________________
-પરષ્ટિને - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? આદિ પરમેષ્ઠી છે. ચૈતન્યશક્તિ (શુદ્ધાત્મા) પરમેષ્ઠિઓમાં મુખ્ય હોવાથી આદિ પરમેષ્ઠિ છે.
અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે? આદિ પરમેષ્ઠી છે.
તેમાં આદિ પ્રથમ પરમેષ્ઠિ અરિહંત પરમાત્મા છે કારણ કે તેમનો જગત ઉપર ઉપકાર મુખ્ય છે માટે તે આદિ પરમેષ્ઠિ છે.
વુિં મહેણાય - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? આદિ મહેશ છે: પરતત્ત્વ મહાન ઇશોમાં મુખ્ય છે. મહેશ એટલે મોટા ઈશ્વર, તેમાં આદિ પરતત્ત્વ છે.
અરિહંત અને સિદ્ધ એ બંને પરમાત્મા છે તે પર્યાય સ્વરૂપ છે. પરતત્ત્વ ચૈતન્યશક્તિ દ્રવ્ય સ્વરૂપ છે. દ્રવ્ય, ગુણ અને પર્યાય એ ત્રણમાં આદિ (મુખ્ય) દ્રવ્ય છે માટે પરતત્ત્વ ચૈતન્યશક્તિ (શુદ્ધાત્મદ્રવ્ય) સ્વરૂપ હોવાથી તે આદિ મહેશ છે. '
અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે? આદિ મહેશ છે.
અરિહંત પરમાત્માએ જ મોક્ષ માર્ગ બતાવ્યો છે. તે ન હોત તો સિદ્ધિની વાટે કોણ જઈ શકત? માટે તે આદિ મહેશ છે.
મહાક્યોતિ સત્તાય - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? મહાજ્યોતિ સત્વ છે. મહાન જ્યોતિની સત્તારૂપ છે. આ જ્યોતિ બાહ્યપ્રકાશરૂપ નથી કિન્તુ આંતરજ્યોતિ જે બ્રહ્મપ્રકાશરૂપ છે. આત્મપ્રકાશ અરૂપી છે, નિરાકાર છે, તેની સત્તારૂપ (અસ્તિત્વ રૂપ) છે. પરતત્ત્વ કેવળ સત્તારૂપ દ્રવ્યને જ માનવામાં આવે છે. તે આકાશ જેવું શુદ્ધ, નિરાકાર, નિરંજન છે. માટે પરતત્ત્વ મહાન જ્યોતિની સત્તારૂપ છે.
અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે? મહાજ્યોતિસત્વ છે. મહાન જ્યોતિ સત્ત્વ એટલે કે અરિહંત પરમાત્મામાં મહાન જ્યોતિની સત્તા પ્રગટરૂપે છે. અર્થાત્ તે જ્ઞાનરૂપે પ્રગટ થયેલી હોવાથી અરિહંત પરમાત્મા મહાજ્યોતિ સત્ત્વરૂપ છે. ૧૨૬
શકાય
