________________
૧૯૭
દુઃખ થકી ડરતા છે અને અચળ અવિનાશી અક્ષય અનંત અજરામર એવા મોક્ષસુખની ચાહના કરતા હે તે ઇંદ્રિયાને વશ કરવાને પ્રબળ પુરૂષાર્થ ફેર.” “જે વિષયસુખને જય કર્યો તે સર્વ દુઃખને અંત આવ્યો જાણવે.” આથી સમજાય છે કે સકળ સુખ સ્વાધીન કરવાની ખરી કુંચી મન અને ઇન્દ્રિએને શાસ્ત્રયુક્તિથી સ્વવશ કરી તેમને સન્માર્ગમાંજ દેરવામાં– ટેવવામાં સમાએલી છે; તેથી એજ કર્તવ્ય છે.
લ૦. કલ્પવૃક્ષ સંજમ સુખકાર–જેમ સર્વ વૃક્ષમાં કલ્પવૃક્ષ ઉત્તમ દેવતરૂ ગણાય છે અને તેની છાયા, મૂળ, પત્ર, પુષ્પ, અને ફળ સર્વે ઉત્તમ છે; તેમ “સંયમ સુખ ભંડાર - વિદેશિત સંયમ સર્વ સુખનું નિધાન છે. વીતરાગ પ્રભુનાં નિપક્ષપાતી વચન ઉપર અચળ આસ્થા એ સંયમનું મૂળ છે, યમ નિયમ વિગેરે તેનાં પાત્ર છે, સહજ સમાધિરૂપ તેની શીતળ છાયા છે, ઉત્તમ દેવ મનુષ્ય ગતિ તેનાં સુગંધી પુષ્પ છે અને મેક્ષરૂપે તેનું સર્વોત્તમ ફળ છે. આવા એકાંત સુખદાયી સંયમની કેને ચાહના ન હોય? પરંતુ અનાદિ કાળથી આત્મક્ષેત્રમાં ઉગી નીકળેલાં મિથ્યાત્વ, અજ્ઞાન, અને અવિરતિરૂપ (weeds demerits) દુર્ગુણે રૂપી નકામા હાનિકારક રેખાઓ
ને ઉખેડી નાંખી, પ્રથમ હૃદયભૂમિની શુદ્ધિ કરવા અક્ષુદ્રતાદિક ચિગ્યતા સંપાદન કરી, અનુક્રમે સર્વદેશિત સંયમના યા અધ્યા
મના અવધ્ય બીજરૂપ શુદ્ધ શ્રદ્ધાને રેપી, તેમાં નિર્મળ જ્ઞાનરૂપ અમૃતનું સિંચન કરવામાં આવે છે, તે તેમાંથી પરમ સુખદાયક યમ નિયમાદિક સંયમયેગને પ્રાદુર્ભાવ થાય છે, અને તેથી સ્વર્ગનાં તથા મેલનાં ઉત્તત્તમ સુખ સંપ્રાપ્ત થઈ શકે