________________
दान
21
जातात. म्हणून आम्ही असे म्हणतो की, 'काहीतरी कर' मग त्याला माया गुरफटवत नाही. फुल नाही, तर फुलाची पाकळी! फक्त एका बोटाचा आधार देण्याचीच गरज आहे, आणि तेही आपापल्या क्षमतेनुसार. आजारी माणसालाही असा आधाराचा हात लावण्यास काय हरकत आहे ?
खरा दानवीर
कधीही कमी पडत नाही त्याचे नाव लक्ष्मी. खोऱ्याने उपसून उपसून धर्मासाठी दान देत राहिले, तरीही कमी पडत नाही त्याला लक्ष्मी म्हणतात. हे तर धर्मात दिले तर बारा महिन्यात दोन दिवस दिले असेल, त्यास लक्ष्मी म्हणतच नाही. एक दानवीर शेठ होते. त्यांचे नाव दानवीर कसे पडले ? त्यांच्याकडे पिढ्यांपासून धन दिलेच जात होते. खोऱ्याने उपसूनच देत असत. जो येईल त्याला देत. आज अमका आला की मला मुलीचे लग्न करायचे आहे, तर त्याला दिले. कोणाला दोन हजारांची गरज असेल तर त्याला दिले. साधू-संतासाठी जागा बनवली होती आणि तेथे साधूसंताच्या भोजनाची व्यवस्था केली. अर्थात् जबरदस्त दान चालत असे, म्हणून तर दानवीर म्हणून ओळखले गेले. हे सारे आम्ही पाहिले होते. प्रत्येकाला देत राहत आणि तसे तसे धन वाढत होते.
धनाचा स्वभाव कसा आहे ? एखाद्या चांगल्या ठिकाणी दान दिले तर फारच वाढते, असा धनाचा स्वभाव आहे. आणि जर खिसे कापले तर तुमच्या घरी काहीही उरणार नाही. या सगळ्या व्यापाऱ्यांना गोळा करुन त्यांना आम्ही विचारले की भाऊ ! कसे काय चालले आहे ? बँकेत दोन हजार तर असतील ना ? तेव्हा म्हणतील साहेब वर्षभरात लाख रुपये आले पण हातात काहीही राहिले नाही. म्हणूनच अशी म्हण आहे की चोराची आई कोठीत तोंड घालून रडते. कोठीत काहीच नसते तेव्हा
रडणारच ना!
लक्ष्मीचा प्रवाह दान आहे; आणि जो सच्चा दानी आहे तो साहजिकच एकस्पर्ट(हुशार ) असतो. तो त्या मनुष्याला बघूनच समजून
