभिरधमावतरजुषे(१) याभित्रिशोरं उस्रिया उदाजतताभि० गतीम् । Colophon : Nil. Subject: Āśvalāyanadarśapūrņamāsādihautraprayoga, acoord
ing to the Ābvalāyana school of the Rg-Veda. The contents of this Ms. (as given in the side
margin) are, as follows:1 दर्शपूर्णमासहौतम
5 आग्रयणेष्टिहोत्रम् ।। १ आधानहोत्रम
6 मृगारेष्टिहोत्रम् ॥ 3 पथिकौश्वानरीहोत्रम् 7 संवत्सरेष्टिहीबम ॥ 4 पुनराधेयेष्टिहोत्रम् ॥ 8 पशुबन्धहोत्रम् ॥

Page #321

1784
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF 9 गोत्रभेदेन आज्यसूक्तभेदाः : 11 प्रायणीयेष्टिहोत्रम् ।। 10 एकादशिनीहोत्रम् ।।
15 11 सौत्रामणी ,
16 अग्रिमन्थन ,, 12 अमिष्टोम ,,
17 आदित्येष्टि ,, 18 दीक्षणीयेष्टि ,,
18 तनूनमृस्पर्श ,,
___ 19 प्रवर्गाहोत्रम ॥ . Remarks :-The Ms. is in a fairly good condition. It is full of
scriptorial errors. For the other works contained in this Ms. see the list under Remarks on No. 2099.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासादिौत्रप्रयोगः ॥ 2160. ĀŠVALĀYANADARśAPŪRNAMĀSĀDI
___HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3916. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-9x4 inches. Sheets-6. Lines—15 cr 16 to a Page. Script - Devanāgarl. No. of Granthas-200. Author--(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ।। अथ हौत्रं लिख्यते । होता कृतपवनमन्त्राचमनमन्त्र प्रोक्षणः आमश्रितः प्रागुदगाहवनीयात्प्राङ्मुखो यज्ञो. पवीती आचम्य प्रदक्षिणमावर्त्य प्रत्य मुखस्तिष्ठनध्वर्यु पृच्छति--- अध्वर्यो देवता आचक्ष्व तासाश्चानुपूर्व्य उच्चैरुपांशुताश्च यजमानप्रवरनक्षत्रनामधेयानि । अध्वर्युणा एतदुक्ते सति प्रणोतीत्करयोर्मध्येन दक्षिणं पादं पुरः पुरो

Page #322

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1766
निधाय उत्तरोण्या दक्षिणपादपा (णि)समा निधाय वेदिस्थवर्हिः दक्षिणस्य प्रपदेनाक्रम्य सव्यं पादं बहिर्वेदि निधाय पाणी पृथग्विरलाङ्गुली परस्परं संहितौ हृदयसम्मितौ धारयन् , द्यावापृथिव्योः सन्धिमीक्षमाणो संयतहस्तादिः प्राङ्मुखस्तिष्ठेत् अध्वर्युणा प्रेषितो जपति उपां. शु सर्वजपानां उपांशुत्वं चातुस्वर्यञ्च ।।
End:
पन्या उत्तानमञ्जलिं पाणिं योक्त्राधो निधाय आत्मनश्च सव्यं तस्मिन् तजलं निनयन् वाचयेत् । माहं प्रजा परासि.
चयानः सयावरीस्थनसमुद्रे वो निनयानि स्वं पायो अपीथ । वेदवणान्यग्रे दक्षिणेन धृत्वा अकम्पयन् सव्येन वेद्या स्तृणन्नाह(व)नीयमेति मन्त्रान्ते स्तरणारम्भः । तं तु तन्वन् । दैव्यञ्जनम् । शिष्टान्यन्तर्वेदि निधाय आहवनीयाद्वायव्ये अवस्थाय सव्यं पाणि हृदयसम्मितं धारयन् त्रुवेणाहवनीये सर्वप्रायश्चित्तं जुहुयात् । अपाचागे. भेषजं स्वाहा । अतो देवा० धामभिः स्वाहा । इदं विष्णुः० सुरेस्वाहा । भूः स्वाहा । भुवः स्वाहा । स्वः स्वाहा । भूर्भुवस्स्वः स्वाहा। तत्रस्थ एव ॐच मे स्वरश्च मे तस्मै ते नमः । ततस्तीर्थेन निष्क्रामति ।। Colophon:
इति दर्शपूर्णमासहोत्रम् ।। Subject: Āśvalāyanadarśapūrņamāsahautraprayoga--a treatise
on Srauta prayoga giving the full details of the work assigned to the Hotr priest in the Daráapūrņamaseni, according to the Āśvalāyang school of Rg-Veda.

Page #323

A DÉSORIPTIVE CATALOGUB OF Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ।। 2161. AŠVALĀYANADARSAPŪRNAMASA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3923. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-73x34 inches. Sheets-6. -Lines-11 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran. thas-120. Author- (?). Complete. Beginning:
श्रीवेदव्यासाय नमः । होतरेहीति सम्प्रेषे । होता प्राङ्मुखो यज्ञोपवीत्याचम्य दक्षिणपादविक्षेपमेव पुरतः कुर्वन् आवेद्युत्तरश्रोण्यो दक्षि. गपादस्य पाणी निधाय तस्य पादस्याग्रेण वेद्यां स्तीर्ण श्रोणिपर्यन्तं गत्वा विरलाङ्गुलिको संहतौ पाणी तलौ निधाप चावापृथिव्योः सन्धिमीक्षमाणः प्राङ्मुखस्तिष्ठन् प्रेषितो जपति । नमः प्रवके नम उपद्रष्ट्रे नमोनुल्यात्रे क इदमनुवक्ष्यति स इदमनुमक्ष्यति । End:
पूर्णमासि पूर्ण मे भूयात सुपूर्णमास सुपूर्ण मे भूयाः सदसि सन्मे भूयाः सर्वमसि सर्व मे भूयाः अक्षतमसि मामेच्छेष्ठा अमुत्रामुष्मिन लोके प्राच्यान्दिशि देवा ऋत्विजो मार्जयन्ताम् । दक्षिणस्यां दिशि मासाः पितरो मार्जयन्ताम् । प्रतीच्या दिश्याप ओषधयो मार्जयन्तामुदीच्यान्दिशि आप ओषधयो वनस्पतयो मार्जयन्तामूर्धायां दिशि यज्ञः संच.

Page #324

rth.org
Acharya Shri
1967
BANSKRIT HANDSORPTS सरो यज्ञपतिर्जियताम् ॥
भर्भवः स्वः स्वाहा । ॐ च मे स्वरब मे० ॥ Colophon:
होत्रप्रयोगः समाप्तः ॥ Subject : Ãøvalāyanadarśapūrnamāsahaatraprayoga--giving
in detail the duties of the Hotę priest in the Darsa
pūrpamāsa sacrifice. Remarks :-The Ms. in a decaying condition. Letters are getting
faded away in this Ms.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहोत्रप्रयोगः ॥ 2162. ĀŚVALĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3917. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-10x4g inches. Sheets-12. Lines -10 to a Page. Script-Devanagarl. No. of Granthas-200. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ दर्शपूर्णमासयोर्यजमानपत्नीभ्यां सहाग्न्यगारं प्रविश्योपरेण विहारं प्रामुख उपविषति । तन्म ऋभ्यतामिस्युक्त तत्ते ऋध्यता तत्ते समृध्यता तत्ते सम्पचता काम इति प्रतिब्यात होतारं त्वां वृणे इत्युक्ते वृतोऽसि करि. ज्यामीति ब्रूयात् । हविष्वासनेषु होतरेहीत्यामन्त्रितो पडोपवीती प्रागुदगाहवनीयादवस्थाय । अस्या इष्टेः पश
222

Page #325

1768
A DEBORÍPTIVE CATALOGUE OF दश सामिधेन्यः वार्तघ्नावाज्यभागी अग्निर्विष्णुरग्नीषोमाविन्द्रो वैमृधश्च प्रधानदेवताः । स्विष्टकृत्प्रयाजादयोऽजदे. वता देवा आज्यपाश्च । इति पौर्णमास्याम् ।।
End :
एतस्यास्तरणसम्बन्धान्मन्त्रान्ते स्तरणारम्भः। शेषं निधाय प्रत्यगुदगाहवनीयादवस्थाय आग्नीधेणान्वारन्धस्थाल्याः सुवेणादाय सर्वप्रायश्चिचानि जुहुयात् । अया. श्चाग्ने स्यनभिशस्तीश्च सत्यमित्वमया असि। अयामा वयसा कृतोऽयासन्हल्यमूहिषेऽयानौ धेहि भेषजं स्वाहा । अग्नये अयसे इदं० । इति यजमानस(१)त्यागः । अतो देवा अवन्तु नो यतो विष्णुर्विचक्रमे । पृथिव्याः सप्तधामभिः स्वाहा । देवेभ्यः इदं । इदं विष्णुर्विचक्रमे त्रेधा निदधे पदम् । समूहमस्यपांसुरे स्वाहा । विष्णव इदं० । भूः स्वाहा । अग्नय इदं० । भवः स्वाहा । वायव इदं० । स्वः स्वा. हो । सूर्यायेदं । भूर्भुवः स्वः स्वाहा । प्रजापतय इदं० । ॐ च मे स्वरश्च मे यशोपचते नमश्च । यत्ते न्यून तस्मै त उप. यत्ते अतिरिक्तं तस्मै ते नमः । इति संस्थाजपेनोपस्थाय तीर्थेन निम्यानियमः ॥ Colophon:
इति दर्शपौर्णमास: ॥ Subject : Asvalayanadarsāpārpamāsahautraprayoga-a trea
tise on Brauta prayoga giving the full details of the work assigned to the Hotf priest in the Darbapūrņamasesti according to the Asyalāyana school of Rg-Veda.

Page #326

SANSKRIT MANOBORITS
1969
Remarks :- The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ॥ 2163. ĀŠVALĀYANADARŚAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3918. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-115 x 45 inches. Sheets--13. Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran
thas--200. Author--(?). Complete. Beginning, end and subject-Same as No. 2162. Colophon:
___ इति दर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः सम्पूर्णः ॥ Remarks :--The Ms. is in good condition.
Il 377 TITATENGOETZT: 11 2164. ĀŠVALĀYANADARŚAPURNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3919. Page 23. Right column.
Substance--Paper. Size--104 X 5inches. Sheets---13. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran.
thas--200. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2162. Remarks :-The Ms, is in good condition.

Page #327

1770
A DESCRIPTIVE CATALOQUB OF Il 311 914703fUTATAEITETIT: 2165. AŠVALĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3920. Page 28. Right column.
Substance-Paper. Size-10! X5 inches. Sheets-18. Lines-9 to a page. Script-Devanagarl. No. of Gran.
thas-200. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2162. Remarks :- The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ॥ 2166. ĀŠVALĀYANADARŠAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3921. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size--104 x 5 inches. Sheets--14. Lines—8 or 9 to a Page. Script - Devanagars. No. of Granthas-200. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-- Same as No. 2162. Remarks :--The Me. is in good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ॥ 2167. ĀŠVALĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3922. Page 23. Right column. · Substance-Paper. Size-103 X 43 inches. Sheets-12. : Lines --10 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of
Granthas-200. Author--(?). Complete. Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2162.

Page #328

SANSKRIT MANUSORIPTS
1771
Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः॥ 2168. ĀŠVALAYANADARSAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3924. Page 23. Right column.
Substance--Paper. Size-101 x 54 inches. Sheets--12. Lines-9 to a Page. Script-Davanāgari. No. of Gran.
thas--200. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2162. Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहोत्रप्रयोगः ॥ 2169. AŠVALAYANADARSAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3925. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size--105X45 inches. Sheets-12. Lines--9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran.
thas-200. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2162. Remarks : The Ms. is in good condition.
Il 37194*149 ICOTATAEATUIT: || 2170. ASVALAYANADARSAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3926. Page 23. Right column.

Page #329

1772
À DERORIPTIVE CATALOGUE OF Substance-Paper. Size ----115 * *} inches. Sheets -12. Lines -10 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas--200. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2162.
Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ॥ 2171. ĀŚVALĀYANADARśAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3927. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size--103 x 5 inches. Sheets-13. Lines-9 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Gran. thas—200. Author—(?). Complete.
Beginping, end, colophon and subject--Same as No. 2162. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ॥ 2172. ĀŚVALĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOG AH. Burnell's Catalogue No. 3928. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-101 X 45 inches. Sheeta--16. Line-9 to a Page. Script-Telugu. No. of Granthas
-200. Author(). Complete.
Beginning, end, oolophon and subject--Same as No. 2162. Remarks: The Me. is in good condition.

Page #330

SANSKRIT MAÑUSORIPTI
Burnell's
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ||
2178. ĀŚVALĀYANADARŚAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH.
Catalogue No. 3929. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size 105 inches. Sheets-16. Lines-9 to a Page. No. of Granthas
Script-Telugu.
-200. Author-(?). Complete.
Beginning, end and subject-Same as No. 2162. Colophon:
इति दर्शपूर्णमासह श्रप्रयोगः सम्पूर्णः ॥
Remarks:-The Ms. is in good condition.
|| आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ॥ 2174. ASVALAYANADARSAPURNAMASA
HAUTRAPRAYOGAH.
Substance-Paper.
Lines-10 to a Page.
-200. Author-(?).
Burnell's Catalogue No. 3930.
Page 23. Right column
Size 10×5 inches. Sheets-17. Script-Telugu.
No. of Grantbas
1778
Complete.
Beginning, end, colophon and subject- Same as No. 2162. Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमास हौत्रप्रयोगः ॥
2175. ĀŚVALĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3981. Page 23. Right column.

Page #331

1774
A DEBOBIPTIVE CATALOGUE OF
Sabotanet-Paper. Size--104 X 63 inches. Sheets--18. Lines --10 to a page. Script-Telugu. No. of Granthus
-200. Author—(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2162. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ॥ 2176. ASVALĀYANADARŠAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3932. Page 23. Right column,
Substance--Paper. Size-104 X 44 inches. Sheets --23. Lines -- 8 to a Page. Script-Telugu. No. of Granthus
-200. Author-(?) Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Sarne as No. 2162. Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहोत्रप्रयोगः ॥ 2177. ĀŚVALĀYANADARSAPURNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3938. Page 23. Right colunm. Substanod -Paper. Size-101 x 45 inches. Sheets -23. Lines ---8 to a Page. Script--Telugu. No. of Granthas
-200. Author(?). Complete. Beginning, end, oolophon and subject--Same as No. 2162. Romarks :-The Ms. is in good condition.

Page #332

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1775 ॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ॥ 2178. AŠVALĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. T. S. Collection No. 201. Substance--Paper. Size --9} x! inches Sheets--12. Lines--9 to 11 to a Page. Script
Devanāgars. No. of Granthas-200. Author--(?). Complete. Beginning, end and subject--Same as No. 2162. Colophon:
दर्शपूर्णमासहोत्रप्रयोगः समानः ।। सर्वजित्संवत्सरचैत्रवद्य १० शनौ राक्षसरामेण लिखितमिदं पुस्तकं समाप्तम् ।।
परमशिवः शरणम ।। Remarks:-The Ms. is in good condition. The Ms. is accented.
The scribe of this Ms. is one Rāksasarāma. The Ms, is dated Saturday-tenth day after full moon--in Caitra month in Sarvajit year which corresponds to Saka 1749 or 21st April 1827 A. D.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः । 2179. ĀŚVALĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. T. S. Collection No. 207. Substance--Paper. Size-91x5
inches. Sheets-14. Lineg-8 or 9 to aPage. Script
Devanāgarl. No. of Granthas---200. Author—(?). Complete. Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2162. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition and it is accen
ted. On the title page is given 'राक्षसबालुशास्त्री' ।।
228

Page #333

1778
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF ॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ॥ 2180. ĀŠVALĀYANADARśAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. 'r. S: Collection No. 202. Substance-Paper. Size---11x4
inchen. Sheets --12. Lines — 7 or 8 to a Page. Script
Devanāgari.. No. of Granthas----200.
Author--(?). Com
plete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ निर्विघ्नमस्तु ।। दर्शपूर्णमासयोहविष्ष्वासभेषु० Same as No. 2162. End and subject-Same as No. 2181. Colophon:
इति होत्रस्समाप्तः ॥ Remarks: ---The Ms. is in good condition. The readings in this
Ms. are slightly different from those given in Nos. 2162 and 2181.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहोत्रप्रयोगः ॥ 2181. ĀŠVALĀYANADARŚAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. J. L. Collection No. 226. Substance-Paper. Size-81x4 inches. Sheets-7. Lines-10 to a Page. Script---Deva
nagari. No. of Granthas-150.
Author-(?).
Complete.
Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ।। दर्शपूर्णमासयोहविष्वासश्रेषु होताऽमन्त्रितः प्रागु(द?).

Page #334

SANSKRIT MANUSCRIPTS
-1171 हारं प्रपद्यते ॥ पूर्वेणोत्करमपरेण प्रणीता इध्ममपरण प्रणीते चात्वालं चात्वालवत्खननार्थमित्याचक्षते । प्रपद्या. धिततरेण पादेन वेदिश्रेण्योत्सरया पार्णिसमां निधाय प्रपदेन बर्हिराक्रम्य सहितौ पाणी धारयताकाशवत्यङ्गुली हृदयसमीना(म्मिता वङ्कसम्मिती वा ॥ End:
शेषं निधाय । आहवनीयात्प्रत्यगुत्तरदेशेऽवस्थाय सव्यपाणिं हृदये निधायाज्यस्थाल्याः सुवेणोपहत्य सर्वप्रायश्चित्तानि जुहोति । अयाश्चाग्नेस्य० । भूर्भुवःस्वः स्वाहा ।
ओञ्च मे इत्युपतिष्ठेत । Colophon :
इति होतुः॥ Subject : Darsapurnamāsahautraprayoga, based on Asvaliya
nasūtras, giving out the duties of the Hotr priest in
the Darśapūrņamāsa sacrifice. Remarks :--The Ms. is in a fairly good condition. On the last
sheet of this Ms. is given 'प्रभाकरपुस्तकम्' i.e. the Ms. originally belonged to one Prabhākara.
॥ आश्वलायनदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ॥ 2182. ĀŠVALĀYANADARŚAPŪRNAMĀSA
HAUTRAPRAYOGAH. J. L. Collection No. 227. Substance-Paper. Size_9} X4}
inches. Sheets--12 (9-21; 20th sheet missing). Lines-6 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-100. Author --(?). Incomplete (wants beginning).

Page #335

1778
A DESCRIPTIVE OATALOGUE OF
Beginning:
... द्रेणतत एकावरोहेण याज्या ॥ अग्निर्वृत्राणि जनद्रविणस्युर्विपन्यया ।। समिदः शुक्र आहतों । ये ३ यजामहेमिं जुषाणो अग्निराज्यस्य वेतु वौषट् ॥ End:
माहं प्रजां परासिचं या नः सयावरीस्थ न। समुद्रे वोनि. नयानिः स्वं पाथो आपीथ । नात्र प्राङ्मुखत्वमाद्रियन्ते। अधस्तादङ्गुलिनिवावस्याह......नन्यून तस्मै त उपयते अतिरिक्तं तस्मै ते नमः ॥ इति संस्थाजपेनोपस्थाय तीर्थेन निष्क्रम्य नियमः इति होत्रम् ॥ Colophon:
। इति दर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः समाप्तः ॥ Subject : Darśapūrņamāsahautraprayoga. Remarks :- The Ms. is in a fairly good condition. It is full of
scriptorial errors. The Ms. abruptly begins in the middle of the Paurnamāsa hautra. This Ms, is same as described under No. 2162, but with slight modification,
॥ (आश्वलायन?)दर्शपूर्णमासहौत्रमन्त्रार्थः । 2183. ĀŠVALĀYANA(?)DARśAPŪRNAMĀSA
___HAUTRAMANTRARTHAH. J. L. Collection No. 228. Substance-Paper. Size--98 x 38 inches. Sheets --20 (44-63). Lines -10 to a Page. Script
Devanagari.
No. of Granthas-400.
Author-(?). Incom
plete.

Page #336

1779
SANSKRIT MANUSORIFTS Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥
श्री(म)द्गुरुचरणेभ्यो नमः ॥ अथातो होत्रमन्त्रान् व्याख्यास्यामः सौत्रो निगदः। नमः प्रवक्त्रे चिवाकाः ।। प्रवक्त्र प्रवच(न?) महत. वे(त्वे?) वायवे नमोऽस्तु । तथा उपद्रष्ट्र अग्नये नमोऽस्तु अनुरूयात्रे आदित्याय नमोऽस्तु का प्रजापतिः इदं होतं अनुवक्ष्यति स तस्यानियामको देवः इदमनुवक्ष्यति षट व्ये(?)हश्चेत्यादयः ऊर्वीः महत्यः देव्यः मा मां अंहसः पापात् पातु रक्षतु ॥
End :
होता दिवो० यन् । होता देवानामाहूता देवो दीप्यमानो अमर्यो मरणरहितः । अयं अग्निः मायया अचि. न्त्यशक्त्या विदधानि विविधानि दत्तानि हवींषि प्रचोदयन् देवेभ्यः प्रेरयन् पुरस्तादेति सर्वेभ्यः पूर्व यागाय. तनं प्राप्नोति । देवानामनिमुखत्वात् ।। ___ वाजी वाजे० धनः । अयममि(:) सर्वान् पाकात (?) विप्रो विशेषेण पालकाय............... ॥ Colophon: (Sheets 58 & 61).
इति दार्शपौर्णमासिकहोत्रमन्त्रार्थः ॥ Subject : Darśapūrņamāsamantrártha containing the follow.
ing sections:1 होत्रमन्त्रार्थः 2 सानाय्ययाज्यापुरोनुवाक्यार्थः ३ अनीषोमीय ,, ,

Page #337

1780
A DESORIPTIVE CATALOQUB OF 4 प्राजापत्योपांशुयाज्यापुरोनुवाक्यार्थः ।।
5 इन्द्राग्न्योः ,, ," Remarks :--The Ms. is in a fairly good condition.
॥ आश्वलायन(?)दर्शपूर्णमासहौत्रादिप्रयोगः ॥ 2184. ĀŠVALĀYANA(?)DARśAPŪRNAMĀSA
HAOTRĀDIPRAYOGAH. J. L. Collection No. 229. Substance-Paper. Size-74X34 inches, Sheets ----28. Lines-10 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas--450. Author--(?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ।। अथ दर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ॥ होतरेहीत्युक्ते । अध्वर्यो देवता आचक्ष्व तासामानुपूर्व्यमुरुषांशुताञ्च यजमानस्य प्रवरनक्षत्रयोः नामधेयानि च ॥ प्रागुदगाहवनीयादवस्थाय प्राङ्मुखो यज्ञोपवीत्याचम्य दक्षिणा द्विहारं प्रपद्यते + होतशर्माणम् ॥
End:
अथ इन्द्रशुनासीरस्य शुनं हुवेम । नों ३ ये ३ महेन्द्रं शुनासीरस्यमश्वायन्तो हुवेमा ३ वौ० इष्टिः सन्ति. ष्ठते ।। समाप्तं शुनासीरपर्व । इति समान्य सोमेन यजेत । अशक्तश्चेदैन्द्रायग्नेन(?) पशुना ॥ पुनचातुर्मा. स्यानि वा प्रयोज्यानि + आवाहितक्रमेण मूक्तवाके । अमि(ग्नी)सो(पो)माा(वा)ज्यभागौ । अरिदं० कृत विध देवा इदं० पं कुत । देवा आज्यपा इत्या

Page #338

SANSKRIT MANUSCRIPTS
दिसंस्थाजपान्तं समानम् । इष्टिः सन्तिष्ठते इति चातु
र्मास्यानि समानम् |
Colophon :
तत्र श्लोकः ॥
चातुर्मास्योग्नि सर्वत्र न ( ? ) थदृत्रं प्रयोजयेत् । ऐन्द्राग्नस्य [च] मरुत्पक्षे मरुतो यस्य राह (?) वे ॥ १ ॥
भग्नपृष्ठ कटिप्रीवा + यत्नेन परिपालयेत् ।
गीती शीघ्री शिरःकम्पी + पदच्छेदस्तु सुखरः । धैर्य लयसमर्थश्च षडेते पाठका गुणाः । तैलाद्रक्षेज्जलाद्रक्षेत् + मम दोषो न विद्यते ॥
इदं पुस्तकं कानव्यासस्य ॥
इवं पुस्तकं कालयुक्तनामसंवत्सरे पौष्यमासे शुकपक्षे त्रयोदश्यां गुरुवासरे तहिने आलूरकरराजम्भट्टेन लिखितम् ॥ श्रीसाम्ब सदाशिवार्पणमस्तु । श्रीमहागणपतये नमः ॥
C
I
II & आधानप्रयोगः
b द्वितीयेष्टि :
स्विष्टकृत :
a तृतीयेष्टि:
Subject: Darśapūrṇamāsa hautrādiprayoga, a prayoga treatise probably belonging to the Asvalayana school, dealing with the duties of the Hotṛ priest in the Darśapūrṇamāsa and the prayogas of Ādhāna and other sacrifices, as the following list of contents will
show:---
दर्शपूर्ण मास हौत्रप्रयोगः sheet
""
15
""
23
1
9
""
35
1781
10

Page #339

1182
sheet
11
13
10
15
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF e स्विष्टकृतः
10 III 8 अन्वारम्भणीयेष्टिः b पुनराधेयेष्टिः
12 c पुनराधेयप्रयोगः द्वितीयेष्टिः
स्विष्टकृतः IV a आग्रयणप्रयोगः ___ b विष्टकृतः v चातुर्मास्यप्रयोगः
16 ४ प्रथमान्वारम्भणीयेष्टिः 1 वैश्वदेवपर्व 2 वरुणप्रघासः a अवश्थेष्टिः 3 साकमेधः a सायं सन्तपनेष्टिः b गृहमेधीयेष्टिः c क्रीडनीयेष्टिः a महाहविः पिण्यपितृयज्ञ:
" 24 f आदित्येष्टिः 4 गुनासीरीयम्
26 to 28 Remarks :-The Ms. is old and it is in good condition.
It originally belonged to one Känavyāsa. The scribe is Alurakara Rajambhatta. The Ms. is dated Thursday-thir
18
21
22
"
23
26

Page #340

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1788
teenth day after New moon-in Pausa month in Kalayukta year which corresponds to faka 1660 or 26th January 1799 A. D.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासादिप्रयोगः ॥
2185. ĀPASTAMBADARŚAPŪRNAMĀSĀDI
PRAYOGAH.
·
Burnell's Catalogue No. 9149 b. Page 25. Left column. Substance- Palm leaf. Size - 161⁄2 X12 inches. Leaves --29 (3-34 (35); 1 & 2, 8, 16, 20 and 29 missing). Lines- 7 to 9 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas-1200. Author — (?). Incomplete.
Beginning:
224
कालने(?) कृतार्थायाः शाखाया अतः पशौ निवृत्तिः । अध्वर्युरध्वरस्य नेता तस्य यो यजमानो गृहान्वेद कर्माणि तस्यापि गृहा भवन्तीति फलस्तुतिः ; कर्माङ्गत्वाउज्ञानस्य । न ह्युभयं कुर्यात् क्रतूपकारं फलञ्चान्तरेण वचनम् । अथानित्यत्वनिबन्ध (ना) नि सूत्रकारेण यथा यो वै सप्तदशमित्येवमादीनि तान्यपि याजमानानि फलस्तुतेरनि. यतानि । समीक्षणमध्वर्योः स्वकर्मणां ध्यानम् । प्रणयनं कृत्वाग्नीनन्वाधास्ये ततः शाखाहरणन्ततो वत्सापाकरणं करिष्य इत्येवञ्चतुर्णामष्टिपशुबन्धेषु अयमेते कर्मपदार्था अध्र्योर्ब्रहा इति विकृतौ ब्राह्मणमुच्चारय इति । तत्र वि ज्ञायत इत्याह— उक्तञ्चेति पदार्थप्रमाणकं कर्मेति । उचितपदमध्वर्य (?)वाचीति ॥ प्रथमः पटलः ॥

Page #341

1784
A DESCRIPTIVE ÓATALOGUE OF
उत्तरेण गाईपत्यमित्येतेन बभ्रुवाची अदूरेणोत्तरतो गाईपत्यस्थाधिदो (?) दात्कपशुपार्श्वपति: अनो वहतीत्यनडान् यदि नोच्येत तूष्णीमनडुत् परशुमिति । अर्थान्भीयेत तदध्वर्युराददातीति विधिः वाक्यत आददातीत्युपदेशः । अभिमन्त्रिणं प्रतितपनार्थम् ॥
End :
अग्न्युपस्थानादिकारभ्यान्यु (१) चरत्रोच्यते । समिदाधानादि.... नितानि तदङ्गं नाग्निरुपस्थेय इत्यत्न तेषामप्यकि. याः उपदेशः उद्धरेत्येवमादि ।
ते प्रातरिति इन्धानस्त्वेषा सप्तपदा समिदाधानेऽपि पुनर्गार्हपत्यादिपञ्चस्वपि चतस्रश्चतस्रः द्वितीयाद्या य जुर्भिः मुखं स्पृशति सर्वतः यजमानग्रहे च बहुवचनम् । उपस्थानमुपस्थितेन सर्वत्र अग्निहोत्रघेनोर्वत्सालम्भः यदि पयसा होमः । इतरथा कञ्चिद्विश्वरूपमोजाविशेति (१) वत्सा.... ॥
Colophon : (Leaf No. 34.)
इति षष्ठे चतुर्थ: पटलः ॥
based
Subject: Darśapūrṇamāsa-Adhana-Agnihotraprayoga, on the first six Praśnas of the Apastamba Srauta Sutras of the Black Yajur Veda.
Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition. It is full of scriptorial errors. This Ms. abruptly begins with the ending portion of the first Patala of the first Praśna and breaks off in the middle of the 5th Patala of the 6th Prasna.
The other work contained herein is आपस्तम्बामिष्टोम प्रयोगः ॥

Page #342

1785
SANSKRIT WAKUBORITTI
1786 ॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2186. ĀPASTAMBADARSAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9135 a. Page 28. Right column. Substance-Palm leaf. Size-161x1 inches. Leaves86 (1-66). Lines-5 or 6 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas--800. Author—(?). Complete. Beginning:
- अथातो दर्शपूर्णमासौं व्याख्यास्यामः । प्रातर. ग्निहोत्रं हुत्वा दर्भेयासीनो दर्भान्धारयमाणः पत्न्या (स) ह प्राणानायम्य दर्थेन यक्ष्ये पौर्णमासेन यक्ष्ये । वपनम् । विधुदसि विद्यमे पाप्मा(प्मा)नमृतात्सत्यमुपैमि।.... पनी अप उपस्पृश्य। अस्यामिष्टयामध्वर्यु त्वां वृणीमहे । अध्वर्युः। भविष्यामीत्युक्त्वा आहवनीयार्थमग्निमुबृत्य दक्षिणाग्नि प्रणीय। देवा गातुविदो गातुं यज्ञाय विन्दत । मनसस्पतिना देवेन वाताबज्ञः प्रयुज्यतामिति जपित्वा । ममाग्ने वर्षो विहवेष्वस्तु वयं त्वेन्धानास्तनुवं(पुषेम)। मचं नमन्तां प्रदिशश्चतस्रस्त्वयाध्यक्षेण पृतना जयेम ।।
आहवनीयमुपसमिन्धे । यजमानः । अग्निं गृहामि सुरथं यो मयोभूर्य उद्यन्तमारोहति सूर्यम। आदित्यं ज्योतिषाज्योतिरुत्तमं श्वो यज्ञाय रमतां देवताम्यः।
वस्न्रुद्रानादित्यानिन्द्रेण सह देवतास्ता पूर्वाः परिगुहाति स्वायतने मनीषया॥

Page #343

1786
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF
End:
चतुर्थ्यथ चतुर्ग्यश्च द्वाभ्यां पञ्चभिरेव च । हूयते च पुनर्वाभ्यां स नो विष्णुः प्रसीदत् (तु)। ब्रह्मार्पणं ब्रह्मद्रव्यं ब्रह्मानौ ब्रह्मणा हुतम् । ब्रह्मैव तेन गन्तव्यं ब्रह्मकर्मसमाधिना ॥ कायेन वाचा + श्रीमन्नारायणेति समर्पयामि ॥ नमस्ले गाईपत्याय नमस्ते दक्षिणामे(मये)। नमो(म) आहवनीयाय महावेयै नमो नमः ॥ काण्डद्वयोपपा(ध्या)याय कर्मब्रह्मस्वरूपिणे । स्वर्गापवर्गरूपाय[श्री] यज्ञेशाय नमो नमः॥
सकुत्ते अग्ने नमः । द्विस्ते नमः । त्रिस्ते नमः । चतुस्ते नमः। पञ्चकत्वस्ते नमः । दशकृत्वस्ते नमः । शतक. त्वस्ते नमः। आ सहस्रकृत्वस्ते नमः । अपरिमितकृत्वस्ते नमः । नमस्तेऽस्तु मा मा हिर सीः । सर्व सगुणमस्तु ।। Colophon: हरिः ॐ ! श्रीरामानुजाय नमः । श्रीकृष्णाय नमः ।
शुभमस्तु । 2. உவணகாலக. சுநககணி வாயயா திருமலைய்யங்காருடைய •
ஸ்ரீ நாராயணாய ந881 Subject: Āpagtamba-Darśapūrņamāsaprayoga belonging to
the Āpastam ba school of the Black Yajur Veda. Remarks :-The Ms. is in a fairly good condition. For the other
works contained in this Ms. see the list under Remarks on

Page #344

SANAKRIT MANUBORIPTA
1787
No.2097. This Ms. originally belonged to one Tirumalai Iyenkar.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2187. ĀPASTAMBADARŠAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9137. Page 23. Right column. Substance-Palm leaf. Sixe--148x11 inches. Leaves68. Lines-5 or 6 to a Page. Script---Grantha. No. of Granthas-1380. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीमहागणपतये नमः ॥ दर्शपूर्णमासप्रयोगो लिख्यते । आदौ विद्वद्भिो . झणैरनुज्ञातः कुश्माण्डहोमगायत्रीजपचान्द्रायणादिकच्छे संशोध्यात्मानं भार्यया सह श्रुताध्ययनसम्पः साधुचरणोऽन्यूनान(गो) क्सन्ते पर्वणि उक्तनक्षत्रे पत्न्याःप्रागग्न्याधेयात्काङ्गमन्त्राणामध्ययनं कारयित्वा आधानपवमा. नाम्यामग्नीन्सम्पाघ पौर्णमास्यां प्रातरमिहोत्रं हुस्वा औपासनञ्च कृत्वा सङ्कल्पं कुर्यात् । अपरेण गाईपत्यं पत्न्या सह दर्भेषूपविश्य पवित्रपाणिः दर्भान्मृत्वा विले. श्वरं ध्यात्वा प्राणानायम्य देशकालौ सङ्कीर्य मम + पी. त्यर्थ दर्शपूर्णमासावारप्स्ये । ताम्यो यावज्जीवं यक्ष्य इति सङ्कल्प्य दर्शपूर्णमासावारप्स्यमाणः सारस्वतो होमो हो. ष्यामीति सङ्कल्प्य अध्वर्युवरणं कुर्यात् । अध्वर्युः । आहवनीयं विहत्य + पूर्णा पश्चात् + मादयन्तां स्वाहा ।

Page #345

1788
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
पौर्णमास्या इदं । पुनः + यत्ते देवा अदधुः + सुवीरं स्वाहा । अमावास्याया इदं । तमभि परित्यज्य | पुनः सङ्कल्पः । दर्शपूर्णमासावारप्स्यमाणोऽन्धारम्भणीयया यक्ष्ये ॥
End:
गोमान् जपति । गोमां अग्ने वि (१) मां अश्श्रीयशेोनुव. त्सखासदमिदममृष्यः । इडा वा एषो असुरप्रजावान्दीघ रयिः प्रथुबुद्धः सभावान् । अग्रेणाहवनीयमुदङतिक्रम्य उत्तरेण वेदिं गत्वा पश्चाद्गाईपत्यस्योपविश्य यज्ञशश्च मे रूपचम आवृश्च मे बलब्च मे यज्ञशिवो मे सन्तिठस्व । यज्ञःस्विष्टो मे सन्तिष्ठस्व । यज्ञारिष्टो मे सन्तिष्ठख । दर्शपूर्णमासाम्यां सोमेन पशुना वेष्ट्वा जपति ! वृष्टिरसि वृश्चमे पाप्मानमृतात्सत्यमुपागाम् । इष्ट्वा अप उपस्पृशति । ब्राह्मणांस्तर्पयित वै । इति सम्प्रेष्यति । पत्नी । वृष्टि [र]रसि + उपागाम् । अप उपस्पृशति । अग्ने नयेत्यादि प्रदक्षिणनमस्कारादि करोति । ततः परं ब्राह्मणा भोजयितव्या दश वा अष्ट वा यथाशक्ति वा । हरिः ॲम् ॥
Colophon:(Leaf No. 57 b).
Subject:
दर्शपूर्णमासप्रयोगः समाप्तः ॥
यज्ञेश्वरचरणारविन्दाभ्यां नमः ॥
Apastambadarsapūrṇamāsaprayoga belonging to the Apastamba school of the Black Yajur Veda.
Remarks :—The Ms. is in very good condition. Dr. Barnell observed that this Ms. contains '44 leaves' and it 'wants end'.

Page #346

SANSKRIT MANUSORIPTS
1789
But the remaining leaves 45-65 of this Ms. are found med. dled with leaves in Ms. No. 9183. They are now re-arranged and restored to their original place in this Ms. Leaves 68-68 contain the following extract:
अध्वर्युषपनं कृत्वा विशुद्विहरणं तथा । एकैकया यदन्वाधिनत्तमाया जपो न हि ॥ सन्ध्यावसथ्ययोस्तूष्णीमन्वाधानन्तु सर्वदा।। व्याहृतीभिर्यदान्वाघिरेकर्यकामिरेव च ॥
प्रजापतेरनुबाहि यज्ञम् । येषामन्वेषु ये हि एतदन्तमुक्स्वा ॐ प्रणयेत्यादि यथासङ्ख्यं प्राशिभक्ष उक्तः इडायाश्च समिदाधाने ॐ प्रतिष्ठेत्याह ब्रह्मभागमाध्वर्यवे समाप्ते दिवो भागोऽसीति भक्षयति उपवेशनप्रभृत्यानिष्क्रमणादि मृन्मयपात्राणां भेदनं भूमिभूमिरि. त्यनुमन्त्रयते । शेषमुक्तम् । एवं विहितमिष्टिपशुबन्धानां ब्रह्मत्वम् ॥ This deals mainly with the following topics :1 माहेन्द्रविधिनिर्माणादिः (1-19 verses) LL. 2 आन्येडादयः ३ जुष्टो वाच इत्याविऋग्देवताः 4 मधप्रयोगः 5 साकम्प्रस्थायीयप्रयोगः 6 दाक्षायणयप्रयोगः
59
59
60--03
64-67
"
67
1 ब्रह्मस्वकर्म

Page #347

1790
A DESCRIPTIVE CATALOÄUE OF
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥
2188. ĀPASTAMBADARŚAPŪRNAMĀSA
Beginning:
PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3825. Page 23. Right column. Substance-Paper . Size-11x 5 inches. Sheets--~~ 59. Lines-9 to 11 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-1100. Author-(?). Complete.
श्रीगणेशाय नमः ॥
अथातो दर्शपूर्णमासौ व्याख्यास्यामः । प्रातरग्निहोत्रं हुत्वाऽपरेण गार्हपत्यं दर्भेष्वासीनो दर्भान्वारयमाणः । पन्या सह विघ्नेश्वरं ध्यात्वा । प्राणानायम्य | देशकालौ सङ्कीर्त्य | परमेश्वरप्रीत्यर्थ दर्शन यक्ष्ये इत्यमावस्यायां । पौर्णमासेन यक्ष्ये इति पौर्णमास्य सङ्कल्पयत्येवं पत्त्यपि कामे यजमानः केशश्मभु वापयते स्नात्वा अहतं वासः परिधाय विद्युदसि विद्यमे पाप्मानमृतात्सत्यमुपैमि । यक्ष्यमाणोऽप उपस्पृशति । एवं पत्न्यपि । तदिदं सर्वयज्ञेषूपस्पर्शनं भवति । अस्यामिष्टयां अध्वर्यु स्वां वृणे | अध्वर्यु वृणीते । अध्वर्युः वृतोऽस्मि । करिष्यामिं । एवं ब्रह्माणं होतारमानीधं च । वृतोऽस्मि करिष्यामीति प्रतिवचनम् । आहवनीयार्थमग्निमुद्धृत्य निधाय तूष्णीं दक्षिणा प्रणीय तूष्णीमाहवनीयं प्रणयति ॥ देवा॑ गातुविदो गा॒तुं य॒ज्ञाय॑ विन्दत । मन॑स॒स्पति॑ना देवेन॒ वाता॑य॒ज्ञः प्रयु॑ज्यताम् ।
1

Page #348

SANSKRIT MANUSCRIPTS
जपित्वा ।
ममा॑ने॒ वचो॑ विहवेष्व॑स्तु व॒यं त्वेधा॑नास्त॒नुषे॑ पुषेम ।
महो॑ नमन्ता॑ प्र॒दिश॒श्चत॑व॒स्त्वयाऽध्यक्षेण॒ पृत॑ना जयेष ||
आहवनीयमुपसमिन्धे ॥
End :
·
व्रतं विमुञ्चति । यज्ञो बभूव स आ बभूव स प्रजज्ञे स वावृधे स देवानामधिपतिर्बभूव सो अस्मा अधिपतीन् करोतु । वयस्याम पतयो रयीणां । यज्ञस्य पुनरालम्भं जपति । प्राहुदेत्य ।
1791
गोमा अग्ने विमा अश्वी यज्ञो नृवत्सखा सदमिदप्रमृष्यः । इडा वा एषो असुरप्रजावान् दीर्घो रयिः पृथुबुनः सभावान् ।
गोमती जपति । यज्ञशं चम उपचम आयुश्च मे बलं च मे यज्ञशिवो मे सन्तिष्ठस्व यज्ञस्य स्विष्टो मे सन्तिष्ठस्व यज्ञारिष्टो मे सन्तिष्ठस्व । दर्शपूर्णमासाभ्यां सोमेन पशुना वेष्टा जपति । वृष्टिरसि वृश्चमे पाप्मानमृतात् सत्यमुपागाम् । इष्ट्वा अप उपस्पृशति + प्राचो विष्णुक्रमान्क्रामति । प्राङदेस्य । गोपतीं जपति जपति । सन्तिष्ठेते दर्श
पूर्णमासौ ॥ हरिः ॐम् ॥
Colophon :
Nil.
Subject: Apastam badarśapūrṇamasaprayoga belonging to the Apastamba school of the Black Yajur Veda. Remarks:——The Ms. is in a very good condition. Dr. Burnell has
225

Page #349

1792
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
by mistake put this Ms. under the heading of Adhāna.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥
2189. APASTAMBADARŚAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3831. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-10 x 4 inches. Sheets-67. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-1100. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2188. Remarks: The Ms. is in good condition.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥
2190. ĀPASTAMBADARSAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3832. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-11 × 4 inches. Sheets-36. Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-870. Author (?). Complete.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ||
अथातो दर्शपूर्णमासी व्याख्यास्यामः ॥ प्रातरग्निहोत्र हुत्वा दर्भेध्यासीनो दर्भान्धारयमाणः

Page #350

L. BANSKRIT MANUSCRIPTS
पवित्रपाणि पत्न्या सह प्राणानायम्य देशकालौ सही दर्शन यक्ष्ये पूर्णमासेन यक्ष्ये इति सङ्कल्प्य विद्युदसि० उपैमि । यक्ष्यमाणोऽप उपस्पृशति ॥
End:
Colophon :
Subject:
व्रतं विसृजते । यज्ञो बभूव । स आ बभूव । स प्रजज्ञे ।
I
वृष्टिरसि वृश्चमे पाप्मानमृतात्सत्यमुपाग इष्ट्वा अप उपस्पृशति । ब्राह्मणाँ स्तर्पयत वै ॥ सम्प्रेष्यति । अग्ने नय० विधेम । प्र वः शुक्राय० जिगाति । अच्छागिर • मानुषीणां । अग्ने यमस्म० यजत्र । अग्ने त्वं० शंयोः । प्रकारवो० घृताची । क्रमात्कुर्वतां कर्म प्रच्यवेताध्वरेषु यत् । स्मरणादेव विष्णोः सम्पूर्णः स्यादिति श्रुतिः । नमस्ते गाई
पत्याय ० ॥
Nil.
Apastambadarsapūrṇamāsaprayoga-belonging to the Apastamba school of the Black yajur veda.
1799
Remarks :The Ms. is in good condition. On the title page is given 'श्रीबाबाजी नायक पुण्ड्योपनाम्नाम् ॥' i.e. the Ms. originally belonged to one Puṇḍya Bābājī Nāyaka.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥
2191. APASTAMBADARSAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 9138. Page 23. Right column.

Page #351

1794
26.
A DESORIPTIVE OATALOGUE OF
Substance-Palm leaf. Size-16X1 inches. Leaves
Script-Grantha. No. of
Lines-6 or 7 to a Page. Author(?).
Incomplete.
Granthas-470.
End:
Beginning :
...सन्नहतीति यथालिङ्गम् । तूष्णीं परितो जनीमुलपराजीव दर्भाणां पूर्ववच्छुखं कृत्वा अदित्यै रास्नासि उदग ग्रं वितत्य यत्कृष्णो रूपं कृ + सम्मरामि सुसुकृता । शुल्ब इध्म सम्भरति । कृष्णोऽस्याखरेष्टो देवपुरश्वरसख्या सन्त्वा | सन्नद्यति पुरस्तात् प्रत्यञ्चं ग्रन्थिमुपगूहति पश्चात्प्राञ्चं वा न यो निदधातीध्मप्रव्रश्चनानि निदधाति । त्वया वेदिं विदुः + स्यर्धमासान् । दर्भाणां वेदं करोतिल्याप्रादेशे परिवास्य वेदपरिवसनानि निदधाति !
अभिपावमानीभ्यां गाईपत्यमुपतिष्ठते अग्ने गृहपत इति च अग्न आयू + मयि अ गृहपत + शा समुष्मै ज्योति - ष्मती । पुत्राणां नामानि गृह्णाति प्रतिपुत्रं मन्त्रावृत्तिः । ज्योतिषे तन्तवेत्वा सावनुमातन्वच्छिन्नोन्दै व्यस्तन्तुर्मामनुष्यचेदि दिव्याद्धाम्नो माच्छित्सिमा मानुषात् पुत्राणां ना + वृत्तिः । वने स्वदितं नस्तनु ये पितुं पच ( ? ) शंतोकाय मनु + स्योना.... ॥
Subject: Apastam badarśapūrṇamasaprayoga, belonging to the Apastamba school of the Black Yajur Veda.
Remarks: The Ms. is in a very decaying condition. It is full of
scriptorial errors.

Page #352

SANSKRIT MANUBOBIPTS
A
1795
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2192. ĀPASTAMBADARŚAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3833. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-101X43 inches. Sheets-18.
Lines-8 or 9 teaPage. Script-Devanagari. No. of Granthas-245. Author--(2). First Adhyaya (Prasna) only.
Beginning :--Same as No. 2188. End: __ अध्वर्युरत्र वाचं विसृजते संब्रमणा पृच्यख वेदेन पुरोडाशे साङ्गारम्भमाध्यूहति । अङ्गुलिप्रक्षाळनम् । पात्रीनिणेजनं चोल्मुकेनाभितप्य स्फयेनान्तर्वेदि तिस्रो रेखा लिखति प्राचीरुदीचीर्वा तास्वसग्(१)स्यन्दयन् विनि. नयति प्रत्यगपवर्ग एकताय स्वाहा द्विताय स्वाहा त्रि. ताय स्वाहा यजमान एकतायेदं० द्वितायेदं बितायेदपध्वर्युः निनीय बाभितपेदभितयेत् ।। Colophon :
दर्शपूर्णमासे प्रथमोऽध्यायः समाप्तः ।। Subject: Āpastambadarśapūrņamāsaprayoga, based on the
first Adhyāya or Prasna of the Āpastamba Sraata
Sūtras. Remarks:-The Ms. is in good condition. The rks quoted herein are accented. The beginning of the second Praśna
'देवस्य त्वा सवितुः प्रसवेऽश्विनो हुभ्यां पूष्णोर्हस्ताभ्यामाददे' is given after the colophon.

Page #353

1796
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥
2193. ĀPASTAMBADARSAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH.
T. S. Collection No. 184.
Substance-Paper.
inches. Sheets - 25.
Lines-8 to a page.
nāgari. No. of Granthas-175. Author - ( ? ). First Praéna only.
Beginning - Same as No. 2186.
End and subject-Same as No. 2192.
Colophon :
इति श्रीप्रश्रमः प्रश्नः ॥
Remarks:~~The Ms. is in good condition.
End:
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥
2194. ĀPASTAMBADARŚAPŪRNAMĀSA
Size - 10X4
Script-Deva
PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3834. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-104 × 4§ inches. Sheets-8. Lines-8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-125. Author-(?). First Praśna-Incomplete. Beginning-Same as No. 2188.
|
सन्नह्यति । परिस्तरणानामधि निधानाच्छेदनी सन्नहनीति यथालिङ्गम् । तूष्णीं परिभोजिनीं छित्वाप उपस्पृश्य । उलपराजीं च तूष्णीं छित्वा । अप उपस्पृश्य । खादिरं पालाशं वैकविंशतिदारुमिष्मं करोति । त्रयः परिषयः ।

Page #354

SANSKRIT MANUSCRIPTS
पलाशकाश्मर्यखदिरबिल्वरौहितकविकङ्कतानां ये वा यशिया वृक्षा आर्द्राः शुष्का वा सत्वक्कास्स्थविष्टो मध्यमो ऽणयान् ड्रायान् दक्षिणार्ध्वोऽणिष्ठो इसिष्ठ उत्तरायों द्वे आधारसमिधावन्याजसमिदेकविंशतिमूलानामृते मूलानां वा...
11
Subject: Apastam badarśapūrṇamāsaprayoga-based on the 1-5 Khandas of the first Praśna of the Apastamba
Sūtras.
Remarks:-The Ms. is in good condition. This Ms. breaks off at the end of the 5th Khanda of the 1st Praśna.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥
2195. APASTAMBADARŚAPŪRNAMĀSAPRAYOGAH.
1797
T. S. Collection No. 183. Substance-Paper. inches. Sheets-21. Lines-8 to Page.
nāgari. No. of Granthas 150. Author - ( ? ). Second Prasna only-incomplete.
'Beginning :
श्रीगणेशाय नमः || शिवाय नमः || ॐ
देवस्य स्वा० माददे || रूफ्यमादाय । इन्द्रस्य बाहुरसि दक्षिणः सहस्रभ्रुष्टि: । शततेजा वायुरसि तिग्मतेजाः फ्यमभिमन्त्रय । हरस्ते मा प्रतिगाम् । स्रुववद्दर्भेण सम्मृज्य । तं दर्भमुत्रे निरस्याप उपस्पृश्य । वेदेन वेदिं विविद
Size - 10x4
Script-Deva

Page #355

1798
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF
पृथिवीर सापप्रथे पृथिवी पार्थिवानि ॥ End:
सन्ते मनसा मनः सम्प्राणे प्राणं दधामि ते संव्याने समपानं दधामि ते । परिगृह्य यजमानोऽमृतोऽभूच्छा एधि द्विपदेशश्चतुष्पदे स्वाहा ।। यज० ॥ नारिष्ठाय परमात्मन
इदं ॥६॥ Colophon: Nil. Subject: Āpastambadarsapūrņamāsaprayoga based on the
Second Adbyāya or Prasna of the Āpastamba Srauta
Sūtras. Remarks:-The Ms. is in good condition. It breaks off in the
beginning of the Näristhahoma.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2196. APASTAMBADARSAPURNA MASA
PRAYOGAH. T. S. Collection No. 212. Substance--Paper. Size-94X4 inches. Sheets-19. Lines-8 to a Page. Script-Devs. nigarl. No. of Granthas-280. Author---(?). Third Pratna only. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ *॥ इडामेके पूर्व समामनन्ति प्राशित्रमेके । प्रा. शित्रमुपस्तीर्य । आग्नेयं पुरोडाशं प्राचं तिर्यञ्चं वा वि. रुज्य । अप उप०॥ अज्यायोयवमावादाव्याधात्कृत्य(?)ता.

Page #356

SANSKRIT MANUSORIPTS
1199
मिदम् । मारूरुपामयज्ञस्य शुद्धर स्विष्टमिदं हविः सर्वेभ्यः धुरोडाशेभ्यो यवमात्रं पिप्पलमानं वावधति ।। End:
य० ॥ प्रजापतय इदं० । अयाडमिर्जातवेदा अन्तरः पूर्वो अस्मनिषध। सन्वंसनि सविमुचाविमुञ्च घेद्यस्मासु द्रविणं जातवेदाः। यच भद्रं प्र णो यक्ष्यधिवस्यो अस्मान्त्सनः सृज सुमत्या वाजवत्या । आहवनीये समिधमादधाति। यथेथं(दं) प्रतिनिष्कामति । एवं विहितमिष्टिपशुबन्धानां ब्रह्मत्वं ब्रह्मत्वम् ।। यथेचं गच्छेत् ।। Colophon :
इति दर्शपूर्णमासप्रयोगतृतीयप्रश्नः समाप्तः ॥ Subject: Darsapūrņamāsaprayoga based on the third Prašna
of the Āpastamba Srauta Sūtras. Remarks :- The Ms. is in good condition. It is full of scriptorial
errors.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासयाजमानप्रयोगः ॥ 2197. ĀPASTAMBADARŚAPŪRNAMĀSA
YĀJAMĀNAPRAYOGAH. T. S. Collection No. 213. Substance---Paper. Size--108x4 inches. Sheets-5. Lines-8 to a Page. Seript-Devanagari. No. of Granthas-70. Author-(?). Fourth Praina only. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ ओं ॥ अथ यजमानो दक्षिणे वेद्यन्ते दक्षिणेन पदा चतुरो 226

Page #357

- 1800
A DEBORIPTIVB QATALOQUE OF विष्णुक्रमान् प्राच(:) कामति । उत्तरमुचरं ज्यायासं । ओं विष्णोः क्रमोऽस्यभिमाति हा गायत्रेण छन्दसा पृथिवीमनु विक्रमे निर्भक्तः स यं द्विष्मो विष्णोः क्रमोऽस्यभिशास्ति हा त्रैष्टुमेन छन्दसान्तरिक्षमनुविक्रमे निर्भक्तः ॥ End:
यशश्चम उपच पे आयुश्च मे बलश्च मे यज्ञशिवो मे सन्तिष्ठस्व यज्ञारिष्टो मे सन्तिष्ठस्व । एष वै दर्शपूर्णमासा. भ्यां सोमेन पशुना चेष्टा जपति । वृष्टिरसि वृश्चमे पाप्पा. नमृतात्सत्यमुपागाम् । ब्राह्मणास्तर्पयत वै । हरिः ॐ॥ Colophon:
यझेश्वरार्पणमस्तु । शके १७२४ दुन्दुभिकार्तिकशुद्धपञ्चम्यां भानुवासरे पौराणिकोप
नामराक्षसभुवनकरकमलाकरभट्टस्य सूनु(ना) रामेण लिखित. मिदं पुस्तकम् ॥
॥ दर्शपूर्णमासापस्तम्बप्रयोगः समाप्तः ।। Subject: Āpastam badarśapūrņamāsayājamānaprayoga, based
on the fourth Prasna (yājamāna) of the Apagtamba
Srauta Sūtras belonging to the Black Yajur Veda. Remarks:-The Ms. is in good condition. This Ms. is dated Saka
1724 or 1802 A. D. The scribe is Rama, son of Pauripika.
räksasa bhuvanskara Kamalakarabhatta.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासयाजमानप्रयोगः ॥ 2198. ĀPASTAMBADARSAPŪRNAMĀSA
YĀJAMĀNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3888. Page 23. Right column.

Page #358

Beginning:
SANSKRIT MANUSCRIPTS
Substance-Paper. Size—— 11‡×42 inches. Sheets---- 28. Lines-8 to a Page. Script - Devanagari. No. of Granthas-400. Author-(?). Complete.
1
आपस्तम्बदर्शपूर्णमा सयाजमानप्रयोगः । याजमानं व्याख्यास्यामः । दर्शपूर्णमासयोः प्रातरग्निहोत्रे हृतेऽपरेण गाईपत्यं दर्भेष्वासीनो दर्भान्धारयमाणो पत्न्या सह प्राणानायम्य शुभे शोभने इत्यादिदेशकालौ सङ्कीर्त्य ममोपालसमस्त दुरितक्षयद्वारा श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थमित्यन्तमुक्त्वा दर्शेन यक्ष्ये इत्यमावास्यायां पौर्णमासेन यक्ष्ये इति पौर्णमास्यां सङ्कल्पयति । एवं पत्न्यपि । यजमानः hasमथुलोमनखानि वापयित्वा स्नात्वाऽहतं वासः परि धाय विद्युदसि विथमे पाप्मानमृतात्सत्यमुपैमि इति यक्ष्यमाणोऽप उपस्पृशति । परन्यपि । तदिदः सर्वयज्ञेषूपस्पर्शनं भवति अस्मिन्दर्शे अध्वर्यु स्वां वृणे इत्यध्वर्यु वृणीते । अस्मिन्दर्शे ब्रह्माणं त्वा वृणे । अस्मिन्दर्शे होतारं स्वा वृणे । अस्मिन्दर्शे आग्नीध्रं त्वां वृणे । इत्यृत्विजो वृणीते ॥
End:
अत्र वा यजमानभागं प्राश्नीयात् । यज्ञशञ्चम उपचम आयुश्च मे बलञ्च मे यज्ञशिवो मे सन्तिष्ठस्व यशस्विष्टो मे सन्त्य (न्ति)ष्ठस्व यज्ञारिष्टो मे सन्तिष्ठस्त्र इति दर्शपूर्णमासाभ्यां सोमेन पशुना वेष्ट्वा जपति वृष्टिरसि वृक्ष में पाप्मानमृतात्सत्यमुपागाम् इतीष्ट्वा अप उपस्पृशति । एवं पत्त्यपि । ब्राह्मणांस्तर्पयित्वा (यत वै) इति सम्प्रेति ।
1801

Page #359

1803
A DESORIPTIVB CATALOGUE OF प्रवसन् काले विहारमभिमुखो याजमानं जपति प्राचो विज्णुक्रमान् कामति प्राङदेत्य गोमती जपति जपति । Colophon : इत्यापस्तम्बदर्शपूर्णमासयाजमानप्रयोगः ।
श्रीयज्ञेश्वराय नमः । ॐ तत्सत् ॥ Subject: Āpastembadarśapūrņamāsayājamānaprayoga, based
on the fourth Praśna of the Apastamba Srauta Sūtras.
Remarks:-The Ms. is in good condition.
--
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासयाजमानप्रयोगः ॥ 2199. ĀPASTAMBADARSAPŪRNAMĀSA
YĀJAMĀNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3889. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-104 X 4 inches. Sheets--16. Lines---9 to 11 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-270. Author-(?). Complete. Beginning :
श्रीगणाधिपतये नमः ॥ श्रीगुरुर्जयति ! अथ दर्शपूर्णमासयोर्याजमानमुच्यते । आहिताग्निरन्धाधानदिने पुरा प्रातरग्निहोत्रादन्वा. धानार्थमग्नीना समीपे त्रीणि त्रीणि स्थूलकाष्ठन्यासाद्य विहरणपक्षेऽग्नीन्विहृत्य प्रातरग्निहोत्रं५ हुत्वा श्मश्रूपपक्षकेशलोमानि वापयित्वा नखानि निकुन्तयित्वा स्नातौ पत्नीयजमानौ नवनीतेनाभ्यञ्जितावञ्जनेनाजितौ स्नातै

Page #360

1808
SANSKRIT MANUSORDERS रहतासोभित्रविग्यिः सह लम्बबामणानुझौ पवनादि कु.
तां तेषांक्रमः। एकविश्चति दर्भपिजूलैत्रिधा विभक्तः सप्तमिः कण्ठादुपयुन्मृज्य सप्तभिर्नामेरुपर्याकण्ठमुन्मृज्य सप्तभिर्नाभेरध आगुल्फमवमृन्य सर्वान् पिजूलानेकीकृत्याद्भिः प्रोक्ष्योदनिरस्य अप उपस्पृश्य शुद्धयर्थ. माचम्य मन्त्रैराचामेत् । आपो हि ष्टा मयो भुवस्ता ने ऊर्जे दधातन । महेरणाय चक्षसे ॥१॥
इति प्रथमम् ॥
End:
देवस्य त्वा सवितुः० देवि दक्षिणे ब्रह्मण ओदनम् तेनामृतत्व. गृहातु । अग्ने वाजजिद्वाजन्त्याग्ने सम. वा संवाजं जिगिवा संवाजिनं अजजितं वाजजित्यायै संमामग्निमन्नादमन्नाधाय । यो भूतानामधिपतीरुद्र. स्वन्ति(स्तति?) चसे वृषा। पशुनस्माकं मा हि सीरतदस्तु हुतं तव स्वाहा । ॐचमे स्वरथ मे यज्ञो पञ्च ते नमश्च । यत्ते न्यूनं तसै त उपयत्तेऽतिरिक्त तमै ते नमः संवदख ।
अगन् ३ । श्री ३ षट् । अनुप्रहर ।। Colophon: Nil. Subject: Āpastam badarśapūrņamāsayājamānaprayoga, be
longing to the Apastamba school, giving the duties
of Yajamāna in the Darsapūrmamāsa sacrifice. Remarks :- The Ms. is old and is in a fairly good condition. It
is full of scriptorial errors.

Page #361

1804. A DESORIPTIVE CATALOGUE OF
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासयाजमानप्रयोगः ॥ 2200. ÁPASTAMBADARŚAPŪRNAMĀSA
YĀJAMĀNAPRAYOGAH. J. L. Collection No. 280. Substance-Paper. Size-8x4 inches. Sheets-12. Lines-7 to 10 to a Page. SeriptDevanagari. No. of Granthas-200. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः । * देशकालौ सकीर्त्य परमेश्वरप्रीत्यर्थ अमावास्येष्टयअतया विहितं आत्मनश्शुद्धयर्थ पवनमन्त्राचमनमन्त्रप्रो. क्षणानि करिष्ये । सप्तभिः कण्ठादुपरि त्रिनिर्मज्य
सूतवाकयुवातौ पत्नीसंयाजाः। एवमात्मकेन साझेन क. मणा श्वो यस्ये। अथ ऋत्विजो वृणीते । अस्यां दर्खेप्ठ्यामध्वर्यु त्वां वृणे । अस्यां दर्शष्या प्रमाणं त्वां वृणे । होतारं त्वां वृणे ॥
Bad:
अथ अतुमुखहोमेन यक्ष्ये। वाघ्योता दीक्षा पत्नी बातो. ध्वर्युः आपोऽभिगरः मनो हविः तपसि जुहोमि भूविस्स्वः। ब्रमणे स्वयम्भुवे स्वाहा । ब्रह्मणे स्वयम्भुव इदं न मम । ब्राह्मणांस्तर्पयत वै । इति ब्राह्मणभोजनसङ्करपः । अग्ने नय सुपथा राये इत्यादि । अनया पौर्णमासेष्टया भग. वान्सर्वात्मको यज्ञेश्वरः प्रीयतां । तत्सद्रसार्पणमस्तु ।

Page #362

Colophon:
SANSKRIT MANUSCRIPTS
इति याजमानं समाप्तम् ॥
Subject: Darsapūrṇamāsayājamānaprayoga, giving the duties of Yajamana in the Darsapurṇamasa sacrifice. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition.
| आपस्तम्बदर्शपूर्णमासयाजमानप्रयोगः ॥ 2201. ĀPASTAMBADARŚAPŪRNAMĀSAYĀJAMĀNAPRAYOGAH.
इति याजमानं सम्पूर्णम् ॥
इदं पुस्तकं क (घ) नव्यासस्य ॥
Size-10×4
J. L. Collection No. 281. Substance-Paper. inches. Sheets-10. Lines-9 or 10 to a Page. ScriptDevanagari. No. of Granthas-200. Author-?. Complete.
Beginning, end and subject-Same as No. 2200.
Colophon :
1805
Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition. It originally belonged to one Ghanavyāsa.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासयाजमानप्रयोगः ॥ 2202. ĀPASTAMBADARŚAPŪRNAMĀSA
YĀJAMĀNAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 9134 (a). Page 28. Right column. Substance-Palm leaf. Size-14 x 13 inches. Leaves-12.

Page #363

1806
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
Script-Grantha.
Lines-6 to a Page.
- 220. Author - ( ? ). Complete.
End:
Beginning:
..... सुमासो यजमानाय सन्त्वोषधीराप इह शकरी... .. वानपर्जन्यथेनावरोहत । हिरण्यवर्णाः शतवलिशा अदउधाः । प्राचीनावीती । पितृभ्यो बर्हिषय इदं न मम । यज्ञोपवीत्यय उप... शिखण्डा सुवतिः सुपेो घृतप्रतीकावयुनानि वस्ते | सास्तीर्यमाणा महते सौभगाय सा मे घुक्व यजमानाय कामान् । शिव..... . शग्माचैधिस्योना चमे सुषदाचैधूर्जस्वतीच मे पयस्वती चैधि इषमूर्जं मे पिन्वस्व ब्रह्मतेजो मे पिन्वस्व ।
**
No. of Granthas
यशो बभूव स आबभूव स प्रजज्ञे स वावृधे। स देवानामधिपतिर्बभूव । सोऽस्मानधिपतीन्करोतु वयं स्याम पतयो रयीणाम् । यज्ञस्य पुनरालम्भं जपति । गोमाम विमामश्वीयज्ञो नृवत् सखासदमिदप्रमृष्यः । इडा वा एषो असुरप्रजावान्दीर्घोरयिः प्रधुवुन सभावान् । प्राङदेस्य गोमतीं जपति । यज्ञशश्चम उपचप आयुश्च मे बलच में शिवो मे सन्तिष्ठस्व यज्ञस्विष्टो मे सन्तिष्ठस्व । यज्ञारिष्टो सन्तिष्ठस्व । दर्शपूर्णमासाभ्यां सोमेन पशुना बेष्ट्वा जपति । वृष्टिरासे + उपागाम् । ब्राह्मणस्तिर्पयत वै ।
हरिः ॐम् || शुभमस्तु ॥
Colophon : Nil.
Subject: Apastambadarśapūrṇamāsayājamānaprayoga, based on the fourth Praśna of the Apastamba Srauta
Sūtras.

Page #364

SANSKRIT MANUSCRİPTS
1807
Remarks:- The Ms. is in a decaying condition. Dr. Burnell
observed that 'this Ms. contains 82 leaves and it is very much injured.' Evidently it contains five works, a list of which is given already under Remarks on No. 2097; and only the first twelve leaves in this Ms. contain the Darsapūrņa māsaprayoga (Yajamāna), as described above.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2203. ĀPASTAMBADARSAPĪRNAMĀSA
BRAHMATVAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3891. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-113x4g inches. Sheets-5. Lines-8 to a Page. Script-Devanigari. No. of Granthas--60. Author--(?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः ।। दर्शपूर्णमासयोब्रह्मा स्नात्वाऽहतं वासः परिधायाचः म्योत्तरेण विहारं प्रपद्योपविशत्यस्यामिष्ट्या ब्रह्माणं त्वा वृणेत्युक्ते वृतोऽस्मि करिष्यामीत्युक्त्वाग्रेणाहवनीयं परीत्य दक्षिणेनाहवनीयं तूष्णीमुपविशति क्लप्ते ब्रह्मासने अध्वर्युयजपानाम्यां वृतो जपति । अहं भूपतिरहं भूतपतिरहं महतो भूतस्य पतिः। देवेन सवित्रा प्रसूत आ. विज्यं करिष्यामि । देवसवितरेतं त्वा वृणुते । बृहस्पति दैव्यं ब्रमाणं तदहं मनसे प्रब्रवीमि । मनो गायत्र्यै। गाय. 227

Page #365

1808
::
A DESCRIPTIVE CATALOGUE of
श्री त्रिष्टुभे । त्रिष्टुब्जगत्यै जगत्यनुष्टुभे । अनु (ष्ठु) प्पतथै । पङ्किः प्रजापतये । प्रजापतिर्विश्वेभ्यो देवेभ्यः । विश्वे देवा बृहस्पतये । बृहस्पतिर्ब्रह्मणे । ब्रह्म भूर्भुवः सुवः ॥
End:
ॐ प्रतिष्ठा इति प्रसौति । भूमिर्भूमिमगान्माता मातरमप्यगात् । भूयास्म पुत्रैः पशुभिर्यो नो द्वेष्टिमभिद्यतामिति यत्कचिद्यज्ञे मृन्मयं भिद्येत्तदभिमन्त्रयेत । कपालविमो चने कृते । दिवो भागोऽसि । ब्रह्मभागं प्राश्याचम्य | अथाग्निर्जातवेदाः [: अन्तरः पूर्वोऽस्मिन्निषद्य | सन्बन्सनि सुविमुचाविमुञ्च घेास्मासु द्रविणं जातवेदाः । यथ भद्रं प्र णो यक्ष्यभिवस्यो अस्मान्त्सन्नः सृज सुमत्या वाजवस्येत्याहवनीयमुपस्थाय यथेदं प्रतिनिष्क्रामति । एवं
विहितमिष्टिपशुबन्धानां ब्रह्मत्वं ब्रह्मत्वम् ॥
Colophon :
-
इत्यापस्तम्बदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः सम्पूर्ण :
Subject: Apastambadarśapūrṇamāsa brahmatvaprayoga, belonging to the Apastamba school of the Black YajurVeda, giving the duties of the Brahman priest in the Darsapurnamasa sacrifice.
Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः ॥
2204. ĀPASTAMBADARŠAPŪRNAMĀSA
BRAHMATVAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3892. Page 23. Right column.

Page #366

BANSKRIT MANUBORIPTS
-
1809
Substance-Paper. Size -11% x 45 inches." Sheets--5. Lines—8 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Granthas-60. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2203. Remarks:--The Ms. is in good condition.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2205. ĀPASTAMBADARŚAPŪRNAMĀSA
BRAHMATVAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3893. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-114 X 49 inches. Sheets--6. Lines—8 to a Page. Script-Telugu. No. of Granthas
--B0. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2203. Remarks: The Ms. is in good condition..
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2206. ĀPASTAMBADARŚAPŪRNAMĀSA
BRAHMATVAPRAYOGAH. T. S. Collection No. 195. Substance-Paper. Size—10X45 inchea. Sheets ---3. Lines —7 to a page. Script-Dovanāgarl. No. of Granthas-30. Author--(?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥
39 TAHTÌOT: 11 #TATUATETISTI Strue"[T]TAITITEETT

Page #367

1810
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF य प्रामुखो यज्ञोपवीत्याचम्य दक्षिणावृत्तीर्येन विहारं प्रविश्य समस्तपाण्यङ्गुष्ठोऽग्रेणाहवनीयं परीत्य तत आहवनीयस्य दक्षिणत आसनादङ्गुष्ठोपकनिष्ठिकाभ्यां तृणं । नैर्ऋत्यां निरसेत् ॥ End : । भूभवस्स्वरित्येतामियाहृतिभिः ऋक्तो यज्ञश्रेषप्राय. श्चिचं करिष्ये भूःस्वाहेति गार्हपत्ये जान्वाच्य जुहुयात् । यजुष्टो यज्ञभ्रेषप्रा . भुवः स्वाहेति दक्षिणागौ। यदि सामतः य०स्वः वाहेत्याहवनीये । सर्वतो यज्ञपमा०भू. भुवः स्वाहेत्याहवनीये । ततः संस्थाजपः आहवनीयमुपति. "ठते ओं च मे इति ।। Colophon:
प्रब्रयोगः समाप्तः । Subject : Darśapūrņamāsa brahmatvaprayoga probably be
longing to the Āpastamba school of Black Yajur Veda. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासानीध्रप्रयोगः ॥ 2207. ĀPASTAMBADARŠAPŪRNAMĀSĀ
GNĪDHRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3895. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-98x4 inches. Sheets-3. Lines-10 or 11 to a Page. Script-- Devanagari. No.
of Granthas-55.
Author-(2). Complete.

Page #368

1811
SANSKRIT MANUSORIPTS Beginning:
देवस्य त्वा सवितुः प्रेसवेऽश्विनो हुम्यां पूष्णो हस्ताभ्यामाददे । शम्यामादाय । इषमावदूर्जमावद. घुमदत वयः सङ्घातं जेष्म । दृषदुपले समाहन्ति द्विषदि सदुपलायां त्रिः सञ्चारयनवकृत्वः सम्पातयति । अररुस्ते दिवं मास्कान् । न्युप्तमञ्जलिनाभिगृह्णाति । अववा. ढ रक्षः । अवबाढोऽघशंसः । अवबाढा यातुधानाः । देवस्य सवितुः सवे कर्म कृण्वन्ति वेधमः । खनत्यप उपस्पृ. श्य । प्रोक्षणीरभिर्य । उदञ्च स्फ्यम पोह्य दक्षिणतः स्फ्यमसरस्पृष्ट उपनिनीय । ऋतसदस्थपापन्नियः(न्यः) स्थ वर्मन् सादयति ॥
End:
पूर्ववत्परिधी सकृत्सकृत्सम्मृज्य । अमे वाजजिद्वाज त्वा ससुवा संवाजं जिगीवा संवाजिनं वाजजितं वाजजि. त्यायै सम्मायग्निमनादमन्नाद्याय। सकृदग्नि प्राचः स. म्मार्टि । त्रिरअलिना विष्वञ्चं प्रस्तरमूर्ध्वमुद्यौति । रोहितेन त्वाग्निर्देवतां गमयतु हरिभ्यां त्वेन्द्रो देवतां गमयत्वेत शेन(१)त्वा सूर्यो देवतांगमयतु । अनुप्रहर । संवदस्व । अ. गन् । श्रीषद। स्फ्यमाज्यस्थालीमुदककमण्डलं होतारमन्तरेण प्रत्यक्नयति । पत्नीसंयाजे हुते आहवनीयं प्रति. गच्छति । ततो होतारमारभ्य *चम इत्युपस्थाय वी.
थेन निष्क्रम्य गच्छेत् । Colophon :
इत्याग्नीध्रप्रयोगः ॥ Subject: Āpastambadarbapūrņamāsāgnfdhraprayoga, giving

Page #369

1812
A DESORIITIVE CATALOGUE OF the duties of the Āgpidhra priest in the Brahmagana in the Darsapūrņamāsa sacrifice according to the
Apastamba school of the Black Yajur Veda. Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासानीध्रप्रयोगः ॥ 2208. ĀPASTAMBADARSAPŪRNAMĀSĀ
GNĪDHRAPRAYOGAH. Burnell's Cataloguë No. 5896. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size-84x4 inches. Sheets-3. Lines—11 or 12 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas-80. Author-(?). Complete: Beginning:
अथ दर्शपूर्णमासयोरानीध्रप्रयोगः ॥ ___ आग्नीध्रः । त्वामहं वृण इति श्रुत्वा । वृतोऽसि कर्म करिष्यामि । देवस्य त्वा मवितुः प्रसवेऽधिनोर्बाहुभ्यां पू. ष्णोर्हस्ताभ्यामाददे । शम्यामादाय । इषमावदो(दर्जमामा. वदद्युमद्दत वयः सङ्घातं जैष्म । पदुपले समाहन्ति द्विई पदि सकदुपलायां त्रिः सञ्चारयनवकृत्वः सम्पातयति । यत्र समाप्तिस्तत्रोपक्रमः । अविदहन्तः अपयतेति श्रुत्वा। हवीषि सुभृतानि करोति । तमतो मामैक् इति श्रुत्वा । अररुस्ते दिवं मास्कान् न्युप्तमञ्जलिनाभिगृह्णाति । अथवा. ढ रक्षः । न्युप्तं द्वितीयमञ्जालना गृहाति। अवबाढोग्यश सः । न्युनं तृतीयमञ्जलिनाभिगृह्णाति ॥
End :
सकृदग्निं प्राश्चम् । अग्नीद्वमयेति श्रुत्वा । बिरज.

Page #370

...
SANSKRIT MANUBORITS
1813 लिना विपश्वं प्रस्तरमूर्ध्वमुद्यौति । रोहितेन त्वाग्निर्देव. तां गमयतु । हरिभ्यां त्वेन्द्रो देवतां गमयत्वेतशेन (?) खा.सूर्यो देवता गमयतु । अनुप्रहरोत अध्वर्युमाह । ध्रुवासीति श्रुत्वा। अध्वर्युमाह। संवदस्व । अगानग्नीदिति भुत्वा । अगन् । श्रावयेत्युक्त श्रौषट् । हविश्शेषभ क्षणानन्तरं स्फ्यमाज्यस्थालीमुदकमण्डलुच्चादाय। अपरेण गार्हपत्यमूर्ध्वक्षुरा सीनः पत्नी संया(ज)यिष्यति । पडा अविद्विण्डा(१)बदाने उपहूयमानाज्येडामन्वारभते । होतारमन्वारभ्य अयाचेत्यादि प्रायश्चित्वानि दुत्का *चम इत्यादि संस्थाजपान्तं कुर्यात् ॥
Colophon:
इत्याग्नीध्रपयोगः॥ Subject: Āpastambadarbapūrņamāsāgnidhraprayoga. Bemarke :-The Ms. is in good condition.
। आपस्तम्बदर्शपूर्णमासानीध्रप्रयोगः॥ 2209. ÁPASTAMBADARśAPŪRNAMĀSĀ
GNĪDHRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3894. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size--113 X 43 inches. Sheets--2. Lines-8 toaPage. Script-Devanagari. thas-10. Author-(?). A fragment only.
श्रीगणेशाय नमः ॥
No. of Gran.

Page #371

1814
A DESCRIPTIVE CATALOGUE ON आपस्तम्बदर्शपूर्णमासानीध्रप्रयोगप्रारम्भः । दर्शपूर्णमासयोराग्नधाः स्नात्वा अहतं वासः परिधाय आचम्योत्तरेण विहारं प्रपद्योपविशत्यस्सामिष्ट्या. माग्नीधं त्वा वृणे इत्युक्ते वृतोपरी करिष्यामीति च्यात् । उच्चैः समाहन्त इत्युक्ते देवस्य त्वा सवितुः प्रसवेऽधि. नोर्बाहुभ्यां पूष्णोईस्ताभ्यामादद इति शम्यामादाय । इषमावदूर्जमावदद्युमद्वदत वय ५ संघातं जेष्म इति शम्य. स्पदुपले समाहन्ति । द्विषदि सकदुपलायां नवकृत्वः स. म्पादयति यत्र ममाप्तिस्तत्र पुनरारम्भः । अविदहं द(हन्ता) अपयतेत्युक्ते हवींषि सुशृतानि करोति वेदेरुत्करे न्युप्य. माने अररुस्ते दिवं मास्कान् इति प्रथमे । अवबाढ५ रक्ष इति द्वितीये निवपने । अववाढोऽयशंसः इति तीये । अवबाढा यातुधाना इति चतुर्थे ............. .............॥ Subject: Āpastambadarśapūrņamāsāgnidhraprayoga-a frag
ment only.
Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ आपस्तम्बदर्शपूर्णमासहौत्रप्रयोगः ॥ 2210. ĀPASTAMBADARśAPŪRNAMĀSA
__HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9183 j. Page 24. Left column.
Substance-Palm loat. Size -141x11 inches. Leaves - 15 (44-58). Lines-6 to 8 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas---325. Author--(?). Complete,

Page #372

Beginning:
SANSKRIT MANUSCRIPTS
हौत्रप्रयोगो लिख्यते ॥
पुरस्तात्मा मिधेनीनां होता यजम्मनेन वृतः । वृतोऽसि करिष्यामि । इत्युक्त्वा । अध्वर्युर्होतरेहीत्युक्ते आचम्य तीर्थेन प्रपद्य उत्तरत आहवनीयस्योपविश्य हृदयदेश क प्रादेशं धारयमाणो जपति । मयि गृहाम्यये आग्नं रायस्पो षाय सुप्रजास्त्वाय सुबीर्याय । मयि प्रजां पाये वर्षो दधाम्यरिष्टास्याम ततुवा सुवीराः । यो नो अग्निः पितरो हृत्स्वन्तरमत्यों मर्त्यामाविवेश । तमात्मन् परिगृहीमहे वयं मासोऽस्मानवहाय परागात् अन्तराहवनीयमुत्करम्च प्रतीचीनं गच्छन् जपति । कं प्रपद्ये तं प्रपद्ये यते प्रजा - पते शरणं छन्दस्तत्प्रपद्ये यावत्ते विष्णो वेद तावत्तं करिव्यामि । नपोऽग्नय उपद्रष्ट्रे नमो वायब उपश्रोत्रे नम आदित्यायानुरूपाले जुष्टामद्य देवेभ्यो वाचमुद्यासं खधावतीं पितृभ्यः शुश्रूषेण्यां मनुष्येभ्यः प्रशास्त आत्मना प्रजया पशुभिः प्रजापतिं प्रपद्ये भयं मेऽस्तु प्राजापत्यमवक्ष्यामि वागार्त्विज्यं करोतु मन आर्त्विज्यं करोतु वाचं प्रपद्ये भूर्भुवःस्व इत्यन्तम् ॥
End:
यं कामयेत पशुः स्यादिति पराचीं तस्येत्युक्तम् । पदाभ्यासप्रतिषेधस्तु विज्ञायते च इडोपहृतेति तत्पराच्युपहवेडेति तत्प्रतीची अध्वर्यव एव । अतोऽन्यानि कर्माणि होतुराञ्जातानि भवन्ति । उपदेशादित्तणीतराणि ॥ उपहूसामाज्येडां प्राश्याचम्य वेदोऽसि चित्तिरसि विदेयकर्माणि
228
1815

Page #373

1816
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
करुणमास क्रियासं सनिरसि सनिवासि सनेयं वृतवन्तं कुलायिनं रायस्पोषं सहस्रिणं वेदो ददातु वाजिनम् || वेदं होता पल्या उपस्थे प्रास्यति । निर्द्विषन्तं निररार्ति नुद | प्रास्तं वेदं पत्नी प्रतिनिरस्यति । एवं द्विः । वेदोऽसि + वाजिनं निर्द्विषन्तं + ति । वेदोऽसि + वाजिनम् । निर्दिष तं + यति । तन्तुं तन्वन् ऋजसो भानुमन्विहि ज्योतिमतः पथो रक्ष घिया कृतान् । अनुल्बणं वयत जोगुवामपो मनुर्भव जनया दैव्यञ्जनम् । दक्षिणेन वेदं गृहीला सव्येनाहवनीयात्तृणाति । शेषं निदधाति ।
Colophon :
दर्शपूर्णमासयोः आपस्तम्बेनोक्तहौत्रं समाप्तम् ॥ Subject: Apastam badarśapūrṇamasahautraprayoga dealing with the duties of the Hotṛ priest according to the Apastamba school of the Black Yajur-Veda.
2
Remarks:-The Ms. is in good condition. Dr. Burnell has placed this Ms. under the heading of Agrayanestiprayoga and observed that this Ms. contains 'istiprayoga (Apastamba).' (It is) ‘recent’ (and) 'fragmentary'. But on a successful arrangement the leaves of this Ms. the following works are traced out in this Ms. :
1
3
4
5
6
7
अन्वारम्भणीयाप्रयोगः ॥
आश्रयणप्रयोगः ||
पथिकृद्वैश्वानरीप्रयोगः ॥ वैश्वानरीष्टिप्रयोगः ॥
व्रत पतीष्टिप्रयोगः ॥t
यज्ञविभ्रष्टेष्टिप्रयोगः ||
पवित्रेष्टिप्रयोगः ॥
L. L.
"
"9
19
17
"
""
1-6
7-13
14-16
17-18
19
20-22
23-82

Page #374

SANSKRIT MANUSORIPTS
1817
.. 8 कुण्डलेष्टिप्रयोगः ॥ L. L. 38-38 * जातोधिप्रयोगः ॥
" 39-49 10 दर्शपूर्णमासहोत्रम् (आपस्तम्बीयम् ) | 44-58
बोधायनदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2211. BODHĀYANADARGAPŪRNAMĀSA
_PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3689. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-101x5 inches. Sheets-49. Lines-9 to a Page. Seript-Devanagari. No. of Gran. thas—850. Author --(?). Complete. Beginning : श्रीगणेशाय नमः ॥ यझेश्वरचरणारविन्दाभ्यां नमः॥
आमावास्येन वा पौर्णमासेन वा हविषा यक्ष्यमाणो भवति स पुरस्तादेव हविरातञ्चनमुपकल्पयत एकाहेन वा व्यहेन वा यथर्वमावास्यायां पौर्णमास्यां वा प्रातर्हते. ऽग्निहोत्रे यजमानः केशश्मश्रु वापयिबा लोमानि संहत्य नखानि निकुन्तयीत न वा वापयते तीर्थे स्नात्वा अहतं बासः परिधाय नवनीतेनाभ्यञ्जीत मुखमग्रेऽनुलोममा. नि त्रैकगुदे(?)नाम्येन वाञ्जनेनाङ्के । एवं पत्री वपनवर्जम् । ऋत्विजश्च स्नाता अहतवासमः कर्माङ्गमन्यषज्ञोपवीतमजिनं वासः सूत्रं पा धृत्वा सह यजमानाभ्यां पवनमन्त्राचमनमन्त्रप्रोक्षणानि कुर्वन्ति ॥
End:
अथ यजमानायतने तिष्ठन् यास पुनरालम्भं जपति।

Page #375

.1818
A DEBORIPTIVE CATALOQUE OD यो बभूव स आवभूव स प्रजज्ञे स वा वृथे। स देवाना. (मोधिपतिर्बभूव सो अस्या अधिपतीन् करोतु वयर साम पतयो रयीणाम् । अथ पाकुन्ताम्य अपति । गोमा अग्ने विमार अत्री यज्ञो नृवत्सखा सदमिदप्रमुग्यः । इडा वार एपो अमुश्मावान्दों रथिः पृथुबुनः सभावान् । ततो ब्रह्मणा स्तर्पयत वै इति सम्प्रेष्यति । ऋत्विग्न्यति. रिक्ता दश ब्राह्मणा भोजनीयाः । तथा च
दशौदनाः स्युरिष्टीनां पशौ तु शतमोदनाः ।
सहस्रमोदनाः सोम इत्याहुब्रह्मतर्पणम् ।। Colophon:
इति श्रीदर्शपूर्णमासप्रयोगः सम्पूर्णतामगात् ॥ Subject: Bodhāyanadarśapūrņamāsaprayoga, a treatise on
the Darba pārņamāsa yajña according to the Bo
dhāyana school of the Black Yajur Veda. Remarks : --The Ms. is in a very good condition.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2212. BODHĀYANADARŠAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3690. Page 24. Left column.
Subatance-Paper. Size-1015 inches. Sheets-49. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran. thas-850. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2211. Remarks:-The Me. is in good condition.

Page #376

BANSKRIT MANUBORIFTS
1819 ॥ बोधायनदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2213. BODHĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3691. Page 24. Left column.
Substance-Paper, Size--104 X5 inches. Sheets-46. Lines--9 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Granthas--850. Anthor—(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2211. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2214. BODHĀYANADARŠAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH. Burneil's Catalogue No. 3694. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size--105 X 44 inches. Sheets--51. Lines--8 to a Page. Script-Devanagars. No. of Granthas-850. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2211. Remarks :-The Ms. is in good condition.
Il trae COATART: | 2215. BODHĀYANADARŠAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3701. Page 24. Left column.
Substance-Paper,
Size -10% X45 inches,
Sheets

Page #377

1890
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF 60. Lines-8 or 9 to a Page. Script-Devanagari.
No. of Granthas—850. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2211. Remarks :-The Me. is in good condition.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2216. BODHĀYANADARśAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3702. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-104 X 44 inches. Sheets-49. Lines---8 or 9 to a Page. Script - Devanāgarī. No. of Granthas-_-850. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2211. Remarks:-The Ms. is in good condition.
II TUTTA SITUATATUT: UI 2217. BODHĀYANADARŚAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH. Barnell's Catalogue No. 3703. Page 24. Left column,
Substance--Paper. Size--104X44 inches. Sheets---49. Lines---8 or 9 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas--850. Author-(?). Complete.
Begioning, end, colophon and subject-Same as No. 2211, Remarks:--The Ms. is in good condition.

Page #378

· SANSKRIT MANUBCRIPTE
1821 ॥ बोधायनदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2218. BODHĀYANADARśAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3704. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-103 x 5 inches. Sheets---40. Lines-9 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Gran
thas-860. Author—(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2211. Remarks:--The Ms. is in good condition,
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2219. BODHĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3705. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-10} 54 inches. Sheets—41. Lines9 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas-850. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2211. Romarks:-The Ms. is in good condition.
Il TATORTTUATA SOTT: || 2220. BODHĀYANADARSAPURNAMĀSA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3706. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size--104 X5 inches. Sheets-58,

Page #379

1822
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
Lines -10 to a Page. Script-Telugu. thas-850. Author-(?). Complete.
No. of Gran
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2211. Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥
2221. BODHAYANADARSAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAḤ.
Burnell's Catalogue No. 3707. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size--10 X5 inches. Sheets-67. Lines-8 to 10 to a Page. Script-Telugu. No. of Granthas-850. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2211. Remarks:The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2222.
BODHAYANA DARSAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3697. Page 24. Substance-Paper. Size-10 x4 inches. Lines-9 to a page. Script-Devanagari. thas-350. Author-Aņņādīkṣita(?). Complete.
Beginning:
Left column.
Sheets-26.
No. of Gran
श्रीगणेशायनमः ||
91: geratzendayafteruddø v1:, atfårfen dचित्राभिः श्रद्धां य॒ज्ञमारभे । देव गातुविदो गातुं य॒ज्ञा

Page #380

BARBKRIT MANONQUISTA
1828 विन्दत । पनमस्पतिना देवेन वाताप प्रयुज्यताम् । अद्य एहि । सत्येन त्वाहयामि । आकृत्यै त्वा कामाय वा समृधे त्वा पुरोदधे अमृतत्वाय जीवस(स) । आकुतीमस्यावसे काममस्य समृद्ध्यै । इन्द्रस्य युञ्जते धियः। अकुतिं देवीं मनसः पुरोदधे यज्ञस्य माता सुहवामे अस्तु । यदीच्छामि मनसा स कामो बिदेयमेन(?)दये निविष्टम् । श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थ पौर्णमासेन हविषा यक्ष्ये ।। End:
अग्ने बतपते व्रतमचारिषम् । अग्नये . । वायो प्रतपते . । वायवे । आदित्य व्रतपते० । आदित्याय० । प्रतानां वतपते ! ब्रतानां तपत० : पुनः परी पिच्य । यज्ञो बभूव स आ बभूव स प्रजज्ञे स वावृषे । स देवानामधिपतिर्बभूव सो अस्मा अधिपति(तीन) करोतु वयं स्याम पस्यो रयीणाम् । गोमा अमेविमा अधीयद्रोमो) नृवत्सखा सदमिद प्रभृण्या(य) । इडावा ऐ(ए)षो असु. रमजावान्दी? रयि:प्रथुबुधः स्व(स)भावान् । ब्राह्मणा
स्तर्पयत वै ।। Colophon:
इति दर्शपूर्णमासः | वेलम्भहस्य पुस्तकम् ॥ Subject: Bodhāyanadarsapūrna māsaprayogama treatise on
the Darsapūrņamāsa yajña, according to the Bodhá
yana school of the Black Yajur Veda. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition. It is full of
scriptorial errors. The hymns quoted herein are partly accented. The Ms. originally belonged to one Velambhatta. On the title sheet is given- अण्णादीक्षित ॥
220

Page #381

1824
A DESCRIPTIVE CATALOGUB OF
॥बोधायनदर्भपूर्णमासप्रयोगः॥ 2228. BODHĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3698. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-10x4 inches. Sheets-26 (4th sheet missing). Lines-8 to a Page. Soript-Devanagari. No. of Granthas-280. Author-Annadrksita(2).
Complete.
Beginning, end, colophon and subject -Same as No. 2222. Rernarks :--The Ms. is in a decaying condition. The fks given in
this Ms. are fally accented.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासप्रयोगः ॥ 2224. BODHĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3709. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-11x4 inches. Sheets-27. Lines—10 or 11 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas-700. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ ___ अथ दर्शपूर्णमासप्रयोगः । आहिताग्निरन्वाधानदिने प्रातरग्निहोत्रं हुत्वा मधूपपक्षकेशलोमनखानि वापयित्वा कृतस्नाननवनीताभ्यञ्जनाञ्जनोऽहतवासाः स्नातैः पत्न्यधर्मा(वा)दिभिस्सह प्रत्येकं सप्तमिदर्भपिङ्ग्लैर्मुखं नाभि गुल्फावसम्मृज्य दर्भान्समुच्चित्य प्रोक्ष्योदनि

Page #382

BANSKRIT MANUSCRIPTS
1825
रसति । तत्पवनम् । आपो हि ष्ठेति तिमभिस्त्रियः पिबेब्याहतिभिर्मुखमुन्मजेदेतद्वा विपरीतम् । तन्मन्त्राचमनम् । ततः शेष समाप्य मन्त्रप्रोक्षणं करोति । दधिक्राव्णो अकारिषम् । जिष्णोरश्वस्य वाजिनः । मुरभि नो मुखाकर प्रण आयू*षि तारिषत् । आपो हि ष्ठा मयोभुव. स्तान ऊर्जे दधातन । महरणाय चक्षसे । यो वः शिवतमो रसस्तस्य भाजयतेह नः । उशतीरिव मातरः । तस्मा अरङ्गमामवो यस्य क्षयाय जिन्वथ । आपो जनयथा. च नः ॥ End:
स देवानामधिपतिवमूव सोऽस्मानधिषतीकरोतु वयर स्याम पतयो रयीणाम् । प्रागुप्लुत्य गोमती जपति । गोमार अग्ने विपार अश्वी यज्ञो नृवत्सखा सदमिदप्र. मृष्यः । इडावान्येषो असुरप्रजावान् दी| रयिः पृथुबुन्नः सभावान् । उपविश्य ब्राह्मणांस्तर्पयत वे इत्यात्यानं सम्प्रेष्यति ततोऽग्न्यर्चनादि ब्राह्मणतर्पणं कुर्यात् । सन्तिष्ठेते दर्शपूर्णमासौ ॥ Colophon : Nil.
Subject: Bodhāyanadaréapūrņamāsaprayoga. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition. At the end of this Ms. the following verses are given :
" अनेन प्रीयतां देवो भगवान् मङ्गलेश्वरः । लक्ष्मीनृसिम पूर्वेषामस्माकं कुलदैवतम् ॥ केशान्मासत्रयादूचं धारयेद्गर्भवान्दिजः । मक्खनः पर्वणोः और धारणवाहिताहते ॥

Page #383

1526
A DESCRLPTIVE OATALOGUE O . आहितानवयं पर्व द्वादशी च प्रशस्यते । पचम्बामथवाष्टम्यां पर्वणोर्यचसम्भवः ।। पैत्री यत्राग्नयस्तत्र स्वयं वा तब चानयः । विकल्प: स्वेच्छया कार्य एष धर्मः सनातनः ॥ स्वशाखाश्रयमुत्सृज्य परशाखाश्रयं च यः । कर्तुमिच्छति दुर्मेधा मोहं तस्य विचेष्टितम् ॥ अक्रिया त्रिविधा प्रोक्ता विद्वद्भिः कर्मकारिणाम् । अक्रिया च परोक्ता च तृतीया वा यथा क्रिया ।। छिभे पिष्टे तथा लूने साभाय्ये मातृके तथा । पश्चान्मन्त्राः प्रयोक्तव्याः मन्त्रा: यज्ञार्थसाधकाः ।।
॥ श्रीकृष्णाय नमः ॥"
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासपञ्चप्रयोगः ॥ 2225, BODHĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
PAÑCAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3708. Page 24. Left column.
Substance-Paper. size-101x4g inches. Sheets-58. Lines---8 or 9 to a Page. Script--Devanagari. No. of Granthas--1000. Author ---(?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः। अथ बोधायनीयदर्शपूर्णमासयोः पञ्च प्रयोगा उच्य. न्ते। आहिताग्निरन्वाकानादिने पुरा प्रातरग्निहोत्रादन्वाधा

Page #384

SANSKRIT MAITOICHIRTS
1827
नार्थमग्नीनां समीपे त्रीणि स्थूलकाष्ठान्यासाद्य विहरणपक्षे. ऽग्नीन्विहत्य प्रातरग्निर हुत्वा श्मभूपपक्ष केशलोमानि वापयित्वा नखानि निकुन्तयित्वा स्नातो पत्नीयजमानौ अहतवाससौ नवनीतेनाभ्यञ्जितावअनेनाजितौ स्नातैरहतवासोभित्विग्भिः सह लन्धब्राह्मणानुज्ञः पवनादि कुर्युः । तेषां क्रमः । एवगुणविशेषणविशिष्टायां पुण्यति. थौ आत्मनः शुद्धयर्थ दर्शपूर्णपासाङ्गत्वेन विहितं पवना दिकर्म करिष्ये इति सङ्कल्प्य एकविंशतिदर्भपिब्जूलैः सह ऋत्विम्भिा प्रत्येकं त्रिधा विभक्तः सप्तभिः कण्ठादुपर्यु. न्मृज्य सप्तभिर्नाभेराकण्ठमवमृज्य तान्दर्भानेकीकृत्या. झिा प्रोक्ष्योदडिनरस्याप उपस्पृश्य शुद्धयर्थमाचम्य पन्न. राचामयेत् । End:
पयखतीरित्याचाहवनीयस्य परिषेचनान्तं कृत्वा स. पिध आदधाति । अग्ने व्रतपत व्रतमचारिषं तदशकं तन्मे राधि स्वाहा । वायो ब । आदित्यव्र • । ब्रतानां ३० त्यागः पूर्ववत् । आहवनीयं परिषिच्योत्थाय । यज्ञस्य पुनरालम्भं जपति । यसो बभूव स आवभूव स प्रजझे स वावृधे । स देवानामधिपतिर्बभूव सोऽसाकमधिपती. न करोतु वयः स्याम पतयो रयीणाम् । अथ प्रागुत्कम्य जपति । गोमार अमे विमा अश्वी यज्ञो नृवरसखा सद. मिदप्रवृश्यः । इडावा एषो अमुरप्रजावान् दीर्घो रयिः पृथुबुनः समावान् । आरमन सम्प्रेष्यति । ब्राह्मणा. स्तर्पयत वै ।

Page #385

1828
A. DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
Colophon:
इति बोधायनीपदर्शपूर्णमासयोः पश्च प्रयोगाः वम्पूर्णाः ॥
Subject:
Daréapūrṇamāsa pañcaprayoga, according to the Bodhayana school of the Black Yajur Veda.
Remarks:-The Ms. is in good condition. After the colophon the following extract is given :
" अग्ने नय सुपथा राये ० ऋक् । अग्ने त्वं पारय० ऋक् । प्रकारबो
मनना० ऋक् ।
प्रमादात्कुर्वतां कर्म प्रच्यवेताध्वरेषु यत् ।
स्मरणादेव तद्विष्णोः सम्पूर्ण स्यादिति श्रुतिः ॥ १ ॥ प्रायश्चित्तान्यनेकानि तपःकर्मात्मकानि वै ।
यानि तेषामशेषाणां कृष्णानुस्मरणं परम् ॥ २ ॥ नमस्ते गाईपत्याय नमस्ते दक्षिणा मये । नम आहवनीयाय महावेधै नमो नमः ॥ ३॥ सकुत्ते अग्ने नमः । द्विस्ते नमः | बिस्ते नमः । चतुस्ते नमः | पञ्चकृत्वस्ते नमः । दशकृत्वस्ते नमः | शतकृत्वस्ते नमः । आ सहस्रकृत्वस्ते नमः | अपरिमितकृत्वस्ते नमः । नमस्तेऽस्तु मामाहिसीः ।
काण्डद्वयोपपाद्याय कर्मब्रह्मस्वरूपिणे 1
स्वर्गापवर्गरूपाय यज्ञेशाय नमो नमः ॥ ४ ॥
अनृणा अस्मिन्नृणा परस्मि स्तृतीये लोके अनृणाः स्याम | ये देवयाना उत पितृयाणाः सर्वान्यधो अनृणा अक्षीयेम || स्वरेण वर्णेन चेद्विहीनं तथैव हीनं क्रिययापि यच्च ।
यच्चातिरिक्तं मम तत्त् क्षमस्व ततस्तु चाग्ने परिपूर्णमेतत् ॥ ५ ॥
यस्य स्मृत्या० । ६ ।

Page #386

SANSKRIT MANUSCRIPTS
शमीगर्भस्य यो गर्भस्तस्य गर्भस्य यो रिपुः ।
""
रिपुगर्भस्य यो गर्भः स मे विष्णुः प्रसीदतु ॥ ७ ॥
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासपञ्चप्रयोगः ॥
2226. BODHAYANADARŠAPŪRNAMĀSA
PANCAPRA YOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3692. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-9x4 inches. Sheets
34. Lines-11 or 12 to a Page.
No. Granthas-600.
Remarks:
Script-Devanagari.
Author- (?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2225. The Ms. is in a fairly good condition. Only the beginnings of the mantras are given in this Ms.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासपञ्चप्रयोगः ॥
2227. BODHAYANADARSAPŪRNAMĀSA
1829
PAÑCAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3693 a. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-10 x4 inches. Sheets-58. Lines-8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran
thas-1000. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2225.
Remarks:
The Ms. is in a fairly good condition. The other work contained herein is 'Pravasavidhipraycga'.

Page #387

1880
A DEBOMIFTIVE OATALOGUE OF ॥ बोधायनदर्शपूर्णमासपञ्चप्रयोगः ॥ 2228. BODHĀYANADARŚAPŪRNAMĀSA
___PANCAPRAYOGAH. J. L. Collection No. 232. Substance-Paper. Size--81x4 inches. Sheets-46. Lines--11 to a Page. Soript-Deva. nigarl. No. of Granthas-1100. Author-(?). Complete Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीरामनाथाय नमः ॥ यजमानः परमेश्वरप्रीत्यर्थ दर्शपूर्णमासागस्वेन विहितं पवनादि करिष्ये ॥ एकविंशतिकुशपिजूलैः सह ऋत्वि. ग्भिवेधा विभक्तः सप्तभिर्मुखं सप्तभिर्नामि सप्तभिर्गुल्क तूष्णीं संस्पृश्य तान् दर्भानद्भिः मोक्ष्य उदरनिरस्पाप उपस्पृश्य मन्त्राचमनं कुर्यात् ॥ End:
प्रागुडीय जपति । गोमा अग्ने विमा अश्वी यज्ञा नृवत्सखा सदमिदप्रमृष्यः । इडावा एषो असुरप्रजावान् दीर्घो रयिः पृथुषुधः सभावान् । उपविश्यात्मनः सम्प्रे. म्यति ॥ ब्राह्मणार स्वर्पयत वै अग्ने नवेत्यादि विष्णुसमस्णान्तं कृत्वा विभूतिधारणं कृत्वा यस्य स्मृत्येत्यादि दर्थपूर्णमासेन हविषा श्रीयशेवरस्वरूपी परमेश्वरः प्रीयताम् ।। Colophon :
इति बोधायनीयदर्शपूर्णमासशेषीयपश्चप्रयोगस्समाप्तः । स्वस्ति श्रीमच्छालिवाहनशके १६३८ दुर्मखिनामसंवत्सरे उत्तरायणे
बसन्तौ वैशाखमासे कृष्णपक्षे एकादश्यां भानुवासरे शुभदिवसे

Page #388

SANSKRIT MANUBAITrts
1831 इटकग्रामे(?) श्रीमद्वैद्यनाथभट्टमण्डूकेण लिखितम् । अन्ते समापितं यज्ञेश्वरमण्डूकेण । पञ्चप्रयोग: समापितम(ः) । मातृका श्रीमत्पिङ्गणभहस्य ॥ श्रीमदक्षिणामूर्तये नमः ।
श्रीराम । श्रीकाशी श्री ।। Subject : Bodhāyanadarśapūrņamāsapancaprayoga. Romarks :- The Ms. is in good condition. The Ms. is dated Sali
vābana Saka 1638 or 1716 A. D. The scribes are both Vaidya. nathabhatta (manduka) and yajnesvara (manduks). This Ms. originally belonged to one Piñganabhatta. It is said to have been written in the village called Itaka (?).
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासपञ्चप्रयोगः॥ 2229. BODHĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
____PANCAPRAYOGAH. J. L. Collection No. 233. Substance-Paper. Size-10x49 inches. Sheets-17 (8-19). Lines-10 to a Page. Saript
-Devanigarl. No. of Granthas-~860. Author-१. In. complete--(wants beginning and end). Beginning :
.....इमं लोकमथो अमुं कामान् समर्थयन्तु नः । देवीर्देवैस्समाभृताः । पावभानीः स्वस्त्ययनीः। सुदुघा हि धृतश्चुतः । ऋषिभिस्सम्भृतो रसः ॥
End:
उत्तमस्वरेण अनये स्विष्टकृतेऽनुहि होता पिप्रीहि देवा उशनोपविष्टविद्वा(?)तुं ऋतुगते यजेह ये देव्या ऋ. विजस्तेभिरने.......... 980

Page #389

1882
A DESORİPTIVE QATALOGDE OF
Colophon: Nil.
Subject: Bodhāyanadarśapūrņamāna pañcaprayoga. Remarke:-The Ms. is in a decaying condition. This Ms. breaks
off in the beginning of the Darsaprayoga.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासयाजमानप्रयोगः ॥ 2230. BODHĀYANADARŚAPŪRNAMĀSA
. YĀJAMĀNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3735. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-103x48 inches. Sheets-20. Lines—-8 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Granthas-270. Author-?. Complete. Beginning: अथ बोधायनदर्शपूर्णमासयाजमानप्रयोगा।
आमावास्येन पौर्णमासेन वा हविषा यक्ष्यमाणो भवति स पुरस्तादेव हविरातश्चनमुपकल्पयत एकाहेन वा बहेन वा यथर्नु चन्द्रमसं वा निर्माण सम्पूर्ण वा विज्ञाय पुरा प्रातरग्निहोत्रापिठकानुपसादयेदन्वाधानार्थान्हुते प्रातरग्निहोत्रे व्रतोपायनीयं पाचयित्वा तस्य ब्रामणं भोज. बिस्वा शिष्टं जायापती अनीतः ॥
End :
यझेशाच्युत गोविन्द माधवानन्त केशव । . कृष्ण विष्णो षीकेश वासुदेव नमोऽस्तु ते ॥ मस्य स्पस्या च नामोक्त्या तपोयाक्रियादिषु । न्यूनं सम्पूर्णता याति सयो वन्दे तमाच्युतम् ।।

Page #390

1888.
BAMSKRIT MANUBORIPTA ओं तस्स() ब्रह्मार्पणमस्तीत्यादिकालेऽनं संस्कृत्य चतुलरान् (रो) बामणान्भोजयति सन्तिष्ठति(ते) आ. मावास्यं पौर्णमासं वा हविर्हविः ॥ Colophon:
प्रति बोधायनीये दर्शपूर्णमासयाजमानप्रयोगः सम्पूर्णः ॥ Subject :. Bodhāyanadarśapürnamāsayājamānaprayoga giving
the duties of Yajamāna in the Darśapūrņamāsayajha according to the Bodhāyana school of the Black
Yajur-Veda. Romarks :-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासयाजमानप्रयोगः ॥ 2231. BODHĀYANADARśAPŪRNAMĀSA
YĀJAMĀNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3737. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size -113x4t inches. Sheets-20. Lines-8 or 9 to a Page. Script-Devanagart. No. of Grantha-270. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2980. Romarks:-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासयाजमानमन्त्रानुक्रमणिका ।।
2232. BODHĀYANADARSAPŪRNAMĀSA
YĀJAMĀNAMANTRĀNUKRAMANIKĀ. Barnell's Catalogue No, 3820. Page 24. Loft coluna

Page #391

1834
A DBAORIPTIVE. CATALOGUE OF Substance--Paper. Size-103 x 54 inches. Sheets--- 10. Lines -11 to a Page. Script-Devanägarl. No. of Granthas-200. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ ममोपात्तसमस्तदुरितक्षयद्वारा श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थमामावास्येन वा पौर्णमासेन वा हविषा यक्ष्यमाण आत्मनः शुद्धयर्थं पवनमन्त्राचमनमन्त्रप्रोक्षणानि करिष्ये । आपो हिष्ठा मयोभुवस्ता न ऊर्जे दधातन । महे रणाय चक्षसे। यो : शिवतमो रसस्तस्य भाजयतेह नः । उशतीरिव पात।। तस्मा अगमाम वो यस्य क्षयाय जिन्वय। आपो जनयथा च नः। भूर्भव: सुवः । दधिक्रावण्णो(ब्णो) अकारिषम् । जिष्णोरवस्य वाजिना सुरभि नो मुखा: करत् प्रण आयुषि तारिषत् ॥ आपो हि ष्ठा मयो सु० च नः। End :
अनृणा अस्मिनृणा परस्मि तृतीय लोके अनृणा स्यांम। ये देवयाना उत पितृयाणाः सर्वान्यथो अनृणा पा भायम ।
प्रमादाकुर्वतो कर्म प्रव्यवेताध्वरेषु यत् । स्मरणादेव तद्विष्णोः सम्पूर्ण स्यादिति श्रुतिः ॥ चतुर्भिश्च चतुर्भिश्च द्वाभ्यां पञ्चभिरेव च । हूयते च पुनर्वाभ्यां स मे विष्णुः प्रसीदतु ॥ ब्रह्मार्पणं ब्रह्महविब्रह्मानौ ब्रह्मणा हुतम् । ब्रह्मैव तेन गन्तव्यं ब्रह्मकर्मसमाधिना ॥

Page #392

MANSERIT MANUBORIFTS
1896 नमस्ते गाईपत्याय नमस्ते दक्षिणाये। नप आहवनीयाय महावेयै नमो नमः ।। काण्डद्वयोपपाचाय कर्मब्रह्मस्वरूपिणे । स्वर्गापवर्गदात्रे च यझेशाय नमो नमः ।। यझेशाच्युत गोविन्द माधवानन्त केशव । कृष्ण विष्णो हृषीकेश वासुदेव नमोऽस्तु ते ॥ यस्य स्मृत्या च नामोक्त्या तपोयज्ञक्रियादिषु ।
न्यूनं सम्पूणती याति सबो वन्दे तमच्युतम् ।। Colophon : इति बोधायनीयदर्शपूर्णमासयाजमानमन्त्रानुक्रमणिका
सम्पूणों ॥ Subject: Bodhāyaniyadarsapūrnamāsayājamānamantrinu
kramaniká, a collection of mantras to be pronounced by Yajamāna in the Darsapūrpamāsa sacrifice, according to the Bodhāyana school of the Black
Yajur-Veda. Remarks:-The Ms. is in good condition and it is accented.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासानीध्रप्रयोगः ॥ 2233. BODHĀYANADARśAPŪRNAMĀSĀ
GNĪDHRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3784. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-103 X5 inches. Sheets--9. Lines 9 to a Page. Script-Devanagarl. No. of Granthag_-160. Author--(?). Completo.

Page #393

A DEAOMETTO QATALOLUB OF
Beginning :
अथ बोधायनदर्शपूर्णमासाग्नीध्रप्रयोगः !!
आत्विज्यं करिष्यमानीघ्रः स्वात्वा अहतं वासः परि. पाय कर्माङ्गमन्ययज्ञोपवीतमजिनं वासः सूत्र वा धृत्वा आचम्य प्राणानायम्य देशकालो सङ्कीर्य ममोपाचसमस्तदुरितक्षयद्वारा श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थ आत्विज्यं करिष्यमात्मना शुद्ध्यर्थ पवनमन्त्राचमनमन्त्रप्रोक्षणानि करिम्य इति सङ्कल्प्य समभिर्दर्भपुजीलैः कण्ठादुपर्युन्मृज्प समभिर्ना भेरुपर्याकण्ठं सप्तभिर्नाभेरथागुल्फमवमृज्य तानिदर्भपुजी. लानि सचित्यादिरम्युझ्योदनिरस्थाप उपस्पृशेदे. तत्पवनम् । आपो हि ठेति तिसृभिः प्रत्यूचमप आचम्य आपो हि छा मयो अवस्ता न ऊर्जे दधातन महेरणाय च. क्षसे । प्रथमम् । End: __ यदाध्वर्युः प्रस्तरवणमादायाग्नीध्रमीयते । अग्नीत् इति तमाहाग्नीध्र संवदस्व : इति अमानग्नीत् । इत्याहा. ध्वर्यः। अगन् इत्याहाग्नीध्रः प्रावयेत्याहाध्वर्यः औषडित्याहाग्नीध्रः। इदं यहीस्थाहावर्यः । अनुपहर इत्याहामी. ध्रः । पत्नीसंयाजे उत्तरेण विहारं प्रदक्षिणमावृत्य प्रत्युः क्ना()दुत्य उत्तरेण होतारं ऊर्ध्वबुर्दक्षिणामुख उपविश्य सर्वत्र प्रत्याश्रावयति आज्येडायां पडव भक्षयित्वा मार्जयति । नित्यप्रायश्चिते होतारं ब्रह्माणं वा अन्वारभते ।। Colophon : .
इति बोधायनपूर्णमासाग्नीध्रप्रयोगः बम्पूर्णः ।।

Page #394

SANBKITE KARUSONIKIH
1887
Subject: Bedhảyanndarsu pūrpamāsägnidhraprayoga, giving
the duties of the Āgnfdhra priest in the Brabmagana in the Darbapūrņamiaa sacrifice, according to the
Baudhiyana school of the Black Yajur-Veda. Remarks:--The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासानीध्रप्रयोगः ॥ 2234. BODHĀYANADARSAPŪRNAMĀSĀ
GNĪDHRAPRAYOGAH. Barnell's Oatalogue No. 3766. Page 24. Left column. SubstansePaper. Sise-103 x 55 inches. Sheets-8. Lines--11 to a Page. Script --Devanāgarf. No. of Gran. thas--- 150. Author-(). Complete.
Beginning, end, colophon and subject---Same as No. 2233. Romarks :-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासानीध्रप्रयोगः ॥ 2235. BODHĀYANADARŠAPŪRNAMĀSĀ
.. .. GNĪDHRAPRAYOGAH... Burnells Catalogue No. 3767. Page 24. Ledt oolumn.
Substance Paper. Size -10% X 5inobes. Sheets--8. Lines---11 to a Page. Script-Devanāgarf. No. of Gran.
thas--- 150. Author—(?). Complete. Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2233. Bomarks :--The Ms. is in good condition.

Page #395

1888 A DËBORIPTIVE CATALOGUS or
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासानीध्रप्रयोगः ॥ 2286. BODHĀYANADARŚAPŪRNAMĀSĀ
GNĪDHRAPRA YOGAH. Burnell's Catalogue No. 3768. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-111x4 inches. Sheets-13. Lines-8 to a Page. Script-Telugu. No. of Granthas
-150. Author--(?). Complete. Begininng, end, colophon and subject-Same as No. 2233. Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासानीध्रप्रयोगः॥ 2237. BODHĀYANADARSAPŪRNAMĀSĀ
GNĪDHRAPRA YOGAH. T. S. Collection No. 208. Substance-Paper. Size-91*51 inches. Sheets--3. Lines-12 to 14 to a Page. Script--
Devanagart. No. of Granthas-45. Author-?. Comiplate. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥ आत्विज्यं करिष्यमात्मनः शुध्यर्थ पवनमन्त्राचमनमप्रोक्षणानि करिये । आपो हि ष्ठा मयो॥ • ॥ ३॥ भवः स्वः॥ दधिक्राण्णी(व्णो) अकारि जिष्णोरस्य वाजिनः । सुरभि नो मुखाकरत्न " आयुषि तारिषत् । आपो हि ष्ठा । • यधिदि ते. ऋक् ॥१॥
End:
यो भूतानामधिपतियों रुद्रस्ततिचरो वृषा ।

Page #396

SANSKRIT MANOBORIFTS
res पशून स्माकं मा हि सी सदस्तु दुतं तव स्वाहा ।।
संवदस्व । अगन् । औषट् । अनुप्रहर । अग्ने नय ॥ २ ॥ Colophon :
बोधायनदर्शपूर्णमासानीभ्रयोगः समाप्तः ।। Subject: Bodhāyanadarśapūrņamāsāgnfdhraprayoga. Remarks :- The Ms. is in a very good condition and it is accented.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासानीधमन्त्रानुक्रमणिका ॥ 2238. BODHĀYANADARSAPŪRNIMĀSĀ
GNĪDHRAMANTRĀNUKRAMANAKĀ. Burnell's Catalogue No. 3809. Substance-Paper. Sizs-103xbp inehes. Sheets--4. Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran. thas-75. Author--?. Complete. Beginniag :
श्रीगणेशाय नमः । आर्विज्यं करिष्यनात्मनश्शुध्यर्थ पवनमन्त्राचमनमन्त्र. प्रोक्षणानि करिष्ये । आणे हि ष्ठा मयोभुवस्ता ने ऊर्जे दधातन । महेरणाय चक्षसे । यो ः शिवतमोरमस्तस्य भाजयते ह नः । उशतीरिव मातरः ।।।
End:
यो भूतानामधिपती रुद्रस्तातिचरो वृषा । पशनस्माकं मा हिसीरेतदस्तु दुतं व स्वाहा ॥
231

Page #397

1840
A DEBORIPTIVE CATALOGUE of
page 1399191 109ET (siderat पडवतं भक्षयित्वा मार्जयति) अग्ने नय० ॥ Colophon : Nil.
सम्पूणम् ॥ Subject: Bodbāyanađarba pūrņamāsägnidhramantrănukrama
şikā giving the mantras to be pronounced by Agnsdhra of the Brahmagana in the Darbapūrnamāsa
yajña. Remarks: The Ms. is in a decaying condition. The Mantras are
fully given in this Ms. and they are accented. This No. is, however, not found in Dr. Barnell's Catalogue.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासाग्नीध्रमन्त्रानुक्रमणिका ॥ 2239. BODHĀYANADARSAPŪRNAMĀSĀ
GNĪDHRAMANTRĀNUKRAMANIKĀ. Burnell's Catalogue No. 3811. Page 24. Left column.
Substance--Paper. Size-103 X 48 inches. Sheets--5 Lines--10 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Granthas-75. Author-(?). Complete.
Beginning, end and subject--Same as No. 2238. Romarks: The Ms, is in good condition.
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासामीध्रमन्त्रानुक्रमणिका ॥ 2240. BODHĀYANADARSAPŪRNAMĀSĀ
GNĪDHRAMANTRĀNUKRAMANIKĀ. Burnell's Catalogue No. 3812. Page 24. Left column.

Page #398

SANSKRIT MANUBORDET. V
1841
Substance-Paper. Size-103x43 inches. Sheets-s. Lines-10 to & Page. Script-Devanigarl. No. of Granthas-75. Author—(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2238. Remarks :--The Ms. is in a fairly good condition.
-
-
॥ बोधायनदर्शपूर्णमासमन्त्रानुक्रमणिका ॥ 2241. BODHĀYANADARśAPŪRNAMĀSA
MANTRĀNUKRAMANIKĀ. J. L. Collection No. 234. Substance-Paper. Size-10x4 inches. Sheets-25. Lines-6 to a Page. ScriptDevanagari. No. of Granth&s--275. Author(?). Incomplete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः । श्रीयझेश्वराय नमः ।। आत्विज्यं करिष्यमात्मन शुध्यर्थ पवनमन्त्राचमनमन्त्रोक्षणानि करिष्ये ॥
आपो हि ष्ठा मोभुवस्ता ने ऊर्जे दधातन । महेरणाय चक्षसे । यो वः शिवतमो रसः तस भाजयते. हनः । उशतीरिव मातरः॥
End:
यदो देवातिपातयानि वाचा चत्प्रयुती देवहेडनं । अरायो अस्मार अभिदुछुनायतेन्यत्रास्मिम्मरुतस्तनिषेत. नस्वाहा ॥ मरुज्य इदम् ॥ ततं म आपस्तदु तायते पुनः स्वादिष्ठाधीतरुचायशश्यते । अपर समुद्र उस विषभेषजः

Page #399

1842
Colophon : Nil.
Subject:
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
स्वाहा॑ कृ॒तस्य॒ सम॑व॒ष्णुतर्भुवः स्वाहा । ऋभ्य इदम् ॥
...
2242.
Bodhayaniyadarśapūrṇamāsamantrānukramaņikā
giving the mantras to be pronounced by all priests in the Darsapurṇamāsa yajña.
Remarks : - The Ms. is in a decaying condition. Many sheets are found missing in the middle of this Ms. On the title page is given 'अग्निचिद्गङ्गाधर दीक्षितानामिदं पुस्तकम् ।। ie the Ms belonged to one Agnicit Gangadharadiksita.
॥ बोधायनदर्श पूर्णमासमन्त्रार्थः
BODHĀYANADARŚAPŪRNAMĀSA
MANTRĀRTHAH.
J. L. Collection No. 235. Substance-Paper. Size-99x33 inches. Sheets-43. Lines-12 to a Page Script -- Devanāgari. No. of Granthas-- 1000. Author - (?).
Complete.
Beginning:
अ
व्याप्य तिष्ठति !
तमाद्यममहं वन्दे देवं देवयजा (?) वजम् ॥ १ ॥ येन वर्तुमगाधोऽयं पार्यते श्रुतिसागर ( : ) । . परन्तप महेश्वरम् ॥ २ ॥
लब्धवान्यत्प्रसादेन बहुळां कौस्तुभश्रियम् । धियं सविनयं नौमि तमनन्तपदं गुरुम् ॥ ३ ॥ अथातो दर्शपूर्णमास.. . व्याख्यातः । 'एकः शब्दस्सम्यकज्ञातस्सुष्ठु प्रयुक्तः स्वर्गे लोके कामधुक भवतीति
.......

Page #400

SANSKRIT MANUSCRIPTS
स्मृतेः । तथा ' ( यदधीतमविज्ञा) तं निगदेनैव शब्द्यते । अनशाविव शुष्कैधो न तज्ज्वलति कर्हिचित् ॥
*
*
·
श्रद्धा आस्तिकी बुद्धिः वैदिकार्थनिश्चय इत्यर्थः । स चार्थज्ञानं विना न सिध्यति इत्यर्थज्ञानस्यावश्यकत्वात् तत्त त्कर्मणि विनियुक्तो तत्तन्मन्त्रार्थो निरूप्यते । तत्र सर्वकर्मारम्भेषु बोधायनेनावश्यकतया स्नानादिपश्चकविधानात् पवनादिविनुयुक्तमन्त्राणामर्थमभिधातुं सर्वमन्त्रादिप्रयोज्यप्रणवार्थोऽभिधीयते । तच्चोक्तमथर्वब्राह्मणे
Colophon :
- ओङ्कारमग्रे प्रयुञ्जीत एष एव हि पुरस्तादा... एष एव पश्चात्सर्वत एष एव ज्ञायत इति ॥
End:
बृह०ष्टा ॥ यत एव बृहस्पतिः बृहतो महतः यज्ञस्य पालकः वैगुण्यात्परिरक्षकः ईदृशस्व (१) मेव ब्रह्म सदन आशिष्ट(१)स्थितः । स्थितः सन् बृहस्पते यज्ञं अजूगुपः रक्षितवान् । स त्वं अवशिष्टं यज्ञं पाहि रक्ष । पतिं यजमानञ्च पाहि । भूर्भुवः स्वः बृहस्पतिप्रसूतः व्याख्यातं । ॐ प्रतिष्ठा । हे अध्वर्यो समिदाघानाय प्रतिष्ठ स्थिरो भव । समिदाधानं कुर्वित्यर्थः । अयाश्चेत्यादीनां व्याख्या त्रेण गतार्था ।
इति ब्रह्ममन्त्रार्थः ॥ अथ हौत्रम् .
.........
*****
1843
Subject: Bodhāyanadarśapūrṇamāsamantrartha giving the meaning of the Mantras to be pronounced in the Daréapuraamasesti according to the Bodhāyana

Page #401

1844
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
school of the Black Yajur-Veda.
Remarks:-The Ms. is in a decaying condition. The first two
sheets are completely worm-eaten.
|| आश्वलायनाग्रयणहौत्रप्रयोगः ॥
2248. AŚVALĀYANĀGRAYANAHAUTRA
PRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3934. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size - 101 x 54 inches. Sheets-3. No. of Gran -
Lines-9 to a Page.
Script--Devanagari.
thas-45.
Beginning:
Author—— (?). Complete.
श्रीगणेशाय नमः ॥
आश्वलायनाप्रयणहोत्र प्रयोगः ।
अस्या इष्टेः सप्तदश सामिधेन्यः । वार्तघ्नावाज्यभागौ । इन्द्राग्नी विश्वेदेवाः । सोमो द्यावापृथिवी च प्रधानदेवताः स्विष्टकृत्प्रयाजादयोऽङ्गदेवताः देवा आज्यपाथ। आपस्तम्बी यजमानश्वेदस्या इष्टयाः सप्तदश सामिधेन्यः वातनावाज्यभागौ । अग्निरिन्द्राग्नी विश्वे देवाः सोमो द्यावापृथिवी च प्रधानदेवताः स्विष्ट० ॥ श्र ॥
End :
*
नाभिमालभेत । अमोसि प्राणा तदृतं ब्रवीम्यमासि सर्वानसि प्रविष्टः 1 स मे जरी रोगमपनुद्य शरीरादमाम एधि मा मृधाम इन्द्र । मार्जनादिसूतवाके विशेषः । अनिरिदं० ० कृत । सोम इदं • कृत । अनिरिदं • कृत ।
०

Page #402

SANSKRIT MANUBORIRTA .
1845 इन्द्राबीकानां विषे देवाः इदं हविरविजुषन्तावीषन्त महो ज्यायो कातां ॥ सोम इदं०कृत द्यावापृथिवी काता
देवा बाज्यपा इत्यादि संस्थाजपान्तम् ॥ Colophon:
___इत्याप्रयणहोत्रप्रयोगः सम्पूर्णः ।। Subject: Āávalāyanāgrayanabautraprayoga giving the duties
of the Hotr priest in Āgrayapayajña. Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनाप्रवणहौत्रप्रयोगः ॥ 2244. ĀŠVALĀYANĀGRAYANAHAUTRA
PRAYOGAH. Dr. Burnell's Catalogue No. 3985. Page 24. Lett column
Substance-Papor. Size-101 X 53 inches. Sheots---3. Lines--9 to 2 Page. Script-Devanagarl. No. of Gran
thas-46. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2243. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition.
॥ आश्वलायनाग्रयणहोत्रप्रयोगः ॥ 2245. ĀŚVALĀYANĀGRAYANAHAUTRA
__PRAYOGAH. Dr. Burnell's Catalogue No. 3936. Page 24. Left column.
Subatance-Paper. Size-10x5 inches. Sheets-3.

Page #403

1846
A DESORIPTIVB ÇATALOGUE OF Lines---9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran
thas-45. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2243. Bemarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनाग्रयणहौत्रप्रयोगः ॥ 2246. ĀŠVALĀYANĀGRAYANAHAUTRA
PRAYOGAĦ. Dr. Burnell's Catalogue No. 3937. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-104x51 inches. Sheets-3. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas--45. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2243.
Remarks:-
The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनाग्रयणहौत्रप्रयोगः ॥ 2247. ĀŚVALĀYANĀGRAYANAHAUTRA
PRAYOGAA. Dr. Burnert's Catalogue No. 3938. Page 24. Left column.
Substance-Paper, Size-104 x 54 inches. Sheets-3. Lines-3 to a Page. Script-- Devanāgari. No. of Gran
thas-45. Author----(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject - Same as No. 2243, Remarks: --The Ms. is in good condition.

Page #404

SANSKRIT MANUSORIPTS
1847
॥ आश्वलायनाग्रयणहोत्रप्रयोगः ॥ 2248. ĀŚVALĀYANĀGRAYANAHAUTRA
PRAYOGAH.
Dr. Burnell's Catalogue No. 3939. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-10 X5 inches. Sheets--3. Lines-9 to a Page. Script-Devanāgars. No. of Gran
thas---45. Author-. (?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2243. Remarks : The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलाग्रयणहौत्रप्रयोगः ॥ 2249. ĀśVALĀYANĀGRAYANAHAUTRA
PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3940. Page 24. Right column.
Substance-Paper. Size--104 x 54 inches. Sheets--3. Lines-10 to a Page. Script-Devanagarl. No. of Gran
thas-45. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2243. Remarks :- The Ms. is in good condition.
॥ आपस्तम्बाययणप्रयोगः । 2250. ĀPASTAMBĀGRAYANAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3475(b). Page 27. Left column.
Substance--Paper. Size-103 44 inches. Sheets-5 (6892

Page #405

1848
A DEBORLPTIVE CATALOGU. Or
10). Lines-9 or 10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas--85. Author-(?). Complete. Beginning:
अथाग्रयणम् । आग्रयणमिति कर्मनामधेयम् । शरत्काले अमावास्यायां पौर्णमास्यां वा प्रातरमिहोत्रं हुस्वा पत्न्या सह प्राणानायम्य देशकालौ सङ्कीर्त्य परमेश्वरप्रीत्यर्वमाअयणेन यक्ष्ये। पत्न्या अपि सङ्कल्पः । तेन परमेश्वरं प्रीणयानि। विधुदसि • ऋत्विग्वरणम् । अमि(ग्न्य)न्वाधानादि । अब यज्ञाय आग्रयण हविः । ऐन्द्राग्नस्य मुख्यत्वा. दामावास्यं तन्त्रम् । अन्वाधाय व्रतप्रवेवः ।। End:
नवयजमानभागप्राशनम् । अग्निः प्रथमा प्राश्नातु सहि वेद यथाहविः शिवा अस्मभ्यमोषधीः कृणोतु विश्वचर्ष. णिः श्यामाकं प्राश्नाति। यज्ञशश्चमवर्ज ब्राह्मणतर्पणान्तम् । हरिः ॐ ॥ Colophon:
इत्याग्रयणम् समाप्तम् ।। Subject: Āgrayaraprayoga belonging to the Āpastam ba
school of the Black Yajur Veda. Remarks:-The Ms. is in good condition. The other work con
bained in this Ms. is Apastambānvarambhaniyeshi.
॥ आपस्तम्बाग्रयणप्रयोगः ॥ 2251, ĀPASTAMBĀGRAYANAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9110 (g).
Substance-- Palm leat. Size -181x1 inches. Leares

Page #406

SANSKRIT MANUSCRIPTS
6 (1-6). Lines-5 or 6 to a Page. Script-Telugu. of Granthas-100. Author − (?). Complete.
End:
Beginning:
शरदि पौर्णमास्याममा (वा) स्यायां वा प्रातरग्निहोत्र हुत्वा दर्भेध्यासीनो दर्भान्धारयमाणः पत्न्या सह प्राणानायम्य सङ्कल्पं करोति । आग्रे ( ग्रय) णमारप्स्ये । तेन संवत्सरे संवत्सरे शरदि यक्ष्ये । पुनः प्राणानायम्य । आग्रयणेन वक्ष्ये । विद्युदसि विद्यमे+मुपैमि । अध्वर्युवरणादि । आग्रयणं हविः ।
समानम् ।
अनुयाजादिमूक्तवाके । अग्निरिदं साम इदं अभिरिदं इन्द्रानिं हविरजुषेतामवीवृधेतां महो ज्यायोक्राताम् । विश्वे देवा इदं हविरजुषन्त + द्यावापृथ्वी हविरिदं हविरजुषेताम् देव आज्या इत्यादि संस्थाजपान्तं
Colophon :
आप्रयणं समाप्तम् ॥
श्रीनृसिह्मार्पणमस्तु ॥
बेदं + इति मित्रादिहोमः |
Subject: Apastam bagrayanestiprayoga, according to the Apastamba school of the Black Yajur Veda.
After the colophon the
.......................द्वयं संसारतारकम् । तयोरन्यतरत्सेव्यं संसारभयभीरुभिः || •
1849
Remarks : - The Ms. is in good condition.
following is given :
'मित्रादिहोम:' beginning with मित्राय स्वाहा । मिश्रा
No.

Page #407

1850
A DESORIPTIVE OATALOGUE OF
This work is not however noticed by Dr. Burnell under this Ms. For the other works contained in this Ms. see the list under Remarks on No. 2099.
॥ आपस्तम्बाग्रयणप्रयोगः ॥ 2252. ĀPASTAMBĀGRAYANAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9183 (b). Page 24. Left column.
Substance-Palm leat. Size--141x13 inches. Leaves-7 (7-13). Lines-6 or 7 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas--140. Author--(?). Complete. Beginning:
आग्रयणप्रयोगः । शरदि पौर्णमास्याममावास्यायां वा प्रातरनिहोत्रं हुत्वा । पन्या सह अपरेण गार्हपत्यं दर्भेम्वासीनो दर्भान्धारयमाणः पवित्रपाणिर्विघ्नेश्वरंध्यात्वा प्राणानायम्य शुभे शोभने मुहूर्ते + परमेश्वरप्रीत्यर्थ आग्रयणेन यक्ष्ये । स्वर्ग लोकमवाप्रवानि । एवं पत्नी । उत्तरवो दर्भनिरसनादि । विशुदसि + मि । पत्न्या अपि विद्युत् । अस्मिन्नाग्रयणे अध्वर्यु त्वां वृणीमहे । एवं ब्रह्माणं होतारमानी(ध्र) वृणोति । अध्वर्युः । अग्नि(१)विहराणि। अद्य यज्ञाय रमताम् । इमामूर्ज पञ्चदशीम् । आग्रयणं ह. विरिदमेषां मयि। असाधारणदेवतानामैन्द्राग्नस्य मुख्य. त्वादामावास्यं तन्त्रम् । अन्वाधाय व्रतप्रवेशः ॥ End:
यजमानभागप्राशनकाले ' सं यज्ञपतिराशिषा ' इति पुराणयजमानभागं प्राश्य आचम्य भद्रानः श्रेयः समन

Page #408

SANSKRIT MANUSCRIPTS
यिष्ट देवास्त्वया वसे न समशीमहि त्वा । स नो मयोभूः पितो आ विशस्व शं तोकाय तनुवे स्योनः ॥ नवयजमा नभागमग्निः प्रथमः प्राश्नातु । स हि वेद यथा हविः । शिवा अस्मभ्यमोषधीः कृणोतु । विश्वचर्षणिः । श्यामाकयजमानभागं द्वौ मन्त्रौ सर्वभक्षाणां मत्रवतां प्रत्याम्नायौ । उपवेषोद्वासनादि यद्धर्मे कपालमुपचिन्वन्ति वेधसः । पूष्णस्तदपि व्रत इन्द्रवायु विमुञ्चतामेककपालमुद्वासयति । विष्णुक्रमणादि । यज्ञो बभूव । पुनरालम्भत्वात् । न यज्ञशं च मे । वृष्टिरास + सत्यमुपागाम् । ब्राह्मणांस्तर्पयत वै । ततः परं ब्राह्मणा भोजयितव्याः ॥ हरिः ॐ ॥
Colophon :
आग्रयणं समाप्तम् ॥
Subejct: Agray anaprayoga, according to the Apastamba school of Black Yajur-Veda.
Burnell's
Remarks :-The Ms. is in good condition. For the other works contained herein see the list under remarks on No. 2152.
1851
॥ बोधायनाप्रयणप्रयोगः ॥
2253. BODHĀYANĀGRAYANAPRAYOGAH
Substance-Paper.
Catalogue No. 3816. Page 24. Left column. Size - 101⁄2 × 52 inches. Sheets-7. Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas -125. Author-Baladīkṣita. Complete.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥

Page #409

1852
A DBSORPTEVB CATALOGUE OF
बोधायनाग्रयणेष्टिप्रयोगा। प्रणम्य बोधायनसूत्रकारं तदुक्तकर्माचरणाय सम्यक् । शिवेन्द्रपृथ्वीपतिबोधितोऽहं करोपि बालाध्वरकृत्प्रयोगम् ।।
आग्रयणं व्याख्यास्यामः ॥ शरद्यमावास्यायो वा पौर्णमास्यां वा पूर्वपक्षस्य देवनक्षत्रे रेवत्यां वा यजेत ।
पुनर्यवाधिदैवतमित्यादि परमेश्वरप्रीत्यर्थमाग्रयणेन यक्ष्ये
इति मनसा त्रिः सङ्कल्पयते त्रिरुचैः ।। End:
ऐन्द्रामस्य वैश्वदेवस्य च यजमानभागं प्राश्नाति । भद्रामा श्रेयः सममैष्ठ देवास्त्वयावसेन समशीमहि त्वा । स नो भयो भूः पितो आविधस्व अन्तोकाय तनु स्योन इति । अथाचम्य । श्यामाकस्य यजमानमागं प्राभाति । अमिः प्रथमः प्राश्नातु स हि वेद यथा हविः । शिवा अस्मभ्यमोषधीः कृणोतु विश्वचर्षणिरिति ॥ ब्रामणसन्तर्पणान्ता सन्तिष्ठत एवेष्टिः ॥ Colophon: इति शाहजीमहाराजपुरवास्तव्यषालावरिकता.
प्रयणेष्टिप्रयोगः सम्पूर्णः ॥ Subject: Bodhāyanágrayapendiprayoga based on the 12th
Khanda of the 3rd Praśna of the Bodhāyanaśrauta
sūtras of the Black Yajur-Voda. Romarks :-The Ms. is in good condition. The author of this
prayoga treatise iş Bālādikrita of Sahajipura or the modern

Page #410

SANSKRIT MAKUBORDE
1863
Tiruvisanalloor. For the other details about the author see Remarke on Nos. 2063 & 2067.
॥ बोधायनाग्रयणप्रयोगः ॥ 2254. BODHĀYANĀGRAYANAPRAYOGAH. Barnell's Catalogue No. 3821. Page 24. Left column. Substance--Paper. Size-104 X 54 inches. Sheets—7. Lines--10 to a Page. Script-Devanāgarf. No. of Granthas--125. Author-BālādIkşita. Complete.
Beginning, ond, colophon and subject--Same as No. 3253, Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनाग्रयणप्रयोगः ॥ 2255. BODHĀYANĀGRAYANAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3822. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size -101 X4 inches. Sheeta--7. Lines-10 to a Page. Script-Devanigar. No. of Gran
thag—125. Author-Bālūdikqita. Complete.
Beginning, ond, colophon and subject-Same as No. 3258. Remarks: The Me. is in good condition.
॥ बोधायनाग्रयणप्रयोगः ।। 2256. BODHĀYANĀGRAYANAPRAYOGAH. Burnell's Cataloguo No. 3477. Page 27. Left column.

Page #411

1864
A DBSORIPTIVE OATALOGUE OF
Substance-Paper. Size-101x5 inches. Sheets:-7. Lines--10 to a Page. Script-- Devanagars. No. of Gran
thas--125. Author--Bālădikasta. Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2263. Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनाग्रयणप्रयोगः॥ 2257. BODHĀYANĀGRAYANAPRAYOGAH. J. L. Collection No. 236. Substance-Paper. Size-98x89 inches. Sheets -10. Lines --6 to a Page. Soript-Deva
nagart. No. of Granthas-120. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः । अथ शरदि बाह्याग्रयणम् । अमावास्यायां पौर्णमा. स्यां वाऽपूर्यमाणपक्षस्य पुष्पनक्षत्रे कृत्तिका दिविशाखान्तेषु देवनक्षत्रेषु ब्रीह्याग्रयणेन यजेत ! सोपवसथस्सयोयज्ञो वा तस्य प्रथमप्रयोगे पूर्वेचुर्नान्दीमुखं रात्रावुदकशान्ति प्रतिसरबन्धञ्च कृत्वा श्वोभूते खानपवनमन्त्राचमन मन्त्रप्रोक्षणानि कृत्वेन्द्राग्न्यादयः प्रीयन्तामिति पुण्याहं वाचयित्वा। अथ याः पुरस्तादित्यादि श्यामाकाप्रयणेन सह ब्रीह्याग्रयणेन यक्ष्य इति सङ्कल्प्य त्रिरुपांशु त्रिरुचैः तन्म ऋभ्यतामित्यादि | . शेषच प्रकृतिवदासाद्य ब्रह्मोपवेशनादि वेषाय स्वति दक्षिणेनाग्निहोत्रहवीं सव्येन शुर्पमादचे ।।

Page #412

SANBKRIT MANUSGAITTB
1865
End:
वसन्ते यवानामाग्रयणं व्रीह्याग्रयणवदैन्द्राग्नपेका. दशकपालं वैश्वदेव्यं चरं द्यावापृथिव्यमेककपालमिति । अब न सौम्यश्चरुः । यजमानभागं प्राभाति एतमु त्यं मधुमा(ना)स(सं)युतं यवं । सरस्वत्या आधिमनावच (क)पुः । इन्द्र आसीत्सीरपतिः शतक्रतुः कीनाशा आसन्मरुतः
सुदानव इति ब्राह्मणतर्पणान्तं समानम् ॥ Colophon :
इत्याग्रयणं बौधायनीयं समानम !! Subject: Āgravaņaprayoga based on the 12th Khands of the
3rd Praśne of the Bodhāyana Srauta Sūtras. Remarks :-The Ms. is in good condition. The title sheet contains
बोधायनोक्ताग्रयणप्रयोगोऽयं अनिचिद्गङ्गाधरदीक्षितानाम् ॥ i.e. the Ms. originally belonged to Agnicit Gangadhara diksita.
॥ बोधायनाग्रयणप्रयोगः ॥ 2258. BODHĀYANĀGRAYANAPRAYOGAH J. L. Collection No. 237. Substanee-Paper. Size-9} x 35
inches. Sheets --6. Lines -6 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas—65. Author--(?). Complete. Beginning:
श्रीलक्ष्मीनृसिह्माय नमः। शरदि वीहीणां श्यामाकानाञ्चाग्रयणं करिष्यन्भवति । सोपवसथः सयो वा पूर्वपक्षे पुण्ये नक्षत्र पर्वणोर्वाऽऽमावा. स्येन वा हविषेष्वा प्रथमप्रयोगे पूर्वेचुर्नान्यादिप्रतिसरान्तं कृत्वा षोभूते स्नानादि इन्द्राग्नी विश्वेदेवाः सोमो बाबा288

Page #413

1866
A DEBORIPTIVE CATALOGUE or पृथिवी च प्रीयन्तामिति वदन्पुण्याहवचनं कृत्वा श्रद्धा. हानादि तियो परमेश्वरप्रीत्यर्थ श्यामाकाग्रयणेन सह बीयाग्रयणेन यक्ष्य इत्यों तथेत्यन्तमाग्रयणेष्टिसम्बन्धि इविनवव्रीहिमयः ॥ End:
अथाचम्य श्यामाकस्य याजमानभागे प्राश्नाति । अनिः प्रथमः प्राश्नातु स हि वेद हविः शिवा अस्मभ्यमोषधीः । कृणोतु विश्वचर्षणिरिति ब्राह्मणसन्तर्पणान्ता सन्तिष्ठत ए. बेष्टिः। यदि श्यामाका न लभ्येरन् श्यामाकैः प्रस्तरं कुर्या: श्रीण्येव हवींषि भवन्ति । सन्तिष्ठत आप्रयणेष्टिः ।। Colophon :
आप्रयणेष्टिः समाप्ता॥ .. बोधायनाग्रयणष्टिः गङ्गाधरदीक्षितानाम् ।। Subject : Agrayapaprayoga based on the 12th Khanda of the
3rd Pragna of the Bodhāyana Srauta Sūtras. Remarks :-The Ms. is in good condition. It originally belonged
to (Agnicit) Gaigadharadiksita.
-
॥ बोधायनाग्रयणहौत्रप्रयोगः ॥ 2259. BODHĀYANĀGRAYANAHAUTRA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9144 (b). Page 25. Left column.
Substance- Palm leat. Siz6--164x1g inches. Leat-1 (69th). Lines---8 to a Page. Script - Grantha. No. of Gran. thas-25. Author-(?). Complete.

Page #414

1857
SANSKRIT MANUSCRIPT Beginning:
अस्या इष्टेः सप्तदश सामिधेन्यः । वार्तघ्रावाज्यभागौ । अग्निरिन्द्राग्नी विश्वेदेवास्सोमो द्यावापृथिवी च प्रधानदेवताः। स्विष्टकृत्प्रयाजादयोऽङ्गदेवताः देवा आज्यपाय। नमः प्रवक्र इत्यादि । शोचि केशस्तमीमहों प्रथुपाजा + हव्यवोन्तं स वाधं + ऊतयों समिदो अग्न आहुत्य इत्यादि। End:
इळा प्राश्याचम्य । नाभिमालभेत। अमोसि प्राण तमृतं ब्रवीम्यमासि सर्वानसि प्रविष्टः । स मे जरां रोग मपनुच शरीरदमा एघि माथा इन्द्रः । अग्निरिदं हविः। मोम इदं हविः । अग्निरिदं । इन्द्राग्नी इदं हपिरजुषताम् । सोमः । इदं हविः । द्यावापृथिवी। इदं हविरजुषतामवीवधेतामहो ज्यायोक्राताम् । देवा आज्यपा इत्यादि ।
संस्थाजपः ॥ हरिः ॐ॥ Colophon :
आप्रयणहौत्रस्समाप्तः ॥ शुभमस्तु ॥ श्रीगुरवे नमः । करकृतमपराधं भन्तुमर्हति मन्तः ।
श्रीसदुरवे नमः । Subject: Bodhayanāgrayanahautraprayoga, belonging to the
Bodhāyana school of the Black Yajur Veda... Remarks:-The Ms. is in good condition. It is full of scriptorial blunders. After the colophon the following indices are given:"ईले भरेयुर्वोर्खियो युवन्धेनुं परिज्मा त्रिमशिवरफकग्वं पञ्च । नरा
शरीरा परवाशर्यातमङ्गिरो मनुं पनीरसुदासरशान्ता तीरप्रियं

Page #415

1858
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF पश्च । अन्तकं कर्ककन्धुवशुचन्ती प्रभिगुं शचीभिर्तिका सिन्धु कुत्संविपलावशमश्व्यपश्च । कशानुम्मया नररथां कुं समध्वस. न्तीमन्मस्वती युभिरक्तुभिः फच । सुदानुकं भीवन्तं रसात्रिशोक
स्सूर्य विप्रं महां पूर्भिद्येवनं व्यश्व्यं पञ्च ।” This Ms. contains the following works : - 1 बोधायनामिष्टोमप्रयोगः
L. L. 1-68 2 do आग्रयणहौत्रप्रयोगा ,,
69 3 do नेतृप्रयोगः (१)
,, 70-72 4 do श्रीससूत्रम्
,, 78-83 Dr. Burnell has grouped this Ms. under 'Genaral Somaprayogas' and wrongly observed that it contains '83 Leaves' and deals with ‘Maitrā varuņasomaprayoga etc.'
॥ आश्वलायनपिण्डपितृयज्ञप्रयोगः ॥ 2260. ASVALAYANAPINDAPITRYAJNA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3915. Page 28. Left column.
Substance-Paper. Size-10x4g inches. Sheets-2. Lines---10 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Granthas---38. Author--(?). Complete.
Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ।। आश्वलायनीतपिण्डपितृयज्ञमयोगप्रारम्भः __ ममोपात्तसम० प्रीत्यर्थ पिण्डपित्यझेन यक्ष्ये । दक्षिणामेरेकोलमुकं गृहीत्वा । ये रूपाणि प्रतिमुधमाना असु.

Page #416

1869
. SANSKRIT HANDORIES रास्सन्ताः स्वधया चरन्ति । पुरा पुरो निपुसे ये परन्समिटाल्लोकात्मणुदात्वस्मात् ॥
इति प्रारदक्षिणा(?)प्रणयेत् ॥
End:
मध्यमं पिण्डं पत्नी प्राशयेत् । आधुत्त पितगे गर्भ कुमारं पुस्करस्रजं । यथायमरपा असत् । अप्स्क्तिसै ।
अतिप्रणीतेव । दिवत्पात्राणामुत्सर्ग:# तृणं द्वितीयमुद्रिके । Colophon :
इति पिण्डपितृयज्ञप्रयोगः सम्पूर्णः । Subject: Āśvalāyanapiņdapitfyajāaprayoga belonging to the
Asyalāyanabahv;cas. Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपिण्डपितृयज्ञप्रयोगः ॥ 2261. AŠVALĀYANAPINDAPITRYAJÑA
PRAYOGAH.
J. L. Collection No.238. Substance-Paper. Size-9x32 inches. Sheets-6. Lines-6 to a Page. Script-Deva - någarl. No. of Granthas-60. Author-?. Complete.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीलक्ष्मीनृसिमाय नमः ॥ ... अथ पिण्डपितृयज्ञा । प्रागुत्तरपरिग्राहात्कृते यज. मानो वैश्वदेवं कृत्वाचापराक पिण्डपित्यज्ञेम चरति । जघनेन गार्हपत्यं कुशेषूपविश्य प्राणानायम्य धृतपवित्रो देशकालौ सङ्कीर्त्य सङ्कल्पयते पितृप्तिद्वारा श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थे पिण्डपितृयझेन यक्ष्ये । पश्चाइक्षिणाने दक्षिणा

Page #417

1860
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF प्रागुपविश्य दक्षिणाग्नेरेकोल्मुकं प्रारदक्षिणा(१) प्रणवेत् ॥
End:
__ आसादितानां द्वादशपात्राणां मध्ये सकृदाछिन्नबाहिरि. ध्ममेक्षणानां विनियुक्तत्वादवशिष्टानि यानि नव तेषां इन्द्रश उत्सर्गः। अवशिष्टमेकं तृणेन सहोत्सृजेत् । चरु स्थालीशुौं । स्फ्योलूखले। मुसलनुवौ । ध्रुवाकृष्णाजिनौ। कमण्डलुदी चेति । यस्य स्मृत्येति कर्मेश्वरार्पितं कुर्यात् ।। Colophon :
इत्याश्वलायनीतपिण्डपितृयज्ञ: समाप्तः ॥
पिण्डपितृयज्ञोऽयं अमिचिद्गङ्गाधरदीक्षितानाम् ।। Subject: Piņdapitryajia, belonging to the Ādvalāyana school
of Rg-Veda. Remarks :-The Ms. is in good condition. The Ms. originally ber
longed to Agpicit Gangadharadiksita,
॥ पिण्डापतृयज्ञप्रयोगः ॥ 2262. PINDAPITRYAJÑAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9352 (d). Substance-Palm leat. Size-121x18 inches. Leaves-- 3 (20-22). Lines—7 to a Page. Script--Grantha. No. of Granthas-30. Author-(१). Incomplete. Beginning:
गुरुभ्यो नमः। अथ पिण्डपितृयज्ञः। स चानाहिताग्निनापि कार्यः। एवमनाहिताभिनित्ये श्रपयित्वातिप्रणीय जुहुयादिति सूत्रात् । नित्योपासनादित्यर्थः । तस्य चायमाहितामितो विशेषः । हविभपणान्तं

Page #418

1861
BANSKRIT WANDBORIPTE कृत्वातिप्रणयनं कर्तव्यम् । ततोऽतिप्रणीतस्योपास. नमाधानं परिस्तरणान्तं कृत्वा ततोर्वागतिप्रणीतादि. त्यादि समानं । यस्मिनहोरात्रे पर्वप्रतिपदोस्सन्धिः तत्रापराडे यागदिने तत्पूर्वदिने वा पिण्डपितृयज्ञः कार्यः । अहोरात्रसन्धौ तिथिसन्धौ तु यागपूर्वदिन ए. वेति वृत्तिकृत्। उक्तापराहे औपासनामिं प्रज्वाल्य शुचिः प्राणानायम्य देशकालौ स्मृत्वा पित्याप्तिद्वारा श्रीपरमे. भरप्रीत्यर्थ पिण्डपित्यझं करिष्ये । इति सङ्कल्प्याग्नेरभिमुखोऽग्नि भ्यात्वा परिसमूह्य * * एकैकशः आग्नेयसंस्थान्यासादयेत् ।।
End:
पुनः पूर्ववक्षिणभागस्थचरोरवदाप अग्ने(ग्नये) कव्य. वाहनाय स्वधा नम इत्युत्तरभागे पूर्ववबुत्वा अग्नये कव्य. वाहनायेदं न ममेति त्यक्त्वोपवीती तूष्णीम्मेक्षणमग्नावनुपहरेत् । स्वाहाकारेण वा होमः । तदनन्तरं प्राचीना. वीती पूर्वकृत....!! Colophon: Nil. Subject: Pindapitfyajñaprayoga to be performed by an
Anabitägniyajamāna. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition, though the leaves are here and there worn out.
This Ms. contains the following works: 1 महन्यासविधिः ॥
L. L. 1-5 2 Do
6--13 8 Do ॥
, 14--19..

Page #419

,, 22-26
1869
A DEBORETTIVI CATALOGUE OF 4 पिण्डपितृयज्ञः
L. L. 20-22 5 Do ॥ 6 शिवलिङ्गपूजाविधिः ॥ 7 अर्घ्यपदाममन्त्रः ॥ 8 स्कान्वे येरुद्र इति श्लोकार्थः ।।
31
132-35 blant] 9 महन्यासविधिः ॥ .
36-40 Dr. Burnell grouped all works contained in this Ms. under the heading of Mahanyása. Evidently it contains nine works as noted above.
,
30
....
॥ पिण्डपितृयज्ञप्रयोगः ॥ 2263. PINDAPITRYAJNAPRA YOGAH. Burnell's Catalogue No. 9362 (e).
Substance-Palm leaf. Size-128x18 inches. Leaves-5 (22-26). Lines-- to a Page. Script-Grantha. No. of
Granthas-50. Author--(?). Incomplete. Beginning and subject-Same as No. 2262. End:
विरमे(वीरं मे) दच पितर इति मन्त्रेण मध्यम पिण्डमादाय सुपुत्रप्राप्त्यै पत्न्याःप्राशयेत् । आवृत(?) पि. तरो गर्भ कुपारं पुष्करस्रजं । यथायमरूपासदिति मन्त्रेण
अयं मन्त्र...॥
Colophon : Nil. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition, though the leaves
are here and there worn out. It is full of scriptorial errors.

Page #420

BANSKRIT MANÚBORISTI
1863
For the other works contained in tbiy Ms. and for the other details see Remarks on No. 2262.
॥ आश्वलायनचातुर्मास्यहोत्रप्रयोगः ॥ 2264.' AŚVALĀYANACĀTURMĀSYA
__HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3957. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-101x51 inches. Sheets-18. Lines-8 to 10 to a Page. Seript-Devanagari. No. of Granthas-350. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥
चातुर्मास्यप्रयोगप्रारम्भः । पूर्वेधुर्वैधानरपार्जन्यां इष्टिं कुर्वन्ति। अस्या इष्टेः पञ्चदश सामिधेन्यः । वात्रेनावाज्यभागी अग्निर्वैश्वानरः पर्ज न्यश्च प्रधानदेवते । स्विष्टकृत्प्रयाजादयोऽङ्गदेवताः। देवा अ. ज्येया(ज्यपा) इत्यादि नमः प्रवक इत्यादि । आवाहनकाले। अग्निमग्न आवह । सोपमावह । उपांशु । अग्नि वैश्वानरमावह । पर्जन्यं आवह । देवो आज्यपामित्यादि । उत्तमप्रयाजे । ये यनायहे स्वाहाग्नि स्वाहा सोमं स्वाहा । उपांशु । अग्नि वैश्वानरं स्वाहा । पर्जन्यं स्वाहा देवा आज्यपा इत्यादि। अग्नित्राणि० हुतों। ये यजामहेऽग्नि जुपाणो अग्निराज्यस्य वेत् वौ। त्वं सोमासि० ऋतों । ये यजामहे सोमं जुषाण: वेत् वौ । अथ प्रधानयोः ।।
End:
जुषता हविरिमो अग्ने बीततमानि हरूपा० सुरभीणि 284

Page #421

1864
A DEBORIPTIVE OATALOGUE OF व्यन्तु वो वाचस्पतिनेत्यादि । सूक्तवाके विशेषः । अग्नि(निरि)दं० कृत । सोम इदं० कृत । अग्निरिदं० कृत । सोम इदं कृत । उपांशु सविता । इदं० कृत । सरस्वतीदं० कृत । पूषेदं० कृत । इन्द्रानी इदं० क्राताम् । विश्वे देवा इदं० कृत । इन्द्रः शुनासीर इदं० कृत । वा. युरिदं० कृत । वायुर्नियुत्वान्वा(१) । उपांशु सूर्यः । इदं० कृत । देवा आज्यपा इत्यादि संस्थाजपान्तं समानम् ॥ Colophon:
चातुर्मास्यानि समाप्तानि ॥ चातुर्मास्यप्रयोगः सम्पूर्णः ॥
श्रीवासुदेवाय नमः ॥ Subject: Āśvalāyanacātrırmāsyahantraprayoga, a Srauta
prayoga treatise giving the duties of the Hotr priest in Caturmāsya sacrifice, according to the Ābva
liyana school in Rg. Veda. This work is composed of the following important sections:
1 वैश्वदेवपर्व Sheets 1-5 2 वरुणप्रघासः
5 -8 3 साकमेधः
8.-16 8 प्रथमेष्टिः । सान्तपनेष्टिः 8 गृहमेधीयेष्टिः d कीळनेष्टिः 8 महाहविः । पित्र्येष्टिः

Page #422

SANSKRIT MANUSORITS .
1865
____16
g आदित्येष्टिः
Sheets 4 गुनासीरीयम् Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ आपस्तम्बचातुर्मास्यप्रयोगः ॥ 2285. APASTAMBACATURMASYAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3827. Page 24. Left column Substance-Paper. Size-111x48 inches. Sheets-39. Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran. thas-900. Anthor- Tryambakabhatta. Complete. Beginning!:
श्रीगणेशाय नमः ।। नत्वा गणेशपादाब्जं गुरुनाथमहाशयान् । कुर्वे त्र्यम्बकनामाहं चातुर्मास्याख्यमारतः ॥
प्रयोगं सर्वथा ग्रन्थाननुसृत्यैव सिद्धये । अक्षयः ह वै चातुर्मास्यवाजिनः सुतं भवति । फाल्गुन्या पौर्णमास्यां चैत्र्यां वा वैश्वदेवेन यजेत । ऋतुयजनपक्षे वसन्ते कस्मिंदिपर्वणि वैश्वदेवेन यजेत । वर्षासु वरुणप्रघासैः । शरदि सासाकमेधैरिति ज्ञायते । पशाहिकानां काळस्तु बोधायनेनोक्तः । उदगयना. पूर्यमाणपक्षे देवनक्षत्रे । कृत्तिकाः प्रथमं विशाखे उत्तमम् । वानि देवनक्षत्राणि । तत्र वैश्वदेवस्थ सबस्कालेनोक्तः । पक्षे तस्मिन्नेवाहनि अन्वारम्भणीया । न पूर्वेणुः ।।

Page #423

1886
A DEACRIPTIVE CATALOGUE OF अथ प्रयोगः ॥ करिष्यमाणानां निर्विघ्नतासिद्धयर्थ गणपंतिपूजनं स्वस्तिपुण्याहवाचनं करिष्ये । इति सकल्प्य पुण्याहवाचनान्तं कृत्वा । दर्भेम्वासीनो दर्भाधारयमाणः पन्या सह प्राणानायम्य यथाप्रयोगपक्षमाश्रित्यैष्टिकैचातुर्मास्यैर्यक्ष्य इति सङ्कल्पः ।।
End:
चातुर्मास्यैरिष्वा सोमेन पशुना वा(य)जते । सवनेष्ट्या वा(य)जते । चातुर्मास्यानि वा पुनश्चातुर्मास्यानि वा पुनः । पञ्चहोतान्बारम्भणीया च आवर्तते पुनः पुनरित्यापस्तम्ब मतेन ! आश्वलायनमते तु नावृत्तिः । इति समाप्तानि चातुर्मास्यानि ॥
शुभमस्तु । चिरकालमाधानोत्तरं प्रथमसंवत्सरे चातुर्मास्या[म]ना. रम्भे सति विभ्रष्टेष्टिः कर्तव्या । ततश्चातुर्मास्यारम्मः । इदं प्रायश्चित्तं प्रतिसंवत्सरं कर्तव्यताबुद्धिश्चत्तदानीमेव भवति ।
स नो बोधि० सखिभ्यः । इति सर्वप्रायश्चित्तसंस्थाजपयोनिवृत्तिः । नैमित्तिकप्रायश्चित्तेषु होममन्त्रा भवेयुः । जपमन्त्राणां निवृत्तिः । अभिमर्शनादि क्रियामात्रमेव । तत्र निदर्शनं हविषां स्कन्नमभिमशेदेवाञ्जनमगन्निति। नै.. मित्तिकप्रायश्चित्तन्तु प्राकृताहवनीय एव । पित्र्याहवनीयानुगमने योनित[त]स्तूष्णीं प्रणीयान्वाहितप्रायश्चित्तम् । अन्वाधानात्प्राग्योनितः प्रणीय सर्वप्रायश्चित्तमेव ।

Page #424

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1867
,
2
Colophon: इति श्रीमोल्होपनामकृष्णभट्टात्मजन्यम्बकेन कृतोऽयं
चातुर्मास्यप्रयोगः ॥ संवत् १७३३ कार्तिकशुक्लभृगुवासरे लिखितम् । प्रन्थः ९००. Subject: Āpastam bacãturmāsyaprayoga, belonging to the
Āpastamba school of the Black Yajur Veda, giving
the general prayoga of the Cāturmasyayajõa. This work contains the following important sections:-- 1 वैश्वदेवम् ।।
sheet (a) अनिमन्थनम् ।। 2 वरुणप्रघासः ॥
, 12 3 साकमेधम् ॥ (8) त्रियम्बकेष्टिः ॥
, 33 (b) आदित्येष्टिः ॥ 4. शुनासीरीयम् ॥ 5 यज्ञविभ्रष्टेष्टिः (चातुर्मास्यप्रायश्चित्तम) 35 (a) प्रधानम् ॥ (6) अवश्थः ॥
(7) उपस्थानम् ॥ Remarks :-The Ms. is in a very good condition. Dr. Burnell has
by mistake observed that this work is by AppādIkşita. But the first introductory verse in this Me. attributes the authorship of this work to (Mohla) Tryambakabhatta, the author of the Ādhāna, Darsapürnamāsa and other prayogas. This Ms. is dated Samvat 1793 or 1679 A. D.
,
38.
,,
34

Page #425

1868
A DEBORIPTIVE CATALOQUE OF
॥ आपस्तम्बचातुर्मास्यप्रयोगः॥ 2266. ĀPASTAMBACATURMĀSYAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3837. Page 24. Lett column. Substance-Paper. Size-113x5} inches. Sheets-58. Lines-9 or 10 teaPage. Script-Devanagart. No. of Granthas--1200. Author---(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥
चातुर्मास्यानां प्रयोगः । अक्षय्यं ह वै चातुर्मास्ययाजिनः सुकृतं भवति। यस्मिन् संवत्सरे अतिमासो न विद्यते तसिन् संवत्सरे पर्वचतुष्टयस्यापराह्ने पर्वसन्धिः । तस्मिमेवेति केचित् । फाल्गुन्यां पौर्णमास्यां चैत्र्यो वा वैश्वदेवेन यजेत । तयोः पूर्वस्यां चतुर्दश्यां प्रातरग्निहोत्रं कृत्वा प्राणानायम्य सङ्कल्पं करोति। देशकालो सङ्कीर्त्य ममोपा. त्त० परमेश्वरप्रीत्यर्थः चातुर्मास्यैर्यक्ष्ये । अक्षय्यं मे तु सुकृतं स्यात् । केचिच्चातुर्मास्यारम्भे इत्याहुः । उत्तरतो दर्भानिरस्य । अप उपस्पृश्य ततः प्राचीनप्रवणां भूमि कृत्वा । एषु चातुर्मास्येषु अध्वर्यु त्वामहं वृणे । इतोऽस्मि करिष्यामीत्यध्वर्युः । एवं ब्रह्मादीनां वरणम् । अध्वर्युः आहवनीयं विहृत्य पाहातारं मनसानहृत्य(नुदुत्थ) आहवनीयस(१)गृहं जुहोति । End :
सेनाहमस्य ब्रह्मणा । निवर्तयामि जीवमे । अग्नि

Page #426

1869
SANSKRIT MANUSORIPTS . स्तिग्मेनेत्यादि ब्राह्मण एकहोतेत्यनुवाकं मर्वञ्च मे भूयादित्यन्तम् ॥
समाप्तः शुनासीरीयः ॥ . चातुर्मास्यैरिष्ट्वा सोमेन पशुना वा यजते । अनन्तरे पर्वणि चातुर्मास्याङ्गभूतेनैन्द्राग्नेन निरूढपशुबन्धेन यक्ष्य इति सहल्पः । षड्ढोत्रादि समानम् । सोमवेदग्निष्टोमा तुल्यः। हरिः ॐ ॥ समाप्तानि चातुर्मास्यानि । फाला. (ल्गु)न्या उ(१)दृष्टे होमाय दीक्षते उ(१)दृष्टः शुक्लपक्षः । *
* एवं बोधायनेन भगवतोक्तं द्वादशाहादिकल्प उक्तः। संवत्सरेणैव कर्तु मशक्तस्य द्वादशाहेन चातुर्मास्यसमाप्तिः । यथाप्रयोगेण वा अशक्तस्य नित्यत्वादेष कल्प आश्रयणीयः । न शक्तस्य ॥ Colophon:
चातुर्मास्यानि समाप्तानि । Subject: Apastambacaturmasyaprayoga, containing the fol-.
lowing important sections:- । वैश्वदेवपर्व
1-15 2 वरुणप्रघासः
15-31 ३ साकमेधः
31-52 8 महाहविः
35-39 b पितृयज्ञः
39-48 4 गुनासीरीयः
52-55 5 चातुर्मास्यानानि (सोमपश्वादीनि) 55-56 Remarks:-The Ms. is in a very good condition.

Page #427

1870
A DESCRIPTIVE CATALOGOB OF
॥ आपस्तम्बचातुर्मास्यप्रयोगः ॥ 2267. APASTAM BACATURMASYAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3838. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-111x54 inches. Sheets-37. Lines--12 or 13 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Granthas-1300. Author-Anantadeva. Complete. Beginning:
श्रीगणाधिपतये नमः । श्रीगोपालो विजयतेतराम् : अथ चातुर्मास्यानि ।
तत्प्रयोगे प्रकारद्वयमुक्तमापस्तम्बेन । फाल्गुन्यां चैत्र्या वा वैश्वदेवेनेष्ट्वा ततचतुषु चतुर्थ मासेप्वेकैकं पर्वेत्येका। वसन्ते वैश्वदेवेन प्राकृषि वरुणप्रघासै शरदि साकमेधैरिति द्वितीयः । अस्मिन्पक्षे तत्तहत्वन्तर्गते यस्मिन् कस्मिश्चित्पर्वणि वैश्वदेवाघनुष्ठानं न चैव्याचादरः। तत्रापि
फाल्गुन्यामुत्तराफल्गुनीयोग एव वैश्वदेवं न पूर्वायोगे । End:
अग्रेणान्वाहार्यपचनं सञ्चरमवशिष्यैष इतिकरविन्दः । तस्य पुरस्तादष्टतिलोनषत्रिंशदधिकशताङ्गुलदेशे शङ्खः । स उत्तरतः स षण्णवत्यङ्गुलद्विगुणां रज्जुमुभयतः पा शां मध्ये चिहवतीं कृत्वा शक्कोः पशौ प्रतिमुख्य दक्षिणत उत्तरतधाकृष्य सङ्क। ते दक्षिणां सोत्तरश्रोणीपदं पञ्च. दश । द्विपदखिपदो वा प्रक्रमः । पृथोसरयुगे अयोदाश. के। द्वादशप्रादेशः। द्वौ प्रादेशावरत्निः । चतुर्दशाणवा चतुरविंशत्तिलाः पृशुसंश्लिष्टावालम् । यजमानस्याध्व

Page #428

SANSKRIT MANUBORIPTI
1871 र्योर्वाकुलं ग्राह्यम् । प्रमाणं तृतीयेन वर्धयेत्तचतुर्थेनात्मनश्वतुस्त्रिंशोनेनेत्यक्ष्णा लक्षणम् ॥ Colophon: इति श्रमिदापदेवसूनुनाऽनन्तदेवेन कृतश्चातुर्मास्यप्रयोगः सम्पूर्णः ।।
श्रीयझेशो विजयतेतराम् ॥ ग्रन्थसङ्ख्या । १३०० !! Sheet No. 84.
इत्यापदेवपुत्रेण चातुर्मास्यनिरूपणम् ।
अकार्यनन्तदेवेन यज्ञेशस्तेन तुष्यतु ॥ Subject: Āpastam bacãturmāsyaprayoga belonging to the
Apstam ba school of the Black Yajur Veda. This work is composed of the following important sections : 1 वैश्वदेवपर्व Sheet
1-10 1 वरुणप्रघासः
10--21 a अवभृथः 2 साकमेधः
21-32 ३ शुनासीरीयम्
32-34 4 प्राकृतविहारः
84-38 5 वरुणप्रघासविहारः
36-37 6 पैतृकविहार
37 Romarks :--The Ms. is in a fairly good condition. On the title
page is given ' श्रीशामाजीनायकपुण्ड्योपनानाम्' || i.e. the Ms. originally belonged to one Pundyaśāmājināyaka. The author of this work is Anantadeva, son of Āpadeva.
18

Page #429

12 À DESORIPTIVE CATALOQUE or
॥ आपस्तम्बचातुर्मास्वप्रयोगः ॥ 2268. ĀPASTAMBACĀTURMĀSYAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9134 c.
Substance-Palm leat. Sixe-14x13 inches. Leaves-34 (21-40). Lines-6 to a Page. Soript-Grantha. No. of Granthas-360. Author-(?). Complete.
Beginning:
फाल्गुन्या पौर्णमास्यां चैव्यां वा वैश्वदेवेन यजते । तयोः पूर्वस्यां चतुर्दश्यां प्रातरनिहोत्रं हुत्वा प्राणानायम्य सङ्कल्प्य । चातुर्मास्यैर्यक्ष्ये । अक्षय्यं मे सुकृतं स्यात् । चातुर्मास्यान्यारभमाणः पञ्चहोतारं होज्यामीति सङ्कल्प कृत्वा । अध्वर्युवरणं कर्तव्यम्। * . .
अनुमन्त्रणं तन्त्रेण इन्द्राग्निम्यामिदम्। इन्द्राग्न्योरहमिन्द्रियान्यन्नादः ॥
चातुर्मास्यान्युच्यन्ते । तत्र प्रथममन्वारम्भणीया। नवः प्रवक्त्र इत्यादि पञ्चदश सामिधेन्यः । आवाहनकाले आज्यभागावावाह्य अग्निं वैश्वानरमावाह्य पर्जन्यमावह । उत्तपप्रयाजे ये + हे खाहाग्नि स्वाहा । सोमं स्वाहा । अग्नि वैश्वानरं स्वाहा । पर्जन्यं स्वाहा दे + वौ । आज्यभागौ पौर्णमासवत् । . अग्निना रयिमभवत् । पोषमेव दिवे दिवे । यशसं वीरवत्तमोम् ! ये । हेऽग्निजुषाणो अग्निराज्यस्थ हविषो वेतवा गतस्थाने अमी का बसुवित्पुष्टिवर्धनम् । सुमित्र
End :

Page #430

SANSKRIT MANUSORI M
I
इसौ मनोभवोम् । ये । हे सौमं जुषाणस्सोम आन्यस्य हविषो वेतवौ । उत त्वामदिते । सुमृडीकामभिष्टयोस् । ये । हे अदितिर्महीमूषुमातरं । सम्प्रणीति वौ । प्रेच्यो अग्ने दीर्घिः पुरो नोजस्रजया सूर्याय विषु त्वां शश्वन्त उपयन्ति वाजोम् । ये । हेग्निवस्स्विष्टकृतमथावेग्निरग्ने प्रियायामान्यया । सोमस्य । प्रियतया मान्यया ल ( अ ) दित्या । प्रियाया मान्यया जुषतां हविरिमे । अग्ने वीततमानि सुरभीणि व्य... वौ । वाचस्पतिनेस्यादिमुक्तवाके । अग्निरिद० | अदिििरद० । देवा आज्यपा इत्यादि । संस्था जपान्तम् ।
Colophon :
समाप्ताः साकमेधाः ॥
Subject: Caturmasyaprayoga, belonging to the Apastamba school of the Black Yajur Veda.
Burnell's
Remarks :--The Ms. is in a decaying condition. It is full of scriptorial errors. For the other works contained herein see the list under Remarks on No. 2097. This work is not however noticed by Dr. Burnell under this Ms. In the beginning of this work, the Caturniasyayājamāna also is given.
1878
॥ बोधायनचातुर्मास्यप्रयोगः ॥
2269. BODHĀYANACĀTURMĀSYAPRAYOGAH.
Catalogue No. 3719. Page 24. Left column. Sheets-56.
Script—Devanāgarl. No. of
Substance-Paper. Size-11X5 inches. Lines-8 to 9 to a Page.

Page #431

1874
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF Granthas-1300. Author-Baladiksita (?). Complete. Beginning:
करकलितकीरशावां कटितटसंशोभिकनककौशेयाम् । करुणापूर्णकटाक्षां कलये हृदये सदैव कामाक्षीम् ॥ स्मृत्वा बोधायनपदपचं तत्त्रोक्तसूत्ररीत्याहम् । श्रीशिवभूपतिनोक्तश्चातुर्मास्यप्रयोगमातन्वे ।।
चातुर्मास्यानां प्रयोगा उच्यन्ते । तानि चतुर्धायावजीविकानि । सांवत्सरिकानि । द्वादशाहि. कानि। यथाप्रायोगिकानि चेति ॥ सांवत्सरिका प्रयोगो निरूप्यते । फाल्गुन्या वा चैत्र्यो वा पौर्णमास्यां वैश्वदेवहविभिर्यजते तैर्यक्ष्यमाण उपकल्पयते । निश्वेतां शलली लोहितायसं क्षुरं चतुष्टयानि पुरोडाशकपालानि च तिनश्चरुस्थालीरेकामामिक्षाकुम्भी तावन्ति भ(मे)क्षणानि द्वयं पयः पृषदाज्याय दधि हविरातञ्चनाय च कार्मयमयान परिधीन श्रीन प्रसूपयं प्रस्तरं द्वयमिध्मावहिहिर ण्यं धेनुब्चारम्भणीयादक्षिणा द्वादश गा:प्रथ(म)जं वत्सं वा वैश्वदेवदक्षिणां चरुणुरोडाशीयान्त्रीहीम् पिष्टानि तण्डुलान्याज्यञ्चेति ॥ End:
अन्यान्येव सर्वाणि पाणिहवन्ती सुधध्वं दैव्याय पि. त्र्येत्यादिधर्मभेदात् महापित्यज्ञेन प्रचर्य त्रियम्बकै(?) प्रच. ति हस्तपादान्प्र(दम्भ)क्षाल्य एतेनैव यथैतमेत्येत्यन्तं ब्रह्मन् प्रथाखाम इत्यादिग्विमोकान्ते वाजिनचर्या वैश्वदेव. वारुणवाजिनाम्यां संसृष्टाभ्यामध्वर्युः प्रचरति मारुती

Page #432

SANSKRIT MANUSORITI
1875 वाजिनेनप्रतिप्रसाता पला(ली )संयाजा दिवो देवा मनुप्येषु अवभृथेन प्रचर्या व्रतविसर्गादिब्राह्मणतपर्णान्तम् । अथ पौर्णमासस्य वैभृधाभ्यामिष्ट्या यर्म पर्यवर्तयदिति निच(१) वर्तयते परिजवपते(?) नानांते संवत्सरीणां स्वस्तिमाशास्ते । परिवत्सरीणां स्वस्तिमाशास्ते । इदावत्सरीणां स्वस्तिमाशास्ते । अनुवत्सरीणां स्वस्तिमाशास्ते । इति
चतुष्टयं वदेत् । Colophon:
इत्यैकाहिकैष्टिकचातुर्मास्यप्रयोगः समाप्तः ॥ Subject: Bodhāyanacãturmásyaprayoga, giving the details
of Câturmāsya sacrifice, according to the Bodha
yana school of the Black Yajur Veda. This work contains the following :
1 वैश्वदेवः 2 वरुणप्रघासः 3 साकमेधः - महापितृयज्ञः b आदित्येष्टिः 4 शुनासीरीय: 5 वैधे विशेषाः
50-52 6 ऐकाहिकेष्टिः
52-56 Remarks:-The Ms. is in a very good condition. It is full of scrip. " torial blunders. In one of the introductory verses, the author of this work (perhaps Bilādskṣita) says that he has written this prayoga tract on the request of Sivāji, the last Mahratha ruler of Tanjore between 1893—1855 A. D.

Page #433

1818
A DESCRIPTISE CATALOGUI OF
॥ बोधायनचातुर्मास्यप्रयोगः । 2270. BODHĀYANACĀTURMĀSYAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3722. Page 24. Lett column. Substance--Paper. Size-108 x 49 inchea Sheets--25. Lines-8 to a Page. Script-Devanigart. No. of Gran. thas-620. Author- (?). Complate.
Beginning:
श्रीवेङ्कटेवपरमगुरवे नमः ॥ - वैश्वदेवाः(व्या) हविर्यस्यमाणो भवति फाल्मन्यां का चैत्र्यां पौर्णमास्यां नक्षत्रप्रयोग इत्याहुः । उदगयन आ. पूर्यमाणपक्षस पुण्याहे प्रयुञ्जीतेति सङ्कल्पयते श्रेणी चलली लोहितायसस्पय(स्य) च क्षुरं चतुष्टबानि पुरोडाशकपालानि चतनं चरुस्थालीस्तावन्ति मेक्षणानि द्वयं पयः पृषदाज्याय दधिहाविरातश्चनाय च त्रेधा बहिस्समद्धं तदे. कया पुनस्सनद्धं प्रसूमयं प्रस्वरमित्यथोपवसर्थायेहनि दि. हविषमारम्भणीयामिष्टौ निर्वपति वैश्वानरं च द्वादशकपालं पार्जन्यञ्चरुं सा प्रसिद्धेष्टिस्सन्तिष्ठते ।
End:
तेन पकेयन्तेन राध्यासमिति पुरस्तादेवानेऽथ दक्षिणतोऽथ पश्चादथोत्तरतोऽथोपरिष्टात्सन्ति ते शुनासीर्य. (रीय)हवींषि अनुवत्सरीणां स्वस्तिमायास्त इत्याशास्ते ॥ १७॥
Colophon:
आतुर्मास्यं समाप्तम् ॥ श्रीवेङ्कटेशाय परमगुरवे नमः ॥

Page #434

M
H
MATUROADS
187
Subjeot: Caturmisyaprayoga, (1-17 Khandas)-based on 1
-17 Khandas of Caturmāsya prasna of Bodhāyada
Srauta Sūtras. Remarks:-The Ms. in in good condition. Before the colophon the
index of Khandas is given as follows:वैधदेवहविर्यस्यमाणो भवति + अथातच त्रिपुः मासेषु शुनासीरहवि. यस्यमाणो भवति । सप्तदा ॥
॥ चातुर्मास्यप्रयोगः॥ 2271. CĀTURMĀSYAPRAYOGAH. T. S. Collection No. 191. Substance-Paper. Size-94x4! inches. Sheets—9. Lines-12 to a Page. Script-Deva. nigart. No. of Granthas-200. Author-(?). Complete. Beginning: .
भीगणेशाय नमः। अथ चातुर्मास्यान्युच्यन्ते । चातुर्मास्यानीति कर्मसमुदायनाय । तेषां चतुर्थ प्रयोगः । पावजीवं सांवत्सरिकं द्वादशाहं यथाप्रयोग इति । तेनु पूर्वेनुः पूर्व पक्षा श्रेयान् । तत्र यावजीवसांवत्सरिकयोवैश्वदेववरुणप्रयाससाकमेघशुनासीरीयाणां यथाक्रमं फाल्गुन्याषाढीकार्तिकीफाल्गु(नी)पौर्णमासी, चैत्रीश्रावणीमार्गशीर्षीचैत्रीषु वा प्रयोगः ।
अपरा फालानी न व्यपेयादिति वचनात् । अथ प्रयोगः ।

Page #435

1818
A DÉSORIPTIVE CATALOGUE or पूर्वे नान्दीमुखं कृत्वा रात्रावुदकशान्ति प्रतिसरवन्धञ्च : कृत्वा परेनुः प्रातः स्नानादिपञ्चकं कुर्यात् ।। End :
___ अथ वरुणप्रधासप्रयोगः । तत्रैते सम्भाराः । त्रिोतालली । लोहितक्षुरः ॥ द्वात्रिंशत्कपालानि । आमिक्षावाल्यौ। तिस्रथ चरुस्थास्यः । पञ्च मेक्षणानि ॥
या पुरस्तादित्यादि वरुणप्रषासहविभिर्यक्ष्य इति सहल्प्य देवतासङ्कल्पं कुर्यात् । अग्नीषोमावाज्यभागौ । आग्नेयोऽष्टाकपालः पुरोडाशः। सौम्यश्च । सावित्रो द्वा दशकपालः पुरोडाशः। सारस्वतश्चरुः । पौष्णश्चरुः । ऐ. न्द्राग्न एकादशकपालः पुरोडाशः । मारुत्यामिक्षा । वारुण्यामिक्षा । काय एककपालः । देवा आज्यपा इत्यादि वैश्वदेववत् । सविता क इत्युपांशु यः सद्यो यक्ष्ये ।
अध्वर्युः इडाइरित्यादि । .................... । Colophon : Nil. Subject : Cāturmāsyaprayoga, giving the full details of Vai
Svadevaparvan and the beginning of the Varapapra
ghāsaparvan. Remarks:- The Ms. is in good condition. It breaks off in the
beginning of the Second Parvan-Varuņapraghāsa--of the
Obturmasya. The Mantras given in this Ms. are accented.

Page #436

1819
SANSKRIT MANUBORIPTS
॥ चातुर्मास्यप्रयोगः॥ . 2272. CĀTURMĀSYAPRAYOGAH. T. S. Collection No. 186. Substance--Paper. Size-84 X 43 incbes. Sheets-39. Lines--10 to a Page. Script-Deva
nigarl. No. of Granthas-680: Author--(?). Incomplete. Beginning:
श्रीरस्तु । अथ वरुणप्रघासप्रयोगः। तत्रैते सम्भाराः। त्रिश्वेतशलली। लोहितारः। द्वात्रिंशत्कपालानि । आमिक्षास्थाल्यौ। तिस्रवरुस्थाल्यः । पञ्च मेक्षणानि । द्विशताधिकानि शमीपर्णानि । * * * प्रस्तरं प्रस्मयं केचिदिच्छन्ति। एतानि सम्भृत्योदवसाय । यजमान अग्नीनरण्योः समारोप्योदवसाय पथि. त्वा विहृत्य गार्हपत्ये स्मार्तवदाज्यं संस्कृत्य स्रुचि चतुगृहीतं गृहीत्वाऽऽहवनीये मनस्वत्या जुहोति-'मनोज्योतिर्जुषता'मिति ॥ End:
सन्तिष्ठते साकमेधपर्व ॥ अथ शुनासीरीयप्रयोगः ।। याः पुरस्तादित्यादि शुनासीरीयहविभिर्यक्ष्य इति स. बल्य + अग्नीन्विहत्यान्याधाय शाखामाहत्येध्मावर्हिस्स.
बहनादि वैश्वदेववत्करोति ।। Colophon: Nil. Subject: Cāturmāsyaprayoga containing two parvang--Varu
___napraghasa and Sakamedha only. Remarks :-- The Ms. is in good condition. It breaks off in the
beginning of the fourth parva Sunāsiriya.
288

Page #437

1880
À DÉSORIPTIVB CATALOGUE OF ॥ आश्वलायनपशुबन्धब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2273. ĀŚVALĀYANAPAŚUBANDHA
BRAHMATVAPRAYOGAH. Burnell's: Catalogue No. 3988. Page 23. Right column. Substance-Paper. Size-10gx5 inches. Sheets-8. Lines-9 to a Page. Script-Devanigars. No. of Granthas-40. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ पशुषन्धब्रह्मत्वप्रयोगप्रारम्भः ॥ यजमानपनीभ्यां सहायगारं प्रविश्योत्तरेण विहारं प्रामुख उपविशति । सन्म ऋध्यतामित्युक्ते । तत्त ऋध्यता तते समृध्यतां तत्ते सम्पद्यतां कामः इति प्रतियात् । असिन्निरूढपशुधन्धे ब्रह्माणं त्वां तृणे इत्युक्ते । वृतोऽ. मि करिष्यामात्युक्त्वा । आमावैष्णवेष्टयां सर्व दर्शपूर्णमासवत् ॥ End:
यथागृहीतं अग्नेः समिदसि तेजोऽसि तेजो मेदा स्वाहा । सोमस्य समिदसि दुरिष्टेर्मा पाहि स्वाहा पितृणां समिदसि मृत्योर्मा पाहि स्वाहा प्रथमं होताऽदध्यात्ततो ब्रह्मा एकैकस्मिन् । ततः संभाजपः । ओं च मेस्वरश्च मे०
तस्मै ते नमः ॥ Colophon :
___ इति पशुबन्धनमस्वप्रयोगः सम्पूर्णः ॥ Subject: Asvalāyanapasubandhabrahmatvaprayoga

Page #438

for
SANSKRIT YANUSORIPTS
1881
belonging to the Āsvalāyana bahyrcas. Romarks:-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2274. ĀŚVALĀYANAPASUBANDHA
BRAHMATVAPRAYOGAH.
Barnell's Catalogue No. 3989. Page 23. Right column.
Substance-Paper. Size--103x43 inches. Sheets-3. Lines -10 to a Page. Script-Devanagarl. No. of Granthas
-40. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2278. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2275. ĀŠVALĀYANAPAŠUBANDHA
BRAHMATVAPRAYOGAH.
J. L. Collection No. 289. Substance--Paper. Size-10x43 inches. Sheets--2. Linea-11 to a Page. Script-Devanigars. No. of Granthas-24. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीक्ष्मीनृसिलाय परमगुरवे नमः ! आश्वलायनसूत्रोक्तपशुब्रह्मवप्रयोगक्रमः ।
पविष्टौ प्रकृतिवत् । अग्निप्रणयने स्थानाचमने कृत्वा तीर्थेन प्रपद्य विहारस्य दक्षिणतः खित्वाध्वर्वादिषु

Page #439

1882
A DESORIPTIVE DATALOGUE OF व्रजत्सु स्वयं दक्षिणतो व्रजञ्जपेत् । ' आशुः शिशान' इति दशर्च सूक्तबजने समाते मूक्तं समापयेत् ॥ End:
प्रथमं होताऽदध्यात् ततो ब्रह्मा तत इतरे एकैक इति वचनात् । ततः संस्थाजपः यद्यादित इतीष्टिा(१) । यधुमयतः तदा तत्समाप्तौ संस्थाजपः ॥ Colophon : इति पशोराश्वलायनोक्तब्रह्मत्वप्रयोगपद्धतिः ।
श्रीमदिव्यलक्ष्मीनृसिह्मार्पणमस्तु ।। Sabject: Pasuhandhabrahmatvaprayoga, according to the
Āśvalāyana babvfcas, giving the duties of the Brahman priest in Pasubandha sacrifice.
Remarks:-The Ms. is in a fairly
od condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥ 2276. ĀŚVALĀYANAPASUBANDHA
___YAUTRAPRAYOGAH. Burnen's Catalogue No. 3958. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size--108x4g inches. Sheets-9. Lines-9 to a Page. Script--- Devanagari. No. of Gran. thas-150. Author-(?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ॥ हरिः ॐ ॥ पशाविष्टिरुभयतोऽन्यतरतो वामेयी बाऽग्नावैष्णवी वोभे वान्यतरा पुरस्तात् । अस्या इष्टेः पञ्चदश सामिधेन्यः ।

Page #440

SANSKRIT MANUBCRITTS
1889 वानावाज्यभागौ। अग्नाविष्णू प्रधानदेयते । विष्टकप्रयाजादयोऽङ्गदेवताः । देवा आज्यपाश्च । नमः प्रवक इत्यादि आवह । देवान्यजमानाय । अग्निमग्न आवह सोममावह । अग्नाविष्णू आवह । देवा आज्यपामित्यादि उत्तमप्रयाजे । ये यजामहे स्वाहाग्नि स्वाहा सोमं स्वाहाऽग्नाविष्णू स्वाहा देवा आज्यपा इत्यादि ।
End :
अग्नेः समिदसि तेजोऽसि तेजो मे धेहि इति प्रथ. माम् । एधोऽसि एधिषीमहीति द्वितीयाम् । समिदसि समेधिषीमहीति तृतीयाम् । एत्योपतिष्ठते आ(अ ?)पो अद्यान्वचारिषम् • सृज च वर्चसा ततः समिधोऽध्याद. धाति । यथागृहीतम् । अग्नेः समिदास । तेजोऽसि तेजो मेदा स्वाहा । सोमस्य समिदसि दुरिष्टेर्मा पाहि स्वाहा । पितृणां समिदसि मृत्योर्मा पाहि स्वाहा । प्रथमं होताऽ. दध्या(द)। ततो ब्रह्म एकैकस्मिन् ततः संस्थाजपः । ॐ. च मे स्वरश्च मे तस्मै ते नमः ।
Colophon:
इति पशुहोत्रं सम्पूर्णम् ॥ Subject: Āývalāyanapasubautraprayoga, belonging to the
Āśvalāyana bahv;cas, giving the duties of the hots
priest in the Paśubandha sacrifice. Remarks: --The Ms. is in good condition.

Page #441

1884
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥
2277. ĀŚVALAYANAPAŠUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3959. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-10 x 43 inches. Sheets-9. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. thas-150. Author-(?). Complete.
No. of Gran
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥ 2278. ASVALAYANAPAŠUBANDHAHAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3960. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-10x42 inches. Sheets-9. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-150. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Remarks: The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥
2279. ĀŚVALAYANAPASUBANDHAHAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3961.
Substance-Paper.
Page 24. Size-10 x 43 inches.
Left column. Sheets-9,

Page #442

SANSKRIT MANUSCRIPTS
Lines-8 to a page. Author-(?).
thas-150.
Script-Devanagari. No. of Gran
Complete.
1885
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥
2280. ASVALAYANAPASUBANDHAHAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3962. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size 105 inches. Sheets-9. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. thas-150. Author-(?). Complete.
No. of Gran
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥
2281. AŚVALĀYANAPAŚUBANDHAHAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3963. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-10x43 inches. Sheets-9. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari.
No. of Gran
thas-150. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Remarks:-The Me. is in good condition.

Page #443

1886
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ||
2282. ĀŚVALĀYANAPAŠUBANDHAHAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3964. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-105 inches. Sheets-9. Lines 9 to a Page. Script-Devanagari.
No. of
Granthas-150. Author (?).
Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Remarks: The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥ 2283. ASVALAYANAPASUBANDHAHAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3965. Page 24. Left colunm. Substance-Paper. Size-10 x4 inches. Sheets -9. Lines-8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-150. Author (?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Remarks:-The Ms. is in good condition.
Substance-Paper.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥
2284. ĀSVALĀYANAPAŚUBANDHAHAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3966. Page 24.
Left column.
Size-10×5 inches. Sheets-8.

Page #444

BANSKRIT MANUSCRIPTS
1887 Lines -9 to a page. Script-Devanāgars. No. of Granthus
--150. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Remarko :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥ 2285. ĀŚVALĀYANAPASUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3967. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size---104 X 44 inches. Sheets--8. Lines9 to a Page. Script--Devanagars. No. of Gran
thas--150. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥ 2286. ĀŠVALĀYANAPAŚUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3968. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size--104 x 4] inches. Sheets-8. Lines--9 to a Page. Script-Devanāgarf. No. of Gran.
thes-- 150. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Remarks :--The Ms. is in good condition.
237

Page #445

1888
A DESCRIPTIVE OATALOGUE OF ॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥ 2287. ĀŚVALĀYANAPAŠUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogne No. 3967. Page 24. Loft colama
Substance-Paper. Size--101x4} inches. Sheets -8. Lines -9 to a Page, Script-Devanagari. No. of Gran.
thas-150. Author- (?). Complote.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Romarks :-The Me. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः॥ 2288. ĀŚVALĀYANAPASUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH. Barnell's Catalogue No. 3970. Page 24. Left column.
Substance--Paper. Size--104 X 4% inches. Sheets-10. Lines--8 or 9 to a Page. Script-Devanagarl. No. of Granthas--160. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2276. Remarka :--The Ms. is in good condition.
॥ आपलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः॥ 2289. ĀŠVALĀYANAPAŚUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3971. Page 24. Left column.
Sohne-Paper
Size
101 X 43 inches.
Sheets-11.

Page #446

SAXBLIT MANUBORITI
.
. 1889
Lines--8 to a Page. Script-Devanāgarf. No. of Gran
thas--150. Author_(?). Complete.
Boginning, end, colophon and subjeet, Same u No. 2276. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥ 2290. AŚVALĀYANAPAŠUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3972. Page 24. Left column.
Substance--Paper. Size-103 x 45 inches. Sheets, 10. Lines—8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran
thas-150. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2276. Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः॥ 2291. ĀŚVALĀYANAPAŚUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH.
Barnell's Catalogue No. 3973. Page 24. Left oolumn.
Substance-Paper. Size-104 X 41 inches. Sheets--10, Lines-8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran
thao-150. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Romarka:-The Ms. is in good condition.

Page #447

1890
A DRBORIPTIVE CATALOGUE OF
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥ - 2292. ĀŠVALĀYANAPASUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3974. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size ---104 X 4} inches. Sheets-10. Lines--8-to a Page, Script-Devanagart.: No. of Gran.
thag_-150. Author- (?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2276. Remarks :-The Ms. is in good condition.
।। आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥ 2293. ĀŠVALĀYANAPAŚUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3975. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size--104 x 44 inches. Sheets--10. Lines-8 to a Page: Script-Devanāgari. No. of Gran
thag-150. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2276. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥ 2294. ĀŠVALĀYANAPAŚUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3976. Page 24. Lieft column..
Substance-Paper. Size--104 X 54 inches. Sheets--11.

Page #448

SANSKRIT: HARPIBARRAS
1891
Lines--10t04 Page. Script--Telagu. Na of Granthas -150. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276.
Remarks:--The Ms. is in good condition.
lll. 111TATTT-HETETT: 2295. ĀŚVALĀYANAPASUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3977. Page 24. Left column.
Substance--Paper. Size-103 x 45 inches. Sheets-12. Lines-10 to a Page. Script-Telugu. No. of Gran. thas-150. Author (?). Complete..
Beginning, end, colophop and subject---Same as No. 2276. Remarks:--The Me, is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥ 2296. ĀŚYALAYANAPAŠUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3978. Page 24. Left column, Substance-Paper. Size-104X57 inches. Sheets--12.
Lines-9 to Page. -150. Author (?).
Seript. Telaguc. No of:Granthab Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2276. Remarks :--The Ms. is in good condition.

Page #449

1892
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF - ॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः॥ 2297. ĀŚVALĀYANAPASUBANDHA
HAUTRAPRA YOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3979. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-104 X 54 inches. Sheets--14. Lines-10 to a Page. Script--Telugu. No. of Granthas
-150. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2276. Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धहौत्रप्रयोगः॥ 2298. ĀŠVALAYANAPAŚUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH. T. S. Collection No. 203. Substance-Paper, Size--11X51
inches Sheets --5. Lines--12 to 14 to a Page. Script Devanāgari. No. of Granthas—150. Author(?). Completo Beginning, end and subject--Same as No. 2276. Colophon:
इति पशुहोत्रप्रयोगस्सम्पूर्णः ।।
साम्बसदाशिवार्पणमस्तु । राक्षसभुवनकर० ॥ Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धमत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2299. ĀŠVALĀYANAPAŚUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell'. Catalogue No. 4079. Page 24. Left column.

Page #450

SANSKRIT MANUSCRIPTS
Substance-Paper. Size-104 × 4g inches. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. thas-130. Author(?). Complete. Beginning:
Colophon:
श्रीगणेशाय नमः || अथ पशुमैत्रावरुणप्रयोगः ।
होत्रा प्रशास्तस्तीर्थेन प्रपद्यस्वेत्युक्ते चात्वालोत्करावन्तरेणागत्य मित्रावरुणयोस्त्वा बाहुभ्यां प्रशास्तोः प्रशिषा प्रतिगृहाम्यनको विधुरो भूयासम् । प्रत्यच्युखो दक्षिणोत्तराभ्यां पाणिभ्यां दण्डं प्रतिगृह्मोचरेण होतारमतिव्रजेत् । दक्षिणेन दण्डं हरेन्न चानेन संस्पृशेदात्मानं वान्यं वा प्रेषवचनात् । दक्षिणो होतृषदनात्प्रहो ऽवस्थाय समिच्यः प्रैष्य इत्युक्ते वेद्यां दण्डमवष्टम्य ब्रूयात् । होता यक्षदर्शि समिधा सुषमिधा समिद्धं नाभा पृथिव्यास्वङ्गवे वामस्य । व दिव इळस्य देवे स्वाज्यस्य होतर्यज ॥ १ ॥
End:
एत्याहवनीयमुपतिष्ठते । आ ( अ ) पो अद्यान्व चारिषं रसेन समगस्म (न्म) हि पयस्वानन आगहि तं मा संसृज वर्चसा ततः समिधोऽस्यादधाति यथा गृहीतमग्नेः समिदसि तेजोऽसि तेजो मेदा स्वाहा । सोमस्य समिदसि दुरिष्टेर्मा पाहि स्वाहा । पितॄणां समिदसि मृत्योर्मा पाहि स्वाहा ।
ततः संस्थाजपः । ॐ च मे० ॥
Sheets-10.
No. of Gran
1893
इति पशुमैत्रावरुणः समाप्तः ।
Subject: Aávalāyanapaśumaitrāvaruṇaprayoga, belonging to the Advaliyanabahvṛcas, giving the prescribed duties

Page #451

1894
A DÖROREPTIVE OATALOGUE OF of the Maiträvaruņa priest in Hotrgana in the
Paśubandha sacrifice. Remarks :--The MB. is in good condition,
॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2300. ĀŠVALĀYANAPAŚUBANDAA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 4080. Page 24. Left column.
Subutanos-Paper. . Size -113 x 41 inches. Sheets--10. Lines-8 to a Page. Script-Dovanāgari. No. of Gran-thas-180. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2299. Remarks :--The Ms, is in good condition.
॥ आपलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ।। 2801. ĀŠVALĀYANAPAŚUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Bumell's Catalogue No. 4081. Page 24. Left-column.
Substance-Paper. Size-103 x 5 inches. Sheets-9. Lines--9 to a Page. Script-Devanāgars. No. Gran
thas-130. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2299, Remarks :-- The Ms. is in good condition.

Page #452

BANSKRIT MANUSORIFTS
1996
॥ आपलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2302. ĀSVALĀYANAPAŚUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4082. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size--113 x 4} inches. Sheets-9. Lines—8 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Gran
thas-130. Author---(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2299. Remarks :- The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ।। 2303. ĀŚVALĀYANAPASUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4083. Page 24. Left columo.
Substance-Paper. Size ----101 X 43 inches. Sheets-9. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran.
tbas--130. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2299. Remarks:--The Ms. is in good condition.
11 3710Trna ITF01qTTT: 11 2304. ĀŚVALĀYANAPAŚUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4081. Page 24. Left column, 288

Page #453

1896
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF
Substance-Paper. Size--101 x 5 inches. Sheets--8. Lines-9 to a Page. Script--Devanāgarf. No. of Gran
thas-130. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-- Same as No. 2299. Romarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2305. ĀŚVALĀYANAPASUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4085, Page 24. Right column.
Substance-Paper." Size---101 x 43 inches. Sheets-8. Lines-9 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas--130. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject---Same as No. 2299. Bemarks: The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2806. ĀŚVALĀYANAPAŠUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4086. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-101 X43 inches. Sheets-8. Lines-9 to a Page. Soript-Devapāgarf. No. of Gran
thas—130. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2299. Romarks:--The Ms. is in good condition.

Page #454

SANSKRIT MANUSORIPTS
1887 ॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2307. ĀŠVALĀYANAPAŠUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4087. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-104 X45 inches. Sheets-8. Lines— 9 to a Page. Script-Devanägarl. No. of Granthas-180. Author—(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2299, Remarks:--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ।। 2308. ĀŚVALĀYANAPASUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4088. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size--104 X 53 inches. Sheets-8. Lines--9 to & Page. Script-Devanāgarl. No. of Gran.
thas—130. Author—(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2299. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्रलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः॥ 2309. ĀŚVALĀYANAPAŚUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4089. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-10} * 5% inches. Sheets-8

Page #455

1898
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF Lines--9 to a Page. Script-Deva nāgarf. No, of Gran.
thas—130. Author—(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2299. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2310. ĀŠVALĀYANAPASUBANDAA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Barnell's Catalogue No. 4090. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size--104 X5 inches. Sheets--- 8. Lines-9 to a Page. Script - Davanagari. No. of Gran
thas--130. Author--(?). Complete.
Begioning, end, colophon and subject--Same as No. 2299. Remarks:--The Ms. is in good condition.
1371441499 À TUTTTTTT: 1) 2311. ĀŚVALĀYANAPASUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 4091. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size--104 X5 inches. Sheets-7. Lines--9 or 10 to a Page. Script-Devanagarf. No. of Granthas-130. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Saine as No. 2299. Remarks :--The Ms. is in good condition.

Page #456

2312.
SANSKRIT MANUSCRIPTS
॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥
AŚVALAYANAPASUBANDHA
1899
MAITRĀVARUNA PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 4092. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-10 x 43 inches.
Sheets-6.
Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Gran thas-115. Author-(?). Incomplete.
Beginning and subject-Same as No. 2299.
End:
देवीस्तिस्रस्तिस्रो देवीरिळा सरस्वती भारती द्यां भा रत्यादित्यैरस्पृश्चत्सरस्वतीमं रुद्रैर्यज्ञमावीदिवेळयावसुम
त्या सदमादं पदेम (वसुवने वसुधेयस्य व्यन्तु यज ॥ ७ ॥ ) Colophon: Nil.
Remarks:-The Ms. is in good condition. It breaks off towards the end.
॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥
2313. ASVALAYANAPASUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 4093. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-93 × 47 inches. Sheets-14. Lines -8 to a Page. Script-Telugu. thas-180. Author-(?). Complete.
No. of Gran
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2299.
Remarks:-The Ms. is in good condition.

Page #457

1900
A DESORIPTIVE CATALOQUE OP ॥ आपलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2314. ĀŚVALĀYANAPASUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4094. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-104 x 43 inches. Sheets-13. Lines8 to a Page. Script-Telugu. No. of Granthag
-130. Author--(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2299. Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुवन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2015. ĀŠVALĀYANAPAŚUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burneil's Catalogue No. 4095. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-103 x 44 inches. Sheets--12. Lines--8 to a Page. Script ---Telugu. No. of Granthag-130. Author-?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject---Same as No. 2299. Remarks :--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2316. AŠVALĀYANAPAŚUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4096. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Şize-104 43 inches. Sheets--13.

Page #458

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1961
Lines-8 or 9 to a Page. Script---Teluga. No. of
Granthan-130. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2299. Remarks :-The Ms: is in good condition.
PPATS-UÀ
TUTITIT: "
1 341 2017. ASVALAYANAPASUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4097. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size--104 X 54 inches. Sheets---10. Lines-10 to a page. Script-Telugu. No. of Granthas
-130. Authorm(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2299. Romarks:--The Ms. is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ।। 2318. AŠVALĀYANAPASUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. J. L. Collection No. 240. Substance-Paper. Size--103x43
inches. Sheets—6. Lines--10 to a Page. Script-Devanågarf. No. of Granthas--130. Author(?). Complete.
Beginning, and, colophon and subject-Same as No. 2299.
Remarks:--The Me. is in a fairly good condition,

Page #459

1902
A DEBOROPTIVE CATALOGUE OF ॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2819. ASVALAYANAPASUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. T. $. Collection No. 181. Substance--Paper. Size--91x4 inches. Sheets -—7. Lines --8 to 12 to a page. Soript-- Devanagari. No. of Granthas-130. Author-(?). Com. plete.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः। मित्रावरुणयोस्त्वा बाहुभ्यां प्रशास्तोः प्रशिषा प्रतिगृ. हाम्यवको विधुरो भूयासम् । उत्तरेण होतारमतिबजे(त)। दाणेन दण्डं हरेन चानेन संस्पृशेदात्मानं वान्यं वा
प्रैषवचनात् । + आज्यस्य होतर्यज ॥१॥ End and subject-Same as No. 2299. Colophon:
इति पशुमैत्रावरुणः पमाप्तः ।' सर्वजित्संवत्सरज्येष्ठशुद्ध ४ भौमवारी समाप्तः ॥
Remarks:-The Ms. is in good condition. The date of this Ms. is
probably Tuesday 30th June 1767. A. D.
॥ आश्वलायनपशुबन्धमैत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2320. ĀŚVALĀYANAPAŚUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAÆ. T. S. Collection No. 182. Substance-Paper. size--10x4

Page #460

SANSKRIT MANUSÓRIPTS
1908
inches. Sheets-9. Lines-7 or 8 to a page. Script-Deva.
nagarl. No. of Granthas-180. Author-?). Complete. Beginning, end and subject-Same as No. 2299. Colophon:
इति पशुमैत्रावरुणास्समाप्ता: ॥
Remarks :-The Ms. is old and is in good condition.
॥ आश्वलायनपशुबन्धमत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2821. ASVALĀYANAPASUBANDHA
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. J. L. Collection No. 241. Substance--Paper. Size-81X 33 inches. Sheets-7. Lines-7-9 to a Page. Script-Devanägarl. No. of Granthas_-50. Author--?. Incomplete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः। मित्रावरुणयोस्त्वा बाहुभ्यां etc.-Same as No. 2299. End :
एष मे देवेषु वसुवार्यायक्ष्यत इति + सूक्तवाकाय सूक्ता पूरहि ॥ समाप्य दण्डमग्नौ प्रहरेत् । शुगसि०स्तमभि
शोच(१)................. । Colophon : Nil.
Subject--Same as No. 2299. Remarks :-The Ms. is old and is in a fairly good condition. It
breaks off in the middle.
239

Page #461

1904
À DESORIPTIVE CATALOGUE OF
॥ आपस्तम्बपशुबन्धप्रयोगः ॥ 2322. ĀPASTAMBAPAŚUBANDHA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 2524. Page 24. Left column.
Sabstance-Paper. Size-11x51 inches. Sheets--32. Lines—10 to a Page. Script-Devanāgarf. No. of Granthas--500. Author-(?). Complete.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः । पशुवन्धप्रयोग उच्यते । सर्वाल्लोकान्पशुबन्धया. ज्यभिजयति तेन यक्ष्यमाणः संवत्सरे संवत्सरे प्रावृषि पौर्णमास्याममावास्यायां वा संवत्सरे संवत्सरे यसिन्क. स्मिचित्पर्वणि वा प्रातरमिहोत्रं हुत्वा अपरेण गार्हपत्यं दर्भेष्वासीनो दर्भान्धारयमाणः पन्या सह यजमान उ. पविश्य इष्टदेवतां ध्यात्वा सङ्कल्पं करोति । परमेश्वरप्रीत्यर्थ पशुबन्धमारप्स्ये। तेन संवत्सरे संवत्सरे प्रावृषि यक्ष्ये । संवत्सरे संवत्सरे यक्ष्य इति वा । पुनः सङ्कल्प्य । ऐ. न्द्रामेन निरूढपशुबन्धेन यक्ष्ये ! सर्वाल्लोकानभिजीयासं इति सङ्कल्पः ॥
सन्तिष्ठते निरूढः पशुबन्धः । तेन संवत्सरे संव. त्सरे यजेत । षट्सु षट्स मासेखि(वि)त्येके । ऋतुव्यावृचौ सूयवसे(१) आवृत्तिमुखे आवृत्तिमुखे वा मां सी(?)यन्ति हवा अग्न यो जुहतो यजमानस्य ते यजमानमेव ध्यायन्ति यजमानर सङ्कल्पयन्ति पचन्ति ह वा अन्येष्वग्निषु वृधा
End:

Page #462

SANSKRIT MANUSCRIPTS
1905 मांसं(मथेकेषां नाम्या मांसाशा विद्यते यस बैते भवन्ति तं ततो नानीदानं(?) पशुना संवत्सरोऽतीयादायुष्यो हवा वा अस्यैषः आत्मनिष्क्रयण इति । वाजसनेयकं भवति
भवति ॥ हरिः ॐ ॥ Colophon: Nil. Subject: Āpastam bapaśubandhaprayoga, according to the
Āpastamba school of the Black Yajar-Veda. Remarks:--The Ms. is in a worn-out condition. It is full of
scriptorial errore.
॥ आपस्तम्बपशुबन्धप्रयोगः ॥ 2828. APASTAMBAPASUBANDHA
____PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3826. Page 24. Lett column.
Substance-Paper. Size-10x48 inches. Sheets-28. Lines --9 to a Page. Script-Devanāgari. No. of Granthas-500. Author-Anpadiksita. Complete.
Beginning :
भीगणेशाय नमः ॥
आपस्तम्बपशुबन्धप्रयोगप्रारम्भः ।। साल्लोकान् पशुबन्धयाज्याभिजयति । तेन यक्ष्यमाणोऽमावास्यायां पौ. र्णमास्यां वाऽपरेण गार्हपत्यं दर्भेम्बासीनो दर्भान्धारयमाणः पत्नीभिस्स(ह) प्राणानायम्य परमेश्वरप्रीत्यर्थ पशुबन्धमारप्स्ये । तेन संवत्सरे यक्ष्य इति प्रथमं सङ्कल्प्य पुनः प्राणायामादि परमेश्वरप्रीत्यर्थमैन्द्रामेन निरूढपगुवन्धेन यक्ष्य इति सङ्कल्प्य वत्सा(पत्न्या)न्वारन्धोऽय

Page #463

1906
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF न्ते योनिविथ (य)इत्यरण्योरग्नि समारोप्य यागोपक. रणैः सहोदव य मथित्वोपावरोहति निर्वतमानमभिः मन्त्र्योवृत्यावोक्ष्य गार्हपत्यायतनेऽग्नि निधाय विद्युः दसीत्यप उपस्पृश्यास्मिभिरूढपशुबन्धेऽवधं त्वां वृण इति अध्वर्यु वृणीते ।। End: __ अयोऽसीत्यादि पमो आदित्य मुपस्थायधेन(धो?)स्यैधिषीमहीत्याहवनीये समिधपादा(धा)यापो अन्ववेति ॥
यस्य चै(स्मा)ते भवन्ति तन्ततो नाग्नीजानं(१) पशुना संवत्सरो तीयादायुष्यो ह वा अस्यैष आत्मनिष्क्रयण इति वाजसनेयकं भवति भवति ॥ २८ ॥ Colophon: इति दर्शपूर्णमास(१)(पशुबन्ध)प्रयोगे षष्ठः (सप्तमः) प्रभः समाप्तः ॥ Subject : Apastambapasubandhaprayoga. 1-28 Khandas.
Remarks:-The Ms.is in good condition. it is full of scriptorial
errors. On the title page and also after the colophon is given
'अण्णादीक्षितकृतम' i.e. the author of this Prayoga tract is Appadiksita.
॥ आपस्तम्बपशुबन्धप्रयोगः ॥ 2324. ĀPASTAMBAPASUBANDHA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9185 d. Substance-Palm leat. Size-151x11 inches. Lavas -

Page #464

SANSKRIT MANUSORIPTa
1907
31 (23-53). Lines-_-5 or 6 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthat--640. Author-(?). Complete. Beginning:
पशुबन्धमारप्स्ये ॥ तेन प्रावृषि संवत्सरे संवत्सरे यक्ष्ये । ऐन्द्राग्नेन निरूढपशुबन्धेन यक्ष्ये सर्वान् लो. कानमिजीयासं अयं ते योनिर्ऋत्वियो यतो जातोऽ. रोचथाः । तं जाननग्न आरोह अथानो वर्षया रयिम् । अरणि समारोप्य यज्ञोपकरणैः सह देवयजनं गत्वा देवय. जनमवृत्यापो(वोक्ष्याग्नि मथित्वा । उपावरोह जातवेदः पुनस्वं देवेभ्यो हव्यं वहनः प्रजानन् । आयुः प्रजां रयिमस्मासु धेयजस्रो दीदिहिनो दुरोणो गार्हपत्यायतने निधाय। विद्युदसि । अध्वर्युवरणम् । आहवनीयं प्रणीय । पढो. तारं मनसानुलुत्य आहवनीये सगृ(ग्रोहं जुहोति ।।
End:
बृहस्पतिना राया स्वगा तो मह्यं यजमानाय तिष्ठ या शंच म उपचम आयुश्च मे बलञ्च मे यज्ञशिवेन मे सन्तिष्ठस्व । यशस्विष्टे मे सन्तिष्टस्व । यज्ञारिष्टो मे सन्ति। छस्व । .............."च मे पाप्मानमृतात्सत्यमुपागाम् । ब्राह्मणांस्तर्पयत वै । यासर(१)पुष्टिमति..........."ब्रह्म समिष्टयजुस्खयामिष्टं बहिरनुपहने(?) निजकाले चाभ्युपवेष. मुदस्य तिलं का............ दि च गोमानत्र नमः स्वरूयज्ञशमादि । हरिः ॐम् । Colophon:
पशुबन्धः समाप्तः ॥ Sabject: Āpastambapasubandhaprayoga, according to the

Page #465

1908
A DESCRIPTIVE OATALOGUE OF
#pastamba school in the Taittirfya recension of the
Black Yajur-Veda. Remarks:--The Ms. is in a fairly good condition. It is full of
scriptorial errors. For the other worke-contained herein see the list under Remarks on Na. 2095. Atter the colophon the following verse is given :' .......... ... मे तु हुते प्रताप्ये
सवृक्षशाखे तु वपाश्रपण्यौ । निष्ठप्रमित्याहवनीय एव मुख्याभिषेक्त्री प्रतिपन्त्यनर्वा ॥
श्रीसीतारामप्रभो ॥"
Dr. Burnell observes on page 23 b, of his catalogue that 9153 b. (contains) 53 leaves (and it is) Apastam būdhānapreyoga. Evidently it contains four works. See the list ander Remarks on No. 2096.
॥ आपस्तम्बपशुबन्धप्रयोगः । 2325. APASTA M BAPASUBANDHA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9152 (b). Substance--Palm leaf.
Size,-121x1 inches. Leaves-10 (1-10). Lines-~6 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas-120. Author
-(2). Incomplete (wants end). Beginning:
सर्वान् लोकान् पशुबन्धयाज्यमिजयति । तेन यक्ष्यमाणोऽमावास्यायां पौर्णमास्यां वाऽपरेण गार्हपत्य

Page #466

SANSKRIT KANUBORISTS
1909
दर्भेष्वासीनो दर्भान्धारयमाणः पत्नीभिः सह प्राणानायम्य देशकालौ सङ्कीर्त्य परमेश्वरप्रीत्यर्थ पशुबन्धमारप्स्ये। तेन संवत्सरे संवत्सरे यक्ष्य इति प्रथमं सङ्कल्प्य पुनः प्राणायामादि परमेश्वरप्रीत्यर्थमैन्द्राग्नेन निरूढपशुबन्धेन यक्ष्य इति सङ्कल्प्य पत्न्यान्वारब्धोऽयन्ते योनि प्रत्विय इत्यरण्योऽग्नि समारोप्य यागोपकरणैः सहोदवसाय मथित्वोपावरोहेति ।
पुनरग्नीन्विहृत्य आग्नावैष्णवमेकादशकपालं निर्वपत्य. ग्न्यन्वाधानस्य प्रत्यानायो भवति ॥
End:
__ भग्नशृङ्ख किनकर्ण चक्षुषा हीनं भग्नदन्तं छिन्नपुच्छे पादहीनं स्फोटयुक्तं वा सप्तशफमपतितोत्थितदन्ता वर्जयित्वा च्छागं पशुं अध्ययुब्रह्मयजमाना स्वापयन्ति ।
अवमदग्ने वयति कुटादिर्वैव लम्यते सर्वप्रायश्चित्तपूर्व तदुपाकृतिरिष्यते ॥ अग्निर्मूषेत्गेषा स्यादनाविष्णू सजोषसा । इन्द्रं विधास्ततो वायो शतमेषा ऋगिष्यते ॥ प्रजापते नेति पशोरङ्गवर्णविपर्यये । हुना तमेवोपाकुर्यादिति बोधायनो जगी । मुख्यजुहाव्योवृतायां जुहु अद्वितीयया ।
अप्राकृता आहुतय आज्यनिर्वा......... । Colophon : Nil. Subject : Apastambapasubandhaprayoga. 1---12 Khandas.

Page #467

1910
A DEBORIFTIVB OATALOGUB or
Remarks:-The Ms. is in good condition. This Ms. abruptly ends
in the middle of the 12th Khanda. The works contained in this Ms. are:
1 बोधायनप्रायश्चित्तपदीप: L.L 1-176 १ आपस्तम्बपशुबन्धपयोगः ,,
1-10 ३ पुरुषोनिविष्टप्रयोगः
1-12 4 Do
1 -5 Dr. Burnell observes on page 25 b that this Ms. contains '180 leaves' and it is 'Baudhayaniyaprayascittapradipa'. Evidently this Ms. contains on the whole 208 leaves and tour works as described above.
॥ आपस्तम्बपशुबन्धप्रयोगः ॥ 2826. APASTAMBAPASUBANDHA -
PRAYOGAH. Barnell's Catalogue No. 9171 a. Page 24. Left column.
Substance-Plam leaf. Size-15} x 1} inches. Leaves-16 (1-16). Lines-6 to 7 to a Page. Script-Grantha. No. of
Granthas-320. Author-(?). Incomplete. Beginning:
....."अग्ने बाधस्व विमुषोनुदखापमिवा........ स्मात् वृहतो दिवो नो............
सर्वजीवलोकाश्शुन्धन्तु शुचयः शुचिम् । यूपं प्रक्षाल्य । अथैनं यवमतीभिः प्रोक्षति। पृथिव्यै त्वा मूलम् । अन्त. रिक्ष........ मध्यं । दिवे त्वा अग्रम् । प्राचीनावीती।

Page #468

*
SANSKRIT MANUSCRIPTS
शुधत लोकः पितृषदनः। प्रोक्षणीशेषमवटेऽवनीय । अप
उपस्पृश्य यज्ञोपवीती । यवोऽसि यवयास्मद्वे
"यवया
रातिः । यवमवास्य । पितॄणां सदनमसि । प्राचीनावीती । अवाग्रं बर्हिषावस्तीर्य । अप उपस्पृश्य यज्ञोपवती ।
अथैनमसंस्कृतेनाज्येन यजमानोऽग्रतः शकलेनानक्ति ॥
Subject:
End:
यूपं यजमान उपतिष्ठते । यज्ञशश्चम इत्यादि ब्राह्मणतर्पणान्तम् | अयन्ते योनिर्ऋत्वियः + रयिम् । पुनस्स मारोप्याग्न्यगारं प्रविश्य मथित्वायतने निधाय । उपा बरोध | धृष्ट्यादानादि ..
#1
Colophon :
39
......
पशुबन्धप्रयोगः समाप्तः ॥
हरिः ॐ । श्रीगुरुभ्यो नमः । श्रीरामाय नमः । श्रीरामचन्द्रार्पणमस्तु ॥
*
39
Remarks:-The Ms. is in a decaying condition, since the leaves are much injured. The works contained herein are:
(1) आपस्तम्ब पशुबन्धप्रयोगः ॥
L. L. 1-16.
(2)
(3)
महाग्निचयनप्रयोगः ॥ मृगारेष्ट्यादिप्रयोगः
Pasubandhaprayoga, probably belonging to the Apastamba school of Black Yajur-Veda.
99
1911
1-17.
Dr. Barnell observes that this Ms. contains 30 leaves much
injured and it is Apastambapasuprayoga. But it contains 41
240
99
1- 8.

Page #469

1912
A DBSORIPTIVB CATALOGUE OF
leaves only and besides Pasuprayoga, two more works are found in this Ms. as given in the list above,
॥ आपस्तम्बपशुबन्धयाजमानप्रयोगः ।। 2327. APASTAMBAPASUBANDHA
YĀJAMĀNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9134 b. Substance--Palm leaf. Size--14X14 inches. Leaves-10 (16-25). Lines-6 to a Page. Seript--Grantha. No. of
Granthas-220. Author (?). Incomplete. Beginning :
पशुबन्धमारपस्थे । तेन संवत्सरे संवत्सरे प्रावृषि यक्ष्ये । ऐन्द्राग्नेन निरूढपशुबन्धेन यक्ष्ये। सल्लिोकान. भिजीयासम् । अयं ते योनिर्ऋत्वियो यतो जातो अरो. चथा। तं जाननग्न आरोहाथानो वर्धया रयिम् । याग देशं गत्वा अग्नि मथित्वा उपावरोह जातवेदः पुनस्त्वं + दुरोणे अध्वर्युवरणादि। विष्णव इदम् । वनस्पतय इदम् । अपादानभूताय अग्नय इदम् । अग्नये सप्तवत इदम् । अग्नय इदम् । वायव इदम् । सूर्यायेदम् । विष्णव हदम् ।
End:
__ यद्रामे यदरण्ये यत्सभायां यदिन्द्रिये ॥ यच्छूद्रे यदर्ययेनश्चमा वयम् । यदेकस्याधि धर्माणि तस्वावयजनमसि वाहा । इन्द्रायेदम् । अक्षन् कर्म कर्मकुता सह वाचा मयोभुवा । देवेभ्यः कर्म कृत्वास्तं प्रेत सुदानवः । विपत्र(?)यम जपति तम् । अव दक्षिणमग्नि

Page #470

SANSKRIT MANUSORIPTS
1913
सम्माष्टिं । क्रमेणान्वारम्भः । देवाः पितर इति । सकुन् । उभयत्रोदेवत्यामः । अनुमन्त्रणं तन्त्रेण। इन्द्राग्निभ्वामिदम् । इन्द्रारन्योरहमिन्द्रियाव्यन्नादः ।। Colophon : Nil. Subject: Apastambapasabandhayājamānaprayoga, giving the
duties of the Yajamāna in the Paśubandha sacrifice. Remarks:-The Ms. is in a decaying condition. The leaves are
very much injured. Dr. Barnell observes on page 23 b, that this Ms. contains 82 leaves and it is Apastambadarsapārpamāsaprayoga. Evidently it contains on the whole 97 leaves and six separate works. See the list under Remarks on No. 2097.
॥ आपस्तम्बपशुबन्धचातुर्मास्यहोत्रप्रयोगः ॥
2328. ĀPASTAMBAPAŚUBANDHA
CĀTURMĀSYAHAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9145 (b). Substance-Palm leaf. Size-15x11 inches. Leaves-8 (23-28). Lines-7 or 8 to a Page. Script-Grantha. No. . of Granthas--200. Author--(?). Complete. Beginning:
॥ हौत्रं पशौ ॥ अग्नये प्रणीयमानायानुवहीत्युक्ते प्रदेव देव्येति सप्रणवमपां श्रुतिः परिदधाति । अयमुष्येत्युच्चैः प्राणसन्तानमनुगच्छति । पश्चात्पाशुबन्धिकाया देस्तिष्ठति । न हितेऽग्नौ कुलायिनमिति प्रतिपद्यते । त्वन्दत इति परिधानीयाः त्रिः यूपायाज्य(?)मानायानुबू

Page #471

1914
A DESORIPTIVE CATALOGUE OF हीत्युक्ते अञ्जन्ति त्वेति तृतीयाया अध्यर्चे विरम्य जु
च्छ्रीयमाणायानुयूहीत्युक्ते यदूर्ध्व इति प्रतिपद्यते । End:
इन्द्रं वो विश्वतस्परीन्द्रनर इत्यैन्द्रस्य । प्रणो देव्या नो दिव इति सरखत्याः। पूषा गा अन्वेतु नश्शुक्रन्ते अन्य दिति पौष्णस्य। इन्द्राग्नी रोचनादिवश्नवत्रमित्यैन्द्राग्नस्य । विश्वेदेवा विश्वेदेवा इति वैश्वदेवस्य । परिपठिते गुनासीरीयस्य । वायो शतं प्रयाहि(१)रिति वायोः । अन्य. दैश्वदेववत् । वायोर्निर्गुणस्थापि सगुणे याज्यानुवाक्ये य. स्मानिर्गुणस्यापि परिपठिता श्वेतवत्यः ॥ Colophon:
समाप्तं पशुचातुर्मास्ययोहाँतम् ॥ हरिः ॐम् ।। Subject: Pasucāturmásyahautraprayoga dealing with (1) आपस्तम्बपशुहोत्रम् ॥
(L. L. 23-26). (2) , चातुमास्यहोत्रम् ॥ (, 26-28). Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition. For the other
works contained herein see the list under Remarks on No. 2147. Dr. Burnell divided this Ms. into two and called the first (9145 9. containing 57 leaves) 'Agnihotraprayoga and Prāyascitta'. But a close examination of the contents of these leaves gives us three separate works:(1) आपस्तम्बश्रोतसूत्रव्याख्या (चातुर्मास्यम्-8th Prasna). (2) आपस्तम्बपशुचातुर्मास्यहोत्रम् ॥ (8) आपस्तम्बीतप्रायश्चित्तम ।। (9th Prasna).
Again, Dr. Burnell called the second work in this Ms. (9145 b according to him, containing 64 leaves) Agnihotra

Page #472

SANSKRIT MANUSORIETS
1915
práyaseitta which is none other than the Agnihotrarakamani. vyakhya. See No. 2147 at the end of the Agnihotra section.
॥ आपस्तम्बपशुबन्धहौत्रप्रयोगः ॥ 2829. ĀPASTAMBAPASUBANDHA
HAUTRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9110 k. Substance-Palm leaf.
Size-181x11 inches. Leaves-7 (3-9). Lines-7 or 8 to a Page. Script-Telagu. No. of Granthas-200.
Author-(?). Complete. Boginning :
पथादर्शपूर्णमासिकयोदेर्निरसनोपवेशने कुत्वा प्रेषितो हिस्कृत्य अमे प्रणयनीया(?)वाह प्रदेवं देव्या पियाक्षदा. नुषां त्रिः । इत्युपांशूक्त्यावसाय गच्छन्नुपोधाय द्वितीया ध्या(१) अन्वाह । उत्तरा अनुमृज्य । अयमध्य प्रदेवय होता यज्ञाय० चेततित्म(१)...मयमग्निध्यत्यमृता जीवातवे कृतो मिळायास्त्वापदे वयं • हव्याय न्याळव्यामग्ने विश्वभिन्नानि क(१) देवैरूर्णावन्तं प्रथम)निदयोनिम् ॥ End:
अपो अद्या अन्वचारिष रसेन समगन्महि । पयस्वा. नम आगमं तं मा संसृज वर्चसेत्याहवनीयमुपस्थाय । तस्मिन्गृहीतक्रमेण । अग्रे समिदास तेजोऽसि तेजो मेदा स्वाहा । सोमस्य समिदसि दुरिष्टेर्मा पाहि स्वाहा । पितृणां समिदसि मृत्योर्मा पाहि स्वाहा । इति विभिमन्त्रैस्समियोऽभ्याधाय चम

Page #473

1916
A DRBORIPTIVE CATALOGUE OF इति संस्थाजपेनाहवनीयमुपतिष्ठते ।। Colophon : Nil.
श्रीरामचन्द्राय नमः ॥ Subject: Āpastambapaśubautraprayoga' giving the duties of
the hotę priest in the Pašubandha sacrifice, accord
___ing to the Asvaliyana school of Bg-Veda. Remarks:-The Ms. is in a fairly good condition. It is full of
scriptorial errors. For the other works contained herein, see the list under Remarks on No 2099.
॥ बोधायनपशुबन्धप्रयोगः ॥ 2330. BODHĀYANAPAŠUBANDHA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3710. Page 24. Left column.
Substanse-Paper. Size -10x48 inches. Sheets-30. Lines-8 or 9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-480. Author-~(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ पशुना यक्ष्यमाणो भवति स उपकल्पयते पौत. द्रवान् परिधीन गुग्गुलुसुगन्धितेजनं शुक्लामर्णास्तुका या पेत्वस्थान्तरा शृङ्गे द्वे (दर्भमय्यौ) रशने द्विगुणाश्च द्विव्यायामान्त्रिगुणाञ्च त्रिन्यायामा द्वे वपाश्रपणी विशाखा. शाविशाखाश्च हृदयशूलं कामयमयान्परिधीनौदुम्बरं मैत्रावरुणदण्डं यजमानस्य मुखेन सम्मितं इध्माणाहिरिमं

Page #474

SANSKRIT MANUBORITTA
197
प्रणयनीयं प्लाशाखामिडसूनुं(नं) यवान्यवमतीभ्यः सक्तू. सक्तुहोपाय पृषदाज्याय दधि हिरण्यशकलान् कंसं चमसं वा वसाहोमपात्रं पृषदाज्यग्रहामन्यामुपभृतं पशुकुम्भी खधिती छामं पशुमन्यूनातिरिक्ताङ्गमन्या()तिचार्थवन्तति(१) उपकल्पयते पशुः सोपवसथ: सबस्कालो वा प्रथमे प्रयोगे पूर्वेयु() प्रातर्नान्दीश्राद्धमुदकशान्ति रात्रौ प्रदो. पान्ते प्रतिसरबन्धच करोति ॥
End:
उहुध्यस्वाग्ने प्रतिजागृ नमिष्टापूर्ते समजेथामयश्च । पुनः कृण्वस्त्वा पितरं युवानमन्वाता सीत्वयितन्तुमेतमिति द्वाम्यां मध्यममग्निमुपसमाधाय मध्यमेऽग्नावपूर्वात्पूर्णाहुतिं जुहोति सप्त ते अग्ने० घृतेन स्वाहेत्यग्नये समवत इदम् । पूर्णाहुतौ वरं ददात्यध्वर्यो धेनुं ते ददामीत्यनहाहं ते ददामीति वा धेनुवरं वानरं वा दद्यादिति सह स्माह बोधायनः॥
वरे दत्ते भवेयज्ञो बभूवापि च गोमती । बामणा स्तर्पयत वै स्वस्थानं प्रतियात्यथ ॥ प्रत्यक्षमरणीम्यां वा यथापूर्वमिहागतः ।
सन्तिष्ठते पशुबन्धः सन्तिष्ठते पशुबन्धः । Colophon:
इति बौधायनपशुबन्धप्रयोगः सम्पूर्णः ।।
श्रीशिवार्पणमस्तु । यझेश्वरार्पणमस्तु । Subject. Bodbāyanapasubandhaprayoga, belonging to the
Bodhāyana school of the Black Yajur Veda. 1-14 Khandas.

Page #475

1918
A DEBORIPTIVĚ OATALOGUE OF Remarks:--The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनपशुबन्धप्रयोगः ॥ 2381. BODHĀYANAPASUBANDHA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3711. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-108x4g inches. Sheets-26. Lines--9 to a Page. Script-Devanägarl. No. of Granthes- 480. Author--(?). Complate. Beginning :-Same as No. 2330. End :
दक्षिणेन दार्शिकविहारं पुनरालम्भादि यज्ञो बभूव० तर्पयत वा इति ब्राह्मणतर्पणं सम्प्रेष्य विष्णुक्रमणदि वा प्रदक्षिणनमस्कारादिकर्मेश्वरार्पणं कृत्वाऽयं ते योनिरिति समारोपितैरजस्त्रैर्वा शालाप्रवेशवदाग्निभिः स्वाभ्याय. तनान्यध्यवस्यत्यथाकालेऽयं संस्कृत्य शतावरान्ब्राह्मणा.
भोजयति सन्तिष्ठते शुवन्धः सन्तिष्ठते पशुबन्धः ॥ १६ ॥ Colophon :
इति बोधायनीयपशुप्रयोगः समाप्तः ॥ Subject : Bodhayanapasubandhaprayoga. 1-18 Khandas. Remarks :-The Ms. is in good condition. At the end of this Ms.
an index is given containing the beginning of each Khanda, as follows:
पशुना यक्ष्यमाणः ॥ १ ॥ अथ याचत्याज्यस्थालीम् ॥ २ ॥ अथा. स्यैषा ॥ ३ ॥ + मनोतायै ।। १४ । वय सोम ॥ १५ ॥ अथ याचतिस्पब० ॥ १६॥

Page #476

@ANSKRIT MANUSOBIPLS
1919
those
The readings of this Ms. are slightly different from given in No. 2330.
OaTaTYTT: I 2332. BODHĀYANAPASUBANDHA
PRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3712. Substance-Paper Size --43 X 41 inches. Sheets-30. Lines-8 or 9 to a Page. Script-Devanāgarf. No. of
Granthas---480. Author—(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2330. Remarks :-The Ms. is in good condition. This No. is not how
ever found in Dr. Burnell's Catalogue,
॥ बोधायनपशुबन्धप्रयोगः ॥ 2333. BODHĀYANAPASUBANDHA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3719. Substance-Paper. Size---10} x 5 inches..Sheets--37. Lines--10 to a Page. Script-Telugu. No. of Granthas
--480. Author(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2330. Romarks: -The Ms. is in good condition. This No. is not how
over found in Dr. Burnell's Catalogue.

Page #477

1920
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF
Il arroyaugeiì: 0 2334. BODHĀYANAPASUBANDHA
PRAYOGAH. Barnell's Catalogue No. 3714.
Substance-Paper. Size-103 x 54 inches. Sheets--28. Liner-9 to a Page. Script --Devanagar). No. of Gran
thas_480. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject--Same as No. 2330. Romarks :The Ms. is in good condition. This No. is not how
ever found in Dr, Burnell's Catalogue.
॥ बोधायनपशुबन्धप्रयोगः ॥ 2335. BODHĀYANAPAUBANDHA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3715. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-104 X5inches. Sheets--- 30. Lines - 9 to a Page. Script-Devanāgarl. No. of Granthas-480. Author-(?). Complete.
Begininng, end, colophon and subject--Same as No. 2330. Remarks :-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनपशुवन्धप्रयोगः ॥ 2336. BODHAYANAPASUBANDHA
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3763. Page 24. Left column.

Page #478

SANSKRIT MANUSCRIPTS
Substance-Paper. Size-10 x 5 inches. Lines-9 to a Page. Script-Devanagari. thas-340. Author~~(?). Complete.
Beginning :
पशुना यक्ष्यमाणेन वृतोऽध्वर्युः आहवनीयं प्रणीय जुह्वां सद्गृहीत्वा सूर्यन्ते चक्षुरिति षढोतारं मनसाऽनुदुत्याहवनीये सगृ(ग्र) हं जुहोति । सूर्य ते चक्षुः । वातं प्राणः । द्य पृष्ठम् | अन्तरिक्षमात्मा । अङ्गैर्यज्ञम् । पृथिवीं शरीरैः ॥
End :
Sheets- 18.
No. of Gran
आदित्यमुपस्थाय वि एवोस्येविषीमहि सम (मि) दसि । तेजोऽसि तेजो मयि धेहि प्रतिमन्त्रमाहवनीये तिस्रः समिध आधाय । अपो (अद्या) अनु (अन्व) चारिषं रसेन समक्ष्महि । पयस्वां अग्न आगमं तं मा संसृज वर्चसा उपतिष्ठते । सन्तिष्ठते पशुबन्धः ॥ २६ ॥
Colophon :
1921
इति पशुबन्धस्समाप्तः ॥
Subject: Pasubandhaprayoga, according to the Bodhayana school of the Black Yajur - Veda. 1 - 26 Khandas. Remarks :---The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनपशुबन्धमन्त्रानुक्रमणिका ॥
2337. BODHĀYANAPAŚUBANDHA - MANTRĀNUKRAMANIKĀ.
J. L. Collection No. 242. Substance --Paper. Size-97 x 4 Lines-6 to a Page. Script-Deva
inches. Sheets-22.

Page #479

1922
A DBSORIPTIVE CATALOGUE OF
någarl. No. of Granthas--200. Author- (?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ।
श्रीयझेशाय नमः ॥ गणानान्त्वा० भूर्भुवः स्वः । इन्द्राग्नी प्रीयेसां । यज्ञा. घिदैवतं० याः पुरस्तात्० निविष्टं । श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थ स्वर्गकामः पशुना यक्ष्ये । तन्म ऋध्यता तत्त ऋभ्यतामों
तथा । End :
उडेभ्यस्त्राग्ने प्रतिजागृह्येनमिष्टापूर्ते ससृजेथामय च । पुनः कृण्वर स्त्वा पितरं युवानमन्वातासीत्वाय तन्तुमे॒तम् ।। सप्त ते अग्ने • सप्तवत इदं ० । अध्वर्यो धेनुं ते ददामि । यज्ञो बभूव • गोमान् ब्राह्मणा स्तर्पयत वै । अयं ते योनिः . मनो ज्योतिः . पुनस्त्वा • ॥ Colophon: इति पशुबन्ध(मन्त्रानुक्रमाणका समाप्ता बोधायनसूत्रानुसारिणी॥
अमिचिद्गङ्गाधरदीक्षितानामिदम् ॥ Subject: Bodhāyanapaśubandhamantrănukramaņikāan in
dex of mantras to be pronounced in the Paśubandha sacrifice according to the Bodbāyana school of the Black Yajur Veda.
Remarks:-The Ms. is in a fairly gool condition. The Mantras
are partly accented in this Ms. The Ms. belonged originally to Agnicit Gangadhara Dikşita.

Page #480

SANSKRIT MANUIORITTS
- 1923 ॥ बोधायनपशुबन्धयाजमानप्रयोगः ॥ 2888. BODHAYANAPASUBANDHA
YĀJAMĀNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3814. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-111x41 inches. Sheets-9. Lines-8toaPage. Script-Devanagari. No. of Granthas-180. Author-(?). Complete.
Beginning-Same as No. 2330.
End :
आशासनस्सुवीर्य रायस्पोषस्वश्रियं बृहस्पतिना राया स्वगा तो मह्यं यजमानाय तिष्ठ । पूर्णाहुतौ । अ. मये सप्तवत इदं० पूर्णाहूतौ वरं ददाति । अध्वर्यों वरन्ते ददामि धेनुवरं वा अनडुरं वा । यज्ञो बभूवेत्यादि स. मानं प्रकृतिवत् ।। सन्तिष्ठते पशुबन्धः ॥ Colophon :
इति बोधायनपशुबन्धयाजमानः सम्पूर्णः॥ Subject: Bodhāyanapasubandhayājamānaprayoga--giving
the duties of Yajamāna in Pasubandha sacrifice. Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनपशुबन्धयाजमानप्रयोगः ॥ 2339. BODHĀYANAPAŚUBANDHA
YĀJAMĀNAPRAYOGAH. J. L. Collection No. 243. Substance-Paper. Size--10x41 inches. Sheets-12. Lines-8 or 9 to a Page. Soript

Page #481

1924
A DEBORIPTIVE OATALOGUE OF
Devanagari. No. of Granthas-160. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीगणपतिगुरुलक्ष्मीनृसिझेभ्यो नमः । बोधायनमुनीन्द्रोक्तकल्पसूत्रानुसारतः । निरूढपशुबन्धे च लिख्यते याजमानकम् ॥ पशुः सोपवसथः सद्योयज्ञो वा । सोपवसथत्वे उपवसथात्पूर्वेषुः, सद्योयज्ञत्वे यागदिनात्पूर्वेचुर्नान्दीमुखोद. कशान्तिप्रतिसरबन्धान्कृत्वा श्वोभूते प्रातरनिहोत्रं हु. त्वा स्नानपवनमन्त्राचमनमन्त्रोक्षणानि कृत्वा इन्द्राग्नी प्रीयेतामिति पुण्याहं वाचयित्वा याः पुरस्तादित्यादि नि. विष्टमित्यन्तमुक्त्वा श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थमैन्द्राग्नेन निरूढपशुना यक्ष्य इति त्रिरुपांशु बिरुचैः सङ्कल्प्य तन्म ऋध्यतामिति ऋत्विग्वरणं अस्मिभिरूढपशुबन्धे ब्रह्माणं त्वामहं पुणे । अस्मि० धे होतारं त्वा० णे । अस्मि० धे अध्वर्यु त्वा० णे ॥
End :
प्रत्यक्षनयने पूर्ववदानीयायतनेषु निदध्युः । उद्धरणपक्षे गार्हपत्यस्यैव समारोपणम् । सद्योयनत्व उद्धरणका. लात्ययेऽपि पशु समाप्यैवोद्धृत्य सायं होमः नवानुद्धरण प्रायश्चित्तम् ।
सपस्काले पशोस्तन्त्रे होमकाल उपस्थिते । समाप्यैव च होतव्यं काल एव जुहोति वा ॥ पाशुके वितते तन्त्रे होमकाल उपस्थिते । अपरे तु विहारे स्थानस्वे(१) चौचरवेदिके ।

Page #482

SANSKRIT MANUSORIETA
1925
Colophon:
सौम्ये नभसि सौम्येहि षष्ट्या हस्ते सिते पशोः । लिखितं विश्वनाथन सम्पूर्ण याजमानकम् ॥ इति श्रीवौधायनीयपशुयाजमा सम्पूर्णम् ॥
वृकोपनामकाग्निचिङ्गाधरभहानामिदं पुस्तकम् ॥ Subject: Bodhāyanapaśubandhayājamā paprayoga, giving the
duties of yajamāna in the Paśubandha sacrifice, ac. cording to the Bodhāyana school of the Black Yajur
Veda. Remarks :-The Ms. is in a very good condition. The Ms. is dated
Wednesday-sixth day after new moon-in Nabhas in Saumya year which corresponds to Saka 1771 or 25th July 1849 A. D. The scribe of this Ms. is one Viśvanātha. The Ms. originally belonged to(Vrka) Agnicit Gaigadhara bhatia (alksita).
॥ बोधायनपशुबन्धब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ 2840. BODHĀYANAPASUBANDHA
BRAHMATVAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3717. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size--103 x 5 inches. Sheets--- 3. Lines-10 or 11 to a Page. Script-Devanagarl. No.
of Granthas-40. Author-(?). Complete. Beginning :
श्रीगणेशाय नमः ।। पशुबन्धब्रह्मत्वप्रयोगप्रारम्भः। यजमानपीभ्यां सहाग्न्यगारं प्रविश्योचरेण विहारं प्रारमुख उपविशति । तन्म ऋभ्यतामित्युक्त। तचे ऋभ्यता तचे समृध्यता त

Page #483

1926
A DBSORIPTIVE CATALOGUE OF चे सम्पद्यतां कामः इति प्रतिब्रूयात् । अस्मिनिरूढपशु. बन्धे ब्रह्माणं त्वां पण इत्युक्ते । वृतोऽस्मि करिष्यामीत्यु. क्त्वाऽऽयावैष्णवेष्टयां सर्व दर्शपूर्णमासवत् ॥ End :
अग्नेः समिदसि तेजोऽसि तेजो मेदाः स्वाहा । सोमस्य समिदास दुरिष्टेर्मा पाहि स्वाहा । पितृण समिदसि मृ. त्योर्मा पाहि स्वाहा । प्रथमं होताऽदध्यात्ततो ब्रह्मा एकैकलिन् । ततः संस्थाजपः । ॐच मे स्वरश्च मे० तस्मै ते नमः। Colophon:
इति पशुबन्धब्रह्मत्वप्रयोगः ॥ Subject: Pasubandhabrahmatvaprayoga, according to the
Bodhāyana school of the Black Yajur-Veda, giving the duties of the Brahman priest in the Pasubandha
sacrifice. Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनपशुबन्धाग्नीध्रप्रयोगः ॥ 2341. BODHĀYANAPASUBANDHĀ
GNĪDHRAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue Ne. 3765. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size--103 x 53 inches. Sheets -9. Lines-9 to a Page, Script-Devanagarl. No. of Granthas--150. Author-(?). Complete.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥

Page #484

End:
SANSKRIT MANUBORIPTS
बोधायन पशुबन्धाग्नीध्रप्रयोगः ॥ पशुबन्धे आग्नीधः स्नात्वाचम्य प्राणानायम्य पवनमन्त्रप्रोक्षणानि कृत्वा तन्म ऋष्यतामित्युक्ते तत्त ऋध्यतामित्यादि दर्शपूर्णमासप्रकृतिकेषु प्रकृतिवत् । चात्वालमुद्धत्य अग्नीदितस्त्रिईरेत्युक्ते ततस्त्रिराग्नी भ्रात्वालात्किञ्चित्किञ्चिन्मृदं हृत्वोत्तरवेद्यां निवपति ॥
Colophon : Nil.
Subject:
एषोऽस्येधिषीमहि प्रति समिन्मन्त्रः एत्याहवनीयेऽभ्वा दधाति यथागृहीतं समिदसि स्वाहा । तेजोऽसि स्वाहा० । तेजोऽसि मय धेहि स्वाहा । सर्वत्राग्न इदं० । अथाह - वनीयमुपतिष्ठते । अपो ( अद्या अन्वचारिषं रसेन समट - क्ष्महि । पयस्वा अग्न आगमं तं मा सर सृज वर्चसा ॥
Remarks : - The Ms. is in good condition.
242
Bodhāyanapasubandhagnidhraprayoga, giving the duties of the Agnidhra priest in the Brahmagana, according to the Bodhayana school of the Black YajurVeda.
1927
| बोधायनपशुबन्धाग्नीधप्रयोगः ::
2342. BODHAYANAPASUBANDHAGNIDHRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3769. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-10 × 5 inches. Sheets- 10. Lines-9 to a Page. Script - Devanagari. No. of Gran thas---150. Author~(?). Complete.

Page #485

1928
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2341. Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनपशुबन्धाग्नीधप्रयोगः ॥
2343. BODHAYANAPAŚUBANDHĀ
GNIDHRAPRAYOGAH.
Burnell's Catalogue No. 3772. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size 7x4 inches. Sheets-10. Lines-8 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-150. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2341. Remarks:-The Ms. is in good condition.
|| बोधायनपशुबन्धाग्नीध्रप्रयोगः ॥ 2344. BODHAYANAPASUBANDHAGNIDHRAPRAYOGAH.
10.
Burnell's Catalogue No. 3773. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-11×4 inches. SheetsLines-8 or 9 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-150. Author (?). Complete. Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2341. Remarks:-The Ms. is in good condition.
॥ बोधायनपशुबन्धाग्नीधमन्त्रानुक्रमणिका ॥
2345. BODHAYANAPAŚUBANDĦĀ
GNIDHRAMANTRĀNUKRAMANIKĀ.
Burner's Catalogue No. 3770. Page 24. Left column.

Page #486

SANSKRIT MANUSORIETS
1929
Substance-Paper. Size-10x4g inches. Sheets-4. Lines-3 to a Page. Seript-Devanigars. No. of Granthas-55. Author-(?). Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ।। तत्त ऋभ्यताम् वृतोऽमिस करिष्यामि । इदमाषः प्रव. हतावद्यञ्च मलञ्च यत् । यञ्चाभिदुद्रोहानृतं या शेपेड भीरुणम् । निर्मा मुञ्चामि शपयात्रिर्मा वरूणात । निर्मायमस्य (१)वीशात्सर्वसाइवकिल्विषादथो मनुभ्यकिल्वि. पात् । पशुपुरोडाशनिर्वापः । इमो प्राणापानौ यज्ञस्यानि सर्वशः । आप्यायन्तो सञ्चरत पवित्र हव्यशोधने। प. वित्रस्थो वैष्णवीस्थो यज्ञियस्थो वायुपूतेस्थो विष्णोर्मनसा पूतस्थौ यज्ञस्य पवनेस्थः । यजमान वाचं यच्छ। वेषा. य त्वा । प्रत्युष्ट रक्षः प्रत्यूष्टा अरातयः ॥ End:
देवस्य त्वा० । रुद्रायगोन्तनामृतत्वम् । धाम्नो धाम्नो राजभितो वरुण नो मुञ्च । यदा यो अप्रिया वरुणेति अपापहे ततो वरुण नो मुञ्च। एधोऽस्येधिषीमहि । समिति स्वाहा। तेजोऽसि स्वाहा। तेजो मयि धेहि स्वाहा। अपो (अया अन्वचारिषं रसैन समसूक्ष्महि । पयस्वार अग्न
बागमं तं मा समृज वर्चसा ।। Colophon: बोधायनपशुबन्धाग्नीध्रप्रयोगमन्त्रानुक्रमणिका सम्पूर्णा ॥ Subject: Bodhāyanapasubandhāgnidhraprayogamantrīnukra
manikā, an index of the mantras to be pronounced by the Agojdhra priest in the Palubandha sacrifice,

Page #487

1980
A DESÖRIPTFE OATALOGUE OF according to the Bodhāyana school of the Black Yajur Veda.
Remarks :- The Ms. is in good condition.
It is accented,
॥ बोधायनपशुबन्धाग्नीध्रमन्त्रानुक्रमणिका ॥
2346. BODHĀYANAPAŚUBANDHĀ
GNĪDHRAMANTRĀNUKRAMANIKĀ. Burnell's Catalogue No. 3771. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size — 101 X 44 inches. Sheets--4. Lines-9 to a Page. Script-Devanagarī. No. of Granthas-55. Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2845. Remarks :--The Ms. is in good condition and it is unaccented.
॥ बोधायनपशुबन्धाग्नीध्रमन्त्रानुक्रमणिका ॥
2347. BODHĀYANAPAŚUBANDHĀ
GNĪDHRAMANTRĀNUKRAMANIKĀ. Burnell's Catalogue No. 3810. Page 24. Left column.
Substance-Paper Size--11x5 inches. Sheets 3. Lines---10 to a Page. Script-Devanagarf. No. of Granthas-55. Complete, Beginning-GHT: Same as No. 2345.
End, colophon and subject-Same as No. 2845. Remarks: --The Me: is in a fair condition and it is unaccentef.

Page #488

SANSKRIT MANUSORIPTS
1931 ॥ बोधायनपशुबन्धाग्नीध्रमन्त्रानुक्रमणिका ॥
2348. BODHĀYANAPAŚUBANDHĀ
GNĪDHRAMANTRĀNUKRAMANIKĀ. T. S. Collection No. 204. Substance-Paper. Size-11xb} inches. Sheets-3. Lines-12 to 13 to a Page. Script
Devanagari. No. of Granthas-55. Author-(?). Complete.
Beginning, end, colophon and subject-Same as No. 2345. Remarks :--The Ms. is in good condition. The Mantras in this
Ms. are accented.
॥ पशुबन्धप्रयोगः ॥ 2349. PAŠUBANDHAPRAYOGAH. J. L. Collection No. 244. Substance-~-Paper. Size-9x84 inches. Sheets-6 (30-35). Lines-9 to a Page. Script -Devanagari. No. of Granthas-90. Author-(?). Incomplete (wants beginning). Beginning:
...मेदसा त्रुचौ प्रावृत्य हिरण्यशकलमुपरिष्ठात्कृत्वाऽऽप्यायतामभिधारयति । द्विरभिधार्य न हविः प्रत्यभि
घारयति । End:
बृहस्पतिना राया स्वगा कृतो मह्यं यजमानाय तिष्ठ । यजमानों यूपमुपस्थाय वायवेषते वायो यज्ञशश्चम इति जपति । इष्टिरसि । अमे नयेत्यादि । Colophon:
इति पशुबन्धः समाप्तः ॥

Page #489

1982
A DESOKIPTIVE CATALOGUE OF मौद्गल्यसूनुगुरुणा लिखितं पशुबन्धकम । हर्तमिच्छन्ति ये मूढास्तेषां वंशक्षयो भवेत् ॥ .
सराडगीमुहिमस्य सुत(तेन) गुरुणा लिखितम् ।। Subject : Pasubandhaprayoga. Remarks:--The Ms. is in a fairly good condition. The scribe is
Guru, son of one Maudgalya Saradigi muddibhatta.
॥ पशुबन्धमन्त्राः ॥ 2350. PASUBANDHAMANTRAH. J. L. Collection No. 245. Substance-Paper. Size-94xsy inches. Sheets-4. Lines-9 to a Page. Script-Deva.
nigars. No. of Granthas-55. Author--? Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ षड्ढोतारं जुहोति । सूर्य ते चक्षुः । वात प्राणः । द्या पृष्ठं । अन्तरिक्षमात्मा । अझैर्यहं पृथिवी शरीरैः ॥ End:
मत ते अग्ने सघृतेन स्वाहा० ॥ अनये सप्तवत इदम् ॥ Colophon:
इति पशुबन्धमन्त्राः । Subject: Pasabandhamantras to be pronounced in the
Pašubandha sacrifice, probably belonging to the
Bodhayana school of the Black Yajur-Veda. Remarks :-The Ms. is in a fairly good condition. The Mantras
in this Ms. are accented. After the colophon the following is given: -
"अपि समिधा तनूनपा नराशंसममिमीळ बर्हिसुदुरक(१) या उपासा

Page #490

SANSKRIT MANUSORIPTA
1998
देव्याहो तिम्रो देवी त्वष्टारमचिष्टुवनस्पति मनिं स्वाहेत्यादि प्रयाजा (अ)यानुयाजा: । बर्हिस्सुदेवं द्वारः समाते उपासा नक्ता धाजोष्ट्री वसु ऊर्जाहुती दैव्या होतारा तिस्रः तिम्रो नराशंसो वनस्पति
बर्हिवा(!) तीनामग्निस्विष्टत्सु इत्यनुवाजाः ॥ पशुपुरोडाशपात्राणि-- स्फयेकादशकपालानि शूर्प कृष्णाजिनं तथा ।
शम्यामुलूखले चैव मुसलं दृषदं तथा ।। उपला च प्रणीता प्राशित्रहरणं तथा ।
मेक्षणं पिष्टपात्रलदारुपात्रमदन्तिकम् ॥ इति सादयेत् ॥
॥ आश्वलायनसौत्रामणीहोत्रप्रयोगः ॥ 2351. AŠVALĀYANASAUTRĀMANĪ-:
___HAUTRAPRAYOGAH. Burmen's Catalogue No. 8954. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size -103 X 5.1 inches. Sheets-4. Lines-10toaPage. Script-Devanagari. No. of Granthas-70. Author(?). Complete. Beginning:
भीगणेशाय नमः ॥ सौत्रामणीहोत्रप्रयोगारम्भः । अस्यां सौत्रा. मण्यामाप्रावैष्णवेष्टिः निरूढपशुवत् । तदनन्तरं अमि. प्रणयनं निरूढवत् । यूपाञ्जनं पूर्ववत् । अग्निपन्थनात्पूर्व देवतानिर्देशः । एषां पशूला सप्तदश सामिषेन्यः । वाननावाज्यभागौ । अश्विनी सरस्वतीन्द्रय पशुदेवताः ॥

Page #491

1934
A DESOBITNE CATALOGUE OF End:
तत आजा(चा)पति । भक्षस्यावभृथोऽसि । अक्षित. स्यावभृथोऽसि : भक्षं कृतस्यावभृयोऽसि । प्रोथ्य प्रथमेन प्राप्लव)न्ति । प्रगिरन्त्युत्तराभ्याम् । तत आचम्य प्लवन्ते । अपो अस्मान्० पूत एमि । इदमाप:० उतानृतम् । सुमिज्यान० वयं द्विष्मः । उद्वयं तमस० उत्तमम् ॥ इत्युदेत्य ।
अग्ने समिदसीत्यादि संस्थाजपान्तं समानम् ॥ Colophon:
मौत्रामणिहोत्रप्रयोगसम्पूर्णः ॥ Subject: Āśvalāyanasautramanthautraprayogs giving the
duties of the Hotę priest in the Saatrāmaņi sacrifice,
according to the Āśvalāyapa school of Rg-Veda. Remarks :- The-Ms, is in good condition.
॥आश्वलायनसौलामणीमैत्रावरुणप्रयोगः॥ 2352. ĀŚVALĀYANASAUTRĀMANI
MAITRĀVARUNAPRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 4098. Page 24. Left column. Substance-Paper. Size-104X57 inches. Sheets---3. Lines-10 to a Page. Script-Devanagari. No. of Granthas-50. Complete. Beginning:
श्रीगणेशाय नमः । ___ सौत्रामणीमैत्रावरुणप्रयोगप्रारम्भः। प्रामुखो यज्ञोपवीत्याचम्य चात्वालोकरावन्तरेणागत्य मित्रावरु

Page #492

1988.
SANSKRIT MANUSORIPTI. णयोस्त्वा बाहुभ्यां प्रशास्तोः प्रसि(शि)षा प्रतिगृह्णाम्यवको विधुरो भूयासम् । इति दण्डं प्रतिगृह्योत्तरेण होतारमतित्र. जेद्दक्षिणेन दण्डं हरेत्प्रदक्षिणतो होत्सदनात्महोऽवस्थाय समिमः प्रेग्य(इ)त्युक्ते । होता यक्षदग्निमित्यादि आ. ज्यभागान्तं निरूढपशुवत् । वपायागे विशेषः ॥
End:
अग्नय आज्येन सोमायाज्येनाश्विभ्यां छागेन सर. स्वत्या इन्द्राय मेषाभ्यामश्विभ्यां सरस्वत्या इन्द्राय सुत्राम्णे ग्रहैरक्षस्ताम्मे हस्तःप्रतिपचतान(?)भीपुरवीवृषन्त ग्रहपुरोडाचस्त्वामद्य ऋष आर्षेय ऋषीणां . सूक्ता हि । नात्र दण्डप्रहरणमवभृथात् । शूबोद्वासनादि होतृवत् ॥ Colophon:
सौत्रामणीमत्रावरुणप्रयोगः सम्पूर्णः ॥ Subject: Afvalāyanasautrāmaņīmaitrāvaruņaprayoga, giving
the duties of the Maiträvarupa priest of the Hotf-gaña
in Sautrāmagi sacrifice. Remarks :--The Ms. is in good condition. It is full of scriptorial
errors.
॥ आश्वलायनसौत्रामणीमैत्रावरुणप्रयोगः ॥ 2358. ASVALAYANASA UTRA MANT
MAITRĀVARUŅAPRAYOGAH. T. S. Collection No. 189. Substance--Paper. Size—91 X4 _inches. Sheets-2. Lines-10 to a Page. Seript-Devanigarl. No. of Granthas-35. Author-(?). Incomplote.
243

Page #493

1998
A DEBORIPTIVE DATALOGUE OF
Beginning :
श्रीगणेशाय नमः । अथ सौतामणीमैत्रावरुणप्रयोगः । आज्यभागा. न्तं पशुवत् । वपायागे आपश्चातानासत्या पुरस्तादापिना. यातमधरादुदत्तात् । आ विश्वतः पाञ्चजन्येन राया यूयं पात स्वतिभिः सदा नों३ ।। End:
अग्निपथ होतारम१० गृहत्सोमायाज्यं बननधिभ्यां छागं बनत्सरस्वत्या इन्द्राय मेषौ गृहनश्विभ्यां सरस्वत्या इन्द्राय सुत्रम्णे ग्रहात्सूपस्था० अग्नय आज्ये नाश्विभ्यां छागेन सरस्वत्या इन्द्राय मेषाभ्यामश्विभ्यां.... . Colophon : Nil. Subject : Aivalayanasautramanfinaitravarupaprayoga, accor
ding to the Āśyalāyana Babvrcas. Remarks:-The Ms. is in good condition,
॥ आपस्तम्बसौत्रामणीप्रयोगः ॥ 2854. APASTAMBASAUTRAMANT
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 9156 (c).
Substance-Palm leat. Size-111x1 inches. Leaves-22 (26-47). Lines-6 to a Page. Script-Grantha. No. of Granthas--330. Author-(?). Incomplete. Beginning:
त्र्यहे पुरस्तात्सीसेन कृत्वा शम्पाणि कृत्वा सोमे वासस्युपना निधाय सौत्रामण्यास्तन्त्रं प्रक्रमयति । आदावनुहां कृत्वा गणपतिं सम्पूज्य पुण्याहं वाचवि

Page #494

1937
SANSKRIT MANUBORITI त्वा अपरेण गार्हपत्यं प्रागप्रान्दर्भान् संस्तीर्य तेषु पल्या सह यजमानः प्रामुख उपविश्य यज्ञोपवीती पवित्रं दर्भान्धारयमाणः प्राणानायम्य सङ्कल्पं करोति । अपवित्रः पवित्रो वेत्यादिवर्षायनर्तुमासपक्षतिथिवासरनक्षत्राणि सङ्कीर्त्य, अस्यां शुभतिथौ परमेश्वरप्रीत्यर्थ सौत्रामण्या यक्ष्ये । पत्नी एवमुक्त्वा उत्तरतो दर्भाभिर स्थाप उपस्पृश्य + अस्यां सौत्रामण्या अध्वर्यु त्वां वृणीमहे ॥ End:
निर्वपणकाले वरुणाय जुष्टं निर्वामि । वरुण हव्यं रक्षस्व । वरुणाय वो जुष्टं प्रोक्षामि । वरुणाय जुष्टमधिवपामि । धान्यमसि । कपालोपधानकाले आधेनैककपालमुपधाय । निर्दग्धमिति कृत्वा मृगूणामकिरसान्तपसा तप्यस्व । वेदेन कपाळेऽङ्गारानभ्यूह्य पदन्तीराधिश्रयति । वरुणाय जुष्टं संवपामि । पिष्टान्युत्पूय कस्मिंश्चित्पात्रे अप. आनीय यजुषोत्पूय सुवेण ता आदाय वेदेनोपयम्य पिष्टेज्वानयति । अन्यः परिप्रजाता स्थेत्यादि । पिण्डं कु.
Colophon: Nil. Subject : Sautramaniprayoga, probably belonging to the
___Apastamba school of Black Yajur-Veda. Remarks :-The Me. is in good condition. There is a loose sheet
at the end of this Ms. giving a brief version of sautrāmaps as follows: 'सौत्रामण्याः प्रयोगः । तेनेष्वा सौत्रामण्या यजेत । मैबावरुण्या चामि.

Page #495

. 1988
A DHBORIPTIVB CATALOQUE OF भया । तेनाप्नवाजपेयेन कुरुवाजपेयेनेष्ट्वा अनन्तरे पर्वणि मोत्रामण्या यजेत ।
मैत्रावरुणी। वाजपेयानभूतया मैत्रावरुण्या वक्ष्ये । विषु ऋत्विग्वरणम् ।
अभिविहरणम् । अन्वाधानादि । सर्वमुक्तम् । ब्राह्मणतर्पणान्तम् ।। This Ms. contains the following works :-.. 1 वाजपेयप्रयोगः . L. L.
8-15 2 बृहस्पतिसवप्रयोगः
16-25 ३ सौत्रामणीप्रयोगः
28-47 This work is not however noticed by Dr. Burnell under this Ms.
. ॥ बोधायनसौतामणीप्रयोगः ॥ 2355. BODHĀYANASAUTRĀMANI
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3815. Page 24. Left column.
Substance-Paper. Size-111x51 inches. Sheets-~~18. Lines---10 to a Page. Script--Devanāgari. No. of Gran, thas--380. Author-Bālādīkşita (?). Complete.
Beginning:
श्रीगणेशाय नमः ॥ लक्ष्मी सा नस्तनुता.
ज्जगत्प्रसस्सर्वमला देवी : जयति दशोराप पदयो. द्वितयं श्रुतिशिखरशेखरं यस्याः ॥ १ ॥

Page #496

BANSIDRIT MANUSORITTI
1989
स्मृत्वा बोधायनपद
पचं तत्प्रोक्तसूत्ररीत्याहम् । श्रीशिवभूपनियुक्तः
सौत्रामण्या प्रयोगमातन्वे ॥ २ ॥ सौत्रामण्या यक्ष्यमाणो भवतीति । सा द्विविधा । चरका कौकिली च । अत्र द्वे अपि सौत्रामण्यो प्रत्येक द्विविधे । अङ्गभूता स्वतत्रा च । अग्निं चित्वा सौत्रा. मण्या बजेतेत्यादौ अभूता । ससहविर्यज्ञवन्यतमा स्वतन्त्रा । अत्राङ्गत्वे स्वतन्त्रत्वे च चरका कोकिली वा अन्यतराविशेषात् । कौकिलीसूत्रन्तु नष्टमिति भाष्यकारेण भवस्वामिनोक्तम् । तस्मादत्र तु चरकसौत्रामण्या एवं प्रयोग उच्यते ।
End:
सोमातिपवितादन्यस्य न बार्हस्पत्यपशुर्विद्यते । विद्यत इत्यपरम् । अमिं चित्वा सौत्रामण्या यजेतेत्यविशेषात् अभ्यतरसौत्रामणीवादः । अभिषेकवत्सु ऋतुषु विहिता सौ. त्रामणी तु चरकैव न कौकिली। सन्तिष्ठते चरकसौ. त्रामणी॥
Colophon : Nil. Subject: Bodhāyanasautrāmapsprayoga, according to the
Bodhiyana school of the Black Yajur Veda. This work deals with the details of Caraka Sautrāmags
only. Remarks:-The Ms. is in good condition. The name of the author
of this work is not given in this Ms. He might be Balādikaita,

Page #497

1940
ADESOSITIVBOATALOGUE OF
Prom the introductory verse he is known to have written this prayoga tract at the Command of King Sivāji, the last Maharatha ruler of Tanjore between 1833--55 A. D.
॥ बोधायनसौत्रामणीप्रयोगः ॥ 2356. BODHĀYANASAUTRĀMANI
PRAYOGAH. Burnell's Catalogue No. 3723. Page 24. Right columo.
Substance--Paper. Size-111x5 inches. Sheets-2. Lines-10 to a Page. Script-Devanigarl. No. of
Granthas--22. Author-?. A fragment only. Beginning: सौत्रामण्या यक्ष्यमाणो भवतीति.
Same as No. 2356. End:
देवो वस्सवितेति क्रमेणोत्पुनाति मखस्य शिरोधि. (सि) ब्रीहिमयो द्वौ पुरोडाशौ करोति एकलविष्टं ए... । Colophon: Nil.
Subject: Bodhāyanasautrāmaniprayoga-a fragment only. Remarks:-The Ms. is in good condition.

Page #498

VI.
ERRATA ET ADDENDA of VOL. IV.
Page
Line
for
read
1473 Last line
हविःषु
1474
10
, 1478
18 24
श्रेण्या होतुस्थानं धर्मे ।
श्रोण्या होतु:स्थान धर्म
1478
21
इहावाह
1481
21
उक्तथ्यं
... 22 & 23 1483 10 149089 1500 19
द्रप्सरस्यायं ज्योतिष्टोम Anirtiya's Author-? Before 'Complete' Devanagars Complete
15022
1503
28 Last line
इहावह उक्त्थ्य द्रप्सस्यायं ज्योतिष्टोमः Anartiya's
Author-Katyayana add 'Author-Katyayana'
Grantha Incomplete-(wants be
_ginning). स्यादेवनं संवृश्च्याग्नौ एकविंशी प्रसुतः प्रसुतः परिशुद्भवति after — बृहस्पतिसयो'
1509 14 स्वादेवैनं 1612 224 23 सश्च्याग्नौ 1514 23 एकविंशी प्रसूतः " 24 प्रसूत: , Last line परिमुग्भवति 16154 Add 'द्वितीयो'

Page #499

road
8&
9
Page Line for 15155 अभिषिव्येयुः
भवत्यनुणोमिः , 8 सत्रेषु
व्यादश ह्या(१)ज्येप
दिव्यस्वेशाथे , 11 12 कीरयोन्विायं
इत्यस्य (१) , 13 वा
सर्वाश्वा
11
अभिषिञ्ब्रेयुः भवत्यनु(क)णोमिः समेषु व्याव(दि)शत्याज्येन दिव्यस्येशाथे कीरयोन्वि(चि)यं इत्यस्य(श्व) वा(ता) सर्वाश्वा(वा)
12
15
बा
वा
,,
18
1819
ध्यायन्नवा
ध्याय(ये)न्न वा Eighteenth Praśna) (1) Eighteenth Prabna containing two parts } -incomplete (1-6
Khandas); (2) Nineteenth Prasna-in. complete (2-4 Khan das) and (3) Twentysecond Prasna-incomplete (the beginning of the 7th Kha
nda only). at the end of the 5th) at the end of the 7th) Khanda of the 2nd Khanda of the 22nd'
Prasna. तद्यत्रैषा
तयत्रैषा(बेष्टा) भवन्त्यप्यूढाः
भवन्त्यव्यूढाः तत्तथा
तत्तथा(दु तथा) न
21
part.
16166

Page #500

Line
for
read
Page 1618
Line 8
for तस्यान्यत्रैव चामिक्षया अवरोहाणियेन श्वेतच्छत्री .
11
12
17
under No.
Last line
त...
कल्पा
1517
तरखेदपक्ष्मणा स्तोक्मान् निर्व(प)ति तप्तांचूर्णानि उदग्वितो परितःस्यात् समासास्तेषामेव
तस्माचव चा(वा)मिक्षया अगरोहणीयेन श्वेतच्छत्री ह under No. 1978 तस्याः कल्पा(ल्पः) तरसेव(न) पक्ष्मणा स्तोक्सान (नि) निर्वपति (कुर्वन्ति) तप्तांश्चूर्णानि उदश्वितो परित:स्यात् (तस्य(:)) समासरस्तेषामेव स नग्नहु(:) नग्नहुना च(सुरां) सक्थुना(क्तूनां) परी सुतत add: परिषिच्यापरेण ।
तृतीयेन परिकीर्यंतयैव तिसृणां दुग्धेन ॥ संसषा(धा)
सनशुहु
15188
नशुहुना
,
सक्थुना परि सन्ततं After परिष्येन,
''
,
"
,
संमृषा

Page #501

Page
Line
for
read
1518
12
मध्यम
मध्यम प्रहो।
1518
, ,, ,
12 ,, 18 ,
मध्यम(मध्ये) प्र हो(सो) कक्र(ककुभी)
त्रीते
"
14
कक्र.... तृते वाजिनस्तृष सवां कर्मणो भाजिग्युरिति ताप्यं दक्षिणेन्द्रा Khandas निरूप्य
,, "
15 18
151725
"
Last line
उपाधाय
1518
After व्याख्याता:,
वाजिन(ना)त्रीष संवां कर्मणो भाजिग्यथुरिति ताये दक्षिणन्द्रा Khandas. निरू(सोप्य उपाधाय(य्य?) add : एतेन नाचिकेतो व्याख्यातः । अमिप्रणयनादि पाशुकं कर्म । नवम्यां बाधायाम् ।। कोऽहं(सि)
वाध्रधश्वा मित्र(प्रायवः वाघ्रयश्वेति होता वाध्रयश्ववत् पृथुबद्वेनवगुवदितीमे ऋग्वेदयजुर्वेदाभ्यां
कोहं वाभ्यश्वा मित्र यवः वाय॑श्वेति होतावय॑श्ववात् पृथिववेतवद्धृगुवति मे ऋग्वेदे यजुर्वेदाभ्यां
" ,
18 19
1
1520

Page #502

Page
1520
34
,
99
13
95
125
""
36
7:
""
"
""
34
""
39
""
1521
1523
Line
10
55
11
"
12
9
13
""
3;
35
13 & 14
14
15
13
16
11
"
11
for
शाण्डिलाद्वार्षेयो
त्रियार्षेयं
व्यार्षेयस्त्वेवं
न्यायेन नैकार्षेया
Before एक,
पुरूरवावत्
येषां
After मन्त्रकृतो,
त्या १.
अथ ह
कार्षेया
वात्सप्तेति
आचार्ययु....
ब्रवीत
मानवे
करणैः
निवर्तन्ते
प्रतीचिनं
..न
read
शाण्डिलाद्वा (नान्व्या) यो
त्रिया (ज्या) र्षेयं ।
व्यार्षेय (या) स्त्वेवं
न्यायेनैकार्षेया
add : ' यद्यहसार्ष्टि प्रबृ
णीरन् '
पुरूरवा (वो) वत्
येषामु ह
add : ( न स्यु: स पुरोहि तप्रवरास्ते प्रवृणीरम ||
अथ येषां स्युरपुरोहितप्रवरास्ते । सपुरोहितप्र
वरावे)
(ए) वन्न्यायेन
एकार्षेया
वात्प्रेति
आचार्यामुष्या.
(प्र) अवीस
अथ (था) ह
मानवे (ति)
क(का) रणैः
निवर्तन्ते (ते)
प्रतीचि (ची) नं

Page #503

Page
Line
read
1523
13
(तत्प्रपद्ये) जुष्टामद्य
15
16
शुश्रूषेण्यां
17
21
22
Last line
1524 19
20 " Last line 1525 First line
for (त्ववयेते) जुष्टा मध्ये शश्रूषेण्यां प्रपद्ये भयं पराचं उपहूतेडेति 10-14? Khandas विपर्यस्येत रते निहासो
चतुराविंशो विशषो कङ्कविदलजविदिति श्रातसूत्रमै छेषणं त्रिणि आवहनीये परिसमूहरन्त्युप प्राति
प्रपये(s)भयं पराधि(वी) उपहूते डेति 11-14 Kbandas. विपर्यस्येतरतः निर्हासो चतुर्विंशो विशेषो कवचिदनलचिदिति श्रौतसूत्रम् उच्छेवणं त्रीणि आहवनीये परिसमूहन्त्युप प्रति
"
21
1526
,,
11
1526 "
16 18
श्रेष्टतमाय
श्रेष्ठतमाय
1528
पशुबन्धम् प्रवर्यम्
पशुबन्धः प्रवर्यः पयसो एहरिरीत्युच्चैः
1529
1529
वयसो
1 14
1532
एहीरि[री]त्युच्चैः

Page #504

Page
1532
*
""
24
1584
1535
""
"
1540
91
19
1541
1542
""
1546
1547
1548
23
1552
1553
""
""
""
Line
14
16
19
""
22
9
18
22
3
12
15
14
17
18
1
10
8
14
2
4
6
8
15
for
उच्चैःह्वयामि
इत्याग्न्याधेये
सोमे
सोमेन
आपति
पूर्णमास्याः
श्रापयित्वा
प्रावौ
gorientedi
रात्रि
अष्टाकपालामिति
शरदमेव
अजलो मामि
मदती:
अग्नीत्समारोहा
स्थूणां
तदुपा
जुहीतीयं
Patalas
पुरस्तात्
सप्तरथां
अहयानुमतं
श्रपयित्वा (त्या)
read
उच्चैस्सत्येन स्वा हयामि
इत्यग्न्याधेये
सोमेन
सोमे
अप्रति
पौर्णमास्या:
श्रपयित्वा
गावो
पृष्ठांत
रात्रिं
अष्टाकपालमिति
शरद (इद) मेव
अजलोमानि
मदन्ती:
अग्नीत्समारो
स्थूणां
तदुप
जुहातीमं
Khandas.
पुरस्तात् (स)
सप्तम्यां
अहचनुमतं
श्रपयित्वा (यत्या)

Page #505

Page
Line
lor
1653
" 1554
24 1
सन्तिष्ठति उदयनीयान्तो तया उत्तरां(यों) सन्तिष्ठत
,,
"
1565
अमावास्या
read . सन्तिष्ठतेति(स) उपय(क्सा)नीयान्तो तयारस तथा) उत्तरा(रायो) सन्तिष्ठत(एष) अमावास्याया अहानीहानि पानीवतेन ada : ' तोवहीनसो वा चिन्वीत प्रथमेऽहि दक्षिणाः (प्रथमेऽहनि) यूष्णो मृत्युग्रहः ॥' रिवीति
1556
1557 14 15 15606
अहान्यनीष्टानि पास्नीवते न After मृत्युग्रहः,
1561
16
दिवीती
22
28
,, 28 उवसर्थ " 25
उपयादयिषेत् 1568
सस्थिते बोधायनो दृश्यमान दृश्यमानं ए (इत्ये)
स्वमपि 1666 22& 23 वास्तोष्पति ये 1567 8 अग्न . 1568788 एववन्येषु
(तदा) उपवसर्थ उपपादयिषेत् संस्थिते बोधायनोऽश्वमान दृश्यमानं ए (न इत्ये) त्वपि वास्तोपवि(त)ये अग्न(ये) एवमन्येषु

Page #506

read
द्रव्य बादशप्रादेशः व्या(या)मश्च शेष
"
18
Page Line tor 1568
द्रम्म 1571 11 बादशाप्रदेशः
ब्याम 20 Delete (६) before 1578 Last line . षण्ट 1679 ३ गदभेज्या 1581 Last line परिपहसिद्धम् 1682 14 योगापत्य 1586 12 (चा)ऽग्नाय
,, Last line यास्माभिः 1586
नमस्कृत
3 क्रियात्मन् 1587 14
षष्टयौ शः 15907
व्याख्या
8 Vyākhya 1592
हन्यको .16 इत्यपरोऽर्थः 1594 15 2038 1803 22 (No. ) 1688
वा बैनर्चनेति 1889 26
65 1640 22
इ-का बोधकप्राप्ता विषचे
गर्दभेज्या परिग्रहसिद्ध(त्व)म योगापति (चा)ऽम्नाय योऽस्माभिः नमस्कृतं(त:) क्रियात्मन् (त्मा) षष्टयो(पष्ठी)ह्यः वृत्तिा Vritih. हव्यको (वाधुको) इति । अपरोऽर्थः 2037 (No. 28.) देवा वै नर्चनेति 30
16
19
"
23
चोदकप्राप्त्या वियते

Page #507

10
read
"
प्राप्त
Page Lise for 1640 4 शीर्षण्वन्तं
(शीर्षचन्त) सादृश्यप्रकृते
साहश्ये प्रकृतित:
प्राप्तेऽपि श्येनप्राप्ति
श्येनप्ति तत्रिवृते
तब त्रिवृते मत्वा नोवा शब्द मन्बानो वाशब्द 8. नाकारे
नाकारात 21 & 22 On the last twelfth Sūtra On the twelfth sätra ofthe sixth Patala. cf the first A
from the end. 16436 सङ्ख्येव 1646 Complete
Sulbasūtravyākhya only 1648 प्रकृतं(तिः)
प्रकृतं 1650 19 ,,
(Second Adhyaya). Maha
Maha. " 22 सर्वस्तोमातिरात्री सर्वतोमातिराने 1668 अनुबध्या
अनुबन्ध्या 1674 ऋद्धिकामः
ऋधिकामाः 1681 10 चिकषः
चिकिष
16
1667
14
17
1847
10
आश्वला
आश्वलायना
1988
8-15
1-81&5-15,

Page #508
hin'uwego Dupuewuek6 2EUR9EUR80 unspysui Sumas For Private and Personal Use Only