________________
२५३
૪. કેટલાક ધાતુઓ એવા છે કે તેનું પ્રેરકરૂપ કરતી વખતે વિકલ્પે જુદો જ ધાતુ બને છે. ત્યારે તેને ઉપર લખેલા પ્રેરક ભેદના પ્રત્યયો લગાડ્યા વિના સીધા મૂળભેદ પ્રમાણે રૂપો થાય છે. સરળતા માટે કેટલાક પ્રેરક અંગો :—
[१] हस्-हास, हासे, हसाव, हसावे. गा-गाअ, गाए, गाआव, गाआवे.
[२] लुञ्च लुंचवि, लुंच, लुंचे, लुंचाव, लुंचावे. तोस्-तोसवि, तोस, तोसे, तोसाव, तासावे.
[३] भम् भमाड, भाम, भामे, भमाव, भमावे.
[४] छय् ढक्क्, छाय, छाये, छयाव, छयावे.
સૂચના—બ્લ્યૂ વગેરેને બદલે પ્રેરકમાં વપરાતા વગેરે
ધાતુઓ કોષમાં આપ્યા છે. ત્યાંથી બરાબર તૈયાર કરવા.
પ્રેરક ભેદનાં કૃદન્તો.
नियमो
૧. ઉપર પ્રમાણે અંગો બનાવીને ૨૪ સમા પાઠમાં આપેલા કૃદન્તના પ્રત્યયો લગાડીને રૂપો બનાવવા. પરંતુ.
२.
ૐ. કર્મણિ ભૂતકૃદન્તના ૐ વગેરે પ્રત્યયો ધાતુને સીધા જ લાગે છે. તે વખતે ઉપાન્ય ૐ નો આ થાય છે.
२५४
आ. अथवा आवि प्रत्यय उभेराया पछी उर्भशि भूतगृहन्तना પ્રત્યયો લાગે છે. આ અવિ પ્રત્યય લાગતી વખતે કોઈક જ ધાતુમાં ૐ નો TM થાય છે. ગુરુઉપાન્ત્ય ધાતુ હોય તો તેને વિ પ્રત્યય પણ લાગે છે.
પ્રેરક ભેદનાં કૃદન્ત રૂપો.
[[१]] वर्तमान दृहन्त
१२. हासन्तो,
हासेन्तो,
हासमाणो, हासेमाणो.
हासेमाणो,
नारी हासन्ती
हासई,
हासेन्ती
हासेई,
हासन्ता,
हासेमाणी,
हासेन्ती,
D:\mishra\sadhu\prakrta.pm5/3rd proof
हासेई.
हासेन्ता.
हसावन्तो,
हसावेतो,
हसावमाणो,
हसावेमाणो
हसावन्ती
हसावई
हसावेन्ती
हसावेई,
हसावन्ता,
हसावेमाणी,
हासमाणा, हासेमाणा. हसावमाणा, हासेमाणा, हसावेमाणा,
हसावेतो.
हसावेमाणो.
हसावेन्ती - ई
हसावेमाणी.
हसावेमाणा.