Prabuddha Jivan 2014 10 Jain Tirth Vandan ane Shilp Sthapatya Visheshank

Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 47

ઑકટોબર ૨૦૧૪ - પ્રબુદ્ધ જીવન જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક, પૃષ્ઠ ૪૭
મેષાંક
ભવતારક અને ભાવક વચ્ચે, 'ચાલો ચાલોને અંજ ! શ્રી સિદ્ધાચલ રિએ એક વહાણની આકૃતિ છે. એ નાથ અને સેવક વચ્ચે, આડશ
વહાણ બરાબર પ્રભુની સામે છે. ચાલો ચાલોને રાજ! શ્રી સિદ્ધાચલ ગિરિએ, હૈ વ્યવધાન શા માટે? કોઈ પણ
બહુ ભીડ હોય ત્યારે વહાણ રે શ્રી વિમલાચલ તીરથ ફરસી, આતમ પાવન કરીએ-ચાલો૦ ૧ જે માણસની દૃષ્ટિ, પરમ કૃપાળુ
વરતાતું નથી. આજે તો સઢ જે પ્રભુને શું દૂષિત કરી શકે ? ઈણ ગિરિ ઉપર મુનિવર કોડી, આતમતત્ત્વ નિપાયો;
ચઢાવેલું સજ્જ થયેલું દેખાય છે. ← કદાચ કોઈ અટવાયેલો, | પૂર્ણાનંદ સહજ અનુભવ રસ, મહાનંદ પદ પાયો-ચાલો૦ ૨ જાણે સફરી જહાજ, ફરસ
કષાયોથી ઘેરાયેલો, થાકેલો, પુંડરીક પમુહા મુનિવર કોડી, સકલ વિભાવ ગમાયો; બનાવનારે ભારે કલાત્મક રીતે ૨ # હારેલો, વાટ ભૂલેલો કાળા | ભેદભેદ તત્ત્વ પરિણતિથી, ધ્યાન અભેદ ઉપાયો-ચાલો૦ ૩ આ પ્રતીકને તરતું મૂક્યું છે. શું હું માથાનો માનવી વાટમાં ઊભા જિનવર, ગણધર, મુનિવર કોડી, એ તીરથ રંગરાતા;
ભવસાગર તરવા માટે ખપ લાગે છે ૬ રહી દર્શન કરે એથી રૂડું શું! એ શુદ્ધ શક્તિ વ્યક્ત ગુણ સિદ્ધ, ત્રિભુવન જનતા ત્રાતા-ચાલો૦ ૪.
એવું જહાજ, હવે ચોમેરની ૬ S જ્યાં જતો હોય ત્યાં નોખી જ એ ગિરિ ફરશ્ય ભવ્ય પરીક્ષા, દુર્ગતિનો હોય છેદ;
ફરસબંદી લાવ લાવ સમંદર જેવી ; ભાવદશા લઈને જાય અને
લાગે છે. સમ્યક્ દરિસણ નિર્મલ કારણ, નિજ આનંદ અભેદ-ચાલો૦ ૫ | જે અવળી બાજી સવળી થઈ જાય,
રંગમંડપમાં ઉત્તર-દક્ષિણ 8 ચમત્કાર સહજ થઈ જાય, એવું ય બને. હું તો માટુંગા જાઉં ત્યારે ભીંતો પર મોટા અરીસા છે. એ દર્પણમાં હું શોધવા જાઉં . ખાલી હું કુંથુનાથ પ્રભુના ભરરસ્તે ઊભો રહી દર્શન કરું છું અને અનેકની હાથ પાછો ફરું છું. અરીસો સ્મિત કરે છે. સામસામેની દીવાલે આવેલા હું શુ જેમ હું ય ધન્ય થતો આવ્યો છું.
અરીસા એકલા પડતા હશે ત્યારે શું વાતો કરતા હશે, અથવા શું છે. મંદિરને પૂર્વ, ઉત્તર અને દક્ષિણે પ્રવેશ દ્વાર છે. સવારનો સોનેરી જોતા હશે? હૈ તડકો એવો રેલાઈ રહ્યો છે. બીજું કંઈ સાથે લઈ જવા જેવું ક્યાં ચંદનનું તિલક કરવા શલાકા ઉપાડું છું. તિલક કરતાં શલાકાનો ૬ રહ્યું છે! થોડુંક છોડીને જવાનું છે.
સ્પર્શ કપાળને થાય છે. વિચાર આવે છે કે આ શલાકા તો કેટકેટલા હૈ હુ તડકાની એક સેર છેક ગર્ભગૃહની ઊંચી પગથી સુધી પહોંચી ભાલને સ્પર્શી ચૂકી છે, ધન્ય કરી ચૂકી છે. દે છે. એ ઝળાંહળાં કિરણો પાછા વળીને સૂર્યદેવતાને શો સંદેશો અહીં કશું આરંભ કરવાનું નથી. તેથી કશાનો અંત પણ નથી. જે દેતાં હશે! અહીં પલાંઠી વાળીને બેસવામાં પૂજા આવી જાય છે. આટલું થઈ ગયું એટલે પૂજા થઈ ગઈ. કીર્તન થઈ ગયું. પ્રદક્ષિણા મન બેઠું કે પૂજા સારી રીતે થઈ.
થઈ ગઈ એવું કશું નથી. સમયનું ગરવું રૂપ અહીં નીરખું છું. હું અગણિત વર્ષોમાં અનેક પ્રસંગે અહીં ઉચ્ચારાયેલાં શ્લોકો, શિયાળાની સવારનો સમય ગમાણમાં રમતા શિશુ વાછરડા જેવો છું
સ્તવનો, પ્રાર્થનાઓ વાતાવરણમાં બેઠેલાં છે. આ હવામાં કેવા છે. ગાયના દૂધની સૌરભથી ભર્યો ભર્યો. 8 કેવા ભક્તોના શ્વાસ ભળ્યા હશે ! કોણે પ્રભુ સાથે તારામૈત્રક રચ્યું ભક્ત તડકામાં ઉષ્મા છે. હવામાં ઠંડક છે. ગામમાં સર્વત્ર દેનિક 8 હૈ હશે ! અહીં કેવી કેવી ભાવદશાઓ પ્રગટી હશે! બધું કલ્પના દ્વારા પ્રવૃત્તિઓ શરૂ થઈ ગઈ હશે. ગામ વચ્ચે આવેલા દેવાલયમાં અકલ્ય '8 માનવું રહ્યું.
પ્રગાઢ શાંતિ છે. જીવન છે. મને અહીં બેઠે બેઠે અનેક દેવાલયોનું 8 અગરબત્તીની ધૂમસેર ઊઠે છે. આકાર અને સુવાસ રચાતાં જાય મધુરસ્મરણ થાય છે. ઉત્તરમાં હિમાલય ને પશ્ચિમ કાંઠે મારું નાનકડું છે ૨ છે. ધૂમસેર ઊંચે ચડે છે અને પોતાને ભૂંસતી જાય છે. ધૂમસેરના ગામ. અહીં બેઠે બેઠે હિમાલયની થોડીક નીરવ ક્ષણોને મુખાસુખ રે જે રચાતા, બદલાતા, ફંટાતા, ભૂંસાતા અને હવામાં વિલીન થતાં થતી જોઉં છું. પણ આકારને જોઉં છું. અગરબત્તીની વિભૂતિ પણ આકાર સર્જે છે. એ પ્રભુ અને મારી વચ્ચે કોઈ વ્યવધાન નથી. પરમાત્મા મને જુએ ? હું નાજુક શિલ્પને વિચ્છેદનાર કોઈ નથી.
છે, એમને જોઉં છું. આંખો વાતો કરતાં કરતાં અપલક બની હૈ 3 અક્ષતના બે ચાર દાણા વેરાયા છે. ફરસ પર ઝટ નજરે ન ચડે જાય છે. હવા, પ્રકાશ, સમય, શ્વાસ અને હું પ્રભુ સન્મુખ છીએ. 3 રે એવા. પ્રભુની ઓળખીતી ચકલી આવે છે. ચીંચીંના ઝીણા રવથી વાતો ચાલે છે અને શાંતિ તો સભર સભર લહેરાય છે ત્યારે હું રે પ્રભુ પ્રાર્થના કરી દાણાનો પ્રસાદ લઈ પાંખો ફફડાવી ઊડી જાય દેવાલયમાં હતો, હવે એ દેવાલય મારા હૈયામાં રોપી દીધું છે.
જૈન તીર્થ વંદની અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 4 જૈન તીર્થ વંદની અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિરોષક ૬ જૈન તીર્થ વંદની અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 4 જૈન તીર્થ વેદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ 4 જૈન તીર્થ વંદની અને શિલ્પ 2
જૈન તીર્થ વંદની અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન તીર્ય વંદની અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક છ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન તીર્ય વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલા જ
રંગમંડપની ભૂમિને માથું અડકાડું છું. માથું જ્યારે જ્યારે ભોંય ૧૮,૬૪, મનીષ કાવેરી, મનીષનગર, ચાર બંગલા, અંધેરી (વે.) ૬ સરસું નમે છે ત્યારે કંઈક સાંભળે છે. રંગમંડપના આરસ પર મધ્યમાં મુંબઈ-૪૦૦ ૦૫૩. મો. : ૯૮ ૨૦૬ ૧૧૮૫૨) જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક % જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્યવિશેષાંક ક જૈન તીર્થ વેદના અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વંદતી અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક