Book Title: Kavya Prakash
Author(s): Mammatacharya, Ramnarayan Vishvanath Pathak, Rasiklal Chotalal Parikh
Publisher: Gujarat Puratattva Mandir
View full book text
________________
ચોથે ઉલ્લાસ
અહીં મૂંઝાયે છે એ શબ્દ વ્યંજક છે]. જ એ લાવણ્ય અને કાન્તિ રૂપ એ વાક્યની છટા,
સુધા શાં લાગતાં ત્યારે સર્ણ જવર સમાં હતાં. ૭૫ અહીયાં “એ” વગેરે પદેથી “કેવળ અનુભવથી જ સમજાઈ શકે? એ અથ પ્રકાશાય છે. અથવા તે જેમકે ભેળી ! ભેળપણ મહીં જ સઘળ શું કાળ છે ગાળ? માની થા, ધર ધિય ને સરલતા વહાલા વિશે દે તજી. એ બેધ સુણી સખીથી, વદને હેબાકળી બેલી કે “ધીમે બે કદાચ સાંભળી જશે પ્રાણેશ હૈયે રહ્યો.” ૭૨ [૩] અહીં “વદને હેબાકળી એ શબ્દ. એ વડે ધીમે બેલ” એવા કથનની ચોગ્યતા સમજાય છે.
પદ વડે ભાવ વગેરેને પ્રકાશ થાય છે તેમાં વિશેષ ચમત્કાર નથી માટે તેનાં ઉદાહરણ આપ્યાં નથી. દરતન ધારથી મંડિત ખડ્ઝર્થી સુંદર-કરાલ ભુજ તાઃ ભકટિ-કમાન શ શેલે તે ઝટ રચી જે લલાટ નૃપ ! ભીમ!
૭૭ ૪િ] અહી ભયંકર લાગતા નૃપનું ભીમસેન ઉપમાન (વ્યંગ્યથી જણાય છે)
૯૬Kતે લાવણ્ય તે પ્રતિ તે રૂપ અને તે વાણીની છટા તે વખતે અમૃત જેવાં લાગતાં હતાં પણ અત્યારે તો સખ્ત તાવ જેવાંલાગે છે.>
૯હે મુશ્કે! મુધપણામાં જ આખે વખત ગાળવાનું ધાર્યું છે? જરા માન ખા, ધર્ય રાખ, પ્રિયતમ સાથે ભેળી ન થા. એમ સખી વર્ષ ઉપદેશ પામેલીએ બનેલા માટે જવાબ આપે “ધીમે બોલ. કયાંક હદયમાં રહેલો પાણેશ્વર સાંભળી જશે.” - ૯૮Kહે બીમ નૃ૫! લોહીની ધારથી અલંકૃત થયેલી તરવારથી જેના હાથરૂપી ભોગળ વિકરાળ અને સુંદર લાગે છે એ અને એકદમ ભરો તરંગિત થયેલા પાળવાળો તું શોભે છે.>
