________________
૧૫૫
કર્મીનું કર્તાપણું નિરૂપણ કર્યું, કર્તાપણું હાવાથી ભામ્તાપણું નિરૂપણ કર્યું, તે કર્માંનું ટળવાપણું પણ છે; કેમકે પ્રત્યક્ષ કપાયાદિત્તુ' તીવ્રપણું હોય પણ તેના અનભ્યાસથી, તેના અપરિચયથી, તેને ઉપશમ કરવાથી, તેનુ મદપણું દેખાય છે, તે ક્ષીણ થવા ચેગ્ય દેખાય છે, ક્ષીણ થઈ શકે છે. તે તે અધભાવ ક્ષીણ થઈ શકવાચેાગ્ય હોવાથી તેથી રહિત એવા જે શુદ્ધ આત્મસ્વભાવ તે રૂપ મેાક્ષપદ છે. છઠ્ઠ પદ:--
:
તે · મેાક્ષના ઉપાય છે.’જો કદી કર્મ બંધ માત્ર થયા કરે એમ જ હાય, તા તેની નિવૃત્તિ કાઈ કાળે સભવે નહીં; પણ ક ખંધથી વિપરીત સ્વભાવવાળાં એવાં જ્ઞાન દર્શન, સમાધિ, વૈરાગ્ય, ભત્યાદિ સાધન પ્રત્યક્ષ છે. જે સાધનના મળે ક ખ'ધ શિથિલ થાય છે, ઉપશમ પામે છે, ક્ષીણ થાય છે. માટે તે જ્ઞાન, દર્શન, સંયમાદિ મેાક્ષ
પદના ઉપાય છે.
