________________
૧૭૫
૬૦ ઉત્તમ કનક કીચ સમ જાણે, હરખ શાક હૃદયે નવિ આણે—ઉદાર દિલના નિસ્પૃહી પુરૂષો આ દુનિયાના દ્રશ્ય પદાર્થેામાં માહાઈ જતા નથી. સમ્યગ્ જ્ઞાનાષ્ટિથી જડ ચૈતન્યનું સ્વરૂપ એળખી જેમ બને તેમ જડ વસ્તુથી ન્યારા રહે છે, તેમને સોનાના ઢગ લેાભાવી શકતા નથી. કેમકે નિસ્પૃહતાથી તે સુવર્ણ ને કીચ સમાન લેખે છે, તેથીજ સુવર્ણ સદેશ પરવસ્તુઆના સ’ચાગથી તેમને હર્ષઉન્માદ થતા નથી, તેમજ તેના વિચેાગે દુ:ખ દીનતા પણ થતી નથી. ઇષ્ટાનિષ્ટ સયેાગવિયેાગમાં તે તત્ત્વષ્ટિ સમાનભાવ રાખી શકે છે અને તેથીજ તે સદા પ્રસન્ન ચિત્તથી સતેષસુખમાં નિમગ્ન રહે છે. આવા તત્ત્વજ્ઞાની પુરૂષોને સ્વપ્નમાં પણ દુઃખના સ્પર્શ સંભવતા નથી. તેમને પેાતાના આત્મામાં અકૃત્રિમ અનહદ સુખના અનુભવ હાઇ શકે છે. આવી ઉત્તમ વૃત્તિ જેના ઘટમાં દિનરાત જાગી છે તેનું અહાભાગ્ય છે, અને તેવી ઉત્તમ વૃત્તિથી શીઘ્ર ભવને પાર પામી શકાય છે.
૬૧ અતિ પ્રચર્ડ અગ્નિ હૈ ક્રોધ—દ્વેષ, ઇર્ષા, અસૂયા, મત્સર, પરાહ, ધૈર, શ્રાપ અને હિંસાદિક સર્વે ક્રોધનાં રૂપ છે. તે મહાભયકર અગ્નિસમાન છે તે અગ્નિની પેરે પ્રથમ તા જેના મનમાં પ્રગટ થયા હાય તેનેજ સતાપે છે-બાળે છે અને પછી જેના તરફ વરાળ કાઢવામાં આવે છે તેનામાં ઉપશમ રસનું બળ ન હાય તો તેને પણ પ્રજાળે છે, અને એમ અનુક્રમે અનેક જનને ઉપતાપ કરે છે. બીજો અગ્નિ જળના ચેાગે શમી જાય છે ત્યારે ક્રેાધાગ્નિને શમાવવાને પૂરતા શમ, પ્રશમ, ઉપશમ, ક્ષમા, શાંતિ, પ્રશાંતિ, ઉપશાંતિ જેવા ઉપચારનીજ જરૂર રહે છે. અ
