________________
४८०
પ્રજ્ઞાવબોઘ-વિવેચન ભાગ-૨
અર્થ - ઠંડા ઉપચારનું સેવન કરવાથી જ્યારે તે સ્વસ્થ થઈ ત્યારે તેને ઊછેરનારા ઘાય માતા શ્રીમતીને મૂછનું કારણ પૂછવા લાગી. II૯૦ના
પ્રાયશ્ચિત્ત લેનાર સમ-ખરી. સદગુરુની સન્મુખ રે- ખરી.
યથાર્થ વાત કહે બથી : ખરી નિર્નામિકા - દુઃખ રે, ખરી. અર્થ - પ્રાયશ્ચિત્ત લેનાર માણસ જેમ સદ્ગુરુ પાસે પોતાનો યથાર્થ વૃત્તાંત નિવેદન કરે તેમ શ્રીમતીએ પોતાના પૂર્વ જન્મો નિર્નામિકાના ભવના દુઃખથી લગાવીને આજ સુધીના જે થયા તેનો સર્વ વૃત્તાંત યથાર્થ રીતે કહી સંભળાવ્યો. ૯૧ાા
સ્વયંપ્રભા-ભવનાં સુખો, ખરીપતિ-પ્રેમ-વિસ્તાર રે, ખરી,
નંદીશ્વર દ્વીપ-મંદિરો, ખરી. ભક્તિમહોત્સવ સાર રે. ખરી અર્થ - દેવલોકમાં હું સ્વયંપ્રભા નામે દેવી હતી. ત્યાંના સુખો અને મારા પતિનો મારા ઉપર અત્યંત પ્રેમ હતો વગેરે સર્વનું વિસ્તારપૂર્વક વર્ણન કર્યું. અમે નંદીશ્વર દ્વીપના મંદિરોમાં ભક્તિમહોત્સવ અર્થે ગયા હતા. ત્યાંથી બીજા તીર્થોમાં જતાં તે ચ્યવી ગયા અને હું અહીં આવી છું. I૯રા
ચિત્ર-કુશળ તે પંડિતા-ખરી. પટ પર કરે ચિતાર રે; ખરી.
શ્રીમર્તાને દર્શાવીને-ખરી. દ્રશ્ય કર્યું તૈયાર રે. ખરી અર્થ - ચિત્રમાં કુશળ એવી પંડિતાએ તે બઘા વૃત્તાંતનો ચિતાર પટ પર દોરી, શ્રીમતીને બતાવી એક સુંદર દ્રશ્ય તૈયાર કર્યું. ૯૩
ચક્રીની વર્ષગાંઠનો-ખરી. ઉત્સવ-દિન ગણ લાગ રે-ખરી.
રાજાઓના માર્ગમાં-ખરી મૂક્યા ચિત્ર-વિભાગ ૨. ખરી અર્થ :- શ્રીમતીના પિતા વજસેન ચક્રવર્તી તેમની વર્ષગાંઠનો ઉત્સવ દિન આવ્યો. તે દિવસે ખરો લાગ જાણી, આવતાં રાજાઓનાં માર્ગમાં તે દોરેલું ચિત્ર મૂકી દીધું. ૯૪ના
પંડિતા પાસે ઊભી, ખરી. રાજા જોતા જાય રે; ખરી.
કોઈ વખાણે રંગને, ખરી. કોઈ કળા-ગુણ ગાય રે. ખરી અર્થ - પંડિતા તે ચિત્ર પાસે ઊભી રહી. રાજાઓ બઘા તે ચિત્ર જોતાં જાય છે. કોઈ તેમાં પૂરેલા વિવિઘ રંગોના વખાણ કરે છે. કોઈ તેમાં દોરેલી કળાના ગુણ ગાય છે. પા.
કોઈ મંદિરો દેખતા, ખરી. કોઈ જાએ જિન-નાથ રે; ખરી.
કોઈ દેવ-દેવી જાએ, ખરી. કોઈ સઘળો સાથ રે. ખરી અર્થ - કોઈ ચિત્રમાં દોરેલા સુન્દર મંદિરો જાએ છે તો કોઈ જિનનાથની મૂર્તિના દર્શન કરે છે. કોઈ દેવદેવીઓને જુએ છે. તો કોઈ સઘળા ભેગા મળેલા દેવોના સંઘાતને જોઈ વખાણે છે. કા.
વજજંઘ કુમાર ત્યાં ખરી, દેખે જ્યાં ચિતાર રે; ખરી
મૂર્ધા પામીને પડે, ખરીદાસ કરે ઉપચાર રે. ખરી અર્થ :- વજજંઘ કુમારે જ્યારે આ ચિત્રામાં બતાવેલ સઘળો ચિતાર જોયો કે તે મૂછ પામી નીચે
