________________
૨૭૪
૧૦૨. કર્મ અનંત પ્રકારનાં છે, પણ તેના મુખ્ય જ્ઞાનાવરણાદિ આઠ પ્રકાર થાય છે, તેમાં પણ મુખ્ય મેહનીય કર્મ છે. તે મેહનીયકર્મ હણાય તેને પાઠ કહું છું
૧૦૩ તે મોહનીયકર્મ બે ભેદે છે;-એક “દર્શનમેહનીય” એટલે “પરમાર્થને વિષે અપરમાર્થબુદ્ધિ અને અપરમાર્થને વિષે પરમાર્થબુદ્ધિરૂપ, બીજી “ચારિત્રમોહનીય’, તથારૂપ પરમાર્થને પરમાર્થ જાણીને "આત્મસ્વભાવમાં જે સ્થિરતા થાય, તે સ્થિરતાને રેધક એવા પૂર્વ સંસ્કારરૂપ કષાય અને નોકષાય તે ચારિત્રમેહનીય. દર્શનમોહનીયને આત્મબંધ, અને ચારિત્રમેહનીયને વીતરાગપણું નાશ કરે છે. આમ તેના અચૂક ઉપાય છે, કેમકે મિથ્યા તે દર્શનમોહનીય છે, તેને પ્રતિપક્ષ સત્યાત્મબોધ છે; અને ચારિત્રમોહનીય રાગાદિક પરિણામરૂપ છે, તેને પ્રતિપક્ષ વીતરાગભાવ છે. એટલે અંધકાર જેમ
