Pravachansara Piyush Part 2

Author(s): Kundkundacharya, Amrutchandracharya, Himmatlal Jethalal Shah
Publisher: Grand Rapid America Mumukshu Mandal America

Page 7

સ્વરૂપ છે. દરેક પદાર્થ સ્વથી એકત્વ અને પરથી ' એવો સ્વતંત્ર સ્વભાવ છે. એટલું જ મર્યાદિત વિભક્ત એ પ્રકારે અસ્તિ નાસ્તિ અનેકાંતરૂપ છે. : તેનું કાર્યક્ષેત્ર છે. દરેક ગુણ અન્ય ગુણથી સ્વથી એકત્વમાં દરેક દ્રવ્યના પેટાળમાં પોતાનું જુદાપણું સદાયને માટે ટકાવીને અનંતગુણો વગેરે છે અને તે બધાંને અનાદિથી : રહેલો છે અને તેમ છતાં જયારે દ્રવ્યની અનંતકાળમાં ઉત્પન્નધ્વંશી એવી અનંત પર્યાયો : સત્તાને લક્ષમાં લઈએ છીએ ત્યારે ત્યાં એકપણ છે. આ રીતે ગુણ અને પર્યાયોના એકત્વરૂપ : ગુણો અલગ ખ્યાલમાં આવતા નથી. આ દ્રવ્ય છે. આ અધિકારમાં આચાર્યદેવે આ એકત્વ અને વિભક્ત તથા પ્રભુત્વ અને વિભુત્વ અંતરંગ બંધારણ વિસ્તારપૂર્વક સમજાવ્યું છે. : લક્ષમાં લેતા સાનંદાશ્ચર્ય જરૂર થાય છે. નાના પં. શ્રી હિંમતભાઈ કહે છે કે “ત્યાં : બાળકોને સીડીના પગથિયા ચડઉતર કરવાની દ્રવ્યસામાન્યનું સ્વરૂપ જે અલૌકિક શૈલીથી સિદ્ધ : જેમ મઝા આવે તેમ પદાર્થમાં પણ એક-અનેક કર્યું છે તેનો ખ્યાલ વાંચકને એ ભાગ જાતે જ : અર્થાત્ મહાસત્તા અને અવાંતાર સત્તાઓ વાંચ્યા વિના આવવો અશક્ય છે.” આ વાત : વચ્ચે ચડઉતર કરવાની અનેરી મઝા છે. યથાર્થ છે.
: તેમ કરવાથી જ તેનું સપ્રતિપક્ષપણું અને
અવિનાભાવપણ - અત૬ ભાવ અને દૃષ્ટાંતઃ
: તાદાભ્યપણું સાચા અર્થમાં જમાવટ કરે છે. કોઈ વ્યક્તિના માથામાં રંગની કણીઓ :
' : બંધારણની આ મઝા ખરેખર માણવા જેવી નાખી હોય તો તે જેટલી વાર માથું ધુએ
મામ : છે. જેને બંધારણ સાચા અર્થમાં સમજાયું એટલીવાર તેમાંથી રંગ નીકળતો જાય. : હોય એ જ શાસ્ત્રની ગાથાઓના ભાવને સારી
તે રીતે આ દ્રવ્યબંધારણને જેટલીવાર : રીતે સમજી શકે છે. ગાથાઓના ભાવના વાંચો અને વિચારો એટલીવાર તેમાંથી નવા : ઊંડાણ સમજવા માટે એ સિવાય અન્ય સાધન નવા ભાવો આવ્યા કરે. ખરેખર તો અંતરંગ : મળવું મુશ્કેલ છે. જેણે બંધારણનો યોગ્ય બંધારણની ચોખવટ વધતી જાય અને સાથોસાથ આ અભ્યાસ કર્યો હોય તેને દરેક ગાથામાં બંધારણ તેનો મહિમા પણ વધતો જાય છે. નાની : ભર્યું છે એવો ખ્યાલ આવશે. આપણા ઉપકારી ઘડિયાળ, મોટર અને જમ્બો જેટ એરોપ્લેનમાં : પં. શ્રી હિંમતભાઈ શાહ (મામા) હંમેશા વપરાતા સ્પેરપાર્ટસનો વિચાર કરો તો તે : આ વાતને મહત્વ આપતા. તેઓ કહેતા કે (સંખ્યાત છે) બધાનું તે મશીનમાં યોગ્ય સ્થાન પહેલા પ્રવચનસાર શાસ્ત્રનો અભ્યાસ કરવો છે. તેની ઉપયોગિતા છે. તેની સામે દરેક : જરૂરી છે. ત્યારબાદ અન્ય શાસ્ત્રો સારી પદાર્થમાં અનંત ગુણધર્મો રહેલા છે તે વાત - રીતે સમજી શકાય છે. આ અધિકારને દર્શન લક્ષમાં આવે ત્યારે પદાર્થનો મહિમા કેટલો : અધિકાર પણ કહ્યો છે. આનો અભ્યાસ વધી જાય! દરેક ગુણધર્મને તેનો કહેવાય : સમ્યગ્દર્શનમાં ઉપયોગી છે. પ્રવચનસાર - પીયૂષ