Book Title: Avashyak Sutram
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Catalog link: https://jainqq.org/explore/040008/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo arihaMtANaM namo siddhANaM namo AyariyANaM namo uvajajhAyANaM namo loe savva sAhUNe eso paMca namukakAro savva pAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savvasiM paDhamaM havaI maMgala Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinAgama prakAzana yojanA pa. pU. AcAryazrI ghAMsIlAlajI mahArAja sAheba kRta vyAkhyA sahita DVD No. 2 (GUJARATI EDITION) HH yojanAnA Ayojaka :: zrI caMdra pI. dozI - pIeca.DI. website : www.jainagam.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AVASHYAK SUTRAM AvazyakasUtram Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Avazyaka sUtrama Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - jainAcArya - jainadharmadivAkara - pUjyazrI - ghAsIlAlajI-mahArAjaviracitayA munitoSaNyAkhyayA vyAkhyayA samalaGkRtaM hindIgurjarabhASAnuvAdasahitam / aavshyksuutrm| AVASHYAKASUTRAM niyojakaHsaMskRta-prAkRtajJa-jainAgamaniSNAta-priyavyAkhyAnipaNDitamunizrI kanhaiyAlAlajI mahArAjaH / prakAzaka: BODOBSEEDOOOD a. bhA. zve. sthA. jainazAstroddhArasamitipramukhaH zreSThizrI zAntilAla-maGgaladAsabhAI - mahodayaH mu. rAjakoTa (saurASTra) dvitIyaM saMskaraNam - 1000 mUlyam - rU. 7-8-. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka apIla Apa ga7pati che.......ke saMghapati che. sAdhu mahAtmA che....ke zrAvaka ho. paraMtu... A zubhakAryamAM madada karavAnI ApanI cekakasa pharaja che. kAraNa ke ApaNI samAjanA utthAnanA AvA bhagIratha kAryamAM Apano jeTalo vadhu sahakAra maLaze teTaluM kArya vaheluM pUrNa thaze. ghaDI ghaDI AvA saMtano bheTo tha durlabha che. 32 sUtro jaladIthI taiyAra karAvI levAya tenI kALajI rAkhavAnI che. ane tethIja ApazrIne apIla karavAmAM AvI che. samagra samAjanuM kArya thatuM hoya tyAM sAMpradAyakavAda ke prAMtavAda naja hovo joIe. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI-vamAna-zramaNa-saMghanA AcAryazrI pUjya AtmArAmajI mahArAjazrIe A pe la sanma ti pa tra u 5 rAM ta pUjya zrI ghAsIlAlajI mahArAja-racita bIjA sUtrenI TIkA mATe teozrInA mata te ma ja anya mahAtmAo, mahAsatIjIe, adyatana-paddhativALA kelejanA prophesara te ma ja zAstrajJa zrAvakenA abhiprAya The. grIna leja pAse | gareDIyA kuvADa rAjakeTa : saurASTra zrI akhila bhArata che. sthA. jena zAstroddhAra samiti. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtranuM sanmati patra. zramaNa saMghanA mahAna AcArya Agama vAridhi sarvatantra svataMtra jainAcArya pUjyazrI AtmArAmajI mahArAje ApelA sammati patrane gujarAtI anuvAda. meM tathA paMDita muni hemacaMdrajIe paMDita mUlacaMda vyAsa (nAra mAvAha vAhI) dvArA maLelI paMDita ratna zrI. ghAsIlAlajI muni viracita saMskRta ane hindI bhASA sahita zrI dazavaikAlika sUtranI AcAra maNimaMjUSA TIkAnuM avalokana karyuM. A TIkA suMdara banI che. temAM pratyeka zabdano artha sArI rIte vizeSa bhAva laIne samajAvavAmAM Avela che. tethI vidvAno ane sAdhAraNa buddhivALAo mATe parama upakAra karavAvALI che. TIkAkAre muninA AcAra viSayane sAro ullekha karela che. je Adhunika matAvalaMbI ahisAnA svarUpane nathI jANatA, dayAmAM pA5 samaje che temane mATe "ahiMsA zuM vastu che tene sArI rIte pratipAdana karela che. vRttikAre sUtranA pratyeka viSayane sArI rIte samajAvela che. A vRttinA avakanathI vRttikAranI atizaya yogyatA siddha thAya che. A vRttimAM eka bIjI vizeSatA e che ke bhUla sUtranI saMskRta chAyA havAthI sUtra, sUtranAM pada ane padaccheda subodha dAyaka banela che. pratyeka jIjJAsue A TIkAnuM avalokana avazya karavuM joIe. vadhAre zuM kahevuM. amArI samAjamAM AvA prakAranA vidvAna muni ratnanuM hovuM e samAjanuM ahobhAgya che. AvA vidvAna muni ratnanA kAraNe suptaprAya sutelA samAja ane laptaprAya eTale lepa pAmela sAhitya e baMnnene pharIthI udaya thaze. jenAthI bhAvitAmA mekSa pezya banaze ane nirvANa padane pAmaze A mATe ame vRttikArane vAraMvAra dhanyavAda ApIe chIe. vikrama saMvata 1990 9guna zukala. ) II terasa maMgaLavAra ivajajhAya jaIzu mu AyArAma 5canaio (alavara sTeTa) Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 zramaNa saMghanA pracAra maMtrI pa'jAkha kezarI mahArAja zrI premaca'draSTa mahArAja jeozrI. rAjakreTamAM padhArelA hatA tyAre teonA taraphathI zAone mATe maLele abhiprAya. zAoddhAra samiti taraphathI pUjyapAda zAstra vAridhi paMDitarAja svAmIzrI ghAsIlAlajI mahArAjadvArA zAstroddhAranuM je kA` thai rahyuM che te kA` jaina samAja temAM khAsa karIne sthAnakavAsI jaina samAjane mATe mULabhUta maulika saMskRtinI jaDane majabuta karavAvALuM che. eTalA khAtara A kAryo ati prazaMsanIya che mATe dareka vyakitae temAM yathAzakita bhAga devAnI khAsa AvazyakatA che ane tethI e bhagIratha kArya jaldIthI jaldI sa`pUrNapaNe pAra pADI zakAya ane janatA zrutajJAnanA lAbha meLavI zake. * darIyApurI saMpradAyanA pUjya AcArya zrI izvaralAlajI mahArAja sAhebanA sUtreA sabaMdhe vicAro namAmi vIra girI sAra dhIra pUjya pAda jJAna pravarazrI ghAsIlAlajI mahArAja tathA paMDitazrI kanaiyAlAlajI mahArAja Adi thANA chanI sevAmAM amadAvAda zAhapura upAzrayathI muni dayAnaMdajInA 108 praNipAta. Apa sarve thANAe sukha samAdhimAM hazeA nira Mtara dharmadhyAna dharmArAdhanamAM lIna haze. sUtra prakAzana kA tvarIta thAya evI bhAvanA che dazavaikAlika tathA AcArAMga eka eka bhAga ahIM che TIkA khUba suMdara, saraLa ane paMDitajaneAne supriya thaI paDe tevI che. sAthe sAthe TIkA vInAnA muLa ane artha sAthe prakAzana thAya te zrAvakagaNa tenA vizeSa lAbha lai zake atre pUjya AcArya gurudevane AMkhe matIyA utarAvye che ane sArUM che eja. AsA zuda 10, maMgaLavAra tA. 25-10-55 puna: puna: zAtA icchatA, dayA muninA praNipAta. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 darIyApurI sapradAyanA paDita ratna bhAIcaMdajI mahArAjanA abhiprAya zrI rANapura tA. 19-12-1955 pUjyapAda jJAnapravara paMDitaratna pUjya zrI ghAsIlAlajI mahArAja AdimunivarAnI sevAmAM. Apa sarva sukha samAdhImAM haze. sUtra prakAzananuM kAma suMdara thai rahyuM che te jANI atyaMta AnaMda. ApanA prakAzIta thayelAM keTalAMka sUtra joyAM. sudara ane sarala siddhAMtanA nyAyane puSTi karatI TIkA paMDitaratnane supriya thai paDe tevI che. sUtra prakAzananuM kAma tvarita pUrNa thAya ane bhAvi AtmAAne AtmakalyANa karavAmAM sAdhanabhUta thAya eja abhyarthanA. lI. paMDitaratna khALabrahmacArI pU. zrI bhAicaMda mahArAjanI AjJAnusAra zAntimuninA pAyavadana svIkAraze. tA. 11-5-56 vIramagAma gacchAdhipati pUjya mahArAja zrI jJAnacaMdrajI mahArAjanA saMpradAyanA AtmAthI, kriyApAtra, paMDitaratna, munizrI samarathamalajI mahArAjane abhiprAya, khIcanathI Avela tA. 11-2-56nA patrathI uprita. sUtranuM lakhANa suMdara samarathamalajI mahArAja, jeTaluM sAhitya oyu pUjya AcArya ghAsIlAlajI mahArAjanA hastaka je ane saraLa bhASAmAM thAya che. te sAhitya; paMDita munizrI samaya Ache maLavAne kAraNe saMpUrNa joi zakayA nathI. chatAM che, te bahu ja sArUM ane manana sAthe lakhAyelu che. te lakhANu zAsra AjJAne anurUpa lAge che A sAhitya dareka zraddhALu jIvAne vAMcavA yeAgya che. AmAM sthAnakavAsI samAjanI zraddhA, prarupaNA ane pharasaNAnI dRDhatA zAstrAnukuLa che. acArya zrI apUrva parizrama lai samAja upara mahAna upakAra kare che. lI. kIzanalAla pRthvIrAja mAlu mu.khIcana. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 lIMbaDI saMpradAyanA sadAnaMdI munizrI choTAlAla 'mahArAjane abhiprAya zrI vItarAgadeve-jJAnapracArane tIrthakara nAma gotra bAMdhavAnuM nimitta kahela che. jJAna pracAra karanAra, karavAmAM sahAya karanA2; ane tene anumodana ApanAra jJAnAvaNiya karmane kSaya karI-kevaLa jJAnane prApta karI paramapadanAM adhikArI bane che. zAstrajJa-parama zAnta, ane apramAdi pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja pote avizrAntapaNe jJAnanI upAsanA ane tenI prabhAvanA aneka vikaTa prasaMgomAM paNa karI rahyA che. te mATe teozrI anekaza: dhanyavAdanA adhikArI che. vaMdaniya chetemanI jJAna prabhAvanAnI dhagaza ghaNA pramAdione anukaraNIya che. jema pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja pote jJAnapracAra mATe avizrAnta prayatna kare che. temaja.zAstroddhAra samitinA kAryavAhako paNa emAM sahAya karIne je pavitra sevA karI rahela che. te paNa kharekhara dhanyavAdanA pUrNa adhikArI che. e samitinA kAryakarone mArI eka sUcana che ke : zAstroddhAraka pravara paMDita apramAdi saMta ghAsIlAlajI mahArAja je zAstroddhAranuM kAma karI rahela che. temAM sahAya karavA mATe-paMDita vigerenA mATe je kharco thaI rahela che. tene pahoMcI vaLavA mATe sAruM sarakhuM phaMDa joIe. enA mATe mArI e sUcanA che ke:- zAstroddhAra samitinA mukhya kAryavAhake,-je banI zake te pramukha pite ane bIjA be traNa jaNAe gujarAta, saurASTra ane kacchamAM pravAsa karI membara banAve ane Arthika sahAya meLave. je ke atyAranI paristhiti viSama che. vyApArIo, dhaMdhAdArIone pitAnA vyavahAra sAcavavA paNa muzkela banyA che. chatAM je saMbhAvita gRhastha pravAse nIkaLe te jarUra kArya saphaLa kare evI mane zraddhA che. Arthika anukuLatA thavAthI zAstroddhAranuM kAma paNa vadhu saralatAthI thaI zake. pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja jyAM sudhI A tarapha vicare che tyAM sudhImAM emanI nAna kitano jeTalo lAbha levAya teTale laI levo. kadAca saurASTramAM vadhu vakhata rahevAthI temane have bahAra viharavAnI IcchA thatI hoya to zAntibhAI zeTha jevAe vinaMtI karI amadAvAda padharAvavA. ane tyAM-anukuLatA mujaba be-traNa varSanI sthiratA karAvIne temanI pAse zAstroddhA2nuM kAma pUrNa karAvI levuM joIe. thoDA vakhatamAM jAmajodhapuramAM zAstroddhAra kamITI maLavAnI che. te vakhate uparanI sUcanA vicArAya te ThIka. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 pharI zAstroddhAraka pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAjane emanI A sevA ane parama kalyANakAraka pravRttine mATe vAraMvAra abhinaMdana che. zAsananAyaka deva temanA zarirAdIne sazakata ane dIrdhAyu rAkhI samAja dharmanI vadhu ne vadhu sevA karI zake. >> astu. cAturmAsa sthaLa. lIMbaDI li. sAM. 2010 zrAvaNa vada 13. gurU. ! sadAnaMdI jainamuni cheTAlAlajI zrI vardhamAna saMpradAyanA pUjya zrI punamacaMdrajI mahArAjane abhiprAya zAstra vizArada pUjya AcArya mahArAja zrI vAsIlAlajI mahArAjazrIe jene AgAme upara je saMskRta TIkA vagere racela che. te mATe teozrI dhanyavAdane pAtra che. temaNe Aga uparanI svataMtra TakA racIne sthAnakavAsI jaina samAjanuM gaurava vadhAryuM che. AgAme uparanI temanI saMskRta TIkA bhASA ane bhAvanI dRSTie ghaNI ja suMdara che. saMskRta racanA mAdhurya temaja alaMkAra vagere guNothI yukta che. vidvAnoe temaja jaina samAjanA AcAryo, upAdhyAye vagere e zAstro upara racelI A saMskRta racanAnI kadara karavI joIe ane dareka prakArane sahakAra Apa joIe. AvA mahAna kAryamAM paMDitaratna pUjya zrI ghAsIlAlajI mahArAja je prayatna karI rahyA che te alokika che. temanuM Agama uparanI saMskRta TIkA vagere racavAnuM bhagIratha kArya zIdhra saphaLa thAya eja zubherachA sAthe. amadAvAda tA. 22-4-56 ravivAra muni pUrNacaMdrajI mahAvIra jayaMti khaMbhAta saMpradAyanA mahAsatI zAradAbAI svAmIne abhiprAya lakhatara tA. 25-4-56 zrImAna zeTha zAMtIlAlabhAI maMgaLadAsabhAI pramukha sAheba akhila bhArata ve. sthA. jaina zAstroddhAra samiti mu. amadAvAda ame atre devagurUnI kRpAe sukharUpa chIe. vi.mAM ApanI samiti dvArA pUjya AcArya mahArAja zrI ghAsIlAlajI mahArAja sAheba je sUtronuM kArya kare che te paikInAM sUtromAMthI upAsaka dazAMga sUtra, AcArAMga sUtra, anuttarapAtika sUtra, Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazavaikAlika sUtra vigere maMtra joyAM te sUtra saMskRta hindI ane gujarAtI bhASAAmAM hAvAne kAraNe vijJArna ane sAmAnya janene ghaNuMja lAbhadAyika che. te vAMcana ghaNuMja sudara ane maneArajana che. A kAryamAM pUjya AcAryazrI je adhAta puruSArtha kArya kare che te mATe vAraMvAra dhanyavAdane pAtra che. A sUtrethI samAjane ghaNuM lAbhanuM kAraNa che. huM sasamAna buddhIvALA AtmAo svaparanA bhedathI nikhAlasa bhAvanAe avaleAkana karaze te A sAhitya sthAnakavAsI samAja mATe apUrva ane gaurava levA jevuM che, mATe dareka bhavya AtmAone sUcana karU chuM ke A sUtra potapotAnA gharamAM vasAvAnI suMdara takane cUkazeA nahi. kAraNa AvA zuddha pavitra ane svaparaMparA ne puSTIrUpa sUtro maLavAM bahu muzkela che. A kAryane ApazrI tthA samitinA anya * kAryakaro je zrama lai rahyA che. temAM mahAna nirjarAnuM kAraNa jovAmAM Ave che te badala dhanyavAda. eja lI. zAradAbAI svAmI khaMbhAta saMpradAya. baravALA sapradAyanA viduSI mahAsatIjI meAMghIbAi svAmInA abhiprAya zrImAna zeTha zAntIlAla magaLadAsabhAi pramukha a bhA. ve. sthA. jainazAoddhAra samiti suA. rAjakoTa. dhaMdhukA tA. 27-1-56 atre birAjatA gu0 30nA bhaDAra mahAsatIjI viduSI mAMghIbAI svAmI tathA hIrAbAI svAmI Adi ThANA banne sukhazAtAmAM birAje che. Apane sUcana che ke apramata avasthAmAM rahI nivRtti bhAvane meLavI dharma dhyAna karazeAjI eja AzA che. vizeSamAM amane pUjya AcArya mahArAja zrI ghAsIlAlajI mahArAjanA racelAM sUtrA bhAi popaTa dhanajIbhAI taraphathI bheTa tarIke maLelAM te sUtra tamAma AdyoupAna vAMcyAM manana karyAM ane vicAryA che te sUtra sthAnakavAsI samAjane ane vItarAga mArganI khUbaja unnatta khanAthanAra che. temAM ApaNI zraddhA eTalI nyAya rUpathI bharelI che te ApaNA samAja mATe gaurava levA jevuM che. huMsa samAna Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAtmAe jJAna jharaNAthI AtmarUpa vADIne vikasIta karaze. dhanya che Apane ane samitinA kAryakarane je samAja utthAna mATe koInI paNa paravA karyA vagara jJAnanuM dAna bhavya AtmAone ApavA nimittarUpa thaI rahyA che. AvA samartha vidvAna pAsethI saMpUrNa kArya purUM karAvaze tevI AzA che. eja li. baravALA saMpradAyanA viduSI mahAsatIjI moMghIbAI svAmI nA pharamAnathI lI. eDIdAsa gaNesabhAI-dhaMdhukA sthAnakavAsI jaina saMghanA pramukha * adhatana paddhatine apanAvanAra vaDedarA kelejanA eka vidvAna prophesarane abhiprAya. sthAnakavAsI saMpradAyanA munizrI ghAsIlAlajI mahArAja jenazAstronA saMskRta TIkAbaddha, gujarAtImAM ane hindImAM bhASAMtare karavAnA ghaNA vikaTa kAryamAM vyApta thayelA che. zAo paikI je zAstro prasiddha thayAM che te huM joI zaka chuM, munizrI pite saMskRta, ardhamAgadhI hindI bhASAonA niSNAta che, e emane TuMke paricaya karatAM sahaja jaNAI Ave che. zAstronuM saMpAdana karavAmAM temane pitAnA, ziSyavane ane vizeSamAM traNa paMDitano sahakAra maLe che, te joI mane AnaMda thaye. sthAnakavAsI saMpradAyanA agresaree paMDitene sahakAra meLavI ApI munizrInA kAryane saraLa ane ziSTa banAvyuM che. sthAnakavAsI samAjamAM vidvatA ghaNI e chI che. te digaMbara, mUrtipUjaka zvetAMbara vagere jainadarzananA pratinidhionA ghaNu samayathI paricayamAM AvatAM huM virodhanA bhaya vagara, kahI zaka. 5. mahArAjane A prayAsa sthAnakavAsI saMpradAyamAM prathama che evI mArI mAnyatA che. saMskRta spaSTIkaraNe sArAM ApavAmAM AvyAM che. bhASA zuddha che ema huM cekasa kahI zakuM chuM. gujarAtI bhASAMtare paNa zuddha ane saraLa thayelAM che. mane vizvAsa che ke mahArAja zrInA A stutya prayAsane jainasamAja uttejana Apaze ane zAstronA bhASAMtarene vAcanAlayamAM ane kuTuMbamAM vasAvI zakAya te pramANe vyavasthA karaze. pratApagaja, vaDodarA kAmadAra kezavalAla himatarAma, tA. 27-2-1956 ema. e. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 subainI e kolejonA prophesarAnA abhiprAya. muMbai tA. 31-3-56 zrImAna zeTha zAMtIlAla maMgaLadAsa pramukha : zrI akhila bhArata je. sthA. jaina zrAoddhAra samiti, rAjakoTa. pUjyAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAje taiyAra karelA AcArAMga, dazavaikAlika Avasyaka, upAsakadazAMga vagere sUtra ame joyA. A sUtreA upara sa MskRtamAM TIkA ApavAmAM AvI che ane sAthe sAthe hindI ane gujarAtI bhASAMtaro paNa ApavAmAM AvyAM che, sa MskRta TIkA ane gujarAtI tathA hindI bhASAMtare jotAM AcArya zrInA A traNe bhASA paranA ekasarakhA asAdhAraNa prabhutvanI sacoTa ane surekha chApa paDe che. A sUtra graMthamAM pAne pAne pragaTa thatI AcAryazrInI apratima vidvatA mugdha karI de tevI che. gujarAtI tathA hindImAM thayelA bhASAMtaramAM bhASAnI zuddhi ane saraLatA noMdhapAtra che. ethI vidvadajana ane sAdhAraNa mANasa ubhayane sa MtASa Ape evI emanI lekhinInI pratIti thAya che. 32 sUtromAMthI haju 13 sUtre pragaTa thayAM che. bIjA 7 satrA lakhAIne taiyAra thaI gayAM che. A badhAM ja sUtra jyAre emane hAthe taiyAra thaine pragaTa thaze tyAre jaina sUtra-sAhityamAM amUlya saMpattirUpa gaNAze emAM saMzaya nathI. AcArya zrI A mahAna kAryane jaina samAjane-vizeSata : sthAnakavAsI samAjanA saMpUrNa sahakAra sAMpaDI raheze evI ame AzA rAkhIe chIe. pre. ramaNalAla cImanalAla zAha senTa jheviyarsa kaeNleja, muMbaI, pre. tArA ramaNulAla zAha. sAnDrIyA keleja, muMbai, rAjakoTanI dharmendrasiMhajI kolejanA prophesara sAhebane abhiprAya. jayamahAla jAganAtha pleTa rAjakoTa, tA. 18-4-56 pUjyAcA` 5. muni zrI dhAsIlAlajI mahArAja Aje jaina samAja mATe eka evA kAryoMmAM byAsa thaelA che ke je samAja mATe bahu upayegI thaI paDaze. munizrIe taiyAra karelAM AcArAMga, dazavaikAlika, zrI vipAkazrata vimeM joyAM. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 A sUtre jatAM pahelI ja najare mahArAjazrIne saMskRta, ardhamAgadhI, hindI tathA gujarAtI bhASAo uparane asAdhAraNa kAbu jaNAI Ave che. eka paNa bhASA mahArAjazrIthI ajANa nathI. ApaNe jANIe chIe ke e sUtre ucca ane prathama koTinA che. tenI vastu gaMbhIra, vyApaka ane jIvanane talasparzI che. ATalA gahana ane sarvagrAhya sUtronuM bhASAMtara pU. ghAsIlAlajI mahArAja jevA ucca keTanA munirAjane hAthe thAya che te ApaNuM ahobhAgya che. yaMtravAda ane bhautikavAdanA A jamAnAmAM jyAre dharmabhAvanA osaratI jAya che e vakhate AvA tattvajJAna AdhyAtmikatAthI bharelAM sUtronuM saraLa bhASAmAM bhASAMtara dareka jIjJAsu, mumukSu ane sAdhakane mArgadarzaka thaI paDe tema che. jaina ane jainetara, vidvAna ane sAdhAraNa mANasa, sAdhu ane zrAvaka darekane samajaNa paDe tevI spaSTa, saraLa ane zuddha bhASAmAM sutro lakhavAmAM AvyA che. mahArAjazrIne jyAre joIe tyAre temanA A kAryamAM saMkaLAyelA joIe chIe. e uparathI munizrInA parizrama ane dhagazanI ka95nA karI zakAya tema che. temanuM jIvana sUtramAM vaNAI gayuM che. munizrInA A asAdhAraNa kAryamAM pitAnA ziSyane tathA paMDitene sahakAra maLe che. mane AzA che ke je dareka samakSa A pustakane pitAnA gharamAM vasAvaze ane potAnA jIvanane sAcA sukhane mA vALaze te mahArAjazrIe uThAvele zrama saMpUrNa paNe saphaLa thaze. che. rasikalAla kasturacaMda gAMdhI ema. e. ela. ela. bI. dharmendrasiMhajI keleja rAjakeTa (saurASTra) muMbaI ane ghATakoparamAM maLelI sabhAe bhinAsara kenpharansa tathA sAdhu saMmelanamAM mokalAvela TharAva. hAla je vakhate zrI vetAMbara sthAnakavAsI jaina saMgha mATe Agama-saMzodhana ane svataMtra TIkAvALA zAstroddhAranI ati AvazyakatA che ane je mahAnubhAvoe A vAta dIrdha draSTithI pahelI pitAnA magajamAM laI te pAra pADavA mahenata laI rahyA che tevA muni mahArAja paMDitaratna zrI ghAsIlAlajI mahArAja ke jeone sAdaDI adhivezanamAM sarvAnumate sAhitya maMtrI nImyA che teozrInI dekharekha nIce a bhA. . sthA. jaina zAstroddhAra samiti je eka meTI vagavALI kamiTI che tenI mAraphate kAma thai rahyuM che jene pradhAnAcAryazrI tathA pracAra maMtrIzrI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA aneka anubhavI mahAnubhAvee pitAnI pasaMdagInI mahora chApa ApI che ane chelAmAM chelA vaDodarA yunivasITInA prephesara kezavalAla kAmadAra ema. e. e pitAnuM savistara pramANapatra ApyuM che te zAstroddhAra kamiTInA kAmane A saMmelana tathA konpharansa hArdika abhinaMdana Ape che. ane temanA kAmane jyAM jyAM ane je je jarUra paDe-paMDitanI ane nANAMnI-pitAnI pAsenA phaMDamAMthI ane jAhera janatA pAsethI madada maLe tevI IcchA dharAve che. A zAstro ane TIkAone jyAre ATalI badhI prazaMsApUrvaka pasaMdagI maLI che tyAre te kAmane madada karavAnI A konpharansa pitAnI pharaja mAne che ane je kAMI truTI hoya te paM. 2. zrI ghAsIlAlajI mahArAjanI sAnidhyamAM jaI. batAvIne . sudhAravA prayatna kare. A kAmane Tale caDhAvavA jevuM kaMI paNa kAma sattA uparanA adhIkArIonA vANI ke vartanathI na thAya te jevA pramukha sAhebane bhalAmaNa kare che. (sthA. jaina patra tA. 4-5-16) svataMtra vicAraka ane niDara lekhaka jaina siddhAMta'nA taMtrIzrI zeTha nagInadAsa gIradharalAlane abhiprAya zrI sthAnakavAsI zAstroddhAra samiti sthApIne pU. zrI. ghAsIlAlajI mahArAjane saurASTramAM bolAvI temanI pAse batrIse sutra taiyAra karavAnI hilacAla cAlatI hatI tyAre te hilacAla karanAra zAstrajJa zeTha zrI dAmodaradAsabhAI sAthe mAre patravyavahAra cAle tyAre zeTha zrI dAmodaradAsabhAIe temanAM eka patramAM mane lakheluM ke "ApaNuM sUtronA mULa pATha tapAsI zuddha karI saMskRta sAthe taiyAra karI zake tevA sthAnakavAsI saMpradAyamAM munizrI ghAsIlAlajI ma. sivAya mane koI vizeSa vidvAna muni . jovAmAM AvatA nathI. lAMbI tapAsane aMte meM muni zrI ghAsIlAlajIne pasaMda karelA che." zeTha zrI dAmodaradAsabhAI pite vidvAna hatA. zAstrajJa hatA tema vicAraka paNa hatA. zrAvake temaja munio paNa temanI pAsethI zIkSA vAMcanA letA, tema jJAna carcA paNa karatA. evA vidvAna zeThazrInI pasaMdagI yathArtha ja hoya emAM Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navAI nathI. ane pU. zrI ghAsIlAlajInA banAvelAM sUtre jotAM so keIne khAtrI thAya tema che ke dAmodaradAsabhAIe temaja sthAnakavAsI samAje jevI AzA zrI ghAsIlAlajI ma. pAsethI rAkhelI te barAbara phaLIbhUta thayela che. zrI vardhamAna zramaNusaMdhanA AcArya zrI AtmArAmajI mahArAje zrI dhAsIlAlajI mahArAjanA sutre mATe khAsa prazaMsA karI anumati Apela che te uparathI ja zrI ghAsIlAlajI ma. nA sUtronI upagitAnI khAtrI thaze. A sUtre vivAthIne, abhyAsIne temaja sAmAnya vAMcakane sarvane eka sarakhI rIte upayogI thaI paDe che. vidyAthIne temaja abhyAsIne mULa tathA saMskRta TakA vizeSa karIne upayogI thAya tema che tyAre sAmAnya hindI vAMcakane hindI anuvAda ane gujarAtI vAMcakane gujarAtI anuvAdathI AkhuM sUtra saraLatAthI samajAya jAya che. keTalAkane e bhrama che ke satra vAMcavAnuM ApaNuM kAma nahi, sUtre ApaNane samajAya nahi. A bhrama taddana khoTo che. bIjA keIpaNa zAstrIya pustaka karatAM sUtra sAmAnya vAMcakane paNa ghaNI saraLatAthI samajAI jAya che. sAmAnya mANasa paNa samajI zake teTalA mATe ja bha. mahAvIre te vakhatathI leka bhASAmAM (ardhamAgadhI bhASAmAM) sUtre banAvelAM che. eTale sUtra vAMcavAM temaja samajavAmAM ghaNAM saraLa che. mATe koI paNa vAMcakane ene bhrama heya te te kADhI nAMkhave. ane dharmanuM temaja dharmanA siddhAMtanuM sAcuM jJAna meLavavA mATe sUtre vAMcavAne cUkavuM nahi eTaluM ja nahi paNa jarUrathI pahelAM sUtre ja vAMcavA. sthAnakavAsIomAM A zrI sthA. jaina zAstroddhAra samitie je kAma karyuM che ane karI rahI che tevuM koI paNa saMsthAe Aja sudhI karyuM nathI. sthA. jaina zAstroddhAra samitinA chelA riporTa pramANe bIjA cha satra lakhAyela paDayAM che, be sUtra-anugadvAra ane ThANAMga sUtra-lakhAya che te paNa thoDA vakhatamAM taiyAra thaI jaze. te pachI bAkInA sUtre hAtha dharavAmAM Avaze. taiyAra sUtre jaldI chapAI jAya ema IcchIe chIe ane sthA. baMdhuo samitine uttejana ane sahAyatA ApIne temanAM sUtre gharamAM vasAve ema IcchIe chIe. jaina siddhAnta' patra - me 1955. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 zruta bhakti ( pU. AcArya zrI IzvaralAlajI ma. sA. nI AjJA anusAra lakhanAra ) 6. sa. nA jaina muni zrI dayAnaMdajI mahArAja tA. 23-6-56 zAhapura, amadAvAda. Aje lagabhaga 20 varSathI zraddheya paramapUjya, jJAna divAkara pa. munizrI ghAsIlAlajI ma. carama tIrthaMkara bhagavAna mahAvIranA anuttara anupama nyAya yukata, pUrvApara avidha, svapara kalyANakAraka, carama zItaLa vANInA dyotaka evA zrI jinAgama para prakAza pADe che. teozrI prAcIna, potya saMskRtAdi aneka bhASAnA prakhara paMDita che ane jina vANIne prakAza saMskRta, gujarAtI ane hindImAM mULa zabdArtha, TIkA, vistRta vivaraNu sAthe prakAzamAM lAve che e jaina samAja mATe ati gorava ane AnaMdanA viSaya che. bha. mahAvIra atyAre ApaNI pAse vidyamAna nathI. paraMtu temanI vANI rUpe akSaradeha gaNudhara mahArAjoe zruta para parAe sAcavI rAkhyuM. zruta paraMparAthI sacavAtu jJAna jyAre vistRta thavAnA samaya upasthita thavA lAgyA tyAre zrI devaddhigaNi kSamAzramaNe valbhIpura-vaLAmAM te AgamAne pustaka rUpe ArUDha karyAM. Aje A siddhAMte ApaNI pAse che. te a mAgadhI pAlI bhASAmAM che. atyAre A bhASA bhagavAnanI, devAnI tathA janagaNanI dhama bhASA che. tene ApaNA zramaNe ane zramaNIe tathA mumukSu zrAvaka zrAvikAe mukhapATha kare che; parantu tenA artha ane bhAva ghaNA gheADAo samaje che. jinAgama e ApaNAM zraddheya pavitra dhama sUtra che. e ApaNI AMkhe che. tenA abhyAsa karavA e ApaNI saunI-jaina mAtranI kja che. tene satya svarUpe samajAvavA mATe ApaNAM sadbhAgye jJAna divAkara zrI ghAsIlAlajI mahArAje satsa`kalpa karyAM che. ane te likhita sUtrAne pragaTAvI zAoddhAra samitI dvArA jJAna vahetI karI che. AvA anupama kAryoMmAM sakaLa jaineAnA sahakAra avazya hovA ghaTe ane tene vadhAremAM vadhAre pracAra thAya te mATe prayatnA karavA ghaTe. paraba bha. mahAvIrane gaNadhara gautama pUche che ke huM bhagavAna; sUtranI ArAdhanA karavAthI zuM phaLa prApta thAya che ? bhagavAna tenA prati uttara Ape che ke zrutanI ArAdhanAthI jIvAnA ajJAnanA nAza thAya che. ane tee saMsAranA kalezethI nivRtti meLave che. ane saMsAra kalezethI nivRtti ane ajJAnane nAza thatAM mekSa phaLanI prApti thAya che. AvA jJAna kAryamAM mUrtipUjaka jainA, digabaro ane anya dharmIe hajAro ane lAkhA rUpIyA kharce che. hindu dharma mAM pavitra manAtA graMtha gItAnA seMkaDo nahi paNa hajArA TIkA prathA duniyAnI lagabhaga sava bhASAomAM pragaTa thayA che. isAi dharmAMnA pracArake temanA pavitra dhama grantha khAIbalanA pracArArthe tenuM jagatanI sa bhASAomAM bhASAMtara karI, tene paDatara karatAM paNa ghaNI echI kiMmate vecIdha` Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrone pracAra kare che. muslIma leke paNa temanA pavitra manAtA grantha kurAnanuM paNa aneka bhASAomAM bhASAMtara karI samAjamAM pracAra kare che. ApaNe paisA 5rane meha utArI bhagavAnanA siddhAMtane pracAra karavA mATe tana, mana, dhana samarpaNa karavAM joIe. ane sUtra prakAzananA kAryane vadhu ne vadhu vega maLe te mATe sakriya prayatno karavA joIe AvA pavitra kAryamAM sAMpradAyika matabhedo saue bhUlI javA joie ane zuddha AzayathI thatA zuddha kAryane apanAvI levuM joIe. samitinA niyamAnusAra rUA. 251 bharI samitinA sabhya banavuM joie. dhArmika aneka khAtAMone mukAbale sUtra prakAzananuM-jJAna pracAranuM A khAtuM sarvazreSTha gaNAvuM joIe. A kAryane vega ApavAnI sAthe sAthe e Agama-bhagavAnanI e mahAvANInuM pAna karavA paNa ApaNe harahaMmeza tatpara rahevuM joIe jethI parama zAti ane jIvana siddhi meLavI zakAya. ( sthA. jaina. tA. 5-7-56) zrI. a. bhA. 2. sthA. jaina zAstroddhAra samitinA pramukhazrI vagere. rANapura parama pavitra saurASTranI puNya bhUmi para jyArathI zAnta-zAavizArada apramAdi pUjya AcArya mahArAja zrI ghAsIlAlajI mahArAjanAM punita pagalAM thayA che tyArathI ghaNA lAMbA kALathI lAgu paDela jJAnAvaraNiya karma nAM paDaLa utAravAne zubha prayAsa thaI rahyo che. ane je pravacananI prabhAvanA teozrI karI rahyA che te anaMta upakAraka kAryamAM tame je apUrva sahAya ApI rahyA che te mATe tame sarvane dhanya che ane e zubha pravRttinA zubha pariNAme janatA lAbha le che ane te samajAya che ke sAdhujI chaThe guNasthAnake hoya che. paNa pUjya zrI ghAsIlAlajI mahArAja te bahudhA sAtameM apramata guNasthAnake ja rahe che. evA apramata mAtra pAMca-sAta sAdhuo. je sthAnakavAsI jaina samAjamAM hoya to samAjanuM zreya thatAM jarAe vAra na lAge. samAjAkAzamAM sthA. jaina saMpradAyane divya prabhAkara jaLahaLI nIkaLe. 5...Na dina.......... zrI zAstroddhAra samitine hArI eka namra sUcanA che ke-pUjyazrInI vRddhAvasthA che, ane kAryapraNAlikA yuvAnane zaramAve tevI che. temane gAmogAma vihAra karavA ane zAstroddhAranuM kArya karavuM temAM ghaNI zArIrika-mAnasika ane vyavahArika muzkelI veThavI paDe che. te koI gya sthaLa ke jyAMnA zrAvake bhakitavALA hoya. vADAnA rAganA viSathI alIpta hoya evA ke sthaLe zAstroddhAranuM kArya pUrNa thAya tyAM sudhI sthIratA karI zake enA mATe prabaMdha karavo joIe. bIjA kaI evA sthaLanI anukuLatA na maLe te chevaTa amadAvAdamAM yogya sthaLe rahevAnI sagavaDatA karI apAya te vadhu sAruM hArI A sUcanA para dhyAna ApavA pharI yAda ApuM chuM. pharIvAra pUjya AcAryazrIne ane temanA satkAryanA sahAyakane mArA abhinaMdana pAThavuM chuM te svIkArazojI. li. sadAnaMdI jenamuni choTAlAlajI Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina siddhAMtanA" taMtrIzrIne abhiprAya sthAnakavAsIomAM pramANabhUta sUtre bahAra pADanArI A ekanI eka saMsthA che. ane enA A chelalA riporTa uparathI jaNAya che ke teNe ghaNI sArI pragati karI che te joI AnaMda thAya che. mULa pATha, TIkA, hindI tathA gujarAtI anuvAda sahita sUtre bahAra pADavA e kAMI saheluM kAma nathI. e eka mahAbhArata kAma che. ane te kAma A zAstroddhAra samiti ghaNI saphaLatAthI pAra pADI rahI che te sthAnakavAsI samAja mATe ghaNA gauravane viSaya che ane samiti dhanyavAdane pAtra che. samiti taraphathI nava sUtre bahAra paDI cUkyAM che, hAlamAM traNa sUtra chapAya che. * nava sUtro lakhAI gayAM che ane jaMbudvIpa prajJapti tathA naMdIsUtra taiyAra thaI rahyAM che. hAlamAM maMtrI zrI sAkaracaMda bhAIcaMda samitinA kAmamAM ja temane Ape vakhata gALe che ane samitinA kAmakAjane ghaNe vega ApI rahyA che. temanI aMta mATe dhanyavAda. ane A mahAbhArata kAmanA mukhya kAryakartA te che vayevRddha paMDita munizrI ghAsIlAlajI mahArAja. mULa pAThanuM saMzodhana tathA saMskRta TIkA teozrI ja taiyAra kare che munizrIne A upakAra AkhAya sthA. jaina samAja upara ghaNe mahAna che. e upakArane badale te vALI zakAya temaja nathI. paraMtu A samitinA membara banI, tenA bahAra paDelAM sUtro gharamAM vasAvI tenuM adhyayana karavAmAM Ave te ja mahArAjazrInuM thoDuM trANu adA karyuM gaNAya. bhagavAne kahyuM che ke padma nA to rasa paheluM jJAna pachI dayA, dayA dharmane yathArtha samajavo hoya te bhagavAnanI vANIrUpa ApaNuM sutra vAMcavAM ja joIe tenuM adhyayana karavuM joIe ane tene bhAvArtha yathArtha samajavuM joIe. eTalA mATe A zAstroddhArasamitinA sarva sUtre dareka sthA. jene pitAnA - gharamAM vasAvavAM ja joie sarva dharmajJAna ApaNA sUtromAM ja samAyeluM che ane mUtra sahelAIthI vAMcIne samajI zakAya che, mATe dareka sthA. jaina A sUtra vAMce e khAsa jarUranuM che. jana siddhAMta" DIsembara- 56 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 zrI upAzaka dazAMga sUtrane mATe abhiprAya. mULa sUtra tathA pU. munizrI ghAsIlAlajIe banAvela saMskRta chAyA tathA TUMkA ane hiMdI tathA gujarAtI-anuvAda sahita. prakAzaka- a. bhA. ve. sthAnakavAsI jaina zAstroddhAra samiti, gareDIA kuvA rADa, grIna leAja pAse, rAjakoTa. (saurASTra) pRSTha 616 bIjI AvRtti evaDuM (mATu) kada. pAkuM puThu, jekeTa sAthe sane 1956 kiMmata 8-8-0 ApaNA mULa khAra aMga sUtreAmAMnu upAzakadazAMga e sAtamuM aMga sUtra che, emAM bhagavAna mahAvIranA daza upAsake zrAvakonAM jIvanacaritrA ApelAM che temAM pahelu caritra Ana Mda zrAvakanuM Ave che. AnaMda zrAvake jaina dharma aMgIkAra karyAM ane bAravrata bhagavAna mahAvIra pAse aMgIkAra karI pratijJA ( (pratyAkhyAna ) lIdhAM tenuM savistara varNana Ave che. tenI aMtaryaMta aneka viSaye jevA ke, abhigama, leAkAleAkasvarUpa, navatattva, naraka devaleAka vagerenuM varNana paNa Ave che. AnaMda zrAvake bAra vrata lIdhAM te khAre vratanI vigata aticAranI vigata vagere badhu Apelu che. te ja pramANe bIjA nava zrAvakeAnI paNa vigata Apela che. AnaMda zrAvakanI pratijJAmAM azciMta ne zabda Ave che. mUrtipUjaka mUrtipUjA siddha karavA mATe tene a arihaMtanuM caitya (pratimA) evA kare che. paNa te artha tadana khATA che. ane te jagyAe AgaLa pAchaLanA saMba Mdha pramANe tenA e khoTo artha baMdha besate ja nathI te munizrI ghAsIlAlajIe temanI TIkAmAM aneka rIte pramANeA ApI sAbita karela che ane pizcaMta sevArUM ne artha sAdhu thAya che te khatAvI Apela che. A pramANe A sUtramAMthI zrAvakanA zuddha dharmAMnI mAhitI maLe che te uparAMta te zrAvakAnI Rddhi, raheThANu, nagarI vagerenA varNanA uparathI te vakhatanI sAmAjika sthiti, rItarivAja rAjavyavasthA vagere bAbatenI mAhitI maLe che. eTale A sUtra dareka zrAvake avazya vAMcavuM joIe eTaluM ja nahi paNa vAraMvAra adhyayana karavA mATe gharamAM vasAvavuM joie. pustakanI zarUAtamAM vamAna zramaNu saMdhanA AcAryazrI AtmArAmajI mahArAjanuM sa Mmati patra tathA bIjA sAdhue temaja zrAvakeAnA saMmati patra ApelA che, te sUtranI pramANabhUtatAnI khAtrI Ape che. " jaina siddhAMta" jAnyuArI, 57 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sekaDo sarTIphIkeTa uparAMta hAlamAM maLelA keTalAka tAjA abhiprAyA zAstro dvAra nA kAryane vega Ape taMtrIsthAnethI ( jainajyeAti ) tA. 15-9-57 pUjya zrI ghAsIlAlajI mahArAja ThANA 4 hAlamAM amadAvAda mukAme sarasapuranA sthA. jaina upAzrayamAM birAjamAna che. teozrI zAstroddhAranuM kA khUba ja khaMta ane utsAhathI vRddhavaye paNa karI rahyA che. teozrI vRddha che chatAM paNa AkhA divasa zAsranI TIkAo lakhI rahyA che. Aja sudhImAM temaNe lagabhaga 20 jeTalAM zAstronI TIkAo lakhI nAkhI che ane bAkInAM sUtranI TIkA jema bane tema jaladI pUrNa karavI tevA maneAtha sevI rahela che. sthA. jaina samAjamAM zAstro upara saMskRta TIkA lakhavAnA A prathama ja prayAsa che ane te prayAsa sa MpUrNa ane evI ame zAsanadeva pratye prArthanA karIe chIe. Aja sudhI ghaNA munivaree zAstronuM kAma zarU karela che paNa kAie pUrNa karela nathI. pUjyazrI amulakhaRSIjI mahArAje batrIse cAo upara hindI anuvAda karela ane saMpUrNa anela. tyArabAda AcAya zrI AtmArAmajI mahArAjazrIe hindI TIkA keTalAka zAo upara lakhela paNa ghaNAM zAo khAkI rahI gayAM. pUjya hastimalajI mahArAje eka be zAsro uparanI TIkAonA anuvAde karela. pUjya zrI javAhiralAla mahArAjazrIe sUyagaDAMga sUtra TIkA sahita hindI anuvAda sAthe karela. zrI saubhAgyamalajI mahArAje AcArAMganI hindI TIkA lakhela. paNa saMpUrNa zAo upara sa MskRta TIkA hajI sudhI sthA.jaina sAdhu taraphathI thayela nathI. jyAre pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAjazrIe 20 zAstro upara saMskRta TIkA tene hindI gujarAtI anuvAda karAvela che AthI have AzA baMdhAya che ke teozrI khatrIse batrIsa zAstro upara sa`skRta TIkA lakhavAmAM saphaLa thaze ane zAoddhAra samitie Aja sudhI 10 thI 12 thAo chapAvI paNa dIdhAM che ane hajI paNa te thAo vizeSa jaladI chapAya te mATe zAstroddhAra samiti saMpUrNa prayatna karI rahela che te dhanyavAdane pAtra che. jaina zAoddhAra samitinA rU|. 251] bharIne lAipha membara thanArane zAo tamAma, zAstroddhAra samiti taraphathI bheTa maLe che. A rIte eka paMtha ane kAja. banne rIte lAbha thAya tema che. rUA. 251 mAM 500 rUpiyAnI kiMmatanA thAo maLe e paNa mATA lAla che ane pravacananI prabhAvanA karavAnA dharmalAbha paNa maLe che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A sAle pUjyazrI bAsIlAlajI mahArAjanA suziSya 5. munizrI kanphayAlAlajI mahArAja malADa mukAme cAturmAsa birAje che ane teo zrI zAonA membare karavA mATe athAga prayatna karIne pravacananI sevA bajAvI rahyA che. ane atyAra sudhImAM muMbaI temaja parAonA lagabhaga 40 jeTalA gRhastha lAIpha membara banI gayA che ane muMbaImAM lagabhaga 300 jeTalA membare thAya te IcachavA yogya che. zrImaMta gRhastha hajAra rUpiyA pitAnA ghara kharcamAM temaja mojazokhanA kAmamAM temaja vyavahArika kAmomAM vAparI rahyA che te AvA zAstroddhAra jevA pavitra kAryamAM rUpiyA vAparaze te dharmanI sevA karI gaNAze. ane badalAmAM uttama AgamasAhityanI eka lAyabrerI banI jaze. jenuM vAMcana karavAthI AtmAne zAMti maLaze ane zAstrajJA pramANe vartavAthI jIvana saphaLa thaze. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 zatAvadhAnI munizrI jayaMtilAlajI mahArAjazrIne amadAvAdano patra "sthAnakavAsI jaina" tA. 5-957nA aMkamAM chapAela che je nIce mujaba che. sUtranA mULa pAThamAM pheraphAra hoI zake kharo? tA. 7-8-57nA roja atre birAjatA zAstroddhAraka AcArya mahArAjazrI ghAsIlAlajI mahArAja pAse, mArA upara Avela eka patra laIne huM gaye hatuM, te samaye mAre pU. ma. sA. sAthe je vAtacIta thaI te samAjane jANa karavA sArU lakhuM chuM. zAstronuM kAma eka gahana vastu che. apramAdI thaI temAM avirata prayatna karavA joIe. saMpUrNa zAstronuM jJAna temaja dareka prakAranI khAsa bhASAonuM jJAna heya teja AgameddhArakanuM kArya saphaLatAthI thAya che. A prakArane prayatna hAla amadAvAda khAte sarasapura jaina sthAnakamAM birAjatA pUjya zrI ghAsIlAlajI mahArAja karI rahyA che. zAstra lekhananuM A kArya thaI rahyuM che, temAM aneka vyaktione aneka prakAranI zaMkAo thAya che temAM zAonA mULa pAThamAM pheraphAra thAya che? karavAmAM Ave che? e prazna paNa keTalAkane thAya che ane te prazna thAya te svAbhAvika che, kemake amuka munirAje taraphathI pragaTa thayela sUtronA mULa pAThamAM pheraphAra thayelA che. jethI A kAryamAM paNa samAjane zaMkA thAya. paNa kharI rIte jotAM, atyAre je zAstroddhAranuM kAma cAlI rahyuM che te viSe samAjane khAtrI ApavAmAM Ave che ke, zAoddhAra samiti taraphathI atyAra sudhImAM pragaTa thayelAM AgamanA mULa pAThamAM jarApaNa pheraphAra karavAmAM , Avela nathI ane bhaviSyamAM je sUtre pragaTa thaze temAM pheraphAra thaze nahi tenI samAja neMdha le. tI. zatAvadhAnI zrI jayaMta muni-amadAvAda Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 "zrI akhila bhArata zvetAmbara sthAnakvAsI jaina zAstroddhAra samitine TuMka paricaya" sthAnakavAsI samAjanI A ekanI eka saMsthA che ke jeNe atyAra sudhImAM tera sUtra chapAva bahAra pADI dIdhAM che. sAta sUtro chapAya che ane bIjA keTalAka bapavA mATe taiyAra thaI cUkyA che. A pramANe A saMsthAe mahAna pragati sAdhI che tene ka paricaya mA patrikAmAM Apela che te vAMkI jaI sava rUA. jaina bhAIbahenane A saMsthAne yazakti madada karI tenA kAryane hajha vizeSa vegavAna banAvavAnI jarUra che. kho vaDe vAge ghaNe ema sthA. kenpharansa jema beTAM baNagAM DaMkanArI Ane kaI kiMmata nathI, tyAre nakakara kAma karanArI A zAstroddhAra samitine dareka prakAre uttejana ApavAne dareka sthAnakavAsI jainane anivAya pharaja che. ane A sarva sUtra taiyAra karaznAra pUnya munizrI vasavAlajI mahArAjane nakavAra samAja upara vaNe mahAna upakAra che. navRta hovA chatAM teozrI je mahekta haI taiyAra karAve che tenuM kAma haju mudha bana keIe karyuM nara ane nAnuM kei karI zakaze ke nahi te paNa zaMkAbharyuM che. putra muninA mA mahAna upabanne kiMcita badala samAje mA zAso. samitine banI zakatI khAya karIne javAno che. sthAnikAsa samAja sAnane kadara karUAmAM po che tema no eka mAM mANA rAkhI jenasila ta" patra kaTombara 197 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. zrI dazavaikAlika tathA upAsaka dazAMga sU gujarAtI bhASAmAM anuvAda thayelAM pUjya zrI ghAsIlAlajI mahArAja viracita zrI uparokata be sutra jaina dharma pALatA dareka gharamAM rahevA ja joIe. te vAMcavAthI zrAvaka dharma ane zramaNa dharmanA AcAranuM jJAna prApta thaI zake che ane zrAvake pitAnI niravA ane eSaNiya sevA zramaNa pratye bajAvI zake che. vartamAnakALe zrAvakemAM te jJAna nahi hovAne lIdhe aMdhazraddhAe zramaNa varganI vaiyAvacca te karI rahela che. paraMtu "ka95 zuM ane aka5 zuM' enuM jJAna nahi hovAne lIdhe pite sAvadha sevA ApI potAnA svArthane khAtara zramaNa vargane pitAne sahAyaka thavAmAM ghasaDI rahyA che ane zramaNa varganI prAyaH kusevA karI rahyA che. temAMthI bacI lAbhanuM kAraNa thAya ane zramaNane yathAtathya sevA ApI temane paNa jJAnadarzana cAritranI ArAdhanA karavAmAM sahAyaka thaI pitAnA jJAnadarzana cAritranI ArAdhanA karI sugati meLavI zake. zramaNanI yathAtatha sevA karavI te avazya gRhasthanI pharaja che. pUjya zrI ghAsIlAlajI ma. zAstroddhAranuM anuvAdana traNa bhASAmAM rUDI rIte karI rahyA che ane rUpIyA 251] bharI membara thanArane rUA. 400-500 lagabhaga nI kIMmatanA batrIse Aga phI maLI zake che te te rU. 251 bharI membara thaI batrIse Agame dareka zrAvakaghare meLavavA joie. batrIse zAstronA lagabhaga 48 pustake maLaze. te te lAbha pitAnI nirjarA mATe punyAnuMbaMdhI punya mATe jarUra meLave. uparokata baMne sUtrenI kIMmata samiti kaMIka ochI rAkhe te harakoI gAmamAM zrImaMta heya te su lAvI aradhI kIMmate, maphata athavA pUrI kIMmate lenAranI sthiti joI dareka gharamAM vasAvI zake. eka gRhastha - noMdha-uparanI sUcanAne ame AvakArIe chIe. AvAM sUtre dareka gharamAM vasAvavA yogya temaja dareka zrAvake vAMcavA gya che. taMtra "ratnata " patra tA. 1-10-17 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Avazyakasutrama viSayAnukramaNikA krama viSaya pRSTha 13 30 1 | prastAvanA namaskAramanavyAkhyA 3 | samAyikama 4 | caturvizatistava: 5 | vandanA pratikramaNama 7 | kAthotsarga pratyAkhyAnama 9 | gujarAtI pariziSTa 39 | 39 64 70 76 | Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA prastAvanA A akhila saMsAra, janma, jarA, maraNa, Adhi, ane vyAdhirUpa duHkhathI bharele che, pratikSaNa calita svarUpathI dRzyamAna thAya che, te paNa AvA kSaNabhaMgura jagatamAM sarva jI sukhanI vAMchanA rAkhe che. ane du:khanA nAzanI AkAMkSA dharAve che, paraMtu jyAM sudhI vAstavika sukha duHkhanuM mULa kAraNa na jaNAya tyAM sudhI sukhanI prApti ane du:khane nAza the asaMbhavita che. eTalA mATe du:khanA kAraNabhUta mithyAtva avirati (sAMsArika sukhamAMthI na nivartavuM) kaSAya krodha-mAna-mAyA-lebha ) pramAda ( satkAryomAM ALasa rAkha ) athabhAga (mana-vacana kAyAne khoTI rIte pravartAvavA). hiMsA, AraMbha (pitAnA sukha mATe anya jIvone haNavA) ISya, rAga, dveSa, Adi aMtaraMga zatruone jANa tenA nAza karavAthI ja avinAzI Atmika sukhanI prApti thAya che. eTalA mATe samasta prANIonA hita mATe paramakRpALu mahAvIra deve sabhyajJAna, ane samyapha kriyAthI mokSanI prApti batAvI che. ekAMta jJAna ke ekAMta kriyAthI mokSanI prApti thatI nathI. RSi-munIe kahyuM che ke : * jJAnakriyAbhyAm mokSaH" arthAt-samyaka jJAna ane kriyAthIja mokSanI prApti thaI zake che. jema gADIvAnane amuka rastAnI mAhItI che paNa je te raste baLadane derIne nahi laI jAya che te sthaLe gADIvAna pahoMcI zakatuM nathI, tevI rIte mekSarUpI nagaramAM pahoMcavAne raste jA paNa te bhaNI tathArUpa kriyA na thAya te icchita sthaLe pahoMcI zakAtuM nathI. tema jJAna meLavavA chatAM yathAyogya kriyA na thAya to Atmika sukhanI prApti thavI azakaya che. jema roganuM nidAna jANyA pachI oSadhanuM yathAniyama sevana na thAya te roga jAte nathI. tema sAMsArika dukhanuM kAraNa sabhya prakAre jANyA chatAM je te du:khanA nivAraNa rUpa sukriyA na thAya to du:khane aMta AvatuM nathI eTalA ja mATe jJAna ane kriyA e bannenI AvazyakatA che. A ubhaya padane aMgrejImAM knowledge and action noleja ane ekazana kahe che. bIje zAstrIya dAkhala e che ke kevaLa jJAna (Perfect knowledge paraphekaTa leja) thayA pachI paNa pUrNa yathA'khyAta (Perfect paraphekaTa) cAritranA abhAvathI AtmA siddhagatine pAmate nathI. samyaka cAritra eTale samyaka kriyArUpa vahana. A samyak kriyArUpa vahanathI AtmA potAnA karmonI nirjarA (kAro) kare che, A nirjarA karatAM karatAM pitAnI zakti vadhAre pramANamAM keLave che. ATalI zakita keLavatAM kevaLa jJAna thAya che chatAM amuka karmonI sattA rahI javAthI, AtmAne te karmonI nirjarA mATe ghaNuM vadhAre pramANumAM zakita vadhAravAnI AvazyakatA jaNAya che. AvA prakAranI jezabaMdha kriyArUpa vahanane jene zAstrakAre "yathAkhyAtacAritra' nA zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAme oLakhe che. A kriyArUpa vahana chevaTanuM vahana che, ane A vahana prApta thaye sarva karmane kSaya tha joIe, je sarva karmane kSaya thaye anaMta Atmika sukha udabhave che. jema lepa lagADela tuMbIpAtra pANInA vegathI lepamAMthI mukata thAya che ne jema te taMbIpAtra pANInI sapATIe tare che tema AtmA karmarUpI rajathI cAritra vaDe mukta thaI saMsAranI sapATI para rahe che, jene aMgrejImAM surface of the world (sarakeza opha dhI varDa) kahe che. navA karmonA baMdhananI rUkAvaTa mATe ane lAMbA vakhatathI vyApta evA mithyAtva avirati, pramAda, kaSAya ane vegathI utpanna thatA karmonA nAzane mATe sabhya dRSTi ane samyaka jJAnIoe paNa samyapha cAritramAM parAyaNa rahevuM joIe. uparokta nizcaya e cAritrarUpa pavitra kartavyane pratipAdana karavAvALA Avazyaka sUtranuM samyaphajJAnI ane samyaphadRSTi jIe sAdara paThana karavuM joIe, ane sUtrokata kriyAnuM yacita anuSThAna avazya thavuM joIe. sadarahu zAstramAM nIce pramANe kriyAonuM pratipAdana karyuM che (1) sAmAyika ( sAvadha kAryanI nivRtti) (2) catuviMzatistavana - 24 tirthakarenI stuti (3) vaMdanA (gurUvaMdaNa ) (4) pratikramaNathaI gaela pAparUpa kriyAone joI javI ane pharIthI tevA prakAranI kriyA nahi karavAnuM pratibaMdhana karavuM ane thaela pApa badala hRdaya pUrvaka pazcAttApa kare. (5) kAtsarga (kAyAne vyutsarga kare kAyAnA aMge pAMgane sthira rAkhavAnI kriyA.) (6) pratyAkhyAna-(paccakhANu -amuka kAryo karavAnI baMdhI karavI ). je kriyA pitAnA iTa ane anyanA aniSTa mATe karAya che te pApakArI levAthI anupama Atmika sukha prApta karAvanArI nathI. paraMtu AtmAne agatimAM vahana karanArI che. je temaja parakalyANa karavAnA irAdApUrvaka metrI, prada, kAruNya ane mAdhyacya bhAvanArUpa kriyAnuM AcaraNa karavAmAM Ave to te bhAvanAnA prasAdathI AtmA uttarottara vairAgyamaya thAya che, eTaluM ja nahIM; paNa atuya sukhane AsvAdana aMgIkAra karI zake che. mahAtmAoe kahyuM che ke - sarve maitrI guNiSa pramoda kilazkevuM cheSa dayAparavama, mAdhyabhAva viparItavRtta, sadA mAtmA vidadhAtu deva. arthA-dareka jI tarapha mitrIbhAva rAkhavA, dareka vyaktimAM guNa zodhIne tenI tarapha AnaMdita thavuM, duHkhI che tarapha kRpAdRSTi rAkhavI, viparIta AcaraNa karanArI vyakitae tarapha madhyasthabhAve jovuM. upakata cAra prakAranI bhAvanA je kriyArUpa aMgIkAra thAya te zAzvata sukha tarapha anukrame vahana thAya che. cha prakAranI Avazyaka kriyA sAdhu sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikAe avazya AcaravA yogya che, te AvazyakatAne laI majakura sUtra-siddhAMtane ApaNe Avazyaka sUtra' nAme oLakhIe chIe. zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ne ke.i paNa kriya. upaye.gapUrvaka acavAmAM Ave te. ja tenuM vAstavika phaLa prApta thaI zake che ba:kI paDe, peparamaka rAjArAma `te sUtra anusAra pepaTI jJa.nanI ma.TUMka mukhathI tre.lI javuM. tedhA ke ardha sarate nathI. e upayoga ane bhAvapUrvakaja avasthaka kriya.e.nuM AcaraNa thAya te.ja tethI upalakSita AnaMda prApta thAya che. bhagavAne kahyuM che ke-- karavI ? miThAza ' e kei sAdhu sAdhvI, zra.vaka zravika. tacitte. tanmaye, takSese, tadhyavasAe tabhAve Avasyaka kriyA karaze te nizcayapaNe leAkeAttarabhAvane prApta karaze.' ahiM A prazna upasthita thAya che ke o upayoga ane bhAvapUrNAMka Avazyaka kriyAe karavAmAM Ave teAja alokika phaLanI prApti thAya che, te pharI prazna thAya che ke vinA upayege Avazyaka kriyA pratyuttaramAM jaNAve che ke sAkara aMdhArAmAM khAya te Ape iMja; ane prakAzamAM vicAra karIne AsvAdana te sAkara khavAya te ane AnaMda ane zArIrika vRddhi thAya che. A uparathI ema samajAya che ke upayoga pRthvaka sAkara na khavAya te paNa tene mIThAza guNa jatA nathI. temaja Avazyaka kriyAo kadAca upayegapUrNAMka na karavAmAM Ave te pazu te kriyAomAM rahela ahiMsA, saMvara, kAyAsa vaMdana Adi guNAne lAbha che ja, paNa jo Avazyaka kriyAo upayega ane bhAvapUrvaka vAmAM Ave te prakAzamAM khavAela sAkaranI mAphaka alaukika ane anupama Anada prApta karAve che ane samasta karmonI nirjarA thAya che, Acara na paNa zvetAM letAM je krei upayAga vagara kriyA kare te paNa evA saMbhava che ke anyane rUDA prakAre kriyA karate joi tene tIvra vairAgyanI prApti thAya ane e tIvra vairAgya eka kSaNubhara hRdayamAM sthira thAya tA bhavabhramaNa ne aMta Ave, ema samajavuM; tethI pratyeka bhabhyane hu Mmeza Azyaka karavA jarUrI che. Avazyaka sUtranA cha adhyayana che. tenuM khIjuM nAma pratikramaNa che; ane tenuM kAraNa e che ke pratikramaNane artha prAyazcitta che, ane prAyazcitta eTale pApane vizeSa prakAre kSaya karavAnuM mukhya kAraNu. jema vividha mazAlAthI bharapura zAka-dALa nimaka (sabarasa ) nA abhAve svAdiSTa banatu nathI ane nIrasa lAge che tema tapazcaryAM, gurU stuti, paccakhANa vigere kriyAe prAyazcitta vagara Atmika AnaMda ApanAra thaI zakatI nathI. A pratimaNunuM A zAstramAM pratipAdana karavAmAM Ave che. ethI A AkhA sUtranuM nAma pratikramaNa paDI gayuM che. zrI Avazayaka sutrama bhAga A saMsAra rUpa khADAmAM paDI gaela jIva kayAre na kayAre koine koi pApakama rUpa kIcaDamAM phasAI jAya che. evI avasthAmAM jo tatkAla te pApakarmanuM pazcAttApa karIne AlecanA karavAmAM Ave te jevI rIte khavAi gayeluM jheranuM tarata vamana karavAmAM Ave te, tenI vidhAtaka asara thatI nathI tevI rIte te pApa karmonA udaya upasthita thatAM tenuM tIvra du:kha bhogavavuM paDatu 3 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI kAraNake pApanuM tAtkAlika prAyazcitta karavAthI tenA anubhAga-baMdha vageremAM maMdatA AvI jAya che. jevI rIte navI caNelI divAlane tAtkAlika DhIlI karavAmAM ane pADavAmAM vizeSa parizramanI jarUra paDatI nathI paraMtu taiyAra thayA bAda ghaNu divase pachI tene DhIlI karavA mATe ane pADavA mATe ghaNoja parizrama karavo paDe che. evI rIte du:khanA kAraNarUpa thaela pApakarmanuM teja divase teja kSaNe prAyazcitta karavAmAM Ave te te pApakarmane udayavipAka Avye udaya ke vipAka vizeSa pramANamAM du:khadAyaka banatA nathI, paraMtu AmA karmathI haLave banI uccagati devagatimAM jAya che. maMkhalIputra gozAlaka pote karelAM ghera pApa karmonuM prAyazcitta karI pazcAttApathI pApakarmonA udayane nAza karI bAramAM devaleke deva thayA. rAjarSi prasannacaMdra mananA duSTa pariNAme vaDe sAtamI narake pahoMcADanAra pApa karmo bAMdhela hatA chatAM prAyazcitta dvArA te sarva ghanaghAtI karmone nAza karI kevaLajJAna prApta karI mokSa prApta karyo. pApanA pAyazcittanI pradhAnatAnA kAraNe A zAstranuM nAma pratikramaNa che. je koI e taka uThAve ke jyAre cha adhyayana rUpa pratikramaNa karavAthI pApamAMthI mukta thAya che. te jeo pratikramaNa jANanArAo che teo pApamaya pravRtti karavAthI zA mATe pAchA haThe? athavA pApa karmone tyAga zA mATe kare ? teone te pApamAMthI mukita meLavavAne upAya hAthamAM che, jyAre IrachA kare tyAre pratikramaNa karI mukita meLavI zake. A tarka uThAva ThIka nathI; kAraNa ke jenI pAse jhera utAravAnI auSadhi che te jANI bujhIne kadI jhera khAya che? vaLI jeonI pAse kapaDA sApha karavA mATe sAbu, kSAra vagere padArtho che teo zuM jANI joIne pitAnA kapaDAM kAdavamAM nAkhI gaMdA kare che? gharamAM sAphasuphI karavA mATe ghaNI sAvarakuM che e khyAla kaI samajadAra manuSya karI zuM bahArathI potAnA gharamAM kacaro ekaThA karaze? nahi, kadApi nahi. hA, kadAca pramAdathI athavA ajJAna dazAmAM viSa khAvAmAM Ave te tenA utArane prayoga karIne viSano pratikAra kara, teja kharI samaja che ane teja ziSTa rAha che. A samAjanuM anusaraNa na kare te potAnA agya AcaraNathI pitAnI mUMI bahAra Ave che, ane pitAne niMdA ane duHkhanuM pAtra banavuM paDe che. mATeja naMdra bhagavAnanA pravacana rUpa zAnta amRtanA pAna karanArAomAM AvI aziSTa bhAvanA AvavI na joIe, A kutarka AvavuM na joIe. pratikramaNa pAMca prakAranA che -(1) divasa-saMbaMdhI (2) rAtri-saMbaMdhI (3) pAkSika-saMbaMdhI (4) cAturmAsa-saMbaMdhI (5) saMvatsara-saMbaMdhI. divasa daramyAna zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaelAM pApAnuM devisakathI, rAtrimAM thaelA pAponuM rAtrikathI, A pramANe pakhavADiyA, cAturmAsa ane savatsara daramyAna thaelA pApanI zuddhi anukrame pAkSika cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNathI bhavya jIvee karavI joie. ahIM eka evA prazna uThe che ke pratikramaNanA devasika ane rAtrika bheda yeAgya che ane enAthIja samagra pApothI mukta thai zake che. divasa daramyAna je pApa thAya tenI zuddhi divasane aMte devasika pratikramaNathI ane rAtri daramyAna thaelA pAponI zuddhi rAtrine aMte rAtrika pratikramaNathI thAya che, te pachI pAkSika cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNA karavAnI zI jarUra che ? A tarkanuM samAdhAna e che ke jevI rIte leAka vahevAramAM be vAra bhejana banAvavAmAM Ave che tema chatAM paNa taheva.ra ane utsavanA devase khIra, mala puvA, lApasI, mIDAi vagere pakavAna taiyAra karavAmAM Ave che ane jevI rIte manuSya hamezA pAtra.nA makAnanI saphAI rAkhe che te paNa DhaLI vagere tahevAre upara vizeSa prakAre khUNe khAMcethI paNa sAphasurI kare che, evIja rIte devasika ane rAtrika pratikramaNu karI letAM aANu paN, zaramathI mAreNA kAraNe.thI athavA ajJAnathI jo pApAnI pUrNa zuddha huMya tA vagere pratikramaNemAM bhUtakALamAM lAgelA atica. karavAthI hiMsA vagerenA tyAganI adhika bhAvanA jAgRta parthe rUDI rIte pApanI zuddhi thAya che. kahyu paNa che aDhi pAkSika anAcAra dhArA) nA thAya che, ane jage divasaMSi sohiyaM, tahavi pakvamaMtrI sohijja savimemaM, evaM uDa yAtri nAyavaM / / 1 / / maNu saMpU mATe pAkSika vagere pratikramaNA avazya karavAM joie. prazna :- jyAre sAMvatsarika pratikramaNa karavAnA nirdeza karavAmAM Avye che te pachI devasika, rAtrika pratikramaNa karavAnI zI jarUra che ? varSo daramyAna je pApA thAya tenuM nivAraNa varSane a Mte sAMvatsarika pratikramaNa karavAthI thai jAya che. uttara--e che ke:-jevI rIte kapaDA upara lAgelA DAghane tatkAla pei nAMkhavAMthI te kapaDuM sApha thai jAya che, te pramANe daivasikArtti pratikramaNlR karavAthI je kAi pApa lAgelAM hoya tenI tatkAla zuddhi thaI jAya che. jenA vaDe cAritra zuddhi atyanta vizuddha thaI jAya che samaya vItI gayA pachI je pratikramaNu karavAmAM Ave te je kAMi dASA lAgelA hoya tenuM vismaraNa (bhUlI javuM ) thavuM Adi zrI Avazayaka sutrama bhAga 5 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aneka doSane prasaMga Ave che. e kAraNathI upara kahevAmAM AvelA pApanI vizuddhine mATe devasikadi pratikramaNa avazya karavuM joIe. pharI paNa sAMbhaLo ! jevI rIte lIlAchama rahelA choDavAo (vRkSanA choDavA) tApathI taddana sukAI jAya te eka vakhata pANI sIMcana karavAthI te lIlAchama jevA thaI zakatA nathI, paraMtu te choDavAone vAraMvAra pANInuM sIMcana karavAnI AvazyatA rahe che e pramANe vratarUpI choDa aticAra rUpI tApathI taddana sUkAI gayA te tene pUrva je sthitimAM hatA tevI sthitimAM lAvavA mATe vAraMvAra pratikramaNa rUpa pANInuM siMcana karavAnI AvazyakatA che. eTalA mATe devasika rAtrika Adi sarva pratikramaNa karavA yogya che. athavA- prathama te IcchIe ke tIvra upayoganI akhaMDa pariNati ane avicalA avasthA dvArA pApane lepa paNa lAgavAja nahi deve joIe paraMtu jo ke pramAda Adi denA vaza thavAthI pApane saMparka thaI jAya che te ja samaye pazcAttApAdi dvArA teno nAza karI deve joIe. athavA te te samaye pazcAttApAdi na karI zakAya te divasa, rAtri, pakSa, e pramANe caturmAsanA antamAM anukramathI pratikramaNa dvArA pApane nAza karI devuM joIe, e jarUrI vastu che. je vizeSa, balavAna pramAda AdinA kAraNe AgaLa je samaya kahyo che te bhUlI javAya te, arthAta AgaLa kahelA samaye pratikramaNanI kriyA nahi banI zake te saMvatsara (varSa)nA aMtamAM manuSyae zuddha aMta:karaNa thaIne eka varSa sudhImAM je pApa lAgelA hoya tene yAda karIne pratikramaNa avazya karavuM ja joIe. e pramANe karavAmAM na Ave te lAgelA pApa vAlepa jevAM thaI jaze, arthAt pApathI pitAne bacavAnuM muzkela thaI paDaze. te mATe dRSTAMta kahe che ke - mAnI lezake ke manuSyane kaNa-deNuM-karaja)cUkAvavA mATe pAMca haptAnI mudata bAMdhI dIdhI ke - "huM amuka divasemAM amuka-amuka cukAvIne ATalA divasomAM mukata thaI jaIza" AvI sthitimAM kaI paNa samajadAra deNadAranI evI bhAvanA thatI nathI ke jyAre mUrata baMdhane samaya pUro thaze tyAreja huM sarva prakAranuM karaja cUkAvI ApIza ? paraMtu jeTaluM vaheluM karaja cUkAvI zakAya teTalI utAvaLathI karaja cUkavavA banatuM karaze te saMsAramAM tenI zubha dekhAze. athavA te bIjI muddata upara tamAma karaja cUkAvI Apaze te prathama karatAM zebhA. cheDI ochI dekhAze. trIjI mUta upara cUkavaze te bIjI karatAM paNa zobhA ochI, cethI mudata para cUkavaze to tethI paNa ochI zobhA dekhAze. chevaTe pAMcamI mUdata para karaja cakAvavuM te te karajadAra mATe ekadama ayogya che. te paNa jo te zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samaye paNa karaja cUkAvI nahi zake te pratiSThAnI hAni sAthe lekanindA thaze temaja nyAyanI adAlatamAM daMDa thaze; eja pramANe pratikramaNanA viSayamAM samajavuM joIe. A Avazyaka kriyA sarva zrAvaka zrAvikAoe te karavI ja joIe. kAraNa ke te gRhastha che, ane gRhastha hovAthI pApa lAgavAne saMbhava che, paraMtu jinendra bhagavAnanA zAsananuM pAlana karanArA sAdhu ane sAdhvI te sAdhanA sarvathA tyAgI hoya che, temanA mana, vacana ane kAyAnI pravRtti vizaddhaja hoya che temane pApa kevI rIte lAgI zake che? ke je kAraNathI devasika Adi pratikramaNa karIne temaNe paNa pApanI vizuddhi karavI jarUrI hoya? tenuM samAdhAna e che ke je pramANe ekadama baMdha karelA makAnamAM paNa kaIne kaI prakAre dhULa ghusI jAya che. tevI ja rIte sAdhuone pUrNa rIte yathAkhyAta cAritra nahi hoI zakavAthI ane pramAdanuM astitva hovAthI sUkSama athavA sthala aticAra lAgI ja jAya che. eTalA mATe jinezvara bhagavAnanI AjJA che ke prathama ane antima tIrthakaranA sAdhuoe bane samaya pratikramaNa avazya karavuM joie kahyuM che kespddikkmnno dhammo, purimassa ya pacchimassa ya jiNassa / mannimayAna nijA, navA vikramai | 2 | (gA.ni.) bIjI vAta e che ke -aticAra nahi lAge te pAgu pratikramaNa karavAthI tajajanya AtmazuddhinI prabaLatA avazya thAya che, trIjA vidyanI oSadhi pramANe. udAharaNane khulAzo e che ke-kei eka rAjAe vaidyone belAvIne kahyuM ke - Apa leka koI e upAya kare ke mArA prANathI adhika vhAlA putrane bhaviSyamAM roga sparza paNa na karI zake ? rAjAnI A pramANe vAta sAMbhaLIne eka vaidya bole ke " mArI pAse evuM rasAyaNa che ke-roga thAya che te rasAyaNanuM sevana karavAmAM Ave te eka palamAM te rasAyaNa rogane maTADI zake che, ane roga na hoya chatAMya sevana karavAmAM Ave te na dega utpanna karI Ape che. bIjA vize kahyuM ke mArI pAse evI davA che ke roga hoya te ekadama tene dabAvI de che, ane roga na hoya ane davAno upayoga karAya te nathI guNa karatI ke nathI avaguNa karatI. tyAra pachI trIjA vaidhe prasannatAthI kahyuM ke mahArAja ! mArI pAse je rasAyaNa che te bahuja vakhANavA yogya ane addabhuta che, AvuM zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rasAyaNu khIje koi sthaLe maLI zakatuM nathI. A rasAyaNa zArIrika raMgAne jaDa-mULathI naSTa karI zake che ane rega na heAya ane te rasAyaNanA upayega karavAmAM Ave te bIjA rAgone thatA aTakAve che tathA zarIranI kAnti vadhAre che, ane temAM eka bIjo camatkAra e che ke:-tenuM sevana karavAmAM Ave te bhaviSyamAM rega thavAnI zaMkAja rahetI nathI. rAjAe A sarva vAta sAMbhaLI trIjA vadhanI davA (rasAyaNa) ja peAtAnA putrane apAvI. sAdhuoe paNa evI kriyArUpI eSadhInuM sevana karavuM joie ke jenAthI lAgelA karmonA nAza thAya ane AgAmI karmonA nidha (aTakAva) thaine Atmazuddhi thAya. eTalA kAraNathI sAdhuoe vasiSTha Adi pratikramaNa avazya karavuM joie; kAraNake pApa lAge te paNa tenA nAza thaI jAya che ane pApa nahi lAgyAM heAya te Atmaddhi avazya thAya che. prana--Ape pradhama kahyuM ke- A cha adhyayanarUpa Avazyaka sAdhu-sAdhvI ane zra.vaka-zra.vika.e.e avazya karavAM joie; kAraNa ke sUtramAM vratadhArIone karavA joie ke atrIe ne ? evuM vizeSa kadhana kahevAmAM AvyuM nathI, tethI jANI zakAya che ke-tratI ane atratI soe avazyaka karavuM joie; parantu temAM caithu adhyayana pratikramanuM che. te tratemAM lAgelA aticArenI buddhine mATe hela che, evI avastha.mAM atratI jIve.e pratikramaNa karavu ya che, jyAre temene taja nathI te! pratikramaNa karIne zuddhi kAnI karaze ? have vratI viSe kahevAnuM rahyuM te temAM kei kayA vratanA dhArI ane kei kayA vratanA dhArI hAya che, e sa mATe ekaja pratikramaNa kevI rIte upayogI thai zake ? uttara--avratI ( vrata dhAraNa nahi karanAra) hAya athavA tratI ( vrata dhAraNa karanAra ) heAya e saue pUrepUra pratikramaNa karavuM joie, ane e pramANe karavAmAM kai prakAranA deSa AvI zakatA nathI. kAraNa ke atratI pratikramaNa karaze te pratikramaNanuM mahattva samajavAthI vrata grahaNa nathI karI zakaye tene pazcAttApa thaze tathA " vrata zradguNu karavAnI zuM jarUra che? temAM zuM lAbha che ?" vagere khATI zraddhAnA pazcAttApa thaze ane te pazcAttApa karavAthI aMta:karaNumAM nirmIlatA Adi aneka AtmaguNe pragaTa thaze, e mATe tathA vratadhArIe je tratA dhAraNa karelA haze te vratAmAM je je aticAro lAgI zake tathA kadAca pUrA vrato grahaNa nahi karyAM hAya taH Aja sudhI vrata-grahaNu nahi karavAmAM kahele je pramAda temaja vrata viSenI viparIta zraddhA te viSe pazcAttApa thaze, eTalA mATe vratI athavA tA atrIe pratikramaNa karavuM joie. annatI pazu zrAvaka che ane zrAvaka hAvAthIja tene pratikramaNu karavAnA adhikAra maLIja jAya che. che te aticArone zrI Avazayaka sutrama bhAga 8 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA zAstromAM kahevuM che ke "gavaditaM mRtramugArI" arthAt sUtra akhaMDita bolavuMja joie-A vAkayathI e siddha thAya che ke khaMDita sUtra bolavuM te ThIka nathI. jeNe je vrata lIdhuM che. te je eja vratano pATha kADhIne vAMce te "dInAkSara akSara" Adi aneka deSa lAgaze, kAraNa ke sarvemAM evI gyatA nathI ke te sarva pAThane zuddha rIte uracAraNa karI zake. je theDIeka vyakitaomAM evI yegyatA che te je e pramANe karaze te bIjA ajANyA mANase tenuM anukaraNa karavA lAgI jaze. kAraNa ke moTA bhAganA mANasane anukaraNa priya che. te kAraNathI upara kahela sUtra-paThana-zailImAM bahuja harakata Avaze. A kAraNathI zruta abhyAsanA aticAra nivAraNa mATe jarUra che ke sUtra akhaMDita vAMcavuM. have avratI javAnI vAta kahIe te te pratikramaNa karavAthI tene jJAnAvaraNIya karmanA kSayarUpa svAdhyAyajanya mahAna phaLa thazeja. uttarAdhyayana sUtramAM kahyuM che ke - "sAi mete ! bIje jiM ? navamA ! sAii nI nAvaLika janme vapha" arthAta-zrI gautama svAmIe pUchyuM "prabhe svAdhyAyathI jene zuM phaLa maLe che? bhagavAne kahyuM ke gautama? svAdhyAyathI jIva jJAnAvaraNIya karmane kSaya kare che. A kAraNathI pratikramaNa avratI jIe paNa karavuM ja joIe. sAmAyika prazna-sAmAyikAdhyayana apa kahe che te "sAmAyika zabdane artha zuM che ? uttara jemAM sama-samatA bhAvane Aya-lAbha hoya tene sAmAyika kahe che. arthA-prANI mAtramAM samatAbhAva rAkhIne samasta sAvadya (pApamaya) vyApArane tyAga kare. kahyuM paNa che ke - "sAmAphavi maMte ! bIje ? joyA! sAmAieNaM sAvajjajogaviraI jaNayai" arthAta-zrI gautama gaNudhare pUchyuM ke he prabhe ! sAmAyika karavAthI jIvane zuM phaLa thAya che? bhagavAne uttara Ape ke he gautama! sAmAyika karavAthI sAvadya yeganI nivRtti thatA samabhAva utpanna thAya che ane samabhAvathI sAvadya kriyAnI nivRtti thAya che, tethI cittamAM sthiratA Ave che, ane cittanI sthiratAthI samasta kriyAo vidhi-anusAra prApta thAya che. e kAraNathI prathama sAmAyika adhyayana kaheluM che. zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturvizatistava (2) sAmAyika pachI vIsa jinendra devenI stuti karavI joIe, e vaDe vItarAga prabhumAM jene bhakita thAya che ane bhaktithI darzananI vizuddhi thAya che. kahyuM paNa che ke - 13vIsathavoi mare! nI jiM nAyaDu? vIsasthaLa saMsavano inavA arthAt zrI gautame pUchayuM-bhagavad ! catuviMzatistava (stavana) karavAthI jIvane zuM phala thAya che? bhagavAne uttara Apyo ke darzanavizuddhi thAya che. darzanavizuddhithI AtmAne zuddha svarUpanI prApti thAya che. jevI rIte bhamarInAM gharamAM rahelo kIDe pitAnI oghadazAmAM paNa tenA zabdanA daDha saMskArathI bhamarI banI jAya che. jene "kITa bhegI nyAya kahe che te pramANe jIva tuviMzatistavathI paramparAthI pitAnA zuddha svarUpane prApta kare che. tethI bIju sthAna caturvizatistavanuM che. vaMdanA (3) pApanI AlocanA vaMdanApUrvaka gurunI samIpeja karavI joIe, e vAta batAvavA mATe trIjuM vaMdanA nAmaka adhyayana che, vaMdanA vaDe karIne uccagetrane baMdha tathA anyAnya phaLa prApta thAya che. kahyuM che ke - vaMdaNaeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNayai ? baMdaNaeNaM jIve nIyAgoyaM khavei uccAgoyaM kammaM nibandhai, sohaggaM caNaM appaDihayaM ANAphalaM nivattei, dAhiNabhAvaM caNaM jaNayaI" arthAt zrI gautama svAmIe pUchayuM- he prale? vaMdanA karavAthI jIvane zuM phala thAya che? bhagavAne uttara Ape-gotama ? vaMdanA karavAthI nIca getrane kSaya thAya che, ane uca zetrane baMdha thAya che, saubhAgya ane apratihata AjJA phalane prApta kare che tathA dAkSiNya (anukUlatA) nI prApti thAya che. A trIjuM adhyayana thayuM. pratikramaNa (4) vaMdanA pachI prAyazcitta karavAnuM vidhAna kareluM che. divasamAM athavA rAtrIe kaI paNa prakArano je aticAra lAgyuM hoya te pragaTa karIne tene pazcAttApa karIne tathA tenI niMdA karIne bhavya e pratikramaNa karavuM joIe. pratikramaNa karavAthI tratAmAM lAgelA denuM nivAraNa thAya che, AgaLa AvavAvALA AsavarUpI jala AtmArUpI naukAmAM praveza karavA pAmatA nathI. ityAdi aneka lAbha thAya che, kahyuM che ke paDikkamaNeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNayai ? paDikkamaNeNaM vayacchiddAI pihei, pihiyavayacchidde puNa jIve niruddhAsave asabalacaritte, aTThamu pavayaNamAyAsu uvautte apuhatte suppaNihie viharai / zrI Avazayaka sutrama bhAga 10 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he bhadanta ! pratikramaNa karavAthI kayA phaLanI prApti thAya che ? he gautama? pratikramaNa vratanAM chidrone roke che. vratanAM chidro rokAI javAthI jIva Asavarahita thAya che. Asava rokAI javAthI cAritra nirmaLa thAya che. ane cAritra nirmaLa hovAthI ATha pravacanamAM upagavAna (samiti guptinI ArAdhanAmAM sAvadhAna) bane che, tethI saMyamamAM tatparatA vadhe che ane mana vacana kAyAnA coga asatya mArgathI rokAI jAya che. jethI te samAdhibhAvavALo thaI vicare che. A pratikramaNa nAmanuM cothuM adhyayana thayuM. kAyotsarga prathamanI kriyAo vaDe mAnasika ane vAcika zaddhi thaI tenA pachI kAyika zuddhi karavI jarUranI che. kAyA dharmane AdhAra tathA nimitta tyAre banI zake che ke jyAre kAyAmAM AtmIyatA-mamatA na rahe, eTale ke zarIramAM mamatArahitapaNuM teneja kAtsarga kahe che. te kAryotsarga dharmasAdhaka hovAthI te kAyika zuddhirUpa che. eTalA mATe kAyika zuddhi karavA arthe kAryotsarga nAmanuM pAMcamuM adhyayana kahyuM che. tethI anIta anAgata ane vartamAna kAlanI prAyazcittavizuddhi vagere thAya che, ane tethI AtmA sukhI thAya che. kahyuM paNa che ke - "parasof maM! nI jiM nathI paNa bIyapaDupanapAyacchittaM visohei, vimuddhapAyacchitte ya jIve nivvuyahiyae mohariyabharuvvabhAravahe pasasthaljhANovagae muhaMmuheNaM viharai / " he bhagavAna! kAusagga (kAyetsarga) karavAthI kayA phaLanI prApti thAya che? he gotama ! kAtsargathI atIta anAgata ane vartamAnamAM lAgelA aticArAnI vRddhi thAya che ane hadaya vizraDha bane che. hadaya vitha thavAthI AtmA karmabhArathI halavA de raktano bane che ana saMma.va.1mAM 1cara kare che. pratyAkhyAna (6). ne. nikAla kare. tene pratyAkhyAna kare che, jayAre pUrva helI - tama.ma kriya.e.nA svIkAra karI lIdhuM. te. pachI i. nirodha pazu avazya karavA joIe. jevI rIte saphAI karavAthI senAnA a.bhUSaNanI javaAtA vadhe che, tevI ja rIta prakhya thI a.jAmAM viziSTa ati utpanna thAya che. eTalA mATe AsavadvArana. nirava adi viziSTa phalane ApavAvALA pratyAkhyAna zratane karavuM ja me yu :- "paccakambANaNaM mata: jIve kiM janavaDa ? paccakavANegaM bAsavadArAI nijhabhaDa. paccamvANeNaM icchAnirIha jagayA. icchAnirohagae gaM jIve sacadavvema vINIyatAI mIibhae vigda." he bhadan ! paccakha. (pra.khyAna) kara0.dhI kaya. phalanI prApti thAya che ? gotama ! anya khyAna karavAthI annava8.2 6 ka. 4 jAya che ane nirodha thAya che, darainide.dhathI a.haka.dimAM .kaka , i taja bhu.1rethI A-mebAhya a.kvantarika sana.pa rahita thaI jAya che. A pratyAkhyAna nAmanuM chaThThuM avazyaka pUrNa thayu. A che .vasyaka che ke sarvane unaya kAna karavuM joIe. te paNa sAdhune mATe te banne kaLa karavuM anivArya che. jema ke svaracha kapaDAM upara DAdha lAgavAnI zaMkA rahe che. athava. te dhanavanane laMDana. jaya vizeSa kahe che. tevI rIte tha8caritrabArI jJAna Adi guNethI vibhUSita dhuo.ne 5.pa. naya bahaja rahe che. e mATe zrI Avazayaka sutrama bhAga 11 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApAne rokavAnI kriyAmAM sAdhuoe sAvadhAna rahevuM ghaNuMja jarUrI che, prastuta sUtramAM sAdhuonA pratikramaNanI vidhi batAvI che. eTalA mATe tenuM nAma * sAdhupratikramaNu " ane " sAdhu-Avazyaka " che. AvazyakanA hetu ane artha samyak rIte jANI karIne potAnA pApanA kSaya karavA athavA zithila karavA mATe so bhavya prANIoe prayatna karavA joie; kAraNa ke A pratikramaNu vItarAgapraNIta hovAthI sarva prANIee A pratikramaNa rUpa vItarAganI AjJAnuM pAlana karavuM te kalyANunuM sAdhaka che. jIva Adhi-vyAdhi Adi badhI pIDAothI atyaMta-vyAkula-hRdaya thaIne jyAre 'bacAve ! bacAve ! rakSA kare!" e pramANe bhaya pAmatA thakeA samasta saMsAramAM zaraNane zaidhe che tyAre dharma vinA khIjuM koI zaraNa nathI thatu. temaja tenA bhayane dharmI trinA koi maTADI zakatuM nathI. te samaye teNe prathama karelA aticAro AdinuM smaraNa karI karIne atyanta pazcAttApa kare che. KH aMkurita thayela tathA thoDA samayamAM dRDhamULavALu banIne te pApavRkSa phIne meoTA kaSTathI ukhaDI zake tevuM thaI jAya che, eTalA mATe prathama khIjarUpe thavA na devu te pahelI zreNInI buddhimattA che. jo asAvadhAnatAthI khIja vAvI devAmAM Avyu hoya teA tatkAla mUlasahita ukheDI nAkhavAne yatna karavA te bIjI zreNInI buddhimattA che. e pramANe na banI zake te pazcAttApa Adi karIne te pApane zithila te avazya karavuM ja joie ke jethI karIne du:kharUpa phUla ApavAvALuM pApavRkSa nissAra thaI jAya, jethI du:kha rUpI kaDavA phaLa ApavA samartha thai zake nahi ane zithila thaI jAya. AtmA ni:sahAya na thaI jAya eTalA mATe pratikramaNanAM zaraNamAM javAvALA bhavya jIvee kriyA karavAmAM parAyaNuM aMta:karaNavALA avazya thavuM joie, jethI A leAka ane paraleAka saMbaMdhI sukhAnI prApti thai zake, A pratakrimaNa ke jenuM nAma Avazyaka che tene peAtAnA vrata rUpa gaNIne akhaMDita vrata dhAraNa karavAvALA sAdhuee avazya karavuM joie. A anuSThAna kanyajJAna vinA thai zakatuM nathI. vALAone kanyajJAna tyAreja thAya che ke jyAre gUDha vyAkhyA karI ApavAmA Ave. je ke pratikramaNanI ghaNIja TIkA ( vyAkhyA ) jovAmAM Ave che. parantu te sa TIkAomAM maDha mativALA bhavya jIvane betra thai zake tevI sarala vyAkhyA kai jovAmAM AvatI nathI evA manamAM vicAra karIne komalabuddhivALAone vinA vizeSa parizrame zIghra ajJAna karAvavA me sUtrAnA Azayane dhyAnamAM rAkhIne A Avazyaka sUtranI munitASI nAmanI TIkA banAvI che. AjakAlanA alpabuddhiarthavALA sUtrAnI sarala A TIkAmAM viSayAnA saMgraha prAmANika zAstromAMthI karavAmAM AvyA che; kAraNa ke viSayAnA saMgraha karyA vinA prAcIna maharSionA abhiprAye zrI Avazayaka sutrama bhAga 12 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pragaTa karavAmAM AjakAlanA vidvAne samartha thaI zakatA nathI. te paNa keTalAka viSaya potAnI zakita-anusAra vicAra karI jenasiddhAMtAnusAra spaSTa karIne batAvyA che. namaskA2mannavyAkhyA karmamala vinAnA, saMsArarUpI bhayaMkara aTavImAM paribhramaNa karavAnA bhayathI vyAkula bhavya jIne mokSamArgamAM lAvavAvALA jinezvara zrIvardhamAna svAmIne (1) tathA jinazAsananA pradIpaka, cAra jJAnane dhAraNa karavAvALA, "gAmo"i vagere labdhione dhAraNa karavAvALA, mahAna tejasvI sarvazreSTha zrI gaNadhara bhagavAnane namaskAra karIne (2) huM ghAsIlAla muni AvazyakasUtranI zabdArthasAragarbhita muniteSaNa nAmanI TIkA yathAbuddhithI karUM chuM. (3) ahiM cha adhyayanavALA zramaNuvazyaka sUtra prAraMbha karavuM che. jenI zarUAtamAM AgaLa kahevAmAM AvanAra hetuothI paMca-namaskArarUpa maMgala karavuM jarUranuM che, te mATe gurU mahArAjanI AjJA levI joIe. te AjJA vaMdanApUrvaka ja levAya che, te mATe prathama gurUvaMdanA kahe che. "nivakutto phUlyAdri' he gurU mahArAja ! aMjalipuTane (be hAtha joDIne) traNa vakhata jamaNA hAtha taraphathI AraMbhIne karI jamaNA hAtha sudhI pheravIne pitAnA lalATapradeza upara rAkhIne pradakSiNA pUrvaka stuti karUM chuM. traNa vakhata uThI besI ane pAMca aMga namAvIne namaskAra karuM chuM. ayutthAna vigerethI satkAra karuM chuM. vastra bhakata (anna) vigerethI sanmAna karUM chuM. kAraNake Apa kalyANusvarUpa che, arthAt traya mekSa ApavAvALA agara tathajJAnadarzana cAritrarUpa ArogyathI, janma, jarA, mRtyunA du:khathI tapelA bhavya ane pitAnA saduupadezadvArA zAMti ApavAvALA che, ane maMgaLa svarUpa che; kAraNa ke saMsAranA duHkhane aMta lAvavAvALA che. athavA maMgA=bhakSaprAptinA sAdhanabhUta thata-cAritrarUpa dharmane dhAraNa karavAvALA eTale ke dharmadeva svarUpa che, ane caitya arthAta jJAnavALA che eTale mana vacana ane kAyAthI huM ApanI sevA ane mastaka namAvIne vaMdanA karuM chuM(sU0 1). A sivapurA nA pAThane traNa vakhata bhaNIne tathA traNa vakhata uThI-besIne paMcAMga namanapUrvaka vaMdanA karIne vinayapUrvaka gurUdeva pAsethI Avazyaka-pratikramaNa karavAnI AjJA mAMgavI. pachI 'chAni je te' ne pATha bhaNIne prathama namaskAra-maMtroccAraNapUrvaka Avazyakane AraMbha kara joIe; e mATe prathama namaskAra maMtra kahe che. na arihaMtA cAra dhana-dhAtika kamene nAza karIne ananta kevaLajJAna kevaLadarzanane prApta karavAvALA arihaMta bhagavAnane namaskAra thAya. ahiM namaH zabdano artha namaskAra thAya che te be prakAranA che-(1) dravya namaskAra ane (2) bhAva namaskAra. emAM dravyanamaskAra be hAtha be ghUMTI eka mAthuM A pAMca aMgone jhukAvavAM. bhAvanamaskAra, mAna vigerene parityAga kare. jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya mehanIya ane aMtarAya A ghAtika karmarUpa zatruone nAza karavAvALA, athavA " bhyaH bhayaMkara saMsArarUpa aTavImAM vAraMvAra bhramaNa karavAthI vyAkula bhaLyAne nirbhayamArgo batAvIne zivapurImAM pahoMcADavAvALA, athavA bhavya lokathI karAelA guNavarNana abhivAdana vigerenA tathA iMdrAdika devatAoe karelA aSTamahAprAtihAryothI zrI Avazayaka sutrama bhAga 13. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yukata ane zAzvatika niratizaya sukhane meLavavAvALA, athavA (gA ) rAgAdinA kAraNathI utkRSTa viSane saMbandha rahetA thakA paNa vItarAgatva rUpa pitAnA svarUpane kayAreya nahIM choDanAra, athavA garaH karmabIja baLI javAnA kAraNe pharIthI kaI vakhata janma nahi levAvALA arihaMtane namaskAra che. arihaMta bhagavAna svayaM SakAyanI rakSA karatA karatA bIjAne "mA daLa phA" AvA prakArane upadeza devAvALA tathA bhayaMkara bhavaparaMparAthI utpanna thayela mahAbhayanA kAraNuthI vyAkala bhaLyAne alokika AnandanA mULabhUta, punarAvRtti (AvAgamana)-rahita mokSapurInA pavitra mArgane batAvavAvALA che, eTale e namaskAra karavAne gya che. namo siddhA" sakala kAryanI siddhi hevAthI kRtakRtya tathA zAzvatika ekSasukha athavA anaMta caturUpa maMgalane prApta karelA siddhone namaskAra ho. siddhonuM siddhatva dIpakane TharI javAnI jema abhAvasvarUpa nahi paNa sadbhAva svarUpa che. eTalA mATe manuSyamAM cakravattIthI laIne anuttara vimAna sudhI devatAene paNa durlabha tathA bIjA sukhanI apekSAe enA sukha anaMta gaNu che, kAraNa e che ke devAdikanA sukhe kadAcita sarvakALamAM sthAyI anaMta vargonA paNa vargothI guNita tathA leka-alekarUpa bane AkAzonA anaMta pradezomAM bharapUra thaIne anaMta paNuM thaI jAya te paNa siddhonAM sukhanI barAbarI thaI zakatI nathI, kAraNa ke aparimita hovAthI siddhonAM sukha apAra che. - siddhone eTalA mATe namaskAra karavAmAM Avela che ke e pitAnA avinAzI anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMta sukha, anaMtavIrya, anaMta akSayasthAna vigere uttama guNethI Atmika AnaMdanA ubhAvaka thaIne bhavya che mATe upakAraka che. (2) "nano gariNA "mA"=maryAdApUrvaka ziSyathI sevAelA athavA ziSyane jJAna, darzana, cAritra, tapa tathA vIryarUpa AcAranI zikSA devAvALA athavA temanA jJAnAdi AcArane vadhAravAvALA athavA jJAnAcAra vigerenI maryAdAmAM cAlavAvALA AcAryane namasakAra thAya. ema te zilpAcArya kalAcArya ane dharmAcAryanA bhedathI AcAryanA traNa bheda che. te paNa "mati ' 'siddha tathA "namo' padanA sAhacaryathI ahiMyA dharmAcAryanuM ja grahaNa che. jeo sUtranA arthane jANe. ziSyane pravacananuM rahasya samajAve. garachamAM medhi samAna, gaNanI citAthI rahita hoya. samyakatva zithila thAya evI kathAnuM vajana kare tathA navavADa brahmacaryanuM pAlana, (9) pAMce IMdriyane jItavI. (14) cAre kaSAyene tyAga. (18) pAMca mahAvrato (23) tathA pAMca AcArenuM pAlana (28) pAMca samiti (33) ane traNa gutionuM dhAraNa karavuM. A chatrIsa (36) guNothI tathA sAraNa, vAraNa, dhAraNA, ceyaNa ane paDiyAthI yukta hoya. temAM sAraNu=pramAdathI sAmAcArImAM bhUlelA munine yogya jJAna ApavuM. zrI Avazayaka sutrama bhAga 14 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAraNuM=nahi karavA lAyaka kAmathI rokavuM. te be prakAranI che. (1) dravyavAraNA ane (2) bhAvavAraNA. dravyavAraNu- jema ke vaidya rogIne kahe ke "amuka davAmAM amuka vastu khAvA lAyaka che tenuM sevana kare ane amuka vastu khAvA lAyaka nathI tethI tene cheDo. nahitara rega maTaze nahi" vigere, je dadI vidhanuM A vacana hita-buddhithI sAMbhaLIne tene anukULa yaMgya padhdhanuM sevana kare che te tenA regathI chuTIne sukha meLave che, athavA je vaidyanuM vacana pALyA vinA pitAnI marajI pramANe varte che te aneka prakAranA dukhene bhagavate thako mRtyu sudhI pahoMcI jAya che. bhAvavAraNu-daSTAMtanuM upanaya svarUpa che. jevI rIte karmajanya rogathI pIDita mokSAbhilASI prANione AcAryarUpa vaidya upadeza Ape che "A pravacanarUpa oSadhamAM jJAnAcAra Adi pacyuM che tenuM sevana karavuM joIe ane viSayabhaMga vigere kupa che tene choDI devA joIe. nahiMtara karmajanya roga maTavA kaThina che. ItyAdi. je A vacana anusAra niyamathI cAle che te karmavegathI mukata thaIne zivasukhane prApta kare che ane je AcAryanA vacanane anAdara karIne svachanda pravRtti kare che te aneka prakAranA duHkhane bhagavate vAraMvAra janma jarA ane maraNa pAme che. dhAraNA-manane bIja-bIjA viSamAMthI haThAvIne saMyamamArgamAM sthira karavuM. coyaNA=sAmAcArIthI bahAra pravRtti karavAvALAne pharIthI sAmAcArImAM pravRtta karavA. paDiyA = vAraMvAra sAmAcArImAM bhUla karanArane rUkSa vacanethI phiTakArIne sAmAcArImAM pravRtta karavA. AcAryane gaNa paNa kahe che, AcAryanI ATha saMpadA che. (1) AcArasaMpadA, (2) zratasammadA, (3) zarIrasaMpadA, (4) vacanasaMpadA, (5) vAcanAcapadA, (6) matisammadA, (7) prayogasaMpadA, (8) saMgraha 5dA. (1) AcArasabhyadAnA cAra bheda che-(1) cAritramAM haMmezAM samAdhiyukta rahevuM. (2) jAti vagerenA madane parityAga, (3) apratibandha-vihAra, (4) vRddha samAna IndriyAdi-vikAra-rahita thavuM. thatapadAnA cAra bheda che. (1) je samaye jeTalA sUtra hoya te sarvanuM jJAna rAkhavuM, (2) potAnA nAmanI jema sUtrene kadI paNa nahi bhUlavAM. (3) utsarga-apavAdanuM jJAna rAkhavuM, (4) udAtta-anudAtta Adi svarenA anusaMdhAnapUrvaka varNone zuddha uracAra kare. (3) zarIrasaspadAnA cAra bheda- (1) samarasa saMsthAnanuM hovuM (2) aMga-upAMgothI avikala thavuM, (3) sarva iMdriyathI paripUrNapaNuM. (4) dRDhasaMhanananuM hovuM. (4) vacanasammadAnA cAra bheda- (1) adeya vacana (2) madhura vacana (3) madhyastha vacana, (4) phuTa vacana (5) vAcanAsabhyadAnA cAra bheda- (1) zikhyAmAM pAtra-kupAtrapaNAne zrI Avazayaka sutrama bhAga 15 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAra kara, (2) prathama bhaNAvelA sUtranAM arthane paripAka thayA pachI AgaLa abhyAsa karAva; (3) sUtrane abhyAsa karavAmAM utsAha Apa, (4) sUtrArthanI pUrvApara saMgati karavAmAM nipuNa thavuM. (6) matipadAnA cAra bheda- (1) avagraha-sAmAnya rUpathI padArthone nirNaya kare (2) dahA-vizeSarUpathI jANavuM, (3) avAya-padArthane barAbara nizcaya kare (4) dhAraNA-kAlAntaramAM paNa bhUlavuM nahi. (7) prayoga sarpadAnA cAra bheda. (1) vAda karavA vakhate pitAnA sAmarthyanuM jJAna rAkhavuM, (2) pariSadanuM jJAna rAkhavuM. (3) kSetranuM jJAna rAkhavuM (4) rAjA, maMtrI vagerenuM jJAna rAkhavuM. (8) saMgraha saMpadAnA cAra bheda.- (1) gaNumAM rahelA bAla-vRddha Adi muniyenA nirvAha cemya kSetra Adine tapAsa kara, (2) bAla, gadvAna AdinA yegya zayA saMthArA AdinI vyavasthA karavI, (3) yathAsamaya svAdhyAya Adi karavA. (4) moTA hoya tene yathAgya vinaya ane vaMdanAdi karavuM. upara pramANe kahelA guNathI pUrNa hoya tevA AcArya jyAre (1) pravacanaprabhAvaka upadeza Ape che. (2) vAdamAM vijaya meLave che; (3) nimittajJAna, () tapasyA, (5) aMjanasiddhi, (6) labdhisiddhi, (7) karmasiddhi, (8) vidyAsiddhi, (9) maMtrasiddhi, (10) yogasiddhi, (11) Agamasiddhi, (12) yukitasiddhi (13) abhiprAyasiddhi, (14) guNasiddhi, (15) arthasiddhi (16) karmakSayasiddhi A seLa vizeSa guNothI yukta hoya che tyAre te " yugapradhAnAcArya kahevAya che. jevI rIte tIvra kiravALA sUrya asta pAmI jAya che. tyAre dIpaka []. pitAnA prakAzathI ghaTa-paTa vagere padArthone prakAzita kare che ane aMdhakArane dUra kare che. tevI rIte tIrthaMkara bhagavAnanA mekSa gayA pachI AcArya mahArAja traNeya lekanA jIvAdi padArthone prakAza karIne svirUpa batAvIne mithyAtva Adine dUra kare che. eTalA mATe upakArI hovAnA kAraNe teo namaskAra karavA gya che. namo uvAyALa" pitAnA samIpamAM rahelA munione artharUpamAM tIrtha karathI upadezAvelA ane svarUpamAM gaNadharathI racAyelA paramparAthI prApta dvAdazAMga ne abhyAsa karAvanArA, athavA pravacanane pATha ApIne Adhi=mananI vyathAnA Aya=prAptine upa=upahata arthAta dUra karavAvALA upAdhyAyane namaskAra thAya. jJAna, darzana ane cAritrathI yukata tathA sUtrane abhyAsa karAvavAnA kAraNe upakArI hovAthI upAdhyAya namaskAra karavA yogya che. "namo stro sabrasAdUi'-abhilaSita arthane, nirvANa sAdhaka gene, athavA samyapha jJAna darzana cAritra rUpa ratnathI mane sAdhavAvALA athavA sarva prANIo upara samabhAva rAkhavAvALA athavA mekSanA abhilASI bhavya ane sahAyaka tathA aDhI dvIpa-35 lekamAM rahevAvALA sarva zrI Avazayaka sutrama bhAga 16 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA sarvajJanA sAdhuone namaskAra karuM chuM. zabda-rUpa-gadha-rasa ane sparza A pAMca kAmaguNethI nivRtta ane vizuddha cAritra tathA aneka abhigrahothI yukata e pramANe AtmakalyANa mATe makSa guNanA sAdhaka tathA upadeza dvArA prANI mAtranA hitakArI hovAthI sAdhu namaskAra karavA gya che. ahiM eka prazna uThe che ke -sUtranI pravRtti saMkSepathI hoya che. jevI rIte - sAmAyika sUtra. athavA te vistArathI-jema ke dvAdazAMga gaNipiTaka, te A namaskAra saMkSepathI kahevAmAM AvyuM che ke vistArathI ? je kaheze ke saMkSepathI kahevAmAM AvyuM che te siddha bhagavAna kRtakRtya thayelA che eTalA mATe sAdhu padathI grahaNa nahi thaI zakavAnA kAraNe "no silA' ane arihaMta AcArya upAdhyAyemAM sAdhupaNuM rahevAnA kAraNe "namo che sAdavi' eTaluM ja kahevuM jarUrI hatuM. jo tame vistArathI kahevAmAM AvyuM che ema mAnaze te "namo samakSa" namo nagarasa ItyAdi prakArathI sarva tIrthakara arihantanA tathA "nanI jAtamAsiddhA namo dumisiddhA' ItyAdi prakArathI tamAma saMkhyAta asaMkhyAta anantasamaya siddhonA, e pramANe AcAryAdinA judA-judA nAma grahaNa karavAthI anaMta bheda thaI jaze. e kAraNathI A pAMca namasakAra saMkSepathI che. athavA te vistArathI che ema kahI zakAze nahi. uttara-mAnI le ke arihaMta AcArya Adi paNa sAdhu che, paraMtu sAmAnya rIte sAdhu zabdathI namaskAra karavAthI mAtra sAdhunamasakAranuM ja phaLa thAya che-maLe che. paNa AcArya AdinA namaskAranuM phaLa maLatuM nathI, kAraNa ke:namaskAra evA zabdothI karavAmAM Ave che ke jenA vaDe namaskaraNIyAmAM rahelA asAdhAraNa guNene baMdha thaI zake. arihanta, AcArya AdimAM rahelA guNene baMdha arihanta AcArya vagere zabdathI ja thaI zake che, paraMtu sAdhu zabdathI kadApi thaI zakaze nahi. jema ke I mAne ke rAjA paNa manuSya che. manuSya zabdathI rAjAne namaskAra karavA IcchA kare che te mANasa rAjAne namaskAra karavAnuM phaLa prApta karI zakaze nahiM. rAjAne namaskAra karavA mATe rAjAnA nAmane paricaya karAvanAra zabdanAja upaga karavuM joIe. e kAraNathI jeTalA zabda vinA vizeSa-vizeSa avasthAmAM rahelA arihaMta siddha Adi sonuM grahaNa karavuM asaMbhava che. eTalA zabdonuM grahaNa karatAM chatAMya A paMcanamaskAra saMkSepathIja che, vistAthI nahi. prazna-AnupUvI kima] be prakAranI che. eka pUrvAnupUrvI ane bIjI pazcAdAnupUvI. pradhAna kramane pUrvAnupUva kahe che, ane apradhAna kramane pazcAdAnuM pUvI kahe che, temAM A namaskArane je pUrvAnu vIthI karelA che ema mAnaze te hiMdi thI pahelA vidvAnuM kahevuM joIe. kAraNa ke kRtakRtya thavAthI temaja arihantae temane namaskAra karelA che te kAraNathI siddha bhagavAna arihantathI paNa zreSTha che. have je pazcAdAnupUvathI mAnaze te sauthI prathama sAdhu, te pachI upAdhyAya, anannara AcArya, tyAra pachI arihaMta ane chevaTe siddhane namaskAra kare joIe. nahi ke upara prathama kahevA pramANe. e kAraNathI A namaskAra-paddhati AnupUvI (kama)thI rahita che. vagere. zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttara-namaskAra karavAvALA bhavya che mATe siddha bhagavAnanI apekSA vyavahAranayathI arihantanI pradhAnatA che. kAraNa ke siddhonuM paNa jJAna bhavya jIne arihantanA upadezathI thAya che. temaja tIrthapravartaka hovAthI pitAne upadeza dvArA bhavya jIne bhava samudrathI pAra utArIne siddhagati sudhI pahoMcADanArA arihanta ja che. have kalakatyanI ane arihanta siddhone namaskAra kare che te viSenI vAta karavI rahI. te bannemAM barAbara che; kAraNa ke arihantane paNa kaI kartavya bAkI rahyuM nathI. ane ananta siddhomAMthI bhAvimAM thavAvALA siddha paNa chadmastha avasthAmAM arahiMtane namaskAra kare che ja. e kAraNathI chadmasthAvasthAmAM arihanta siddhone ane bhAvi siddho arihantone namaskAra kare che. kAraNa ke te avasthAmAM kevala jJAna utpanna thayeluM nathI tethI teone arihaMta athavA siddha zabdathI kahI zakAya ja nahi. eTalA mATe namaskAra maMtramAM kahelA arihanta padathI kevalI arihantanuM ja grahaNa thaI zake, je arihaMta, siddha bhagavAnanA svarUpane upadeza ApIne bhavya jIne atyanta upakArI che. e kAraNathI A namaskAra pUrvAnupUvathI karavAmAM AvyA che. tethI kramazUnya nathI, prazna-je pramANe arihantanA upadezathI bhavya jIne siddha bhagavAnanuM jJAna thAya che; tevIja rIte AcAryanA upadezathI arihantAnuM jJAna thavA saMbhava che. evI sthitimAM arihaMtanI apekSAe paNa AcAryane ja prathama namaskAra ke joIe. e kAraNathI upadezakanA kramathI A namaskAra karavAmAM AvyA che ema kahevuM te yogya nathI. uttara-AcArya Adine upadeza gaNadhara prati arihanta bhagavAne karelA prathama upadezane ja anuvAda che, svataMtra nathI. e kAraNathI AcArya AdinA upadezathI je arihantanuM jJAna thAya che. temAM paNa arihanta ja kAraNa rUpa che. - eTale arihantane prathama namaskAra karavAmAM AvyA che. have namaskAranuM phaLa kahe che. "" ityAdi. A paMcaparameSThinamaskAra ( pitAnI apekSA anyane antaHkaraNathI utkRSTa samajIne mastaka Adi pAMce aMgene namAvavuM), AtmAne malina karavAvALA athavA narakAdi kagatimAM laI janArA, athavA AtmakalyANa nAza karavAvALA sarva(ATha)pApa(jJAnAvaraNuMyAdi karmo)no nAza karanAra tathA dravya-bhAva-rUpa sarvamaMgalemAM zreSTha maMgalasvarUpa che. che 1 | iti namaskAra-maMtra-vyAkhyA . zrI Avazayaka sutrama bhAga 18 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAyikama jema keI catura kheDuta kheDaDyA vinAnI jamInamAM bI vAvate nathI ane vAve te te bIja nakAmuM jAya che. tema paMca-parameSThA-namaskArathI hRdayarUpI jamInane pavitra karyA vinA sAmAyika saphaLa nathI thaI zakatI ! teTalA mATe ziSya prathama namaskAra kare che, kama maMte ItyAdi. Tre manta kalyANa tathA sukhane devAvALA, athavA mAtta saMsArano aMta karavAvALA, athavA mAta=janma jarA maraNa rUpa bhaya tathA IhalokAdi sAta bhayane aMta karavAvALA, huM mayadvAntaarthAta kAmabhogone nAza karavAvALa, athavA zuM mata=ma- eTale iMdriyagaNanuM damana karavAvALa, athavA de mAtta=samyakajJAna darzana cAritrathI suzobhita he bhagavan! (gurUmahArAja !) huM sabhya jJAna, samyagadarzana ane sacAritra rUpa ratnatrayanI prApti athavA rAga ane dveSathI rahita, dareka prANIne mArI jema jevAvALA tathA ciMtAmaNi, kalpatarU, kAmadhenu, sparzamaNi vigerethI paNa atizreSTha jagatarUpI bhayaMkara aTavImAM bhaTakatA prANIonA badhAM duHkhone nAza karanAra, samyakajJAna-darzana-cAritrathI yukta AmasvarUpanI prAptirUpa sAmAyika karUM chuM, eTalA mATe yAjajIva (jiMdagIbhara) huM dareka sAvadha vyApArane traNa karaNa traNa yogathI tyAga karUM chuM. * samatA bhAvanI prApti vinA rAgadveSano kSaya thatuM nathI ane rAgadveSanA kSaya vinA kevalajJAna kevaLadarzananI prApti thatI nathI ane kevaLajJAna kevaLazananI prApti vinA mukita maLatI nathI. mokSanuM mULasAdhana sAmAyika ja che, ethI sAmAyika, kevala sAMsArika sukha ApanAra cintAmaNi pArasamaNi AdithI paNa uttama kahela che. traNa karaNa A che- (1) kuta, (2) kArita, (3) anumadita. kRta-patAnI IrachAthI pite karavuM kArita-bIjI vyakti pAse karAvavuM. anudita-je sAvadya vyApAra karI rahyo hoya, tene sAruM jANavuM. traNa yaMga A che (1) mana, (2) vacana, (3) kAyA. prazna-sUtramAM trividhena (traNa prakAre) kaheluM ja che, pachI manetA=(manathI), vAva (vacanathI) #Ana (kAyAthI) kahevAthI punarUkita (kahelAne pharI kahevuM) thAya che. A "traNa prakAre" e vizeSaNa "mana, vacana, kAyA"nuM ja hoI zake che. je ema mAnavAmAM Ave te ene artha e thaze ke "traNa prakAranA manathI, traNa prakAranA vacanathI ane traNa prakAranI kAyAthI AraMbha na kare. arthAt mana, vacana, kAyAnA paNa traNa traNa bheda banaze, evo artha zAstraviruddha che. zAstramAM bhagavAne mana AdinA traNa bheda batAvyA nathI, paraMtu mana AdinA vyApArane te traNa prakAranA batAvyA che. uttara-e zaMkA barAbara nathI. je trividhena na kahIne kevaLa mana vAva jana kahyuM hatuM te artha barAbara baMdha besata nahi; kAraNa ke ke jema kahe ke "heya ane upAdeyane tyAga ane grahaNa kare" te e vAkayamAM kramAnusAra heyaranI zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAthe tyAgIne saMbaMdha thaI jAya che ane "upAdeyanI sAthe "grahaNa kare'ne. eja rIte "lapaTTo cAdara pahere e kahevAthI e artha thAya che ke calapaTTo pahere ane cAdara oDhe. e rIte trividhena (traNa prakAre) zabda na rAkhe heta te e aniSTa artha thaI jAta ke manathI na karo, vacanathI na karAve ane kAyAthI na anumodanA kare. aniSTa arthane parihAra karavAne mATe trividhena zabda - Ape che, ema trivina zabda ApavAthI e artha che ke-(1) manathI na karuM, (2) na karAvuM, (3) na karanArane bhale jANuM, (4) vacanathI na karUM, (5) na karAvuM, (6) na karanArane bhale jANuM, (7) kAyAthI na karUM, (8) na karAvuM (9) na karanArane bhale jANuM. athavA pahelAM sAmAnya rUpe kahyuM che ke "traNa prakAre na karUM" paraMtu te traNa prakAra kayA kayA che? evI jijJAsA thatAM vizeSarUpe batAvI ApyuM ke manasA vArA jAna e traNa prakAra che. ethI karIne punarUkita Adi koI deva te nathI. athavA mana vacana ane kAyAnA nimitte thanArA traNa bhedene saMgraha karavAne mATe vividhena zabda rAkhe che. - vyAkaraNamAM maMte zabda aneka prakAre siddha thAya che. tethI enA artha ghaNA che; jevAM ke (1) kalyANa ane sukhane ApanAra, (2) saMsArane aMta karanAra, (3) jenI sevAbhakita karavAthI saMsArane aMta AvI jAya che te, (4) janma jarA maraNanA bhayane nAza karanAra, (5) bhegane tyAga karanAra, bhayanuM damana karanAranirbhaya, (7) idrinuM damana karanAra, (8) samyajJAna samyagdarzana ane samyapha cAritrathI dIptimAna, e badhAne aMte kahe che, eja rIte bIjA artho paNa samajI levA. * bhadanta' e saMbodhanathI ema pragaTa thAya che ke badhI kriyAo gurUmahArAjanI sAkSIe ja karavI joIe. he bhagavAna! huM daMDathI nivRtta thAuM chuM, niMdA karuM chuM ane gaha karuM chuM. zakazemAM " nindA ane gaha' zabdane eka ja artha che, tethI punakita thAya che, ema na samajavuM, kAraNa ke niMdA AtmasAkSIe thAya che ane gaha gurUsAkSIe thAya che, athavA niMdA sAdhAraNa kutsAne kahe che ane gaha atyaMta niMdAne kahe che. Ano artha e thAya che ke he bhagavana! atIta kALamAM daMDa (sAvadha vyApAra) karanAra AtmA (AtmapariNati) ne anitya Adi bhAvanA bhAvIne tyAguM chuM, niMduM chuM, gahuM chuM, jema gharanI dehelI (uMbara) para dI rAkhavAthI aMdara paNa prakAza thAya che ane bahAra paNa prakAza thAya che tene "dehalI-dIpaka nyAya' kahe che. kahyuM che ke-pare eka pada bIcameM, duhu disa lAge seya. se he "dIpaka-deharI," jAnata hai saba keya. (1)" vacamAM maNi jaDI devAthI beu bAju maNine prakAza thAya che tene "madhyamaNi-nyAya" kahe che. e ja rIte zrI Avazayaka sutrama bhAga 20. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ appALa ne beunI sAthe saMbaMdha thAya che. arthAt sAvadyavyApAravALA AtmAne tyAgu chuM ane tenI niMdA karU chu, tathA gA~ karU chuM. (s0 1) muniyAnI sarvaviratirUpa sAmAyika yAvajajIva hoya che. emAM pramAda AdithI aticAranI sabhAvanA rahe che, eTalA mATe sAmAyika nirUpaNa karIne te pachI ziSya kAryotsarga pUrvaka aticAranI AlecanA karavA mATe prathama kAyotsarganI pratijJA karIne doSonI AlecanA kare che rUmi TAmi tikSamAM vigere. he bhadanta ! huM cittanI sthiratAnI sAthe eka sthAna upara sthira thaine dhyAna mauna sivAya anya badhA kAmeAnA tyAgarUpa kAyAtsa karU chuM, AlecanA kare che. tathA rAtrisaMbaMdhI 66 no ne ityAdi ' samayamaryAdAne paraMtu enA pahelAM ziSya potAnA doSanI jo mArAthI ALasavaza divasasa badhI ullaMdhanarUpa aticAra karAyA hoya, cAhe te e zarIrasa MbaMdhI vacanasaMbaMdhI manasaMbaMdhI, ummutto smUtrarUpa arthAt tIrthaMkara gaNadhara vigere upadiSTa pravacananI virUddha prarUpaNAdi, ummanA unmArUpa arthAt kSAye pAmika bhAvanuM ullaMdhana karIne oyika bhAvamAM pravRAttarUpa, gaLo akalpsa, karaNacaraNurUpa AcArarahita ane agnio akaraNIya arthAt munione nahi karavA lAyaka hoya. upara mhela e badhA kAyika tathA vAcika aticAra che. have mAnasika aticAra kahe che phuggAmo-TurthAMna-kaSAyayukata aMta:karaNanI ekAgratAthI ArttarodradhyAnarUpa duiinatigo-TuAivinti-cittanI asAvadhAnatAthI vastunA ayathArtha svarUpamAM ciMtanarUpa gaLAyAtte-anAttarIya saMyamiyAne anAcaraNIya jIiyano-aneinahuMmezAM nahi icchavAyogya tathA samavAyo - zramakAyogya-sAdhuonA AcaraNane ayeAgya hAya temaja jJAnamAM, dezanamAM, cAritramAM tathA vizeSarUpathI zrutadhama mAM, samyakatvarUpa tathA cAritrarUpa sAmAyikamAM tathA enA bhedarUpa ceganirodhAtmaka traNa guptimAM, cAra kaSAyAmAM, pAMca mahAvratAmAM, cha jIvanikAyAmAM, (1) asa'saTTA (2) saMsRSTA (3) saMsaSTA'saMsRSTA (4) alpalepA (5) avagRhItA (6) pragRhItA (7) ujigatadharmikArUpa sAta piMDaiSaNAomAM, pAMcasamiti traNaguptiSa pravacanamAtAomAM, brahmacaryanI nava vADAmAM, deza prakAranA zramaNudharmonI aMdara zraddhA-prarUpaNA-sparzanArUpa zramaNayegAmAMthI jenI keAinI dezathI kha'DanA athavA sa`thA virAdhanA thai heAya te sa pUrve kahelA aticArathI mane lAgelAM pAya niSphaLa thAya. AThe mi--enI me evI chAyA karIne je vyAkhyAna kareluM che te vyAkaraNa zrI Avazayaka sutrama bhAga 21 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA sUtranA tAtparyathI virUddha hovAne kAraNe ekadama tyAjaya che. keTalAka "micchAmi' e padamAM "fma "cha" ma" e pramANe padaheda karIne "ni' kAyika ane mAnasika abhimAnane cheDI "cha"=asaMyamarUpa deSane DhAMkIne "ni" cAritranI maryAdAmAM rahelA huM " " "pha" dukasAvadhakArI AtmAnI nindA karUM chuM. "" karelAM pApakarmane "huM upazama dvArA tyAga karU chuM, arthAt dravyabhAvathI namra tathA cAritramaryAdAmAM sthita thaIne huM sAvadhakriyAvAna AtmAnI nindA karUM chuM ane karelA pApane upazamabhAvathI haThAvuM chuM--e pramANe artha kare che. A pramANe artha kare te kaI prakAre asaMgata nathI paraMtu sarvathA ucita ja che, kAraNa ke samudAya pratyekathI bhinna nathI -A nyAya pramANe jyAre padanI sArthakatA svIkAra karavAmAM Ave te pratyeka varSanI paNa sArthaktA svIkAravI joIe. anya vargonA samudAyarUpa pada ane padenA samudAyarUpa vAkyamAM je vane anarthaka kahIe te tenA samudAyarUpa zabda tathA vAkaya paNa anarthaka thaI jAya. jevI rIte ke pataMjalie pitAnA graMtha vyAkaraNa-mahAbhASyamAM kahyuM che : " jene samudAya arthavAna hoya che tenuM avayava paNa arthavAna ja rahe che. jema netravALe eka mANasa dekhI zake che te te rIte netravALA hajAro mANasane samudAya paNa dekhI zake che. talanA eka dANAmAM tela che te tenA aneka dANuomAM paNa che ane jenuM avayava anarthaka hoya che te tenA samudAya paNu anarthaka hoya che. retInA eka kaNamAMthI tela nIkaLatuM nathI te retInA DhagalAmAMthI paNa tela nIkaLI zakatuM nathI. ItyAdi.' athavA nirukata-rIti-pramANe "micchAmi dukkaDam " no artha evI rIte paNa thAya che. "mi chA mi " e padara keda karavAthI 'mi' mArAmAM rahelA "chA' mithyAtva avirati kaSAya pramAda azubhagarUpa ja pApane 'mi' dura karUM chuM, athavA "rama" "cha" "fma" nuM vyAkhyAna pahelAnI mAphaka jANavuM. "du zabdamAM " jA huM evI rIte padaracheda karavAthI "=duSTa (aprazasta) " AtmAnI '= sattAne, ataeva samudAyane A artha thAya che ke ukata mithyAvAdinA kAraNe mArAmAM rahelI AtmAnI aticArapravRtti rUpa aprazasta sattA (azuddha avasthA) ne tyajuM chuM. upara kahelA mithyAdukRta prAyazcitta samiti-guNirUpa saMyama mArgamAM pravartelA sAdhunA pramAda Adi kAraNathI lAgelA dezane evI rIte haTAvI de che ke jevI rIte dIve aMdhArAne haTAvI de che. paNa je sAdhu jANI joIne dezanuM sevana karyA kare che tenA micAmRta kevaLa gurU vigerenA manoraMjana mATe ja che. pApamAMthI chuTavAne mATe nahiM. kAraNa ke bhUlathI thayelA aparAdhane mATe je prAyazcitta nakakI che, tethI jANI joIne aparAdha karavAvALAnA doSa dUra thaI zakatA nathI. jevI rIte ajANatAM keIthI rAjyazAsana-viruddha ke aparAdha thaI jAya te tene jeTalI sajA devAya che, te karatAM jANI joIne aparAdha karavAvALAne te aparAdhathI zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhika sajA devAya che, mithyAduSkRtanA bharosA upara jANI oine pApa karatA rahenArA sAdhunI khAsa karIne evI durdazA thAya che ke jevI rIte kuMbhAranA hAthathI mithyAduSkRta devAvALA kSullaka sAdhunI thaI hatI. sU0 2 have aticArAnI vizeSa zuddhi mATe vidhipUrNAMka kAyetsarganuM svarUpa batAve che. (tamuttarIyarona' sthAri yoga padmathI ahiMyA 'tasa' padmathI dezakhaMDita ane savirAdhita rUpa zramaNuathavA sAticAra AtmAnuM grahaNu che. koI phAI aticArane grahaNu kare che. paraMtu te cegya "tassa micchA mi tura" A padamAM rahelA tattva zabdanI sAthe pUrA thayA che. khIjuM kAraNa e paNa che ke ' prAyazcittakaraNu' tathA " pApavizuddhi " kaMTaka - zuddhi-paga AdimAM lAgelA kAMTAne nikAlavAnI rIte aticAronuM vizuddhIkaraNa thaI zake che te pazu ahiM kahela 'uttarIneLa' athavA 'nipaTTI kheLa' nI sAthe teneA sa MbaMdha nathI besatA. kAraNa e che ke na te aticArone utkRSTa banAvavA mATe kAryAtsarga karavAmAM Ave che ane nathI temAM mAyAdi zalyAne saMbhava. mAyAdizalya tA AtmAne vibhAvapariNAma che. ethI siddha thayuM ke--e khaMDita athavA virAdhita zramaNayega athavA e vegathI yukata AtmAne utkRSTa banAvavA mATe athavA prAyazcitta vinA AtmA utkRSTa thaI zakate nathI tethI lAgelAM pApAnA prAyazcitta karavA mATe, tathA prAyazcitta paNa pariNAmenI zuddhatA vinA thaI zakatAM nathI te mATe aticArone dUra karI AtmapariNAmene zuddha karavAne mATe vizeSadhIkaraNa ( AtmapariNAmeAne zuddha karavA ) paNa zalyane dUra karyA vinA nathI thaI zakate, kema ke siMha vAgha vigere bhayaMkara prANIonA tIkSNa nakha dAMta vagerethI zarIranA aMge aMgane phaDAvavuM, potAnA ja hAthe AkhA zarIranI cAmaDI kheMcIne tenA upara mIThuM chAMTI levuM, rAjIkhuzIthI peAtAnuM mAthuM kApIne pheMkI devuM, garama kareluM sIsuM pI javuM, dhagadhagatA agnikuMDamAM kudI paDavuM. parvatanI iMca upara caDhIne dhaDAmathI jha MpalAvavuM, kalejAmAM bhAlA bheAMkavA Adi dravyazalya sahana karavA sahaja che paraMtu RddhacAdi traNa gaurave (gArava)ne nAza thavAnA DarathI athavA jAti vigere AThe prakAranA mane lIdhe petAnI aMdaraja chupAela-munienAM mukitasAdhana utkRSTa tapa vigere kriyArUpa kAmala-kalpalatAne kAtaravAmAM kAtara samAna, tathA anaMta durgANAthI yukata ane cAra gatirUpa anaMta saMsAramAM paribhramaNa karAtranAra-mAyA Adi bhAvayenuM pAmarethI sahuna thavuM vrukSu ja kaThaNa che te mATe bhAvazadhyeyane dUra karavA, tathA jJAnAvaraNIya vigere pApa (ATha) karmAne nAza karavA mATe hu kAryotsarga karU chuM. paNu emAM zvAsa levA tathA mUkavA, khAMsI khAvI, chIMka khAvI, bagAsuM khAvuM, eDakAra khAve, apAnavAyunA srAva thavA, pittaprakepathI aMdhArA AvavA, mUrchA zrI Avazayaka sutrama bhAga 'tara' A nathI.. tethI tenA saMbaMdha 23 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvavI, sumi paNe aMgenuM halana calana thavuM tathA pharakavuM, kapha. thuMka vigerene saMcAra che, temaja daSTinuM saMcAlana thavuM vigere AgA2 che. ahiM Adi zabdathI agni jala DAku rAjA siMha sarSa dIvAla tathA chatanuM paDI javuM vigere upadrathI athavA bilADa vigere hiMsaka prANiothI gherAela udara vigere jIvene dayA bhAvathI cheDAvavA mATe sthAnaphera karavA vigere AgAnuM grahaNa karavuM joIe. uSNavasitAdi AgAra adhikAri (dhyAnastha vyaktie)nI ochI vadhu zaktinI apekSAthI kahyuM che. A AgArethI mArA kAryotsarga khaMDita tathA virAdhita nahiM thAya, kayAM sudhA ? ke jyAM sudhI arihaMta bhagavAnane namaskAra karIne dhyAna pUra na karI lauM tyAM sudhI, eka sthitithI kAyAne, monathI vacanane ane cittanI ekAgratAthI AtmAne sarAu chuM. (sU0 3) evI rIte kAryotsarganuM avalaMbana karIne temAM aticAronuM vizeSarUpathI ciMtana kare che "gAnane tivi tyAdi jenAthI nava" manI' vigere nava tatva barAbara jANI levAya athavA je vinaya Adi AcaraNadvArA tIrthakara athavA gaNadharetho prApta thAya. athavA je AtmasvarUpanA smaraNane mATe prApta karavAmAM Ave, athavA jenAthI mokSamArganuM jJAna thAya athavA ja tIrtha kara bhagavAna dvArA upadiSTa hovAne kAraNe zaMkArahita ane alokika hevAthI bhaya ane cakita karavAvALA jJAnane ApavAvALA heya, athavA je ati bhagavAnanA mukhathI nIkaLIne gaNadhara devane malyA tathA jene bhavya jI.e samyaka bhAvathI mAnyA tene 'gAma' kahe che, te traNa prakAranA che. (1) pharALama, (2) atyAma, (3) tamAma, jemAM saMkSepa rUpe ghaNu arthone saMgraha karavAmAM Ave. athavA je deva rahita kahela hoya, athavA jema sutela 72 kaLAnA jJAtA purUSane jagADayA pachI kaLAnA bhedaprabheda jANI zakAya tevI rIte artha dvArA saghaLa tatva jenAthI jANI zakAya, athavA jema derAmAM maNi-metI vigere bhAtabhAtanA padArtha guMthAela rahe che, athavA jevI rIte ghaNuM sUtarane bhegA karIne DAhyA mANase potAnI IcchArUpa bhAtabhAtanuM kApaDa banAve che te kApaDa gupta aMgane DhAMke che, sadI ane tApathI bacAve che ane paheranAranI zebhAne vadhAre che. tevI ja rIte je jIvAdi nAnA padArthonA svarUpathI muti (grathita) tathA AcArya vigerenA vyAkhyAnAdi-dhArA viratRta thaIne Asane DhAMke che, aSTa prakAranA karmothI bacAve che, dhAraNa karavAvALAnI zobhA vadhAre che, athavA jevI rIte soya-dvArA kApaDanA TukaDA sIvAI gayA pachI tareha tarehanAM suMdara vastra banIne loko mATe upakArI bane che. tevI rIte je ghaNu prakAranA artho thI saMgRhIta thaIne bhAgyene apUrva lAbhadAyaka thAya che, athavA jevI rIte keI jharaNAmAMthI pANI jhare che evI rIte jemAMthI uttama artha nikaLe che, tene sUtra kahe che. kahyuM paNa che jemAM akSara thaDA chatAM paNa artha sarvavyApaka, sAragarbhita, sadeharahita nirdoSa tathA vistRta heya tene vidvAna mANaso sUtra kahe che. tadUka (sUtrarUpa) Agama-sUtrAgama kahevAya che, je mumukSuothI prArthita hoya tene arthIgama kahe che. kevaLa sUtrAgama agara arthagamathI prayeAjana siddha nathI thaI zakatuM, eTalA mATe stra ane artharU5 ta6bhayAgama kahela che. emAM je thoDuMka mane cheDIne arthAt kramapUrvaka zrI Avazayaka sutrama bhAga 24 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na vaMcAyuM hoya, jevI rIte "no rihaMtA" vigerenI jagyAe "ahiMtA no vigere vaMcAyuM heya (1). eka sUtranA pATha bIjA sUtramAM meLavIne agara jyAM rokAvuM na joIe tyAM rokAIne, athavA pitAnA taraphathI gheDA zabda joDIne vAMcyuM hoya, (2). akSarahIna vaMcAyuM hoya-jevI rIte "anala' zabdane akAra kADhI nAkhIe te "nala" banI jAya che, "saMsAra" zabdamAM khAlI anusvAra kADhI nAkhIe te "saMsAra" (sArasahita) bane che. tathA jema "kamaLa' zabdanA "ka" ne kADhI nAkhavAthI "maLa' zabda banI jAya che. A viSayamAM eka vidyAdhara ane abhayakumAranuM daSTAMta che. eka vakhata rAjagRDa nagarImAM padhArelA bhagavAna mahAvIra svAmInI dharmadezanA sAMbhaLI tathA bhagavAnane vandana karI pariSada cAlI gayA pachI eka vidyAdharanA vimAnane uDatA-paDatA joIne pitAnA putra abhayakumAranI sAthe zreNika rAjAe bhagavAnane pUchyuM. pratye ! A vimAna AvI rIte uDIne pAchuM kema paDe che ? tyAre bhagavAne jaNAvyuM ke A vidyAdhara pitAnI vidyAmAMthI eka akSara bhUlI gayela che. jethI A vimAna pAMkha vinAnA pakSInI jema vAraMvAra uDI uDIne paDI jAya che. evuM sAMbhaLIne rAjA zreNikanA putra abhayakumAre pitAnI padAnusAriNI labdhi dvArA enA vimAnacAraNa (vimAna calAvanAra ) maMtrane pUre karI tenA mane rathane siddha karyuM, ane te vidyAdhara pAsethI AkAzagAminI vidyAnI siddhine upAya zIkhI lIdhe (3). vadhAre akSara joDIne vAMcyuM hoya - jevI rIte eka rAjAne vAcaka "nala' zabda pahelAM "a" joDI devAya te "anala" banI jAya che ane jene artha agni thaI jAya che (4). padane thoDuM agara vadhAre karIne bolAyuM hoya evI rIte sAta vyasana sevavA yugya nathI. ahIM nathI padane choDI devANI, tathA "hAra" nI sAthe " ma' vigere vadhAre zabda umeravAthI thaze arthabheda thaI jAya che (5). vinayarahita vaMcAyuM hoya (6). maneyega ApyA vinA vAMcyuM hoya athavA Ayambila vigere zAstrokata tapa karyA vinA vAMcyuM hoya (7). udAtta vigereno zuddha uccAra karyA vinA vAMcyuM hoya (8). pAtra-kupAtranA vicAra karyA vinA rahasya samajAvIne bhaNAvyuM hoya. kAraNa ke ziSyanI parIkSA karyA vinA koI vakhata kupAtrane bhaNAvAya che te sAMpane dUdha pIvarAvavA jevuM tathA tAvavALAne ghI khavarAvavA jevuM athavA te ThaMDA pANIthI snAna karAvavA jevuM anarthakArI thAya che, athavA te sundara ratnanI mALA vAMdarAne gaLe paherAvavI agara khArA vALI jamInamAM bIja vAvI devAmAM Ave te lAbha thavAnA badale hAni ja thAya che. e pramANe kapAtra ziyane zAstranuM jJAna ApavuM alAbhakArI che, kadAca kaI saMyogavazAt te vidyA prApta paNa karI le te paNa potAnA kuTila zrI Avazayaka sutrama bhAga - 25 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svabhAvane te choDatuM nathI ane supAtra ziSyane paNa pitAnA jevuM banAve che, ane sAmAnya jevI vAtamAM paNa krodhAyamAna thaIne ghamaMDa sAthe durbhAvanA rUpa kuhADI vaDe dharmarUpa kalpavRkSane kApI nAMkhavA taiyAra thaI jAya che. kupAtra tene kahe che ke je pArakI nindA kare. iMdriyamAM lupI, kuTilaaMta:karaNa heya. krodhI, cADIyApaNuM, kaDavI vANI belanAra, khAna-pAnamAM lAlupI, mana vacana ane kAyAmAM viSamavRtti ( manamAM bIjuM, belavAmAM bIjuM ane karavAmAM bIjuM) rAkhanAra, tathA uddhata hoya. jemake uttarAdhyayananiryukitamAM kahyuM che ke - jaka, DAMsa, macchara, vichInA samAna AcaraNa karavAvALA, asahiSNu. ALasu, dhI, vAraMvAra kahevA chatAMya gurunI AjJAnuM pAlana nahi karanAra, gurunA virodhI, cAritramAM zabala devayukata, gurune asamAdhi utpanna karanAra, kajIyAra, cADIyApADyuM, parane pIDA karanAra, bIjane dabAvanAra, khAnagI vAtane jAhera karanAra, viruddha AcaraNa karanAra tathA zaTha pApAtmA jinavacanamAM zaMkA paMkhA karanAra kaziSa kahevAya che. sthAnADaga satramAM bhagavAne kahyuM che ke-avinIta, rasalupa, mahAkrodhI, tathA mAyAcArI ziSa, A cArane vAcanA ApavI yogya nathI. athavA " vinna ahiM A prAkRta bhASAnA kAraNe akArane lepa che. eTalA mATe succhu-vinItane adatta-nahi bhaNAvyuM hoya. kAraNa ke vinIta ziSyane abhyAsa karAvavAthI ananta jJAnAdi guNonI prApti thAya che. ene bIje ThekANe dharmadAna paNa kahela che. jevI rIte "supAtra ziSyane nirlobha thaIne kevala paramArthabuddhithI jJAna ApavuM tene "dharmadAna" kahe che" 1che (9) duSTabhAvathI grahaNa karyuM hoya athavA duSTa purUSa pAsethI lIdhuM heya A aticArane keIe "avijJa" thI alaga mAnya nathI, arthAta "yuTyuli duAiAiM A bannene bhelavI eka aticAra mAnela che te ucita nathI, kemake A bannenI koI evI apekSA nathI ke jethI eka sAthe sabaMdha karavAmAM Ave. bannene jUdA jUdA mAnavAthI coda aticAra thAya che. nahi te tera ja thaI jaze (10) akAlamAM svAdhyAya karyo hoya (11) kAlamAM svAdhyAya karyo na hoya (12) asvAdhyAyamAM svAdhyAya karyo hoya (13) svAdhyAyanA samayamAM svAdhyAya na karyo hoya (14) - "kSa bichAmi duha" te mAruM pApa niSphala thAo. asvAdhyAyanA viSayamAM AgaLa koThaka ApeluM che. zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // asvAdhyAyayantram // zrI Avazayaka sutrama bhAga saMkhyA asvAdhyAya dravya kSetra kAla bhAva munitoSaNI TIkA jisa maNDalameM eka pahara / | mUtra na paDhe jaba taka rahe | ukAvAya (ulkApAta)| tArA TUTe | disidAha (digdAha)| dizA kI lAlimA gajiya (garjita) | megha kI garjanA 4 | vijuya (vidyut) bijalI camake 5] nigyAya (nirghAta) bAdala kaDake yAbhUkampa hove eka pahara eka pahara 8-12-16 pahara sarvatra eka pahara jisa maNDalameM jaba taka dikhAI de 6] jUvaya (yUpaka) bAlacandra 1 / 2 / 3 zukla tithi nakkhaditte (yakSadIpta) | AkAzameM yakSAdikA cihna / | dhUmiyA (dhUmikA) | lAla yA kAlI dhUvara 9 mahiyA (mahikA) | sapheda vara jaba taka rahe Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Avazayaka sutrama bhAga 28 10 11 12 13 ugghAya (rajauddhAta ) aTThI (asthi) maMsa (mAMsa) soNiya ( zoNita) | saba dizAoM meM dhUlakA | chA jAnA hADa manuSya tiryeca kA mAMsa manuSya tiryeca kA 14 amui sAmanta (azuci sAmanta ) susANasAmanta 15 ( zmazAnasAmanta ) 16 rAyapaDaNa (rAjapatana) 17 rAyanuggaha (rAjavigraha) 18 caMdovarAga (caMdroparAga ) 19 khobarAga (sUryoparAga) lohI manuSya' tiryaca kA tathA prasava kA avaci smazAna 60 candramA kA grahaNa sUrya kA grahaNa 99 100 hAtha manuSya kA hAtha tiryeca kA hADa ho to / manuSya kA 100 hAtha tiryaca kA 60 hAtha 1100 hAtha 260 hAtha sAtagharoM ke aMdara yadi bIcameM rastA na paDatA ho rAjAkA avasAna rAjAoM kI laDAI upanagara nagara ke samIpa saba jagaha meM saba jagaha meM 34 manuSya ke hADa kI avadhi 12 varSa 3 pahara 33 pahara 3 kanyA prasava 8 ahorAtra putra prasava 7 ahorAtra jaba taka rahe jahAM dIkhe, gaMdha Atre. cAroM tarapha sau sau (100) hAtha jahAM taka usakA rAjya ho / nayA rAjA baiThe tabataka jaba taka hove 4 / 8 / 12 pahara 4 / 8 / 16 pahara sava kAla sUtra napaDhe 39 64 " " 33 " 64 " 34 " 66 66 " 34 " Avazyakamutrasma Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Avazayaka sutrama bhAga 29 1 apATI 2 bhAdrapadI 25 mahApuNimA 5 ( mahApUrNimA ) 3 AzvinI 4 kArtikI 5 caitrI 30 uvassayassaaM to orAliyazarIre sthAnaka ke aMdara paMcendriyakA ( upAzrayasyAntaraudArikazarIram ) kalevara paDA ho 34 zrAvaNa vadi 1, Azvina vadi 1 mahApacika 5 ( mahAmatiSadaH) kArtika vadi 1, mArgazIrSa di 1, baizAkha vadi 1 (5 mahA pUrNimA ke dUsare roja) saMjhA (saMdhyA) 4 prabhAta 1 dupahara 2 sAMjha 3 ardharAtri 4 jisa sthAnaka meM jaba taka par3A rahe Jiao Shui saba jagaha saba jagaha saba jagaha // iti asvAdhyAyayantram // 8 paDhara 8 pahara 1 muhUrta (AdhA muhase pahale kaa| ? AdhA muhUna pIche kA) 99 34 " 99 dazavaikAlikAdi na paDhe toSaNI TIkA Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturvizatistava e pramANe pahelA adhyayanamAM sAvadheyeganI nivRtti rUpa sAmAyikanuM nirUpaNa karIne have caturvizatistava (23vasayia) rUpa A bIjA adhyayanamAM samasta sAvadya gonI nivRttine upadeza hovAthI samakitanI vizuddhi tathA janmAMtaramAM paNa bedhilAbha ane saMpUrNa karmonA nAzaka hevAthI parama upakArI tIrthakarenA guNa-kIrtana kare che "onasa' ityAdi. - je kevaLajJAnarUpI sUryathI athavA pramANu (jJAna) vaDe joi zakAya tene "leka" kahe che, te paMcAstikAyarUpa lekane pravacanarUpI dIvA vaDe prakAza karavAvALA, ane prANIone saMsAranA dukhethI choDAvIne sugatimAM dhAraNa karavAvALA, dharmarUpI tIrthanA sthApaka, rAga Adi karmazatruone jItI laIne kevalajJAnayukata thaIne virAjamAna evA jevIsa arihanta bhagavAnanI stuti karUM chuM. ahiM "roja zabdathI paMcAstikAyanuM grahaNa kareluM che. ane AkAza paNu paMcAstikAyane ja bheda che tathA aleka paNa AkAzasvarUpa che. e kAraNe 4 padathI ja leka ane aleka banenuM grahaNa thaI zake che, tethI kevala jJAnanI anantatAmAM kaI prakAre hAni thaI zakatI nathI. - lekamAM prakAza karanAra avadhijJAnI, virbhAgajJAnI tathA caMdrasUryAdika paNa hoya che. e mATe tenI nivRtti karavA "dharmAnityAre A pada ApeluM che. nadI-talAva Adi jalAzamAM utAravA mATe dharmArtha tIrtha-ghATa banAvavAvALA paNa dharmatIrthaMkara kahevAya che. tene svIkAra ahiM nahi thavA mATe "Dhoksa 3nIyA' vizeSaNa ApyuM che. lokanA prakAzaka tathA dharmatIrthakara anya matanA jJAnI pazu hAI zake che, jevI rIte anya zAstromAM kahyuM che ke dharmatIrthanA karavAvALA jJAnI dhamanI hAni thatI hoya te joIne parama pada para ArUDha thaIne paNa pharI saMsAramAM pAchA Ave che. 1" temanuM grahaNa na thAya te mATe "nine" vizeSaNa ApeluM che. kAraNa ke rAgAdi zatrane jItyA vinA karma bIjane nAza thatuM nathI, ane kamabIjanA nAza thayA vinA bhavasaMsArarUpI aMkurane nAza thato nathI, jevI rIte bIjA sthaLe paNa kahevAmAM AvyuM che ke: "ajJAnarUpI mATInI aMdara paDelA prANInA purANuM karmabIja tRSNarUpa jalathI siMcana pAmIne janmarUpa aMkurane utpanna kare che. # 1 "nijo" pada kahIne paNa "tronasa 3jhona" kahevAthI zrutajina, zrI Avazayaka sutrama bhAga 30 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avadhijina, mana:paryayajJAnajina tathA chastha vItarAganI nivRtti kahevAmAM AvI che. upara kahelA sarva vizeSaNothI yukata ahaMnta ja hoI zake che. pharI "jiM?" para je kahevAmAM AvyuM che te vizeSyavAcaka che athavA A adhyayanamAM tIrthakarane guNa varNana karavAmAM Ave che. e avasthAmAM je je zabdathI temanA je je guNe pragaTa thaI zake te te zabda vaDe temanuM varNana karavuM jarUrI che, e kAraNathI tIrtha. kara aSTamahApratihAryane a gya paNa che. e vAtane samajAvavA mATe "jiM?" pada ApeluM che. arthAt "ata " pada paNa gugu-vizeSaNa-vAcaka ja che. vizeSavAcaka "dhabhUtibhAre pada che. paraMtu tenAthI paNu, uparanA kathana anusAre guNane bodha thAya ja che. kAraNa ke prakRtipratyayanA balathI thavAvALA arthane tyAga kare te nyAyavirUddha che, "vitrI pada ApavAnuM kAraNa paNa upara pramANe samajI levuM joIe. ahiM eka zaMkA thavA saMbhava che ke vizeSaNa, saMbhava athavA vyabhicAra thatuM hoya te sthaLe ApavAmAM Ave che, jevI rIte ke -"nIlA ghaDAne lAvo" ahiM ghaDAnuM nIlA hovA paNuM saMbhavita che, ane je mAtra "ghaDAne la" e pramANe kahe te kALA, pILA Adi ghaDAone vyabhicAra paNa che. eTalA mATe ahiM "nIle" vizeSaNa ApyuM te ucita che. ane jyAM AgaLa saMbhava tathA vyabhicAra thato nathI tyAM vizeSaNa ApavuM te vyartha thAya che. jevI rIte ke "zItala agni" ahiM agnimAM zItalatAne saMbhava nathI, tevI ja rIte kAlA bhamarA" ahiM bhamarAmAM kALApaNA vinA bIjA raMgane vyabhicAra nathI eTalA mATe evA vizeSaNe ApavAM vyartha che te kAraNathI dharmatIrthakarane kevalI vizeSaNa ApavuM te bhamarAne kALApaNAnuM vizeSaNa ApavA pramANe vyartha che, kema ke dharmatIrthakara kevalI ja hoya che. A zaMkAne uttara e che ke -"kevalI thayA pachI ja tIrthakara dharmatIrthanA pravartaka hoI zake che, chadmastha-avasthAmAM thaI zakatA nathI, e vAtane spaSTa karavA mATe "kevalI" vizeSaNa ApeluM che 1 e pramANe covIsa tIrthaMkaranI stuti karavAnI sAmAnyarUpanI pratijJA karIne nAmagrahaNapUrvaka vizeSarUpathI stuti kare che ke je lekAlekanA svarUpane jANavAvALA, parama padane prApta thavAvALA bhavyajIne AdhArabhUta tathA temanA manerane pUrNa karavAvALA, dharmarUpI bagIcAne pravacanarUpa jalanuM sIMcana zrI Avazayaka sutrama bhAga 31 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAvALA tathA vRSabhacinhathI yukta che. athavA bhagavAna jyAre garbhamAM AvyA tyAre temanI mAtAe cauda svapnamAM sauthI prathama vRSabha (baLada) ne joyele e mATe "vRSabha" nAma rAkhyuM, evA zrI RSabhadeva svAmI (vRSabhadevajhaSabha" ane "vRSabha" A banne zabdonuM prAkRtamAM "usabha" rUpa bane che.) ne huM vaMdanA karuM chuM. te 1 . je rAga dveSAdikane jitavAvALA che athavA teo jyAre garbhamAM AvyA tyAre pATe ramavA samaye mAtAnI hAra nahi thavAthI jenuM "ajita" nAma - paDayuM, te zrI ajitanAthane huM vaMdanA karuM chuM. 2 je ananta-sukha-svarUpa che. ane jenAthI anaMta sukhanI prApti thAya che. athavA jeonA garbhamAM AvavA mAtrathI dhAnyAdikane adhika saMbhava(utpatti)hevAthI dukAla nivAraNa thaI subhikSa (sukAla) thaI gaye evA zrI "saMbhavanAtha" ne che 3 je bhavya ane harSita karavAvALA che. ane garbhamAM AvyA tyAre jenI iMdra mahArAje vAraMvAra stuti karI evA zrI abhinandana svAmIne 4 jenuM jJAna pUrNa nirdoSa che, jenA darzana mAtrathI prANIone subuddhi prApta thaI, jeonA garbhamAM AvavAthI dharma-kartavyamAM mAtAnI buddhi vizuddha thaI ane putra tathA dhananI bAbatamAM paraspara kalaha karI rahelI be vidhavA zakaya strIone kaleza jyAre keIpaNa ThekANe nahIM pa tyAre garbhastha bhagavAnanI mAtAe garbhanA prabhAvathI potAnI subuddhi dvArA tene yathArtha nyAya karyo tethI mAtAnI sumatinA kAraNe jenuM "sumati" nAma rAkhavAmAM AvyuM evA zrI sumatinAtha bhagavAnane che 5 che padma-kamala samAna prabhA-kAntivALA, athavA paddho-kamalemAM prabhA-kiraNa che jenI te thaye padmaprabha arthA-sUrya, tenA samAna kAntivALA, athavA tyAre, bhagavAna garbhamAM hatA tyAre tenI mAtAne padmazAne dehale thayele je devatAe pUrNa karyo te kAraNathI "padmaprabha" nAmavALA bhagavAnane che 6 . jevAmAM pAzva (paDakhAne bhAga) suDoLa- sarakhe che jene athavA - jyAre te garbhamAM hatA tyAre garbhanA prabhAvathI jenI mAtA suMdara pAzvavALAM thayAM eTalA mATe guNa-niSpanna nAmavALA zrI supArzvanAtha ne A 7 che tathA caMdrasamAna kAntivALA athavA jyAre teo garbhamAM hatA tyAre temanI mAtAne caMdrapAna karavAnuM dehale thayeluM te kAraNathI guNa-niSpanna nAmavALA zrI caMdraprabha bhagavAnane ! 8 , sArA anuSThAnavALA, athavA jenA darzana smaraNa AdithI prANI pUrNa bhAgyavAna thAya che evA, athavA jyAre teo garbhamAM hatA tyAre temanI mAtA sarvavidhio-kartavyamAM vizeSa nipuNa thayA A kAraNathI "suvidhinAtha" athavA puSpasamAna svaracha dAMtanI paMkitavALA hovAthI "pupadanta" nAma paNa che jenuM evA bhagavAnane / 9 / zrI Avazayaka sutrama bhAga - 32 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adhi-vyAdhithI thavAvALA tamAma saMtApane nivAraNa karIne prANIone candramA-caMdana vigerethI adhika zItala zAMtine athavA te kaSAyanI upazamatA rUpa zItalatA ApavAvALA athavA jyAre teozrI garbhamAM hatA tyAre teonA prabhAvathI temanI mAtAnA kara kamalane sparza thatAM ja tenA pitAne asAdhya dAhajavara upazAMta thaye e kAraNathI "zItalanAtha " nAmavALA bhagavAnane R 10 || traNa lokanuM hita karanArA, athavA temanA pitAne tyAM pitRparaMparAthI prApta eka zayA devAdhiSThita hatI, jethI te zayA upara besavAvALAne upasarga thatuM hatuM, paraMtu bhagavAna garbhamAM hatA tyAre te zayyA para temanI mAtA pite beThAM ke turataja devakRta upasarga nAza thaI gaye, e pramANe zreya (kuzaLa) karavAvALA zrI zreyAMsanAtha"ne ! 11 / munionAM pUjya, athavA ratnatraya rU5 vasu-saMpattinA prakAzaka, athavA tyAre teo garbhamAM hatA tyAre temanI mAtA Indra vaDe vAraMvAra samAna pAmI evA yathArtha nAmavALA " zrI vAsupUjya" bhagavAnane | 12 | jene karmamala sarvathA naSTa thaI gaye, athavA je durgatimAM paDatA prANIone dhAraNa karavAvALA, nirmala svarUpavALA, athavA garbhamAM AvavA sAtheja jenI mAtAnI buddhi nirmala thaI gaI evA yathAnAma tathAguNavALA zrI vimalanAtha ane 1 13 avinAzI pada (mekSa)ne prApta karavAvALA, ananta jJAna, ananta darzana Adi Atmika guNonA dAtA, athavA garbhamAM AvatAM ja jenI mAtAe svapnamAM ananta AkAravALI ratnamALA dekhI eTalA mATe yathArtha nAmavALA "zrI anantanAtha"ne che 14 durgatimAM paDatA jInA uddhAraka, zrata cAritrarUpa dharmanA upadezaka, athavA garbhamAM AvavAthI jenI mAtAnI buddhi dAnAdi dhamane viSe dRDha thaI, evA sAthaka nAmavALA " zrI dharmanAtha"ne che 15 che kaSAyene nAza karavAvALA, karmarUpI saMtApathI tapI rahelA prANIone zAMti ApavAvALA, zAntasvarUpI, jenA smaraNa mAtrathI Adhi-vyAdhi maTI jAya che evA, athavA garbhamAM AvatAM ja duSkAla tathA marakI Adi rega-upadranI upazAnti thaI gaI evA yathArtha nAmavALA " zrI zAntinAtha" jinendrane huM vaMdana karuM chuM ke 16 . karmazatruone nAza karIne mokSane pAmavAvALA, athavA garbhamAM AvatAM ja jemanI mAtAe svapnamAM kantha eTale derAsahita mukhavastrikA bAMdhanAra, mekSamArganA pracAraka, aneka deva manuSyanI vizALa pariSadamAM vicitra dharmopadeza denAra zrI Avazayaka sutrama bhAga 33 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evA che kAyanA rakSaka munirvAdane joyuM, evA saguNa nAmavALA "zrI kunthanAtha" bhagavAnane che 17 mokSa prApta karAvavAvALA athavA garbhamAM AvatAM ja jenI mAtAe svamamAM ratnamaya piDAne Are che. evA guNayukata nAmavALA "zrI aranAtha bhagavAnane che 18 5 du:kharUpa kuvAmAM paDatA prANIonI rakSA karavAvALA, athavA garbhamAM AvatAM ja jenI mAtAne malalI-mAlatI phulamALAnI zayAnA dehada (dehalA) ne devatAo pUrNa karyo evA guNasaMpanna nAmavALA "zrI malalInAtha" bhagavAnane 1lA zreSTha cAritranuM pAlana karavAvALA, athavA jenA zAsana kAlamAM niraticAra cAritra pAlana karanArA ghaNAja muni thayA, athavA jyAre te garbhamAM AvyA tyAre temanI mAtA muninA samAna sutratA thaI e kAraNathI "munisuvratanAtha" nAmavALA bhagavAnane 20 che karma zatruone jItavAvALA, athavA jyAre garbhamAM hatA tyAre sarva aNunama rAjAgaNe nagna thaI gayA ( jhukI gayA) e kAraNuthI yathArtha nAmavALA zrI naminAtha" bhagavAnane vaMdana karuM chuM ke 21 ! azubha athavA upadravane dUra karavAvALA, athavA jene janma thatAM ja eTale janma samaye ariSTa prasUti gRha (suvAvaDanuM ghara)mAM rahelA tamAma mANasonAM zira-mastaka namI paDayAM (jhukI gayAM) athavA jeo sakala saMsAranuM ariSTakalyANa karavAvALA athavA jyAre teo garbhamAM hatA tyAre mAtAe svamamAM piDAnI ariSTa-ratnamaNI nemi (pUThane) joI. e kAraNathI jenuM nAma "ariSTanemi, paDayuM, evA bAvIsamAM tIrthakarane ke 22 che kAlekanA yathArtha svarUpane jANavAvALA, athavA bhavya jIvonI viMlatAne vinAza karavA mATe kuThAra jevA, athavA jyAre teo garbha mAM hatA tyAre ke rAtrimAM dIpaka bujhAI jatA temanI mAtAe rAjAnA pArzva-pasavADAnI najadIka AvatA sapane garbhanA tejathI jeIne rAjAne sAvadhAna karI dIdhA. e kAraNathI pAzva padanA saMbaMdhathI " zrI pArzvanAtha" nAmavALA bhagavAnane 23 che jJAnAdi guNethI vaddhamAna (vadhavAvALA) athavA anaMta kAlathI saMsAra samudramAM gothAM khAtA prANIonA jJAnAdika Atmika guNane vadhAranArA, athavA jyAre teo garbhamAM AvyA tyAre jJAtakula dhana dhAnya hiraNyasuvarNAdikathI paripUrNa thayuM e kAraNathI guNa-niSpanna-nAmavALA "zrI vaddhamAna svAmI " ne huM vaMdanA karUM chuM 24 guNakIrtana karIne upasaMhAra kare che. A pramANe mArAthI jUdA judA nAmanirdozapUrvaka rastuti karavAmAM Avela, jeo jJAnAvaraNIyAdi bAMdhelA karmone tathA nikAcita-sAbhyAyika rUpa pUrvabaddha karmamalane zrI Avazayaka sutrama bhAga 34 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAza karavAvALA ane ceSTAvizeSarUpa utthAna, bhramaNAdi rU5 karma, zarIra sAma rUpa bela, jIva sambandhI virya, "huM A kAryane siddha karIza" e pramANe abhimAna vizeSarUpa purUSAkAra, tathA abhISTa siddha karavAnI zaktivizeSarUpa parAkrama, e sarvane nAza karavAvAlI vRddhAvasthArUpa jarA ane maraNane nAza karavAvALA, kevalIomAM zreSTha upara kahelA jevIsa tIrthakara che te, tathA "ji" zabdathI mahAvideha kSetramAM rahelA tIrtha kare mArA upara prasanna thAo? *f*tti' jUdA-jUdA nAmathI kIrtita, "vavidha mana, vacana ane kAyAthI stati karAelA. 'mayi" jJAnAtizaya Adi guNenA kAraNe sarva prANIothI sanmAnita, athavA indrAdikathI sAdara prazaMsA pAmelA je e rAga-dveSa Adi kalaMkathI rahita hovAnA kAraNe traNeya lekamAM uttama sidva arthAt kRtakRtya che te mane Arogya - siddhasvarUpanI prApti mATe jinamanI ruci-rUpa bedhine lAbha ane uttamottama samAdhi Ape ? keIe A sthaLe zitti-vaMviA-madirA' A padamAM rahelA "dita ne artha "puSpa AdithI pUjita kare che, paraMtu e artha sarvathA asaMgata che. kAraNa ke puSpAdi sAvadha dravyothI karelI pUjA hiMsApradhAna hovAthI te pUjA vItarAganI hoI zake nahi temaja zAstromAM e ullekha paNa maLatuM nathI, "mada pUnAtha" A dhAtuthI "dita" bane che jene arva sAmAnyata: 'pUjita thaI zake che, tenAthI "puSpAdipUjita" artha kare te kevala ka95nA mAtra che, kemake e pramANe mAnavAthI je zabda mAM dhAtuthI bane che te sava sthaLe pUrvapakSInA kahevA pramANe "puSpAdithI pUjana rUpa artha mAnI levAthI "mahAbAhu, mahAzaya' Adi zabdano paNa "puSpAdithI pUjita bhujAvALA," "puSpAdithI pUjita AzayavALA vagere aniSTa artha thavA maMDaze. je kaheze ke "kaI artha vizeSane nizcaya nahi rahevAnA kAraNe "mA" dhAtune "vizAla, udAra Adi atha pramANe "puSpAdi janarUpa" paNa artha laI zakAya che. te tene uttara prathamaja ApI cUkayA chIe ke vItarAga ne sAvadha pUjana na thavuMja puSpAdipUjanarUpa artha nahi hoI zakavA mATe niyAmaka che. ane upara lakhelI saMskRta TIkAmAM batAvela mAno Adi sthaLamAM tathA bIjA sthaLe paNa je ThekANe "mara' dhAtune pravega Ave che tyAM "puSpAdithI pUjane rUpa artha karela nathI eTalA mATe nirvivAda siddha thayuM ka "madina" arthAta jJAnAtizaya Adi guNethI sanmAnita athavA IndrAdithI sAdara prazaMsA pAmelA. nihAra' (niyANA) rahita ja be dhilAbha mekSanuM kAraNa che e vAta samajAvavA mATe "divakaheluM che, samAdhi paNa dravya-bhAva bhedathI be prakAranI che temAMthI zarIrAdi sukhanI prApti rUpa dravyasamAdhine haThAvIne kevala ratnatrayInI prAptirUpa bhAvasamAdhinuM grahaNa karavA mATe "pada ApeluM che eTalA mATe sanidAna badhilAbhanuM nivAraNa thaI gayuM, kAraNa ke jJAnAdi-ratnatrayInI prApti mAkSanuM sAkSAta kAraNa che A mATe e avasthAmAM kevala anidAna (niyANArahita) bAdhilAbha rahe che. bhAvasamAdhi paNa jaghanya Adi bhedathI aneka prakAranI zrI Avazayaka sutrama bhAga 35 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, temAMthI jadhanya ane madhyamane haThAvavA mATe uttaraM pada ApeluM che. sakala kamala dUra thaI javAnA kAraNe candrathI paNa atyanta nirmala, kevalajJAnarUpI Aleka-(prakAza)thI saMpUrNa lekAlekanA prakAzaka hovAne kAraNe sUryathI paNa adhika tejavALA, tathA aneka anukULa pratikULa parISaha upasargonAM sahana karavAvALA hovAthI svayaMbhUramaNa samudrane samAna sugaMbhIra siddha bhagavAna mane siddhi mekSa) Ape che. 7 siddha bhagavAna vItarAga che. e kAraNathI je ke koIne Aregya bedhilAbha Adi ApI zakatA nathI te paNa bhavya jInI utkRSTa zraddhAthI A prakAranI prArthanA ucita ja che, kAraNa ke siddha bhagavAna kAMI paNa ApatA nathI te paNa bhakitamAna bhavya jenI potAnI aTala bhakitanA prabhAvathI prArthanA anusAra phaLa thaI jAya che. A prArthanA mokSa prApti mATe che, mATe tene nidAnasahita kahI zakAya nahi ahi eka prazna thAya che ke, siddha bhagavAna je kAMI ApI zake che te mokSamArgane upadeza arihaMta avasthAmAM ApI cukayA che. pachI zuM bAkI rahI gayuM che ke jenA mATe prArthanA karavAmAM Ave ? A praznanuM samAdhAna e che ke A pramANe bhakitamAna bhavya jInI utkRSTa bhAvanAthI karavAmAM AvelI prArthanA dvArA pUrvasaMcita jJAnAvaraNIya Adi karmone kSaya thaIne mokSa prApti thAya che. kaI kaheze ke bhagavAnanI bhakitathI ja mokSaprApti sudhInI siddhi thAya che te tapa saMyama Adi kaSTa uThAvavAnuM zuM prajana che? uttara e che ke tapa. saMyama AdinI ArAdhanA karavAthI zraddhA 68 thaIne bhakita prabala thAya che. ane bhaktinI dRDhatAthI karmonI nirjarA thaIne mathI mekSanI prApti thAya che. (17) iti dvitIya adhyayana saMpUrNa che 2 zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vandanA atha trIju adhyayana prAraMbha bIjA adhyayanamAM prANAtipAta vagere sAvadha ganI nivRtti-rUpa sAmAyika vratanA upadezaka tIrthakarenuM guNakIrtana karavAmAM AvyuM che. tIrthakaroe upadezeluM sAmAyika vrata guru mahArAjanI kapAthI ja prApta thAya che, eTalA mATe, tathA gurUvaMdanApUrvaka ja pratikramaNa karavAne ziSTAcAra levAthI guruvandanA karavI te Avazyaka che, e mATe have vaMdanAdhyayana nAmanuM trIjuM adhyayana prAraMbha kare che-" chAmi " ItyAdi. "amAra, rAmanA, ramanAra, samaja, A cAreya padenuM prAkRta bhASAmAM "mA" evuM rUpa bane che; eTale saMskRta chAyA anusAra e cAreya padenA judA-judA artha kahe che:- bAra prakAranI tapasyAmAM zrama (parizrama) karavAvALA, athavA, Indriya, Indriya (mana)nuM damana karavAvALAne "nA" kahe che (1). kaSAya, nekaSAya 35 agnine zAMta karavAvALA athavA saMsArarUpI aTavImAM phelAyelI kAmabhegIpI agninI pracaMDa vAlAonA bhayaMkara tApathI AtmAne alaga-jIre karavAvALAne "mana" kahe che (2). zatru-mitramAM ekasarakhuM mana rAkhavAvALA athavA vizuddha manavALAne "manA kahe che (3). barAbara sArI rIte pravacanane upadeza ApavAvALA, athavA saMyamanA baLathI kaSAne jItIne rahevAvALAne "samena' kahe che (4). parantu ahiM prasiddhinA kAraNe "zrama" zabdane laIne ja vyAkhyA kare che, jenI aMdara kSamAguNa mukhya che tene kSamAzramaNa kahe che. ahiM ziSya saMbodhana karIne kahe che ke - he kSamAzramaNa ! huM mArI zakita anusAra prANAtipAta Adi jAvA (pApakarI) vyApArathI rahita zarIra vaDe vaMdana karavA IcchA karuM chuM, eTalA mATe mane Apa mitAvagraha (jyAM guru mahArAja birAjita hoya temanI cAre bAju sADA traNa sADA traNa hAtha bhUmi)mAM praveza karavAnI AjJA Ape. te samaye guru ziSyane "manunAnAni' kahIne pravezavAnI AjJA Ape. tyAre AjJA meLavIne ziSya kahe ke - he guru mahArAja ! huM sAvadha vyApArane rokIne zira tathA hAthathI ApanA caraNane sparza karuM chuM. A pramANe vaMdanA karavAthI mArA vaDe bApane je kaI prakArathI kaSTa thayuM hoya te Apa mane kSamA karo. ke guru mahArAja ! Apane divasa khUba zAMtithI pasAra thayuM che ke kema ? ApanI saMyamayAtrA nirAbAdha che ke kema ? ane ApanuM zarIra, Indriya, IndriyanI upAdhithI rahita che ke kema ? A pramANe saMyamayAtrA ane zarIranA saMbaMdhamAM kazaLatA pUchIne ziSya pharIthI kahe che ke:- kSamAzramaNa ! mArAthI zrI Avazayaka sutrama bhAga 37 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divasa saMbaMdhI je kAMI aparAdha thayo hoya tenI kSamA mAguM chuM. Apa kSamA kare, Avazyaka kriyA karavA vakhate bhUlathI mArA vaDe je kAMI viparIta AcaraNa thayuM hoya tenAthI nivRtta thAuM chuM.-kei keI AvI rIte vyAkhyA kare che. vAstavika rIte te "vAmi vinAno phevasiSe varSa mAvariyA himAni ane tAtparya e che ke "he kSamAzramaNa ! divasa saMbaMdhI je kAMI aparAdha thaye heya tenA mATe kSamA mAguM chuM, ane bhaviSyamAM ApanI AjJAnI ArAdhanArUpa Avazyaka kriyA vaDe aparAdhathI dUra rahIza arthAt aparAdha na thavA pAme te prayatna karIza. A vAtane ziSya vistArathI kahe che: he guru mahArAja ! Apa thAzramaNanI divAsaMbaMdhI tetrIza AzAtinA paikI koI paNa AzAtanA vaDe tathA mithyA bhAvanAne kAraNe azubha pariNAmathI, tuMkAre vagere kharAba vacanathI ane atyaMta najIka cAlavuM, abhyatthAna na karavuM vagere zarIranI duSTa ceSTAthI, krodha, mAna, mAyA, ane lebhathI karelI tathA bhUta, bhaviSya, vartamAna rUpe traNe kALamAM sarvathA miyA upacArathI karelI, kSAtyAdi sakala dharmonuM ullaMghana karavAvALI AzAtanAnA kAraNe mArAthI divasa saMbaMdhI je aticAra lAgyo hoya temAMthI huM nivRtta thAuM chuM ane tenI niMdA tathA gaha karuM chuM. tathA sAvadyakArI AtmAno tyAga karUM chuM. A pramANe kSamA mAMgIne pharI paNa kahelI vidhithI kSamAzramaNa (pATha) bele. ahiM prasaMgathI vaMdanAnI vidhi kahe che. te A pramANe che. vaMdanA karavA vakhate "phachAmi vikAsano vaM3i nAarLakanAI niladivA" A pramANe bolIne avagrahamAM praveza karavAnI AjJA mATe avagrahathI bahAra ubhA rahIne banne hAtha kapAlanAM bhAga upara rAkhIne gurunI sAme mAthuM namAvavuM (A prathama avanati). AjJA prApta thayA pachI yathAjAtavandana-(dIkSA grahaNa samaye dhAraNa karela, cAdara calapaTTaka sahita tathA meDhA upara muhapatti bAdhela, rajoharaNa gerachA sahita aMjali (banne hAtha) joDela muninI vandanavidhine yathAjAtavandana kahe che) pUrvaka traNa gati sahita avagrahamAM praveza karIne ja zabdane uracAraNa karIne aMjali (be hAtha joDI) jamaNA hAtha taraphathI ghumAvIne DAbA hAtha tarapha lAva ane pachIthI mAthA upara lagAvIne Dho ema bele e pramANe prathama Avartana (be hAtha joDInevarnala jamaNI bAjuthI DAbI bAju sudhI pheravavuM) pUrNa karIne ja ane zabdathI bIjuM Ava7na pUruM karIne pharI #ya thI trIjuM Avartana karIne "saM " bolatA thakA mAthuM namAvIne caraNa sparza kare. pachI te ja sthale beThA zrI Avazayaka sutrama bhAga 38 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4aa khamaNijo bhe kilAmo appakilaMtANaM bahusubheNa bhe divaso vaikato A vAkayathI aparAdhanI prArthanApUrvaka kSamA mAgavI. te pachI divasa saMbaMdhI sukhazAMti pUchIne "nA" thI zuM navaniM thI pAMcamuM ane 1 me thI chaThuM Ava na pUrNa karI mAthuM namAvavuM. pachI "vAmi ravamAnamo siva ra " A pATha belave ane pharIthI gAsiyA belIne avagrahathI bahAra AvIne kSamAzramaNunI pUrI pATIlavI, A rIte eka avanati 1, eka yathAjAta 2,traNa guptipa, eka praveza 6, eka niSkramaNa 7, be mastaka 8(kSamApaNa samaye ziSya gurusamIpe mastaka namAve te eka mastaka kahevAya ane guru taraphathI svIkAra sUcaka mastakane halAvavuM te bIje mastaka kahevAya. e pramANe be mastaka thayA) ane cha Avartana 15 thAya che. pachI "chAmi nAmano vivuM nALinA nizadivA" belIne pharIthI avagrahamAM praveza karavAne mATe gurunI sAme mAthuM namAvavuM. (A bIjI avanani thaI) gurunI AjJA meLavI vidhipUrvaka avagrahamAM praveza karIne prathama pramANe vaMdanA karatA thakA avagrahamAM ja "vikAsa"" nI pATI pUrI balavI. ahiM niSkramaNa thatuM nathI. e mATe eka avanati, eka praveza, cha Avartana, ane be mAthAM thAya che. A rIte pUrvAparanI saMkhyA joDavAthI vaMdanAnI pacIsa vidhio thAya che. (sU0 1) iti tRtIya adhyayana saMpUrNa pratikramaNama cethuM adhyayana. trIjA adhyayanamAM vaMdanApUrvaka guru mahArAjanI samIpa pratikramaNa karavA mATe pratijJA karavAnI vidhi batAvavAmAM AvI che. have A cethA adhyayanamAM te ja pratikramaNane batAve che athavA trIjA adhyayanamAM " ahaMnta bhagavAnathI upadeza karAelI, sAmAyika karanArA bhavya ane gurunI vaMdanArUpa pratipatti (sevA) karavI joIe ema kahela che, have A cethA adhyayanamAM vaMdanA vigere na karavAnA kAraNe khalita AmAnI niMdA karavAmAM Ave che, athavA vaMdanA adhyayanamAM A batAvavAmAM AvyuM che ke "vaMdanAdirUpa munibhakitathI karmane kSaya thAya che ane A adhyayanamAM mithyAtva avirati vigerene tyAga karavAthI kamanidAnane pratiSedha batAvavAmAM Ave che. zubhagathI azubhAgamAM pahoMcela AtmAne pharIthI yugamAM laI javAnuM nAma pratikramaNa che. jema kahyuM che ke pramAdavaza pitAnA svarUpathI azubha yogamAM pravRtta AtmAnuM pharIthI pitAnA svarUpamAM AvavuM tene pratikramaNa kahe che" 1 tathA kSAyopathamika bhAvathI odayika bhAvane pAmela AtmAne pharIthI sApazamika bhAvamAM praveza karavAne pratikramaNa kahe che (1) athavA jenAthI mokSanI sanmukha javAya athavA zubhayogomAM vAraMvAra zrI Avazayaka sutrama bhAga 39 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramaNa (javuM) tene pratikramaNa kahe che, emAM "A tivi thI laIne " muchAmi yAmi' sudhI dhyAnamAM ciMtita badhI pATie (pATha)ne jAhera rUpa bele. pachI "tirUtto' nA pAThathI vidhipUrvaka vaMdanA karIne zramaNa sUtranI AjJA laI namaskAra maMtranA uccAraNa pUrvaka (mi maMte) nI pATI belIne mAMgalika bolavuM e niyama che. eTalA mATe ahiMyA mAMgalika kahe che. cAra maMgaLa svarUpa che, maMgaLa tene kahe che ke je zrata cAritrarUpa dharmane devAvALe heya. athavA mane (namaskAra karavAvALAne) saMsArathI pAra karanAra heya. athavA jJAna darzana vigere bhUSaNune dhAraNa karavAvALA heya. athavA jenA dvArA hitanI prApti thAya, AvI rIte sAmAnya prakAre maMgaLanuM nirUpaNa karIne have cArathI je levAya tenuM nirUpaNa kare che. ahaMta-samasta vinAM nAza karavAvALA hevAthI maMgalasvarUpa che (1) tevI ja rIte siddha maMgalasvarUpa che. (2) sAdhu padathI ahiMyA sAdhu, AcArya, upAdhyAya, traNenuM grahaNa che. eTalA mATe artha thaye ke sAdhu, AcArya tathA upAdhyAya maMgalasvarUpa che. (3) kevaLiprarUpita dharma maMgaLasvarUpa che. (4) e ja cAra lekamAM uttama che. eTale e cAranAM zaraNane huM prApta thAuM chuM. kAraNa ke caturgati-zramaNanA bhayane haTAvavAvALA e ja cAra che. te pachI "chAmi ni jAsa" nI pATI bolIne chAmi rimi' nI pUrI pATI bolavI, te A prakAre chAmi vidi' ki. ke gurumahArAja ! huM iryApathasabaMdhI virAdhanAthI nivRtta thavA IcchuM chuM. svAdhyAyAdi nimitta upAzrayamAMthI bahAra javAmAM ane pAchA pharI upAzraye AvavAmAM, paga vigerethI prANIonA dabAI javAmAM, bIja vagere dabAI javAmAM, vanaspatinA dabAI javAmAM, esa, uttiga (eka prakAranuM jIvaDuM), paMcavaNuM panaka (phUla), pANI, mATI, makaDInI jAla vigerenA kacarAI javAmAM, je ekaiMdriyavALA, be IdriyavALA, traNa iMdriyavALA, cAra iMdriyavALA, pAMca indriyavALA - jIva mArAthI virASita (du:khI) thayA hoya, kacarAI gayA hoya, dhULa vigeremAM DhaMkAI gayA hoya, ke prakAre maraDAI gayA hoya, bhegA karAyA hoya, sparza thaI gaye hoya, satAvyA hoya, thakAvyA hoya athavA jIvathI rahita karyA hoya te tarasa mikachA mi dulahe. AvI rIte gamana Agamana saMbaMdhI aticAra mahIne zayana AdimAM paDakhuM Adi pheravavAmAM thanArA aticArInI nivRtti kahe che. chAmi nAmapinnA' rAtriA he bhagavAna! huM divasa-rAtri saMbaMdhI zayana vigere aticArethI nivRtta thavAne cAhuM chuM. te aticAra agara adhika suvAthI athavA vinA kAraNe suvAthI athavA zrI Avazayaka sutrama bhAga 40 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atyaMta kamala meTI zA upara savAthI tathA evI pathArIne nitya upayoga karavAthI, pathArI (saMthArA) upara zarIrane paMjayA vinA karavaTa levAthI, paMnyA vinA aMga-upAMgane saMkocavA-pasAravAthI, zuM AdinA avidhipUrvaka sparzathI. avidhie udharasa vigere khAvAthI, ayatanApUrvaka chIMkavAthI tathA bagAsuM khAvAthI, pUjyA vinA kholavAthI athavA sacitta rajayukata vastrAdikanA sparzathI je aticAra thayA hoya e badhA jAgrata aticAra thayA, have supta aticAra kahe che - evaM svapna avasthA sabaMdhI, mUttara guNane dUSita karavAvALI athavA yuddha, vivAha, rAjyaprApti vigere sAvadya kriyA arthAt svapanamAM strInI sAthe samAgama, premapUrvaka strInuM jevuM, manane vikAra, tathA AhAra-pANInA sevanarUpI virAdhanAnA kAraNe mArAthI je aticAra thayA hoya. 'tasa micchA mi duza yadyapi sAdhuone mATe divasamAM suvAnuM niSedha che te paNa zayana sabaMdhI devasika aticAra batAvavAthI e siddha thAya che ke vihAra AdithI khUba thAkI javAnA kAraNe athavA bIjA anivArya kAraNethI divase suvuM paDe te AvI avasthAne mATe upara kaheluM devasika aticAra batAvela che. (sU0 3). AvI rIte zayana saMbaMdhI aticAranA pratikramaNa kahIne have gocarInA aticAra saMbaMdhI pratikramaNa kahe che- "dinAmi jovA "prApti gAyanI jema ThekANe ThekANethI thoDe thaDa a hAra levA mATe karavuM te kAmane gecaracaryA kahe che tasvarUpa je bhikSAcaya (arthAta uttama madhyama ane nIca (sAdhAraNa) kaLAmAM tathA ISTa aniSTa vastuomAM rAgAdi rahita thaIne lAbhAlAbhamAM samAna bhAvathI AhAra Adi grahaNu karavuM) temAM sAMkaLa vinA baMdha karela agara ardhA vAselA kamADane paMjyA vinA athavA dhaNInI AjJA vinA khelavAthI, kutarA, vAcharaDA, bAlaka Adine dhakelIne athavA oLaMgIne javAthI, kutarA vigere mATe kAle agrapiMDa levAthI. devatA. bhUta vigerenA balinA mATe tathA yAcaka-paNa Adine arthe rAkhavAmAM Avela, athavA AdhAka AdinI zaMkAthI yukata, tathA jANyA vicAryA vinA AhAra vigere levAthI, aSaNIya koIpaNa vastune levAthI, pANI vigere pIvA yogya vastunI eSaNAmAM kaI paNa prakAranI khAmI hovAthI, hIndriyAdi-prANi-mizrita, bIjayukata, tathA haritakAyayukta AhAra Adi levAthI, pazcAtkarmika (jemAM AhAra Adi grahaNa karI lIdhA pachI hAtha-vAsaNa vigere vAya) tathA pura:karthika (jemAM AhAradi detAM pahelAM hAtha, vAsaNa Adi dhevAya) AhAra Adi levAthI, aSTa jagyAethI lAvavAmAM AvelI vastune levAthI, sacitta pANIthI bhIMjAyelA hAthe AhAra Adi grahaNa karavAthI, sacitta rajayukta AhAra Adi levAthI, dAtAra dvArA Amatema DhaLatA AhAra Adi levAthI, kaI pAtramAM aka95nIya vastu paDelI hoya tene khAlI karI teja pAtrathI devAmAM Avela AhAra Adi levAthI athavA vinA kAraNe AhAra Adi pariThavAthI zrI Avazayaka sutrama bhAga 41 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane vinA kAraNe viziSTa vastunI yAcanA karI levAthI je kAMi aticAra lAgyA hAya, tathA AdhAkarma Adi udgamadeSa, dhAtrI Adi utpAdanA deSa, ane zakita Adi eSaNA doSathI dUSita AhAra Adi levAI gayA hoya, upabhegamAM lIdhA hAya athavA je pariSThApita na karyA hAya "tassa micchA mi turuM' (s0 4) AgaLa kahevAmAM AvelA aticArothI huM nivRtta tayA rAtrInA prathama ane chellA prahararUpa cAra kALamAM pravacananA mULapaThana rUpa svAdhyAya na karavuM, ane samaya ( divasanA pahelA ane pAchalA prahara ) mAM pAtra-raharaNa khAdi bhaDa athavA samyak prakAre pratilekhana na karyuM hoya, tathA sarvathA athavA tanApUrvaka pUjavAnuM kArya na karyuM. hAya Adi kAraNeAthI sacama sabaMdhI atikrama (akRtya sevananA bhAva), vyatikrama ( akRtya sevananI sAmagrI meLavavI ), aticAra (akRtya sevanamAM gamanAdirUpa pravRtti karavI) tathA anAcAra (akRtyanuM sevana karavuM) thaI javAne kAraNe mArAthI je aticAra thayA hAya "tassa micchA mi dudhanuM" (s0 5) upakaraNanuM sathA upAzraya Adine pAtra, thAuM chuM. divasa maryAdA pUrvaka A aticAra sa kSepathI eka prakAranA che, ane vistArathI be-traNu Adi AtmAdhyavasAyathI sa MkhyAta asakhyAta yAvat ananta prakAranA che, temAMthI eka vagerenA bheda kahe che-"pattidhamAmi 99 viSe eka prakAranA asaMyama thavAthI mane je aticAra lAgyA hAya e ityAdi. pramANe rAgadveSa rUpa ke anyaneAnA kAraNe samyak--jJAnAdi rUpa ratnatrayanA nAza karIne AtmAne asAra karavAvALA, athavA prANIonI hiMsAmAM nimittabhUta mAnasika, vAcika ane kAyika e traNa daDAnA kAraNe vihitanuM anuThAna na kyu hAya ane niSiddhanuM sevana karyuM... hAya, tathA azraddhAthI samyak asevita yAganire dharUpa mane gupti, vacanagupti, krAyagupti, A traNa guptinA kAraNe. azubha karmAMnA khADAmAM athavA narakamAM nAkhanArI, athavA viSayAmAM prANIone leAbhAvanArI mAyA, ahika-cakravattI Adi, paraleAka sakhadhI deva Rddhi Adi padmanI prAptithI thanArI viSayasukhanI lAlasArUpa tIkSNa dhArathI yukata kuThAra samAna, AtmarUpa bhUmimAM utpanna samakitarUpa aMkurathI yukata nirmUla bhAvanArUpa jalathI sIMcela, tapasayama Adi phUleAthI bharelA meAkSarUpa phUlathI vibhUSita kuzala ka rUpa kalpavRkSane kApavAvALA nidAna (niyANu) ane mehakarmInA udayathI utpanna thanArA abhiprAya rUpa mithyAdana, A traNa zalyathI, rAjA athavA AcArya Adi padanI prApti rUpa Rddhigaurava, madhura Adi rasanI prAptinA abhimAna rUpa rasagaurava tathA zarIra AdinA sukhanI thavAvALA abhimAnarUpa zAtagorava, e pramANe jJAnanI ( jenA vaDe prAptithI zrI Avazayaka sutrama bhAga 42 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadi padArtha jANI zakAya te jJAna, tenI ) virAdhanA, darzananI (jenA vaDe jIvAdi padArthonI zraddhA karavAmAM Ave, pravacanamAM rucI thAya te darzana, tenI) - virAdhanA, cAritranI (mokSAthI jIvene sevana karavA gya, athavA AtmAne karmarahita karavAvALe cAritra, tenI,) virAdhanA, A traNa virAdhanAonA kAraNe (ArAdhanAno abhAva athavA khaMDanArUpa) kAraNe mane je aticAra lAge hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM. (sU) 6) AtmAne saMsAramAM paribhramaNa karAvanAra athavA javuM AvavuM vagere kriyArUpa kaMTakamAM prANIone kheMcI javAvALA, athavA AtmAne malina karavAvALA jIvanA pariNAmane kaSAya kahe che. A kaSAya arthAt krodha, mAna, mAyA ane lebhanA kAraNe, jenA vaDe jIva ane ajIvanI ceSTA jANavAmAM Ave evI AhAra, bhaya, maithuna tathA parigraha rUpa saMjJAnA kAraNe, ane AkathA, bhakatakathA, dezathA, tathA rAjakathA rUpa cAra vikathAo karavAnA kAraNe je kaI aticAra thayA hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM. emAM strIkathA jAti kula rUpa ane nepaccenA bhedathI cAra prakAranI che, temAM jAtikathA jevI rIte ke pati maraNa pAmyA pachI duHkhathI divaso vitAvanArI brAhmaNIne dhikakAra che, zUdrANuneja dhanya che ke jene eka pati maraNa pAmI jatAM bIja pati dvArA sukhathI jIvana gujAre che. ItyAdi. kulakathA-A kanyA ugraskulanI che, eTalA mATe sArI che. ItyAdi. rUpakathA jema-pahADI strIe vana ane AbhUSaNa bahuja rAkhe che, maithilI ane paMjAbI strIo jarUrata karatAM vadhAre vastra tathA AbhUSaNa paheratI nathI, ItyAdi. AvI kathAothI brahmacarya Adi vratamAM deSa lAgavAnI saMbhAvanA rahevAthI tene aticArane hetu mAnavAmAM Avela che. bhakatakathA-AvApa-nirvApa-AraMbha ane niSThAna bhedathI cAra prakAranI che. temAM AvA5 bhakatakathA-jevI rIte ke A rasoImAM amuka pramANamAM ghI-zAka ane mazAla haze te sArI rasoI thaze, ityAdi nirvApa bhakatakathA-ATalAM pakavAna hatAM, ATalAM zAka hatAM ane svAdamAM madhura hatAM. e pramANe joyelA padArthonI kathA karavI te. AraMbha bhakatakathA-jemake "A raseImAM ATalAM zAka ane kaLAnI jarUrata raheze, ItyAdi, niSThAna bhakatakathA-jemake amuka bhajana karavAnA padArthomAM ATalA rUpiA thaze A pramANe dravyanI mukhyatAthI kathA karavI te. bhakatakathAthI ajitendriyatna Adi deSa thavAnA kAraNe aticAra lAge che. magadha Adi dezonI kathA vagerene deza kathA kahe che. te paNa cAra prakAranI che. (1) inda, (2) vidhi, (3) vika5, (4) nepa. zrI Avazayaka sutrama bhAga 43 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) chanda dezakathA-jemake, dakSiNa dezamAM mAmAnI putrI sAthe lagna karI zakAya che. ane bIjA dezamAM te pramANe karavAmAM deSa mAnavAmAM AvyuM che. jevI rIte anya graMthamAM lakheluM che ke:- mAmAnI putrIthI, mAtAnA getramAM utpanna ke bIjI kanyAthI athavA eka pravara (mUla) nI kanyA sAthe ke vivAha kare te te vivAha-lagna agya samajavAmAM Ave che ane lagna karanArane cAMdrAyaNa vrata karavuM paDe che ItyAdi. (2) vidhi dezakayA-jemake, magadha dezamAM cAvala-(khA)-dUdhaAMbA vagere A pramANe utpanna thAya che. kezala (avadha) dezamAM makAne A pramANe banAvavAmAM Ave che. tathA AgarA prAntamAM dhanavAna mANasa A pramANe vyApAra kare che ItyAdi, (3) vika65thI dezakathA-jemake, khetI, vADI, kuvA-talAva vagere khodAvavAnI tathA zAlI Adi dhAnya pavAnI kathA karavI te. (4) nepathya deza kathA-maNi-bhUSaNa vastra Adi dhAraNa karavAnI kathA karavI te. jemake videha dezanI strIonA keza-pAza vagerenI suMdaratA sArI che. gujarAtI strIo thoDAM AbhUSaNa pahere te paNa suMdara dekhAya che, paMjAbI strIonA vastronA camatkAra prazaMsA karavA che ItyAdi rUsthI vAta karavI che. dezakathAmAM rAga-dveSa-pakSapAta vagere de thavAno saMbhava che tethI aticAra lAge che. rAjakathA paNa cAra prakAranI che (1) atiyAna, (2) nirmANa, (3) balavAhana, (4) keSa-SThAgAra. temAM (1) atiyAna (nagarAdipraveza) thI rAjakathAHjemake- candramAM pramANe svaccha chatra ane be cAmarAthI suzobhita, hAthI cheDAthI yukata, ratha upara beThelA A rAja mAgadha-bandI Adi yAcaka jananI jayaSaNA sAthe rAjadhAnImAM praveza karaze-ItyAdi (2) niyaNu-nagarAdithI bahAra nIkaLavAnI kathA-jemakeupara kahelI zabhA sAthe rAjA-rAjadhAnIthI bahAra nIkaLaze ItyAdi. (3) bala-(senA) vAhana (hAthI gheDA ) sahita rAjakathA-jemake ahA ? AvA moTA-moTA caMcala ghoDA, mamatta hAthI ane zatruonA mAna utArI nAMkhe tevA zuravIra kayA rAjAnAM che ? ItyAdi. (4) meSa (khajAnA) ane keSThAgAra (kaThAra ) nI rAjakathA-jemake-jene ratnAdikathI khajAnA ane dhAnyAdikathI ke ThAra bharelA che tathA jenA rAjanA killA abhedya che. ane ddhAo zatruonuM damana karavAvALA che. evA A rAjA sukhathI samaya gujAre che. ItyAdi. A pramANe rAjakathA kahevAthI rAjAnI gupta vAta bhedana vagere aneka denI utpatti thavAnA kAraNe aticAra lAge che. nivAMta (jyAM pavana AvI zake nahi tevA) sthaLe rAkhelA nizcala dIpaka-dIvAnI zikhA samAna atyaMta sthira dhArAvAhI jJAnane viccheda karavAvALA anya padArthonA saMbaMdhathI rahita eka mAtra vastunA cintanane "dhyAna" kahe che. kahyuM che ke "chadmasthane" eka vastumAM antarmuhUrta mAtra mananuM avasthAna rahe che tene dhyAna kahe che. te dhyAna (1) Ad, (2) rodra, (7) dharmo, (4) zukala bheda thI cAra prakAranuM che. temAM (1) ArtadhyAna tene kahe che ke -je arti-mananI pIDAnI sAthe athavA ati-azubhanI sAthe thanAruM hoya, arthAta ISTa zabdadine zrI Avazayaka sutrama bhAga 44 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saga ane aniSTanAM viyeganuM cintana karavuM, jemake-jemAM mehavaza rAjyanA upabhega zayA, Asana, hAthI, gheDA Adi vAhana, strI, gabdha, mAlA, maNi, ratna, bhUSaNa vagerenI IrachA utpanna thAya che ane e sarvathI viparIta saMgonI anicchA karavI te AttadhyAna kahevAya che, (2) upaghAta-vagere pariNAmethI jIvane raDAve arthAtu-duHkhI kare, athavA atyaMta krUra AtmAnuM je karma (AtmapariNAmarUpa kriyAvizeSa) tene rodradhyAna" kahe che. jema kahyuM che ke jenA dvArA chedana, bhedana, dahana, mAraNa, baMdhana, praharaNa, damana, kartana (kApavuM) vagerenA kAraNuthI rAga-dveSane udaya thAya ane dayA na thAya AvA AtmapariNAmane "rodradhAne kahe che. (3) vItarAganI AjJA rUpa dharmayukata dhyAnane "dharmedhyAna" kahe che. kahyuM che ke-Agamane svAdhyAya, vratadhAraNa, baMdha-bhakSAdinuM cintana, iMdriyadamana tathA prANIo para dayA karavI tene dhamyAna kahe che. () zukala artha sakala dethI rahita hovAnA kAraNe nirmala athavA -jJAnAvaraNIya Adi karmamalane kala-dara karanAra yAnane zukaladhyAna kahe che. jema kahyuM che ke jenI indriye viSayavAsanArahita haya, saMkalpa-vikalpa-deSayukata ja traNa yoga tenAthI rahita evA mahApuruSanA dhyAnane "zukaladhyAna kaha che. saMkSepathI cAre dhyAnanuM svarUpa A pramANe che. "kaI vastunI kAmanAthI yukatane AnaM, hiMsa dithI yukatane ro, dharmathI yukatane dhamya ane sarva prakAranA DeSa rahitane zukaladhyAna kahe che. A cAra dhyAnenA nimittathI je kAMI aticAra lAgyA hoya te tenAthI huM nivRtta thAuM chuM. (sU0 7) kriyA pAMca prakAranI che. (1) kAyikI, (2) AdhikaraNikI; (3) prAaSikI, (4) pAritApanikI, (5) prANAtipAtikI. jemAM asthi-hADakA vagere hoya tene kAya kahe che. ane tenA vaDe thavA vALI kriyAne "kAyikI" kahe che. te traNa prakAranI che. (1) aviratakAyikI, (2) dupraNihitakAyikI, (3) uparatakAyikI. mithyAdRSTie ane aviratasamyagadRSTionI karmabandhananI hetubhUta kriyAone "aviratakAyikI" kahe che. dupraNihitakAyikI kriyA be prakAranI che. (1) IndriyadupraNihitakAyikI, (2) IndriyadupraNihitakAyikI, A banne kriyAo pramatta sAdhuonI che. temAM cakSu Adi indrionI capalatAne kAraNe mekSamArgamAM asthira kAyAthI thavA vALI kriyAo IndriyadupraNihitakAyikI kahevAya che. e pramANe nAIndriya (mana) nA azubha saMkalpa dvArA asthira kAyAthI thavAvALI hiyAone neIndriyadupraNihitakAyikI kriyA kahe che. prAya:-ghaNuM karIne sAvadya vegathI nivRtta apramatta saMyatInI kAyA vaDe thavAvALI kriyAone "uparatakAyikI" kriyA kahe che. che 1 . zrI Avazayaka sutrama bhAga 45 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenA vaDe AtmA narakAdi kugatimAM jAya, evI talavAra Adi zastrathI thavAvALI kiyAone "AdhikaraNikI' kriyA kahe che, te be prakAranI che. (1) saMyejanAdhikaraNukI (2) ane "nirvattAdhikaraNikI'. jemAM talavAra Adine kaSa (myAna) Adi sAthe saMga karavAmAM Ave te "saMyejanAdhikaraNikI che ane je kriyAmAM talavAra Adi banAvavAmAM Ave tene "nivarsanAdhikaraNikI' kahe che. veSayukta kriyAne "prASika' kriyA kahe che. te be prakAranI che. (1) jIvaprASikI ane (2) ajIvaprApleSikI, jIvaupara baMdha karavAthI thavA vALI kriyAne jIvaprASika diyA kahe che. ane ajIva-pASANu AdinI Thokara lAgavAnA kAraNe tene u5ra karavAthI thavA vALI kriyAne "ajIvaprAaSikI" kriyA kahe che paNa talavAra Adi hathira vaDe pIDA pahoMcADavI tene "pAritApanikI kriyA" kahe che, tenA be bheda che (1) "svahastaparitApanikI" ane (2) "parastapAritApanikI pitAnA hAtha vaDe parane du:kha pahoMcADavA vALI kriyAne "svaharatapAritApanikI'. kriyA kahe che ane anya dvArA bIjAne du:kha pahoMcADavuM te kriyAne "parahastapAritApanikI" kriyA kahe che. te 4 prANIonA nAzane "prANAtipAta' kriyA kahe che. tenA paNa be bheda che; (1) svahastaprANAtipAtakriyA ane (2) parahastaprANAtipAtakriyA, pitAnA hAtha vaDe prANIone nAza kare tene "svahastaprANAtipAtakriyA' kahe che, ane bIjAnA hAthathI prANIone nAza thAya tevI kriyAne parahastaprANAtipAta kiyA kahe che . 5 ! A kriyAo vaDe karI mane je aticAra lAgyA hoya te tenAthI huM nivRtta thAuM chuM. zabda-je belavAmAM Ave che tene zabda kahe che, te kaNendriya grAhya ane manejha amanejha varNamAlA svarUpa che. rU5-je jovAmAM Ave tene rUpa kahe che, te cakSa indriyane viSaya lIlA pILA Adi che. ga-je suMghavAmAM Ave tene gandha kahe che, te dhrANendriyanA viSaya sUkhaDa kapUra Adi che. rasa-je cAkhavAmAM Ave tene rasa kahe che, te rasanA IndriyanA viSaya madhura Adika che. sparza--jene sparza karavAmAM Ave tene sparza kahe che te sparzendriyanA viSaya mAlA, sukhaDa, aMganA Adi che. A pAMca kAma (viSayabheganI abhilASA) guNa (vardhaka) che. arthAt te AtmAnA svAbhAvika guNenA nAza karavAvALA che. te kAma guNethI mArAthI aticAra thayA hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM. zAonI maryAdAmAM cAlavAnuM nAma "vata' che. A vrate tIrthakara ane gaNadhara Adi mahApurUe svIkAra karela che, athavA e mahApurUSane ja AcaraNa karavA yogya hovAthI ane zrAvakenA vatanI apekSA moTA hovAthI "mahAvata" kahevAya che, te pAMca prakAranAM che-(1) karavuM, karAvavuM ane karatA hoya tene anumedana rUpa sarva prakArathI sthala-sukama Adi tamAma jInA prA (pAMca indriye, zrI Avazayaka sutrama bhAga 46 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa bela, zvAse ravAsa tathA AyuSya A daza)nAM atipAta-hiMsAthI viramaNa (nivRtta thavuM), (2) sarva prakAranA mRSAvAda-asatyathI viramaNa, (3) sarva prakAranA adattAdAna (cerI)thI viramaNa, (4) deva, manuSya tiryaMca sambandhI sarva prakAranA mayu- - nathI viramaNa, ane (5) sacitta Adi sarva prakAranA parigrahathI viramaNa enAthI tathA rAgadveSarahita rUDI ceSTA arthata kaI paNa jene kai prakAranI pIDA na pahecADavI evA bhAva rAkhIne pravRtti karavI. tene "samiti kahe che. te pAMca prakAranI che- (1) Imiti-munienA ekAkI bhAvathI athavA rAgadveSa rahi. tatApUrvaka gamanakAlika pravRtti arthAta jyAre sUryanA prakhara kiraNethI dizAo prakAzita thavAnA kAraNe AMkhe padArthane grahaNa karavA zakitamAna thaI jAya. ratha, ghoDA, manuSya AdinA cAlavAthI esanI bhInAza khuMdAI javAthI raste prAsuka thaI jAya, te rastA upara sAvadhAna thaI ayanAnA bhayathI zarIrane saMkucita rAkhI yugapramANa mArgane jotA thakA dhIre dhIre muninuM cAlavuM. (2) bhASA samitikarkazatA AdithI rahita, sarva prakAranA kalyANa karavAvALI, parimita, spaSTa ane madhura vANI bolavI. (3) eSaNA samiti-gaveSaNA, prahaNaSaNA, paribhegeSaNa-svarUpa eSaNAmAM yatnApUrvaka pravRtti karavI athata-upagapUrvaka navakeTI vizuddha AhAra grahaNa karo. (4) "AdAna-bhAMDa-mAtra-nikSepaNA-samiti-vajha, pAtra Adi upakarane yatnApUrvaka levuM mUkavuM. tathA (5) "uracAra-prasavaNa-khela-jala-siMghANa-pArikApanikA-samiti-uracAra Adine yatnA pUrvaka daza-bela tyajIne pariThA5na karavuM enAthI evaM pRthvI, pANI, - teja, vAyu, vanaspati ane trasarUpa che jIva nikAthI, tathA kuSNa, nIla, kAta, teja, paddha ane zukala A cha leyAonA sambandhathI je kaI aticAra lAgyA hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM, have lesyAnuM svarUpa kahe che jenA dvArA AtmA karmothI lepAyamAna thAya tene arthAt kakSAnA udayathI prApta thayelI zakitavizeSavAlI yugapravRttine lakSyA kahe che. te dravya ane bhAva nA bhedathI be prakAranI che. temAM dravyalezyA pugalasvarUpa che. te paNa nekarmalezyA ane kamalesyAnA bhedathI be prakAranI che. temAM karmavyasyA varNavizeSarUpa mAnavAmAM AvI che ane karmadralezyA bhAvalezyAnI utpAdaka kaSAyamahanIyakarma ane nAmakarma dravyasvarUpa che. ke keTalAka mANaso A karma dravyalezyAne karmaniNaMda (badhyamAna karma pravAha) rUpa mAne che. paNa te mAnyatA ThIka nathI. kAraNa ke je evA lakSaNa mAnavAmAM Ave te A sthaLe be prazna ubhA thAya che ke:-te karmaniNaMda sArarUpa che ke asAra rUpa che ? jo sAra rUpa che ema mAnaze te jJAnAvaraNIyAdi ATha karmomAMthI koI eka karmano sAra che, athavA sarva kamene ? paNa zrI Avazayaka sutrama bhAga 47 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e bane vikalpa AgamathI viruddha che. kemake AgamAM lezyAne karmanA phalasvarUpa kahevAmAM AvI nathI. ane karmonA sArarUpa te jarUra phaLavALuM hovuM ja joIe, eTalA mATe tene karmonA sArarUpa kahI zakAze nahi. have je asArarUpa mAnIe to te utkRSTa anubhAgano hetu thaI zakatuM nathI. te kAraNathI lesyAne karmaniSpandarUpa nahi mAnavuM joIe. eTalA mATe jenA dvArA AtmA karmothI - lepAya evI zubha-azubha AtmapariNatineja vezyA mAnavI, te zAstrasaMmata che. ahiM eka e prazna thAya che ke jevI rIte kAmaNa zarIrane karmavarga NAnI sAthe kAryakAraNarUpa mAnavAmAM Ave che. tevI ja rIte lesyAdravyane paNa karmavargaNanI sAthe kAryakAraNarUpa mAnavAmAM zuM Apatti che? kAraNa ke te lesyAone karmanI aMdara samAveza thato nathI. e pramANe prazna kare te ThIka nathI, kAraNa ke Agamane temAM virodha Ave che, arthAt kai paNa AgamamAM sthAne kAryakAraNa rUpa mAnavAmAM Avela nathI. lesyAne jUdI batAvavAnuM kAraNa e che ke kamavargaNAnI aMdara sAdhaka svarUpa che, A vAta dravyasthAnI thaI. have bhAvalezyA kahe che. bhAvalezyA kaSAdayalabdhazakitavizeSa yoga pravRttirUpa che ema prathama kahevAyuM che. ahiMA eka prazna thAya che ke-bhAvaleNyAnuM parvokata lakSaNa mAnavAthI upazAntakaSAya, kSINukaSAya ane agikevaLI guNasthAnamAM te lesthAne abhAva mAnave paDaze, kAraNake tyAM kaSAya nathI. A prazna kara ThIka nathI, kema ke tyAM bhAvalA upacAra mAtrathI mAnavAmAM AvI che. mukhyane abhAva hovAthI nimittamAM upacAra karAya che. A nyAyathI vega pravRttinI sattAja opacArika lesthAnA sarbhAvamAM hetu mAnavAmAM Avela che, ahiM tAtparya e che ke je gapravRtti sumasa parAya guNasthAna sudhI kaSAye dayalabdhazakitavizeSa rUpe hatI eja yugapravRtti upazAMtakaSAyAdikamAM che, eTalA mATe bhUtapUrvanayanI apekSAthI tyAM (upazAMtakSINukaSAyAdi guNasthAnamAM) lesthAna sabhAva zAstromAM kahela che. lekamAM paNa A ukita prasiddha che ke bena marI javA pachI paNa tenA patine banevI kahe che. vAta e che ke sAmAnya rIte sogikevaLIguNasthAna sudhI upacArathI ja lesyAno sadabhAva siddha thAya che. je tyAM vAstavika vezyA mAnIe te tenAthI sthitibaMdha athavA anubhAgabaMdhano paNa prasaMga thaze, paraMtu tyAM te baMne baMdhane abhAva che, kahyuM paNa che ke "prakRti ane pradezane baMdha vegathI thAya che tathA sthiti ane anubhAgane baMdha kaSAyathI thAya che." A vacanathI prakRti ane pradezabaMdha gajanita che. sthiti ane anubhAga baMdha kaSAyajanita che. sagikevaLI vigere guNasthAnomAM ganimittaka prakRtibaMdha ane pradezabaMdhane sadabhAva thayA pachI paNa tathA kaSAyanA abhAvathI sthiti ane anubhAgane saMbhava thayA pachI paNa bhIMta upara phekela sukA DhaphAnI mAphaka tyAM sthiti nathI karate. turata thaeluM karma pAchuM haThI jAya che. A viSaya zrI sUyagaDAMga sUtramAM bhagavAne pharamAveluM che- zrI Avazayaka sutrama bhAga 48 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " prathama samayamAM baMdha thAya che, bIjA samayamAM anubhava thAya che, ane trIjA samayamAM nirjarI jAya che arthAta dUra thaI jAya che." A kAraNathI te baMdhane IryApatha baMdha kahela che. A zAavAkaya tyAM opacArika lazyAnAM sadabhAvane batAvavA vALe che, eTale pUrvokata lakSaNavALIja bhAvalezyA che. ahiM pratikramaNamAM bhAvalesyAne adhikAra che, emAM kRSNAdi zabdone je vyavahAra thAya che te mAtra tenI utpAdaka vezyAnAM putranAM nimittathI tathA pariNAma paNa tevAja thaI javAnA kAraNathI manAya che. te leDyA cha prakAranI che, jevI rIte (1) kRSNalayA, (2) nIlezyA, (3) kApatalezyA, (4) telesyA (5) pawleyA, (6) zukalalezyA. (1) kRSNalezyA-kRSNadravyasvarUpa tathA kRSNadravyaparAgajanita AtmapariNAma svarUpa che, jenAthI hiMsA Adi AzramamAM AtmAnI pravRtti thAya che mana vacana ane kAyAne asaMyama, svabhAvamAM kSudratA, guNadoSane vicAryA vinA kAryamAM pravRtti karavI ane kUrabhAvanuM AvavuM thAya che. (2) nIlezyA-nIladrAvyAtmaka tathA nIladravyauparAgajanita arthAta azeka vRkSanI jema nIlavarNavALA AtmapariNAma svarUpa che, ethI AtmA irSAlu, asahiSazu mAyAvI nirlajaja, viSayapremI, rasapremI ane pagalika sukhanAM anveSaka hoya che. (3) kApelespA-kabutaranI samAna varNavALI tathA tenI jema koparAgajanita arthAta taruNa kabutaranA kaMThanA jevA kALA ane nIlavarNavALA-dravyAtmaka AtmapariNAmarUpa che, jethI AtmA, mana, vacana, kartavya ane vicAramAM haMmezAM vakrabhAvane dhAraNa kare che paraMtu keI viSayamAM saraLatA nathI rAkhate, ane temAM puNya pApa vigerenA nAtikatA tathA paradu:khajanaka bhASA belavAne svabhAva thAya che. (4) tejovezyA-agninI jvALAnI peThe lAla varNa vyasvarUpa tathA evuM ja parAgajanita svarUpa che, arthAt pipaTanI cAMcanI jema lAlavaNuMvALA dravyanI jema AtmapariNAmarUpa che, ethI AtmA namra bane che, luccAI tathA capalatAthI rahita thAya che, dharmanI aMdara daDha, prANImAtrane hitevI thAya che. (5) padmalezya-padma=kamaLanA garbha samAna pILA dravya svarUpa tathA haLadaranI jema pILA dravyavALA AtmapariNAmavizeSa svarUpa che. jenAthI AtmAne, krodha, mAna, mAyA Adi kaSAye maMda arthAtu pAtalA thaI jAya che, ane AtmAmAM mananI zAMti, AtmasaMyamanuM sAmarthya, maryAdita bolavuM ane jItendriyapaNuM Adi guNa AvI jAya che. (6) zukalayA-guladravyasvarUpa arthAt zaMkhanA talIyAnI samAna sapheda dravyavALA AtmapariNAmavizeSarUpa che jethI AtmA A rodra dhyAnane cheDIne dharma tathA zukala yAna dhArI thAya che. mana vacana kAyAnA saMyamanuM sAmartha, kaSAyenI upazAMti, vItarAgabhAvane prApta karavAnI anukULatA vigere zrI Avazayaka sutrama bhAga 48 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aneka prazasta guNavALo thAya che. A chae vezyAo dvArA je aticAra lAgyuM hoya tene huM pratikramaNa karUM chuM. arthAt te aticArothI huM alaga thAuM chuM. pUrvokata chae kezyAonAM svarUpane spaSTa samajAvavAne mATe udAharaNa devAya che. jevI rIte kaI care che mANasanuM dhana ceryuM te te chae manuSya cAranA gAma gayA ane paraspara vicAra karavA lAgyA, emAMthI pahelA puruSe kahyuM ke amArA dhananI corI karavAvALe cAra A gAmamAM rahe che, eTalA mATe ApaNe badhAe malIne A AkhA gAmane bALI nAkhavuM joIe (1). bIjAe kahyuM-AkhuM gAma bALI nAkhavuM ThIka nathI. paraMtu je mahilAmAM cAra rahe che e mahAdelAne bALI nAMkha ThIka che (2). trIjAe kahyuM-A mahelAmAM rahenArA lokone zuM aparAdha che ? phakata ApaNuM pisA coranAranA gharane ja bALIe (3). cethAe kahyuM ke e gharanA lokoe zu aparAdha karyo che ? phakata ApaNu dhanane corI janAra corane ja bALI nAkho ThIka che (4). pAMcamAe kahyuM ke bicArA cerane prANa le e ThIka nathI, paraMtu enA dhanamAlane ja bALI nAkhe (5). chaThAe kahyuM ke enA dhana-mAlane bALI nAkhavAthI zuM vaLaze ? taNe ajJAnatAthI A kAma kareluM che. mATe aneka prakAranA anartha karavAvALA enA ajJAnane upadeza dvArA dUra karavuM joIe. jethI e pharIthI bhaviSyamAM Ave anartha na karIne uttama mArge jAya ane sukhI thAya (6). AvI rIte bIju AmraphaLa khAnArA cha purUSanuM raSTAMta prasiddhaja che. (sU) 8 ) (1) Ihalokabhaya- manuSyane manuSyathI ane tiryacane tiryaMcathI bhaya, (2) paralekabhaya-manuSya Adine siMha vigerethI bhaya(3) AdAnabhaya-cera rAjA vigerethI dhana Adi chInavIne laI javAnA bhaya, (4) akasmAtRbhaya-vinA kAraNeja acAnaka bI javuM, (5) AjIvikA bhaya-mAre nirvAha kema thAze? duSkALa AdimAM prANa kaI rIte rAkhIza? ItyAdi rUpa bhaya, (6) prANu viyegane bhaya, ane (7 aleka (apajasa) thavAno bhaya, A sAta bhayethI. jAti, kuLa, bala, rUpa, tapa, zrata la.bha ane ezvarya-mada A AThe madathI tathA (1) vasati-strI, pazu, paMDaka sahita sthAnane tyAga, (2) kathA-A saMbaMdhI vArtAne tyAga, (3) niSadyA-jyAM pahelAM strI beThI hoya te sthAna upara strI uDI gayA bAda be ghaDInI aMdara te jagyA upara besavA vigerene tyAga, (4) indriya-strInA aMga-upAMga jovAne tyAga, (5) kuSAntara-dIvAla AdinI oTamAM strIpuruSanA viSayane uttejana kare evA zabda sAMbhaLavAne tyAga, (6) pUrvakrIDA-strInI sAthe prathama karelI krIDA vigerenA smaraNane tyAga, (7) praNIta-pratidina sarasa bhejanane tyAga, (8) atimAtrAhAra-pramANathI vadhAre khorAka khAvAne tyAga, (9) vibhUSA-zarIranI zazraSAne tyAga, A nava brahmacarya aptie (vADA) dvArA ane kSAnti, mukti zrI Avazayaka sutrama bhAga 50 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (lebhane tyAga) Ava (mAyAne tyAga) mArdava (mAnano tyAga) lAghava (dravya bhAvathI haLavApaNuM), satya, saMyama, tapa, tyAga (sAMgika sAdhuone AhAra vigere lAvI de ), ane brahmacaryavAsa (brahmacarya pAlana) A daza prakAranAM yatidharmamAM je koI aticAra karyo hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM. (sU09) upAsake (zrAvake)nI pratimAo (pratijJAvizeSa) agiyAra hoya che. emAM pahelI 'darzanapratimA eka mAsanI, emAM eka mAsa ekAMtara upavAsa ane zaMkAdi dethI rahita nimala samakitanuM pAlana karAya che (1), bIjI "vratapratimA" be mAsanI hoya che. emAM pUrva kriyA sahita be mahinA sudhI babbe upavAsanA pAraNApUrvaka prata pratyAkhyAna nirmaLa pALavAmAM Ave che (2). trIjI sAmAyikapratimA" traNa mAsanI. emAM traNa mAsa sudhI traNa traNa upavAsanA pAraNA karAya che ane vakhata aticArarahita sAmAyika karAya che (3), cathI "poSadha pratimA " cAra mAsanI, emAM cAra mAsa sudhI cAra cAra upavAsanA pAraNA ane AThama, caudaza, pUnama, Adi parva tithimAM poSadha karAya che (4). pAMcamI "pratimA' nAmanI pratimA pAMca mAsanI, emAM (pAMca mAsa sadhI pAMca pAMca upavAsanA pAraNApUvaka nigna pAMca belenI maryAdA karAya che. te pAMca bela A prakAre che-1) snAna na karavuM. (2) rAtri jojana na karavuM. () eka lAMga khulI rAkhavI. (4) divase mithunane sarvathA tyAga kara ane (5) rAtrimAM ene parimANu karavuM, paraMtu paiSadha avasthAmAM sarvathA tyAgaja kara. (6) chaThI "brahmapratimA' cha mAsanI, emAM (cha mAsa sudhI cha cha upavAsanA pAraNapUrvaka akhaMDa brahnacaryanuM pAlana karAya che tathA baMne lAge khulI rAkhavAmAM Ave che. (6) sAtamI "sacittaparityAgapratimA' sAta mAsanI, emAM sAta mAsa sudhI sAta sAta upavAsanA pAraNA ane sarvathA sacitta vastune tyAga karAya che. (8) AThamI "AraMbha parityAgapratimA' ATha mAsanI, emAM ATha mAsa sudhI ATha ATha upavAsanA pAraNu ane pitAnA hAthe AraMbha karavAne tyAga karAya che. (9) navamI pregyAraMbhaparityAgapratimA' nava mAsanI, emAM nava mAsa sadhI nava nava upavAsanA pAraNA ane bIjAthI paNa AraMbha karAvavAne parityAga karAya che. (10) dazamI "udezyapratimA' daza mAsanI, emAM daza mAsa sudhI daza daza upavAsanA pAraNA ane pitAnA udezathI banAvAelA ahArAdikane parityAga karAya che, emAM rahela zrAvaka muramuMDita athavA amuMDita rahIne ghara sabaMdhI kaI vAta pUchavAmAM Ave te jANatA hoya te kahe ke huM jANuM chuM, nahi jANatA hoya te kahe ke nathI jANate, (11) agiyAramI "zramaNabhUta-( sAdhusamAna) pratimA" agiyAra mAsanI, emAM agiyAra mAsa sudhI agiyAra agiyAra upavAsanA pAraNA karAya che, emAM sthita zrAvaka zakita hoya te heca kare, nahi te muMDana kare, coTalI rAkhe, isamiti Adi sarva sAdhudharmonuM pAlana karatA thakA ughADI dAMDInuM rajoharaNa laIne kevaLa pitAnI jAtimAMja gocarI kare ane gocarI mATe koInA gharamAM praveza karatI vakhate bele ke "pratimAdhArI zramaNopAsakane bhikSA Ape". je kaI pUche ke-"tame keNu che ?" te kahevuM ke "huM pratimAdhArI zrAvaka chuM, sAdhu nathI." A agiyAra pratimAomAM pahelI pahelI pratimAnAM guNa uttara uttara prati zrI Avazayaka sutrama bhAga 51 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAmAM samajavA joIe. emAM prarUpaNA Adi dvArA je kaI aticAra lAgyA heya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM. (su) 10) bisu (sAdhu) nI bAra pratimAo (pratijJAvizeSa) hoya che pahelI eka mAsanI, bIjI be mAsanI, yavatu sAtamI sAta mAsanI bhikSapratimA pahelI pratimAmAM nirlepa eka datti annanI eka datti pANInI levAya che. akhaMDita ekadhArAthI eka vakhata jeTale AhAra pANI pAtramAM paDe teTalAja upabhogamAM le (1). eja prakAre kramathI sAtamI pratimAmAM sAta datti annanI ane sAta datti pANInI levAya che. AThamI pratimA sAta ahorAtrinA che emAM ekAMtara cevihAra upavAsa, ane gAmathI bahAra kAyotsarga karAya che, tathA uttAnAsana (cittA suvuM), ekapAsana (eka paDakhe suvuM), ane paryakAsana. A traNa AsanomAMthI koI paNa eka Asana karAya che. evI rIte navamI ane dazamI pratimA AThamInI samAna che paraMtu navamImAM daMDAsana (daMDa-lAkaDI paDela hoya tema paga pasArIne suvuM), lasaMDAsana (mAthuM ane eDIone bhUmi upara lagAvI pIThane adhara rAkhavI), ukuTukAsana-pUtibhAga-beThakane jamIna para na lagAvIne ubhaDaka besavuM, arthAta be paga upaja besavuM. tathA dazamImAM vIrAsana-pRthvI para paga rAkhIne sihAsana upara beThA hoya evI rIte ghuMTaNa judA judA rAkhIne AdhAra vinA sthira rahevuM, gehAsana-gAya detA hoIe tevI rIte paganA AgalA bhAga ane tala bhAganA Azraye besavuM, ane AmrakuMjakAsana (AmraphaLanI jema kUbaDA thaIne sthira rahevuM). AmAMthI koI paNa eka Asana karAya che (10). agiyAramI pratimA phakata eka divasanI hoya che. emAM covihAra chaThTha karAya che ane gAmanI bahAra kAusagga karAya che (11). bAramI pratimA eka divasanI hoya che emAM cevihAra aThThama karAya che. aThThamanA divase gAmanI bahAra smazAna bhUmimAM jaIne kaI eka pudagala upara dRSTi sthira karIne kAryotsarga karAya che. e vakhate thavAvALA deva manuSya ane tiryaMca sabaMdhI utkRSTa upasarga jo sahana karI le te avadhi, mana:paryaya ane kevaLa jJAnamAMthI kaI ekanI utpatti thAya che; nahiM te unmatta (pAgala), dIrghakAlika dAhanvarAdika rogathI pIDita ane kevaliprarUpita dharmathI patita thAya che. A bAra bhikSupratimAomAM ochI vadhatI zraddhA prarUpaNA vigere dvArA je kaI aticAra lAgyA hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM. (sU0 11) kriyAsthAna tera che-(1) arthadaMDa (pitAnA prayajana mATe kriyA karavI) (2) anarthadaMDa ( kAraNa vinA kriyA karavI), (3) hiMsAdaMDa, (4) akasamAtadaMDa (ekane mAratAM vacamAM bIjAnI hiMsA thavI), (5) daSTiviparyAsadaMDa (patthara samajIne tetara cakalI AdinI hiMsA thavI), (6) mRSAmAtyayika (asatyathI lAgavAvALuM pApa ), (7) adattAdAnaprAyika, (8) adhyAtmaprAyayika (jethI mANasa pote nakAmI ciMtA kare), (9) mAnaprAyika, (10) mitradeSaprAyayika (mAtA, pitA Adine a5 aparAdhane bhAre daMDa deva), (11) mAyAprAya zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yika, (12) lebhaprAyayika, (13) prAtyayika (kaSAyarahita upayogasahita samitigatine dhAraNa karavAvALA bhagavAnane vegathI lAgavAvALA sAmAnya karmabaMdha). A tera kriyAsthAne dvArA je kaI aticAra lAgela hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM. (sU0 12) (1) sUma ekeMdriya, (2) bAdara kedraya. (3) dvIndriya, (4) trIndriya, (5) caturindriya, (6) asaMgni paMcendriya, (7) saMsi paMcenidraya, A sAtenA paryApta ane aparyAptanA bhedathI cauda bhUtagrAma (jIvasamUDa) hoya che. enI virAdhanA AdithI je aticAra lAgyA hoya te tethI huM nivRtta thAuM chuM." atyaMta kaluSita pariNAmavALA hovAthI paramAdhArmika kahevAtA deva paMdara prakAranA che (1) aMba-nArI ane AkAzamAM laI jaIne nIce pachADavAvALA, garadana pakaDIne khADAmAM pheMkavAvALA, avaLA meDhe AkAzamAM uchALIne paDatI vakhate barachI vigere bheMkavAvALA, ane pApanuM vAraMvAra smaraNa karAvIne aneka prakArathI pIDA pahoMcADavAvALA. (2) aMbarISa-nerane mugadara AdithI kUTIne kareta, uMcI (kAtara) AdithI TukaDA TukaDA karIne bhaThImAM zekavAvALA tathA adhamuvA karIne keLanA thAMbhalAnI jema ekeka carmapuTane kheMcIkheMcIne duHkhI karavAvALA. (3) zyAma-kazA (keyaDA) AdithI mAravAvALA, hAtha paga Adi a ne burI rIte kApavAvALA, zULa seya AdithI vIMdhavAvALA, uparathI vaja zilA upara 50.Da1.1.La. ane deraDa, atithI bAMdhIne lavA neta2) vigerethI mArIne cAmaDuM Dana.. (4) zikaa-murAdara madi Dha: nakI enA hADakae.na. sUrecUrA karavAvALA tathA Ata. ane carabIne kaDava:va... (5) rodra-narakamAM rahela. jene khUba 6 uchaLIne paDatI vakhate zakita, talavAra, bhAla vigeremAM pavavAvALA. (6) 1.na. 3. paNa te.Da1.1... (7) ka.1 - bhI a.dimAM pakAvava.vaLa. (8) maha.ka.pUrvajanmanA mAMsa.hArI ane temanI ja pIDanuM mAM+ :pI kApIne khavarAvavAvALa, (9) agni5tratalavAra jevA tINa pAMdaDAvALA vananI vikrvaNA karIne te vanamAM chAyAnI IcchAthI AvelA nArakI jIvane vaikriya vAyu dvArA pAMdaDAone kheravIne chinnabhinna karavAvALA. (10) dhana-dhanuSyathI cheDela ardhacaMdrAkAra bANathI AMkha nAka Adi avayavane chedavAvALA. 11) kuMbha uMTanI (sAMDhaNI) AdinA AkAravALI kuMbhiyamAM pakAvavAvALA. (12) vAlu-vajImaya tapelI ratImAM caNunI samAna taDataDAta karatA nArakI ane zekavAvALA (13) vaitaraNIkhUba dudhavAlI rAdha lehIthI bharelI, tapelA jasata ane kathIrathI ukaLatI, atyaMta kSAra yukta unA pANInI bharelI vaitaraNI nadInI vikarvaNA karIne emAM narakanA jIvane nAkhIne aneka prakArathI du:kha devAvALA. (14) kharasvara-tIkhA vajA jevA kAMTAvALA uMcA uMcA zemaLanA jhADa upara caDhAvIne buma pADatA nArakI ne khecavAvALA, mAthA upara karavata rAkhIne cIravAvALA tathA pharasIthI TukaDA TukaDA karavAvALA (15) mahAghASa- atyaMta vedanAnA DarathI harAnI jema jyAM tyAM bhAgatA nArakI ane vADAmAM pazuonI mAphaka ghera garjanA karIne rokavAvALA e paramadhAmika devAthI thatA pApanI anamedanA AdithI je aticAra lAgyA hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM sUtrakRtAMganA prathama taskaMdhanA seLa adhyayana A prakAre che. zrI Avazayaka sutrama bhAga pa3 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1) svasayaparasamaya, (2) vaitAlika, (3) upasa parijJA, (4) - pajJi, (pa) nakaviAkita, (6) vIstuti, (7) kuzIlaparibhASA, (8) vI'- nAma, (9 dharmAMnAma, 10) samAdhinAma, (11) mekSamArganAma, (12) samavasaraghunAma, 13 se.dha.dhyanAma (14) graMthanAma, (15) AdananAma, (16) gAyAnAma. A sALa adhyayanAmAM zraddhA prarUpaNA AdinI nyUnAdhikatAnA kAraNe je kAI aticAra lAgyA hoya to temAMthI huM nivRtta thAu chu. asayama (sAvadya anuSThAna vizeSa) sattara prakAranA che. (1) pRthvIkAya asaMyama, (2) aplAya asayama, (3) tejaskAya asayama, (4) vAyukAya asacama, (5) vanaspatikAya asayama, (6) dvIndriya asaMyama, (7) trIndriya asaMyama, (8) caturindriya asaMyama, (9) paMcendriya asaMyama, (10) athava asayama (pAtra Adi upadhine avidhithI kAmamAM levuM, adhika tathA sadveSa upadhi AdinuM grahaNu karavuM), (11) prekSA asaMyama (udhanuM vidhi vinA pratilekhana karavuM athavA prativekhana nahi karavuM), (12) upekSA asa`yama (sayamayegamAM mana vacana kAyAnA cegAne nahIM lagADavA athavA asaMyamamAM lagADavA), (13) apramAnA asacama (upAzraya vigerene nahi pUjavA), (14) pariSThApanikA asaMyama (ayanatAthI keI vastunuM pariSThApana karavuM), (15) mana asayama, (16) vacana asaMyama, (17) kAyaasaMyama. A asamA dvArA je aticAra thayA hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM. aDhAra prakAranuM abrahmacarya (kuzIla-maithuna) (1-9) audArika zarIra dvArA mana vacana ane kAyAthI sevana karyuM. hAya, karAyu hAya ane anumedana ApyuM hoya, A prakAre (10-18) vaikriya zarIrathI maithuna mana vacana ane kAyAthI sevana karyuM hoya, karAyuM hoya ane ApyuM hoya. A aDhAra prakAranA abrahmacadvArA je aticAra 'te temAMthI huM nivRtta thAuM chu, anumodana lAgyA hoya jJAtAdharmakathAnA ogaNIsa adhyayana (1) meghakumAra ( utkSipta ), (2) dhannA sArthavADu (sa`ghATa), (3) mayUrAMDa, (4) kUrmAM ( kacchapa ), (5) zailarAjarSi (6) tumbalepa, (7) reDiNI, (8) mallinAtha, (9) mArkadI, (10) caMdra, (11) dAvavavRkSa, (12) ukanAma, (13) mahUka, (14) tetalIpradhAna, (15) nandIkula, (16) amarakaMkA, (17) AkIrNajAtIya azva, (18) su sumA, (19) pu DarIka. A ogaNIsa adhyayanonI zraddhA-prarUpaNAdimAM nyUna dhikatA thavAnA kAraNe je koi aticAra lAgyA hAya 'te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM.' cittanI ekAgratApUrvaka mokSamArgamAM sthita thavuM tene samAdhi kahe che, ane tenAthI viparIta sthitine asamAdhi kahe che. tenA vIsa sthAnakA (jJAnAdi rahita aprazasta bhAvavALA sthAna) che. (1) davadava (jaladI jaladI) cAlavuM. (2) pUjyA vinA cAlavuM, (3) samyaka prakAre pUjyA vinA cAlavuM (pUjavuM kyAMya ane cAlavuM kayAMya), (4) maryAdAthI vadhAre pramANamAM pa:Ta-pATalA vagerenA upabhAga karavA, (5) guru vagerenI sAthe avinayapUrvaka kheAlavuM tathA temaneA parAbhava karavA, (6) sthavira (potAnAthI meTA)nI ghAta karavAnuM cintavana karavuM, (7) bhUtA (jIvonI) ghAta karavAnuM ciMtana karavu, (8) kSakSaNamAM krodha karavo, (9) pakSamAM avarNavAda belavuM, (10) zaMkA hoya tevA viSayamAM vAravAra nizrcayapUrvaka khelavu, (11) navo kaleza utpanna karavo, (12) upazAnta kalezanI udIraNA karavI, (13) akAle svAdhyAya karavo, (14) sacitta rajavALA zrI Avazayaka sutrama bhAga 54 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paga vaDe Asana vagere para besavuM, (15) prahara rAtrI gayA bAda UMcA svarathI belavuM-athavA gRhastha jevI bhASA bolavI, (16) ga7, saMgha vageremAM cheda-bheda paDAvavo, (17) gaNune du:kha utpanna thAya tevI bhASA bolavI, (18) darekanI sAthe virodha karavo, (19) sUryodayathI laI sUryAsta samaya thAya tyAM sudhI bhajana karatA rahevuM; (20) aSaNika AhA2 AdinuM sevana karavuM. A viSe je kaMI aticAra lAgyA hoya to temAMthI huM nivRtta thAuM chuM" (sU0 13) jenA vaDe cAritra zabala-arthAta cAritra dUSita thAya che tene "zanala' kahe che. te ekavIza prakAranAM che. (1) hastakarma karavuM, (2) atikrama, vyatikrama ane aticArathI mithuna sevana karavuM. (3) rAtri-bhUjana karavuM, (4) AdhAkamI AhAra vagerenuM sevana karavuM, (5) rAjapiMDa grahaNa karavo. (6) "sI" (jIte) sAdhunA nimitta kharIda karelA, "kAmi' (ciM) udhAra lIdhelA, "chii ( i) putra-kara AdinA hAthamAMthI chInavI lIdhelA, "affsa (nijhuM) aneka mANasanA bhAgane AhAra vagere teone pUchayA vinA ApelAM tathA mAra nimA" (mAdA vInAna ) pitAnA sthAnathI sAmA AvIne lAvI ApelA AhAra adinuM sevana karavuM, (7) pratyAkhyAnane vAraMvAra bhaMga karavo, (8) cha mAsa pUrve pitAne gaccha tyajI bIjA gacchamAM javuM, (9) eka mahinAmAM traNa vAra pANIne lepa lagADavo (nadI vigere utaravAM), (10) eka mAsamAM traNa mAtRsthAnanuM (kapaTana) sevana karavuM, (11) zayyAtarapiMDa sevana karavuM, (12) jANI -bujhIne prANAtipAta karavo, (13) jANI-samajIne asatya bolavuM, (14) jANI-samajIne corI karavI, (15) jANI-bujhIne rasacitta pRthvI upara besavuM, (16) pANIthI bharAelI jamIna para besavuM, (17) jIva sahita pIThaphalaka vagerenuM sevana karavuM, (18) mUla, kaMda, skandha, chAla, pravAla, patra, puSpa, phala, bIja ane haritalIlI A dasa prakAranI sacitta vanaspatinuM sevana karavuM, (19) eka varSamAM dasa pANInA lepa lagADavA, (20) eka varSa mAM dasa mAtRsthAna (kapaTa) sevana karavAM, (21) sacitta pANIthI bhIMjAelA hAtha-pAtra AdithI ApelA AhAra-AdinuM sevana karavuM,-e sarvathI je koI aticAra lAgyA hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM.' ( sU0 14 ) mekSAthI jIvo karmonI nirjara karavA mATe je sahana kare che. tene pariSaha kahe che, ane te pariSaha bAvIsa-22 prakAranA che (1) kSudhA bhUkha, (2) pipAsA (tRSA), (3) zIta (ThaMDI), (4) uSNu (tA5), (5) dezamazaka (DAMsa) (macchara), (6) acala, (7) arati, (8) strI, (9) caya (cAlavuM te, (10) naidhikI, (besavuM), (11) zayyA, (12) Akroza, (13) vadha, (14) yAcanA (15) alAbha, (16) roga, (17) tRNasparza, (18) mala, (19) satkArapuraskAra, (20) prajJA, (21) ajJAna, (22) darzana, A bAvIsa pariSahAne samyaka-rUDA prakAre sahana na karavAthI je kAMI aticAra lAgyA hoya to temAthI huM nivRtta thAuM chuM (sU0 15 ) sUtrakRtAMganA prathama zrutaskaMdhanA pUrvokata 16 (sela) adhyayana ane bIjA thataskandhanAM (1), puMDarIka (2) diyAsthAna, (3) AhAra parijJA, (4) pratyAkhyAna kriyA, (5) AcArakRta, (6) AdrakumAra ane (7) nAlaMdIya, A sAta adhyayana meLavIne kula tevIza (23) adhyayanamAM zraddhAprarUpaNA-vagerenI jUnAdhikatAthI, tathA dasa bhavanapati, ATha vyaMtara, pAMca tiSI ane eka zrI Avazayaka sutrama bhAga 55 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - vaimAnika, A covIza prakAranA devonI athavA te vIza tIrthakaranI AzAtanAthI je aticAra lAgyA hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM. dvArA AtmA, guNayukata thAya che, athavA karmamala devA mATe mekSAthI jIvo jeno abhyAsa kare che tene bhAvanA kahe che, pratyeka mahAvratanI pAMca-pAMca bhAvanAo hovAthI te sarva malIne kala pacIsa bhAvanA thAya che temAM pahelA mahAvratanI pAMca bhAvanA (1) IryA, (2) mana, (3) vacana, (4) eSaNa, (5) AdAnanikSepa. bIja mahAvratanI pAMca bhAvanA (6) vicArIne bAlavuM, (7) kodha, (8) lAbha, (9) bhaya, (10) hAsyavaza asatya nahi bolavuM te. trIjA mahAvratanI pAMca bhAvanA(11) aDhAra prakAranA zuddha sthAnanI yAcanA karIne sevana karavuM, (12) pratidina tRNa-kASThAdinuM avagraha levuM. (13) pITha phalaka Adi mATe paNa vRkSane kApavuM nahi te, (1) sAdhAraNa piMDanuM adhika sevana karavuM nahi te, (15) sAdhunA viyAvRnya (vaiyAvacca) karavI. cethA mahAvratanI pAMca bhAvanA-(16) strI-pazu-paMDakarahita sthAnakanuM sevana karavuM, (17) kathA varjana karavuM, (18) strIonA aMgepAMganuM avalokana nahi karavuM, (19) pUrvakRta kAmaganuM smaraNa nahi karavuM, (20) pratidina sarasa bhejanane tyAga kara. pAMcamAM mahAvratanI pAMca bhAvanA(21) ITAniSTa zabda, (22) rUpa, (23) gandha, (24) rasa ane (25) sparzamAM pAga-dveSa nahi kare. A pacIza bhAvanAonA viSayamAM tathA dazAzrutaskaMdhanA daza, bRhakalpanA che ane vyavahArasUtranA dasa, A chavvIsa adhyayanane paThana samayamAM, ane jenA dravyathI-mATI AdinuM baneluM makAna (dhara) ane bhAvathI-kapAya mohanIya rU5 agAra nathI te azugAranA (1-5) pAMca mahAvrata (6-10) pAMca indriyanigraha (11-14) cAra kaSAya-jaya, (15) bhAvasatya (antarAtmazudri), (16) karaNusatya (pratilekhanAdi kriyAmAM upaga), (7) gasatya (zuddha mArgamAM mane vega AdinI pravRtti karavI), (18) kSamA, (19) vairAgya, (20) aprazasta mana, (21) vacana ane (22) kAyAnuM nirodha, (23) samyagadarzana, (24) jJAna ane (25) cAritrathI yukatatA, (26) zIta Adi vedanAonuM sahana karavuM ane (27) maraNAntika upasarga sahana karaze. A sattAvIza aNugAranA guNenA viSayamAM je kaI aticAra lAgyA hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM." (16) AcArAMganA be zrutaskaMdha che, temAM prathamanA nava adhyayana che. (1) zastrapariNAdhyayana (ra) lekavijayAdhyayana (3) zItaSNanAmAdhyayana, (4) samyakatvanAmAdhyayana, (5) lokasArazcayana, (6) dhUtAzcayanA (7) vimezAdhyayana, (8) upadhAnazrAdhyayana, 9) mahAparijJAdhyayana. dvitIya zrutaskaMdhanA soLa adhyayana che-(1) piSaNAyana (2) zayA, (3) Iya, (4) bhASA, 5) vaSaNa, (6) paSaNa (7) avagrahamatimAdhyayana, (8) sthAnasaakikAzcayana, (9) nadhikIsaptakikAdhyayana (10) ucAraprasavapurtakikAdhyayana (11) zabdasaptakikAyayana (12) rUpasaptakikAyayana (13) parakiyAsataikSikAyayana (14) anya kriyAsaptakika cayana (15) bhAvanAdhyayana, (16) vimukatadhyayana. e rIte banne maLIne pacIza adhyayana thayA, ane nizIthanA traNa (1) uddaghAta, (2) anuddaghAta, (3) ArepaNa. e pramANe e aThAvIza adhyayanenI zraddhA prarUpaNA AdimAM je kAMI aticAra lAgyA hoya "te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM. AtmAne durgatimAM nAkhanAra kriyA tene "pApa kahe che. je gurunA mukhathI sAMbhaLavAmAM Ave tene "zrata" kahe che ane pAparUpa zrutane "pApazruta' kahe che. te ogaNatrIza prakAranA che. (1) bhauma-bhUkaSpa vagerenA kulane kahenAra zAstra. (2) utpata-patAnI meLe-kudaratI rIte thanArI-lehanI vRSTinAM phaLane jaNAvanArAM zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstra. (3) sama-svamaphalanuM pratipAdana karanArAM zAstra. (4) antarikSa-AkAzamAM grahayuddha AdinA phalane jaNAvanArUM zAstra. (5) aMga pharake tenuM phaLa jaNuvanArUM zAstra. (6) svara-jIva AdinA svaranA phaLane jaNAvanArUM zAstra (7) vyajana-zarIramAM tila, masA AdinA phalane jaNAvanArUM zAstra. (8) lakSaNa-zarIranA sAthe thavAvALA mAna unmAna ane pramANunA phalane jaNAvanArUM zAstra, e ATha sUtra (mUla), vRtti ( artha ) ane vArtika (AkAMkSita arthanI pUtti) e pramANe eka-ekanA traNa-traNa bheda hovAthI traNa aThTha cAvIza thAya che, (1) vikathAnucoga-kAmaddIpakazAstra-vAtsyAyana racita kAmasUtrAdi, (2) vidyAnuyega-hiNa Adi vidhA AdinA sAdhanAnA upAyanuM darzana karAvanArUM zAstra, (3) maMtrAnuvega- bhUta pizAca AdinA sAdhaka maMtranuM zAstra. () yogAnuyoga-vazIkaraNa Adine baMdha karAnArUM zAstra, tathA hara-mekhalAdi vega pratipAdana karanArUM zAstra, (5) anyatairthika pravRttAnayega-kapila AdinA banAvelA sAMkhyAdi zAstra, tenI zraddhA-karU 5NAdi karavAthI je kaI aticAra lAgyA hoya te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM.' (sU0 17) je sAmAnya rUpathI ATha karmonA ane vizeSarUpathI mohanIya karmanA baMdhanuM kAraNa che tene mahAmahanIya sthAna kahe che, tenA trIza bheda che. (1) trasajIva strI-purUSa Adi paMcendriya jIne pANImAM DubAvI DubAvIne mAravAM. (2) dhAsa vagere rekIne mAravAM. (3) agni, dhUmADA vagerenA prayogathI mAravAM te. (4) lAThI AdithI mAthuM pheDIne mAvuM. (5) lIlA cAmaDAthI mAthuM bAMdhIne mAravuM. (6) gAMDA mANasane liMbunA phaLa vaDe mArIne hasavuM, agara ceraDAkunI pramANe chala-kapaTa karI vagaDAmAM laI jaIne mAravuM. (7) kapaTamAM kapaTa karavuM athavA satra-arthane chupAvavuM. (8) pote karelA RSidhAtAdi pApanA bIjA upara Aropa mUka (9) sabhAmAM mizrabhASA belavI (10) rAjAnI AmadAnA vagere rokIne tenA rAjyane pitAnA kabajAmAM levuM. (11) bAlabrahmacArI na hovA chatAMya potAne bAlabrahmacArI kahevarAvavuM, (12) brahmacArI na hoya ane brahmacArI kahevarAvavuM. (13) jenA Azraye pitAnI unnati thaI hoya teja mANasanA mULa kADhavAM te. (14) je mANasanA samudAyathI ucca adhikAra maLyuM hoya tenuM ja aniSTa karavuM. (15) jevI rIte sa ipaNa pitAnA iMDAne, vyabhicAriNI strI potAnA patine ane duSTa maMtrI pitAnA rAjAne saMhAra kare che, te pramANe potAnA rakSakane vinAza kara. (16) eka dezanA svAmI rAjAne ghAta ciMtava athavA ghAta kare. (17) aneka dezanA svAmI rAjA, athavA janasamudAyanA nAyaka athavA dharmAmAM puruSanAM ghAtanuM cintavana karavuM, agara te ghAta kare. (18) prajyA levA taiyAra thaelA puruSanA pariNAmane pAchA haThAvI devAM te. (19) vItarAganA avarNavAda kara. (20) mokSamArganA apakAra, athavA avarNavAda kare. (21) je AcArya upAdhyAya AdithI sUtra vinaya hoya tenI nindA karavI. (22) AcArya upAdhyAya vagerenI yathAzakita veyAvaca vinaya Adi nahi karavuM te. (23) bazrata nahIM hovA chatAMya paNa "huM bahuzrata chuM' ema kahevuM. (24) tapasvI nahi hovA chatAMya tapasvI nAma dharAvavuM. (25) glAna AdinI yathAzakita vaiyAvRtya nahi karavI. (26) hiMsAne upadeza Apavo athavA te saMdhamAM cheda-bheda pADa. (27) pitAnI baDAI mATe vAraMvAra vazIkaraNa Adi adhArmika pravega kare, (28) A leka athavA paraleka saMbaMdhI kAmaganI tIvra lAlasA karavI, (29) addhiyukta dene ava zrI Avazayaka sutrama bhAga 57 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rNavAda belavo. (30) devatAne nahi jevA chatAMya "huM devatAne jouM chuM' e pramANe kahevuM. te A trIza mahAmahanIya sthAne dvArA je kAMI aticAra lAgyA hoya te "temAMthI huM nivRtta thAuM chu " (sU0 18) siddha avasthAnI prAptinA samaye siddhomAM eka sAthe rahevAvALA guNene siddhAdigaNa kahe che te pAMca jJAnAvaraNIya, nava darzanAvaraNIya, be vedanIya, be mohanIya, cAra Ayu, be gotra, be nAma, pAMca antarAya, e ekatrIza prakationA kSayarUpa ekatrIza guNa che. te viSayamAM je koI aticAra lAgyA hoya te 'temAMthI huM nivRtta thAuM chuM. mana, vacana ane kAyAnA vyApArane vega kahe che te zubha-azubhanA bhedathI be prakAranA hoya che chatAM paNa A sthaLe prakaraNa vaza zubhAganuM grahaNa kareluM che. temAM saMgrahane vegasaMgraha kahe che. te batrIza prakAranA che. (1) Alocana gurunA pAse jaIne pApanI AlocanA karavI, (2) nira5lApa-bIjAnA pAse zivenI AlocanA jAhera nahi karavI, (3) Apatti AvavA chatAMya dharmamAM daDha rahevuM, (4) anizrite padhAna-A leka-paraleka saMbadhI sukhanI icchA nahi rAkhatAM kriyAnuSThAna karavAM, (5)zikSA-vidhipUrvaka sUtrAdigrahaNa rU5 grahaNa ane samAcArInuM samyapha pAlana karavArUpa AsevanA. (6) niSpatikamatA-zarIrasaMskArane parityAga. (7) ajJAtatA guptatapa karavuM, (8) abha-lejane tyAga kare. (9) titikSApariSaha-upasarganuM sahana karavuM, (10) Arjava-kuTila bhAvane tyAga kara, (11) zuci-aticArarahita saMyamanuM pAlana karavuM, (12), samyagRSTi-samitinI zuddhi, (13) samAdhi-cittanI ekAgratA, (14) AcAra, (15) vinaya, (16) dhRtimati-dharyayukata mati, (1) saMvega-saMsArane bhaya ane mekSanI IcchA, (18) praNidhi-mAyAparityAga, (19) suvidhi-uttama kriyAmAM tallIna rahevuM, (20) saMvara Azravanirodha, (21) AtmaSaparihAra, (22) kAmaparityAga, (23) mUlaguNasaMbandhI pratyAkhyAna, (24) uttaraguNasaMbaMdhI pratyAkhyAna, (25) dravya ane bhAvathI kAryotsarga karavA rUpa vyutsarga, (26) apramAda, (27) ucita samayamAM sAmAcArInA-anuSThAna rUpa lavA-lava, (28) Araudra - rUpa dhyAnanA parityAgapUrvaka-dharma zukala dhyAnanA Adara rUpa thAna saMvaraNAga, (ra) mArAntika upasarga sahana kara, (30) pratyAkhyAnapariNAthI saMga parityAgarUpa saMgapariNA, (31) prAyazcitta karavuM te (32) maraNa sudhI jJAnAdikanI ArAdhanA karavI, A pramANe batrIza vegasaMgrahanuM samyaka prakAre ArAdhana nahi thavAthI je kAMI aticAra thayA hoya te "temAMthI huM nivRtta thAuM chuM."(sU0 19) jenA kAraNe jJAna Adi guNa nAza thaI jatA hoya, athavA samyaga jJAnAdi-ratnatrayane lAbha jenA dvAra khaMDita thatuM hoya te guru-saMbaMdhI AzAtanA" tetrIza prakAranI che - (1) gurunI AgaLa cAlavuM, (2) barAbara cAlavuM, (3) atyanta najIkamAM cAlavuM, (4) gurunI AgaLa ubhA rahevuM, (5) barAbara ubhA rahevuM, (6) ekadama najIkamAM ubhA rahevuM, (7) gurunI AgaLa besavuM, (8) barAbara besavuM, (9) ekadama najIkamAM besavuM, (10) gurunI sAthe saMjJAbhUmi jAtAM gurunI pahelAM zauca karavuM, (11) upazrayamAM AvIne gurunA pahelAM IryAvahI pratikramaNa karavuM, (12) gurunI sAthe vArtAlApa karavA mATe AvelAnI sAthe guru vAta kare pahelAM vAta karavI, (13) keNa satelA che? keNuM jAge che? A pramANe rAtrIe gurujI pUche tyAre zrI Avazayaka sutrama bhAga 58 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anya jAgatA heAvA chatAMya uttara nahi ApavA, (14) AhAra vagere lAvIne prathama nAnAnI pAse AlecanA karavI, (15) AhAra-pANI Adi lAvIne prathama nAnA hoya tene dekhADavA, (16) gurujIne pUchayA vinA pAtAnI ThacchAthIja nAnA sAdhune nimaMtraNa karavuM, (17) gurujIne pUchyA vinA potAnI icchAthIja anya sAdhuone AhAra Adi Apavu, (18) gurunI sAthe AhAra karatAM peAtAne je sArUM lAge te poteja khAi javuM, (19) kAryavaza gurujI khelAve te pazu cupa rahI javuM, (20) Asana upara beThAM beThAM uttara ApavA, (21) gurujI meAlAve tyAre " tatti " nahi kahetAM "zuM kaho che ? " zuM kahevuM che ? e pramANe javAba Apavo, (22) gurujIne 'tU" zabdathI khelAvavA, (23) gurunI sAme pratyejanathI adhika nirarthaka tathA kaThAra khelavuM, (24) glAna AdinI vaiyAvRtya karavAnI gurudvArA AjJA maLatA " tame kema karatA nathI " ? evo uttara Apavo, (25) dharma kathA karatA hoya tyAre gurune TAkavuM, arthAt " A pramANe nathI ' e pramANe che,' ityAdi kahevu. (26) dharmAMkathA karatA gurujIne'Apane yAda nathI zuM. AvI rIte kahevu, (27) gurunI dharmAMkathAthI prasanna nahIM thavuM, (28) gurujInI sabhAmAM chedabheda karavuM, (29) dharmakathAmAM * gocarInA samaya thai gayA che' A prakAre beAlavuM, (30) beThelI sabhAmAM gurujIe kahelI kathAne bIjI vakhata suMdara rUpathI kahevI. (31) gurujI sambandhI zayyA sa thArAne paga vaDe karIne sparza karavo (32) gurujInI zayyA vagere upara besavuM, (33) gurujInA AAsana karatAM UMcA Asana upara besavuM. A tetrIza AzAtanAe sa MbandhI ke.i aticAra lAgyA hAya 'te temAMthI huM nivRtta thAuM chuM A prakAre guru sabandhI tetrIza AzAtanA hai'tAdikanI AzAtanA kahe che. (sU. 20) kahyA pachI have ari arihaMteAnI AzAtanAthI, te AzAtanA A pramANe che. ' anta nathI'. kAraNa ke jene ame anta kahIe chIe te paNa koi vakhata 'bhAgonuM phUla kaDavu che' ema samajatA chatAMya bhegavatAja hatA, tathA kevalajJAna prApta thavA chatAMya paNa devakRta samavasaraNa sphaTikasiMhAsana AdithI yukata hoyaja che, ahiM prazna thAya che ke--A AzAtanA kevI rIte? kAraNa ke evA ullekha te anta bhagavAna mATe zAstramAM Ave cheja, tenA uttara e che ke ' ahurranta bhagavAne je saMsAra-avasthAmAM bhegAdi bhegaLyA che te sarAgI leke pramANe Asakata thaIne nahi, parantu pUrvapArjita puNya prakRtinA prabaLa udaya hovAnA kAraNe ativA bhegAne anAsakata thaIne udAsInabhAvathI bhegavyA che, e pramANe mehanIya karmanA abhAva hAvAthI sarva prakAranI icchAthI rahita ane vItarAga thavA pachI paNa tIrthaMkara nAmakrama prakRtinA udayanA kAraNe durnivAra devakRta samavasarAdithI yukata hAya che, eTalA mATe anta nathI ' ityAdi kahevuM te AzAtanA che. siddhonI AzAtanAthI, te AzAtanA A pramANe che-- siddha nathI ' kAraNa ke tene halana-calana Adi koi prakAranI ceSTA karavApaNu nathI, ane jo teo hAya te paNu rAga-dveSathI te mukata nathI, kAraNa ke rAga-dveSa dhruva hAvAnA kAraNe kAithI nAza thaI zakatA nathI, ane sAthe-sAthe e pazu kahI zakIe chIe ke, - Apa jene siddha kaheA che. te paNa asara che, sajJa nathI, kemake vastunA sAmAnya zrI Avazayaka sutrama bhAga 59 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmagrAhI darzana ane vizeSadharmagrAhI jJAna hoya che, tathA padArthonuM sAmAnya jJAna thayA vinA vizeSa jJAna thaI zakatuM ja nathI. eTalA kAraNathI eka samayamAM ekaja upaga siddha thAya che, kAraNa ke darzana-upabanA samayamAM jJAna- upaga hAya nahi ane jJAna-upaganA samaye darzanapaga hAya nahi, eTalA mATe eka samayamAM sAmAnya-vizeSAtmaka ane dharmanuM jJAna thavuM asaMbhavita che, jo saMbhava che ema kahezo te jJAna ane darzanamAM ekatva AvI jaze, kAraNa ke tevI avasthAmAM padArtha svarUpa jeTalA jJAnathI pratIta thaze teTaluM ja darzanathI thaze, e kAraNathI jJAna-darzananuM yaugapa-eka sAthenI sthiti nahi rahevAthI siddha asarvajJa che" ItyAdi. je kaI kahe ke:-"A AzAtanA kevI rIte ? kemake upara kahevAmAM AvelI yukitaothI A vAta tadana satyaja dekhAya che, te ene uttara e che ke:tame je kahyuM ke "siddha nathI,' e vAkaya upara siddha che, tema nizcaya thayela che. kAraNa ke sat-vidyamAna-vastuneja niSedha thaI zake che, je vastu vidyamAna na hoya tene niSedha paNa karI zakAto nathI. "gAyane zIMga nathI" ema kahevAmAM Ave che te eTalA mATe ke "gAyane zIMga hoya che ja.' je vastu trikALamAM hAyaja nahi, jemake "ghoDA athavA kharagezanA zIMga" te evI vastuone niSedha paNa dhAruM karI buddhimAna manuSyanAM mukhathI karavAmAM Avato nathI. jemake zazazRMga Adi pAne judA-judA rAkhavAthI pratyekane artha prasiddhaja rahe che. paranta ekaThA karavAthI zazAMga" "azvaga" Adi zabdone artha thaze. " kharagezane zIMga" "ghoDAnA zIMga" ItyAdi, te prasiddha nathI, eja kAraNe "vs vAta yAti" ItyAdi sthaLamAM yadyapi AdA judA rAkhavA para vaMdhyA zabda ane suta zabdane artha prasiddha che paraMtu bane zabda ekaThA karavAthI "vaMdhyAkuta, "kSIra" (kAca bAnuM dUdha) vagere zabdano koI paNa artha thaze nahi, eTalA kAraNathI anarthaka hovAnA kAraNe pratipadika saMjJAne asaMbhava jANIne vaiyAkaraNI oe eka eka padArthanI prasiddhi rahevAnA kAraNe samudAyamAM bauddha (buddhikRta) artha mAnIne prAtipAdika saMjJA Adi kArya kareluM che. e kAraNathI "siddha nathI" ema kahevuM te sarvathA asaMgata che. bIjI vAta e che ke tame siddhone niceSTa kaho che te paNa ThIka nathI, kAraNa e che ke siddhone kaI katavya bAkI raheluMja nathI, ane zarIra paNa nathI ke jenAthI ceSTA kare, rAga-dveSa paNa temanAmAM eTalA mATe nathI ke -temanA kaSAye saMpUrNa nAza thayA che. eka samayamAM be upaga thAya nahi enuM kAraNa e che ke- jIvane svabhAvaja e che. jJAne paga ane darzane paga e bane eTalA mATe eka kahetA nathI ke bannenA Avaratha jUdA jUdA che. have asavajJatAnI vAta rahI, tenA uttara e che ke vyArthika nayanA matathI jJAna ane darzanamAM ekatA che, kema ke jJAnanayanI apekSAe sarva jJAnamaya che ane darzananayanI apekSAe sarva darzanamaya che, e kAraNe siddha sarvajJa che. AcAryanI AzAtanAthI, te A pramANe che-"A bAlaka che, akulIna che, alpabuddhi che, bIjAne upadeza Ape che paNa pite kAMI karatA nathI-ityAdi e pramANe upAdhyAyanI AzAtanA samajavI gaIe. zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhu munirAjanI AzAtanAthI, te A pramANe che-"e sAdhu melAM-gaMdhAtA kapaDAM dhAraNa kare che, saMskArahIna, jaDa, mUDha, zira muMDAvI jIvanane vyartha karanAra che ItyAdi. A pramANe sAdhvInI azAtane samajavI joIe. zrAvakanI AzAtanAthI, te A pramANe-hAya? jIva-ajIvanA svarUpa ane puNya-pApanA marmane jANavAvALA, tathA Azrava saMvara nirjarA kriyA adhikaraNa, bandha ane mekSa, temAM heya-upAdeyanuM jJAna rAkhavAvALA, e pramANe jina pravacanane yathArtha jANanAra hoIne paNa te zrAvaka sarvaviratine dhAraNa karatA nathI, dhikkAra che ityAdi. zrAvikAonI AzAtanA paNa A pramANe ja che. devenI azAtanAthI, te A pramANe-devatA te viSayavAsanAmAM Asakata, apratyAkhyAnI, avirati che, ane zakitamAna havA chatAMya paNa zAsananI unnati karatA nathI, ityAdi e pramANe devInI paNa AzAtanA samajavI A lekanI nyUnAdhikatva nirUpaNa rU5 AzAtanAthI, evI ja rIte svarga-naraka Adi rUpa paralakanI AzAtanAthI. "kevalI kavala AhAra Adi karatA nathI" vagere viruddha prarUpaNArUpa kevalInI AzAtanAthI. kevalI prarUpita dharmanI viparIta prarUpaNa rU5 azAtanAthI. devamanuSya ane asura sahita lekanI asatya prarUpaNA rUpa AzAtanAthI. dvIndriyAdi prANa, vanaspatikAyarUpa bhUta, paMcedriyarUpa che ane pRthvI Adi satva, e sarvanI asatya prarUpaNArUpa AzAtanAthI, te asatya prarUpaNA- jemake "Dhondriya AdimAM AtmA aMguThAnA parva (pa2)nI barAbara hoya che. vanaspati ane pRthvI vagere halana-calana Adi ceSTA karatA nathI tethI acetana ja che, ane jIva paNa kSaNika che" ityAdi. "vattanA lakSaNa kAla nathI" "A prakAranI" athavA kAlaja sarva kAMI kare che. jIvAne pacAve che temanA saMhAra kare che ane saMsAra suve che tyAre te kAla jAge che, eTalA mATe " kAla' dunivA2 che. e pramANe kAlane ekAnta kartA mAnavA rUpa AzAtanAthI, bhagavAna mahAvIranA mukharUpacandramAthI nikalI gaNadharanA kAnamAM pahoMcelA sAmAnya-vizeSAtmaka padArthonA bodhaka ane bhavya jIvone ajaraamara karavA vALA vacanAmRtasvarU5 zratanI asatya prarUpaNA Adi AzAtanAthI, mata devanI AzAtanAthI, "a vinaya vaMdanA Adi mATe mane vAraMvAra taMga karyA kare che, e pramANe vAcanAcAryanI AzAtanAthI tathA vyAviddha-kamarahita (Agala pAchala bolavuM), vyatyAeNDita (patAnI icchAthI pATha banAvI bAlavuM) Adi pUrve kahelA (pRSTa) doSathI je kAMI aticAra lAgyA hoya tenAthI nivRtta thAuM chuM. ane tene "mirajhA mi dudha ApuM chuM. (sU0 21) A pramANe eka saMyamathI laIne tetrIsa (33) sthAne, tathA arihanta AdinI AzAtanA dvArA thayelA aticArethI nivRtta thaIne pharIthI aticAra nahi karavA mATe pratikramaNa karavuM e jarUranI vastu che, eTalA mATe namaskAra karIne pratikramaNa kare che. "namo jovIsAI ItyAdi. zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI RSabhadeva svAmIthI AraMbhIne zrI mahAvIrasvAmI sudhI sevA tIrthakarabhagavAnane mArA namaskAra che. A pramANe namaskAra karIne tIrthaMkara prIta pravacananI stuti kare che. A nircantha-arthAta sane-cAMdI Adi dravyarUpa ane mithyAtva Adi bhAvarUpa grantha-gAMThathI rahita-muni saMbaMdhI sAmAyika Adi pratyA khyAna paryanta bAra aMga gaNipiTaka svarUpa tIrthaMkarathI uparezAeluM pravacana, satya, sarvottama, advitIya, samasta guNethI paripUrNa, mokSamArga pradarzaka, agnimAM tapAelA senA samAna nirmala (kaSAyamalathI rahita), mAyAdizayanAzaka, avicala sukhane sAdhana-mArga, karmanAza karavAne mArga, AtmAne lAgelAM karmane dUra karavAne mArga, zItalIbhUta thavAno mArga, avitatha arthAta traNe kAlamAM avinAzI, mahAvideha kSetranI apekSA sadA ane bharatakSetra AdinI apekSA ekavIza hajAra varSa rahevAvALe ane sarva du:khano nAza karavAvALA mAge che. A mArgamAM rahelA prANI siddhagatithI athavA aNimAdi ATha siddhio yukata hoya che, kevalapadane prApta thAya che, karmabandhathI mukata thAya che, sarva sukhane prApta kare che ane zArIrika mAnasika du:khathI nivRtta thAya che. te dharmanI huM kalA karuM chuM arthAta A saMsAra samudrathI tAravAvALo te ekaja che evI bhAvanA karUM . chuM; antaHkaraNathI pratIti karUM chuM. utsAhapUrvaka Asevana karUM chuM, AsevanA dvArA sparza karuM chuM, ane pravRddha pariNAma-ucca bhAvathI pAlana karUM chuM, ane sarvathA niratara ArAdhanA karuM chuM. te dharmamAM zraddhA karato thake, pratIti karato thaka, ruci rAkhate thake, sparza karato thake, pAlana karate thake, ane samyapha pAlana karate thake te kevali-prarUpita dharmanI ArAdhanA mATe huM taiyAra thaye chuM, tathA sarva prakAranI virAdhanAthI nivRtta thaye chuM, eTalA mATe asaMyama (prANAtipAta Adi akuzala anuSThAna ) ne jhapariNAthI jANIne ane pratyAkhyAnaparijJAthI parityAga karIne sAvadya anuSThAna nivRttirUpa saMyamane svIkAra karuM chuM. mithunarUpa akRtyane choDI brahmacaryarU5 zabha anuSThAnane svIkAra karuM chuM. aka95nIyane choDIne karaNacaraNa35 kalapane svIkAra karuM chuM. ajJAnane choDIne jJAnane aMgIkAra karuM chuM. nAstikavAdarUpa akriyAne tyAga karIne AstikavAdarUpa kriyAne grahaNa karUM chuM. mithyAtvano tyAga karIne samyakatvane svIkAra karuM chuM. AmAnA mithyAtvapariNAmarU5 abAdhine cheDIne sakala du:khano nAza karanAra jinadharmanI prAptirUpa bedhine grahaNa karUM chuM, ane jinamatathI viruddha pArzvastha niddhava tathA kutIrthisevita amAne choDIne jJAnAdi-ratnatrayarUpa mArgane huM svIkAra karuM chuM. e pramANe je aticAra smaraNamAM Ave che athavA chaghastha avasthAnA kAraNe smaraNamAM na Ave tathA jenuM pratikramaNa karyuM hoya athavA ajANupaNuthI jenuM pratikramazu na karyuM hoya te sarva devasika aticArothI nivRtta thAuM chuM. A pramANe pratikramaNa karIne saMta-viratAdirUpa nija AtmAnuM smaraNa karate thake sarva sAdhuone vaMdanA karuM chuM. saMyata (vartamAnamAM sarva sAvadha vyApArathI nivRtta), virata (prathama karelA zrI Avazayaka sutrama bhAga 62 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApAnI nindA ane bhaviSya kAla mATe saMvara karIne sarva pApathI rahita ), eTalA mATe atIta, anAgata ane vamAna kAlanA sarva pApothI mukata, anidAna-niyANA rahita, samyagdarzona sahita tathA mAcAmRSAnA tyAgI evA huM zrama, aDhI dvIpa saMbaMdhI paMdara kSetrA (kabhUmi) mAM vicaravAvALA, rajoharaNa pUjaNI pAtrane dhAraNa karavAvALA ane deArAsahita sukhavaaikAne mukha para bAMdhavAvALA, pAMca mahAvratanA pAlanahAra ane aDhAra hajAra zIlAMgathanA dhAraNa karanAra tathA AdhAka Adi 42 deASAne TAlI AhAra grahuNa karanArA, 47 doSa tAlIne AhAra bhegavavAvALA, akhaMDa AcAra cAritra pAlana karavAvALA evA sthavikalpI jinakalpI munirAjone tiputtAnA pAThathI vaMdanA karU chuM ahIM rajoharaNu dhAraNa karavA viSe koi zaMkA kare che ke-rajoharaNa dhAraNa karavuM eka prakAranI hiMsAnuM kAraNa che, kAraNa ke roharanA sparzathI kuMthavA, kIDI Adi nAnA nAnA jIvAne svaicchApramANe haravA-pharavAmAM takalIpha thaI zake che. ane enA vaDe ekaThI karelI phUla AdithI kIDI AdinA dara ( rahevAnA dara ) DhaMkAI javAthI te jIvAnA upaghAta thaI javuM prAya: pratyakSa siddha che. eTalA mATe roGaraNu saMyama yogone sAdhaka nathI parantu ananuM kAraNa che, mATe ene dhAraNa karavuM ucita nathI. A zaMkAnA uttara Ape che ke-are bhrAtA ! rajoharaNa dhAraNa karavAnA AzayathI anabhijJa hAvAnA kAraNe te bhrAnta che. tethI tamArA pakSa tanI kasoTI upara kharAkhara nathI utaratA, kema ke bAhya-pRthvI Adi raja ane Abhyantara-bAMdhelA karmarUpI raja jenAthI dUra karI zakAya tene rajoharaNa kahe che. te sukemala rajoharaNu dvArA upayega sahita yatanAyukata pramAna karIe chIe, e kAraNe pramAna (pUjavA)thI jIvApadhAtaka thavAnI saMbhAvanA nathI. te kadAcita keAIne apathya AhArathI ajINuM thai jAya te zuM pathya AhAra karavAvALA mANasA pathya khAvuM cheDI deze! na ja cheDe. eja rIte jo kadAcita asaMyamI dvArA pramA na thAtA jIvApaghAta thaI jAya te zuM sayamI rajoharaNane tyAga karI ghe! na ja kare. kemake saMyamI dvArA jIvApaghAta thavAnI sa'bhavanAja nathI. jIvAne jotA thakA yatnApUrvaka pramArjana karyA chatAM tame je kalpanA karI te saMbhAvita jIvApaghAtanA aparAdha amane nathI lAgI zakatA, e kAraNe tamArI zaMkA jarAya zAsrAnukula nathI, kema ke saMyamI suni jIveAnI rakSA arthe ja rajoharaNa dhAraNa kare che temaja tenA vaDe pramAna kare che, jIvApaghAta mATe nahIM. jo upakAranI dRSTithI rAginI cikitsA karavAvALA vaidyanI cikitsAthI kAi raMgIne kAi paNa jAtanI hAni pahAMcI paNa jAya te pazu vaidya aparAdhI thai zakatA nathI, kAraNa ke vaidya tA rAgInI hiMtabuddhithIja cikitsA karavAvALA che. te chatAM jo tame rajoharaNu dhAraNa karavAmAM Apatti mAnaze| te mane mAnavuM paDaze ke tamane azana, pAna, bhramaNa, bhASaNa, utthAna (uThavuM), zayana, pArzva parivartIna (paDakhu' pheravavuM) ane malamUtra parityAga Adi kriyAne cheDI devI paDaze. kAraNa ke tamArA taraphathI kathita (kahela) dveSa e sarvAM kriyAmAM paNa AvI zake che, teA pachI mhA ke jIvitaja kai rIte rahI zakazeA! tamArA kathanamAM jIvadayAnuM svarUpa AkAzakusuma samAna thaI jaze. A mATe 'koipaNa jIvane koi prakAranuM kaSTa na paheAMce ' A hetuthI muniyAne roharaNu Adi upakaraNa dhAraNa karavuM sa MyamanirvAha arthe atyaMta Avazyaka che. zrI Avazayaka sutrama bhAga 63 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e pramANe santa munirAjane vaMdanA karIne samasta jIvonI kSamApanApUrvaka mitrabhAvanA pragaTa kare che. huM sarva jI pAse mArA aparAdhanI kSamA mAMgu chuM, ane te sarva jI mArA aparAdhanI kSamA kare, kAraNa ke sarva jI sAthe mAre mitrabhAva che, keInI sAthe mAre vairabhAva nathI. e pramANe vidhipUrvaka AcanA, nindA, gaha ane jugupsA (pA pakArI mArA mahAtmAne dhikakAra che ItyAdi rU5) karIne traNa karaNa ane traNa vegathI nirmala banele huM cAvIsa jinezvarene namaskAra karuM chuM. (sU0 22) iti zuM adhyayana saMpUrNa kAyotsarga atha paMcamaadhyayana. "namo vAvIyA"nI pATI pUrI thayA pachI "chAmi nAmAkaLo" nI pATI be vAra belIne paMca parameSThInI bhAvavaMdanA karavI joIe.1 pahelAM khAmaNAM-zrI arihaMta devane (banne DhIMcaNa nIcAM DhALI khAmaNAM bolavA) 1pahelAM khAmaNAM zrI paMca mahAvideha kSetrane viSe jayavaMtA tIrthakara deva birAje che, temane karuM chuM. te svAmInA guNagrAma karatAM jaghanya 2sa upaje te karmanI do khape ane utkRSTa 2sa upaje te A jIva tIrthaMkara nAma gotra upAje. hAla birAjatA vIza tIrthakaronAM nAma: (1) zrI sImaMdhara svAmI, (2) zrI jugadhara svAmI, (3) zrI bAhu svAmI, (4) zrI subAhu svAmI (5) zrI sujAta svAmI, (6) zrI svayaMprabha svAmI, (7) zrI 2SabhAnana svAmI (8) zrI anaMtavIrya svAmI, (9) zrI suraprabha svAmI, (10) zrI vizAlaprabha svAmI, (11) zrI vajadhara svAmI, (12) zrI caMdrAnana svAmI, (13) zrI caMdrabAhu svAmI, (14) zrI bhujaMgadeva svAmI (15) zrI Izvara svAmI, (16) zrI nemiprabha svAmI, (17) zrI vIrasena svAmI, (18) zrI mahAbhadra svAmI, (19) zrI devarAja svAmI (20) zrI ajitasena svAmI. te jaghanya tIrthakara 20 ane utkRSTa hoya te 16, agara 170 temane mArI tamArI samaya samayanI vaMdanA hA! te svAmInAtha kevA che! mArA tamArA mana mananI vAta jANI dekhI rahyA che, dhaghaTanI vAta jANI dekhI rahyA che, samaya samayanI vAta jANI dekhI rahyA che, coda rAjuleka aMjalIjala pramANe jANuM dekhI rahyA che. te svAmIne anaMta jJAna che, anaMta darzana che, anaMta cAritra che, anaMta tapa che, anaMta ghartha che, ane anaMta vIrya che; e SaTa (cha) gaNe karI sahita che. cetrIza atizaye karIbirAjamAna che. pAMtrIza prakAranI satya vacana vANInA guNe karI sahita che, eka hajArane aSTa uttama lakSaNe karI sahita che, aDhAra doSa rahita che, bAra guNe karI sahita che, cAra karma ghanaghAti zrI Avazayaka sutrama bhAga 64 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSaya karyA che. bAkInA cAra karma pAtaLAM paDayAM che. mukita javAnA kAmI thakA vicare che, bhavya jIvanA saMdeha bhAMge che. sagI, sazarIrI, kevaLajJAnI, yathAkhyAta cAritranA dharaNahAra che, kSAyika samakita, zukalezyA, zubhadhyAna, zubhaga sahita che, 64 iMdronA pUjanIka, vaMdanika arthanika che. paMDita vIrya Adi anaMta guNe karI sahita che. dhanya te grAma, nagara, rAjadhAnI, pura, pATaNa jyAM jyAM prabhu dezanA detA thakA vicaratA haze. tyAM tyAM rAIsara, talavara, mADaMbI, keDaMbI, zeTha, senApati, gAthApati Adi, svAmInI dezanA sAMbhaLI karNa pavitra karatA haze, svAmInAM darzana dedAra karI netra pavitra karatA haze, anAdika cauda prakAranuM dAna daI kara pavitra karatA haze, caraNe mastaka namAvI kAyA pavitra karatA haze. vrata paccakhANa AdarI AtmAne nirmaLa karatA haze ane prazna pUchI mananAM saMdeha dUra karatA haze, temane dhanya che. svAmInAtha! ApazrI paMca mahAvideha kSetramAM birAje che, huM aparAdhI, dInakikara, gabIna ahIMyAM beTho chuM. AjanA divasa saMbaMdhI ApanA jJAna, darzana cAritra, tapane viSe avinaya, AzAtanA, abhakti, aparAdha kIdhe hoya te hAtha joDI, mAna moDI, mastaka namAvI, bhuja bhuje (vAraMvAra) karI khamAvuM chuM. ( ahiM tikhuttAne pATha traNavAra bela) bIjAM khAmaNa-ko siddha bhagavaMtone bIjA khAmaNAM anaMtA siddha bhagavaMtajIne karuM chuM. te bhagavaMtajInA guNagrAma karatAM jadhanya rasa upaje te karmanI kreDI khape, ane utkRSTo rasa upaje te jIva tIrthakaranAmagAtra upAje. A bharatakSetrane viSe A cevIzImAM vIza tIrthakare. siddha thayA, temanA nAma kahuM chuM: (1) zrI RSabhadeva svAmI, (2) zrI ajitanAtha svAmI, (3) zrI saMbhavanAtha svAmI, (4) zrI abhinaMdana svAmI, (5) zrI sumatinAtha svAmI, (6) zrI padmaprabha svAmI zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (7) zrI supArzvanAtha svAmI, (8) zrI caMdraprabha svAmI, (9) zrI suvidhinAtha svAmI, (10) zrI zItalanAtha svAmI, (11) zrI zreyAMsanAtha svAmI, (12) zrI vAsupUjya svAmI, (13) zrI vimaLanAtha svAmI, (14) zrI anaMtanAtha svAmI, (18) zrI dharmanAtha svAmI, (16) zrI zAMtinAtha svAmI, (17) zrI kuMthunAtha svAmI, (18) zrI aranAtha svAmI, (19) zrI malilanAtha svAmI, (20) zrI munisuvrata svAmI, (21) zrI naminAtha svAmI, (22) zrI nemInAtha svAmI, (23) zrI pArzvanAtha svAmI, (24) zrI (vIra vardhamAna) mahAvIra svAmI. A eka covIsI anaMta cAvIzI paMdara bhede sIjhI bujhI. ATha karmakSaya karI mekSa padhAryA, temane mArI tamArI samaya samayanI vaMdanA hA! ATha kamanAM nAma-nAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, vedanIya, mehanIya, AyuSya, nAma, gAtra ane aMtarAya, e AThe karmakSaya karI mUkita zilAe pahoMcyA che, te mukitazilA kayAM che! samapRthvIthI 790 jejana uMcapaze tArA maMDaLa Ave. tyAMthI daza jojana uMce sUryana vimAna che, tyAMthI 80 jejana uMcapaNe caMdramAnuM vimAna che, tyAMthI cAra je jana uMcapaNe nakSatranAM vimAna che, tyAMthI cAra jajana uMcapaNe budhane tAre che, tyAMthI traNa jana uMcapaNe zAkane tAre che, tyAMthI traNa jana uMcapaNe pRhaspatine tAre che, tyAMthI traNa jajana uMcapaNe maMgaLane tAre che, tyAMthI traNa jajana uMcapaNe chelle zanizcane tAre che ema navase je jana lagI jatiSacakra che tyAMthI asaMkhyAtA jojana kroDA kroDI uMcapaNe bAra devaleka Ave che. tenA nAma :- sudhama, IzAna, sanamAra, mahendra, brahmaka, lAMtaka, mahAzuka, sahasAra, ANuta, prANana. AraNa ane acuta, tyAMthI asaMkhyAtA jananI kroDA kroDI uMcapaNe caDIe tyAre 1 graMyaka Ave, tenAM nAma :- bhade, subhadde, sujAe, sumANase, priyadaMsaNa, Ameha, supaDibaddha ane dhare, temAM traNatrika che, pahelI trikamAM 111 vimAna che, bIjamAM 17 ane trIjImAM 100 vimAna che. tyAMthI asaMkhyAtA jajananI kroDAkoDI ucApaNee caDIe tyAre pAMca anuttara vimAna Ave, tenAM nAma :- vijaya, vijayaMta jayaMta aparAjita ane sarvArthasiddha. A sarvArthasiddha mahAvimAnanI dhvajAthI bAra jajana uMcapaNe makitazilA che. te mukitazilA kevI che ? pIstAlIza jojananI lAMbI pALI che, maLe AMTha jananI jADI che. utaratAM cheDe mAkhInI pAMkha karatAM paNa pAtaLI che. kSIra, zaMkha, caMdra, aMkarana, rUpAne paTa, metIno hAra ane kSIra sAgaranA pANI thakI paNa adhika ujaLI che. zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te siddhazilA upara eka jajana, tenA chelalA gAunA chaThThA bhAgane viSe siddha bhagavaMtajI niraMjana nirAkAra birAjI rahyA che. te bhagavaMtajI kevA che? avaLuM, agadhe, arase, aphase, amUrti, avinAzI, bhUkha nahi, duHkha nahi, rega nahi, zeka nahi, janma nahi, jarA nahi, maraNa nahi, kAyA nahi, karma nahi, anaMta anaMta Atmika sukhanI laheramAM birAjI rahyA che. dhanya svAmInAtha? Apa zrI siddhakSetrane viSe birAje che, huM aparAdhI, dInakiMkara, guNahIna ahIM beTho chuM, ApanA jJAna darzanane viSe AjanA divasasaMbaMdhI avinaya. azAtanA, abhakita aparAdha thaye hoya to hAtha joDI, mAna meDI, mastaka namAvI bhuje bhuje karI khamAvuM chuM. (ahIM tikhuttAne pATha traNa vakhata kahe.) trIjA khAmaNAM-kevaLI bhagavAnane. triIjA khAmaNAM paMca mahAvideha kSetrane viSe birAjatA jayavaMtA kevaLI bhagavAnane karuM chuM. te svAmI jadhanya hoya te be kroDa ane utkRSTA hoya te navoDa kevaLI, te sarvane mArI tamArI samaya samayanI vaMdanA je te svAmI kevA che? mArA tamArA mana mananI vAta jANI dekhI rahyA che, ghaTa ghaTanI vAta jANI dekhI hyA che, samaya samayanI vAta jANI dekhI rahyA che, codAjI lAka aMjali-jalapramANe jANI dekhI rahyA che, anaMta jJAna che, anaMta darzana che, anaMta cAritra che, anaMte tapa che, anaMta pairya che, anaMta vIrya che-e SaTe (cha) guNe karI sahita che. cAra kama ghanadhAtI kSaya karyA che, bAkInAM cAra karma pAtaLAM paDyAM che. mukita javAnA kAmI thakA vicare che, bhavya jInA saMdeha bhAMge che sagI, sazarIrI, kevaLajJAnI, kevaLadanI, yathAkhyAta cAritranA dharaNahAra che, kSAyika samakita, zukala dhyAna, zukala lezyA, zubha dhyAna, zubha ga, paMDita vIrya Adi anaMta guNe karI sahita che dhanya te svAmI gAmAgara, nagara, rAyANI, jyAM jyAM dezanA detA thakA vicaratA haze, tyAM tyAM rAIsara, talavara, mADaMbI, kobI, zeTha, senApati, gAthApati Adi svAmInI dezanA sAMbhaLI karNa pavitra karatA haze, temane dhanya che? svAmInAM darzana zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dedAra karI netra pavitra karatA haze. temane dhanya che. svAmIne azanAdika cauda prakAranuM dAna daI kara pavitra karatA haze, temane paNa dhanya che. dhanya svAmInAtha! Apa paMca mahAvideha kSetrane viSe birAje che. huM aparAdhI dInakikara guNahIna ahIM beTho chuM. AjanA divasa saMbaMdhI ApanA jJAna, darzana, cAritra tapane viSe avinaya, AzAtanA, abhakita, aparAdha thayo hoya, te hAtha joDI, mAna meDI, marataka namAvI bhuje bhuje karI khamAvuM chuM. (ahIM tikhuttAnA pATha traNa vakhata kaheva). cothA khAmaNAM cothA khANa gaNudharajI, AcAryajI, upAdhyAyajIne karuM chuM. gaNadharajI bAvana guNe karI sahita che, AcAryajI chatrIza guNe karI sahita che, upAdhyAyajI pacIza guNe karI sahita che, mArA tamArA dharmaguru, dharmAcArya, dharma upadezanA dAtAra, paMDitarAja, munirAja mahApuruSa, gItArtha, bahusUtra, sUtrasiddhAMtanA pAragAmI, taraNutAraNu, tAraNa nAvA samAna, sapharI jahAja samAna, ratnaciMtAmaNi samAna, jinazAsananA zaNuMgAra, dharmanA nAyaka, saMghanA mukhI, saMghanA nAyaka Adi aneka upamAe karI birAjamAna hatA. ghaNu sAdhu-sAdhvIe AlevI, paDikakamI, nindI, ni:zalya thaIne prAya: devaloka padhAryA che temane ghaNuM ghaNuM upakAra che. Aja vartamAna kALe taraNu, tAraNu, tArI nAvA samAna, sapharI jahAja samAna, ratnaciMtAmaNi samAna, jinazAsananA zaNagAra, dharmanA nAyaka, saMdhanA mukhI, saMghanA nAyaka Adi aneka upamAe karI birAjamAna je je sAdhu-sAdhI vItarAga devanI AjJAmAM birAjatA hoya, temane mArI tamArI samaya samayanI vaMdanA ho. te svAmI kevA che? paMca mahAvratanA pAlanahAra che, pAMca samitie ane traNa guptie sahita, chakAyanA piyara, chakAyanA nAtha, sAta bhayanA TAlaNahAra, khATha madanA gAlaguhAra, navAvADa vizuddha brahmacaryanA pAlaNahAra, dazavidha yati dharmanA ajavALaka, bAra bhede tapazcaryAnA karayuhAra, sattara bheTe saMyamanA dharaguhAra, bAvIza pariSahanA jitaNahAra, sattAvIza sAdhujInA guNe karI sahIta, 42-47-96 doSa rahita AhAra pANInA lenAra, bAvana anAcAranA TAlaNahAra, sacittanA tyAgI, acetanA legI, kaMcana-kAminInA tyAgI, mAyA-mamatAnA tyAgI, samatAnA sAgara, dayAnA Agara, Adi aneka gaNe karI sahita che. dhanya mahArAja ! Apa gAma, nagara, pUra, pATaNane viSe vicAre che, ame aparAdhI, dInakikara, guNahIna ahIM beThA chIe. AjanA divase saMbaMdhI ApanA jJAna, darzana, cAritra, tapane viSe avinaya, AzAtanA, abhakita aparAdha thayela hoya, te hAtha joDI, mAna meDI, mastaka namAvI bhuje bhuje karI khamAvuM chuM. (ahIM tikhuttAne pATha traNa vakhata kahe). pAMcamA khAmaNA pAMcamAM khAmaNA pAMca bharata, pAMca Iravata. pAMca mahAvideha e aDhI dvIpa zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSetrane viSe birAjatA sAdhu sAdhvIjIne karuM chuM. teo jaghanya hoya te be hajAra kroDa sAdhu-sAdhvI, ane utkRSTa hoya te nava hajAra kroDa sAdhu-sAdhvI, temane mArI tamArI samaya samayanI vaMdanA heje. te svAmI kevA che? pAMca mahAvratanA pAlaNahAra che, pAMca samitie ane traNa guptie sahita, cha kAyanA piyara, cha kAyanA nAtha, sAta bhayanA TAlakuhAra, ATha madanA gAlaNahAra, navAvADavizuddha brahmacaryanA pAlaNahAra, dazavidha yatidharmanA ajavAlaka, bAra bhede tapazcaryAnA karaNahAra, sattara bhede saMyamanA dharaNahAra, bAvIza pariSahanA taNuhAra, satAvIza sAdhujInA guNe karI sahita, 42-47-96 doSa rahita AhAra pANInA levaNahAra, bAvana anAcAranA TAlaNahAra, sacittanA tyAgI, acetanA bhegI, kaMcana kAminInA tyAgI, mAyA-mamatAnA tyAgI, samatAnA sAgara, dayAnA Agara, Adi aneka guNe karI sahita che. dhanya svAmInAtha ! Apa gAma, nagara, pUra, pATaNane viSe birAje che, huM aparAdhI, dIna kikara, guNahIna ahIM beThe chuM. AjanA divasa saMbaMdhI ApanA jJAna, darzana, cAritra, tapane viSe avinaya, AzAtanA abhakti, aparAdha kIdhe hoya te hAtha joDI, mastaka namAvI bhuje bhuje karI khamAvuM chuM. (ahIM tikhuttAne pATha traNa vakhata kahevo.) ane sAdhu-sAdhvIjI birAjatAM hoya, te nIcenI gAthA belI traNa vakhata savidhi vaMdanA karavI sAdhu vaMde te sukhIyA thAya, bhavo bhavanA to pAtaka jAya, bhAva dharIne vaMde jeha, vahelo mukate jAze teha. chaThThAM khAmaNA (chaThThAM khAmaNa aDhIdvIpa mAMhe aDhIdvIpa bahAra asaMkhyAtA zrAvaka-zrAvikAne karuM chuM. te zrAvakajI kevA che? * huMthI tamathI, dAna, zIyaLe, tape, bhAve, guNe karI adhika che, be vakhata Avazkaya pratikramaNanA karanAra che, mahinAmAM be, cAra ane cha piSAnA karanAra che, samakita sahita bAra vratadhArI, agiyAra paDimAnA sevaNahAra che, traNa manorathanA ciMtavanAra che, dubaLA-pAtaLAvanI dayAnA ANanAra che, java ajIva Adi nava tatvanA jANanAra che, ekavIza zrAvakanA guNe karI sahita che, paradhana para kAbara lekhe che. parI mAta bena samAna lekhe che, daDhadhama, priyadhamIM, devatAnA DagAvyA Dage nahi evA che, dharmano raMga hADa hADanI majAe lAge che. evA zrAvaka, zrAvikA, saMvara, pASA, pratikramaNamAM birAjatA haze temane AjanA divasa saMbaMdhI avinaya, AzAtanA, abhakita, aparAdha karyo hoya, te hAtha joDI, mAna mADI, mastaka namAvI. bhuje bhuje karI khamAvuM chuM) sAdhu-sAdhvIne vAMdu chuM, zrAvaka-zrAvikAne khamAvuM chuM, cerAzI lAkha avAjeninA jIvane khamAvuM chuM - 7 lAkha pRthvIkAya, 7 lAkha apakAya, 7 lAkha teukAya 7 lAkha vAyukAya, 10 lAkha pratyeka vanaspatikAya, 14 lAkha sAdhAraNa vanaspatikAya, 2 lAkha be iMdriya, 2 lAkha Ihiya2 lAkha cAradiya, 4 lAkha nAradI, 4 lAkha devatA, 4 lAkha tiryaMca paMcendriya, 14 lAkha manuSya jAti, e corAzI lAkha chavAjeninA jIvane hAlatAM, cAlatAM, uThatAM, besatAM, jANutAM, ajANatAM, hayA hoya, haNAvyA hoya, zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAra bAda ananta cauvIsI jina name" ItyAdi e le, pachI ceArAsI lAkha cenigata jIvAnI pAse kSamApanA mAgIne eka karoDa sADA sattaNu lAkha (19750000) kula keTI (keADI) jIveAnI virAdhanA sabaMdhI mithyA duSkRta ApIne ane aDhAra pApa sthAnanI pATI khelIne gurupAse kAryotsarga nAmanA pAMcamAM AvasyakanI ajJA grahaNa karavI. chedyA hAya, bhedyA DAya; paritApanA-kilAmanA upajAvI hoya, te arihanta anatA siddha bhagavaMtanI sAkhe "tassa micchAmi dukkaDa' khamAvuM chuM. sarvAM vene, sarva jIvA mane kSamA Apajo sa jIve sAthe mAre mitratA che keinI sAthe mAre vera nathI. khAmemi sabve jIvA sattve jIvA kharaMtu me mittIme savabhUesu vera' maOM na keI evamaha AleAiya niMdicagarahiyadurgAchi samAM, tiviheNuM paDika te 'dAmi jINe cauvvIsa prathama pahelA (ceAthA) adhyayanamAM mUla ane uttara guNAmAM skhalitanI nindA kahI che. A pAMcamAM adhyayanamAM AcArathI skhalita cAritrarUpa puruSanA aticAra rUpa traNa (ghA) thavAnA saMbhavathI tenI cikitsArUpa krAryAMsa kahele che, athavA pratikramaNAdhyayanamAM mithyAtva Adi pAMca prakAranA pratikramaNu dvArA karmAMnA AvavApaNuM:ne pratidha karavAmAM Ave che, ane ahIM kAyAtsaga dvArA pUrvAM saMcita karmonA kSaya batAvavAmAM Avela che. (kRcchAmi nuM maMte) ityAdi. e prakAre huM AlecanA karI, niMdA karI, (gurunI sAkSIe) vizeSe niMdA karI, dugachA karI samyak prakAre, traNa prakAre (mana, vacana, kAyAe) pratikramaNa karato thake ceviza jInezvara prabhune vaMdu chu temAM prathama rUjhjhAmi MmaMte,' nI pATIthI kAryatsarganI pratijJA karIne 'remi maMte sAmAtha'. ane 'cchAmi yAmi hrANasamAM' tathA 'tottarI meLa' melIne kAryotsargI karaveA ane kAryotsargomAM cAra 'hosa' manamAM uccAraNa vagara belIne namaskArapUrvaka kAryotsarganI samApti karavI, ane pachI 'hosa'nI pATI pragaTa kheAlavI, te pachI 'rUcchAmi vamAsamaIE' nI pATI be vAra khelIne guru samIpe pratyAkhyAna karavuM. (1) iti pAMcamuM adhyayana sapUrNa, zrI Avazayaka sutrama bhAga pratyAkhyAnama atha chaThThuM adhyayana pAMcamAM adhyayanamAM pUrva sa Mcita karmone kSaya kahevAmAM AvyuM che. have A chaThA adhyayanamAM navIna anya thavAvALA karmAne nirodha kahevAmAM Ave che. athavA pAMcamAM adhyayanamAM kAyotsarga dvArA aticAra rUpa traNa-ghAvanI cikitsAnuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che, cikitsA karyA pachI guNunI prApti thAya che, e mATe "guNudhAra" nAmanA A pratyAkhyAna adhyayanamAM mUlAttara guNanI dhAraNA kahe che. 'viSe padmaNAne' ityAdi. 06 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaviSyamAM lAgavAvALA pApothI nivRtta thavA mATe gurunI sAkSI athavA te AtmanI sAkSIthI heya vastune tyAga kare tene pratyAkhyAna kahe che, te dasa prakAranA che (1) anAgata-vaiyAvRtya (vaiyAvacca) Adi kAraNu vaza niyata (nirNaya karelA) samaya pahelAM tapa karavuM, (2) atikrAnta niyata (nirNaya karelA) samaya pachI tapa karavuM, (3) keTisahita-je keTi (caturbhakata Adi krama) thI prAraMbha karyo tenAthI ja samApta karavuM, (4) niyaMtrita-vaiyAvRtya Adi prabala kAraNe banI jAya te paNa saMkalpa karelA tapane parityAga na kare, A pratyAkhyAna vajAtrASabhanArAca-saMhanana-dhArI aNagAraja karI zake che, (5) sAgAra-jemAM utsarga avazya rAkhavA egya " aNutthaNAbhoga" ane "sahasAgAra rUpa" tathA apavAda (mahattara-meTA Adi) rUpa AgAra heya tene sAgAra kahe che. (6) aNugAra-jemAM kahelA apavAda rUpa AgAra (2) rAkhavAmAM nahi Ave tene aNagAra kahe che. (7) parimANakRta-jemAM datti (dAta) AdinuM parimANu karavAmAM Ave. (8) niravazeSa-jemAM azanAdine sarvathA tyAga heya. (9) saMketajemAM muThThI khelavA AdinA saMketa hoya, jevI rIte ke - "huM jyAM sudhI muThI nahi kheluM tyAM sudhI mAre pratyAkhyAna che." ityAdi. (10) addhApratyAkhyAnamuhUpAruSI Adi kAla saMbandhI pratyAkhyAna. tenA aneka bheda che, temAM mukhya mukhya dasa bheda kahe che je saMskRta TIkAmAM spaSTa che. (sU01). zrI Avazayaka satrama bhAga 71 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Avazayaka sutrama bhAga AAgAra s kevA | , -- atyasahasA pachaRAme vaya hiMsA)sAhI mahAsAga-1 sama | NA | rA cariyAda. lagAreNIkAleT gaNa gAreNugAreNad guru aSNu fezile saMsaNuM vivegaNuM upittA AgAra saMkhyA saMkhyA pratya G : : : : * * * * * * 1 | navakArasI | pauravI purimaDUDha : : : : : : zihI. * * * * * - ekAzana | ekalaThANuM AMbila 7 cauthabhakata * 8 divasacarima 1 9 | abhigraha 1 10 | nIvI | 1 1 1 1 0 * 0 | 0 10 * * * * * *| | |10| 0 1 1 0 | 0 0 AvazyakasUtra Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe yathAzakita pratyAkhyAna karIne gurunI pAse ane teonI hAjarI na hoya te pUrva athavA uttaradizA tarapha mukha rAkhIne besavuM ane jamaNA paganA ghuMTaNane jamInathI aDAvI arthAta nIce rAkhI tathA DAbA ghUMTaNane uMce rAkhI tenA upara be hAtha joDI " vahu " no pATha bela- kamarUpa zatrune jItavAvALA arihanta ane siddha bhagavAnane namaskAra thAya. zratacAritra 35 dharmanI Adi karavAvALA, jenAthI saMsArasamudra tarI zakAya tene "tIrtha" kahe che, te tItha cAra prakAranA che, sAdhu-sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA, e caturvidha saMghanI sthApanA karavAvALA, svayaM baMdhane prApta karavAvALA, jJAnAdi ananta gunA dhAraka hovAthI puruSamAM zreSTha, rAgadveSa Adi zatruone parAjaya karavAmAM alaukika parAkramazAlI hovAthI puruSamAM siMha samAna, sarva prakAranA azubha rUpa malathI rahita hovAnA kAraNe vizuddha veta kamalanA jevA nirmala, athavA jema kAdavamAMthI utpanna ane jala-pANInA vegathI vadhela hovA chatAM kamala e banneno saMsarga tyajI hamezAM nilepa rahe che ane pitAnA alaukika sugaMdha Adi guthI deva manuSya AdinA ziranuM AbhUSaNa bane che. tevI ja rIte bhagavAna karmarUpa kAdavathI utpanna ane bhUgarUpa jalathI vadhIne paNa e bannene saMsarga tyajI nilepa rahe che, ane kevala jJAna Adi guNothI paripUrNa rahevAnA kAraNe bhavya jIvane zirodhArya thAya che jeno gaMdha suMghatA ja sarva hAthI DarIne bhAgI jAya che te hAthIne "ganya hastI" kahe che te gaMdhahastInA AzayathI jema rAjA hamezAM vijayI thAya che te pramANe bhagavAnanA atizayathI dezanA ativRSTi anAvRSTi Adi svacakra paracakra -bhaya paryanta cha prakAranI Iti ane mahAmArI Adi sarva upadrava tatkAla dUra thaI jAya che, ane Azrita bhavya jIva sadAya sarva prakArathI vijayavAna thAya che trIza atizaye ane vANInA pAMtrIza guNothI yukata hovAnA kAraNe lokomAM uttama, alabdha ratnatrayanA lAbhArUpa vega ane labdha ratnatrayanA pAlanarUpa kSemanA kAraNa hovAthI bhaya nA nAyaka, ekendriya Adi sakala prANigaNanA hitakAraka. je pramANe dIpaka sarvane mATe samAna prakAza ApanAra che te paNa netravALA. cha ja teno lAbha prApta karI zake che, paNa netra hIna prApta karI zakatA nathI, te pramANe bhagavAnane upadeza saunA mATe samAna hitakara hovA chatAMya bhavya jIve ja teno lAbha pAmI zake che, abhavya ja pAmI zakatA nathI. eTalA mATe bhavya jInA hRdayamAM anAdi kAlathI rahala mithyAtvarUpa andhakArane nivAraNa karI AtmAnA yathArtha svarUpane prakAzita karavAvALA. leka zabdathI A sthaLe leka ane aleka annenuM grahaNa kareluM che, eTalA mATe kevaLajJAna rUpI Aleka (prakAza) thI samasta kAlakane prakAza karavAvALA. mokSanA sAdhaka, utkRSTa dharyarUpI abhayanA vAvALA, athavA samasta prANIonA saMkaTane choDAvavAvALI dayA (anukampA)nA dhAraka. jJAna netranA ApavAvALA, arthAt jema keI gADha vanamAM luMTArAthI kaMTAelA ane netra upara pATA bAMdhIne tathA hAtha pagane pakaDIne gaharA khADAmAM phekI dIdhA hoya tevA musApharane keI dayALu mANasa AvIne tenA tamAma baMdhane teDIne netrane kholI Ape che, e pramANe bhagavAna paNa saMsAra rUpI viSama vanamAM rAga-dveSa rUpI luMTArAothI jJAnAdi guNa luMTAelA if zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA kadAgraha rUpI pATA bAMdhI jJAnanetrane DhAMkIne mithyAtvarUpa khADAmAM nAMkhelA te bhavya jIveAnA kadAca rUpa pATAne dUra karI temane jJAnanetra ApavAvALA, eTale ke samyak ratnatrayasvarUpa mekSamA, athavA viziSTa guNa prApta karAvanAra kSayepama bhAva rUpa mAnA ApavAvALA. karma zatruthI du:khita prANIone zaraNa-Azraya ranArA, pRthvI Adi SaDjhanikAyamAM dayA rAkhavAvALA, athavA muniyAnA jIvanAdhAra svarUpa saMyamajIvananA devAvALA. sama sa Mvega AdinA prakAzaka, athavA jinavacanamAM ruci ApanArA, durgatimAM paDatA jIvone dhAraNa karanAra, athavA zruta-cAritra rUpa dharmanA devAvALA, dharma upadezaka, dharmanA nAyaka arthAt pravarttaka. dharmonA sArathI arthAt jevI rIte ratha para beThelAne sArathI ratha dvArA sukhapUrvaka tenA dhArelA sthAnake pahoMcADe che te pramANe bhavya prANIone dharmArUpI ratha vaDe sukhapUrvaka mekSa sthAna para pahoMcADavAvALA. dAna-zIla-tapa ane bhAvathI naraka Adi cAra gatine athavA cAra kaSAyAne anta karavAvALA, athavA cAra dAna-zIla-tapa ane bhAvathI anta-ramaNIya, athavA dAna Adi cAra anta-avayavavALA, athavA dAna Adi cAra anta-svarUpavALA. zreSTha dharmane "dha varacAturanta" kahe che, eja janma jarA ane maraNanuM nAzaka hAvAthI cakra samAna che eTale dharmovaracAturanta rUpa cakranA dhAraka. ahiM 'vara' pada ApavAthI rAjacakranI apekSA dharmacakranI utkRSTatA tathA saugata Adi dharmAnuM nirAkaraNa karavAmAM AvyuM che. kAraNa ke:-rAjacakra kevala A leAkanuM sAdhana che, paralokanuM nathI, tathA saugata Adi dharma yathArtha tatvanuM nizpaka na hAvAthI te zreSTha nathI. 'cakravatti' pada ApavAthI tI karIne cha khaMDanA adhipati rAjAnI upamA ApI che. kAraNa ke te rAjA paNa cAra arthAt uttara dizAmAM himavAna ane pUrva-dakSiNa-pazcima dizAmAM lavaNu samudra che sImA jainI evA bharata kSetra para ekazAsana rAjya kare che. sa'sArasamudramAM DUbatA jIveAne ekamAtra Azraya hovAthI dvIpa samAna, karmAthI sa MtApa pAmelA bhavya jIveAnI rakSAmAM dakSa hAvAthI (kuzaLa hAvAthI) trANurUpa, teone zaraNu devAvALA heAvAthI zaragati-AzrayasthAna. traNe kAlamAM avinAzI svarUpavALA hAvAthI pratiSThAna rUpa. AvaraNurahita kevalajJAna kevala darzonanAdhAraka. jJAnAvaraNIya Adi karmone nAza karavAvALA. rAga-dveSarUpa zatruone poteja jItavAvALA ane khIjAAne jItAvavAvALA. bhavasamudrane te taravAvALA ane khIjAne tAravAvALA, svayaM edha prApta karanArA ane khIjAne meAdha prApta karAvanArA, svayaM mukata thavAvALA ane bIjAne mukata karanArA. sajJa, sada tathA nirupadrava, nizcala, kAga rahita, ananta, akSaya, bAdhA rahita, punarAgamana rahita, evA siddha sthAna arthAt meAkSane prApta thayelA siddha bhagavAnane tathA mokSane pAmavAvALA ahinta bhagavAnane namaskAra che. (s02) A pramANe namaskArapanta pratyAkhyAnanI vidhi kahIne have tene pALavAnI vidhi batAve che. "jAtiya '' ityAdi. mArAthI svIkRta pratyAkhyAnanuM zarIra AdithI samyak sevana, vAra vAra upayega rAkhIne saMrakSaNu, aticAra zeAdhana, samApti samaya thavA chatAMya thoDIvAra vizrAma, 'pratyAkhyAnamAM amuka amuka vidhi karavI joie te meM sarva karI lIdhI' e pramANe nAma-grahaNa-pUrNAMka gurunI pAse nivedana, maryAdApurNAMka a Mta:karaNathI sevana tathA bhagavAnanI AjJA pramANe pAlana karyuM che. teA paNa pramAda rahevAthI temAM je kAMi truTI rahI gai hAya teA 'tassa micchA mi sudharuM" te sambaMdhI mArUM pApa niSphaLa zrI Avazayaka sutrama bhAga 74 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAo. ityAdi artha prathama pramANe jANI levo. () dati chaThuM adhyayana saMpUrNa ati Avazyaka sUtranI muniteSaNa TIkAne gujarAtI anuvAda saMpUrNa zrI Avazayaka sutrama bhAga 75 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAra vratanA aticAra sahita pATha. gujarAtIpariziSTa. paheluM aNuvrata cUlA pANAIvAyAo veramaNuM, trasajIva, be iMdriya, te idriya, cauriMdiya, pacedriya, jIva, jANIpIchI, svasaMbaMdhI, zarIra mAMhelA pIDAkArI, saaparAdhI, vigaleMdriya vinA, AkRdi, haNavAnimite, haNavAnA paccakhANa, tathA sulama ekendriya paNa haNavAnA paccakakhANa, jAvajajIvAe, duviha, tiviheNuM, na karemi, na kArami, masA, vayasA, kAyasA, ehavA, pahelA, cala prANAtipAta veramaNuvratanA paMca aIyArA, piyAlA jANiyavA, na samAyariyaLyA, te jahA, te AleuM, baMdhe, vahe, chavi e, aImAre, bhattapAve che, tassa micchA mi dukkaDaM. bIjuM aNuvrata, cUlAe musAvAyAe veramaNa, kannAlika, govAlika, mAlika, thApaNamese, maTakI kuDIsAkha. ItyAdi maTakuM jU huM belavAnAM paccakakhANuM jAvajajIvAe duvihaM, tiviheNuM na karemi, na kArami, maNasA, vasA, kAyasA; evA bIjA sthUla mRSAvAda veramaNuM vatanA paMca aIyArA, jANiyavA. na samAyariyA, taM jahA-te AlevuM. sahassAbhaphakhANe, rahassAbhakhANe, sadAramaMtabhee, mesevaese, phUDalehakAraNe tassa micchA mi dukkaDaM. trIjuM aNuvrata, cUlAo adinnAdANAo veramaNuM, khAtara-khaNa, gAMThaDI cheDI, tAluM para kuMcI karI, pachI vastu dhaNIAtI jANI, ItyAdi maTakuM adattAdAna levAnAM paccakhANa, sagAsaMbaMdhI tathA vyApArasaMbaMdhI najaramI vastu uparAMta adattAdAna levAnAM paccakhANa, bava jIvAe, duvihaM tiviheNuM, na karemi na kArami, masA, vayasA, kAyasA, evA trIjA yUla adattAdAna ceramaNuM vratanA paMca aIyArA, jANiyavA, na samAyariyaLyA tajahA, te AleuM. tenA ho, takkara page, viruddha rajajAIkame, kuDatele phUDamANe, tapaDirUvagavavahAre, tassa micchA mi dukkaDa, reNuM aNuvrata, bhUlAe mehuNAo vezamaNuM, sadAraSie, asesa mehuNavihiM nA pacakhANa. ane je strIpuruSane mULa thakI kAyAe karI mehuNa sevavAnAM paccakakhANa zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 AvazyakasUtrasya hoya tene devatA, manuSya, tiryaMca saMbaMdhI mehuNanA paccakakhANajAvajachavAe, devatA saMbaMdhI duvihaM, tiviheNuM na karemi, na kArami, maNasA, vayasA kAyasA manuSya tiryaMca saMbaMdhI. egavihaM, egaviheNuM, na karemi kAyasA. evA cothA sthUla mehuNaveramaNa vratanA paMca aIyArA, jANiyaLyA, na samAyariyA, taMjahA te AleuM. | ittariya parigrahiyAgamaNe, aparigrahiyAgamaze, anaMgakIDA, paravivAha karaze, kAmagesu tivAbhilAsA, tassa micchA mi dukkaDa. pAMcamuM aNuvrata cUlAe parigahAe veramaNuM, kheravatyunuM yathAparimANa, "hiraNyasuvaNanuM yathAparimANa, dhanadhAnyanuM yathAparimANa, dupadacapadanuM yathAparimANa, kuviyanuM yathAparimANa. e yathAparimANa kIdhuM che, te uparAMta pitAne parigraha karI rAkhavAnAM paccakhANuM jAvajIvAe. egavihaM, tiviheNuM, na karemi, maNasA, vasA, kAyasA evA pAMcamAM bhUlaparigraha parimANa-veramaNuM vatanAM paMca aIyArA jANiyavA, na samAyariyaLyA, te jahAte AleuM, kheravabhupamAikamma, hiraNyasuvarNapamAIkame, dhanadhAnya5mANaIkame, dupadacaupadapamANuAIkame, kuviyapamANAikamma, tassa micchA mi dukkaDaM. chaThuM dizivata, udizinuM yathA parimANa, adizinuM yathA parimANa, tiriyadizinuM yathAparimANa e yathAparimANu kIdhuM che, te uparAMta saIcchAe kAyAe jaIne pAMca Azrava sevavAnAM paccakakhANa, jAvajIvAe, duvihaM, tiviheNuM, na karemi, na kArami, masA, vasA, kAyasA. evA chaThA diziramaNuM vratanA paMca aIyArA, jANiyavA, na samAyarizvA, taMjahA te AlauM. uDhaditi pamAIkame, aditi pamANAikae, tiriyadisi pamAzAIkame. khetapuTTI, saIaMtaraddhA, tassa micchA mi dukakaDa. sAtamuM vrata, uvagaparibhegavihiM paccakhAyamANe, ulaNiyAvihiM, daMtaNuvihiM, phalavihi, annagavihiM uvaNavihi. majaNavihi, vatyavihiM, vilavaNuvihiM, muphavihiM, AbharaNavihiM, dhUvihiM, pamvihiM, bhaNakhaNuvihiM, zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAraha vratoM kA aticAra sahita pATha / eNavihi, supavihi, vigavihiM, sAgavihiM, mAhurayavihiM, jemaNavihiM, pANiyavihiM, muhavAsavihiM, vAhaNavihiM, vANuvihiM, sayavihiM, sacittavihiM, havavihiM. - ItyAdikanuM yathAparimANa kIdhuM che, te uparAMta uvabhegapariga, meganimitte bhogavavAnAM paccakakhANa jAvaja jIvAe egavihaM, tiviheNuM na karemi, maNasA, vayasA, kAyasA evA sAtamA vibhAga paribhega. duvihe panna, te jahA, bhoyaNauya, kammauya, bheyaNAu, samavAsaeNuM paMca aIyArA, jANiyAvA na samAyariyavA, jAte AlauM. sacittAhAra, sacittapaDibaddhAhAra, apeliosahibhaphakhaNayA, duli osahibhaphakhaNayA, tuccha sahibhaphakhaNayA, kammauNuM samavAsaeNuM, pannarasa kamAdANAI. jANiyA, na samAyariyA, taMjAne AleuM, iMgalakamma, vaNakame, sADIe, bhADIkamma, DIkamma, daMtavANije, kesavANije, rasavANije, laphakhavANije, visavANije, jaMtapilaNakame, nilaMchaNakamma, davagidAvaNayA, saradahatabhAgaparisesaNayA, asaIjaNupAsaNayA, tassa micchA mi dukakaDa. AThamuM vrata-anarthadaMDanuM veramaNuM, cauvihe anaWAdaDe pannatta, te jahA, avajajhANAcariyuM. pamAyAcariyuM hiMsAyANuM, pAvakameva esa evA AThamA anarthadaMDa sevavAnAM paccakakhANa jAvAjajIvAe. duvihaM tiviheNuM na karemi, na kAmi, maNasA, vayasa, kAyasA. evA AThamA anartha daMDa veramaNuM vatana paMca aIyArA jaNiyaLyA, na samAyariyaLyA, taM jahA-te AleuM. kaMdakhe, kuphaIe, maharie, saMjuttAhigaraNe, uvagaparibhegAIraste, tasa micchA mi dukakaDaM. navamuM sAmAyika vrata, avAja joganuM verAmaNuM jAva niyama pajuvAsAmi, duvihaM tiviheNuM, na karemi na kArami, mANasA, vasA, kAyasA. evI mArI-tamArI saddataNA prarUpaNA sAmAyikane avasara Ave ane sAmAyika karIe tyAre sparzanAe karI zuddha heje ! zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 Avazyaka sUtrasva evA navamA sAmAyika vratanA paMca aIyArA jANiyavvA, na samAyariyazvA, ta jahA te Ale, maduppaNihANe, vayadupazuihANe, kAyaduppaNihANe, sAmAIyassa saI akaraNayAe, sAmAIyassa aNuvaTTiyassa karaNayAe, tassa micchA mi dukakaDa, dazamuM dezAvagAsika vrata. dina pratye prabhAta thakI prAraMbhIne pUrvAdika cha dizi jeTalI bhUmikA meAkaLI rAkhI che, te uparAMta saicchAe kAyAe jaIne pAMca Azrava sevavAnAM paccakkhANu. jAvamahAratta. dhruvihaM tiviheNuM, na karemi na kAravemi, madhusA vayasA kAyasA, jeTalI bhUmikA meAkaLI rAkhI che, te mAMhi je dravyAkriSnI maryAdA kIdhI che te uparAMta uvabhAga, paribhAga, bhega nimitte bhAgavavAnAM paccakakhANa jAva aheAratta, egaviha' tiviheNuM na karemi maNusA vayasA kAyasA evA dazamA dezAvagasika veramaNuM vratanA paMca aIyArA jANiyavvA na samAyariyavA, taM jahA-te AleAu. ANuvaNuppamege, pesavaNu page, sadANuvAe, rUvANuvAe, mahiA pAgalapadmave, tassa micchA mi du. " agiyAramuM paripUrNa pASadha vrata, * asaNuM? pANuM, khAimaM, sAima"nA paccakkhANu, akhaMbhanA paccakkhANu, maNiseAvananAM paccakkhANu, mAlAvannagavilevaNunA paccakkhANu, satyamusalAdika sAvajja joganAM paccakkhANu, jAva aheAratta patttavAsAmi. duvihaM tiviheNuM na karemi na kAravemi, maNusA vayasA kAyasA evI mArI sahA prarUpaNA pASAnA avasara Ave ane pASA karIe, te vAre sparzanAe karI zuddha heAjo, evA agiyAramAM paripUrNa poSadha vratanA paMca aIyArA jANiyavA nasamAyariyavvA ta jahA te Ale. apaDileDDiya-dupaDilehiya-sejAsa thArae, appamajjiya--pamajjiya- sejAsa thArae, apaDilehiya-6paDilehiya-uccArapAsavaNabhUmi, alpamajiya- duppamajijaya-uccAra-pAsavabhUmi, sahassa samme aNuzupAlayA, micchA mi dukakaDa bAramu' atithisa vibhAga vrata, samaNe nigmathe phAsueNuM esiijaje zrI Avazayaka sutrama bhAga tassa 79 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAraha vratoM kA aticAra sahita pATha / 333 asaNuM pANuM khAIma sAIma vatthapaDignakaMbala pAyapuchaNeNaM, pADhiyArU pIDhaphalaga-seja jA-saMthAraeNuM, usaMhabhesajezuM, paDilAmANe, viharisAmi. evI mArI sadaNA prarUpaNAe karI supAtra sAdhu-sAdhvIjInI jogavAI maLe ane nirdoSa AhAra pANI vaherAvuM, te vAre sparzanAe karI zuddha heje ! evA bAramA atithi saMvibhAga vratanA paMca aIyArA jANiyAvA na samAyariyaravA, taMjahA-te AlouM. saciraniphaevayA sacittapehaNayA kAlAIkapha parevaese macchariyAe tasa micchA mi dukakarDa name arihaMtANa, name siddhANuM, name AyariyANuM, name uvajajhAyANuM, namo loe savvasAhUNuM. saMthArA (aNusaNu-anazana) no pATha aparijhama mArayuktiya saMlehaNA, piSadhazALA pijIne, uccAra pAsavaNa bhUmikA paDilehIne, gamaNAgamaNe paDikakamIne, saMthAre durahIne, pUrva tathA uttara dizi payaMkAdika Asane besIne, karayala saMparigrahiyaM sirasAvattayaM matyae aMjali kaTTa eve vayAsI, nathuthuM arihaMtANaM bhagavaMtANuM jAva saMpattANuM. ema anaMtA siddhane namaskAra karIne, vartamAna pitAnA dharmaguru-dhamacAryane namaskAra karIne pUrva je vrata AdaryA che, te AvI, paDikakami, niMdI, niHzalya thaIne, sarva pAIvAyaM paccakhAmi, savaM musAvAyaM paccakkhAmi, savaM adinnAdANuM paccakakhAmi, savaM mehuNuM paccakakhAmi, savaM parigahaM paccak khAmi, savaM kehaM paccak khAmi jAva micchA daMsaNa sala, akaraNirjA joga paccak khAmi jAvAjajIvAe, tivihaM, tiviheNuM, na karemi, na kArami, karaMoNpi anna na samasujANAmi, maNayA vayasA kAyasA, ema aDhAre pApa thAnaka paccakkhIne, savaM asaNuM pAsuM khAImasAIma cauvihaM AhAra paccakkhIne, jAvajIvAe, ema cAre AhAra paccakkhIne, jaMpiya imaM sarIra I kaMta piye maNunna maNAme dhijaM visAsiya samaya aNumaya bahumayaM bhaMDakaraMDagasamANuM rayakaraMDagabhUyaM mA zuM sI yaM mA zuM uThuM, mA zuM khuhA, mA zuM pIvAsA, mA zuM belA, mA zuM cerA, mA NuM daMsA, mA nuM vAhiyaM pittiyaM saMbhima sannivAIyaM vivihA re gAyaMkA parisAvasaggA zrI Avazayaka sutrama bhAga 80 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 AvazyakasUtrasya phAsA kusaMti, eyaMpi Ne caramehi ussAsanisAsahi sirAmi tti kaTTa, ema zarIra sirAvIne, kAla aNuvakaMkhamANe viharissAmi, evI sahaNa prarUpaNAe karI, aNusaNane avasara AvyuM, aNasaNa kare te vAre sparzanAe karI zuddha heje. evA apacchama mAraNuniya lehaNu gusaNA ArohaNanA paMca aIyArA jANiyaLyA na samAyariyaLyA te jahA te AlauM. IhalegAsaMsapage, paralagAsaMsapage, chaviyAsaMsaSpage, maraNasaMsapage, kAmagAsaMsapaege, tassa micchA mi dukakaDa. ema samakitapUrvaka bAra vata saMlekhaNA sahita tathA navANuM aticAra ene . viSe je kaI atikrama, vyatikrama, aticAra, aNucAra, jANatAM ajANatAM mana, vacana, kAyAe karI sevyAM hAya, sevarAvyAM haya, sevatAM pratye anumoghAM hoya, te arihaMta, anaMta siddha bhagavAnanI sAkhe tassa micchA mi dukakaDa. 1 prANAtipAta, 2 mRSAvAda, 3 adattAdAna, 4 maithuna, 5 parigraha, 6 krodha 7 mAna, 8 mAyA, 9 lebha, 10 rAga, 11 dveSa, 12 kalaha, 13 abhyAkhyAna, 14 pazunya. 15 para parivAda, 16 raIaraI, 17 mAyA, 18 micchAdesaNusala, tassa micchA mi dukakaDaM. 25 prakAranAM mithyAtva 1 abhigrahika mithyAtva, 2 aNubhigrahika mithyAtva, 3 abhinivezika mithyAtva, 4 sAMzayika mithyAtva + aNubhaga mithyAtva, 6 lokika mithyAtva, 7 lekattara mithyAtva, 8 kamAvacana mithyAtva, 9 jIvane ajIva saradhe te mithyAtva 10 ajIvane jIva saradhe te mithyAtva, 11 sAdhune phasAdhu saradhe te mithyAtva, 12 kusAdhune sAdhu saradhe te mithyAtva, 13 ATha kamathI mUkANA, tene nathI mUkANA sara te mithyAtva, 14 ATha karmathI nathI mUkANA, tene mUkANa sarave te mithyAtva, 15 dharmane adhama saradhe te mithyAtva, 16 adharmane dharma saradhe te mithyAtva, 17 jinamArgane anya mAga saradhe te mithyAtva, 18 anya mAgane jinamArga saradhe te mithyAtva, 19 jina mArgathI ochuM prarUpe te mithyAtva, 20 jina mArgathI adhikuM prarUpe te mithyAtva, 21 jinamArgathI viparIta prarUpe te mithyAtva, 22 avinayamithyAtva, 23 akiriyAmithyAtva, 24 ajJAnamiyAtva, 25 AzAtanAmithyAtva, tassa micchA mi dukakaDuM, zrI Avazayaka sutrama bhAga 81 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cauda prakAranA saMmUcchima uccAresu pAsavarNasu khelesu siMghANesu vaMtesu pittasu pUesu soziesu sukakesu sukapagalaparisADie su vigayajIvakalevaresa, IthIsisa gesu, nagara niddhamaNesa, sasu ceva asuIThANe su vA tassa micchA mi dukakaDe. A ThekANe irachAmi Thami AleuM je me devasio aIAra ka'thI je khaMDiye je virAhiyaM tassa micchAmi dukakaDa sudhIne pATha kahe pachI. navakAra maMtra ane "karemi bhaMte sAmAIyathI "akhANuM vosirAmi' sudhI pATha kahe. zrI Avazayaka sutrama bhAga Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstronI mAhItI. >> bhAga 1 9 AcArAMga pahelI 1 zrI upAsaka dazAMga sUtra pahelI AvRtti khalAsa. bIjI taiyAra che. 8-8-0 2 , daza vaikAlika , bhAga 1 pahelI , khalAsa. bIjI , taiyAra che. 10-0-0 , dazavaikAlika , bhAga 2 pahelI 7-8-0 ,, nirayAvalikA , bhAga 1 thI 5 pahelI , AcArAMga pahelI khalAsa taiyAra che. 10-0-0 bhAga 2 pahelI AcArAMga bhAga 3 10-0-0 , Avazyaka pahelI khalAsa. bIjI . taiyAra che. 7-8-0 , vipAka pahelI khalAsa. bIjI chapAya che. 19-0-0 dazAzruta skaMdha , pahelI khalAsa. bIjI chapAya che. -0-0 che annakRta dazAMga , pahelI khalAsa.. bIjI chapAya che. 5-0-0 anuttare pAtika, pahelI khalAsa. bIjI chapAya che. 3-8-0 pahelI chapAya che. uvavAI chapAya che. uttarAdhyayana chapAya che. pahelI , ka95 , chapAya che. 35-0-0 16 (patrAkAre) (agAuthI grAhaka thanArane mATe rUA. 25-0-...) rAjakoTa tA. 15-3-58 naMdI pahelI pahelI zrI Avazayaka sutrama bhAga 83