Book Title: Padarth Prakash 19 Sanskrit Niyamavali
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ 203 નામના અનિયમિત રૂપો (i) બીજી વિભક્તિ એકવચનમાં મેં અને ચામું રૂપો થાય. (i) બીજી વિભક્તિ બહુવચનમાં અને ગ્રાઃ રૂપો થાય. (iv) પાંચમી, છઠ્ઠી વિભક્તિ એકવચનમાં કો: અને ઘો થાય. બો-કારાન્ત બધા નામોના રૂપો આ પ્રમાણે થાય. (8) નૌ (નાવડી) અને સ્ત્રી (ચંદ્ર) નામોમાં કંઈ વિશેષતા નથી. (9) રે (ધન) નામનું વ્યંજનાદિ પ્રત્યયો પૂર્વે જ થાય. (10) અસ્થિ (હાડકુ), ધ (દહિ), વિથ (સાથળ) અને ક્ષ (આંખ) ના પહેલી-બીજી વિભક્તિમાં રૂપો વારિ પ્રમાણે થાય અને ત્રીજી વિભક્તિ એકવચનથી આગળ સ્વરાદિ પ્રત્યયો પૂર્વે અસ્થ, સંધન, સવથનું, નક્ષનું આદેશ કરી બનું અત્તવાળા નામ (રાગ) પ્રમાણે રૂપો થાય. દા.ત. સ્થિ, સ્થિની, શનિ ! પહેલી-બીજી વિભક્તિ ૩મચ્છાસ્થિખ્યા, સ્થિમઃ | ત્રીજી વિભક્તિ (11) વ્યંજનાદિ પ્રત્યયો પૂર્વે નિસ્ (ચાટનાર) નામના સ્ નો ર્ કે હું થાય. સાતમી વિભક્તિ બહુવચનના રૂપો - તિર્યુ, નિત્યુ ! (12) વ્યંજનાદિ પ્રત્યયો પૂર્વે તુ (દોહનાર) નામના ટૂ નો ધું થાય અને સ્ નો કે થાય. દા.ત. ધુળ-ધુ, તુહી, દુ:, ધુખ્યામ્ ! I (13) મનડુ (બળદ) નામના પહેલા પાંચ રૂપો આ પ્રમાણે છે - સંબોધન એકવચનનું રૂપ = નર્વત્ | વ્યંજનાદિ પ્રત્યયો પૂર્વે બનવુ૬ ના ટૂ નો ટુ થાય.