________________
અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે ? સર્વના હિત સ્વરૂપ છે. માટે ષડૂજીવનિકાય હિત તેમને કહેવાય છે અથવા તેમના આલંબનથી સર્વના હિત.અથવા સર્વે હિતો થાય છે કારણ કે તે સર્વહિત સ્વરૂપ છે.
સર્વાધિનાથાય - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? સર્વાધિનાથ છે. સર્વના અધિક નાથ છે. ચૈતન્યશક્તિ જ સર્વનું અધિક યોગક્ષેમ કરનાર હોવાથી સવધિનાથ છે કારણ કે સર્વ પર્યાયાદિનું રક્ષણ શુદ્ધદ્રવ્ય જ કરી રહેલું છે. માટે તે સર્વાધિનાથ છે.
અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે. સર્વાધિનાથ - સર્વ જીવોના અધિક નાથ (યોગક્ષેમ કરનારા) છે.
વૌવન - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? કર્મચન છે - કોઈ છે. જેનું નામ ન હોય તે કોઈ તરીકે ઓળખાય છે. પરતત્ત્વનું સ્વરૂપ અવર્ણનીય હોવાથી તેને શબ્દમાં લાવવા માટે કોઈ તરીકે ઓળખાય છે માટે કૌંચન છે. અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે? કસ્મચન - જેમનું જીવન કોઈ અલૌકિક છે માટે કર્મચન છે. .
ક્ષેત્રાય - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે? ક્ષેત્ર છે. દરેક પર્યાયોનો આધાર ચૈતન્યશક્તિ છે તેથી પરતત્ત્વ તે ક્ષેત્ર છે, તેમાં રહેલા પર્યાયો ક્ષેત્રી છે. માટે શુદ્ધાત્મદ્રવ્ય ક્ષેત્ર સ્વરૂપ છે.
અરિહંત પરમાત્મા કેવા છે? ક્ષેત્ર છે. કારણ કે તે સર્વજીવોના આધારભૂત હોવાથી અર્થાત્ સર્વ જીવોને પોતાનામાં સમાવતા હોવાથી - અભેદ સ્વરૂપે પોતામાં સમાવી લેતા હોવાથી તે ક્ષેત્ર છે.
પાત્રાય - વળી પરતત્ત્વ કેવું છે ? પાત્ર છે. સમગ્ર જગતને રહેવાનું તે પાત્ર સ્વરૂપ છે. જગત જડ-ચેતન સ્વરૂપ છે કારણ કે તે પર્યાય સ્વરૂપ છે. તે ચૈતન્યશક્તિથી સર્જન થયેલું છે માટે પરતત્ત્વ જગતના પાત્ર સ્વરૂપ હોવાથી તે પાત્ર છે.
શસ્તવ
૧ ૧૩
