________________
૧૪૬
તેમજ આપણી વ્યાવહારિક તથા ધાર્મિક કરણીમાં પણ ખલેલ પહેચે નહિ.
૮૮. પ્રબળ વેદના સુધા વખાણે—બીજી બધી વેદના કરતાં સુધાની વેદના વધારે પ્રબળ કહી છે. બીજી વેદનામાં પ્રાયઃ મનમાં વૈરાગ્ય જાગે છે, પ્રભુનું નામ યાદ આવે છે, કે પરભવનું સાધન કરવા મનમાં પ્રેરણા થાય છે, ત્યારે સુધાના પ્રબળ ઉદય વખતે એ બધું હોય તે પણ પ્રાયઃ સૂકાઈ જાય છે. એ ક્ષુધા પરિસરને સહન કરનાર કેઈ વિરલ જ્ઞાની તપસ્વી સાધુ જન જ હોય છે. તેવા સમતાવંત તપસ્વી સાધુઓ શિરસાવદ્ય છે. શાસ્ત્રનિર્દિષ્ટ તપસ્યા ઉક્ત વેદનાને શમાવવાને ઉત્તમ ઉપાય છે.
૮૯વક તરંગ ઇદ્ધિ મન જાણે–શાસ્ત્રમાં ઇન્દ્રિયને તથા મનને અવળી ચાલને ઘડા જેવા કહ્યા છે. જેમ અવળી ચાલને ઘડે અશ્વારને અણધારી વિષમ વાટમાં ખેંચી જઈ વિડંબના પાત્ર કરે છે, પણ જે તેને કેળવનાર કેઈ કુશળ (અશ્વવિદ્યામાં નિપુણ) પુરૂષ મળે તે તેને એ સુધારી શકે છે કે તેજ વાંકે ઘડે અ૫ વખતમાં તેના સ્વામીને ધારેલા સ્થાને પહોંચાડી દે છે, તેમ અણકેળવાયેલી અશિક્ષિત ઇંદ્રિ તથા મન સ્વછંદપણે મેજમાં આવે તેવા વિષયપ્રદેશમાં દેડીને આત્માને અનેક પ્રકારે દુઃખી કરે છે અને છેવટ દુર્ગતિમાં લઈ જઈને નાંખે છે; પણ જે સર્વજ્ઞ પ્રભુના વચનાનુસાર તેમને સારી રીતે કેળવ્યાં હોય તે તે સન્માર્ગમાં ચાલે છે અને સન્માર્ગમાં ટેવાઈ તે પિતાના સ્વામી–આત્માને સદ્ગતિને ભક્તા બનાવે છે. માટે શાસ્ત્રકાર ઉપદિશે છે કે “જે તમે ભવભ્રમણના
