________________
૧૮૯
भुजाबळे तरीए संसार, इणविध भुज शोभा चित्त धार. ३२ निर्मळ नवपद ध्यानः धरीजे, हृदय शोभा इणविध नित कीजे प्रभुगुण मुक्तमाळ सुखकारी, करो कंठ शोभा ते भारी. ३३
૭૯ મેહ સમાન રિપુ નહિ કે, દેખે સહુ અંતરગત જોઈ––મેહ જેવો કઈ પણ કરો શત્રુ દુનિયામાં નથી એ વાત આત્મામાં જ ઉંડે આલેચ કરતાં સમજી શકાય એવી છે. રાગ, દ્વેષ, કષાય, વિષયલાલસા, અહંતા અને મમતાદિક સવ મેહને જ પરિવાર છે. તે જીવને જુદી જુદી રીતે ઘેરી તેની વિવિધ રીતે વિડંબના કરે છે. “હું અને મારૂં” એવા મંત્રથી મોહે આખી આલમને અંધ કરી દીધેલ છે, અને એ જ મંત્ર જગતના જે સુખ બુદ્ધિથી ગણે છે, પણ તેથી પરિણામે કેટલું બધું દુઃખ થાય છે તે તે કઈક વિરલાજ સમજી શકે છે. જે અનંતીવાર જન્મમરણના ફેરામાં ફરવાનું કંઈ પણ સબળ કારણ હોય તે તે રાગ, દ્વેષ અને મહજ છે. તેને અંત (ક્ષય) થયે છતે જન્મ મરણ સંબંધી સમસ્ત દુઃખને સહેજેજ અંત થઈ જાય છે. એ વાત શાસ્ત્રથી, ગુરૂગમથી કે જાતિઅનુભવથીજ સારી રીતે સમજી શકાય એવી છે. આપણે આત્મા પ્રમાદવશાત્ મોહાદિક શત્રુઓના પાશમાં સપડાઈ ગયું છે તેમાંથી મુક્ત થવાની તેને પૂરેપૂરી જરૂર છે, અને તે ઉપેક્ષા કરવા યોગ્ય નથી જ. જે આપણને આપણું શુદ્ધ સ્વરૂપનું એટલે આ પણ આત્મશક્તિનું યથાર્થ ભાન (જ્ઞાન) અને યથાર્થ શ્રદ્ધાન (પ્રતીતિ) થાય તે આપણને પિતાને પૂર્ણ ખાત્રી થાય કે આપણે આપણા કટ્ટા શત્રુઓના પાશમાં આપણું જ ભૂલથી સપડાયા છીએ; અને આપણે જાગૃત થઈ આપણી ભૂલ સુધારીને તે શ
