________________
૧૯ર તે વાત વધારે દયાÁ લાગણીથી વિચારવામાં આવે તેમ તેમ નિર્દય કામ કરતાં કંપારી છૂટે, અને છેવટે નિર્દય કામ કરી શકાય નહિ. જે મૂઢ માનવીઓ રાક્ષસની પેરે રસનાની લોલુપતાથી માંસભક્ષણ અને આખેટક (મૃગયા–જીવવધ) કરે છે તે કઠેર દિલવાળા નરપશુઓ પિતાની સમીપે મરણને શરણ થતા જાનવરની દુઃખ ભરી લાગણીઓ શું જોઈ શકતા નથી ? શું તે દીન અનાથ જાનવરે પિતાનાં બાળબચ્ચાને મૂકી તે નર દૈત્યને અર્થે પિતાની ખુશીથી મરણને શરણ થવા ઈચ્છે છે? જેમ નિર્દયતાથી તેમને તેમની ઈચ્છા વિરૂદ્ધ રીબાવીને મારી નાખવામાં આવે છે, તેમ આ નદૈત્યોને તેમનાં બાળબચ્ચાને કે તેમના વહાલા બીજા સંબધીઓને મારી નાખવામાં આવે તે કેટલે બધે ત્રાસ જણાય ! તેટલેજ બલકે તેથી પણ અધિક ત્રાસ ઉક્ત પશુઓને નિર્દયપણે મારતાં થવો જ જોઈએ. તેની દયાજનક અપીલ કેની પાસે જઈ કરવી? આ ભારતભૂમિ દયાના પ્રતાપથી આગળ જેવી દયાદ્ધિ અને પવિત્ર હતી તેવીજ અત્યારે નીચ સંસર્ગથી નિર્દય અને અપવિત્ર બની ગઈ છે. ફક્ત નિર્દયતા (નિરપરાધી પ્રાણુઓ ઉપર ગુજરતું કર શાસન-ઘાતકીપણું) જ અત્ર નિયામક છે. તેને જ દૂર કરવા પુરતો પુરૂષાર્થ સેવવામાં આવે તે પુનઃ આ આર્યભૂમિ જેવી ને તેવી દીપી રહે! એમ સમજી પિતાની માત-ભૂમિના ઉદ્ધાર માટે હરેક ભારતવણી જને હિંસા પ્રતિબંધ માટે દઢ પ્રતિજ્ઞા કરવી જોઈએ !
૮૩. સુખિયા સંતેષી જગમાંહી જાકે વિવિધ કામના નાંહિ–જેને કોઈ પણ પ્રકારની વિષયવાંછા રહી નથી એવા સંતોષી સંત સુસાધુજનેજ જગતમાં ખરા સુખીયા સમજવા.
