________________
ધમધ-ચંથમાળા : પ૨ :
* : પુષ્પ જેમ જેમ લાભ થતું જાય છે, તેમ તેમ લેભ વધતે જાય છે. બે માસાથી પૂરું કરવા ધારેલું કાર્ય કરે રૂપિયે પણ પૂરું ન થયું. ( આ ગાથા મહર્ષિ કપિલનાં દષ્ટાન્તને અનુલક્ષીને કહેવામાં આવી છે કે જે રાજા પાસે બે માસા સેનું માગવા ગયા હતા, પણ રાજાએ ઈરછામાં આવે તેટલું માગવાનું કહેતાં, તે ક્રમે ક્રમે કરોડો રૂપિયા સુધી અને તેના સમસ્ત રાજ્યને માગવા સુધી પહોંચી ગયા હતા, પરંતુ પાછળથી સન્મતિ આવતાં તેમણે કંઈ પણ ન માગતાં સંતેષને જ આશ્રય લીધે હતે.)
पुढवी साली जवा चेव, हिरणं पसुभिस्सह । पडिपुण्णं नालमेगस्स, इइ विज्जा तवं चरे ॥१॥
ચેખા, જવ આદિ ધાન્ય તથા સુવર્ણ અને પશુઓથી પરિપૂર્ણ આ સમસ્ત પૃથ્વી પણ લેભી મનુષ્યને તૃપ્ત કરી શકતી નથી, એમ જાણને સુજ્ઞજનેએ ઈચ્છાનિરોધરૂપ તપનું અવલંબન લેવું ઈષ્ટ છે.
अहे वयन्ति कोहेण, माणेणं अहमा गई । माया गइपडिग्घाओ, लोहाओ दुहओ भयं ॥१॥
ક્રોધથી અધઃપતન થાય છે, માનથી અધમ ગતિ મળે છે, માયા સદ્ગતિને નાશ કરે છે, પરંતુ લેભ તે આ લેક તથા પરલોક બંનેને ભય સમાન છે.
અથવા कोहो पीई पणासेइ, माणो विणयनासणो । माया मित्ताणि नासेइ, लोहो सबविणासणो ॥१॥
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com