________________
, વિશ્વશાંતિ જગી આપે છે. અહીં અમે સ્પષ્ટ કરવા ઈચ્છીએ છીએ કે બધા વૈજ્ઞાનિકે પૃથ્વીના આકાર વિષે એક મત નથી. સમરસેટવાસી વિલિયમ એડગલ કે જેણે પિતાનાં જીવનનાં પચાસ વર્ષે આ સંશોધનની પાછળ ગાળ્યા હતાં, તેણે છેવટે જાહેર કર્યું છે કે “પૃથ્વી થાલીના આકારની ચપટી છે અને સૂર્ય તેની આસપાસ ફરે છે. કેટલાક વૈજ્ઞાનિકે પૃથ્વીને અંડાકાર પણ માને છે અને કેટલાક તેને ગોળાકાર પણ નહિ અને અંડાકાર પણ નહિ, એવી વિશિષ્ટ આકૃતિવાળી પણ માને છે. રશિયાની કેન્દ્રીય ફાટેગ્રાફી સંસ્થાના પ્રમુખ ધ્રોફેસર ઈસાકેમે જાહેર કર્યું છે કે ભૂમધ્યરેખા એક વૃત્ત (ગાળ) નથી, પણ ત્રણ જુદી જુદી જાતની રેખાઓનો સંગમ છે.
તિર્યંન્ગલોકની નીચે અધોક આવેલું છે, તે સાત રજજુ પ્રમાણ છે. તેમાં અનુક્રમે રત્નપ્રભા, શર્કરા પ્રભા, વાલુકાપ્રભા, પંકપ્રભા, ધૂમપ્રભા, તમ પ્રભા અને મહાતમઃ પ્રભા એ સાત પૃથ્વીઓ આવેલી છે અને તે દરેકમાં અકેક નરક રહેલું છે, એટલે રત્નપ્રભામાં પહેલું નરક અને મહાતમ પ્રભામાં સાતમું નરક છે. વ્યંતર, વાણ વ્યંતર અને ભવનપતિદેવે તિર્યંન્ક ની નીચે તથા રત્નપ્રભાની ઉપરનાં પ્રતામાં વસે છે.
વૈદિક સંપ્રદાય આ વિશ્વના સ્વર્ગ, મત્યું અને પાતાલ એવા ત્રણ ભાગે માને છે. તેમાં સ્વર્ગનું સ્વરૂપ નીચે પ્રમાણે જણાવે છેઃ સહુથી ઉપર સાતમું સ્વર્ગ સત્યલોક કે બ્રહ્મલોક, તેની નીચે છઠું સ્વર્ગ તપલેક, તેની
