________________
જગતને લઈ ગયા. કર્મોના બંધનથી કેવી રીતે છૂટાય તે માટે વ્યવહારધર્મ નિર્દોષ જીવનનિર્વાહની ચાવી બતાવી અને નિશ્ચયધર્મ આત્મકલ્યાણની ચાવી બતાવી તે દ્વારા જગત-સૃષ્ટિ રચી તેથી મહાબ્રહ્મા અરિહંત પરમાત્મા છે.
પશિવાય - વળી પરમશિવ છે. અરિહંત પરમકલ્યાણ સ્વરૂપ છે. જેથી જીવોના પરમકલ્યાણનું કારણ છે માટે તે પરમશિવ છે.
અa-નેહા-ના-સ્વરૂપો - વળી એકાનેકાનન્ત સ્વરૂપી છે. અરિહંત પરમાત્મા શક્તિરૂપે એક છે, વ્યક્તિ સ્વરૂપે અનેક છે અને કાળના પ્રવાહમાં અનંતા અરિહંત પરમાત્મા થયા અને થશે તે સ્વરૂપે અનંત છે.
ભાવ-ભાવ-વિનંતાય - વળી ભાવાભાવ વિવર્જિત છે. અરિહંત પરમાત્મા ભાવના અભાવથી રહિત છે. અર્થાત્ ભાવ સ્વરૂપ છે. તેમની સત્તા સદા કાળ હોય જ છે. નામાદિ ચાર નિપામાં કોઈ પણ નિક્ષેપે તેમની સત્તા છે. અર્થાત્ અરિહંત પરમાત્મા તીર્થકરત્વનું કાર્ય સમવસરણમાં બેસી દેશના દેઈ પ્રતિબોધ કરતા સાક્ષાત બિરાજમાન ભાવ સ્વરૂપ પરમાત્મા હોવાથી ભાવાભાવ વિવર્જિત છે. અર્થાત્ ભાવ અને અભાવથી રહિત છે.
તિ-નાતિ-યાતિતાય - વળી અસ્તિનાસ્તિયાતીત છે. અરિહંત પરમાત્મા અસ્તિનાસ્તિ એ દ્રયને ઓળંગી ગયેલા છે. અરિહંતપદ આત્મદ્રવ્યની પર્યાય છે તેમાં પર્યાયાર્થિક નયથી અરિહંતનું અસ્તિત્વ છે. દ્રવ્યાર્થિક નયથી અરિહંતનું નાસ્તિત્વ છે. તે અસ્તિનાસ્તિરૂપ દ્રયને ઓળંગીને અરિહંત પરમાત્મા નિજ સ્વરૂપની રમણતારૂપ નિજ એક સ્વભાવસ્થિત છે.
પુષ-પાપ-વિરહિતાય - વળી પુણ્યપાપ વિરહિત છે. અરિહંત પરમાત્માને પુણ્ય કે પાપ કર્મો ઉદયમાં આવેલાં ભોગવાઈ જાય છે. શકસ્તવ
હ