________________
वोंकार--ॐकार. शब्दांच्या आरंभीच्या ओकारा बद्दल वोकार व एकाराबद्दल येकार नेहमी येतो.
(६०७) तस्य-संस्कृत रूप जसेच्या तसेंच आले आहे. मन व्योमा पासोनु--मनाच्या आकाशा पासून म्हणजे पोकळीतून.
(६०८) मन बुद्धिचा गव्हरी–मनाच्या व बुद्धीच्या गूढ ठिकाणी. 'च' याच्या मराठीतल्या दुहेरी उच्चारामुळे पुष्कळ ठिकाणी 'च' च्या जागी 'च्य' व 'च्य' च्या जागी 'च' लिहिला जातो. उदाहरणार्थ येथेच 'च्या' चे ऐवजी 'चा' लिहिला गेला व पुढच्याच चरणांत 'चारि' च्या जागी 'च्यारि' लिहिले गेले. या चारी प्रकाराच्या वाणींचे वर्णन समर्थांनीही दासबोधांत दशक १७वा, समास ८वा, ओंव्या १ ते ३ मध्ये केले आहे.
(६०९) मात्रवृता-मात्रावृता. निवळ इंद्रियाने युक्त. भगवद्गीतेतहि ‘मात्रा' शब्द याच अर्थों 'मात्रास्पर्शाः' या पदांत आला आहे.
परमात्मेया--परमात्म्याचा.
घोषु-घोष, ध्वनि, नाद, व शब्द या चार निरनिराळ्या एका पुढील एक पायऱ्या आहेत. अत्यंत सूक्ष्म तो घोष, नंतर ध्वनि, किंचित्स्थूल तो नाद व दुसऱ्याच्या श्रवणेंद्रियास गोचर तो शब्द.
(६१०) पश्यंति--पश्यंती. परेच्या पुढील वाणीचे स्वरूप. परा ही पूर्णपणे अव्यक्त, दुसऱ्याच्या नजरेस येणारी ती पश्यंती, ओंठ हालावयास लागले की मध्यमा व स्पष्ट ऐकू येऊ लागली की वैखरी, असे वाणीचे चार भेद केले आहेत. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
