________________
१४
(६४५)
स्थानमान -- देह किती दिवस टिकणारा आहे व केवढासा आहे, हें स्थानमान. मराठी तानमान शब्द याच पासून झाला आहे.
होआवें व्हावें.
(६४७)
सुचिल - सुविल. प्रसवील, जन्मदेईल. चव व या दोन्ही अक्षरांच्या तत्कालीन लेखन पद्धतिमुळे झालेला लेखक प्रमाद.
(६४९)
क्रेन द्वापर - कृत त्रेत द्वापर असें लिहितांना चुकून लिहिलें गेलें. हीं तीन युगे येथे सांगावयाची होतीं हैं पुढील ओळींतील कलियुग शब्दावरून स्पष्टच आहे.
(६५१)
वरि - वरच्यावर, सर्वां आधीं .
शून्यध्यानि - कशाचेंहि विशिष्ट ध्यान नसणें याचें नांव शून्यध्यान. म्हणजे शून्याचें ध्यान असा विधायक अर्थ न घेतां निषेधक अर्थच येथें घ्यावयाचा आहे. वांचौनि - जिवंत राहून.
(६५२)
चौरंगीनाथ- -नाथ परंपरेंतील एक पुरुष. याचे हातपाय तुटून पडला असतां या भग्नावयवस्थितींत मत्स्येंद्रनाथाच्या दर्शनाने यास हातपाय फुटले अशी कथा आहे. ज्ञानदेवानेंही ज्ञानेश्वरींत "तो मत्स्येंद्र सप्तशृंगीं । भग्नावयवा चौरंगी । भेटला की तो सर्वांगीं । परिपूर्ण झाला ॥ असा अ. १८, ओंवीं १७५४ मध्यें उल्लेख केला आहे.
"}
(६५४)
शून्य घराणी - शून्य घर्षणीं. हें कांहीं नाहीं, हें कांहीं नाहीं, नेति नेति असा सारखा विचार करून.
(६५५)
पवनाभ्यासु – वायु निरोधाचा अभ्यास, प्राणायामाचा अभ्यास.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
