________________
૧૭૭,
રૂપજ છે અને તેનું સેવન કે આશ્રય કરનારને વિષ વ્યાપે છે, તેમજ માયા આશ્રી પણ સમજવું. તફાવત એટલે જ છે કે વિષવેલીથી દ્રવ્યપ્રાણુને વિનાશ થાય છે, ત્યારે માયાથી ભાવપ્રાણને લેપ થાય છે. માયાવી જનેની હરેક ક્રિયા વિષમય હોય છે, અને તે પ્રત્યેક કિયાથી સ્વપરના જ્ઞાનદર્શન ચારિત્રાદિક અમૂલ્ય ભાવપ્રાણને નાશ થાય છે. મતલબ કે માયાવીની ધર્મક્રિયા પણ નથી તેને સુખદાયી, તેમ નથી અન્યને સુખદાયી, પણ તે સ્વપરને એકાંત દુઃખદાયીજ નિવડે છે. એથી જ એ હેય છે અને નિષ્કપટવૃત્તિ ઉપાદેય છે. કપટરહિત મન, વચન અને કાયાથી કરાતી વ્યવહારકરણ કે ધર્મકરણ જીવને દુર્ગતિથી બચાવી સદ્દ* ગતિગામી બનાવે છે. - ૬૪ લભ સમો સાયર કેય નાંડિ–લેભને અત્ર સાગરની ઉપમા આપવામાં આવી છે તે એવી રીતે કે જીવને જેમ લાભ મળતું જાય છે તેમ લેભ વધતો જાય છે, અને તે અનુક્રમે વધીને સાગર જે વિશાળ થાય છે, પરંતુ મમૂનિ દુઃatiા એ ન્યાયે લેભમાં દુઃખની પરંપરા રહેલી છે, તેને લેભાં જઈ શકતે નથી, તેથી જ તેમાં ખેંચાય જાય છે. કહ્યું છે કે કે સયભરમણકે, જે નર પાવે પાર; તે પણ લોભ સમુદ્ર કે, લહે ન મધ્ય પ્રચાર.” “આગર સબહી દોષ, ગુણ ધન બડ ચેર; વ્યસનવેલી કે કંદ હે, લોભ પાસા ચિહું ઓર. એમ સમજી સુખના અર્થ જ એ સંતેષવૃત્તિને આદરી ભવૃત્તિને ત્યાગ કરે ઘટે છે.
૬૫ નીચ સંગથી ડરીએ ભાઈ–જ્ઞાની પુરુષોએ મહટામાં મહેસું દુઃખ નીચ સંગતિનું કહ્યું છે. નીચ સંગતિથી
૧૨
