________________
૧૪૩
સમ્યજ્ઞાન-દર્શનથી પ્રતીત થયેલા આત્મભાવે વર્તવું તે ચારિત્ર છે.
એ ત્રણેની એકતાથી મોક્ષ થાય. જીવ સ્વાભાવિક છે. પરમાણુ સ્વાભાવિક છે. જીવ અનંત છે. પરમાણુ અનંત છે. જીવ અને યુગલને સંચાગ અનાદિ છે.
જ્યાં સુધી જીવને પુદગલનો સંબંધ છે ત્યાં સુધી સકર્મ જીવ કહેવાય.
ભાવકર્મનો કર્તા જીવ છે. ભાવકર્મ નું બીજું નામ વિભાવ કહેવાય છે. ભાવકર્માના હેતુથી જીવ પુદગલ રહે છે.
તેથી તેજસાદિ શરીર અને ઔદારિકાદિ શરીરને યોગ થાય છે.
ભાવકમથી વિમુખ થાય તો નિજભાવપરિણમી થાય.
સમ્યગ્દર્શન વિના વાસ્તવિકપણે જીવ ભાવકર્મથી વિમુખ ન થઈ શકે.
