Prabuddha Jivan 2014 10 Jain Tirth Vandan ane Shilp Sthapatya Visheshank

Book Title: Prabuddha Jivan 2014 10 Jain Tirth Vandan ane Shilp Sthapatya Visheshank
Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

View full book textPrevious | Next

Page 99
________________

ઑકટોબર ૨૦૧૪ - પ્રબુદ્ધ જીવન જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક, પૃષ્ટ ૯૧
अर्थात उस साधना में यब २९ साध संघो तीर्थ रूप में ९. जं नाण-दंसण-चरितभावओ तब्विभावओ तव्विवक्खभावाओ । ૬ અભિહિત કિયા ગયા હૈ. યહી દૃષ્ટિકોણ અચેલ પરમ્પરા કે ગ્રંથ भव भावओ य तारेइ तेणं तं भावओ तित्थं ।। મૂલાચાર મેં ભી દેખા જાતા હૈ, જિસકા ઉલ્લેખ પૂર્વ મેં હમ કર ચુકે तह कोह-लोह-कम्ममयदाह-तण्हा-मलावणयणाई।
एगतेणच्चंतं चकुणइ य सुद्धिं भवोघाओ।। | કિંતુ પરવર્તી કાલ મેં જેન પરમ્પરા મેં તીર્થ સબંધી અવધારણા दाहोवसमाइसु वा जं तिसु थियमहव दंसगाईसु।
પરિવર્તન ઔર દ્રવ્યતીર્થ અર્થાત્ પવિત્ર સ્થલોં કો ભી તીર્થ માના तो तित्थं संघो च्चियं उभयं व विसेसणविसेस्सं।। હું ગયા. સર્વપ્રથમ તીર્થકરોં કે ગર્ભ, દીક્ષા, કેવલ્ય ઔર નિર્વાણ સે कोहग्गिदाहसमणादओ व ते चेव जस्स तिण्णत्था। જુ સમ્બધિત સ્થલોં કો પૂજ્ય માનકર ઉન્હેં તીર્થ કે રૂપ મેં સ્વીકારી होइं तियत्थं तिरयं नमत्थवद्दो फलत्थोऽयं ।। 8 કિયા ગયા. આગે ચલકર તીર્થકરો કે જીવન કી પ્રમુખ ઘટનાઓં સે
-वही, १०३३-१०३६ सम्बधित स्थही नहीं, अपितु धर प्रभु भनियो । १०. नामं ठवणा-तित्थं, दव्वतित्थं चेव भावतित्थं च । $ નિર્વાણથલ ઔર ઉનકે જીવન કી મહત્ત્વપૂર્ણ ઘટના સે જુડે હુએ
-अभिधानरातेंद्रकोष, चतुर्थ भाग, पृ. २२४२ स्थल भीती ३५ में वीर सिगा. इससे भीमागे य४२ ११. 'परतित्थिया'-सूत्रकृतांग, १/६/१ +व स्थल मा, ४i Bात्म भरिने या प्रतिमा १२. एव वुत्ते, अन्नतरो राजामच्वो राजानं मागधं अजातसत्तं वेदेहिपत्तं ૧ ચમત્કારપૂર્ણ માની ગઈ, તીર્થ કહે ગએ.
***
एतदवोच-'अयं', देव, पूरणो कस्सपो संघी चेव गणी च संदर्भ
गणाचरियो च, नातो, यसस्सी, तित्थकरो, साधुसम्मतो, १. (अ) अभिधानराजेंद्रकोष, चतुर्थ भाग, पृ. २२४२
बहुजनस्स, रत्तन्नु, चिरपब्बजितो, अद्धगतो वयोअनुप्पत्तो। (ब) स्थानांग टीका
-दीधनिकाय (सामझ्झफलसुत्तं), २१२ २. जम्बूद्वीपप्रज्ञप्ति, ३/५७, ५९, ६२ (सम्पा. मधुकर मुनि)
१३. सर्वापदामन्तकरं निरन्तं सर्वोदयं तीर्थमिदं तवैव।। ३. सुयधम्मतित्थमग्गो पावयणं च एगट्ठा।।
_ -युक्त्यनुशासन, ६१ सुत्त तंतं गंथों पाढो सत्थं पवयणं च एगट्ठा।।
१४. अहव सुहोत्तारुत्तारणाइ चव्वे चउव्विहं तित्थं। विशेषावश्यक भाष्य, १३७८
एवं चिव भावम्मिवि तत्थाउमयं सरक्खाणं ।। के ते हरए ? के य ते सन्तितित्थे?
-विशेषावश्यक भाष्य, १०४०-४१३ कहिसि णहाओ व रयं जहासि?
(भाष्यकार ने इस सूत्र की व्याख्या में चार प्रकार के तीर्थों का धम्मे हरये क बंभे सन्तितित्थे अणाविले अत्त पसन्नलेसे।
उल्लेख किया है।) जहिंसि हाओ विमलो विसुद्धो सुसीइभूओ पजहामि दोसं ।।
तित्थं भंते तित्थं तित्थगरे तित्थं? गोयमा! अरहा ताव णियमा । -उत्तराध्ययनसूत्र, १२/४५-४६
तित्थगरे, तित्थं पुण चाउव्वणाइणे समणसंघे। तं जहा-समणा, देहाइतारयंज्ज बज्झमलावणयणाइमेत्तं च।
समणीओ, सावया, सावियाओ य । णेगंताणच्चंतिफलं च तो दव्वतित्थं तं ।।
___ -भगवतीसूत्र, शतक २०, उद्दे. ८ इह तारणाइफलयंति ण्हाण-पाणा-ऽवगाहणईहिं ।।
१६. 'वयसंमत्तविसुद्धे पंचेदियसंजदे णिरावेक्खो । विशेषावश्यक भाष्य, १०२८-१०२९
हाए उ मुणी तित्थेदिक्खासिक्खा सुव्हाणेण।।' दहोवगिरि वा तेण तित्थमिह दाहनासणाईहिं ।
-बोधपाहुड, मू. २६-२७ ॥ महु-मज्ज-मस-वेस्सादओ वि तो तित्थमावन्नं ।।
१७. वही, टीका २६/९१/२१ -वही, १०३१
१८. सुधम्मो एत्थ पुणतित्थं । मूलाचार, ५५७ सत्यं तीर्थ क्षमा तीर्थं तीर्थमिन्द्रियनिग्रहः ।
१९. 'तज्जगत्प्रसिद्धं निश्चयतीर्थप्राप्तिकारणं सर्वभूतदयातीर्थ सर्वत्रार्जवमेव च ।।
मुक्तमुनिपादस्पृष्टं तीर्थउर्जयन्तशत्रुजयलाटदेशपावागिरी'-वही दानं तीर्थं दमस्तीर्थं संतोषस्तीर्थमुच्यते ।
२०. दुविहं च होइ तित्थं णादव्वं दव्वधावसंजुत्तं।
एदेसिं दोण्हं पि य पत्तेय परुवणा होदि ।। ब्रह्मचर्य परं तीर्थं तीर्थं च प्रियवादिता ।। तीर्थनामपि तत्तीर्थं विशुद्धिमनस: परा।
-मूलाचार, ५६०
*** -शब्दकल्पद्रुम-'तीर्थ', पृ. ६२६ भावे तित्थं संघो सुयविहयं तारओ तहिं साहू।
डॉ. सागरभरा हैन, नाणाइतियं तरणं तरियव्यं भवसमुद्दो यं ।।
प्राय विद्यापीठ, हुपा31 03, unपुर (मध्य प्रदेश).
-विशेषावश्यक भाष्य, १०३२ होन: ०७३६४२ २ २ २.१८. भा. ०८४२४६७६५४५ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક % જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્યવિશેષાંક ક જૈન તીર્થ વેદના અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વંદતી અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક
અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ 2 વિજૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિરોષક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વેદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વંદના
જૈન તીર્થ વંદની અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન તીર્ય વંદની અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક છ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ ક જૈન તીર્થ વેદના અને શિલા જ
१५


Page Navigation
1 ... 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112