________________
પૂનમ-અમાસના ક્ષયે ૧૩ને જ ક્ષય થાય. - ૧૫ (પૂનમ)ના ક્ષયે અને (અમાસ) ના ક્ષયે પણ ૧૩ ને ક્ષય કરાય છે, ૧૨ ના દિવસે ૧૨-૧૩ ભેગાં ગણાય છે, અને પંચાંગના ૧૩ના દિવસે છતી તેરશે ચૌદશ કરાય છે. તેમજ પંચાંગની ચૌદશે-છતી ચૌદશે પૂનમ કે અમાસ કરાય છે. પણ ૧૪-૧૫ કે ૧૪–૦)) ભેગાં કરાતાં નથી. જેથી ચૌદશ અને પૂનમ અથવા ચૌદશ અને અમાસ, એ બંને સંયુક્ત પની જુદી-જુદી આરાધના પણ સચવાય છે, વળી ૧૪-૧૫ ના છઠ્ઠ તપની, કે ૧૪-૦)) ના છડું તપની આરાધના પણ સચવાય છે.
પંચાંગની તેરશ ઓદયિકી ચૌદશ બને છે, અને ચૌદશ એ ઓદયિકી પૂનમ કે અમાસ બને છે.
પૂનમ-અમાસના ક્ષય પ્રસંગે પંચાંગમાં છતી ચૌદશે તેરશે ચૌદશ કરાય છે, અને ચૌદશે પૂનમ કે અમાસ કરાય છે, તે “ફ પૂa એ વચનના આધારે જ કરાય છે. અર્થાત્ “ પૂર્વ એ વચનથી જ પંચાંગની તેરશ, એ ઔદયિકી ચૌદશ બને છે, અને પંચાંગની ચૌદશ, ઔદયિકી પૂનમ કે અમાસ બને છે. તેથી જ પૂર્વના મહાપુરૂષ આરાધનામાં આ રીતની જ પ્રણાલિકા અવિચ્છિન્નપણે પ્રમાણ કરતા આવ્યા છે.
પર્વ–અપર્વ તિથિની વૃદ્ધિવેળાએ તિથિની તથા આરાધનાની શુદ્ધ પ્રણાલિકા.
લૌકિક પંચાંગમાં ૧ (એકમ) ની વૃદ્ધિ હેય, અર્થાતએકમ બે હૈય, ત્યારે એકમ તરીકેની આરાધના બીજી એકમે કરાય છે. બેસતું વર્ષ કે બેસતો મહિને પહેલી એકમે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org