Book Title: Padarth Prakash 19 Sanskrit Niyamavali
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ 182 ઇચ્છાદર્શક (અનન્ત) નૃત્ ધાતુઓને વિકલ્પ રૂ લાગે. દા.ત. વિદ્ - શૂતિ, વિષતિ તે જુગાર રમવા ઇચ્છે છે. fશ્ર - શશીષતિ, શિયિતિ aa તે સેવા કરવા ઇચ્છે છે. દીર્ઘ -કારાન્ત ધાતુઓને વિકલ્પ દીર્ઘ રું લાગે. દા.ત. નું નિરીક્ષતિ, નિરિપતિ, નિનીતિ . તે ઘરડો થવાની તૈયારીમાં છે. (14) મું, જમ્, વૃ ધાતુઓને પરસ્મપદમાં રૂ લાગે, પણ આત્મપદમાં રૂ ન લાગે. દા.ત. જમ્ - નિમિષતિ તે જવા ઇચ્છે છે. સંનિરાંતે તે ભેગો થવા ઇચ્છે છે. મ્ - વિમિષતિ, વિપતે તે ચાલવા ઇચ્છે છે. વૃ> સ્વિરિપતિ, સુમૂર્ધતિ . તે અવાજ કરવા ઇચ્છે છે. (15) વસ્તૃ૬, વૃત, વૃધ, કૃધુ, ચન્દ્ર ધાતુઓને પરસ્મપદમાં રૂ ન લાગે. દા.ત. ફ્રૂર્ - વિવસ્તૃતિ aa તે સમર્થ થવા ઇચ્છે છે. વૃત્ - વિવૃત્નતિ, વિપતે તે વર્તવા ઇચ્છે છે. (16) વસ્તૃ અને અન્ ધાતુઓને આત્મપદમાં વિકલ્પ રૂ લાગે. દા.ત. સૃ૫ વિત્પિપતે, વિવસ્તૃખતે . તે સમર્થ થવા ઇચ્છે છે. ચન્દ્ર - ચન્દષત, સિયન્જતે તે ઝરવાની તૈયારીમાં છે. (17) અન્ત કે ઉપાન્ચે રૂ, 3 - હોય એવા ધાતુઓને સ્ પૂર્વે રૂ ન લાગે ત્યારે ગુણ ન થાય. દા.ત. " - વુભૂતિ . તે બનવા ઇચ્છે છે. ની નિનીષતિ . તે લઈ જવા ઇચ્છે છે. (18) , વિદ્, મુન્ ધાતુઓના સ્વરનો ગુણ થતો નથી.
