Prabuddha Jivan 2014 10 Jain Tirth Vandan ane Shilp Sthapatya Visheshank

Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 89

add
ઑકટોબર ૨૦૧૪ - પ્રબુદ્ધ જીવન જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક, પૃષ્ટ ૮૧
-
મેષાંક
જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિરોષક ૬ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક * જૈન તીર્થ વંદની અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક 4 જૈન તીર્થ વંદતા અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ 4 જૈન તીર્થ વંદની અને શિલા 2
8 હતી અને હજુ ત્યાંના મોટા દેરાસરજીમાં શોભે છે. કેવી રીતે શ્રી વિદ્વાન અને પવિત્ર સાધુઓ કે જેમાંના દરેક ખરેખર જૈન કોમને 8 હું નવખંડા પાર્શ્વનાથજીની મૂર્તિ ભાવનગરથી ઘોઘે લાવવામાં આવી માટે શોભારૂપ છે, એકજ ભક્તિભાવથી અનુસરતા હતા અને જેમની કું હૈ હતી અને કેવી રીતે તેનું શરીર નવ ટુકડા વાળું થયું અને પછી આજ્ઞામાં તેઓ હંમેશાં સરખા ઉત્સાહથી રહેતા હતા અને એમના હૈ જે મંત્રના બળથી અપૂર્ણ રીતે સાજું કરવામાં આવ્યું હતું તે સંબંધી સ્વર્ગવાસ પછી આજે પણ રહે છે, આ મહાત્મામાં કેવો ગુણોત્કર્ષ જે છ જિજ્ઞાસુ વાચક ઘોઘે જઈને ઘણી સુંદર, ચમત્કારથી ભરેલી હોવો જોઈએ! આ વિચારશ્રેણિને લઈને શ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજીની છે હૈ દંતકથાઓ સાંભળી શકે છે. એ વાત જરૂર સાચી છે કે આજે પણ જન્મભૂમિના દર્શન કરવા, એ ઘણાં દિવસોથી મારી તીવ્ર ઈચ્છા હું ૨ શ્રી આદિનાથજીની અધિષ્ઠાત્રી ચક્રેશ્વરી ઘોઘાના નવખંડા હતી. # પાર્શ્વનાથજી પાસે અને શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનની અધિષ્ઠાત્રી દેવી મહુવા ગામ પોતાના વિશાળ બગીચા અને નાળિયેરના ઝાડોના શું હું પદ્માવતી ભાવનગરવાળા શ્રી આદીશ્વર ભગવાનના દેરાસરમાં પ્લેન્ટેશનો વડે રમણીય છે અને કાઠિયાવાડનું કાશ્મીર’ આ નામ છે ૬ બીરાજે છે.
ખરેખર મહુવા માટે અયોગ્ય નથી. મહુવાનું દેરાસર પણ અજાણીતું હૈ તળાજા
નથી. આ જીવિતસ્વામિનું દેરાસર કહેવાય છે કારણ કે ત્યાંના હું શ્રી તાલધ્વજ, આજ કાલનું તલાજાતીર્થ, એ ભાવનગરથી અતિ મૂલનાયક શ્રી મહાવીર સ્વામીની મૂર્તિ શ્રી મહાવીરસ્વામીના વખતની રે દૂર નથી. ભાવનગરના શોભાયમાન મકાનો અને લીલા બગીચા છે, એમ લોકો કહે છે. જુદા જુદા રંગવાળા મીનાકારી કામથી આજે જ છોડી દઈને તલાજાની સડકમાં આગળ વધતાં મુસાફર જમણી મંદિરની શોભા વધે છે. અહિંયા પણ શ્રી હીરવિજયસૂરિજીની એક છે
બાજુમાં દૂર રહેલા પર્વતોની એક વાદળી રંગની રેખા નિહાળે છે; સુંદર આરસની પ્રતિમા બિરાજે છે. શુ તેમાં એક ઉંચી ટેકરી છે કે જે આખી મુસાફરીના વખતે અને પછી મહુવામાં શ્રી ગુરુદેવના ઘણાં સંસ્મરણો મળ્યા હતા. એમના જુ
પણ મહુવા સુધી આગળ વધતી વખતે હંમેશાં જમણા હાથે દેખાય ઘણાં સગાં અને મિત્રો વિદ્યમાન હતા. શ્રી વિજયધર્મસૂરિજીએ જે હૈં છે. આ પાલીતાણાની ટેકરી છે. આ સિદ્ધાચલ, આ શ્રી શત્રુંજય છે. સ્થાપિત કરેલ શ્રી યશોવૃદ્ધિ જૈન બાલાશ્રમ હજુ સારી રીતે ચાલે છે. હું કે અત્યારે તે બધા જૈનોને માટે મહાવિદેહક્ષેત્રની માફક અગમ્ય છે. અને મહાત્માજીની પવિત્ર યાદ દરેકના દિલમાં હજુ તાજી છે અને હૈ હું પવિત્ર પર્વત! તારા દર્શનનો લાભ ક્યારે થશે? ચૂપ ચૂપ, આ તાજી રહેશે એ મારી ખાતરી છે. મેં સંસાર લાંબો છે અને ઘણાં ભવો અમારી આગળ છે. કોઈવાર
પ્રભાસ પીટર્ણ જે જરૂર થશે. કોઈવાર પૂર્વ ભવમાં કદાચ થઈ ગયા પણ હશે અને પૂર્વ પુરાણા સોમનાથ પાટણના બજારમાં ઊંચા તથા જુની ચાલના પણ સ્મરણોની ધારા બંધ થવાના લીધે આ બધું ભૂલી ગયા છીએ. હવે શાંત મકાનો અને સાંકડી શેરીઓની વચમાં શ્રી ચંદ્રપ્રભુ તીર્થકરનું પુરાણું પણ હું મનથી શ્રી સિદ્ધાચળની અડધી પ્રદક્ષિણા કરતાં જ સંતુષ્ટ રહીએ! દેરાસર ખાસ દર્શન કરવા લાયક છે. આ દેરાસર અને પાસેના જે
જુઓ, આ વિચારશ્રેણીમાં પડવાથી અમને ખબર નથી પડી કે સુવિધિનાથના દેરાસરનું શિલ્પ તથા કેટલીક મોટી પાંચ ધાતુની ? આગળ શ્રી તલાજાની બે ટોચવાળી ટેકરી દૃષ્ટિગોચર થાય છે. પ્રતિમાઓ જરૂર સાધારણ નથી. એક બીજા મોટા કંપાઉન્ડની અંદર હૈ તલાજી નદીના કિનારે મોટા લીલા ઝાડ નીચે રહેલ ધર્મશાળા ભેગા ભેગા આવેલ શ્રી મહાવીર, શ્રી મલ્લિનાથ, શ્રી આદિનાથ, હૈ ૐ તથા કચેરીમાં અમે થોડીવાર ઠેર્યા. ઘણી સાધ્વીઓ અને શ્રી અને શ્રી અજીતનાથના દેરાસરો જો કે ઉપરથી નવીન શૈલીના છતાં છે કે કપુરવિજયજી મહારાજના દર્શન અને વાર્તાલાપનો લાભ અમે મૂળથી જ પુરાણા લાગે છે. એની પુષ્કળ મૂર્તિઓ શિલાલેખો વગેરે છે ૨ ઉતાવળથી પણ લીધો. તલાજાની ટેકરી અને ત્યાંના દેરાસરોના જુના જુના અવશેષોથી ભરેલા ભોંયરા પણ દર્શનીય છે. આટલું જ દર્શન સુગમ છે.
અને તે ઉપરાંત બે ત્રણ નાના દેરાસરો અત્યારના પ્રભાસપાટણમાં મહુવા
જેનોના છે. તલાજાથી અમારે મહુવા જવાનું હતું. મહુવા ખાસ પ્રોગ્રામમાં
વંથલી કે રાખવામાં આવ્યું હતું. આ. શ્રી વિજયધર્મસૂરિજીની જન્મભૂમિ છે. આજકાલનું વંથલી, જુના વખતનું વમનસ્થલી એ સેંકડો વરસો છે રે શ્રી વિજયધર્મસૂરીશ્વરજીના અમે બધા યૂરોપિયન જૈનધર્મના પહેલાં એક જૈન કેંદ્રસ્થાન તરીકે પ્રભાસ પાટણ સાથે સ્પર્ધા કરતું રે
અભ્યાસીઓ આભારી છીએ એ નવી વાત નથી. બાકી હું આ હતું. વંથલી પહેલાં સજ્જન મંત્રીની જન્મભૂમિ હતી કે જેણે પોતાના € મહાત્માની ખાસ આભારી છું. એટલા માટે કે જેના વિદ્યાશાળી, સ્વામી રાજા સિદ્ધરાજના પૈસાથી શ્રી ગિરનારના ઘણાં દેરાસરો રે ; બુદ્ધિશાળી અને ચારિત્રશાળી સાધુશિષ્ય મંડળે મારી ઉપર અવર્ણનીય બંધાવ્યા હતા. અતિ ઘણો ખર્ચ થવાથી અપ્રસન્ન થઈને સિદ્ધરાજ ૬ ઉપકાર કર્યો છે. જે મહાત્માને આ બધા જુદા જુદા સ્વભાવવાળા પોતાના મંત્રીને શિક્ષા આપનાર હતા, ત્યારે વંથલીના ઋદ્ધિમાન ઉં જૈન તીર્થ વૈદતા અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્યવિરોષક 5 જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન તીર્થ વંદતી અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક
જૈન તીર્થ વેદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ૬ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિરોષક ૬ જૈન તીર્થ વેદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ ક જૈન તીર્થ વેદના અને શિલા '