________________
૨૫૭
૫૮. આત્માની શંકા આત્મા આપે પિતે કરે છે. જે શંકાને કરનાર છે, તે જ આત્મા છે. તે જણાતું નથી, એ માપ ન થઈ શકે એવું આશ્ચર્ય છે.
૫૯. આત્માના હોવા પણ વિષે આપે જે જે પ્રકાર કહ્યા તેને અંતરમાં વિચાર કરવાથી સંભવ થાય છે.
૬૦. પણ બીજી એમ શંકા થાય છે કે આત્મા છે તે પણ તે અવિનાશ એટલે નિત્ય નથી, ત્રણે કાળ હોય એવો પદાર્થ નથી; માત્ર દેહના સંગથી ઉત્પન્ન થાય અને વિગે વિનાશ પામે.
૬૧. અથવા વસ્તુ ક્ષણે ક્ષણે બદલાતી જોવામાં આવે છે, તેથી સર્વ વસ્તુ ક્ષણિક છે; અને અનુભવથી જોતાં પણ આમા નિત્ય જણાતો નથી - ૬૨. દેહમાત્ર પરમાણુનો સંચાગ છે, અથવા સંયોગે કરી આત્માના સંબંધમાં છે. વળી તે દેહ