Book Title: Padarth Prakash 19 Sanskrit Niyamavali
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ (D) નામના અનિયમિત રૂપો 199 (B) પ્રાણી અને ની અન્ત હોય એવા અન્ય નામોને સાતમી વિભક્તિ એકવચનમાં મામ્ પ્રત્યય લાગે. દા.ત. ગ્રામળી + મામ્ = પ્રામખ્યામ્ I ગામના નાયકમાં. પ્રામળી અને સેનાની (સેનાપતિ) જેવા નામો જેનો મૂળ અર્થ પુરુષથી થતો ધંધો એવો થાય છે તેવા નામોના રૂપો સ્ત્રીલિંગ નામોના વિશેષણ તરીકે વપરાયા હોય ત્યારે પણ પુલિંગ જેવા થાય છે. સ્વરાદિ પ્રત્યયો પૂર્વે જે નામોના અન્ય ર્ નો અને મનો વ્ થતો હોય તેવા નામોના સ્ત્રીલિંગ રૂપો ત્રીજી વિભક્તિ એકવચનથી આગળ નવી કે વધૂ જેવા થાય. આ નામોમાં પહેલી વિભક્તિ એકવચનમાં સ્ન લોપાય. (E) pધી નું નપુંસકલિંગમાં પ્રધિ (હ્રસ્વ) થઈ વારિ પ્રમાણે રૂપો થાય. દા.ત. પ્રધિ, પ્રધિની, પ્રધનિ | ત્રીજી વિભક્તિ એકવચનથી આગળ સ્વરાદિ પ્રત્યય લાગતા વિકલ્પ પુલિંગ જેવા રૂપો થાય. દા.ત. પ્રધિના - પ્રધ્યા | ગ્રામMી ના રૂપો - વિભક્તિ | એકવચન | દ્વિવચન | બહુવચન પહેલી BHUT: ग्रामण्यौ ग्रामण्यः બીજી ग्रामण्यम् ग्रामण्यौ ग्रामण्यः ત્રીજી ग्रामण्या ग्रामणीभिः ચોથી ग्रामण्ये ग्रामणीभ्यः પાંચમી ग्रामण्यः પ્રામખ્યઃ ग्रामणीभ्याम् ग्रामणीभ्याम् / ग्रामणीभ्याम् | ग्रामण्योः ग्रामण्योः ग्रामण्यौ છઠ્ઠી ग्रामण्यः ग्रामण्याम् સાતમી ग्रामण्याम् ग्रामणीषु સંબોધન ગ્રામી: ग्रामण्यः
